Nummer 56.
Donderdag 14 Juli 1898.
Tweede Blad.
Bekendmaking.
Spanje en de Vereenigde Staten.
w
Duitschland.
Oostenrijk.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
Frankrijk.
Vervolg Nieuwsberichten.
Burgemeester en wethouders van Waalwijk
maken bekend dat het primitief kohier van den
lioofdelijken omslag over 1898, door heeren ge
deputeerde staten van Noordbrabant is goedge
keurd en dat hetzelve gedurende 5 maanden ter
secretarie voor een ieder ter inzage is nedergelegd.
Waalwijk, 5 Juli 1898.
Burgemeester en wethouders van Waalwijk,
J. TIMMERMANS Wz. (L.B.)
De secretaris,
F. W. VAN LIEMPT.
Men moge de overtuigiug hebben, dat de
Vereenigde Staten den oorlog met Spanje
onder voorwendsel van Kuba's onafhankelijk
heid, begonnen zijn zonder een schijn van
recht aan hun zijde en met de meerderheid
der Europeesche mogendheden tegen zich
(zij 't al dat die antipathie zich tot dusver
uitsluitend platonisch heeft geuit de Unie
kan, nu de eskaders van Spanje vóór Cavite
en vóór Santiago verwoest zijn, nu Santiago
in een hachelijke positie verkeert (niet zoo
heel veel minder dan Manilla), niet getroffen
worden door het verwijt dat zij de voortzet
ting van den heilloozen krijg wil tot eiken
prijs Wel is daarbij voor een groot deel
eigenbelang in 't spel (handel en industrie
lijden geweldig door den oorlog), wel gaat
men te Washington van de mecning uit dat
men zijn ebchen r.a een reeks verdere over
winningen (die in elk geval duur gekocht
zullen moeten worden toch niet zooveel
hooger zal kunnen opvoeren, doch hel feit
valt niet te loochenen aan generaal Linares,
aan maarschalk Blanco, aan Spanje's regee
ring is van Washington uit voldoende tijd
van beraad gelaten ter voorkoming van een
bombardement op de stad Santiago
Zaterdag op 't middaguur had de wapen
stilstand ot juister het respijt, door generaal
Shafter den belegerden in Santiago toegestaan,
moeten afloopen om aan het Amerikaansche
geschut het woord te laten, doch Vrijdag
kwam een boodschapper van generaal Toral,
plaatsvervangend bevelhebber van de troepen
in Santiago, in generaal Shatter's kamp en
verzocht verlenging van den tijd van beraad,
ovei de overgave der stad lot Zaterdagmiddag
vier uur: men verwachtte elk oogenblik ant
woord uit, Madrid. Later, toen dit verzoek
om uitstel was iugevviliigd, kwam er een
nieuw gevolmachtigde ('t heet dat de beschie
ting juist was aangevangen doch onmiddel
lijk gestaakt werd) nu met het voorstel van
generaal Linares (in beginsel vastgesteld door
hem en generaal Toral) om de stad Santiago
over te geven, op voorwaarde evenwel dat
de troepen zouden moeten uittrekken met
hun wapens en bagage en met vliegend
vaandel, dus niet als een overwounen be
zetting, overgegeven aan de genade van den
belegeraars.
Daar kon de Amerikaansche bevelhebber
natuurlijk op eigen gezag niet op ingaan, hij
telegrafeerde naar Washington en het ant
woord luidde: „De overgave moet onvoor
waardelijk zijn.
Toch werd niet onmiddellijk aangevangen
met het bombardement .- opnieuw wilde men
generaal Linares tijd laten om na te denken,
te beraadslagen en het resultaat van een
en ander ter kennis te brengen van gene
raal Shafter of met dezen opnieuw in overleg
te treden.
Zoo werd de wapenstilstand verlengd tot
Zondagmiddag 12 uur.
't Heeft klaarblijkelijk niet mogen baten
aan het departement van oorlog te Washington
werd Zondag in den middag bericht ontvan
gen van den aanvang van het bombardement
en generaal Shafter seinde om half vier dat
hij een onneembare stelling bezet hield en
geen aanval duchtte.
Zooals men zich herinnert is eerst bedenk
tijd toegestaan voor de uitwisseling van ge
vangenen toeu voor de uittrekkiog der niet
strijdenden daarna in afwachting van instruc-
tien uit Havanna en Madrid voor de bele
gerden en toen (juist was de .beschieting
aangevangen) in verband met de voorstellen
van generaal Linares.
Zoo mag dan verondersteld worden dat
sinds 't middaguur Zondag de stad Santiago
blootstaat aan een moorddadige beschieting,
welke, naar de Amerikanen meenen, uitloopen
moet op de capitulatie der belegerden op ge
nade of ongenade terugtrekking der be
zetting in de richting van Caimanes zou reeds
niet meer mogelijk zijn generaal Shafter zou
de hem toegezonden versterkingstroepen ge
bruikt hebben o.n Santiago in 't westen iu
te sluiten in samenwerking met de Kubanen,
zoodat het, leger van generaal Linares de
terugweg zou zijn afgesneden.
't Moet er in Santiago treurig bijstaan
een kleiue hoeveelheid rijst en roggebrood
rest den belegerden en maarschalk Blanco
seiude dat het onmogelijk is te rechter tijd
versterkingen binnen Santiago te brengen
hoelang de stad het zal uithouden, zal van
de hoeveelheid levensmiddelen en munitie
afhangen.
Nu kan Linares tegenover de 180 kanonnen
van admiraal Sampson (die Zaterdag maar
schalk Blanco kortweg moet hebben aange
zegd, dal hii Kuba binnen 48 uur te ontrui
men had, op welk bevel Blanco natuurlijk
niet ingingstellen 2 groote kanonnen, 4
Maxim Nordenfelts van 37 milimeter en een
van 52 millimeter alsmede een mitrailleuse
van 25 miliineter, alles afkomstig vau de
„Reina Mercedes" en geplaatst op fort Sopaca.
Óp fort Morro staan 2 Maxim-Nordenfelts
van 75 millimeter, afkomstig van Cervera's
eskaderop de batterij van Puuta Gorda
staan twee bronzen Ordonnez-kanonnen en
nog een ander, terwijl al de batterijen nog
vocrlaadstukken hebben. In den toegang
tot de haven liggen 14 drijvende torpedo's
in twee rijen, die elk geladen zijn met 225
kilo schietkatoen.
Amerika's leger onder Shafter heeft even
wel in de laatste dagen aanzienlijke verster
king gekregen vier battterijen zijn aangeko
men met 3500 man, zoo fat het tekort aan
dooden (230 manschappen en 22 officieren),
gewonden (1284, waarvan 81 officieren) en
zieken ruim wordt aangevuld.
Het burgerlijk bestuur der siad Sautiago,
dat Vrijdag naar het Amerikaansche kamp is
overgekomen (de gouverneur, de burgemeester,
de president van het gerechtshof enz.) heelt
een treurig beeld gegeven van den staat van
zaken in tie stad. 't Ergst wel is de demo
raüsaiie der soldaten, die hun moed en hun
geestkracht verloren zouden hebben.
Amerika's regeering zou besloten hebben
alle havens van Kuba, die door de spoor ver -
verbonden ziju met Havanna, te blokkeeren
en in 't Zuidwesten van het eiland troepen
te ontschepen om ook den toevoer van levens
middelen van daar naar de hoofstad geheel
af te snijden.
Terwijl twee Spaansche kruisers en twee
transportschepen gisteren reeds weer terug
keerden naar Spanje van Port Said (de rest
van Camara's eskader arriveerde er gisteren)
en het peheele eskader 20 dezer in Spanje
terug zal zijn, wordt Watson's vloot, bestemd
voor Spanje's kust, steeds uitgebreid,
De Globe bespreekt de mogelijkheid, dat
Spanje, in een hoek gedreven, den steun zal
zoeken van een der Europeesche mogendheden
aan welke het desnoods Ceuta of de Bale
arische eilanden zou willen afstaan. Dan zou
een toestand ontstaan, waarin Engeland zich
noodzakelijk zou moeten mengen. Want Ceuta,
tegenover Gibraltar liggende, is de tweede
sleutel van den toegang tot de Middellandsche
Zee. Deze plaats is geheel volgens de moderne
begrippen versterkt en heeft een garnizoen van
5000 man. „In handen eener mogendheid
van den derden rang als Spanje ievert deze
stad niet het minste gevaar op voor ons bezit
van Gibraltermaar als Frankrijk of een
andere mogendheid in het bezit zou trachten
te komen van Ceuta, dan zou ons laud zulks
moeten beschouwen als een vijandelijke daad.
Dezelfde overwegingen gelden voor de Bale
aren. vEn bovendien zou het, zoo wordt
vervolgd, niet verstandig zijn de verwikkelin -
gen over het hoofd te zien, welke elk oogen
blik in het Verre Oosten kunnen ontstaan.
De tegenwoordigheid van het gansche Duit
sche eskader te Manilla heeft waarschijnlijk
alleeD ten doel, om een der Phillippijnsche
eilanden te naasten als kolenstation volgens
sommigen wacht men nog maar alleen op de
komst „van de gepantserde vuist", om te
beslissen, welk eiland aan het „wereldrijk" zal
worden toegevoegd. Als iels in staat was om
de steeds groeiende toenadering lusschen
Engeland en de Vereenigde Staten te bevor
deren, dan zou het zeker zulk een daad van
de zijde van den Duitschen keizer zijn.
der terdood veroordeelden half afgebroken en
met allerlei opschriften bedekt en eindelijk
werd een gevecht op de binnenplaats geleverd
met steenen. De weinige wachters waren on
machtig om dit zonderlinge bacchanaal te
verhinderen de gevangenis werd eindelijk
door den sterken arm ontruimd en is thans
voorgoed gesloten.
Te Maagdenburg heeft het gerechtshof dezer
dagen het vonnis vernietigd, dat de schepen -
rechtbank over den redacteur vau een krant
en een officier van het heilsleger wegens
grober Unfug had uitgesproken en dat vooral
merkwaardig was om de overweging. De
officier van het heilsleger had in bovenbedotlde
krant een advertentie laten plaatsen,behelzende
dat in een aangekondigde bijeenkomst „de
grootste leugenaar van Maagdenburg-Neu-
stadt" ontmaskerd zou worden. Hiermee was
de duivel bedoeld. En dit was grober Unfug,
overwoog de rechtbank, omdat „de bewering,
dat de grootste leugenaar van Neustadt ont
maskerd zou worden, zonder dat men den
naam van dezen grooten leugenaar noemde,
vele inwoners von Neustadt verontrust zou
kunnen hebben, oindat zij reden hadden te
vreezen, dat hun naam zou genoemd wordeD."
Over de verwoestingen, die de aardbeving
den 2en in Dalmatie heeft aangericht, worden
o.a. deze bijzonderheden gemeld
In het dorp Sign werden alle huizen be
schadigd en vielen twee boerenwoningen in.
In Vojnic zakten alle huizeu in, de kerk ge
deeltelijk, een-en-twintig menschen bezeerden
zich. In Turjake, dat ook grootendeels ver
woest is, werden twaall menschen gewond, de
meeste zwaar, in Caparica ruim veertig men
schen. In Grab en Dolacdon zijn vijf doodeu
en drie zwaargewonden de beide kerken zijn
ernstig beschadigd.
«5?
Voordat tot de afbraak der oude geyan
genis Mazas werd overgegaan, is het gebouw
nog eenige dagen voor het publiek openge
steld. Nu zijn er op een dag iu de vorige
week een 400 personen gekomen, boeven, re
cidivisten, lichtekooien, het ergste rapaille uit
de achterhoeken van Parijs, die in de gevan
genis een heidensch kabaal hebben aangericht.
Deuren en veusters werden vernield, de cellen
WAALWIJK, 13 Juli 1898.
Kermis Waalwijk.
Hoewel niet mooi, was het weder verleden
Zondag toch nog al schikkelijk. Onze kermis
werd dan ook bezocht door duizenden van
elders hier aangekomen per spoor, per tram
per rijtuig, per fiets of per eigen beenen.
Onmiddellijk na het openen der tenten en
kramen was het op hel kermisterrein zoo vol,
dat er bijna geen doorkomen aan was.
Om half zes gaf de harmonie St. Chrispijn
een concert in den tuin van J. Fransen, dai
druk werd bezocht en den bezoekers goed
voldeed.
Den ganschen avond heerschte er op en
in de nabijheid van het kermisterrein een
buitengewone levendigheid, waarvan alle in
richtingen profiteerden, maar zeker wel het
meest Vincken's stoomcarousel en het hippo
drome.
's Maandags gaf de liedertafel Oefening en
Vermaak hare gewone matinée.
Een zeer groot publiek uit Waalwijk en
omstreken woonde deze uitvoering bij. Was
aller verwachting hoog gespannen, daar men
wist dat de zoo gunstig bekende concert
zangeres mej. Charlotte Jaspers voor de derde
maal hier zou optreden, en de heer Frie van
Iersel weer de zware en moeielijke partij
van Albrecht Beiling zou vertolken, zeker
werd die verwachting nog overtroffen, al was
het dan ook, dat genoemde juffrouw Jaspers
wegens ongesteldheid niet kon optreden.
Mevrouw Öreliode echtgenoote van den
schier in geheel Europa geroemden bariton
toonde eene zeer goede plaatsvervangster le
zijn, wat des te meer te prijzen valt, wijl zij
zoo ter elfder ure hare moeielijke taak moest
aanvaarden. In de aria »Herodiade» van
Massenet, in de rol van «Anna» in Albrecht
Beiling, als in de liederen „L'anneau d'Argent
van Chamimade enhet«Looze Molenarinnetje"
van A. Spoel toonde zij eene zangeres van
beteekenis te zijn. Een warmen bijval mocht
zij dan ook verwerven, waarop als bisnummer
gegeven werd Le Printemps van Gounod.
Een lust was het, tia zooveel jaren, weder
eens den heer Frie van Iersel te kunnen
hooren, die zoo lang als solist hier geschitterd
heeft. Zijne uitvoering was in een woord
loffelijk, het succes en applaus builengewoou.
Wij overdrijven niet als wij hier zeggen, dat
hij, met mevrouw Orelio, dien morgen de
kroon spande. Ook de tenor soli en de bar.
soli in Albrecht Beiling werden zeer verdien
stelijk ten gehoore gebracht door de heeren
J. Sars en J. Trimbach, terwijl de zangers
toonden de koren goed meester te zijn.
Welverdiend waren dan ook de schoone
bouquet, die door mej. E. Timmermans ge
offreerd werd aan mevrouw Orelio en het
„lidmaatschap van verdienste" dat den heer
Van Iersel aangeboden werd door den secre
taris der liedertafel. Een woord van lof mag
ook niet onthouden worden aan de jeugdige
zangers voor hunne smaakvolle komische
scènes, alsmede aan de heeren A. de Bree
alhier en Henri Platteel van Capelle voor hun
accompagnement.
Tegelijkertijd gaf de tooneelvereeniging
Vreugdendal eene voorstelling, die mede zeer
goed bezocht was en uitstekend voldeed.
Het concert, in denzelfden namiddag door
de harmonie l'Espérance gegeven in den tuin
van den doeleu Recht door Zee" was goed
bezocht; zeker zou de opkomst veel grooter
geweest zijn, zoo het weder niet winderig en
guur geweest was. Over het geheel werd ook
hier uitstekend gewerkt. Vooral dienen ver
meld te worden „Lohengrin" van Wagner
de heerlijke Tro ubone-ariade schoone
ouverture „Burgroschenshochzeit" (in 8 dagen
ingestudeerd) ei> vooral» De Fremersberg" van
Koeneman met zijne fraaie afwisseling
van dans, gezang, onweer enz. Kortom het
concert slaagde, wat de uitvoering aangaat
allergelukkigst en verdienstelijk
De matinée der harmonie was eveneens
goed bezocht. De uitvoering der instrumentale
nummers was als gewoonlijk zeer goed, ter
wijl de alom gunstig bekende komiek de heer
Lucien met zijne komische voordrachten den
uitbundigsten bijval mocht verwerven. Aan
het applaus scheen dan ook soms geen einde
te komen. Onder het vele goede, dat ten
gehoore werd gebrachtmogen vooral niet
verzwegen worden„Als de blaren vallen»
en de Kleine Vrouw«. Van harte hopen wij
nog meermalen in de gelegenheid te zijn den
heer Lucien alhier te zien optreden.
Ook de matinée van St Chrispijn slaagde
uitstekend.
Dinsdagnamiddag ten 5Vs ure gaf de staf
muziek van het 2e Reg Inf, luitenant kapel
meester de heer B. Rehl, een groot militair
concert in den tuin vaü den heer J. Fransen,
't Was werkelijk een groot genot deze uit
voering bij ie wonen. Het programma bevatte
9 nummers, die bijna alle hier vrij wel onbe
kend waren en dus ook de aantrekkelijkheid
van het nieuwe beziten; daarbij werden ze
onder de begeesterende leiding van den
genialen kapelmeester op onverbeterlijke wijze
ten gehoore gebracht. Een uitbundig applaus
viel dan ook den executanten ten deel.
Een eeresaluut voor den heer Rehl zal hier
zeker wel op zijn plaats zijn.
Heden Woensdag zet »Volharding in den
Strijd" de pret voort met eene matinée, die
nog in vollen gang is op 't oogenblik dat wij
dit verslag opstellen.
Namiddag beginnen de eigenlijke Bals.
»Reckt door Zee" opent de serie. Voor de
nog le wachten vermakelijkheden raadplege
men de advertenties in ons blad en de ver
schillende programma'sstrooi- en aanplak
biljetten.
't Is ous een waar genoegen te constateeren
dat tot nu toe, de orde in onze gemeente
niet gestoord is. Wij hoorden althans niets
van vechtpartijen of baldadigheden- Wij hopen
dat dit zoo tot het einde der kermis zal
blijven.
Uoofdbcstuursvergadcriiig der Noordbrab.
Maatschappij van Landbouw.
In de gisteren gehouden hoofdbestuurs-
vergadering der Noordbrabantsche Maatschap
pij van Landbouw waren vertegenwoordigd
18 afdeelingen.
Het hoofdbestuur werd namens de afdeeling
Langstraat, bij ontstentenis van den voorzitter,
door den secretaris, den heer Van Heijst
verwelkomd, die daarbij den wensch uitsprak
dat de bespreking der gewichtige onderwerpen,
welke straks in behandeling zullen komen en
de punten, welke op de congresvergadering
zullen worden ingeleid, mogen strekken tot
verbetering van den nationalen landbouw,
den bloei der Maatschappij en van on2e
schoone provincie.
Het voorstel van het dagelijksch bestuur
om voor bizondere gevallenwaarin zulks,
naar zijn oordeel, aan een algemeen gemeen
schappelijk belang van den boerenstand be
vorderlijk kan zijn zich te samenwerking
in verbinding te stellen met het dagelijksch
bestuur van den N. Br. Christelijken Boeren
bond, werd aangenomen.
Eene instructie voor een te benoemen
zuiverconsulent eveneens.
De commissie voor de zuivelbereiding be
staat uit den ondervoorzitter der Mij. den
heer De Jong van Beek en Donk, Coolen en
C. van Poppel.
Uit eene voordracht van twee caodidaten:
de Heeren Klaverweiden te Amsterdam en
Koert te Surig bij Harlingen, werd eerstge
noemde tot zuivelconsulent benoemd op eene
jaarwedde van f 1500, plus reis en verblijf
kosten.
Tot lid der commissie van bijstaud voor