Staatkundig overzicht.
Engeland.
Duitschland.
BINNENLAND.
Handelsberichten.
V
wij er toch heusch op Java niet gekomen
voegde de minister er bij.
Alvast heetc men de minder goede in hunne
winzucht een weinig gefnuikt door de opium
pacht af te schaffen en het opiumdebiet voor
rekening van het gouvernement te nemen
(regie). En mettertijd krijgt de kamer een
afzonderlijke weisvoordracht, om thans, nu de
proefneming iu drie residentien is gelukt, de
regie over geheel Java en Madura uit te
breideu.
Nu, zoo iets verlangde men van den minister
ook voor een anderen gewichtigen maatregel.
Men had hem zonder veel verzet toegestaan
de aangevraagde gelden voor eeneoverigens
niet zeer ingrijpende reorganisatie van het
politiewezen, hoewel de minister verzekerde,
dat de onveiligheid onder de 24 millioen
inlanders lang niet zoo erg was als in Europa.
Maar de veelbesproken reorganisatie van het
boschwezen op Java zie dat was nu iets
waar men maar niet zoo klakkeloos aandurfde,
Daar kwam zooveel bij kijken,vooral financieel,
dat men zich daarop nog wel eens een nachtje
wilde beslapen. De minister moest die zaak
nu maar uit de begrooting trekken en ook
daarvoor met een invloedrijk man als De
Beaufort (van Amsterdam) en anderzijds de
heer Cremer (wieu deTakkianen gaarne vol
gen) in dien geest op minister werkten, was
er hard kans dat hij die veer zou moeten
laten.
Door zijne flinke houding heeft de minister
echter den post behouden. Met overgroote
meerderheid 59 tegen 15 stemmen werd
verworpen een amenderneut, nog wel van den
heer De Beaufort, om de zaak uit te stellen,
hetgeen, naar veler oordeel, zou hebben gelijk
gestaan met verschuiving voor onbepaalden
tijd. Maar het betrof hier geen politieke
quaestie, meer het belang van onderneming
bij den houthandel en den houtkamp iu Indie
betrokken.
De dag werd volgemaakt met eene even
overtuigende als te breed uitgewerkte rede
van dr. Kuyper in het belang van de Kerste
ning en de evaugelisatie onder de inlanders
in Indie. Op die wijz® ontkomen wij Dins
dag niet aau een avondzitting, waarmede de
president reeds gedreigd heeft.
Het zou Zaterdag in Franknjks kamer een
galavoorstelling zijn, welker verloop met ge
spannen aandacht zou worden gevolgd door
geheel Frankrijk en door gansch het politi-
seerende Europa. Millerand, de sociaal
democratische afgevaardigde, zou de kat de
bel aanbinden, hij zoude regeering eens vragen
waar het tusschen de Republiek en Rusland
precies op stond.
Is er een verdrag, een militaire conventie
of een memorandum? zoo heette 't in zijn
interpellatie en behalve de inlichtingen over
deu vorm, verlangde hij van minister Hanotaux
ook bijzonderheden over de voorwaarden, over
de plichten en voordeelen aan beide zijden.
Millerand, die de behandeling der begrooting
van buitenlandsche zaken een zeldzame ge
legenheid vond om Hanotaux eens op den
taud te voelen, heette 't na zes jaar geduldig
wachten, na zes jaar volkomen vrijheid van
handelen voor de opvolgende regeeringeu,
meer dan tijd eindelijk eens aau de kamers
kenbaar te maken hoe de zaken nu staan,
ja hij noemde langer zwijgen gevaarlijk.
Rusland heeft financieele hulp gevonden bij
Frankrijk, de Republiek heeft het czarenrijk
haar moreelen steun verleend in 't Oosten
en nu dient men te weten of Frankrijk nog
geen zwaarder verplichtingen kunnen worden
opgelegd, of de Republiek niet ondanks zich
zelve kan meegesleept worden in gevaarlijke
oudernemiugen.
Allengs kwam Millerand op ander terrein:
hij maakte aanspraak op de door de grondwet
den uitverkorenen des volks gegeven beschik
king over oorlog en vrede en hij sprak het
vermoeden uit, dat Frankrijk is voorgesteld
als genoegen nemende met een fait accompli
(het verlies van Elzas Lotharingen Millerand
heette verlatenheid in dagen van gevaar
ernstiger dan een isolement.
Heel onverwacht kwam de interpellatie
niet, alleen maakte Millerand 't dtn minister
wieu de vragen in de eerste plaats golden,
wel wat lastig met de uitweidingen. Doch
Hanoiaux is niet gauw verlegen, het succès,
dat de zoo recht op dreef zijnde interpellant
had, bracht den miuister niet van streek, hij
amwoordde kort en bondig of juister: hij
ontweek de moeielijkheid met een zekere
handigheid, ouder een waasje van openhar
tigheid. Hanotaux .refereerde zich aan de
woorden te Cherbourg, Parijs en Chylous
gesproken door den czaar en door den
president der Republiek, hij wees op het
bijzondere karakter van de ontvangst van
Nicolaas II en hij sprak er zijn verwondering
over uit, dat inen nu van de regeering ver
klaringen verlangt, welke van vorige gouver
nementen niet geöischt zijn. Wat in het
openbaar gesproken kan worden, is over de
entente gezegd, daaraan houdt Hanotaux
zich en hij wil er niets meer bijvoegen met
betrekking tot een entente, die niemand nu
meer loochent of in ernst in twijfel trekt.
Zoo Hanotaux, die het woord alliantie
weder vermeed met de traditioneele omzich-
t.gheid; de sociaal democraten riepen „Nu
zijn we nog even ver als voor dezeD," doch
de meerderheid uitte haar tevredenheid iu
gejuich.
Deloncle besprak achtereenvolgens de
quaestiön van Madagaskar, Siam, Tunis en de
Niger, en verlangde dat Hanotaux Engeland
onmiddellijk zou herinneren aan de belofte
om Egypte te ontruimen.
Hubbard vroeg of cr geen' maatregelen
moesten genomen worden met het oog op de
toebereidselen, die Engeland maakt om naar
Khartoem op te rukken.
Hanotaux zeide, dat het onmogelijk was
een antwoord te improviseeren op de vraag
van Hubbard. In zijn antwoord aan Deloncle
zeide hij betreffende de aangelegenheid van
het voorschot uit de Egyptische schuldkas,
dat het noodig was het vonnis van het hrf
van appel af te wachten alvorens een besluit
te nemen. Wat de eischen betreffende de
ontruiming van Egypte aangaat, niemand
denkt er aan die op te geven, te minder nu
Frankrijk door een bevriende natie wordt
gesteund.
Hubbard verlangde, dat het krediet voor
het gezantschap bij het Vaticaan zou ver
minderd worden. Dit voorstel werd, nadat
het bestreden was door Hanotaux, verworpen
met 824 tegen 143 stemmen.
Ten slotte nam de kamer al de hoofdstuk
ken van de begrooting van buitenlandsche
zaken aan.
Zoo was men dan in den avond van Zaterdag
niet veel wijzer dan in den morgen en toch,
uit Hanotaux' antwoord aan Deloncle sprak
een zeker vertrouwen op de toekomst. Het
is als zou eindelijk het moeielijke vraagstuk
van Egypte's ontruiming iets nader aan de
oplossing zijn
Over een week gaat het er in Italië op los;
dan komen kamer en senaat weer bijeen en
dan zal Di Rudini den volke kond kunnen
doen, wat hij noodig en nuttig acht ter
publicatie, doch de regeering wil dat men nu
reeds weet wat haar plannen en inzichten
zijn. Zoo heeft de titularis van landbouw
Guicciardini een ongezochte gelegenheid
tot spreken gevonden in de opening der land
bouwschool te Portici en de minister van
post en telegrafie Sineo in een kiezersverga
dering.
Guicciardini zegde van regeeringswege hulp
toe inzake koloniseering in Italië zelf, sprak
van wetsplannen voor den landbouw op Sicilië
en voor het mijnwezen en Sineo had 't over
Abessinie en over het tractaat met Tunis.
Met Fiankrijk wil Italië op goeden voet leven
aldus sprak de minister en hij heette
het tractaat met Tunis eervol en voordeelig
voor Italië, terwijl de vrede met Abessinie
geheel conform is aan het program van Di
Rudini, zooals het ter kennis is gebracht van
de kamer. Italië dus meende Sineo
moet er van afzien een groote koloniale
mogendheid te worden, men moet werken
aan den weder opbloei op economisch ge
bied om zijne zending ln Euiopa te kunnen
vervullen.
De Spaansche regeering geeft voor geen
officieele bevestiging te hebben ontvangen
van het bericht dat generaal Weylcr voor
nemens was naar Havana terug te keeren.
Volgens de Spaansche correspondenten op
Cuba zou de regeering generaal Weyler ge
wezen hebben op den slechten indruk, dien zijn
terugkeer naar Havana zou teweeg brengen.
In telegrammen wordt melding gemaakt van
ettelijke gevechten in de provincie Santa Clara
die ten gunste der Spanjaarden zijn uitge
vallen, en van dynamiet aanslagen op treinen
met troepeu en op spoorwegen in de piovincie
Pinar del Rio. Generaal YVeyler is er in ge
slaagd de posities der opstandelingen iu Pinar
del Rio van de hoofdmacht af te snijden, na
zich van den oogst meester gemaakt te heD-
ben. Het opstandelingen hoofd Serafin Sanchez
is in het gevecht bij Ramos gedood.
De Cubaausche opstandelingen, wordt uit
New-York gemeld, hebben een prijs van 5000
dollars gesteld op het hoofd van generaal
Weyler. Een compagnie jagers uit Tejas
dingt naar den prijs mee. Voor eiken ge-
dooden Spaanschen officier wordt een premie
van 1000 dollars betaald. De tijding, dat de
oud president van Costa Rica, generaal Soto,
in eeu gevecht op Cuba zou gesneuveld zijn,
wordt tegengesproken. De oud president zit
rustig in Costa Rica.
Bij de voortgezette behandeling van de
Justiznovelle iu den Duitschen Rijksdag is
een amendement van den algevaardigde
Schmidt aangenomen, bepalende, dat geeste
lijken, die voor de rechtbank verschijnen, niet
mogen ondervraagd worden, over hetgeen hun
onder het zegel van den biecht is toevertrouwd.
In Burgarije wordt als zeker aangenomen,
dat de minister van oorlog, Petrow, na de
verkiezing zal aftreden.
Men gelooft te Petersburg, dat de benoe
ming van een Russiscben minister van
buitenlandsche zaken nog geruimen tijd kan
uitblijven. Ook van Giers was een jaar na
Gortsjakows aftreden nog voorloopig zaakge
lastigd, zijn definitieve benoeming volgde toen
eerst.
Er is in Rurnenie sprake van de vervanging
van den minister van binnenlar.dsche zaken
Stoloyan en van den president van de kamer
Aurelian, die het beiden niet met den mi
nister president Stourdza eens zijn.
Er bestaat geen twijfel, ot het Braziliaansche
Congres zal. het met Italië gesloten verdrag
met groote meerderheid goedkeuren.
De linkerzijde in de Belgische kamer heeft
besloten de regeering te interpelleeren over
de officieele on vangst van den hertog van
Orleans, die den 27sten met zijn gemalin te
Brussel komt.
De hertog denkt te Brussel allerlei royalis
tische manifestaties te houden, wat hij te
Weenen niet mocht. De linkerzijde eischt
daarom, dat de hertog en de hertogin over
grenzen worden gezet.
Een amendement op de grondwet, waarbij
den vrouwen het stemrecht wordt verleend,
is in den staat Californie bij volksreferendum
met 15000 stemmen meerderheid verworpen.
Utah en Wyoming zijn tot heden de eenige
bondsstaten, welke den vrouwen het kiesrecht
toegekend hebben.
Ontdekking.
De Truth beweert, dat door twee Schotsche
jongelieden bij toeval eene electrische batterij
is uitgevonden van zulk eene ontzettende
kracht, „dat een groot schip voortaan naar
Amerika kan gaan met de gansche beweeg
kracht besloten in een conflturen-pot." Als
't waar is.
Een weerzinwekkend drama is te War
wick afgespeeld.
Twee oude vrouwen, zusters, de eene 80
en de andere 70 jaar, werden dood in hare
woning in de Brookstreet gevonden. Een
familielid, die haar kwam bezoeken, maar
niet werd opengedaan, zag hare lichamen
door het venster voor dood liggen.
De politie brak de deur open en voDd
sporen van een wanhopige worsteling. Glazen
flesschen, borden en schotels, alles lag gebro
ken dooreen.
Op de eerste verdieping lag een tang op
het bed en een met bloed gedrenkte nachtmuts.
De oudjes maakten dikwijls ruzie en een
voorbijganger hoorde om zes 's morgens
kreten, toen hij voorbij ging.
Toen de lichamen gevonden werden moe
ten zij reeds eenige uren dood zijn geweest.
De politie neemt aan dat de een de ander
in een twist gedood heeft.
Onderaardsche electrische spoorwegen
iu Londen.
De middelen van verkeer te Londen zijn
in vergelijking met die die van andere groote
steden vrijwel uitstekend te noemeu; het
huurrijtuig- en omuibus verkeer laat weinig
te wenschen over; waar de straten voldoende
breedte bezilen, ontbreekt het niet aan
paardentram en de onderaardsche spoorweg
zijn metverschilleude vertakkingen geeft het
Londensche publiek alle reden tot tevreden;
heid. Het steeds toenemende verkeer met
de treinen der voornaamste straten van het
oosten naar het westen, waarvoor de bestaan
de onderaardsche spoorweg slechts gedeelte
lijk in aanmerking komt, heeft echter dringend
meer afdoende hulpmiddelen noodig; zoowel
ten gerieve der passagiers, als om de op
hoopingen van diverse voertuigen in de
betrekkelijk smalle straten te doen verminde
ren. EeD nieuwe belangrijke onderaardsche
spoorweg, die door electriciteit het verkeer
zal onderhouden, is thans in aanleg, De lijn
gaat van de City af onder de wijken Cheapside
Holborn, de Gyford street, den Bayswater-
Road, (langs de noordzijde van het Hyde
Park) naar Shepherds Bush en vormt alzoo
de groote middelen van de door den bestaan
den onderaardschen gevormde ellips. De
nieuwe lijn ligt diep onder de bestrating in
twee ijzeren kokers (een voor het verkeer
oostwaarts, de andere voor het verkeer west
waarts). Daar iedere richting een bijzonderen
koker heeft, werken de treinen in zeker
opzicht als de zuigers eener pomp, waardoor
de ventilatie zeer in de hand gewerkt wordt.
Aan de halten worden de reizigers door
middel van lifts opgenomen en afgezet. De
omnibus maatschappijen gaan slechte tijden
tegemoet, daar onmiddellijk nadat met den
aanleg der electrische spoorlijn een aanvang
werd gemaakt twee andere maatschappijen
werden geconstitueerd, die eveneens den
aanleg van onderaardsche electrische stads
spoorwegen beoogen. Volledigheidshalve zij
hier nog herinnerd, dat te London ongeveer
sedert zeven jaar een onderaardsche elec
trische spoorweg bestaat, die aan 't oostelijk
eind der Loudon Bridge beginnend onder
den bodem der Theems doorgaat, dan met
een scherpe wending naar het zuidwesten
buigt om in de nabijheid van Clapham, een
zuidwestelijke voorstad van Londen te ein
digen. Voorts is een onderaardsche spoorweg
in aanbouw, die het Waterloo station in
onmiddellijke verbinding zal brengen met de
City; ook deze spoorlijn wordt door de bed
ding der Theems doorgetrokken.
Een oude vos.
Onlangs werd in een bosch niet ver van
Berlijn een vos geschoten, die een halsband
droeg met het opschrift »Köainggratz 3 Juli
1866.Dit feit bracht in herinnering dat
een Pruisisch soldaat den dag na den slag
bij K. den jongen vos had gevangen, naar
Berlijn had meegenomen en een halsband
met genoemd opschrift had omgedaan. Een
jaar later ontsnapte het dier. Indien de vos,
die nu geschoten is, inderdaad dezelfde is
als de bedoelde, dan wordt de leer omver
geworpen, dat vossen ten hoogste 15 jaar
oud kunnen worden.
Een krankzinnige machinist.
Gedurende een viertal jaren zijn duizenden
bij duizenen reizigers van den Berfijnschen
stads- en ringspoorweg overgeleverd geweest
aan een krankziunigen machinist. Men ont
dekte dit eerst, toen de man terechtstond
wegens een ernstig vergrijp. Toen het nieuwe
station Savignyplatz gebouwd werd,
bevonden zich voortdurend een groot aantal
werklieden langs de spoorbaan. De gevaarlijke
plek werd overdag door optische signalen
aangeduid en 'snathts door een lantaarn met
wit licht. Vele malen werd deze laatste
echter vernield, en alle kenteekeneu wezen
er op, dat hier aan kwaadwilligheid moest
worden gedacht, Eenige baanwachters legden
zich op de loer en on1 dekten, dat de machi
nist van een trein bij het voorbijrijden met
de vuurtang dc lantaarn stuk sloeg. De
machinist werd voor den rechter gedaagd.
Ter rechtzitting bleek, dat hij in 1892 bij
een botsing van twee treinen van zijne ma
chine was geslingerd en met zijn hoofd op
den bevroren grond was terecht gekomen.
Van dien dag af moest hij jaarlijks eenige
maanden verlof hebben wegens onverdragelij-
ke hoofdpijnen. Het onderzoek der doctoren
bracht aan hel licht, dat hij leed aan tijde
lijke verstandsverbijstering. De rechtbank
ontsloeg derhalve den man van rechtsver
volging.
WAALWIJK 25 Nov. 1896.
Gemeenteraad Waalwijk.
Openbare vergadering, op Woensdag 25
November 's avonds 7 uur.
Aan de orde:
1. Ingekomen stukken. 2. Wijziging po-
litie-verordening op de herbergen. 3. benoe
ming van een havenmeester. 4>. idem van
een lid van het R. K. gasthuisbestuur. 5.
idem van een lid van het armbestuur. 6.
Machtiging tot verpachting van het markt-
geld over 1897.
Ilariuouic l'Espérancc.
Het Maandag j l. door de harmonie
FEspérance gegeven concert werd bijgewoond
door een talrijk en uitgelezen publiek, zóó
zelfs, dat de zaal van de Erven van Riel
te klein was om alle aanwezigen een be
hoorlijke plaats in te ruimen. De uitvoering
van het programma is ouder alle opzichten
best geslaagd en zoowel de werkende leden
der harmonie met hunnen volijverigen en
bekwamen directeur, als de heer en mevr.
Culp-Stoete mochten herhaaldelijk den bijval
ontvangen van het dankbaar en opgetogen
publiek. De muziek der harmonie was als
altijd zeer verdienstelijk en getuigde van
ernstige studie en voortreffelijke leiding.
Iets geheel nieuws, iets nog niet „dagewesen"
in Waalwijk was de solo für Helicon uit
„Die Zauberflöte van Mozart. De solist, de
heer C. v. D. blies deze aria zeer zuiver
en correct en blijkbaar zonder eenige in
spanning. Duidelijker, meer in 't oog vallend
dan ooit, heeft hij bewezen, welk een uit
stekend bassist de harmonie in hem bezit.
De heer en mevr. Culp-Stoete hebben de
goede reputatie, die zij bij hun eerste op
treden alhier veroverd hadden, schitterend
gehandhaafd: ook ditmaal v\as hun succes
volkomen en vvèl verdiend. Zij verstaan de
kunst iemand te laten lachen, dat hem de
tranen over de oogen loopen, zonder dat
zij het noodig vinden, zooals bij deze soort
„artisten'' niet zelden te doen gebruikelijk
is, hun toevlucht te nemen tot „schuine
moppen" en gewaagde toespelingen. Het
lijdt geen twijfel, of zij zullen een volgenden
keer hier in Waalwijk weer van harte wel
kom zijn.
Benoemingen bevorderingen, enz.
Aan de universiteit te Amsterdam is bevorderd
tot arts onze vroegere medeingezetene de heer
Louis Bolk, candidaat-notaris, destijds werkzaam
ten kantore van notaris Rant alhier.
Onzen jongen medicus en zijne betrekkingen onze
hartelijke gelukwenschen.
Volharding iu den Strijd.
Gisteren avond heeft de tooneelrereeniging Vol
harding in den Strijd op de bestuursvergadering
een eigen muziekcorps opgericht, dat dus voortaan
op de uitvoeringen zal medewerken.
Verder worden in studie genomen Lazaro de
Veehoeder of Misdaad en Wraak, tooneelspel in
4 bedrijven met een voorspel.
'2 De gefopte Communist, blijspel. Het is juist
25 jaar geleden dat de president der vereeniging
in hetzelfde lokaal dit blijspel mede heeft opge
voerd.
Prijsvcrhooging.
De Bakkers Ct. schrijft
De broodomzet schijnt na de jongste prijsver-
hoogingen minder geworden tc zijn. Óveral
heerscht slapte in de bakkerij.
ROTTERDAM, 24 Nov.
Op de veemarkt waren heden aangevoerd: 68
paarden, 0 veulens, 1 ezel, 400 vette runderen,
1495 magere dito 426 vette en graskalveren, 65
nuchtere kalveren, 4 schapen of lammeren-
varkens, 265 biggen, - bokken.
De bestede prijzen liepen als volgt:
Runderen: le kw. 68 a ct. 2e kw. 62a ct.
3e kw. 56 il ct.
Kalverenle kw. ct., 2de kw. a
ct.3de kw. a ct.
Schapen: le kw. ct., 2e kw. ct.
