Staatkundig overzicht.
tiiUTEN LA NdT~
Frankrijk.
Spanje.
Engeland.
Rusland.
BINNENLAND.
.Spoorwegramp.
waarop tot heden de aandacht niet voldoende
gevestigd is.
Uit ons geheugen geven wij hier het
volgende uit mr. Pierson's rede weer
Ook indien ik protectie uit staath. kundig
oogpunt wenschelijk of verdedigbaar achtte,
hetgeen ik niet doe, zoude ik stellig wei
geren haar te aanvaarden op grond van
hoog zedelijke beginselen hierop mag, naar
ik meen, in deze dagen wel eens uitdruk
kelijk worden gewezen. Het zich begeven
op den weg der bescherming demoraliseert
een volk. Begint men met bescherming
dan wil ieder daarvan zooveel mogelijk voor
deel trekken. Beschermt men den een, dan
verlangt de ander eene gelijke bevoorrech
ting en blijven verderen zich achtergesteld
achten, zoolang zij daarvan niet evenveel
genieten. De jaloezie is eenmaal opgewekt,
eu in de volksvertegenwoordiging wordt niet
uiting gegeven aan de beste denkbeelden
die wonen in de harten van een volk, maar
zij wordt eene vertegenwoordiging van be
krompen belangen, zij wordt de kampplaats
der belangen van katoenfabrikanten en wol-
fabrikanteu, van graanboeren en veeboeren,
van machinefabrikanten en meelfabrikanten.
Het zedelijk bewustzijn van het geheele volk
daalt. Het vervult mij met leedwezen, ja
met verontwaardigingdat in deze dagen
juist de partijen, die zeggen ons staatswezen
meer van een godsdienstigeu geest te willen
doordringenzijn gaan werken op de be
geerlijkheden van ons volk; het vervult mij
met leedwezen en verontwaardigingdat
juist zijdie ons, liberalen, ten onrechte
verwijten tegen den godsdienst gekant te
zijn, den strijd om louter persoonlijke stof
felijke belangen hebben ontketend.
Protectie en sociale hervormingen.
De heer Goeman Borgesius schrijft in de
Vragen des Tijds
Protectie en sociale hervormingen staan
tot elkander als water en vuur.
Protectie is altijd een bevoorrechting van
den geldbuidelaltijd bevoorrechting van
kringeD, die bescherming het minst noodig
hebben; sociale politiek daarentegen is
democratisch in goeden zin, omdat zij geen
ander doel heeft dan de kracht van het
geheel te versterken xdoor voor de minder
bevoorrechten de voorwaarden, waaronder zij
den strijd om het beslaan moeten strijden,
te verbetereu.
Waar ik zie dat er partijen zijn, die den
werklieden toeroepen als gij onze mannen
steunt, dan zult gij zoowel het een als het
andere ontvangen; daar weet ik niets anders
te doen dan dit waarschuwend woord te doen
hooren Hebt geen vertrouwen in de man
nen, die aldus water en vuur willen veree
nigen. Wat zij u met de eene hand aan
bieden, willen zij u met de andere ontnemen.
Niets meer of minder ligt in hun bedoeling
dan uw brood en andere noodzakelijke le
vensmiddelen duur te maken, maar om die
pil smakelijk te maken, spiegelen zij u voor,
dat zij de schade, die zij u daardoor zullen
veroorzaken zooveel mogelijk zullen ver
goeden. Alsof hun dat mogelijk zou zijn
Alsof het zelfs niet te vreezen is, dat de
mannendie onder de leusèn protectie
èn sociale hervormingenzijn gekozen, in
den eersten tijd zoo door de protectiekoorts,
waarvan vooral hun eigen stand zal profi-
teeren, zullen zijn bevangen, dat zij de so
ciale belangen daardoor totaal zullen ver
geten.
R. K. Kiesvcreenigiug te Waalwijk.
Afgeeling Waalwijk.
Vergadering op Zondag 16 Mei, des avonds
6 uur, in de zaal Musis Sacrum.
Deze vergadering was toegankelijk gesteld
voor alle R. K. Kiezers van Waalwijk.
Zeer vele belangstellenden hadden aan de
oproeping voldaan, zoodat de zaal heel goed
bezet was.
Nadat de voorzitter jhr. Aug. van Groten
huis de vergadering geopend had verzocht
hij den heer Henri Witlox, president van de
algemeene Kiesvereeuiging, het doel dezer
vergadering uiteen te zetten.
De heer Witlox voldeed hieraan door een
breedvoerig verslag te geven van de verga
dering te Utrecht op den 6 Mei gehouden
van atgevaardigden van alle R. K. Kiesver-
eenigingen. Ten slotte wees hij op de eens
gezindheid, die de R. K. kamerleden verbond
en spoorde de kiezers aan, die na te volgen
en toe te treden tot de R. K. Kiesvereeni-
ging, om met vereende krachten te kunnen
werken voor den bloei der zedelijke en stof
felijke welvaart van ons vaderland.
Met daverend applaus werd de rede van
den heer Witlox begroet.
Daarna werd gelegenheid gegeven tot toe
treden tot de R. K. kiesvereeniging, waaraan
door 75 personen werd beantwoord.
Verder was aan de orde
Aftreding der 3 bestuursleden de heeren
jhr. van Grotenhuis, Witlox en Van Riel.
Hierbij vroeg de heer Van Liempt het
woord.
Ik stel voor, zoo zeide hij o. m., het af
tredend bestuur met een hartelijk woord van
dank bij acclamatie te herkiezen, wat dan
ook geschiedde.
Nu werd overgegaan tot het stellen van
een candidaat voor de verkiezing van 1
Juni a.s.
De president der algemeene kiesvereeniging,
gebruik makende van zijn recht van prse-ad-
vies, beval met een kort, doch krachtig woord,
het aftiedend lid, den heer Mutsaers aan. De
heer Baijens stemt in met die woorden, en
stelt voor hem bij acclamatie te herbenoemen.
Het publiek keurde dit goed.
Op de vraag van den voorzitter ot een der
aanwezigen protesteerde tegen de proclamatie,
nam de heer Nelissen het woord.
Hij dankte de heer Witlox voor de breed
voerige uiteenzetting der politieke gebeurte
nissen der laatste dagen, en beleefd verzocht
hij daarna eenige inlichtingen, wat de heer
Mutsaers zooal gedaan heeft voor 't stoffelijk
belang van Waalwijk in 't bijzonder.
De heer Baijens geeft daarop den heer
Nelissen in overweging, dan eenvoudig maar
een anderen candidaat te stellen.
De heer Witlox herneemt daarop, dat het
geen de heer Baijens daar zegt, volstrekt
geen antwoord is op de vraagdoor den
heer Nelissen gesteld. Mij dunkt, zoo zegt
hij, dat ieder lid der vereeniging volkomen
recht heeft tot het vragen van inlichtingen,
niemand uitgesloten.
Spr. spoort zelfs daartoe aan, overtuigd als
hij is op alle vragen te kunnen antwoorden.
Teruggekomen op de vraag van den heer
Nelissen gaat spr. vei der:
Hij vermeent de bedoeling van den heer
Nelissen te gissen, en aarzelt niet, de koe bij
de horens te pakken, en de houding van den
heer Mutsaers in zake de brug van Heusden
te bespreken.
Hij wijst op de omstandigheid, dat vroeger
Heusden in 't bezit was, van een vasten
overgang en dat volgens het idee der ont
eigeningswet, de onteigende in geen slechter
conditie mag geraken, door de onteigening; dat
Heusden het recht had, die brug voor zich
te eischen.
Spr. betreurde het, dat er toen niet meer
overeenstemming bestond tusschen de ge
meentebesturen van Waalwijk en die der
omliggende gemeenten.
Door het ontbreken van die eendracht was
ook de kracht verloren, om bij de plaatsing
van de brug iets in Waalwijks voordeel
te bedingen.
Hij geeft als zijne opinie te kennen, dat
zooals meer gebeurtiu dit geval door den
eenen afgebroken werd, hetgeen door den
ander was opgebouwd.
Verder toont hij ook aan, in hoe een moei-
elijk geval de heer Mutsaers verkeerde, daar
hij zoowel voor Heusden als Waalwijk afge
vaardigde is en spr. besloot dat de minder
gunstige wending dezer zaak voor Waal
wijk in 't geheel niet te wijten was aan
Waalwijks afgevaardigde den heer Mutsaers.
Hij haalt verder aan, dat de heer Mutsaers
een der trouwste bezoekers is der zittingen
en dat hij nooit op zijn post ontbreekt, daar
waar het geldt zijn invloed in 't belang van
zijn district aan te wenden.
Hij is er van overtuigd, dat de heer Mut
saers daarmede zal voortgaan, hetgeen vooral
van waarde zal zijn, met het oog op de ver
betering vangrooteu omvaug der Waalwijksche
haven.
Mocht onze afgevaardigde in zijn qualiteit
van kamerlid, daaraan iets kunnen toebren
gen, hij zal daartoe steeds en ten allentijde
bereid zijn.
Mijnheer Nelissen, zoo vraagt de voorzitter
van de algemeene kiesvereeniging, was htt
uwe bedoeling te protesteeren tegen het
stellen bij acclamatie van de candidatuur
Mutsaers Hierop werd door eerstgenoemde
ontkennend geantwoord, met de woorden dat
hij alleen maar eenige inlichtingen wilde
vragen. Met daverend applaus werd toen de
acclamatie bezegeld.
De voorzitter der Waalwijksche R. IC. kies
vereeniging jhr. Aug. van Grotenhuis, vroeg
of iemaud nog iets in 't midden had te
brengen in 't belang van het district.
Daar niemand zich aanbood, dankte hij
voor de trouwe opkomst en sloot deze ver
gadering.
De onderhandelingen tusschen Griekenland
en Turkije.
In antwoord op de nota der mogendheden
over de staking van de vijandelijkheden,
heeft de Turksche regeering de volgende
voorwaarden medegedeeld
De havens van Volo en Prevesa moeten
voor de algemeene scheepvaart worden open
gesteld Thessalie zal worden ingelijfd tot
de vroegere grens, eene oorlogsschatting van
tien millioen Turksche ponden moet worden
opgebracht; de misdadigers moeten worden
uitgeleverden daar alle verdragen met
Griekenland door den oorlog vervallen zijn,
zullen nieuwe overeenkomsten worden geslo
ten op grond van het internationale recht.
Worden deze voorwaarden aangenomen
dan zal de wapenstilstand te Phersala worden
getrofteo; worden zij verworpen, dan blijven
de vijandelijkheden voortduren.
Naar men beweert, zal de diplomatie de
hardheid der voorwaarden wel een weinig
weten te verminderen.
De vijandelijkheden duren alzoo nog voort.
De divisie van Osman-pacha was gisteren nog
sedert Vrijdag in eener. strijd gewikkeld met
eene sterkere Griekfiche krijgsmacht. Toch
hebben ook hier de Tur^ken de Grieken weder
niet 2ware verliezen verdreven en hunne
sterke stellingen ingenomen.
Moge het al waar zijn, dat de Grieksche
v'oot nog Zaterdag tegen Prevesa opereerde en
zelfs Nicopolis bombardeerde Zondag zijn
alle Grieksche troepen van die plaatsen
teruggetrokken.
Tegen hun wil schijnen de Grieken nog
vooraf den slag bij Gribovo te hebben aan
vaard; zij zonden tenminste vooraf eene nota
aan de mogendheden, waarin zij wezen op
de Turksche versterking in die plaats en de
verantwoordelijkheid voor de operaties op de
Turksche regeering wierpen. Beter hadden
zij misschien gedaan, met stilletjes terug te
trekken; want nu werden zij weder jammerlijk
verslagen; een zeshonderdtal hunner, waaron
der drie en dertig officieren, werden gedood
of gewond.
Het Grieksche leger schijnt toen in Arta
te zijn teruggetrokken, maar nog eenige stel
lingen voor de brug bezet te hebben gehou
den. Het zal nu voorloopig een stipt defen
sieve houding aannemen.
Volgens de laatste berichten zijn alle
vijandelijkheden in Epirus gestaakt en doet
ook het Macedonische leger alsof er reeds
algemeene wapenstilstand is. Een deel van
het vreemdelingen-legioen is reeds ontbonden.
Het eerste transport van Kreta, vierhonderd
soldaten en twintig officieren, kwam Zaterdag
te Athene aan; en ook het tweede transport
staat op het punt van te worden ingescheept:
binnenkort zullen nog twee transporten volgen
en zal daarmede de ontruiming van Kreta
voltooid zijn.
De Turken laten er geen gras over groeien
en zetten den strijd onverpoosd voort. Maan
dag hebben zij ten getale van 30,000 man
een aanval gedaan op Domokos, wat den
Griekschen premier Rallis een protest heeft
doen zenden aan de mogendheden. De
Grieken, zeide de minister, nemen een uit
sluitend delensieve houding aan in Epirus en
Thessalie en de Turken treden offensief op.
Het heet, dat de Turken bij hun stormloop
op Domokos (ook Alrnaros werd aangevallen)
zijn teruggeslagen, ofschoon de rechtervleugel
der Grieken zich voor. de overmacht moest
teiuglrekken op het centrum. De strijd duurde
na zons-ondergang nog voort; generaal Mavro
richali werd aan den voet g wond.
De mogendheden maken intusschen geen
haast met tusschenbeide te komen. Zij zijn
laksch en besluiteloos als altijd. De gedach
ten wisseling tusschen de verschillende kabi
netten over de concessies, die men van Tur
kije zal vorderen, duurt vorrt, dus wordt uit
Parijs gemeld. Wat de oorlogsschatting be
treft hoopt men het over een lager cijfer
(dan 10 millioen Turksche ponden) eens te
worden. Wat Thessalie betreft, gelooft men
dat de Porte er in zal toestemmen dat dit
Grieksch grondgebied blijft, daar immers op
het Congres te Berlijn alle mogendheden aldus
hebben besloteu. Een overeenkomst tusschen
de twee mogendheden onderling zou die
besluiten niet kunnen te niet doen.
Een ander telegram meldt, dat de gezanten
het er over eens zijn geworden bij de Porte te
protesteeren tegen het overdrevene in hare
vredes-voorwaarden. En uit Weenen wordt
gemeld, dat Rusland bereid zou zijn de be
taling der oorlogschatting van Griekenland te
waarborgen op het geld, dat Turkije nog aan
Rusland schuldig is.
Ook het gerucht van een samenzwering
tegen de koninklijke familie van Griekenland
duikt weer op. Er zou een samenzwering
zijn ontdekt, om den koning te vermoorden
en de vorstelijke familie te verjagen. Twee
Italianen zouden o.a. in het complot zitten.
Een .aantal menschen moeten reeds gevangen
genomen zijn.
Wij deelen dit bericht onder voorbehoud
mede.
P.S. Bij Louros zijn twee duizen Grieken
door de Turken omsingeld en gevangen
genomen.
De hertog van Orleans heeft aan een zijner
getrouwen te Parijs een zeer pathetisch tele
gram gezonden naar aanleiding van zijn
afwezigheid bij de begrafenisplechtigheid van
zijn oom den hertog' van Aumale.
Ziehier den inhoud
„Nooit is de hardheid van de ballingschap
mij zoo smartelijk geweest. Hier aan de grens
vau Frankrijk gekomen, kon ik het overschot
van mijn geliefden oom, dat te Dreux zal
rusten, niet verder begeleiden evenmin als
dat der hertogin van Alengon.
Op geen dezer beiden graven, op geen
enkele der graven van de slachtoffers, die
Parijs beweent, mag ik nederknielen, omdat
zij zich bevinden op Franschen grond J
Beklaagt mij
De hertogin van Orleans zal althans mor
gen te Dreux in ruiju naam bidden".
Op zijn gewone vorstelijke wijze teekent
de hertog dezen brief met „Phillippe".
Maandag is in de Madeleinekerk te
Parijs de lijkdienst voor den hertog van
Aumale gehouden. De plechtigheid werd
bijgewoond door de leden van het huis van
Orleans, den prins van Joinville, den hertog
van Chartres, den graaf van Vlaanderen, den
hertog van Aosta, den .vorst van Bulgarije
den graaf van Eu, de prinsen van Sakscn-
Koburg, prins Albert van Belgie, prir.s Wai-
demar van Denemarken de priusen van
Beieren, de vreemde gezanten, de leden van
hel Instituut, de hertogin van Orleans, prinses
Clementine van Saksen-Koburg, de vorstin van
Bulgarije, de hertogin van Chartres, enz. Ge
neraal Tournier en overste Legrand verte
genwoordigden den president. Gisteren werd
het stoffelijk overschot naar Dreux overge
bracht.
Te Mar id is een opzienbarende moord ge
pleegd. Prof. Moreno, een der voornaamste
heelkundigen ven Spanje, is op weg naar zijn
college doodgeschoten door een bakker,
Manuel Villuenda, die geld van hem te vor
deren had.
De professor, die zes kogels in het lichaam
kreeg, was bij het eerste schot reeds dood.
De moordenaar werd onmiddellijk aan de
politie overgeleverd.
Volgens de bijzonderheden, in de Madrid-
sche bladen medegedeeld, moet Villuendas
door het gedrag van den professor, maar
vooral van diens vrouw, tot het uiterste zijn
gedreven. Mevrouw Moreno, die een klant
van hem was en een hooge rekening maakte,
ha 1 hem door allerlei vriendelijkheden al zijn
geld t 80ü0 A f 9000 afhandig weten
te maken.
Zij leende het van hem en beloofde hem
25 percent rente, maar hij zag er nooit iets
van terug, en als hij bij den hoogleeraar om
zijn geld k.vam vragen, antwoordde deze hem,
dat zijn vrouw zonder zijne toestemming had
gehandeld en dat hij er niets aan kon doen.
Onderlusscken leefden de heer en mevrouw
Moreno met hunne zeven kinderen op eef
grooten voet, terwijl Villuendas met zijrt
zieke vrouw gebrek leed.
Den morgen van den moord was de ba>
ker weer bij Moreno geweest, om althais
eene kleinigheid op afkorting te vragen, msir
men gat niet thuis. Hij wachtte nu den po-
fessor op, en toen deze opnieuw weigede
hem iets te geven, schoot hij hem neer.
Wij vinden het volgende telegram vai de
jubileumsfeesten, van Zondag 20 tot Diisdag
29 Juni
Zondag 20. Dienst in St. Paul's.
Maandag 21. Komst van de konijgin te
Londen ontvangst van de vorstelijke gasten
op het Buckingham-paleis; 's avonds banket.
Dinsdag 22. Optocht; banket op Bucking
ham; illuminatie.
Woensdag 23. Aanbieding van de adressen
van Hooger- en Lagerhuis aan de konbgin;
's middags audiëntie van lord-may os en
mayors.
Donderdag 24. Fakkeloptocht /an de
leerlingen van Eton College naar h-'t kasteel
van Windsor, waar de koningin zil zijn; te
Londen bal op Buckingham.
Vrijdag 25
Zaterdag 2(5. Vlootrevne vo#r Spithead.
De koningin zal hierbij vertegenwoordigd zijn
door den prins van Wales, dm hertog van
Koburg en den hertog van Yori (welke laatste
den 22en Juni tot schout Aij nacht wordt
bevorderd.)
Maandag 28. Tuinfeest op Buckingham.
Dinsdag 29. Legerrevui te Aldershot, in
tegenwoordigheid van de kóningin, de keizerin
weduwe Frèdrich enz.
De eene groote ramp volgt den andere op.
Nauwelijks is de v.-eeselijke gedachte aan de
ramp van Parijs een weinig verflauwd of een
andere, wel niet geheel zoo erg, maar toch
verschrikkelijk volgt haar op.
Donderdagmiddag omstreeks 5 uur derail
leerde op de lijn vau Walk naar Dorpat een
goederentreinwaarmede twee bataljons
van het 95e regiment infanterie uit Krasnoïrsk
werden vervoerd. De ontsporing had plaats
tijdens een hevigen stortregen. Zestien goe-
derenwaggons en verscheidene waggons le en
2e klasse werden verbrijzeld. Kort te voren
scheen een wolkbreuk deD weg, die op de
plaats des onheils helt, ondermijnd te hebben.
Twintig minuten vroeger was nog een post
trein zonder incidenten die plaats gepasseerd.
Verscheidene soldaten in de achterste wag
gons sprongen toen zij de ramp zagen aan
komen, uit de portieren. Zij verdronken ech
ter jammerlijk, daar de spoorberm tengevolge
van overstroomingen geheel door water was
omsloten. De ramp kostte aan 56 soldaten
en 2 conducteurs het leven, terwijl 43 solda
ten en 1 conducteur zwaar gewond, drie offi
cieren en 37 soldaten licht gewond werden.
De slachtoffers zijn naar het hospitaal te
Dorpat overgebracht.
WAALWIJK, 19 Mei 1897.
Gemeenteraad Waalwijk.
Raadsvergadering te houden heden Woens
dag 19 Mei 's uamiddags ten 7 ure.
Aau de orde
I. Ingekomen stukken.
II. Verhooging jaarwedde veldwachter
III. Wijziging begrooting 1897.
