Nummer 84.
Zondag 23 October 1898.
Tweede Blad.
WnTNLANlT
Staatkundig overzicht.
Frankrijk.
Spanje.
Duitsehland.
China.
Reclame.
rielgie.
BINNENLAND.
Vervolg Nieuwsberichten.
HELDENS te BEEZEL zendt op
aanvraag zijn POST - en TELE-
GRAAFTARIEF, een sieraad voor
elke huiskamer en kantoor.
Woensdag 26
te Waalwijk.
October jaarmarkt
UITVOERINGEN.
Ofschoon de Engelsche staatslieden zich
op het stuk van Fasjoda al even weinig
tot inschikkelijkdeid geneigd betoonen als de
Engelsche pers, en er uit Frankrijk weer be
richten komen van het uitrusten van oorlogs
schepen, van koortsigen arbeid op de mari
newerven en van versterking van de bezetting
van Brest, kan men uit de bladen niet den
indruk krijgen, dat men, te Parijs of te Lon
den, werkelijk aan de kans op een oorlog
gelooft. Men rekent er op, dat de diploma
tie het geschil uit den weg zal weten te
ruimen. Als dat moeite kost, zal de schuld
voor een deel liggen aan de Engelsche pers,
die van den aanvang af een zoo dreigenden
toon heeft gevoerd, dat Frankrijk, toegevende,
den schijn aanneemt van voor bedreiging en
niet voor rede geweken te zijn. En dal laat
Frankrijks eer niet toe.
Ondertusschen wordt uit Constantinopel zelf
bericht, dat door de Porie het officieele ant
woord op de laatste collectieve nota der
vier mogendheden met betrekking tot Kreta,
den gezanten niet zal worden toegezonden
vóór Zaterdag, omdat de Sultan eerst nog
eens wil te rade gaan met keizer Wilhelm
over den tekst der repliek.
Ondertusschen is de ontruiming van Kre'a
door de Turksche troepen gisteren formeel
aangevangen met de inscheping van een
Tyrksch bataljon in de Suda-baai, waarop
nog twee bataljons te Kandia zullen volgen
en de Standard weet uit Constantinopel
te berichten, dat de sultan voornemens is
zijn broeder voor te stellen voor den post
van gouverneur-generaal op Kreta met
welk plannetje om Mohammed Ali aan een
baantje te helpen en Turkije's invloed op het
eiland te behouden, de Groote Heer wel geen
succès zal hebben
Dinsdag zijn te Kandia eeu zevental Mu
zelmannen, die door den Engelscheu krijgs
raad ter dood veroordeeld waren, deels wegens
moord op Engelsche soldaten, deels wegens
moord op zieken in het Engelsche hospitaal,
door ophanging om het leven gebracht. Wel
had de Turksche regeering op hel laatste
oogenblik legen de tenuitvoerlegging vau het
vonnis geprotesteerd met het verzoek te Con
stantinopel zelf recht te mogen doen over de
schuldigen, doch de Eugelsche autoriteiten
hielden zich van den domme en het heet nu,
dat de executie op de Muzelmansche bevol
king een grooteu indruk heeft gemaakt en
naar men hoopt in de toekomst moordtoo-
neelen op groote schaal zal voorkomen.
In tegenspraak met het bericht, dat ver
schillende moeilijkheden de samenkomst der
ontwapenings commissie voor Mei van het
volgend jaar onmogelijk maken, wordt bericht,
dat het ministerie van buitenlandsche zaken
van Rusland reeds zoover is gevorderd met
de voorbereidende werkzaamheden, dat een
programma der beraadslagingen kan wqiden
vastgesteld. Alle mogendheden hebben haar
roeening in den breede doen kennen en het
ministerie van buitenlandsche zaken heeft dus
een programma kunnen samenstellen, dat
groote kans heeft der meerderheid der mo
gendheden naar den zin te zijn. Zoodra graaf
Myraw.i,ew te Petersburg zal zijn teruggekeerd,
zal den mogendheden een voorloopig pro
gramma worrien voorgelegd en zoodra het
antwoord hierop zal zijn ingekomen, wordt
de conferentie saamgeroepen. De principieele
bezwaren tegen het ontwapeningsplan zijn uit
den weg geruimd, doordien is overeengeko
men, dat de ontwapening geen afstand van
aanspraken van eenige mogendheid zal in
sluiten.
Waar de vredesconferentie zal plaats vin
den, is heelemaal nog niet bekend. Het
ïs best mogelijk in Petersburg, maar een uit
gemaakte zaak is het nog niet. De Russische
regeering zal van ieder lana drie afgevaar
digden uitnoodigen, n l. een specialiteit op
het gebied van het leger, eeu op 't gebied
van de marine en een financiëele specialiteit."
Te Petersburg hoopt meu, dat de vier
mogendheden in zake Kreta nog eenigen tijd
zullen blijven samengaan. Men vreest n.l.,
dat Engeland zich door vermeestering van
enkele vestingen een leidende positie zou
wilien verschaffen in de Middellandsche zee.
Terneuzen een ongeluk gebeurd. Een per
sonentrein werd schuins door een goederen
trein aangereden. Er werden twintig menschen
gewond, verscheiden ernstig. De schade is
groot.
In de ministerraad heeft de minister van
buitenlandsche zaken een telegram medege
deeld van den Franschen gezant te Peking.
Deze meldt, dat er een Fransche zendeling
en verscheiden katholieke Chineezen door
een muitend gepeupel in de kapel te Pak-
loeng gedood en verbrand zijn. De gezant
heeft deswege bij het tsoeng-li-jamen een
krachtig vertoog ingediend en geldelijke ver
goeding geeischt. De Fransche regeering
heeft hem bovendien gelast, het jamen mede
te deelen dat Frankrijk zich vrijheid van
handelen voorbehoudt, als China niet zonder
verwijl maatregelen neemt om het leven der
zendeliugeu te beschermen.
De hertog van Orleans op wien Luc-
cheni oorspronkelijk zijn aanslag had gemunt,
heeft bij den beeldhouwer Fuguère een «^and-
beeld van keizerin Elisabeth besteld, dat hij
de stad Genève zal aanbieden, om het op de
plaats van den moord neer te zetteu. De
keizerin zal zijn voorgesteld in een rouwkleed,
met een roos in de hand, en de oogen ten
hemel geslagen.
MADRID 19 Oct. Een officieel telegram
uit Manilla meldt dat commandant Dewey
aan de inboorlingen, de Tegalen, verboden
had, de vlag van de Philippijnsche republiek
op hunne vaartuigen te plaatsen. Toen zij
dit toch deden had een gevecht plaats, waarbij
aan beide zijden verliezen werden geleden.
De schepen der Tegalen werden door de
Amerikauen genomen.
Twee Pruisische boschwachters hebben
nabij de Russische grenzen geschoten op
Russische officieren, die op de jacht waren
en de grens hadden overschreden. Een officier
werd gewoud. Russische soldaten, die hun
superieuren te hulp snelden, losten hun ge
weren op de aanvallers, zonder hep te treffen.
Den I5den October heeft een Russisch
regiment uit Port Arthur de forten babij New
chwang bezet. De Chineesche troepen onder
generaal Suugtsching namen de vlucht. Sung-
tsching had van de keizerin-weduwe last ge
kregen, terug te trekken. De bezetting dier
forten beteekent het in bezit nemen van
Newchwang door Rusland en de verijdeling
van Engeland's bedreiging, om Newchwang
eventueel te bezetten.
Er
is Donderdag op de lijn Mechelen—
Bij dit nummer ontvangen onze abonné's
in Waalwijk, Baardwijk en Bezo.oien, eene
dienstregeling.
Abonné's in andere plaatsen wordt op
aanvrage genoemde dienstregeling toegezon
den.
WAALWIJK.
Zondag 23 dezer 's middags ten 12 uur zal
door de Liedertafel „Oefeuing en Vermaak"
van Waalwijk en Bezooien, op de zaal Musis
Sacrum worden uitgevoerd
1. Die Vesper. Beethoven.
2. Op het Kerkhof. Pleinze.
3. Bede. Hol.
Eerste Winteruitvoering, op Zondag 23
October, aanvang 7 uur, te geven door de
tooneelvereeniging Vreugdendal", in de zaal
bij den heer J. Fransen. (Zie programma's).
WAALWIJK, 22 Oct. 1898.
Kerkgeschiedenis van Waalwijk.
In het uArchief voor Nederlandsche Kerk
geschiedenis" (uitgave van Martinus Nijhoff
te 's-Gravenhage) zal weldra eene, in hoofd
zaak kerkelijke geschiedenis van Waalwijk
over het tijdvak 12951825 opgenomen
wordenbewerkt door den heer J. van der
Hammen Nz. te Bezooien.
Voorbereidend militair onderricht.
Deze week is hier een aanvang gemaakt
met het voorbereidend militair onderricht.
De oefeningen worden gehouden Maandag
en Donderdagavond van half zeven tot haÏÏ"
negen in de zaal van den heer J. Fransen,
in de Stationsstraat.
Drie onderofficieren van het 2e Regiment
Infanterie te 's Bosch zijn onder toezicht van
een luitenant, belast met het geven van het
onderricht, waaraan door 28 jongelieden
wordt deelgenomen.
Liedertafel Oefening en Vermaak.
Onze liedertafel //Oefening en Vermaak"
zal op Zondag 13 November a.s. eene uit
voering geven in het lokaal van den heer
Schenkels-Montenste "Waspik
Ook in genoemde gemeente schijnt men
onze liedertafel te kennen en liet kan niet
anders of deze uitvoering zal daar een groot
aantal bezoekers trekken.
VreugdeDdal.
MorgenZundag 23 October, zal de too
neelvereeniging Vreugdendal" hare Eerste
Winteruitvoering gevenin de zaal van
den heer J. Fransen. Het hoofdstuk van
den avond zal zijn „De Vadervloek of mis
daad en wroeging", groot drama in 7 be
drijven door J. A. v. d. Stempel. Deze
tooneelvereenigingdie zich de moeite heeft
gegeven om zulk een stuk in te studeeren
zal zeker eer van haar werk hebben en er
naar behooren voor beloond worden, dpor
een talrijk bezoek.
Zie voor verdere bijzonderheden program
ma's.
De oudste inwoner van Waalwijk.
Gisteren vierde de oudste inwoner yan
Waalwijk, Theodorus de Peffcr, zijn 89steu
verjaardag. Men ziet hem nog dikwijls op
straatmet het metalen kruis als oud-strijder
op de borsthij is nog zeer goed gezond
en kan gemakkelijk zonder bril lezen't
welk op zoo'n leeftijd als wel iets bijzonders
mag worden beschouwd. Als bewijs van
zijn krasheid kan dienen dat bij onlangs
nog tegenwoordig was bij de parade der
schutterij bij gelegenheid der Kroningsfeesten.
Leen de Vischbocr.
Leen de Vischboer, die langer dan een
halve eeuw zoo trouw onze markt bezocht,
zal zijn waren hier niet meer te koop aan
bieden. Naar men ons meldt, is hij Don
derdagavond bij het laden zijner kar dood
neergevallen.
Werkstakers.
Men meldt uit Oosterhout
Ongeveer 120 peeëndragers, werkzaam aan
de suikerfabriek Groenendijk onder deze ge
meente vroegen Vrijdag morgen loonsver-
hooging. Toen hun verzoek niet werd in
gewilligd, staakten zij de werkzaamheden.
(N. L. Ct.)
Een boekje voor R. K. Kinderen.
Onder den titel: //Leerrijke Verhalen voor
Communiekinderen" door H. M. H. Bartels,
R. K. Pr. en Leeraar van het Bisschoppe
lijk College te Roermond en <JJ. Schreurs,
hoofd der school te Haelen, is door de firma
Butzon en Bercker te Kevelaar een boek
werk uitgegevenuitmuntend geschikt om
gesteld te worden in handen van kinderen,
die zich voorbereiden voor de eerste H.
Communie.
Plet bevat tal van treffende en stichtende
verhalenbetrekking hebbende op de ge
wichtige handeling en is in aangenamen, be-
vattelijken stijl geschreven, 't Is daarbij een
sierlijk boekje in netten linnen stempelband,
aan welks typografische uitvoering veel zorg
is besteed.
Al deze omstandigheden maken het o.a. bij
uitstek geschikt om als St. Nicolaas-cadeau
aan de kinderen te dienen.
Men zie de advertentie.
Tweede kamer.
In de zitting der tweede kamer werd aan
gevangen met het algemeen debat over de
Indische mijnwet, waarbij de regeeringscom-
missaris, de heer Loudon, aan de ministers
tafel naast den minister van koloniën zat.
De heer Van Kol, die de rijkdommen van
Indië's bodera ten bate wil brengen van de
gemeenschap, door het nationaliseeren van
de schatten en de gronden te maken tot
staatsdomein, betoogde, dat scheiding tusschen
boven- en ondergrond strijdt methetldone-
sisch recht.
Wil men naar vrede en welvaart streven,
dan moet men niet aan eenige personen
schenken wat de gemeenschap toekomt.
Hij stelt de volgende motie voor:
De kamer, overwegende, dat het algemeen
belang eischt, dat de rijkdommen van den
ondergrond van Nederlandsch-Indie in de
eerste plaats zullen komen ten voordeele der
gemeenschap, en
wenschende te streven naar staatsexploita
tie der delfstoffen als regel, en particuliere
exploitatie alleen dan toe te laten, wanneer
de eerste of niet wenschelijk, of niet mogelijk
blijkt, gaat over tot de orde van den dag."
De motie-Van Kol, ten gunste van staats
exploitatie als regel in het Indisch mijnbe
drijf, is verworpeu met 57 tegen 11 stemmen.
De tweede kamer heeft een motie van
orde van den heer Troelstra, door de heeren
Lobman en Hartogh geamendeerdzonder
hoofdelijke stemming aangenomenwaarbij
de behandeling van het ontwerp der Indische
Mijnwet wordt geschorst en art. 35 en zoo
noodig de overige artikelen van dat ontwerp,
met de daarop voorgestelde of nog voor te
stellen amendemententer nader onderzoek
naar de afdeelingen worden teruggezonden.
Na afdoening van eenige kleine ontwerpen,
is de kamer vervolgens gescheiden.
Atjeh.
De correspondent van de N. R. Ct. seint
onder dagteekeniyg van Vrijdag
Op den lOden verdreef de troep van over
ste Van der Dussen de aanhangers van Toe
koe Oemar uit het gebergte nabij Pantei
Koejoeng en trok verder naar Masing, waar
uit de bevolking de vlucht nam. Toekoe
Oemar trok teryg naar Melaboeh, waarheen
de troep hem vervolgt.
Den 15 den marcheerden de troepen qnder
kolonel Van Iieutsz naar Gedong en vero
verden twee vijandelijke posities hij Gedei
Bajoe. Onze verliezen bestonden uit 2
gesneuvelde en 4 gewonde mindere militai
ren. De vijand liet 14 dooden achter, 10
kanonnen werden buit gemaakt.
Den löden trok Van Heutsz naar kam
pong Medau, waar bet bivak werd opgesla
gen nadat de rivier overbrugd was.
Den 17den ging hij over Aroen Matang
naar Aroen Boengkoe en den 20sten naar
Zuid-Gedong.
De gezondheid der troepen is goed het
weder regenachtig.
Hoog bezoek aan de Rembrandt tentoonstelling.
Gisteren-morgen kwart over tienen, kwa
men HH. MM. de koningin en de koningin-
moeder aan het Centraalstation te Amsterdam
aan waar de burgemeester de hooge bezoe
ksters afwachtte. De koningin droeg een
japon met bont afgezet, de koningin-moeder
was in het zwart.
In een open rijtuig reden de vorstinnen
naar de Rembrandt-tentoonstelling, die voor
het publiek tot één uur gesloten was. De
burgemeester reed in een coupé voorop en
het gevolguit vier personen bestaande
achter het rijtuig der koninginnen.
Te 12.44 ure vertrokken de booge be
zoeksters wederom per extra-trein via Amers
foort naar het Loo.
Op bet perron had een incident plaats.
Een jeugdig journalist (verslaggever van
de Echo aldaar) trad, toen H.M. de koningin
uit de wachtkamer het perron betrad, op
Haar toe.
Onmiddellijk werd bij door den commis
saris van politie den heer Fundter gegrepen
en aan den politiepost aan het station on
dervraagd.
Daar verklaarde hij dat hij een arm aan
H. M. had willen aanbieden.
Het bleek echter dat de man in een hoogst
overspannen toestand verkeerde.
H. M. de koningin vroeg en vernam de
toedracht der zaak en verzocht geen gevolg
aan het feit te geven.
Volgens de Tel. zou een dokter een on
derzoek instellen naar de geestvermogeus
van den heer v. W. De heer Van Wester-
.hQven verkeerde sinds lang in overspannen
toestandzoodat hij voor deze daad waar
schijnlijk niet toerekenbaar moet worden
geacht.
