Nummer 82.
Zondag 16 October 1898.
Tweede Blad.
Staatkundig overzicht.
Italië.
Amerika.
BUITENLAND.
Chili.
BINNENLAND.
Frankrijk.
Vervolg Nieuwsberichten.
Iiijks Postspaarbank.
Van den heer directeur der rijks-post
spaarbank onivingen wij een exemplaar van
het //verslag aan de koningin-weduwe, re
gentes van het koninkrijk, betreffende den
dienst der rijkspostspaarbank, over het jaar
1897.
Dit hoogst belangrijk werk is van zoo
grooten omvang, dat wij het, bij de beperkte
ruimte, waarover wij te beschikken hebben,
zelfs niet verkort kunnen opnemen. Wij
bepalen ons dus tot de volgende mededeeling
der conclusie van den directeur:
Alles in onderling verband beschouwd
en o a. in aanmerking genomen a den le
vensduur van ons instituutb de hoegroot
heid onzer bevolking c het aantal, in Ne
derland aanwezigeparticuliere instellingen,
die zich eveneens de bevordering van het
sparen tot taak stellen d het cijfer harer
inleggersbenevens dier saldo-tegoed,
kan men, ongetwijfeld, met allen grond, be
weren, dat de heilrijke staatsinstelling, welke
ten jare 1880 in het leven werd geroepen,
en die op 1 October 1898 circa 680.000
inleggers teldemet een saldo-tegoed van
circa f 67.000.000, (zegge zeven eti zestig
millioen gulden) den toets der vergelijking
met hare zusterinstellingen, in den vreemde,
gerustelijk kan doorstaan.
Op 81 December 1897 bedroeg het saldo
der inlagen en terugbetalingen voor:, Baard
wijk f 13 506.84; Bezooien f 11.411.165;
Drunen f 46.603.83 Dussen f 9.618.07;
Elshout f 7.017.04; Genderen 8.527.03;
's Grevelduin-Kapelle f 17.114.93; Heusden
f 102.858,325; Kaatsheuvel f5i.417.235
Loon op Zand f 7.740.065 Meeuwen
f 2.384.5.6; Nieuwkuik f 13.726.305; Itaams-
donk f 58.070.985; Sprang f 8.048.82; Vlij
men f 56.137.375 Vrijhoeven-Kapel f
11.843.086; Waalwijk f 94.835.15; Waspik
f 28.347.37.
Voor belangstellenden houden wij het
verslag op ons bureau ter inzage.
„Pélerinage politico-réligieux" dus luidt
het opschrift van een leading article in den
Franschen Temps, dat gewijd is aan de reis
van keizer Wilhelm II naar het Oosten en
deze woorden geven volkomen-juist weer hel
eigenlijke karakter van deze excursie naar
Palestina.
Dat d^ze verplaatsing van den vorstelijken
reiziger met gemalin en groot gevolg, niet
meer zou zijn dan een plei.zierreisje, een uit
stapje zonder eenige bijzondere beteekenis,
kon wel niemand meenen, die met de kron
kelwegen der groote politiek eenigszins ver
trouwd is. In Rusland zoomin als in Enge
land was men oorspronkelijk met hei plan
van de reis bijzonder ingenomen, doch sinds
van Berlijn uit bekend is gewordendat
keizer Wilhelm zijn reisplan met drie weken
verkort heeft en heeft afgezien van het voor
genomen verblijf van drie weken in Egypte,
is men te Londen uit eeu geheel ander vaatje
gaan tappen en de Turksche diplomatie is
ternauwernood van haar teleurstelling beko
men 1 Feitelijk verheugden de anti-Engelsch-
gezinde elementen in het land der Farao's
zoowelals in Turkije zich reeds bij voorbaat
in het door den keizer aan den khedive te
brengen bezoek. Men rekeude er stellig en
zeker opdat de hooge en machtige gast
Albas Pacha zou behandelen als de souverein
van Egyptewat te Londen zeker groote
ontsterrdhcid zou hebben verwekt
Wilhelm heeft daarbij aan koningin Victoria
eigenhandig een brief geschreven vol lievig
heden over de vriendschappelijke relatien
tusschen beide landen en over „zijn innige
sympathie voor de edele natie, die geregeerd
wordt door zijn veel bewonderde en veelge
liefde grootmoeder."
Over de aanleiding tot des keizers besluit
om niet r.aar Egypte te gaan, wordt nog
immer druk geschreven door de Duitsche
bladen. Het heet, dat in een samenkomst
van leden van den bondsraad WoeDsdag 11.
de wensch werd uitgesproken, dat de keizer
zijn reis naar het Oosten zou bekorten en dat
de rijkskanselier dezen wensch des avonds
aan den keizer overbracht, zonder onmiddellijk
resultaat evenwel. Toen werd de zaak Don
derdag besproken in den bondsraad en in de
zitting van het Pruisische staatscabiuet en
Vrijdag in de zitting van den kroonraad
waarna de keizer nog denzelfden dag tot den
groothertog van Baden het verzoek richtte
naar Potsdam te komen. Zaterdagmorgen
arriveerde deze te Berlijn en in den na
middag werd officieus het bericht verspreid,
dat de keizer van zijn voorgenomen verblijf
van drie weken in Egypte had afgezien.
Hoewel graaf Eulenburg, de hofmaarschalk,
verklaard heeft, dat er geenerlei mededeeling
aan journalisten zal worden gedaan met be
trekking tot des keizers reis en dat geen enkel
vertegenwoordiger der pers den keizer zal
mogen volgen (alleen zal een vertegenwoordi
ger van het agentschap Wolff bij tusschenpoo-
zen korte mededeelingen publiceeren over den
staat der gezondheid van hunne majesteiten
en over de door hen de eer van een bezoek
waardig gekeurde plaatsen) weet men toch te
melden, dat het keizerlijk echtpaar 17 of 18
dezer aan boord van de „Hohenzollern" te
Konstantinopel zal aankomen om er vijf dagen
te verblijven dat men 27 daaraanvolgende
te Jaffa zal zijn en dat den 29sten in den
namiddag de plechtige intocht zal plaats
vinden. Den 16deti November vindt van
Beyrouth het vertrek naar Berlijn plaats.
In de Fashodakwestie is de periode var.
afwachten ingetreden wat den Franschen
bladen evenwel niet belet in voorbeeldige
kalmte beschouwingen te leveren over de
aangelegenheid en een aantal Engelschen
bladen niet teinghoudt van fanfaronades en
groote woorden, waarbij de Daily Mail het
voorbeeld geeft. De Times bedreigt de
expeditie-Marchand met uitzetting, indien de
minister van buitenlandsche zaken Delcassé
zich niet haast Maichand teiug te roepen
doch de Daily Mail bedreigt Frankrijk met
de verwoesting van zijn vloot en met de
vermeestering van al zijn koloniën om te
eindigen met de mededeeling, dat de tepubliek
voor minstens vijt en twintig jaar buiteu ge
vecht zal worden gesteld
In een redevoering, te Cedar Rapido ge
houden, heeft president Mac Kiulcy o.a. ge
zegd „De oorlog is spoedig geëindigd en
heeft ons weldaden gebracht, die veel aan
zienlijker zijn, dan verwacht werd hij heeft
ons ook lasten gebracht, maar de Amerikanen
zullen nimmer terugdeinzen voor de verant
woordelijkheid, die zij hebben aanvaard, noch
voor de lasten, die zij voor het welzijn der
beschaving torsen. Ons succès te land en ter
zee is ongeëvenaard en voegt nieuwen luister
bij de Amerikaansche dapperheid. De wer
kelijke eer, die wij er uit ontvangen, is een
materieel voordeel voor de menschheid. Het
is in het belang der menschheid geweest, dat
wij den oorlog hebben aanvaard en wij kunnen
geen enkele vredesvoorwaarde aannemen, die
niet ten doel heeft het belang der menschheid.
Wij hebben vertrouwen in onze toekomst.
De Amerikaansche commissie, belast met
het beslissen, wien de eer van de overwinning
in den slag bij Santiago toekomt, een eer,
die Admiraal Sampson en commandore Schley
elkaar betwisten, heeft in haar rapport ver
klaard dat de slag geleverd en gewonnen is
naar de door Sampson gemaakte planuen en
dat de manoeuvre, door Schley uitgevoerd,
van niet het minste belang is.
staking langzamerhand afneemt. Wel staat
daar tegenover, dat de metaalbewerkers be-
sioien hebben, het werk neer te leggen, doch
de aniwoordeo, die uit de provincie aankomen,
betreffende de voorgestelde staking onder de
spoorwegarbeiders, luiden bijna alle afwijichd.
E^n deputatie uit de stakers met den presi
dent vau den Parijschen gemeenteraad, Na-
vurre, aan het hoofd, is ontvangen door de
ministers van openbare werken en van handel,
doch toezeggingen werden door de regce-
ringspersonen niet gedaan. De aarnemers
hebben den prefect van de Seine doen weten,
dat zij de hervatting van den arbeid, van
Donderdag af, verzekereu op de voorwaarden
door den gemeenteraad vastgesteld.
Nu heeft echter weer volgens de Temps
de raad van bestuur van het spoorwegwer-
kerssyndicaat besloten tot algemeene werk
staking, maar niet in overleg met de afdee-
lingeu in de provincie. Volgens andere
berichten heeft het syndicaat besloten tot
gewelddadige werkstaking met roof op de
spoorwegenen daarom denkt men dat de
commissarissen van politie die bij den rechter
van instructie werden ontboden, het gebouw
van het syndicaat en de beurs van arbeid
zullen doorzoeken.
De stations te Parijs en in vele andere
steden zijn met soldalen bezet. Er worden
maatregelen genomen om den dienst te be
schermen. E»- is een vervolging gelast tegen
het spoorwegwerkerssyndicaat wegens inbreuk
op de wetten.
De koning en de kouingin van Italië kwa
men Donderdagochtend in Venetie aan. De
Duitsche keizer en de keizerin kwamen tegen
half een, en werden door den koning, de
koningin en generaal Pelloux ontvaDgen.
Woensdagmiddag kwam in Virden, in den
Noord-Amerikaanschen staat Illinoiseen
troep negers aan, om de plaats in te nemen
van de stakende mijnwerkers. Huu komst
was het sein tot een hevig gevecht, waarbij
de stakers op den trein en de schout Daven
port met zijn manschappen op de stakers
vuurden, de politie achter palisades verscholen.
Negen man op den trein, naar het schijnt
alle tot het treinpersoneel behoorende, werden
doodgeschoten en dertien gewond, terwijl de
stakers tien dooden en zestien gekwetsten
haddeu, en een verslaggever uit Chicago door
een verdwaalden kogel werd gedood.
Volgens den correspondent van de „Daily
Mail" te Weenen zal de vertegenwoordiger
van Oostenrijk op de conferentie tegen de
anarchisten niet meer of minder voorstellen
dat» het volgende:
lo. het verbod van alle anarchistische
kranten en geschriften
2o. de verplichting om alle vreemdelingen
die als anarchisten worden beschouwd ter
beschikking van de politie in hun eigen land
te stellen;
3o. het brengen van alle anarchisten die
een misdaad gepleegd of ertoe aangezet heb
ben, voor een krijgsraad.
De mogendheden hebben het verzoek
van Turkije, om als teeken van suzereiniteit
eenig garnizoen op Kreta te mogen houden,
afgewezen. De outruiming van het eiland
moet volledig zijn. Tevens hebben de ad
miraals bevel gekregen de verwachte ontsche
ping van een Turksch generaal op Kreta te
beletten.
Volgens een telegram uit .Havana is
Maximo Gómez al tot president van Cuba
gekozen.
VALPARAISO, 13 October. Er zijn in
het arsenaal nog meer verduisteringen, tot
een totaal van millioenen, ontdekt. Ricardo
Navarro, de hoofdcontroleur van leger en
marine, heeft zich hier van kant gemaakt.
Men zie onder de Advertentiën //De
Grands Magasins duPrintemps van
Parijs.*
De werkstaking.
Woensdag waren 6000 arbeiders op ver
schillende plaatsen aan het werk, zoodat de
WAALWIJK, 15 Oct. 1898.
Bcnoemingeu.
Met genoegen kunnen wij melden, dat de
heer Zwier alhier, benoemd is tot waarnemend
directeur van de maatschappij Van Gend en
Loos in de factorij Goes. Het moge hem
iu zijn nieuwe standplaats naar wensch gaaü.
Jubilé directeur teekcnschool.
Aan 'den directeur der teekenschool alhier,
den heer Th. van Delft, is verleden Don
derdag bij gelegenheid van zijn 25jarig jubilé,
van gemeentewege door de teekenschool
commissie een cadeau aangeboden, bestaande
in een prachtige regulateur.
Verder mocht de jubilaris van verschillende
zijden blijken van waardeering en belang
stelling ondervinden.
Ook wij bieden hem bij deze onze beste
wenschen aan.
Goedkeuring bijdragen voor militie-
vrijwilligers.
Naar wordt gemeld, zouden gedeputeerde
staten van Noordbrabant hun goedkeuring
hebben verleend aan de besluiten van som
mige gemeentebesturen, om bijdragen uit de
gemeentekas te verleenen voor militie vrij
willigers, doch zou de commissaris der ko
ningin van die beslissing der gedeputeerde
staten in hooger beroep zijn gekomen bij
H. M. de koningin.
Rechtzaken.
Hoe onvoorzichtig het toch is met vuur
wapens te spelenbleek weder Donderdag
voor de rechtbank te 's Bosch.
Zekere L. B., een boerenarbeider van 18
jaar, wonende te Wijk bij Heusden, had zich
te verantwoorden wegens het door schuld
veroorzaken van den dood van een ander.
De zaak had zich toegedragen als volgt
Op 29 Augustus jl. was B. met eeu kame
raad in een schuur werkzaam en B zou een
geweer, dat hem in den weg stond, op een
andere plaats brengen. Vóór dat echter te
doen, legde hij, niet wetende dat het geweer
geladen was, uit „aardigheid" op zijn makker
aan, die al zittend, rustig een boterham ge
bruikte.
Nog had beklaagde de woorden: „zoo zou
ik je wel kunnen doodschieten" niet uit den
mond, of eensklaps ging het geweer af en
kreeg zijn makker het volle schot in het hoofd.
Verschrikt wierp beklaagde het geweer weg,
liep op zijn makker toe, doch helaas: deze
was zoodanig getroffeu, dat de dood onmid
dellijk was gevolgd. Wanhopig over zijne
daad, gaf B. direct van het geval kennis aau
den burgemeester, die aanstonds een voor-
loopig onderzoek instelde.
Tegen beklaagde, die eene volledige be
kentenis aflegde, met de verzekering, dat hij
volstrekt niet de bedoeling heeft gehad, zijn
makker van het leven te berooven, werd door
het O M., waargenomen dooi den substituut-
officier van justitie, Mr. Schaepman, twee
maanden gevangenisstraf geeischt.
In hooger beroep stond Donderdag voor
het gerechtshof te 's Hertogenbosch terecht
zekere v. d O. uit Helvoirt, die door de
arrondissemeuts rechtbank was veroordeeld
tot eene gevangenisstral van 2 maanden en
uitkeering aan de civiele partij van een
schadevergoeding van f 34,87.
Gemelde persoon was verontwaardigd dat
zijn schoonzusje ondanks zijn afraden, ge
trouwd was met een weduwnaar van 47 jaren,
met „zeven lappen op zijn broek" in deze
environs verstaat men door een „lap op de
broek„ een kindjezoodat bedoeld is dat
onze Sis 7 kinderen had). Om aan die ver
ontwaardiging lucht te geven, had hij 's nachts
in de huwelijkswoning, waar Sis 's daags zijne
wederhelft had binnengeleid, het al te bont
gemaakt.
Hij, met een vijftal buren, (de buren hadden
hem opgestookt zei beklhad eenige gaten
geboord in het plafond, en wel juist boven
de plek, waar het paartje zich in Morpheus'
armen zou begeven.
Nog had de slaapgod zich niet ontfermd
over het paar, of daar sijpelde iets in de
slaapgelegenheid, dat eeu verschrikkelijkeu
stank verspreidde.
Later bleek dat bekl. een emmer drek enz.
had leeggestort.
Vier maanden lang is de atmosfeer in Sis'
kamer zoo verklaarde hij heden bedor
ven geweest; het plafond van riet was gedrenkt
met de uiet-welriekende geuren het bedde-
goed had door het „wasschen en plassen en
schrobben en koken" heel wat geleden, een
nieuw plafond moest worden gelegd enz. enz.
Beklaagde zeide door de buren, die „op
de flesch'' waren geweest, te zijn opgeruid.
Had hij voor de rehetbank ontkend, rouw
moedig verklaarde hij hier, dat hij zich met
de vijf anderen aan het ten laste gelegde had
schuldig gemaakt.
De advocaat-generaal, mr. Castendijk, achtte
de straf door de rechtbank opgelegd, niet
zwaar genoeg en eischte, overigens met be
vestiging van het vonnis der rechtbank, eene
straf van drie maanden.
Mr. J. B. baron van Hugenpoth trad namens
den beleegdigde als civiele partij op. Pleiter
achtte eene som van f 34,87, die de rechtbank
als schadevergoeding bepaald had, te gering.
Materieele schade, zei pl., was er voor meer
dan f 60 en dan de moreele schade.
Hij vroeg daarom dat het den Hove be
hagen zou bekl. te veroordeelen tot f 150
schadevergoeding, het maximum waarvan de
wet spreekt.
Uitspraak 26 October a. s.
Hulde aan de Amsterdamsehe politie.
Wij lezeD in de „Telegraaf", van 11 Oct.:
De heer J. P. Nord Thomson gaf gister
avond op oubekrompen wijze feest aan de
corpsen politie en brandweer en het personeel
der A. O. M. in den „Huize Stroucken".
Een zeer groot aantal genoodigden had de
invitatie aangenomen en onze wakkere, thans
populaire, politiemannen zaten daar met vrouw
of meisje of dochter naast den flinken brand
weerman met zijn gezin en de niet zoo talrijk
opgekomen conducteurs en koetsiers, die we
allen kennenal is het maar van gezicht,
onzer traras met hun familieleden.
De groote zalen van Stroucken waren boor
den toe gevuld met een prettig auditorium
dat genoot van hetgeen aangeboden werd en
dit was niet weinig en niet slecht. Mevr.
H. Albrecht-Engelman speelde weer heerlijk
»Ouwe Sienlje*, daverend toegejuicht; de
dames Eva Westenberg en Maria Eggers
