Nummer 45.
Zondag 5 Juni 1898.
21e Jaargang.
Eerste Blad.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Spanje en Je Vereenigde Staten.
i f 1 4
ANTOON TIELEN,
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
FEUILLETON.
UITGEVER:
Waalwijk.
U
Wulwjjksrtr ra Langslraalsclie Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f 1,
Franco per post door het geheele rijk f 1,25.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever
Advertentiën 1 7 regels f0,60; daarboven 8 cent per regal,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing
opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsoh-
land worden alleen aangenomen door het advertentiebureau van
Adolï Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
p—
TE SANTIAGO.
Men heeft maar weer voor 't kiezen Het
gevecht bij Santiago*; „Het bombardement
va» de forten bij Santiago*De verkenning
door admiraal Schley*; „De schermutseling
tussch*n de torten van Santiago en de
Amerikaansche schepen" men zieter is
gezorgd voor alle smaken
Er is bij Santiago de Cuba, de stad aan
Kuba's Zuidkust gebeurd, dat staat vast, er
is over en weer geschoten.
De haven van Santiago ligt aan de Zuid-
Oostkust van Kuba. Over land is zij 450
mijlen vau Havana verwijderdover zee 525
èL 670 mijlen, al naar men den afstand bere
kent langs de Oost of de Westkust. De haven
is een der fiaaie van Kuba, doch uiterst
moeilijk te bereiken. Van de zee uit is zij te
bereiken langs een smal, tusschea hooge rotsen
als uitgehouwen kanaal, dat een mijl lang is
en waarvan de geringste breedte 540 voet
bedraagt.
Eenmaal door dit kanaal zijnde, komt men
in een diepe waterkom, waar elke vloot met
het grootste gemak een plaatsje kan vinden.
De stad zelf is aan het uiteinde van de haven
gelegen, ongeveer vier of vijf mijlen van den
ingang. In gewone tijden heeft zij een bevol
king van ongeveer 50,000 zielen, grootendeels
bestaande uit kleurlingen. Voor het uitbreken
van den oorlog en den opstand werd zij als
handelsstad alleen over schaduwd door Ha
vanna. Men treft er talrijke fraaie gebouwen
aan, waaronder vooral uitblinken de zetels
van den aartsbisschop en den gouverneur der
provincie.
24
Ongehoord Dat was dus zijn eigen dochter,
die hem zoo duidelijk had gezegd, waar het op
stond? En die Arnold? Hm, nu begon mijnheer
de majoor toch te gevoelen, dat hij langzamer
hand oud werd en bovendien hij stond niet
meer voor het lront zijner troepen, waar zelfs
reeds het optrekken zijner wenkbrauwen eerbied
afdwong
Frans Arnold verliet den volgenden morgen
Duitschland en begaf zich naar Oostenrijk. En op
deu tweeden dag na zijne aankomst te Weenen
wilde hij een bezoek brengen aan zijnen be
schermer, die hem indertijd naar Berlijn had
gebracht bij één zijner handelsvrienden.
Met het vaste voornemen, den man de volle
waarheid mede te declen, begaf hij zich naar hel
huis van den ouden heer Brandtner. Hij had hem
sedert drie jaren niet gezien, maar toch, door
tusschenkomst van derden, wel van hem gehoord.
Nadat hij gebeld had, opende een aardig dienst
meisje de deur en zag hem vragend aan.
Ik wenschte den heer Brandtner te spreken
zeide hij mijn naam is Frans Arnold.
Het meisje ging naar binnen, kwam kort daarop
terug en geleidde hem naar de kamer.
Toen hij binnengetreden wa9, stond hij tegen
over eenen heer, dien hij nog nooit had gezien.
Een man met trotsch uiterlijk.
Uw naam is Frans Arnold, begon hij op
koelen en scherpen toon.
Ja, mijnheer. En ik wenschte
U wenscht mijn vader te sprekenHet
spijt mij zeer maar dit is onmogelijk, want
mijn vader is juist zes weken geleden overleden.
Gij waart in dien tijd nog in voorarrest.
Frans stond bij deze woorden als door den
donder getroffen.
Ach gij weet reeds O God I
De heer Brandtner haalde de schouder op.
Zeker. Mijn vader was toevallig in de dagen
toen die brief vermist werd, te Berlijn, bij uw
toenmaligen patroon, en natuurlijk, men heeft
kern alles gezegd, zeide de heer Brandtner op
Het fort Morro ligt rechts, de batterij La
Socapa links van den toegang tot de baai,
welke tusschen deze twee forten slechts 160
meter wijd is. Punta Gorda is een land
tong, die vrij diep de baai in ligt, 1800
meter ongeveer, maar den ingang volkomen
bestrijkt.
Wat is er nu feitelijk geschied bij Santiago
Reuter's correspondent te Port-au-Prince
heeft de primeur gehad van het nieuws, dat
er geschoten is op de forten van Santiago
door Amerikaansche schepen van Plavana
uit werd men (officieel) ingelicht en te Madrid,
en te New-York, en te Washington, doch het
marine-departement te Washington had Don-
dermorgen al evenmin eenig bericht ontvangen
als Woensdagavond, welke volkomen afwezig
heid van raededeelingen het departement deed
gelooven dat de kauonuade zonder betee-
kenis geweest is.
Een telegram uit Havanna gat in dezen
vorm de officieele lezing van den strijd bij
Santiago
De Ameiikaaosche vloot, bestaande uit de
Iowa" „Massachusetts",Brooklyn", „T exas",
/yNew-Orleans", „Marblehead", „Minneapolis",
en nog een kruiser, benevens zes andere
schepen, nam 31 Mei positie aan de Westzijde
van den ingang der haven van Santiago. De
eerste vijf schepen openden het vuur. De
Spaansche kruiser >Christobol Colon* lag ten
anker nabij Punta Gorda eu kon van zee uit
gezien worden. De batterijen van Morro,
Solapa, Punta Gorda en van de »Colon"
beantwoordden het vuur der Amerikanen. De
Amerikaansche oorlogsschepen losten zeventig
schoten, hoofzakelijk met zware projectielen,
zonder evenwel eenige schade aan te richten.
Het bombardement duurde negentig minuten.
Daarna trokken de Amerikanen terugeen
hunner hulpkruisers had averij gekregen. Men
merkte op. dat twee bommen ontploften voor
den boeg van de „Iowa" er brak brand uit
aan boord van een ander oorlogsschip; verschei
den kogels vielen iu de haven in de nabijheid
der Spaansche oorlogsschepen. Te Santiago
heerschte groote geestdrift.
kouden, onverschilligen toon.
En uw vader heeft kunnen gelooven, dat ik
de dief was O dat is onmogelijk. Hij moet
mij beter gekend hebben. Hij beeft ook mijnen
armen vader gekend.
Er speelde een spottende lach om den mond van
den koopman, terwijl hij den jongen man eenigs-
zins verwonderd aanzag.
Ja, hij heeft uwen vader gekend en zelfs
zeer goed.
Dan zal hij hem ook gekend hebben als een
man van vlekkeloozen levenswandel... en evenmin
als mijn vader in staat zou geweest zijn een mis
daad te begaan, evenmin zou ik er ooit toe kun
nen komen, datgene te doen, waarvan men mij
heeft beschuldigdriep Frans met innige over
tuiging.
Weder vloog hetzelfde spottende lachje over het
gelaat van den jongen Bradtner.
Ah en hebt gij uwen vader niet meer
gezien voor zijnen dood
Neen, hij stierf op een reis naar Hongarije,
die hij had ondernomen in opdracht van zijnen
patroon, den heer Helldorf.
Hij is niet op reis gestorven. Heeft mijn
vader u dat nooit gezegd
Neen, klonk het uit den mond van den jon
gen man. En waar is hij dan gestorven mijn
vader
In de gevangenis te Weenen.
Frans slaakte een kreet als een waanzinnige.
Doodsbleek snelde hij op Brandtner toe.
Dat is een onbeschaamde leugen Waag het
eens dit te herhalen Lever mij de bewijzen
stamelde de ongelukkige buiten zich zeiven. Mijne
moeder heeft ons geleerd, met eerbied naar onzen
vader op te zien.
Dat was goed en verstandig van haar
maar ik zeg u nogmaals: Ja, uw vader stierf in
de gevangenis, dat wil zeggen, in het hospitaal
der gevangenis, nadat hij wegens verduistering
ik weet niet meer hoe groot de som was, die
hij uit de kas van den heer Helldojf nam tot
drie jaren strenge kerkerstraf veioordeeld was.
Het was zeer onverstandig dit feit achttien jaren
lang voor u verborgeu te houden. Eenmaal moest
gij toch door een of ander toeval de waarheid
vernemen. En thans drukt op u de verdenking van
een zelfde misdaad. Gij zijt hier gekomen
zeker om door onze tusschenkomst een betrekking
Volgeus een ander telegram uit Port au
Prince hebben de Spaansche batterijen twintig
minuten lang een heftig vuur onderhouden,
hetwelk daarna verzwak'e.
De marine-autoriteiten te Havanna berich
ten naar Madrid kort en bondig, dat de
vice-admiraal van Amerika, Schley, de ver
sterkingen der haveniuvaart aanviel en dat
de „Colon" het Spaansche oorlogsschip, dat
aan de monding der baai lag, den aanval
afsloeg, geholpen door de kanonnen der forten,
terwijl de Amerikanen schade opliepen aan
hunne schepen.
Het schijnt een verkenningstocht te zijn
geweest.
Indien de schout-bij-nacht Schley werkelijk
hiermede een foruieelen aanval had gedaan
op de versterkingenindien hij werkelijk de
haven geforceerd had en een gevecht had
aangegaan met Cervera's vloot zou hij
buiten de instructies van de „Naval War
Board" te Washington zijn gegaan, getuige
de mededeeliug dezerzijds, dat het bombar
dement ten zeeiste te betwijfelen was en
hoogst onwaarschijnlijk
Commodore Schley schijnt toch het bevel
over het bombardeerende smaldeel gevoerd
te hebbeu. Als hij geen ander doel bereikt
heeft, dan heeft hij althans dit verkregen,
dat het ongeduld over de werkeloosheid van
de vloot voor een oogenblikje gestild is.
Schley is nu vervangen door Sampson (om
welke reden, blijkt niet), die thaus onder zijn
bevelen heelt de Iowa, Oregon, Massachusetts
en Texas (slagschepen), Brooklyn, New York,
New Orleans, Minneapolis, Marblehead (krui
sers), Scorpion Porter (torpedobooten),
Vesuvius (dynamietkruiser), Harvard, Yale en
Eagle (hulpkruisers) het beste deel van de
Amerikaansche vloot.
Of de kennismaking met de forten en de
onderzeesche verde ligingsmiddelen Schley is
meegevallen, is de vraaghij moet ontdekt
hebben dat de batterijen veel sterker bewapend
zijn dan hij meende en de mijnen veel tal
rijker zijn dan verondersteld werd
te krijgen. Maar, mijn vader is dood en ik
ben niet zoo onnoozel om
Frans had genoeg gehoord. Zijn schoon, jong
gelaat was strak en bleek als van een doode, alleen
zijn oogen schitterden met zulk een onnatuurlijk
vuur, alsof achter die donkere sterren de waanzin
reeds op de loer lag.
Ik weet, wat gij zeggen wilt. Zeker, gij hebt
gelijk. In den zoon van een veroordeelde kan
men geen vertrouwen stellen, zelfs al i9 zijn eigen
eer onbesmet. En de mijne is bevlekt, zooals gij
weet.
De stem van den jongen man klonk als gebroken
maar toch duidelijk en beslist.
En thans wees zoo goed mij het bewijs
te leveren als gij dat bezit.... vervolgde hij op
bijna gebiedenden toon.
De koopman was eenigszins verbluft door het
optreden van den jongen man, dien zoon van
een tuchthuisboef,
Toen ging hij naar een schrijfbureau eu nam
er een geheel geel geworden courant uit.
Ziehier, wat gij verlangt. Het is een verslag
van de terechtzitting, waarin het vonnis over
Frans Arnold werd uitgesproken. Mijn papa heeft
die zitting bijgewoond de verdediger van uwen
vader, een nog jeugdig rechtsgeleerde, wa9 een
verre bloedverwant van ons. Zijn pleitrede moet
buitengewoon vurig, geestig en vol overtuiging
geweest zijn, maar ondanks die schitterende eigen
schappen wa9 het hem niet gelukt de jury tot
vrijspraak te bewegen. De heer Brauning is
tegenwoordig een onzer beroemdste advocaten in
strafzaken. Wie weet als hij uwe zaak in
handen had gehad, waart ge misschien onvoor
waardelijk van alle schuld vrijgesproken.
Frans had intusschen het dagblad in ontvangst
genomen.
Ik dank u, dat gij de waarheid voor mij
hebt blootgelegd, zeide hij nu, op doffen toon, en
begaf zich met langzame schreden naar de deur,
als een grijsaard, die gebukt gaat onder den last
der jaren of der zorgen.
Arnold hebt gij geld vroeg Braudt-
ner nu.
De jonge man zag op met een blik, alsof die
vraag hem onaangenaam was.
Geld Ik Ach, waartoe kan mij geld
dienen?
Zoo gij misschien het land wilt verlaten,
WAAR IS CERVERA?
Hoewel de waarschijnlijkheid dat Cervera
al dien tijd (sedert 19 Mei) in de baai van
Santiago gebleven is, steeds grooter woidt,
heeft dit vuurgevecht toch ook daaromtrent
geen volstrekte zekerheid gebracht, en voor
hands is dat toch nog het belangrijkste punt
In de baai van Santiago lagen waarschijnlijk
wel een paar torpedebooten vóór Cervera's
komst, zeker lag er, volgens de laatste opgaven,
de Reina Mercedes, een ongepantserde, vrij
groote kruiser, die o. a. zes kanonnen van
16 cM. draagt; er was sprake van, in het
uiterste geval dit schip, dat een gebrek had
aan de machines, aan den ingang van de baai
te laten zinken. Kan dit het ongenoemde
Spaansche schip geweest zijn Of was er
zooals uit een later telegram uit Havanna zou
volgen, van Cervera's schepen alleen de
Cristobal Colon.
Nu komt nader weer hieromtrent het vol
gende telegram uit Madrid
„Uit Havana wordt aan de Iroparcial ge
meld, dat admiraal Cervera niet te Santiago
de Cuba was op het tijdstip van 't bombarde
ment. Hij was met de rest van de vloot
vertrokken en had alleen de Cristobal Colon
achtergelaten die hare ketels moest repareeren.
Men weet niet, waar de rest van het eskader
zich thans bevindt.
DE ALFONSO XIII.
Donderdag liep het gerucht, dat de Ame-
rikaausche hulpkruiser, St. Paul het Spaansche
transportschip Alfonso XIII, had genomen,
met 1300 soldaten en een grooten voorraad
levens- en oorlogsbehoeften. Dit wordt echter
weer tegengesproken, door 't volgende tele
gram uit Madrid:
Men bevestigt officieel dat de transatlan-
lantische stoomboot Alfonso XIII zich te
Portorico bevindt na levensmiddelen te hebben
ontscheept in verschillende havens van het
eiland. Het is dus onwaar, dat dit schip
genomen is.
NOG EENIG NIEUWS.
Volgens een door de World uit Port au
Prince ontvangen telegram heeft het Ameri-
gHMB
jongmensch
Zeker I Dat zou verstandig zijn. Naar Amerika
bij voorbeeld. En die acht duizend thaler heb
ik niet verduisterd bijgevolg heb ik geen
geld
Ik wil u helpen, ik zal n
Gij O neen 1 Dat zou te veel goedheid zijn.
Denk eens aan, mijn vader wa9 een misdadiger
en ik sta nog heden onder de verdenking van
een misdrijf. Aan zulke menschen geeft men
immer* geen geld. Ik heb trouwens nog een
klein bedrag, waarmede ik mii zeiven voorloopig
kan helpen. En nu, mijnheer Brandtne, wil ik u
niet langer ophouden.
Met een lichte hoofdbuiging verliet hij het
vertrek en stond nu in den reeds hnlf donkeren
corridor. Hier bleef hij eenige oogenblikken, als
half bedwelmd, tegen den wand geleund, staan.
Hij trachtte zijne gedachten te verzamelen zijn#
voeten waren zwaar als lood, een kille huivering
beving hem.
Plotseling werd hij uit dezen toestand van
halve verdooving op pijnlijke wijze wakker ge
schud. Van uit de kamer drong een heldere vrou
wenstem tot zijn oor door.
Wie was er zoo lang bij u, Emil?
Verbeeld u, die Frans Arnold had de bru
taliteit, mij een bezoek te brengen dat wil
zeggen, hij wist nog niet, dat papa dood is. Zooals
gij weet, werd zijn vader
Frans ijlde weg, alsof hij door de duivelen der
hel werd achtervolgd. E* eerst toen hij beneden
op de straat stond, te midden van het drukke
stadsgewoel, kwam hij weder eenigszins tot be
zinning en barstte hij in zulk een luiden scha
terlach uit, dat eenige voorbijgangers heat verbaasd
aanstaarden.
Ah dat was dus de tweede reden ma
joor Beran en zijne dochter hebben gehoord dat
ik de zoon ben van een eerloozen dief zoo
klinkt het smartelijk in zijn binnenste.
Thans begreep hij alles. Natuurlijk dan had
Paula ook niet anders kunnen handelen. Zoo
groot, zoo grenzenloos was hare liefde niet, om
met verloochening van zichzelve, de gade te
worden van een man, op wiens naam een vlek
kleefde, al was dat dan ook niet door eiireii
•chuld.
Wordt vervolgd.