büïtënlandT
Staatkundig overzicht.
Frankrijk.
Spanje.
Duitschland.
Oostenrijk.
Transvaal.
Amerika.
Kreta.
p immaiiiimhwi ii ii
schraal de oog9t ook was, dikwijls ter Qau-
wernood teruggevende het uitgestrooide zaad,
de zaaier is niet ontmoedigd. Na hem
traden weer anderen op den akkeren al
was de grond zoo hard dat er bijna geen
sporen ingetrokken konden worden, steeds
is men blijven nedcrwerpen wat bestemd
was te rijpen en vrucht te geven. Er be
staat een drang tot spreken, alleen of hoofd
zakelijk over deze dingen en wie dien ge
voelt, moet wel het voorbeeld volgen van
een zangvogel, die immers, zelfs in gevangen
staatzijn gekweel doet hooren. En wat
de resultaten aaugaatwie zou durven zeg
gen hoe laag wel het beschavingspeil zou
wezen, indien niet de prediking van het ze
delijk ideaalin tallooze vormen met rus-
teloozen ijver werd volgehoudendoor de
eeuwen heen.
Zekerop het doen komt het aan. Woor
den zijn ijdele klanken, als zij niet worden
omgezet in daden. Maar tochals er zoo
aanhoudend gehamerd wordt op hetzelfde
Tuunbeeld, dan zou het wel wonder zijn in
dien zulks niet van invloed was op de. da-
gelijksche verrichtingen der menschen. Klan
ken die we zoo lang achtereen en in zoo
veelvuldige herhaling vernemenruischen
ons ook in de ooren op het oogenblikdat
zij niet gehoord worden, en hoe menig
een die misschien op het punt stond iets
te doen dat in strijd is met de grondbe
ginselen der zedelijkheid wordt tegenge
houden door een gedeelte, kort te voren
langs den weg der zintuigelijke waarneming
in zijn ziel overgebrachtHet vermogen
van het woord is onberekenbaar, juist om
dat het de daad in zijn gevolg heeft.
De toepassing der grootsche en toch zoo
eenvoudige beginselendie aan het zedelijk
leven kracht en gezondheid verzekerenis
nog zeer gebrekkig dat is waaren ner-
géns ontdekken wij dat duidelijkerdan
waar sprake is van verbetering in de on
derlinge verhoudingen der menschen. Van
de noodzakelijkheid dier verbetering zijn wij
allen overtuigd, ook dat is een gevolg
van de volharding, waarmede in die richting
is aangedrongen. Doch wij hebben geen
vertrouwenschijnt welin den ernst der
menschenom hun overtuiging waar te
maken wij geloovcn niet in onszelven en
nog veel minder in anderen. Daarom vra-
geu we, tot het bthartigen onzer plichten,
tot het betrachten der rechtvaardigheid ge
dwongen te worden. Wij zijn als de kik-
vorschen in de fabeldie een koning ver
langden omdat zij zich niet in staat ge
voelden zichzelf te regeeren. Met gebogen
hoofd gaan wij tot den wet gever, en vragen
hem Leg ons een juk op en span ons in
het gareel uwer verbodsbepalingenanders
komen wij nooit op den goeden weg.
Dat is aan den eenen kant beschamend,
bedroevend zelfs. Maar er ligt toch ook
een belofte in vóór de toekomst. Spreekt
er in dien drang iets dat gelijkt op dien
drang iets dat gelijkt op gemis van zelfver
trouwen en op wantrouwen in anderen,
er blijkt ook uit dat we wel geneigd zijn
de betere richting te volgen mits ons dat
niet onmogelijk gemaakt wordt doordat de
opmaking niet gezamenlijk wordt onderno
men. Het is maar al 1e waar, dat een
klein getal personendie niet van goeden
wille zijnde beste pogingen van al de
anderen kunnen verijdelen. In Amerika
moest op zekeren dag het houden van slaven
bij de wet verboden worden dat was on
vermijdelijk omdat anders degenen, die uit
eigen beweging de vrijheid hunner mede-
menschen zouden geeerbiedigd hebben, door
de concurrentie der slavenhouders beschik
kers over goedkoope arbeidskracht, econo
misch ten gronde zonden gericht zijn. Als
nu die verbodsbepaling formeel werd inge
trokken zou niemand er aan denken, weer
negers te gaan koopenom ze als van ouds
te gaan exploiteeren. Het woord der abo
litionisten is daar tot daad gewordenhet
zeggen omgezet in doen met een tusschen-
station de wetgever is opgetreden als woord
voerder van het openbaar geweten en heeft
een beslissend haltuitgesproken.
Zoo zal het ook gaan met de maatschap
pelijke regelingen voor welke oDze tijd rijp
geacht mag worden. De besten hebben liet
machtwoord des wetgevers niet afgewacht,
maar zijn voorgegaan met de toepassing der
ethische voorschriften op hun betrekkingen
met andere menschen. Zij hebben daarmede
bet bewijs geleverddat hetgeen gevraagd
wordt niet ligt buiten dc grens der moge
lijkheid. Doch nu wordt diet ook noodza
kelijk om anderen, die miuder geneigd zijn
de stem der menschlievendheid en der recht
vaardigheid invloed te verleenen op hun
handelingen, met een beetje dwang in de
zelfde richting te sturenzij kunnen die
aansporingdien steun niet missen. Later
zal men zich verwonderen dat het ooit an
ders geweest is.
Intusschen is het zaak, met verbeteringen
die binnen ons bereik liggen men denke
bijv. aan de zoo urgente quaestie van den
nachtarbeid der bakkers, niet te wach
ten totdat de wet gesproken zal hebben Er
zijn soms omstandigheden die in haar be
slissing vertraging brengen en dan worden
zij de slachtoffers, die op lotsverbetering
aanspraak hebben. Niemand van ons is in
staatde maatschappij anders te makèn
dat één mensch op zijn gedragingen tegen
over anderen de wetten der zedelijkheid doet
inwerken. Dat wij die macht niet onge
bruikt laten
Zondag, den 7 Maart, was het de laatste
Bairamdag en tevens Vastenavond voor de
othodoxen, zoodat den volgenden dag èn
Turken èn Christenen weder in hun gewone
doen waren, en bijgevolg het openbaar leven
weder zijn geregelde gang kon gaan.
Donderdag te voren hadden de ambassa
deurs van hun regeeringen het nu ook door
dezen goedgekeurde groote hervormingsplan
voor Turkije teruggekregen, en zouden dit,
zooals reeds lang te voren op alle manieren
was verkondigd, onmiddellijk na Bairam den
Sultan voorleggen. Vrijdag kregen ze evenwel
bericht dat de Europeesche kabinetten hadden
besloten maar voorloopig met het hervormen
van Turkije te wachten, en zij dus hun met
zooveel moeite tot stand gebrachte voorstellen
tot nader order in portefeuille konde houden.
Dit was reeds algemeen voorspeld. De
Europeesche diplomatie heeft clan ook waarlijk
op het oogenblik wel wat anders te doen, dan
den Sultan hervormingen op te dringen. Zij
heeft inderdaad tegenwoordig al haar aan
dacht en al haar scherpzinnigheid en be
kwaamheid wel noodig om te trachten uit
den door haar zelve veroorzaakten Kretaschen
rommel nog terecht te brengen wat moge
lijk is.
Zooals de heeren diplomaten natuurlijk
zelve ook wel voorzien zullen hebben, heeft
Griekenland de oplossing van de Kretasche
quaestie, welke zij het voorstelden, beleefd en
vriendelijk van de hand gewezen. De mo
gendheden zouden dus nu tot hardhandige
maatregelen tegenover dat weerbarstige 1ellas
moeten overgaan.Doch behalve den nog steeds
verbolgen keizer Wilhelm schijnt niemand
daar ernstig aan te denken. Engeland en
Frankrijk hebben zelfs reeds vrij duidelijk
te verstaan gegeven, dat zij het nut van
dwangmaatregelen volstrekt niet inzien, en
al de vijf leden van het Europeesche concert
wier instrumenten door parlementen worden
gestemd hebben reeds verklaard, dat zij,
alvorens te kunnen handelendie hooge
vergaderingen voorstellen moeten voorleggen
omtrent hetgeen nu te doen staat.
Daar nu evenwel juist op het oogenblik in
Italië en in Oostenrijk de parlementen ont
bonden zijn, en 't Fransche en Hongaarsche
nooit hun toestemming tot een daad van
openlijke vijandschap tegen Griekenland zullen
geven, terwijl dat ook van het Engelsche
parlement hoogst twijfelachtig is, zoo is het
voorzeker niet te gewaagd reeds nu te voor
'spellen dat het niet de admiraals der mo
gendheden, maar nogmaals haar diplomaten
zullen wezen die zulleu worden belast met
het ontwarren van den Gordiaanschen knoop,
genaamd het Kreta-vraagstuk.
Dat voor het oogenblik Kreta maar niet
eenvoudig aan Griekenland kan worden af
gestaan, daar dit heel 't Balkanschiereiland
in brand zou steken, erkennen nn gelukkig
zelfs de verstandige Grieken. Daarentegen
beginnen de meeste Europeesche staatslieden
langzamerhand tot de overtuiging te geraken,
dat een autonomie van het eiland, zooals
de mogendheden zich die hebben gedacht,
op het oogenblik al even onmogelijk in te
voeren is. De G.ieken hebben nu eenmaal
met oogluikende toestemming van de mo
gendheden van Kreta bezit genomen, en de
Kretenzen zouden zich hoogstwaarschijnlijk
daadwerkelijk tegen hun vertrek verzetten,
wanneer koning George het zou willen pro-
beeren om zijn troepen op het eiland terug
te trekken.
Er schiet dan niet veel anders Over, dan
dat de mogendheden zich bij het Engelsch
voorstel neerleggenen gezamenlijk met
Griekenland het eiland eerst tot rust brengen,
om daarna de Kretenzen zelve over hun lot
te laten beslissen. Zijn dan haar consulaire
vertegenwoordigers op Kreta een beetje han
dig, dan kunnen de eilanders, de moslimsche
zoowel als de christelijke, zonder twijfel wel
met een zoet lijntje gebracht worden waar
het Europeesche concert ze op dat oogenblik
wil hebben; dat wil zeggen, hetzij tot een auto
nomie onder een vreemden, desnoods Griek-
schen prins, hetzij tot algeheele vereeniging
met Griekenland.
Het ziet er anders in den laatsten tijd
met de eendracht onder de mogendheden
weer treurig uit; en het merkwaardige feit
doet zich op het oogenblik voor, dat juist
de Duitsche keizer, hoewel hij zich bij elke
voorkomende gelegenheid den steunpilaar van
den vrede noemt, en onophoudelijk verklaart
en laat verklaren dat hij en zijn rijk in het
Oosten niets te maken hebben, en niets te
maken willen hebben, door zijn brutaal op
treden het meest den vrede in de Levant
in gevaar brengt.
Weliswaar heeft hij reeds wat water in zijn
wijn gedaan, en heeft zijn gezant te Athene
ook de fameuze nota van;2 Maart mede on
derteekend, waardoor zijne Majesteit dus al
teruggekomen is op zijn overijld gezegde, dat
het beneden de waardigheid van het Duitsche
rijk was om nog verder met Griekenland te
onderhandelen doch het is nog altijd de
regeering te Berlijn, welke tegenover koning
George en zijn gouvernement een houding
aanneemt onverzoenlijker dan die van een
der andere kabinetteu, en welke nog steeds
voortgaat Hellas met haar toorn te bedreigen.
Zoo verklaarden immers nog een paar dagen
geleden de Duitsche olfieieuse kranten, dat
Duitschland desnoods alleen tegen Grieken
land zou optrekken, als dit zich zou vermeten
om zich niet naar den wil van Europa te
schikken.
Daargelaten dat dit alleen optreden natuur
lijk dadelijk het reeds zoo wrakke Europeesche
concert zou laten uiteenvallen (hetgeen men
hier evenwel volstrekt niet zou bejammeren),
heeft die bedreiging uit Berlijn hier alle niet
Duitsche harten van vreugde doen kloppen.
Zelts in de diplomatieke kringen is men
van oordeel dat als Duitschland eens werkelijk
tot zulk een stap zou willen overgaan, geen
der andere mogendheden zich daartegen zou
verzetten. Integendeel het overige Europa
zou kalmpjes en met innerlijk welgevallen
toezien, indien Duitschland, hetwelk hier in
het Oosten wel geen onmiddellijke politieke,
maar wel zeer groote industrieele en han
delsbelangen heettdoor een onbesuisde
oorlogsdaad tegen een der christenvolken in
de Levant zijn positie in deze strekcu geheel
onmogelijk zou maken, zijn belangen hopeloos
zou benadeelenen zoodoende de overige
natiën van een geduchten en lastigen mede
dinger zou verlossen.
Reeds nu heeft Duitschlanddoor zijn
veertig meliniet-granaten geworpen in het
vervallen klooster van Akrotiri, aan zijn han
del en aan zijn naam in het Oosten een on
berekenbare schade toegebracht. Er bevindt
zich op het oogenblik, zoowel in Griekenland
als iti Turkijedan ook bijna geen enkel
Duitsch koopman of met Duitsch kapitaal
werkende industrie of onderneming meer
welke die buitengewone en weinig eervolle
wijze, waarop keizer Wilhelm zijn gekrenkte
eigenliefde heeft meenen te moeten wreken,
niet diep betreurt en srherp afkeurt. Zelfs
te Konstantinopel en te Smyrna willen
de Grieken niet meer met de Duitschers te
maken hebben. Bestellingen in Duitschland
zijn afgezegd, de Grieken willen met Duitsche
booten niet meer verschepen en willen geen
Duitsche bedienden meer in hun dienst hebben.
Intusschen gaat op Kreta het lieve leventje
zijn gang, en wordt de positie van de vreemde
admiraals aldaar hoelang) hoe onmogelijker.
De beroemde internatiouale gendarmerie
is den 5en Maart op last van de ambassa
deurs definitief ontbonden en opgeheven
nadat de militaire attachés zelf hadden inge
zien, dat ze onder de sedert zoo zeer ver
anderde omstandigheden tot niets meer kon
dienen.
Iu het binnenland van het eiland gaat de
Grieksche kolonel Vassos kalmpjes zijn gang
om het bestuur iu naam van koning George
in te richten, en de Turken uit de weinige
versterkte punten die zij aldaar nog bezetten,
terug te dringen.
Van Athene uit heeft men ondertusschen
den eenen „ballon d'essai" den andere laten
volgen en dat spelletjes wordt nog maar steeds
voortgezet een bewijsdat de lui daar
ver weg in Griekenlands hootdstad in de
vaste overtuiging leven, dat Europa elk woord,
dat uit het Oosten komt, op een goudschaaltje
weegt.
Het gevolg van deze terrein-verkenningen
is natuurlijk, dat telkens weer de oude, reeds
eenmaal gedane voorstellen op 't appel komeu.
Men is nu weer gekomen aan de propositie:
Kreta, onder des sultans suzereiniteit in naam,
bestuurd door een gouverneur naar de keus
der mogendheden. Die gouverneur dan zou
zijn een Grieksch of een Deensch prins en
met name genoemd worden nu de 38 jarige
prins Waldeinar van Denemarken, derde zoon
van koning Christiaan en dus broeder van
koning George van Griekenland en prins
Karei van Denemarken, kleinzoon van koning
Christiaan en schoonzoon van den prins van
Wales.
Zou dit nu beduiden dat Griekenland wel
wat water in zijn wijn wil gaan doen en dat
men te Athene langzamerhand iets verstandi
ger wordt, overtuigd dat er van een plebisciet
toch niets komen zal en van de samenwerking
met de Europeesche krijgsmacht op Kreta
evenmin
Volgens de Matin moet Arton den rechter
van instructie niet alleen klaar en duidelijk
medegedeeld hebben hoe hij een deel der
hem door baron Reinach en de Panama
maatschappij toevertrouwde gelden onder
parlementsleden verdeeld heeft, hij moet ook
getallen en namen genoemd hebben. Dezen
gaf hij chèques op naam van derden, anderen
werden in banknoten betaald. De quaestie
is nu maar hoe het juridische bewijs voor de
omkooperijen moet geleverd worden? Ten
aanzien van de chèqueontvangers is dit ge
makkelijker dan ten aanzien van de met
papiergeld „Geschmierten."
Cuba.
MADRID, 14 Maart. Uit Havana wordt
bericht, dat de Cubaansche opstandelingen
zijn verslagen in de provinciën Villas, Ma-
tanzas en Havana, met een verlies van 60
dooden en een aantal gewonden.
Een Biecht vóór den Dood.
Een ernstige rechterlijke dwaling is dezer
dagen door de bekentenis van een stervende
in Oost Pruisen aan het licht gekomen. Te
Dungen, in het district Osterode, overleed de
landbouwer Schareiua, nadat hij een geeste
lijke gebiecht haddat hij ruim twintig jaar
geleden onder afschuwelijke omstandigheden
een schoolmeisje vermoord had. De dorps
onderwijzer werd destijds wegens dezen moord
tot 15 jaar tuchthuisstraf veroordeeld en deze
ontzettende straf werd aan een onschuldige
geheel ten uitvoer gelegd.
De verkiezingen in de algemeene kiezers
klasse zijn in Oostenrijk op de herstemmingen
te Praagen Graz na, waarbij socialisten
betrokken zijn geëindigd. Tot nu toe zijn
12 sociaal-democraten gekozen: te Leraberg,
Krakau, Teschen, Olmutz, Schönberg, Pilsen,
Smichow, Eger, Lei'cmeritz, Reichenberg, Saaz
en Trautenau. In Boheme zijn de twee eerste
Duitsche-liberale afgevaardigden te Mies en
te Budweis gekozen. In Tirol zijn drie
clericalen, in Vorarlberg een clericaal gekozen.
In Dalmatie werden twee Kroaten gekozen.
Te Brünn is een christelijke socialist gekozen.
Men telt thans in de nieuwe curie van het
algemeen stemrecht o. a. negen antisemieten
en dertien socialistenelf Czechentwee
Duitsch-nationalen en twee Duitsch-liberalen.
LONDEN, 15 Maart. Er zijn telegrammen
uit Zuid Afrika die onrustbarend luiden Men
zegtdat de zending van den hoofdrechter
De Villiers naar Petroria, waarheen hij reeds is
vertrokken, niet alleen niet geschiedde na
mens de regeering der Kaapkolonie, maar
zelfs buiten haar medeweten en goedkeuring;
De Villiers zou feitelijk gegaan zijn als geheim
afgezaut vau Hofmeyr om de crisis in Trans
vaal te beredderen Hofmeyr zou zich ou-
gerust maken over den dreigenden staat van
zaken in Zuid Afrika. Er wordt bericht van
de ontscheping van Duitsche wapenen en
krijgsvoorraad in de Walvischbaai, van wa
pening der Boeren, van invoer van Fransche
kanonnen iu Transvaal. De regeering van
Transvaal bestelt, zegt men, ook anderen
krijgsvoorraaddie snel naar verschillende
punten van het land wordt vervoerd. Hei
melijk zouden Duitsche geweren in de Kaap
kolonie zijn ingevoerdbestemd voor de
oostelijke districtenwaar veel Duitschers
wonen.
Verboden Liefde.
Een zeer eerwaardige vergadering heeft
zich onlangs met liefdesaangelegenheden be
moeid, nl. de wetgevende vergadering van
Tenessee. Daar is nl. een voorstel,ingediend,
waarbij aan de mannelijke jeugd „het rond
slenteren in de nabijheid van kostscholen
voor meisjes" en het verzenden van geheime
biljetten aan de bewoonsters van zulke insti
tuten wordt verboden. In dien staat Missouri
is men met denzelfden geest bezield en daar
is een wetsvoorstel ingediend, waarbij het aan
conducteurs en andere beambten in een spoor
trein verboden is, om met vrouwelijke pas
sagiers te flirten. De inwoners van Missouri
schijuen veel aan jaloerschheid te lijden.
Te Piraeus moeten zich ongeveer 12,000
vluchtelingen uit Kreta ophoudendaar
deze lieden aan alles gebrek hebben, worden
zij op kosten van de Grieken onderhouden;
een damescomité maakt zich daaimede zeer
verdienstelijk. Honderden dames hebben ook
aangeboden, uuiformen te naaien voor de
reservisten, die ten deele in hun gewone
kleeding naar de grenzen gezonden moeten
worden, maar de regeering heett hei aanbod
moeteu afslaan bij gebrek aan materiaal.
De Grieksche regeering heeft aan haar
oorlogsschepen in de golf van Arta bevel
gegev&n, op Turksche troepen of schepen
die de Grieksche visschers lastig mochten
valleD, te vuren.
Aan het bombardement van Spinalonga
hebben zoowel Kretenzische opstandelingen
als Grieksche vrijwilligers deelgenomen. De
Dryad is Vrijdag uit Soedabaai naar Spina
longa vertrokken; de Fearless, de Suchet en
een Italiaausch oorlogsschip bevinden zich
reeds daar en zullen maatregelen nemen om
verdere botsingen te keer te gaan. De aan
vallers hadden drie stukken veldgeschut bij
zich. Nog altijd landen er Grieksche vrij
willigers.
Uit Griekenland zijn een aantal militaire
telegrafisten naar Kreta gezonden om te