Nummer 55
Zondag 11 Juli 1897.
20e Jaargang.
Eerste Blad.
Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen,
ANTOON TIELEN,
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Uithoofde van de
Kermis zal deze
courant de volgende week
slechts eenmaal verschij
nen, en wel WOENSDAG
namiddag in 2 bladen.
Advertentiën voor dat
nummer worden dien dag
ingewacht tot uiterlijk 12
uur 's middags.
Staatkundig overzicht.
FEUILLETON.
UITGEVER-
"Waalwijk.
V
Laiigslraalscbe Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f 1,—.
Franco per post door het gcheele rijk fl,55.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., fx-anco te zenden
aan den Uitgever
Advertentiën 1 7 regels f0,60; daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing
opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangenomen door het advertentiebureau vau
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
In Duitschland is elk braaf burger, die
belangstelt in de binnenlandsche politiek, op
het moment bezig zijn knoopen te lellen om
eenige, zij 't meer denkbeeldige dan werke
lijke, zekerheid te erlangen over de kanseliers
crisis.
Gaat Von Hohenlohe of blijft hij dat is
de quaestie waar 't om gaat. Hij blijft, dus
verzekeren de conservatieve organen, die met
angst eu ontzetting waarnemen, dat de wij -
zigingen in het kabinet, rolverwisselingen
voor een deel, de nationaal liberalen, zonder
wier steun er weinig of niets te doen valt,
in de richting van het oppositiekamp drijven.
Wat is er dan toch in 's hemelsnaam ge
beurd dus vraagt men in naïve verbazing
Miquel, tot dusver alleen minister van finan-
66
De kapitein lachte schrander.
Neen, Eliza, houd mij niet voor den mal.
Ik weet te weinig van u, doch het weinigje, dat
ik van u weet
Juist, viel ze hem met een lach in. Ge weet
weinig van me, anders zoudt ge niet zoo brutaal
zijn. Wanneer ge een beetje meer van mij weet,
ziilt gij begrijpen, dat ge een dwaas waart op die
manier tot mij te spreken. Gij meester hier?
Goede God help, hahaha
Ze lachte weer, onverschillig voor de tegen
woordigheid van den doode en op de zwarte
overblijfselen in den haard wijzende.
Ziet ge die asch Dat is alles wat er van
zijn laatsten wil overgebleven is het testament
waarin hij u tot zijn eenigen erfgenaam benoemt.
]k heb hier eens een opruiming gehouden, daar
ik dacht, dat hij veilig boven was en daar er
hier geen getuigen zijn, durf ik u verklaren dat
toen ik hem de gang door hoorde komen, ik
gereed stond hem aan te vallen. Ik meende dat
hij lang genoeg geleefd had, zijn geld als het
ware weggooiende enkel en alleen omdat ik het
niet hebben zou. Ha, ge zijt van kleur veran
derd. Het is niet aangenaam te vernemen, dat
het 'testament naar de maan is, uitsluitend nu
zooals deze brief verklaart de zoon on
schuldig is en deze voor zijn eigendom op zou
komen.
Ze had den doode den hriel ontnomen en
maakte toebereidselen hem weg te bergen.
Rutherford Roper, die op het eerste oogenblik
verbaasd had gestaan door haar mededeeling,
herkreeg plotseling zijn tegenwoordigheid van
geest en vloog op naar toe.
Geef mij dien brief, beval hij met een van
toorn trillende stem. Hij behoorde mijn oom en
is thans mijn eigendom.
Geef op I terstonden dan het huis uit of ik
zal er u uit laten werpen I
Niet zoo haastig, kapitein Roper, of kapitein
Davidson of welke andere namen ge er nog op
cien van Pruisen, is geworden vice presideut
van het staatsminislerie, doch wat beteekenl
dat nu zijn invloed is heusch weinig ver
meerderd. En dat graaf Posadowsky van de
schatkist naar binnenland is overgeplaatst en
plaatsvervanger van den kanselier is geworden
nu ja, dat is immers een omruiling, meer
niet.
Men vergeet, of juistertracht te doen
wergeten, dat de beteekenis der wijzigingen
minder schuilt in de mannen, die gekomen,
dan in hen, die gegaan zijn. Óm Posadowsky
aan het hootd van de binnenlandsche aan
gelegenheden te plaatsen, is Von Bötticher
aan den dijk gezet moeten worden, toevallig
dezelfde Von Bötticher, die 't bij Bisinarckia-
nen, antisemieten, agrariërs en hoe die mannen
van den achteruitgang verder heeten mogen,
het zoodanig verkorven had. En dan Von
Marschall Von Bieberstcin Hij, die in veel
grootcre mate nog dan Von Bötticher, zich
de ongenade op den hals had gehaald van
genoemde reactionaire elementen En dan
de benoeming van een militair van gepro
nonceerde beginselen aan het hoofd van post
en telegrafie
Waarlijk er is alle reden voor de nationaat
liberalen om al afwachtende hun kruit droog
te houden; de conservatieven zijn maar wat
in hun schik en als zij niet in luidruchtig
vreugdebetoon uiting geven aan hun genoeg
doening, dan is dat verstandige terughou
dendheid en slimme berekeniug er zijn
hun cor.cessien gedaan, dat is zeker
Hoever de conservatieven gaan in hun
liefheid voor de nieuwe mannen, bewijst een
artikel in de Kous. Korr., waarin heftig word}
uitgevaren tegen de critiek op de zoo juist
benoemde titularissen en de besprekingen te
hunnen aanzien worden gelijkgesteld met
majesteitsschennis „Made in Germany" de
keizer kiest zijn beambten, die men staats
secretarissen of ministers heet en waagt men
het nu zich niet beslist gunstig uit te laten
over een dezer heeren, dan ageert men tegen
den keizer en diens beleid
Hoe zit dat nu de conservatieven hebben
nahoudt 1 Niet zoo haastig. Ik verzeker u, dat
ge een vergissing maakt. De wind waait een
heel anderen kant uit. Ik ben meesteres van dit
huis en gij hebt geen recht hier te zijn, tenzij
met mijn toestemming. Ik ben sir Edmund An-
sons vrouw, of weduwe. Ik ben lady Anson en
daarom de eenige persoon, die hier te bevelen
heeftScheer u weg of ik zal Perkins moeten
roepen om u buiten ae deur te zetten. Ik denk,
dat hij reeds genoeg heeft van uw schijnheilig
gelaat en gaarne mijn bevelen uit zal voeren.
Ga en bespaar hem de moeite of.
Rutherford Roper week geen hand breed.
In plaats van heen te gaan barstte hij in lachen
uit, niet gevende om den doode, die op den
grond lag.
Groote hemelkreet hij. Het wijf is gek.
Hij ging naar de deur en riep:
Perkins! Moris 1 komt hier, snell
Kom hier, gij dwaas, zei Eliza. Lees.
Ze opende een vel papier en spreidde het op
de tafel voor hem uit.
Ziehier! herhaalde ze triomfantelijk. Lees!
Ik ben meer dan derlig jaren de vrouw van den
rechter geweest. Lady Rosamund, de dochter van
den graaf met haar groot fortuin was zijn vrouw
niet.. Denk er eens aan wanneer ze het geweten
zou hebben 1 Maar ze wist het niet. Hij wist het
zelf niet tot voor vijf jaren.
Hij dacht, dat ik het hoekje reeds om was, zoo
als de menschen dat zeggen. Docti dat was het
geval niet. Ik wist niet, dat hij zoo hoog geste
gen was in de wereld, anders had ik jaieD van
te voren reeds op komen dagen. Hij was arm
toen ik hem verliet, hij kon mij op een gepaste
manier niet onderhouden. En de lady was nooit
zijn vrouw en haar mooie zoon, de veroordeelde,
een onecht kind. Mijn zoon erft den titelmijn
zoon en de zijne en wij verdeelen samen het
geld.
Uw zoon? herhaalde Roper half onbewust.
Zijn oogen staarden op het papiei voor hem
op de tafel.
Het was een huwelijksacte, drieëndertig jaar
geleden in een klein kerkje buiten Londen was
het huwelijk tusschen Edmuud Anson, student
in de rechten, oud '24 jaar cn Eliza Turner,
jongedochter, oud 18 jaar voltrokken.
Hij zag geen reden om aan de echtheid van
het document te twijfelen.
herhaaldelijk en lang niet gematigd èn Von
Marschall èn Von Bötticher a taire genomen
was dat dan geen majesteitsschennis of
laat het officieele partijblad der conservatieven
gelden voor dezen wat niet geldt voor genen?
Het is in het gezegende Pruisen toch
eigenlijk een rare boeldaar eischt men
heden van alle orde- en vaderlandslievende
burgers een onbeperkt vertrouwen in een
regeering, welke morgen reeds tot het ver
leden kan behooren, geëxcuteerd met negee
ring van alle constitutioneele begrippen, van
het volk en zij q vertegenwoordiging
Zes dagen vóór Von Botticher's ontslag,
had deze minister nog verzekerd, geheel te
goeder trouw dat er geen crisis was en dat
er geen was te wachten tevens Hoe kan
men eischen vertrouwen in een regeeriug,
welke leeft en handelt bij de absolute genade
van een wispelturige vorst, die van ministers
verwisselt zooals hij verwisselt van uniform
Gezocht wordt nu een waardig opvolger
van Posadowsky als secretaris van 's rijks
schatkist, een die onder directie en volgens
de instructien van Miquel, den Pruisischen
minister van financiën, wil waken voor 'slands
financieele belangen, al laveerende tusschen
de agrarische biraetallisten en de voorstan
ders van vlootuitbreiding door.
Rondgezien wordt, ondanks alle loochèning,
naar een opvolger van den tegenwoordigen
kanselier en deze zelf weet ook wel zoo
ongeveer hoe laat het iszijn paleis te
Munchen is geheel in orde gemaakt en zijn
zoon Alexander is in onderhandeling over
aankoop van een huis in Beierens hoofdstad.
Dat is wijze voorzorg
Ondertusschen is het oorspronkelijk wets-
plan tot hervorming der militaire rechtsple
ging gewijzigd door den Bondsraad en heeft
het militaire kabinet des keizers zich verzekerd
van de medewerking van verscheiden staten
om het betrekkelijk liberale ontwerp van Von
Hohenlohe fiasco te doen lijden, aan welk
edel streven een succes verzekerd is
Een zee van bitterheid stortte zich over zijn
hoofd zijn.
Verward, verblind, doof voor het steeds toe
nemend aantal gezichten en stemmen om hem
heen bleef hij staan.
Uw zoon? sprak hij weer met een vloek,
welke een tot afschuw gedreven verwondering
op de reeds bleeke, versufte gelaatstrekken der
omstanders deed komen.
En hoe is de naam van...-
Hij smoorde het slot van den zin, zich plotse
ling bedenkende, dat hij niet alleen was in de
tegenwoordigheid van den doode, doch dat het
grootste gedeelte van;het dienstpersoneel zich oni
hem heen verdrong.
Doch de leelijke woorden, die hij onuitge
sproken had gelaten, werden voldoende uitgedrukt
door de verandering, die op zijn gelaat was
gekomen.
Alles wat hij geweest was, al het kwaad dat
hij gedaan had en alles waar hij zich niet voor
ontzien zou, zoo de gelegenheid zich voordeed,
sprak uit de gewrongen trekken van zijn gelaat
en uit de sluwe boosaardigheid van 'de liarde
blauwe oogen.
Hier is mijn zoon, kondigde Eliza Turner
plotseling aan.
Rutherford Roper keerde zich in de richting,
welke zij aangetoond had en zag niemand anders
dan Stephen Gay, lord Melbury's schoonzoon,
die op hem toetrad.
Gay? riep hij ontzet nit, Stephen Gay?
Niet Stephen Gay, verbeterde de weduwe
van den zooeven overleden rechter. Gay was
slechts een aangenomen naam sir Stephen
Anson thans.
Met een zwaai van den arm stelde ze den nieuw
aangekomene aar het dienstpersoneel voor.
Het werd toen doodstil in het doodenvertrek.
HOOFDSTUK LIX.
WIE?
Hallo 1 riep eei. bedrieger, die lamheid voor
wendde in het ziekenhuis van Grantmoor tot een
groepje veroordeeldeu buiten.
Wat is er aan de havd? Wien brengen ze hier
binnen
Een knappe kerel, die er in geslaagd is het
paradijs te verwerven, antwoordde een ander,
die over den schouder van den vrager heen keek
De onderhandelinhen over de vrede tus
schen Turkije en Griekenland zijn niet afge
broken, dus heet 't nu uit Konstantinopel;
de gezanten confereeren onderling ijverigdoor;
Ruslands regeering heeft in een rondschrij
ven aan de mogendheden voorgesteld stappen
te ondernemen om de sluiting van den vrede
te bespoedigen; het jongste antwoord der
Porte op de jongste nota der gezanten, be
doelde alleen kenbaar te maken dat de Porte
nog geen bepaald besluit heeft genomen.
Deze en nog vele andere nieuwtjes kruisen
elkaar, volgen elkaar op in wilde jacht en
brengen de zaken geen duimbreed nader tot
een oplossing. Het is een draaikolk, een
warboel van waarheid en bedrog.
In de Belgische Kamer heeft eergisteren
de afgevaardigde Roger de regeering geïn
terpelleerd over de werkstaking onder de
mijnwerkers in de Borinage. Ofschoon loons-
verhooging wordt gevraagd, meende de inter-
pellant dat de hoofdoorzaak van de beweging
lag in de reglementen der kolenmijnen. De
directeuren hebben op hun reglementen be
palingen geschreven, die in strijd zijn met
de wet. Zij willen onbeperkt meester blijven,
hoe uitgestrekt hun exploitatie dan ook is.
Zij willen de regeering doen terugkomen op
de eenmaal aangenomen mijn-wet, zij hebben
samengewerkt om een nieuw leglement in tt
voeren, dat de arbeiders niet begrijpen en
dat zij niet eens lezen kunnen. Daarop heb
ben dezen, trouwens wat voorbarig, het werk
gestaakt. Dit reglement in een samenraapsel
van de meest drukkende voorschriften in de
mijnen van de Borinage, waar de arbeiders
het slechtst betaald worden en waar onge
lukken het talrijkst voorkomen.
De minister van nijverheid en arbeid,
Nijsens moest tol zijn leedwezen constateeren,
dat de interpellant de zaken in een verkeerd
daglicht stelde. De gewraakte reglementen
zijn met groote meerderheid van stemmen
aangenomen in den raad van nijverheid en
arbeid, waarin patroons en werklieden zitting
naar een paar mannen, die een baar droegen,
waarop een hulDelooze gestalte lag uitgestrekt,
onmiddelijk gevolgd door een dokter en een be
waarder.
Vervloekt als het niet waar is, vervolgde
dezelfde spreker. Het is nu werkelijkheid, geen
bedriegerij. Ze zeggen dat het een nieuweling
is. Een idioot moet het zijnwant hij heeft
geprobeerd uit het raampje van den trein te
vluchten en is onder de wielen geraakt. Hij is
zoo goed als dood. Hij is op vreeselijke manier
verpletterd. De dokter zegt, dat hij nog maar
een paar uren leven zal.
Wat was zijn vonnis?
Twaalf! En oude Witherton zegt, dat hij al
meer hier is geweest.
Het voorwerp hunner beschouwing was niemand
anders dan Roger Harvey, die na een hopelooze
poging om te ontvluchten, half dood op Grantmoor
was aangekomen.
Frank Anson, die zwak en rusteloos op een
hard bed lag, zag den nieuw aangekomene op het
bed aan zijn rechterhand neerleggen en herkende
hem vol ontsteltenis.
Roger Harvey lag bewusteloos, doch tegen den
avond keerde het bewustzijn weer en zagjiij zijn
buurman half opgericht in' zijn bed zich naar het
zijne overbuigen, met wilde oogeD, die fonkelden
in den twijfelachtigen schemer.
Hoe komt ge hier? kwam het fluisterend
van zijn lippen. Ik ken u. Ge zijt Roger Harve.y.
Ik ben Frank Anson. Ik herkende u dadelijk,
toen ze u naast mij neer legden. Hoe zijt ge hier
teruggekomen
Dat is het werk van dien vervloekten Roper,
zei de oude man met een onderdrukten vloek.
En van mijn dochter 1
Madeline? riep Frank met toenemende ver
bazing.
Ja, ze wou den kerel niet huwen.
't Was om u, zei ze me, voegde Roger Harvey
er aan toe.
En bij manier van wraak heeft hij oude ge
schiedenissen van ons weer opgerakeld.
Ons? ons? weergalmde Frank. Ook van
haar?
(Wordt vervolgd.),