buitenland/
Staatkundig overzicht.
Belgie.
Frankrijk.
Spanje.
Engeland.
geavanceerd-liberalen) de heeren Van Raalte
en De Kleik) en een Cristelijk-Historisch
man (den heer De Visser) afvaardigen.
Den Haag zendt een gematigd-, een gea
vanceerd liberaal en een antirevolutionair.
Te Amsterdam zijn de schakeeringen het
minst rechtvaardig en bil'ijk. Daar is geen
enkele vertegenwoordiger, hetzij van de an
tirevolutionaire hetzij van de Katholieke
Staatspartij gekozen; maar de verhouding
van de algevaardigden naar hunne politieke
richting is ook daar 3 (oud liberalen) tegen
6 (geavanccerden met inbegrip van Molting
en Ketelaar.)
Zeer zeker is het jammer, dat te Rotterdam
juist een man als Mees het loodje heeft moeten
leggen; maar dat het district, waarbinnen
Kralingen valt, zijne specififk kerkelijke be
ginselen weerspiegeld ziet in de keuze van
zijn afgevaardigde, ja, dat moge in den be
ginne wat vreemd klinken en het lot moge
den heer Mees niet gunstig geweest zijn,
reden tot ernstig beklag is er toch zeker
niet. Men mag toch niet alles voor zich vergen,
zouden wij den heeren willen toeroepen, die
gewoon waren steeds den toon hiet aan te
geven.
Trouwens, er zijn nog andere slachtoffers
gevallen. Het verlies van Kerdijk blijven
wij eene zonderlinge tegenstelling noemen
van de strooming, die in deze verkiezings
campagne duidelijk zich doet kennen.
Maar er is thans gelegenheid het onrecht
te herstellen, ontstaan door aanvankelijk te
flauwe opkomst, die nu zooveel beter was.
Tak van Poortvliet is tweemaal gekozen,
Merkwaardig: in 1894 werden de Beaufort
en Gleichman twee- en driemaal gekozen
thans valt de Beaufort geheel weg en kan
Gleichman zich slechts met groote krachts -
inspanning handhaven terwijl'1 ak van Poort
vliet, de vader der kieswet, die door Van
Houten ten val gebracht is, den man die nu
zelf uit het politieke leven voorloopig ge-
drongen wordt, in twee plaatsen tegelijk is
afgevaardigd: door Amsterdam en door
Beverwijk, waar hij den eenen katholieken
zetel heeft veroverd, die te Loosduinen door
een tweede wordt gevolgdwelke onzen
katholieken landgenooten ontvalt, die wij
lieten het reeds den 18 Juni doorschemeren
het kind van de rekening ziju geworden
omdat zij blijkbaar alweer niet ten volle den
hartelijken steun zijn blijven genieten van
den kring, waar zij aanspraak maakteu, dien
te vinden.
Zooals wij zeiden kan Tak nu, die waar
schijnlijk voor Beverwijk zal gaan zitten, zijn
zetel te Amsterdam ter beschikking stellen
van Kerdijk wanneer de kiezers in zijn
district de rechtvaardigheid inzien van het
groote onrecht jegeus den wakkeren volks
vriend te herstellen.
Er zijn nog andere naverkiezingen in het
verschiet. Mr. Troelstra heeft lang gestreden
en lang te vergeefs, maar nu heeft 1 ij er
toch wil van.
Hij slaat het reccord
In drie districten tegelijk is hij gekozen
Leeuwarden,Winschoten en Tietjerksteradeel
hebben hem afgevaardigd. Hij kan slechts
voor één district gaan zitten. Gesteld, wat
aannemelijk is, dat hij Leeuwarden kiest voor
zich, dan bestaat er kans. dat de weder
opeukomende plaatsen voor de Kanter en
voor Gerritsen zullen gereserveerd worden.
Men mag den boog niet te sterk spannen
in de uiterste richting en 't kan met Troelstra.
Van der Zwaag, Stoffel, KetelaaJ, Nolting.
De Klerk, Heldt, (die ook op zijn plaats is
gebleven) voor de eerstemaal tamelijk wel
schikken, terwijl krachten als die van Ger
ritsen en de Kanter ook niet te versmaden
zijn op hun pad, naast die van Tak, van
Plartogh, van Cremer, van Van Gilse.
De opsomming vau deze uarnen, die met
verscheidene andere zijn te vermeerderen
Pijnacker Hordijk in Den Haag. Van Raalte
te Rotterdam, Borgesius in Zutfen, Lely te
Lochem, Fokker te Alkmaar, Rink te Arnhem,
Drucker te Groningen, Pierson te Enschedé
(zijn zetel voor Delft, dien hij nog nooit had
bezet, heeft hij weder moeten afstaan aan v.
d. Velde, die Beelaeits plaats kwam opeischen,
gelijk ook het wufte Rinderkerk weer „voor"
is ten gunste der antirevolutionairen), al die
namen en nog meer, zooals Roessingh, Hou
wing enz., zij wijzen nadrukkelijk en be
slist op de sterke sociale strooming, welke
thans uit deze verkiezingen is ontsprongen.
Deze kan, ondanks de kleine meerderheid
links, groote kracht thans ontwikkelen.
En dat te meer, omdat nu, zooals de zaken
thans vermoedelijk zullen loopeu, mannen
als Schaepman. van de Katholieke partij,
Kuyper, Van Alphen, Donner Brumrnelkamp
zich hoogst waarschijnlijk geroepeu zullen
geroelen in 't belang van den breeden zoom
des volks meê werkzaam te zijn, zonder hun
geloofsbeginselen geweld aan te doen of hun
politieke richting te verlaten, met de Kamer,
wier aangewezen taak 't zal moeten zijn niet
te praten en niet te philosopheeren, maar
te werken voor de practische belangen van
geheel het volk.
In dat opzicht is de verkiezing van Pierson
in het nijverheids-centrum Enschedé een der
gewichtigste uitkomsten van dezen verkie
zingsstrijd, al is het te betreuien. dat zoo
doende ook Vos de Wael (mèt Borret en Van
Berckel) het wakkere leger der katholieken
zal moeten verlaten.
Deze laatsten zijn op hun cijter van 22
gebleven; zij hadden recht te rekenen op
althans iets meer. De anti-revolutionairen van
alle gading hebben 't ook van L3 op 22 ge
bracht er is één Christelijk-historisch man
(De Visser) gekozen; samen rechts 45; blijft
over 55 voor de linkerzijde in al hare scha
keeringen, die echter voor eene kalme en
bezadigde sociale politiek voor welke
ook Bastert en Van Karnebeek moeten wor
den gewonnen over een GO-tal stemmen
schijnt te zullen kunnen beschikken.
In die richting zal, wanneer wij ons niet
bedriegen, de reconstructie van het Ministerie
moeten geschieden.
Een bondgenootschap tusschen Spanje en
Japan naar aanleiding van het doen der
Vereenigde Staten inzake Cuba en Hawaï
dat is het nieuwste resultaat van het fanta-
seerend vernuft van dezen of genen politicus.
Ongelukkig is dit geestesvvicht reeds na een
enkel etmaal ten grave gedaald, toen 't nog
bijna niet van zich had doen spreken offici
eus is het sensatiewekkende nieuwtje tegen
gesproken te Madrid.
Zoo heel gek is 't anders toch nietde
Spanjolen hebben zich evenzeer te beklagen
over de impertinente houding van broeder
Jonathan inzake de Cubaansche aangelegen
heden, waaraan Spanje de handen toch reeds
meer dan vol heeft, als de roomkleurige
Japanners over de annexatie van Hawaï donr
de Yankees.
Spanje verkeert wel in een heel moeielijk
parketwat wil men van Washington uit en
wat heeft men te Madrid eigenlijk te hopen
van de overige rijken van Europa
Spanje, 't valt niet te loochenen, is min
of meer geïsoleerd en de geldnood wordt
van dag tot dag grooter.
Nu heeft de minister van koloniën weer
een overeenkomst getroffen met de koloniale
Spaansche bank tot de uitgifte van een lee
ning vau 200 millioen tegen 6 percent en een
koers van 92 en de koningin-regentes heeft
het decreet onderteekend, waarbij alle directe
en indirecte belastingen voor het loopende
dienstjaar worden verhoogd met 10 piocent,
door welke belastingverhooging moet worden
voorzien in de lasten van de laaste binnen-
landsche leening ten behoeve van den Cu-
baanschen oorlog.
Artikel 2 van het decreet zegt„de belas
tingverhooging met 10 percent bedoelt niet
wijziging der bestaande douane-tarieven, doch
moet worden opgevat als lijdelijke belasting
verhooging over het totaal in elke aangitte."
Hieiuit zou men dus opmaken dat van l
Juli al gedurende het geheele dienstjaar alles
wat van buiten komt, in Spanje extra zal
worden belast met 10 percent (boven de ge
wone rechten dus), 't Schijnt echter dat de
regeering dit niet bedoeltofficieel is bekend
gemaakt, dat, op grond der traktaten wordt
vrijgesteld van de 10 opcenten alles wat wordt
ingevoerd uit Nederland, Frankrijk, Engeland,
Italië, Oostenrijk, België, Zweden, Noorwegen,
Zwitserland en Portugal, terwijl de landen,
die geen traktaat hebben gesloten (Duitschland
en de Vereenigde Staten) er door getroffen
worden.
Dit alles zijn evenwel druppels water in
zee het papierengeld daalt enorm in waarde,
de Spaansche bank te Havana heeftSO millioen
dollars aan papier uitgegeven en ondanks
alle pogingen der regeering zijn de 264 dollars
in papieren nu in waarde gelijk met 100
dollar in goud
Nu heetcn de militairen een toenadering
tot de insurgenten in de vorm van hervor
mingen in 't bestuur, wel niet vereenigbaai
met de eer, doch een staatsbankroet is 't
toch nog minder en daar gaat 't heen
Wat de relatiön tusschen de Vereenigde
Staten en Japan aangaat het volgende. Zater
dag is den Japanschen gezant te Washington
overgebracht het antwoord van den staats
secretaris Sherman op het protest der Japau-
sche regeering tegen de naasting van Hawaï
en deze gevolmachtigde heeft zich gehaasj;
den inhoud der repliek telegrafisch over te
brengen naar Tokio. Ondertusschen wacht
de gezant nadere instructies en na ontvangst
daarvan komt er waarschijulijk een nieuwe
nota.
Een formeele breuk tusschen Japan en de
Vereenigde Staten is nu wel niet waarschijn
lijk, doch de Japauners leven nog in den
roes van hun vvapengeluk in den oorlog met
China en 't heeft immers Duitschland, Frank
rijk en Rusland in 1895 heel wat moeite ge
kost om Japan's overmoed en begeerigheid
binnen behoorlijke grenzen te houden
't Gaat langzaam maar 't gaat toch: als
resultaat van des keizers conferenties te Kiel
met Von Hohenlohe en Von Bülow, tot dusver
Pruisen's gezant bij het Quirinaal, wordt nu
officieus gemeld: „Daar de gezondheidstoe
stand van den heer Von Marschall zijne
vervanging als staatssecretaris van buitenland-
sche zaken noodzakelijk heeft gemaakt, wordt
uit zekere bron vernomen, dat de Pruisische
gezant te Rome, Von Bülow, door den keizer
spoedig bij .wijze van plaatsvervanging met
de leiding van het ministerie van buitenland-
sche zaken belast zal worden. De heer Von
Bülow neemt de leiding van het ministerie
op zich na den terugkeer van den keizer naar
Berlijn."
Dus Von Marschall von Bieberstein minis
ter-af na een ruim 7jarig bewiud, Von Bötti-
cher, de titularis voor binnenlandsche zaken,
op punt af te treden en generaal Von
Podbielaki, minister van post en telegrafie.
En we zijn er nog niet
De rijkskanselier heelt Maandag een bezoek,
dat vier uur duurde, gebracht aan vorst
Bismarck Hij maakte met Bismarck een
rijtoer van andeihalf uur, vergezeld van de
heet er. Wilmowski en Von Bülow. In het eerste
rijtuig bevonden zich prins Hohenlohe en von
Bismarck in het tweede de heeren Wilmowski,
von Bülow en Rantzau. De rijkskanselier
keerde, om 5.20 uur met gevolg naar Berlijn
terug.
Wat moet dit alles beteekenen
Is er verband tusschen het samenzijn der
heeren met keizer Wilhelm te Kiel, de crisis
en het geheel onverwachte bezoek aan den
oud-kanselier, wiens orgaan de Hamburger
Nachrichten juist de benoeming van Pod-
bielski even weinig waarschijnlijk heette als
de opdracht van een militair commando aan
den heer Fischer, onderstaatssecretaris der
posterijen
't Zijn niet alleen de „Reichsfeinde," die
met verbazing geslagen zijn en hun veront
waardiging uitspreken: zelfs na'ionaal-liberale
organen wagen 't zich te verwónderen over
de benoeming van een ex huzaren-officier tot
hoofd en l.ider van het postwezen en de
Vossische vraagt of het nieuwe Duitsche rijk
bijgeval op zijn Russisch of op zijn Torksch
geregeerd zal worden
Van Miquel hoort men nu weer niets
wordt hij vice-kanselier, ja of neen, en zoo
ja, wanneer zal hij dan Von Hohenlohe
opvolgen
Wat nu minister Von Marschall's gezond
heidstoestand aangaat kan gemeld worden,
dai hij sinds 't begin van zijn verlof (dateerend
van den aanvang dezer maand) reeds enorm
is opgeknapt, dank zij der hem gegunde rust
in zijn familiekring en dat er inderdaad alle
kans was, dat hij na afloop van zijn vacantie
weder de oude zou zijn.
Natuurlijk juichen de reactionaire en meer
in 't bijzonder de agrariërs over Von Mar
schall's val, doch met Von Hohenlohe Schil-
lingsfürst als rijkskanselier is er niet te wachten
wat men een „nieuwe aera", zou kunnen
heeten.
En Von Bülow en Podbielski zijn nieuwe
lingen op parlementair gebied gelukkig
zal 't wel weer winter zijn eer zij geroepen
worden in den rijksdag het woord te voeren!
De vredesonderhandelingen duren voort met
de beste kansen op succès dit traditioneele
liedje wordt ons bij voortduring roegezongen
van den Bosporus, onverschillig of de vooraf
vastgestelde conferentie tusschen de gezanten
en Tewfik pacha doorgaat of, zooals nu Za
terdag 11. weer, eenvoudig wordt ui'gesteld.
Dtn moed dus niet verloren in stille
lijdzaamheid afgewacht wat er komen gaat
Toen te Athene bekend werddat de
oorlogsschatting wel 5 of 6 millioen pond zou
kunnen beloopen, begaf zich Ralli onmiddel
lijk naar de gezanten der mogendheden, om
hun te zeggen, dat zulk een oorlogsschatting
ongehoord is en het bestaan van den Griek-
schen staat bedreigt, waarvan de inkomsten
reeds tot 90 millioen drachmen gedaald zijn.
En de Times deelt nog mede, dat van
Grieksche zijde de schade, in Thessalie door
het Turksche leger veroorzaakt, op 4376500
pond wordt geraamd.
De Chronicle verneemtdat de groote
mogendheden voornemens zijn, een Grieksche
leening te waarborgen mits hun op de
Grieksche financiën een volkomen en effectiet
toezicht wordt toegestaan.
Inzake Kreta wordt nu bericht, dat Numa
Dioz nog wel te vinden zal zijn voor den
post van gouverneur van het eiland, doch hij
stelt natuurlijk ziju voorwaarden. Zoo wii hij
dat een leening van 2()00üü pond zal worden
gesloten door bemiddeling van de mogend
heden; dat de Turken de door hen bezette
plaatsen onverwijld ontruimen en ,dat zal
worden gevormd een troepenmacht uit vreem
delingen en Kretensers benevens een gen
darmerie corps uit Zwitsers en Belgen, terwijl
voorts de autonomie-bepalingen zullen worden
onderworpeu aan de Nationale Vergadering
van het eiland.
Rusland schijnt Droz' candidatuur niet
bijster gunstig te zijn: men ducht Engelands
invloed op den loop der dingen op Kreta.
Terwijl de koning van Belgie geen gelegen
heid laat vooibijgaan, om den persoonlijken
dienstplicht met den aankleve van dien, aan te
bevelenwerken de militaire overheden in
stilte ter bereiking van hetzelfde doel. Zij
geven n.l. aan de militaire artsen het bevel
zich zeer streng te toonen bij de inlijving der
miliciens. Het gevolg daarvan is dat verleden
jaar te Brussel ;49 percent dienstplichtigen
werden afgekeurd. Dit cijfer is dit jaar
gestegen tot 62 per honderd opgeroepenen.
Nog een weinig, en de recruten zullen moeten
gezocht worden in de rangen dergenen, die
thans een plaatsvervanger stellen, daar 't bij
de wet gevorderd contingent anders niet langer
zal te vinden zijn langs den gewonen weg.
Nu weet gij ook, waarom het Belgische
leger zoo vaak door de vreemdelingen, die
in Belgie reizen, geprezen wordt wegens den
kranigen lichaamsbouw der manschappen. Wat
men te zien krijgt is het neusje van den
zalm.
Het antwoord de regeering op de inter-
pellatie-Delbeke ontmoet in de pers scherpe
critiek. De meeste katholiekebladen zijn
van oordeel, dat de kabinets-president best
zou gedaan hebben mei rle rede des kouiogs
voor diens rekening te laten in plaats van ze
te verdraaien, ten einde ze met de ministe-
rieele verantwóórdelijkheid te kunnen dekken
en aldus meteen te doen gelooven, dat Sire
zijn ministers in niets voorbijgaat Er zijn
ook persorganen, die een verband willen zien
tusschen de zeereis des konings naar Kiel,
waar hij neef Wilhelm zal ontmoeten, en den
speech ten paleize. Wat hiervan zij, het
sprookje als zou Leopold II aan een hofjonker
gezegd hebben, dat hij nooit zoozeer de baas
geweest was als sedert 't aftreden van Beer-
naert, bewaarheii.it zich al meer en meer.
Merkwaardige bizonderheid de vorst is op
zijn reis naar Kiel vergezeld van deii oud
minister Brassine, die zijn portefeuille aan
den dienstplicht ten offer bracht en dezer
dagen schriftelijk zijn instemming betuigde
met de gehouden militaristische betooging.
Het heeft bevreemding gewekt dat het jacht,
waarop Z. M. uit Ostende afvoer, de Engelsche
vlag in top droeg.
^.g^aerr. nww rrmmtw wei whmvi-miv i n ■■amniui»»»
Zeven volle uren heeft in den nacht van
Zaterdag op Zondag een ongekend hevig
onweer in Antwerpen en omstreken gewoed.
In Antwerpen zelf overstroomden honderden
kelders, tot groote schade van den inhoud.
In Boom werden de steenbakkerijen onder
water gezet, waardoor tal van werklui eenige
weken zonder werk ziju. De stad Lier stond
half onder water en de spoordijk tusschen
Lier en Coniich werd op eenige puntep zoo
beschadigddat de treinen er niet verder
konden. In Heystop-rlen-Berg is schade
aangericht door den bliksem, die een paar
boerenhoeven en een molen verbrand heeft.
Nog op veel andere plaatsen is de ver
woesting groot. De wegen waren Zondag
bijkans onbegaanbaar. In een dorp bij Brussel
werd een boer in zijn bed door den bliksem
gedood.
De buitengewone ambassadeur van den
sultan van Marokko, die te Parijs door Faure
ontvangen was en vervolgens jnaar de jubi
leumfeesten zou zijn gegaan is plotseling gek
geworden. Hij wilde met alle geweld jockey
worden. Si Mohamed ben Moessa zoo
is zijn naam is thans door zijn gevolg
zonder afscheid genomen te hebben, zoo snel
mogelijk naar zijn vaderland vervoerd.
Of het van de bovenmatige warmte komt,
die te Parijs op dit oogenblik heerscht, wordt
niet gemeld. Verschillende personen zijn
daardoor bevangen op straat ineengezakt en
later gestorven. De Marokkaan zal anders
aan hitte wel gewoon geweest zijn.
Tusschen Havana en San Jose Lajos op
Cuba is een konvooi reizigers onder bewaking
van een luiteuant met 18 soldaten door de
rebellen overvallen. Al de militairen en
enkele reizigers werden met de machete
gedood.
Soldaten werden te hulp gezonden maar
kwamen nog slechts tijdig genoeg om wraak
te nemen. De bende opstandelingen werd
verslagen en moest acht man achterlaien.
In Trinidad en Sancli Spiritus hebben vele
opstandelingen met hun gezinnen zich onder
worpen. Het is daar nu zeer rustig.
Maximo Gomez heet weer ernstig gewond.
Generaal Weyler is op reis naar het oosten
van het eiland.
Op Cuba moet een verschrikkelijke hitte
heerschen. Gele koorts en buikloop teisteren
de Spaansche troepen; 20000 man liggen in
de hospitalen en ook 50 ger.eesheeren zijn
ziek.
De vlootschouwiiig.
De vlootschouwing in het Spithead werd
bijgewoond door dertien vreemde oorlogs
schepen, vertegenwoordigende de vloten van
Oostenrijk-Hongarije, Denemarken, Frankrijk,
Duitschland, Italië, Japan, Nederland, Noor
wegen, Portugal, Rusland, Spanje, Zweden en
de Vereenigde Staten, In deze volgorde, van
de aankomst, liggen de schepen geschaard.
De minderheid dezer mogendheden komen
met nieuwe of groote schepen voor den dag
Frankrijk met den gepantserden kruiser
Amiral-Pathnau, Italië met het pantserschip
Lepanto (te water gelaten in 1893), Japan
met de splinternieuwe Foedzji, Rusland met
den gepantserden kruiser Rossia, van ruim
12.000 ton, Spanje met een gepantserden
kruiser van 7000 ton, de Vereenigde Stateu
met den nieuwen gepantserden kruiser
Brooklyn. Onder de kleinere of oude schepen
van de andere mogeudheden maakt de Evert-
sen geen slecht figuur.
PORTSMOUTH, 26 Juni, 9.30 (Part.) Het
mistte hier gisteren zoö, dat van Ryde, waar
heen ik overgestoken was, niets van de in
het Spithead geankerde schepen te zien was.
Een flinke bries klaarde echter heden in den
vroegen morgen het weer op, en toen ik
weer naar hier overvoer het was op het
water guur en koud r— had ik een prachtig