Nummer 21.
Zondag 13 Maart 1898
Tweede Blad.
Staatkundig overzicht.
BUITENLAND.
Engeland.
Frankrijk.
Duitschland.
Zwitserland.
Italië.
BINNENLAND.
Het gevaar op een oorlog tusschen Spanje
en de Vereenigde Staten moge dan niet zoo
groot zijn als sommige sensatie-bladen te
New-York willen doen gelooven zelfs moge
de kans op handhaving van den vrede en op
vermijding van een gewapend conflict grooter
zijn dan de kans op afbreking der relation
tusschen beide landen 't is toch zaak voor
de Spanjaarden zich niet in slaap te laten
wiegen door de officieele en offlcieuse verze
keringen van Washington uit.
Het krediet van 50 millioen dollars, na
een zeer levendig debat van volle vijf uur
door de Kamer van Afgevaardigden ter be
schikking gesteld van den president der Re
publiek ten behoeve der nationale verdediging,
is gisteren onveranderd, onvoorwaardelijk,
zonder eenig debat en met algemeene stem
men goedgekeurd door den Senaat.
En toch heet 't dat in Amerika de opge
wondenheid aan 't afnemen is en dat de stand
van zaken volstrekt niet kritiek meer is een
officieuse nota van Madrid uit, aangaande
consul-generaal Lee's behoorlijke houding op
Kuba, heeft heel wat bijgedragen tot de
kalmeeriug men meende te Washigton stellig
en zéker ih verband met hét Spanje toege
dichte plan om Lee's terugroeping te eischen,
dat de hcereu te Madrid tot eiken prijs oorlog
wilden hebben.
Niet om in een mogelijk conflict met Spanje
beslagen ten ijs te kunnen komen is door de
regeering gevraagd aan de Volksvertegen
woordiging om een krediet van 50.000.000
dollars, doch, dus zeg' men, juist om een
oorlog onmogelijk te maken Ter versterking
van de vredesidée wordt 60 millioen beschik
baar gesteld voor den verdedigingsarbeid,
't Is er anders Dinsdag in het Huis van
Afgevaardigden levendig genoeg toegegaan
Leden van alle partijen voerden het woord
allen ten gunste van het gevraagde krediet
allen ter onderdrukking in deze van de partij
verdeeldheden allen ter bepleiting der eens
gezindheid. Verschillende sprekers kantten
zich tegen den oorlog met Spanjeenkele
democraten vei klaarden, dat een hoogere
krediet-aanvrage ook zou zijn goedgekeurd en
eeu der leiders sprak van den moed der oude
legers van Noord en Zuid.
De zaakgelastigde van Spanje te Washing
ton Du Bosc, heeft in verband met de kre
dietverlening in Amerika's Kamer en Senaat,
verklaard dat, ondanks de schijnbare agitatie,
de moeielijkheden allengs worden opgelost
tot volkomen tevredenheid van de beide
regeeringen.
't Is met de nieuwtjes der laatste dagen
aangaande de betrekkingen tusschen Spanje
en de Vereenigde Staten, vreemd geloopen.
Telkens komt een of auder de kalmte versto
ren, om na eenige uren te wordeu gewijzigd
of geloockeud.
Van Madrid uit worden de Spanje toege
dichte eischen in zake de terugroeping
van consul-generaal Lee van Havanna en van
de Amerikaansche oorlogsschepen in Ku-
baansche wateren, geloochend en de Vereenig
de Staten zijn bereid de hulpzcndigen voor
de gewonden en noodlijdenden le Havana en
Matanzas niet meer te doen met oorlogsbo
dems, doch met onschuldige ongewapeude
transportschepen.
De Amerikaansche commissaris voor de
Parijsche wereldtentoonstelling Gradler,
loochent formeel een opdracht te hebben
ontvangen van zijn regecring voor den aankoop
van oorlogsschepen, doch 50 millioen dollars
worden beschikbaar gesteld door het Parlement
van Amerika voor oorlogsbehoeften en 't heet
dat namens een vertegenwoordiger van een
Amerikaausch huis aan de regeering van
Griekenland is voorgesteld de aankoop van de
drie pantserschepen Hydra", >Spetzia» en
,,Psara« voor S?1/* millioen francs, hoewel ze
bij aanmaak in Frankrijk slechts 30 millioen
gekost hebben (de regeering van Griekenland
wil er niet aan!!)
Dan heeft de Unie eenige adviesjachten en
torpedo's naar Key West gezonden ter ver
sterking van het eskader en wapens (systeem
Snider, Enfield en Peabody) aangekocht bij
groote hoeveelheden te Ottawa.
China is heilig voornemens in Mei de oor
logsschatling te betalen aan Japan en Japan
brengt de bezetting van Wei Hai Wei van
3000 op 6000 man, terwijl de helft der in
komsten in Japan wordt gebruikt voor leger eu
vloot; de Russische oorlogsschepen „Sissoi
Weliki en Navari liggen te Hongkong en
de kruiser der Russische vrijwillige vloot
«Cherson» gaat Zondag a.s. van Odessa uit
naar Oost Azie met 2000 man, geschut, am
munitie en garnuoensvoorraad, terwijl de
regeering de schepen der vrijwillige vloot niet
eens meer voldoende acht end|- arom eenige
Fransche schepen heeft aangenomen om troe
pen uit Zuid-Rusland naar Oost-Azie tc
vervoeren, over een paar weken gaat er reeds
een transport van 2000 man per Franschen
stoomer.
In het Lagerhuis heeft Curzon verklaard
dat de Russische minister van buuenlandsche
zaken, graaf Moerawjót, den Engelschen am
bassadeur te Petersburg mede heeft gedeeld
dat Rusland met China ondei handelt over het
pachten van Port Arthur en Ta lien wan, en
ook over het aanleggen van een spoorweg te
Ta liön wan of te Port Arthur. Rusland vraagt
geen rechten van souvereiniteit in die havens,
en dreigt ook niet met het zenden van troepen
naar Mantsjoerije. Moerawjof verklaarde dat
als Rusland de pacht verkrijgt, Ta liën wan
opengesteld zal worden voor den handel der
overige mogendheden, evenals de andere
Chineesche haven». De Engelsche minister
resident te Peking weet er niets vaD, dat
er eene beperkte tijdruimte zou zijn gegeven
voor een antwoord.
De regeering, zeide Curzon vei der, heeft
geen inlichtingen, blijkens welke Rusland de
uitgifte bestrijdt van de Chineesche leening
door de Hongkong and Shanghai Banking
Corpora'ion en door de Deutsch-Asiatische
Bank. Ik verneem dat die leening op het
punt staat van uitgegeven te worden Wat den
afstand van hel Deereiland aan Rusland be
treft, wij hebben geen enkel bericht ontvangen
door hetwelk de daarop betrekking hebbende
geruchten bevestigd worden.
De minister van marine, Goschen, de marine-
begrooting toelichtende, sprak de hoop uit dat
men niet zal aandringen op medcdeelingen
nopens door de regeering te nemen beschik
kingen in geval de wolken aan den politieke»
hemel zwaarder worden dan zij nu zijn, en dat
de Kamer vertrouwen toonen zal in de admi
raliteit, die met zorgvuldigheid alle plannen
heeft ontworpen, in het bijzonder wat betreft
het gébruik maken vau de kruisers ter bescher
ming van de handelswegen. De minister
ontkent dat de rquipages de- thans op zee
zijnde schepen onvoldoende zouden zijn. Hij
hoopt dat de vertraging, welke de aanbouw
van séhepen heeft ondergaan door de jongste
werkstaking, weldra ingehaald zal zijn. Het
plan voor deu aanbouw in het nieuwe dienst
jaar is opgesteld na een nauwgezet onderzoek
vau hetgeen de andere mogendhedeu op dit
stuk doen Goschen eindigde met eene wel
sprekende huldebetuiging aan den geest die
de vloot bezielt en hij verklaarde te ver
trouwen da', als de vrede gehandhaafd blijft,
wat God geve, het een vrede zal ziin met
eere en als er oorlog komen moet, wat
God verhoede het een oorlog moge zijn,
bekroond met de zegepraal.
Luitenant-kolonel Picquart heeft den
getuigen van F.s'erhazy andermaal doen weten
in antwoord op hun schrijven dat hij geen
getuigen aanwijst voor een duel met den
»uhlaan." De getuigen van Esterhazy hebben
acte genomen van Picquart's weigering en
wachten.
De afgevaardigde Maurice Lebon, oud-
onderstaatssecreiaris van koloniën, verklaart
in een open brief aan zijn kiezers te Rouaan,
dal hij zich niet meer candidaat zal stellen,
daar hij van oordeel is, dat een groote partij
als de republikeinsche niet ongestraft de
beginselen van Recht en Gerechtigheid mag
laten schendeuzooals in de Dreyfus-zaak
geschied is.
De directeur van de Aurore Vaughan
maant de regeering aan, Dreyfus, schuldig of
niet, naar een streek met een minder moord
dadig klimaat dan het Duivelseiland over te
brengen.
De Engelsche begrooting van marine is
verschenen met een memorie van toelichting
van den minister Goschen. De uitgaven
worden beraamd op 23,778.400 pond sterling
ol 1.440.000 pond sterling meer dan he'
afgeloopen jaar. Het personeel van de vloot
wordt versterkt met 6340 man. In aanbouw
zijn 12 pantserschepen, 32 kruisers, 6 sloepen,
4 kanonneerbooten en 4 torpedojagers.
Ernstige ongeregeldheden hebben plaats
gehad in de inlandrche wijk te Bombay, ten
gevolge der toepassin» van het gezondheids
reglement tegen de pest. Verschillende per-
scneu werden gedood of gewond. Marine
troepen zijn naar de plaats van de onlusten
gezonden.
BOMBAY, 9 Maart De opwinding heeft
zich ten dee'.e gelegd, maar de toestand wordt
nog ernstig geacht. Uit Poonah is paardevolk
ontboden om mee de stra'en te helpen door
kruisen. Ook zijn er vrijwilligers opgeroepen.
De stad is nu in handen der militaire macht.
Lr zijn twee Engelsche soldaten gedood. Het
gepeupel trachtte het hospittal in brand te
steken, maar werd teruggedreven. Het geheele
verlies van de oproerlingen is nog niet zeker
bekend.
Wat een modern oorlogsschip aan kolen
kost. De Engelsche minister van marine
deelde Maandag in het lagerhuis mede, dat
de Powerful (een le kl. kruiser van 14.200
ton en bijna 22 knoop vaart) op haar reis
naar Indie tc Portsmouth ingenomen had
2796 ton steenkoo', te Las Palmas 800, aan
de Kaap 2266, op Mauritius 800 en te Co
lombo 2115. Haar geheel steenkolenverbruik
tot Hongkong wordt geschat op 8300 ton,
tietgeen ongeveer gekost heeft f 132.000.
De minister van koophandel heeft het
besluit geteekend, volgens hetwelk de volgende
congressen ter wereldtentoonstelling van 1900
te Parijs zullen gehouden worden: lo. Op
voeding en onderwijs; 2o. Schoone kunsten,
letteren, geschiedenis, archaeologie; 3o. Ma
thematische wetenschappen 4o. Physische
wetenschappen en haar toepassing; 5o. Na
tuurwetenschappen; 6o. Medische wetenschap
pen; 7o. Toepassing der mechanische weten
schap genie Vervoermiddelen 8o. Land
bouwwetenschappen; 9o. Staathuishoudkunde;
wetgeving, statistiek; lOo Sociale wetenschap
pen (sociale oeconomie, hygiene, armenzorg);
llo. Geografische wetenschappen; 12o. Nijver
heid en handel in 't algemeen.
Al deze congressen staan onder het pa
tronaat der Fransche regeering, die echter
geen verantwoordelijkheid draagt voor de uit
te spreken wenschen of te nemen besluiten.
Onderwerpen van godsdienstigen of poli'ieken
aard worden er niet behandeld.
Twaalf comités een voor elk der bo
vengenoemde sectien zullen door den
minister benoemd worden; zij zullen staan
onder een centraal comité. Voor 1 October
1899 moet het programma der te behandelen
vraagstukkeu opgemaakt zijn. De organisatie
geschiedt onder directie van professor Gariel,
die ook in 1889 die taak vervulde. Er zal
een bijzonder gebouw op het tentoonstellings
terrein voor de congressen en conféreuces
bestemd worden, zoodat deze niet over ver
schillende plaatsen iu Parijs verspreid zullen
zijn gelijk in 1889.
Donderdag is voor de correctioneele
rechtbauk het proces der schriftkundigen
Conard, Belhomme en Varinard tegen Zola
begonnenvan wien ze elk ICO,000 francs
schadevergoeding eischen.
Woensdag zijn in Duitschland weer twee
spoorwegongelukken gebeurd. Bij Lübeck is
een trein ontspooid. De machinist werd licht
gewond, de reizigers bieren ongedeerd. Bij
Kempen in Posen is een g jederentrein op
een rangeerenden trein geloopen. De gevolgen
waren hier ernstiger de machinist van den
goederentrein werd zwaar, een remmer licht
gekwetst, de schade aan het materieel was
aanzienlijk.
Sneeuwstormen hebben in Zwitserland veel
storing gebracht in het verkeer. De Spltl-
genpas, de St, Bernhardinerpas, de Malojapas
en de Berninapas zijn geheel versperd, zoodat
de posten niet aankomen. Lawines hebben
eenige wegen in de bergen geheel vernield,
en de wegwerkers hebben van de gelegenheid
gebruik gemaakt om tengevolge van een
toonverschil te staken. De treinen ondervinden
aanmerkelijke vertraging, en tal van tele
graafdraden zijn gebroken. Eenige boerderijen
met een majsa vee zijn onder de sneeuw
vallen bedolven.
De waard van het hotel op den Luk-
manier (Graubunderland) is dpor den hevigen
sneeuwval leelijk gedupeerd. Den twintigs'en
Februari, toen de bergwegen nog gemakkelijk
begaanbaar waren ging hij per rijtuig een
boodschap in Chur doen, een plaatsje in het
dal. Terwijl hij daar bezig was braken de
sneeuwbuien los, en op den terugweg bleef
hij in 't gehucht Dissentis in de massa steken
Aan verder komen was geen denken, En
daar vertoeft hij nog steeds, in groote ou-
gerustheid over zijn familie boven op den
onherbergzamen bergtop, die hij onmogelijk
kan bereiken terwijl ook de telegrafische
verbinding vau het hotel naar het dal ver
broken is.
Woensdag om 10 uur is het lijk van Ca-
valotti, die gedood is in een duel met Macola,
directeur der Gazetta di Venetia, van zijn
woning naar het slation over gebracht het
moest van Rome naar Dagnente aan het Lago
Maggiore vervoerd worden3waar de overle lene
een landhuisje bezat en waar hij begraven
wensohte te worden. Een onafzienbare stoet
volgde den lijkwagen; men kan zeggen, dat
geheel Rome de plechtigheid bijwoonde. Het
weder was regenachtig, doch toen de stoet
zich in beweging stelde, hield de regen op.
Het voorbijtrekken duurde wel een uur. De
stoet kenmerkte zich door deze bijzonderheid,
dat alle standen van de maatschappij, van de
afgevaardigden en senatoren tot de werklooze
arbeiders, erin vertegenwoordigd waren. Men
telde meer dan 450 kransen en 125 banieren
van politieke of werklicden-vereenigingen
onder de banieren waren verscheidene roode
en zwarte van socialisten en zwarte van
anarchisten. Op de straten, waardoor de stoet
zich voortbewoogstonden duizeuden men-
schen in eerbiedige houding, alle vensters
waren gesloten.
x De lijkwagen, die overdekt was met kransen,
werd voorafgegaan door de gemeentegarde eu
een bataljon infanterie, dat de militaire hon
neurs bracht.
WAALWIJK, 12 Maart 1898.
Bevordering.
Met genoegen kunnen we mededeelen, dat
de heer A. A. C. Wolff, ambtenaar bii 's Rijks
belastingen alhier, is bevorderd van de 3e tot
de 2e klasse en zulks met ingang van 1
April a. s.
Tram.
Men schrijft uit Bcsoijen dd. 10 Maart aan
de N, R. Ct.
Nu de tramweg TilburgWaalwijk door
de eigenares van den stromtramweg Den
Bosch Heusden —Waalwijk is aangekocht,
treedt hoe langer hoe meer de wensche'ijk-
heid tot verbinding dier beide lijnen op den
voorgrond. Door de betrokken maatschappij
is dan ook reeds herhaaldelijk aan de gemeente
Waalwijk concessie aangevraagd voor de
aangewezen verbinding doorde Groote Straat.
De meerderheid van den raad schijnt echter
niet geneigd die concessie te verleeneu. De
beweegredenen, die hem daartoe leiden,
schijnen denkbeeldig. Men vreest o. a. dat
door verbinding der lijnen, de goederen te
Heusden van de nieuwe rivier aangevoerd,
van daar rechtstreeks naar Tilburg zullen
worden vervoerd cn het gebtuik der haven
ie Waalwijk daardoor aanzienlijk zal vermin
deren. Men verliest hier echter uit 't oog,
dat te Heusden nog kostbare werken zullen
moeten worden uitgevoerd, om aan de rivier
aldaar te kunnen laden, terwijl mede rekening
moet worden gehouden met het feit, dat de
goed ren alsdan nog eenige kilometers verder
zullen moeten worden vervoerd, dan wanneer
die te Waalwijk aan de haven zouden kunnen
worden geladen.
Eene laa'ste poging voor de verbinding door
de Groote straat is thans nog door de be
trokken Maatschappij beproefd. Mocht de
raad van Waalwijk in zijne weigering volhar
den, dan zal de verbinding over Baardwijk's
Loonopzand's grondgebied worden totstand-
gebracht. Men durft echter verwachten, dat
de raad met terzijdestelling van bijzondere
belangen, het belang der gemeente in deze
nog zal begrijpen.
Verwonding.
Onder de gemeente Capelle schijnt het
in de laatste tijden niet erg zuiver te zijn,
althans binnen beperkten tijd kwamen ver
schillende verwondingen voor op betrekkelijk
verradelijke wijze toegebracht.
Woensdagavond gingen twee vrienden sa
men over straal; tusschen hen bestond wel
een veete van vroeger doch die was vergeten
zoo men meende; toen den eene de andere
zonder eenige aanleiding eene verwonding
van nog al beteekenis over het gelaat toe
bracht met een mes, greep de verwonde
echter den dader bij de hand en bracht hem
op de eerste plaats de beste binnen, waardoor
dus ook de mogelijkheid is verzekerd dat
de politie die de zaak onderzoekt en genoeg
zaam bewijzen zal hebben om den dader zijn
gerechte straf niet te doen onthaan.
Generaal Van Vliet.
Bij koninklijk besluit van 9 Maart is bij
het leger in Nederlandsch Indie benoemd tot
generaal-majoor der infanterie, de kolonel van
dat wapen C. P. J. van Vliet, civiel en militair
gouverneur van Atjeh en onderhoorighiden.
Leeniug.
Volgens de „Haagsche Courant" nl de
regeering binnenkort voorstellen een leening
