A.
A.
B.
Staatkundig overzicht.
B OITENLAND.
Belgie.
Spanje.
Duitschland.
Ik zeg': //Voor het publieken hiermede
woraen de kiezers bedoeld. Deze immers
mogen, ook nadat zij gestemd hebben in
het stemlokaal vertoevenmits de orde niet
worde verstoord.
zoodat op den dag der stemming alleen op
die candidateu mag gestemd wordendie op
den dag der verkiezing volgens de wet zijn
aangegeven.
Zijn alzoo de candidaten wettelijk gesteld,
en heeft ieder bevoegd kiezer de kaart ont
vangen waarop deze candidaten vermeld
staandan is de verkiezing geëindigd, en
moet nog slechts de stemming volgen.
Over liet stemmen gaan wij nu handelen.
Op den bepaalden dag neemt de stemming
des morgens om acht uren een aanvang, en
duurt voor tot 's namiddags vijf uren.
Gedurende dien ganschen tijd is het stem
bureau geopend.
Om echter aan iederen kiezer de gele
genheid tot stemmen te verzekeren, heeft de
wet aan bestuurders van een bedrijf of on
derneming aan patroons van fabrieken etc.
de volgende verplichting opgelegd:
Deze moeten zorgendat hunne bedien
den of werklieden op den dag der stemming
tusschen acht uur v.m. en vijf uur n m.
ten minste twee achtereenvolgende uren
beschikbaar hebben, om te gaan stemmen.
Ook moet in de fabriek of werkplaats
gedurende twee dagen voor den dag der
stemming alsmede op den dag der stemming
zelveeene lijst hangenvoor een ieder
zichtbaar, en door den patroon onderteekend,
waarop de uren voor de stemming gegeven,
vermeld staan. Deze verplichting, den be
stuurders en patroons opgelegd, wordt streng
gehandhaafd, zooals blijkt uit de strafop
het niet nakomen daarvan gesteldn.m.
eene hechtenis van ten hoogste 13 dagen,
of eene boete van ten hoogste 75 Gulden.
Op een der boven genoemde uren dan
begeeft zich de kiezer met de ontvangene
kaart (waarop /ti.m. de candidaten vermeld
staan), naar de plaats voor de stemming
aangewezen.
Daar zetelt het stembureau, samengesteld
uit drie ledenwaarvan één voorzitter is.
Deze ledenalsmede twee plaatsvervan
gende ledenworden benoemd door het
gemeentebestuur en wel uit de raadsleden.
De voorzitter van het stembureau is in
de meeste gevallen de burgemeester.
Gedurende den gcheelen tijd der stem
ming, moeten twee leden en een voorzitter
aanwezig zijn.
In het stemlokaal is de tafel, waaraan de
leden van het bureau gezeten zijnzoo
geplaatstdat de handelingen der leden en
van den voorzitter, door de aanwezigen kun
nen gezien worden.
In dit stemlokaal zijn vervolgens aange
bracht een of meerdere van elkander ver
wijderde lessenaars, waarnaar de toegang èn
voor het bureau èn voor het publiek zicht
baar is.
Zij kunnen daar de stemming controleeren,
en geschiedt deze niet op wettige wijze, zoo
mogen zij hunne bezwaren inbrengen.
Hij nu die gaat stemmen begeeft zich
naar de leden van het stembureau, en over
handigt aan dezen het vroeger ontvangen
biljet (waarop de candidaten vermeld staan).
In ruil hiervoor ontvangt de kiezer uit
de handen van den voorzitter het stembiljet.
De stembiljetten mogen niet eerder aan
den kiezer gegeven worden dan nadat deze
zijn vr oeger ontvangen biljet heeft over
handigd.
Onverwijld begeeft zich nu de kiezer met
zijn stembiljet naar een der niet in gebruik
zijnde lessenaars en brengt daar zijne stem
uit.
Alvorens te zeggen hoe hij daar stemt,
moeten wij eerst het stembibet wat nader
beschouwen.
Heel veel staat er niet op.
Aan de eene zijde staan in alphabetisclie
orde de namen gedrukt der candidaten
waarover de stemming gaat. Aan de andere
zijde staat de handteekening gestempeld van
den burgemeester der hoofdplaats van het
kiesdistrictb.v. op een stembiljet voor
Waalwijk staat de handteekening van den
burgemeester van Waalwijk.
Voor de namen der candidaten staat een
vakje, stemvak genoemd, en daarin is een
wit stipje aangebracht.
Het stemmen nu geschiedt, door in het
stemvak, voor den candidaat zijner keuze
staandehet witte stipje met potlood zwart
te maken.
Een voorbeeld zal de duidelijkheid be
vorderen.
Veronderstellen wij twee candidaten, n.m
de heer A. en de heer B.
De eene zijde van het stembiljet zal dan
b.v. aldus zijn ingericht
De kiezer nudie wil stemmen op den
leer B., moet het biljet aldus teruggeven
Doch indien nu deze kiezer (die namelijk
op den heer B. wilde stemmen) zich vergiste
en per ongeluk in het eerste stemvakje het
witte stipje zwart maskte, wat dan
Dan kan hij van den voorzitter een nieuw
stembiljet krijgen doch hij moet dan het
eerste verkeerd ingevulde biljet aan de voor
zitter teruggeven.
Dit geldt echter slechts als hij zich den
eersten keer vergist. Komt deze vergissing
bij den kiezer ten twreede malen voor, dan
!ian hij geen nieuw biljet meer krijgen.
Wil-hij echter, na zich ten tweede male
te hebben vergist, in geen geval op den
heer A stemmen, zoo vuile hij beide Witte
stipjes aanhierdoor immers is het biljet
van onwaarde.
Hij kan ook zijn biljet in dat geval aan
den voorzitter ter vernietiging geven. Dus
goed gelet op de namen, die acliler elk
stemvakje staan.
Heeft nu de kiezer aan den lessenaar zijn
stem naar behooren uitgebracht dan geeft
lij zijn stembiljet niet aan den voorzitter
terugmaar toont dezen slechts die zijde
van het biljet, waarop de naam van den
burgemeester (der gemeente, -die-hoofdplaats
is - van -het kiesdistrict) gestempeld is.
Heeft de voorzitter zich op die wijze,
zonder het biljet in handen te nemen van
de echtheid overtuigd dan steekt de kiezer
het biljet eigenhandig in de stembus.
Ingeval een kiezer lichamelijk hulpbe
hoevend ismag hijmet toestemming
van den voorzitterdoor een ander worden
bijgestaan.
Wij hebben nu gezien hoe de kiezers
moeten stemmenwillen zij dit op wettige
wijze doen.
Yooral lette men goed op het in te vul
len stembiljet; aan de aangegeven wijze
van invulling moet stipt gehouden worden,
meermalen ongeldig
gevallen waarin een
biljet ongeldig iszijn de volgende.
1°. Indien daarop geen der stem vakken
is ingevuld.
2°. Wanneer daarop de candidaat op eene
andere wijze is aangewezendan door het
zwart maken van een wit stipje in het voor
den naam geplaatste stemvak, b.v. door een
teeken achter den naam te plaatsen.
3°. Indien op het biljet de stempel van
den burgemeester niet gedrukt staat.
4°. Indien op het biljet de namen van
ancfere personen geschreven zijndmi^de
anders zal het biljet
zijn. De voornaamste
5°. Nog kan een biljet ongeldig worden, r—--
door andere bijvoegingen, «datum tot repatieeriug was gesteld.
Men houde zich dus enkel en alleen aan
de bovengenoemde wettelijke wijze van in
vulling. - Wl
y Hebben nu alle kiezers hunne stemmen
(uitgebrachtdan worden al de biljetten ge
opend en opgenomen en daarna in een ver
zegeld pak gesloten.
De kiezers, die in het lokaal vertoeven
kunnen alsdan hunne bezwaren tegen de
gehouden verkiezing inbreDgen.
Terstond na de opening der biljetten
maakt de voorzitter bekend, hoeveel geldige
stemmen er zijn uitgebracht.
Daarna wordt het verzegeld pakwaarin
de biljetten gesloten zijn, overgebracht naar
den voorzitter van het hoofdstembureau.
Dit bureau vergadert den volgenden dag
s morgens om 9 uren en maakt dan den
volledigen uitslag over het geheele kies
district bekend.
Bij de eerste stemming nu moet een der
candidaten de volstrekte meerderheid hebben
d.w.z. ten minste één stem meerdan de
helft der geldige stemmen. Is dit niet het
gevaldan heeft er uiterlijk binnen 14 dagen
eene herstemming plaats.
Bij herstemming is hijdie de meeste
stemmen op zich vereenigt, de gekozene.
Wij hebben hierbij nog het volgende toe
te voegen.
De kieswet is in werking getreden op 1
Januari 1897 doch de bestaande kiezers
lijsten blijven van kracht tot den 15den Mei.
Ook tot op dien datumblijft de wijze van
kiezenzooals zij vroeger was.
De gewone tijd der periodieke verkiezing
der leden van de Tweede Kamer, is de
eerste llinsdag der maand Juni
Worden er op dien verkiezingsdag meer
dere candidaten gesteldzoo wordt er uiter
lijk binnen 14 dagen over deze candidaten
gestemd.
Doch de stemming geschiedt niet eerder,
dan den lOden Juni.
Wij handelen tot dusverre voornamelijk
over het kiesrecht voor de Tweede Kamer.
De kiezerslijsten gelden echter ook geheel
voor de Provinciale Staten doch de wijze
van kiezen blijft voor dit lichaam voorloopig
als vroeger.
Voor den Gemeenteraad gelden de kie
zerslijsten slechts ten deele.
Kiezers voor den gemeenteraad zijn alleen
zij die ingezetenen der gemeente zijn, en
aangeslagen in -s Rijks directe belastingen
of in eene plaatselijke directe belasting tot
een bepaald bedrag.
De blokkade van Kreta.
Zaterdag in den namiddag is door den
gezant van Oostenrijk te Konstantinopel, als
deken van het diplomatieke corps, aan de
Porte aanzegging gedaan van de blokkade
van Kretanamens de bevelhebbers der
Europeesche scheepsmacht vervulde een offi
cier dezelfde taak tegenover {kolonel Vassos
en Maandagmorgen om acht uur is deze
eerste dwangmaatregel tegen Griekenlands
doen in werking getreden. Zulk eene vreed
zame blokkade is in werkelijkheid heel wat
minder verschrikkelijk dan men zoo óp 't
eerste gezicht wel zou meenen en de toe
passing er van tegenover Kreta zal voor 't
moment geen aanleiding geven tot ernstige
incidenten. Griekenlands regeering heeft wel
alle vaartuigen onder haar vlag uit de Kre
tenzische wateren teruggetrokkeu maar nu
rest nog de vraag: zal de blokkade het
gewenschte resultaat hebben, zullen kolonel
Vassos en zijne 1700 manschappen zich laten
uitdrijven door den honger
Men is er nergens gerust op en de mo
gendheden zeiven rekenen er zoo weinig op
dat zij reeds gedachtenwisselingeu voeren
over verder te ondernemen stappen. Mocht
de blokkade van Kreta binnen één hoogstens
twee weken geen resultaat hebben opgele
verd, dan zou men den maatregel willen
uitstrekken tot Griekenland, (den Piraeus,
Korinthe en Volo) en als dit ook nog niet
hielp, zou kolonel Vassos met geweld van
wapenen gedwongen worden het eiland te
verlaten. Dit alles zou gebeuren als de
mogendheden het onderling eens* blijven.
En daarvan is men lang zoo zeker niet
Engeland, dat reeds voor enkele weken
dreigde de spellebreker te worden en zich zelfs
heeft mogen verheugen in een gedeeltelijk
succes (John Buil wilde zooals men wéét,
vastgesteld zien wat er met Kreta zou ger
beuren, alvorens door de mogendheden daad
werkelijk zou worden opgetreden). Terwijl
dezen tot het eind toe willen volharden, vóór
alles den wil der toongevende rijken van ons
werelddeel te doen eerbiedigen door Grie
kenland en gezin'l zijn voor geen middel om
daartoe te komen, terug te deinzen, schijnt
Engeland niet verder te willen gaan dan de
blokkade van Kreta. Helpt die niet dan
zou men te Londen 't maar weer eens willen
probeeren langs den weg der onderhandelin
gen, door b. v. aan Griekenland voor te
(tllULlÜ |JV;10UIIU11 uil £J JJ LI y UUii j UUUl UV. CldlJ VJl iLALuiauu V KJ\J l
candidaten. sfelleu. dat kolonel Vassos worde teruggeroe-
r n TVT 1 1.^^. i 1.1'.. uAn n o d o f nnlr rlpn T nrbcpbfln fr.'\nr\An me*r\
pen nadat ook den Turkschen troepen een
Indien '1 Groot Britanie ernst is met deze
taktiek, zou er weer heel wat anders op 't
tooneel komen en wat ernstigersmisschien ook.
De samenkomst der admiraals en de leiders
der opstandelingen heeft reeds een negatief
resultaat gehad (deze mannen, meest oud
officieren van het Grieksche leger, willen alleen
vrede nemen met de vereeniging met Grie
kenland) en de pacificatie van het eiland
geeft den mogendheden toch reeds zooveel
zorg. Men schat het aantal goed gewapende
christelijke insurgenten op 40,000; neemt meu
in aanmerking dat dezen het terrein beslist
in hun voordeel hebben, dan komt men tot
het weinig bemoedigend resultaat, dat er wel
een 80,000 man noodig zouden zijn om den
opstand te bedwingen Is het wonder dat
Rusland en Engeland dralen evenals Frankrijk
en Italië gedraald hebben vóór hen, om deze
zending te aanvaarden, en er is geen eer of
voordeel mee te behalen en er is veel bij te
verliezen
En dan de keus van een gouverneur
generaal
Prins Danielo van Montenegro mocht geen
genade vinden in de oogen van Oostenrijk,
een Turk en een Griek zijn natuurlijk uit
gesloten van de keus, een prins uit een
regeerend stamhuis zou natuurlijk alleen als
vorst onder suzereiniteit van den sultan kunnen
optreden. De nieuwste candidaat is nu de
minister van binneulandsche zaken van
Montenegro Boro Petrowitsch.
le Athene verwacht men van de blokkade
van Kreta niet het geringste resultaat en de
versterkingen die heden aankomen uit
Frankrijk en Rusland, morgen of overmorgen
uit Oostenrijk en Engeland, jagen de Grieken
geen schrik aan, wel maken zij de verbittering
tegen de mogendheden grooter. Tegen het
gewelddadig optreden van het Oostenrijksche
oorlogsschip „Sebenico" (dit vaartuig boorde
een Griekschen zeiler in den grond), heeft
de regeering van Griekenland nadrukkelijk
geprotesteerd bij den Oostenrijkschen gezant
en Griekenlands koningin heeft geweigerd
in audiëntie te ontvangen den Russischen
gezant Onu, die zoo juist uit Petersburg is
teruggekeerd op zijn post een manifestatie
legen Rusland, welke te Petersburg zeker een
onaangenamen indruk zal maken.
De gemoederen schijnen over het geheel
nog maar niet tot kalmte te komen te Athene;
bij een revue over een regiment dat naar
Thessalie trok, zijn weer geestdriftige mani
festation voorgekomen; prins Konstantijn de
troonopvolger, sprak daar over de nationale
eer, over verraad aan de broeders op Kreta,
over Europa's verantwoordelijkheid, die wel
getuigen van de opgewonden stemming in
Griekeland en de oppositie maakt het der
regeering zeer lastig, door haar aandringen
op een energiek optreden.
Terwijl het Turksche leger aan de grens
per keizerlijk bevel uit Konstantinopel is
aangezegd de Grieksche grens niet te over
schrijden, zelfs bij een offensief optreden der
Grieksche troepen, is het eerste Turksche
eskader, bestaande uit 8 vaartuigen, nu in zee
gestoken, onder het gejuich der menigte.
In den Duitschen Rijksdag zijn bij hoof
delijke stemming de kredieten voor de beide
kruisers, welke reeds door de begrootings
commissie waren geweigerd met 204 tegen 143
stemmen verworpen. Voor stemden de natio
nale liberalen,de conservatieven, de rijkspartij,
de antisemieten en een deel der vrijzinnige
vereeniging.
En eenige weken geleden werd in den
Rijksdag rondgedeeld een vergelijkende staat
van de zeesterkie der toongevende mogend
heden, van de hand nogwel van keizerWilhelm
zeiven, terwijl prius Heinrich de beide laatste
Rijksdagszittingen bijwoonde
Wat er nu gebeuren zal Men weet er niets
van doch overweegt de mogelijkheid van een
boodschap van keizer Wilhelm aan den Rijks
dag; van ontbinding van den Rijksdag met
inkrimping van het stemrecht en van' volko
men negeering van het ongunstige votum
wat alles in Duitschland onder den zoo
veelzijdig ontwikkelden en autocratischen
Wilhelm II zeer wel mogelijk is
Iutcrnationale tentoonstelling van
Brussel 1897.
Gelijk het uitvoerend comité het beloofd
had, zal men bijtijds gereed zijn. De werken
zijn met de grootste activiteit aangezet ge
worden en zijn sedert den 25sten Februari
11. voleindigd. Dit is een prachtig resultaat
en dat tot groote eer strekt voor de archi
tecten en ondernemers van de tentoonstelling.
De tentoonstellers hebben al den tijd voor
zich om hun installatie te bewerkstelligen.
Het zal goed zijn hun aan te bevelen zich
te haasten en niet de laatste dagen af te
wachten. Van alle kanten zijn de aanvragen
om plaatsing toegestroomd met een buiten
gewonen overvloed. Het succes van de
„World's Fair1' zal kolosaal zijn. De Fransche,
HollandschcEngelscheItaliaansche en
Duitsche afdeelingen zullen prachtig zijn. Men
zegt wonderen t van de rijkdommen, die er
verzameld zullen zijn.
Alles wat als vordering op 't gebied van
nijverheid gedurende de laatste jaren verwe
zenlijkt is geworden, zal aan de oogen van
het publiek in grootsche hallen tentoongesteld
worden.
Uit Manilla wordt gemeld, dat de opstan
delingen de Spaansche legerplaats genomen,
doch, nadat versterking opgedaagd was, er
weder uit verdreven 2ijn. De legerplaats is
door hen verbrand.
Op een rapport vau de dokters heeft
Polavieja verlof gekregen om vau de Filip
pijnen terug te komen. De benoeming van
Primo Riveira tot zijn opvolger zal geschieden
nadat Polavieja zich heeft ingescheept.
De onthulling van het nationale gedenk-
teeken is Maandag volgens het program ge
schied bij mooi weer, in tegenwoordigheid
van de beide keizerinnen, de Duitsche bonds-
vorsten en vertegenwoordigers van de bui-
tenlandsche hoven. Een ontzaglijke menschen-
menigte woonde de plechtigheid bij. De
ramen en daken van de omliggende huizen
waren dicht bezet. De keizer commandeerde
persoonlijk de troepen, die de plechtigheid
bijwoonden. Na het gebed tot inwijding
beval de keizer het omkleedsel te laten zakken.
De troepen presenteerden het geweer/honderd
en een kanonschoten weerklonken, de klokken
werden geluid en de menigte juichte uitbun
dig. De troepen defileerden voor den keizer.
De keizerinnen en de andere vorstelijke
personen liepen het gedenkteeken rond en
legden kransen op de treden neer. Daarna
begroetten de keizerinnen minzaam den rijks
kanselier.
De stiaten der stad waren heerlijk versierd.
Een ontzaglijke menschenmassa, korenbloe
men in het knoopsgat, golfde geestdriftelijk
door de straten.
Te Berlijn werden reeds Zaterdag de
feestelijkheden begonnen door de Academie
der öchoone Kunsten; verschillende vorstelijke
personen waren hierbij tegenwoordig, o. a.
keizerin Frederikde prins en de prinses
Frederik Leopold. De plechtigheid werd
geopend met een muzikale voordracht, ouder
