Nummer 3. Zondag- 8 Januari 1899. 22e Jaargang. Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. Eerste Blad. VIROcEtOINU. ANTOON TIELEN, Dit nummer bestaat uit twee bladen. De oorlog der Toekomst. FEUILLETON. Staatkundig overzicht. UITGEVER: Waalwijk. Vaalwijkschf en Langslraatscbe Courant, Dit Blad verschijnt Woensdag en Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 3 maanden f 1, Franco per post door het geheele rijk fl,15. Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever Advertentien 1 7 regels f0,60; daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch- land worden alleen aangenomen door het advertentiebureau va» Adolï Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel. In de v Zeitschrif t fiir Social wissen schaft'' staat een essay van Johan Bloch over den oorlog in de toekomst, waarvan de schrijver de voornaamste resultaten van zijn Russisch werk De Oorlog, het werk dat volgens Stead den Tsaar tot zijn ontwapeningsvoorstel heeft bewogen, samenvat. Hij beschrijft eerst het moorddadige dat een oorlog tegenwoordig zou kenmerken. Door de verkleining van het kaliber van het geweer tot 5 mM. kan de soldaat 270 pa tronen meenemen (in 1877 hadden de Rus sische soldaten er 84), bij 4 raM. 380, bij 3 mM. 575. Volgens prof. Gabler kan men met zoo'n geweer veertigraaal zooveel kwaad doen als met de geweren die de soldaten in 1870 hadden. De kogels van de chassepots en zündnadel-geweren konden op 1600 me ter niet door den menschelijken schedel dringen, de kogels van klein kaliber ver brijzelen op 3500 meter sterke runderbeen deren. Dergelijk de artillerie. De shrapnplls sprongen in 1870 in gemiddeld 37 stukken, de nieuwerwetsche brengen het tot 340 stukken. Een bom van gegoten ijzer die 37 kilogram weegt, springt als men salpeter- kruit gebruikt, in 42 splinters; als ze met pyroxiline gevuld is, in 1200. Ook de ruim te die zij bestrijken is grooterde splinters en kogels verspreiden dood en verderf niet alleen in den naasten omtrek, gelijk in 1870, VI. 30 De schoonc FélicienHC. Daniël en Felicia hadden zwijgend naar hem geluisterd, beiden voelden zich diep getroffen. Na een korte aarzeling antwoordde Daniël Mijnheer De Prabert, geloof mij, wij laten u ten volle recht wedervaren, maarmaar mijn zuster is zeer ontroerd door deze onvoorziene wending en het is noodzakelijkdat wij eerst te zamen overleggen, zoodra zij daartoe in staat isSta ons een half uur toeeen uur desnoods. Bernard boog zwijgend, ten teeken dat hij deze noodzakelijkheid inzag en hij bleef in het salon zitten wachten. Terwijl Daniël zijn zuster, die geheel ontdaan was en wie zenuwachtige trillingen door het geheele lichaam gingen, bijna wegdroeg, liet Bernard zich in een fauteuil neervallen, ver borg het gelaat in de handen en weende zacht. Zou dat gevloekte verleden, de misdaad van zijn broeder, die hem reeds zooveel had doen lijden, hem thans ook nog het geluk ontrooven, waarnaar hij zoo vurig verlangde en dat hij bijna bereikt had Bernard kwam in opstand tegen de onrechtvaar digheid van het lot en bittere woorden ontvielen zijn lippen, maarhet meest leed hij, het felst werd hij gemarleld door de vrees, Felicia voor altijd te moeten verliezen. Nu eerst, zooals hij daar zat, alleen met zijn gedachten, gevoelde hij hoe iunig hij die vrouw beminde, hoe zij een deel van zijn leven uitmaakte, hoe er buiten haar geen vreugde, geen geluk meer voor hem denkbaar zou zijn en geheel zijn ziel uitte zieh in dezen kreet Zij moet de mijne wordenten koste van alles. De minuten schenen hem uren toe, en de angst deed zijn hart sidderen en schroeide hem de keel dicht. Hij stond op en liep herhaalde malen het salon op en neer. Niemand kwam terug. maar tot 200 meter afstand van het punt waar ze springen, zelfs als ze meer dan 300 meier van hun uitgangspunt zijn verwijderd. Vervolgens spreekt Bloch over de eischen die een oorlog aan het leger en de aanvoer ders zou stellen, en eindelijk over de offers van menschen en geld. Het minst wondbaar is z. i. Rusland, wegens zijn uitgestrektheid en de eigenaardigheden van zijn klimaat en zijn grondgesteldheid. Engeland is wel door een krachtige vloot gedekt voor een vijan delijken inval, maar vijandelijke kruisers zouden zijn handel en nijverheid en vooral de proviandeering van het land in gevaar brengen. Duitschland en Italië zijn er beter aan toe, maar loch nog in benauwdheid, daar beiden zich twee of drie maanden met uitheemsch graan moeten voeden. Erankrijk heeft maar voor één maand uitheemsch graan noodig, Oostenrijk-Hongarije heeft genoeg aan zijn eigen graan. De dagelijksche uitgaaf van de vijf groote mogendheden van het vasteland in oorlogs tijd becijfert Bloch aldus Duitschland (2,550,000 man): fr. 25,500,000 Oostenrijk-Hongarije (1,•04,000 13,040,000 Italië (1,281,000 12,810,000 Drievoudig Verbond fr. 51,350,000 Frankrijk (2,554,000 man): fr. 25,540,000 Rusland (2,800,000 28,000,000 Tweevoudig Verbondfr. 53,540,000 Het minst tegen dien last opgewassen is op den duur Rusland, welks oorlogsschatting een derde van zijn geheele begiooting is. Rusland zou dat geld veel beter kunnen gebruiken voor dén strijd met de armoede en onwetendheid van het volk. Hoelang zou deze foltering nog duren Hij liep zonder ophouden heen en weer als een roofdier in zijn kooi en zijn voetstappen klonken zwaar op den vloer ondanks het dikke tapijt. Ten slotte kon hij het niet lager uithouden, hij opende de deur van de gang die op de achterkamer uitkwam en op die wijze zou hij Daniël kunnen zien naderen, die hem het gevreesde besluit moest overbrengen. Het gerucht van een heftige woordenwisseling drong tot hem door. De woorden zelf kon hij niet goed verstaan, maar hij onderscheidde duide lijk de stem van Felicia en die van haar broeder. Onwillekeurig deed hij eenige schreden de gang in en luisterde scherp toe. Nu verstond hij duidelijk deze woorden van Felicia: Neen, neen, neen, het zou iets afschuwelijks zijn, ik kan het niet, ik kan het niet! Maar hij is toch dood I drong Daniël aan. Hoe weet ik dat En al was het ookneen. Ge zijt gek en wat erger is, belachelijk dom. Het gerucht van een voorwerp, dat op den grond viel, deed Bernard opschrikken. Hij was bang verrast te worden, terwijl hij aan de deur luis terde en snelde terug naar het salon, waar hij zich opsloot. Uit de opgevangen woorden begreep hij duide lijk, dat Daniël zijn zaak bepleitte en dat Felicia met al haar kracht weerstand bood. Waarom zou het echter iets afschuwelijks zijn, wanneer zij zijn vrouw werd Alleen om de misdaad van Robert en daarom had Daniël ook uitgeroepen, ten einde haar bedenkingen te overwinnen: Maar hij is toch dood Ja, zeker, het kon iets anders zijn. Maar dan moest zij hem ook geenszins bemin nen om zoo standvastig in hnar weigering te vol harden en zooveel afschuw te toonen aan een misdaad, die toch niet aan hem kon verweten worden hij meende dit toch met de welspre kendheid der wanhoop te hebben aangetoond. De ongelukkige voelde zich zoo terneergedrukt, zoo door den hemel verlaten, dat het denkbeeld, een einde aan zijn leven te maken, in zijn hersens tot een onwrikbaar besluit rijpte. Toen Daniël terugkwam, vond hij hem met de ellebogen op de tafel geleund, de oogen strak voor zich uitstarend, verzonken in droef gepeins. Hij hief het hoofd op en zeide De Vereenigde Staten als koloniale mogendheid. De verontrustende mededeelingen omtrent den staat van zaken op de Philippijnsche eilanden, komen Mac Kinley, den president van de Vereenigde Staten en allen, die de imperialistische politiek m de Urne voorstaan, hoogst ODgelegen. Het heet. dat generaal Otis aan het depar tement van oorlog heeft bericht, dat Aguinaldo op het oogenblik te Malofos vertoeft, dat hij daar ijverig verzet preekt tegen de Amerika nen, dat zijn plotselinge verdwijning moet worden toegeschreven aan de ontdekking van een samenzwering tegen het Amerikaansche gezag, waarvan hij de ziel was en waar schijnlijk zal in verband met een en ander van Amerikaansche zijde een poging worden aangewend om Aguinaldo in handen te krijgen voor het geval hij weigert de Philip- pino's op te wekken tot nederlegging der wapenen en tot terugkeer naar hun haard steden. conform aan het manifest, waarin generaal Otis de heerschappij van de Veree nigde Staten over de Philippijnsche eilanden afkondigt. Volgens de instruction van president Mac Kinley aan generaal Otis, rust op den laatste de taak een voorloopig militair bestuur in te stellen, verder te proclameeren, dat de eigen dommen en de rechten der bewoners geëer biedigd zullen worden en alles te doen wat in zijn vermogen staat om de Philippino's te overtuigen, dat de taak der Vereenigde Staten is een geleidelijken overgang te bewer ken. Daarentegen heeft generaal Otis bevel gekregen om alle hinderpalen, die de instel ling van een goed stabiel bestuur onder de vlag der Vereeuigde Staten in deD weg staan, mei beslistheid op te ruimen. Wat de uitwerking zal zijn van deze pu blicatie, valt moeielijk te zeggen. Agoncillo, de agent der Philippino's te Washington, verklaart, dat de door de inboorlingen inge- Ah, eindelijk, brengt ge mij het leven of den dood Daniël zette zich in een fauteuil neer en ant woordde: Mijn waarde Bernard, gebruik nu niet van die melodrama-uitdrukkingen. Wij verkeeren in een moeilijk geval, dat is waar, doch wij moeten de zaak kalm overleggen en ons niet door ze nuwachtige opgewondenheid en bekrompen ziens wijze van het rechte spoor laten breDgen, zoo denk ik er ten minste over en ik heb mij dan ook een groot uur uitgeput om mijn zuster dit aan het verstand te brengen, maar zij antwoordt slechts met tranen en zuchten. Wij zijn echter mannen, laten wij daarom ook verstandiger zijn. Bernard voelde zijn hoop herleven bij deze veelbelovende inleiding en gaf dooreen teeken te kennen, dat hij niets liever wenschte. Uw broeder Robert, hernam Daniël, terwijl hij het gelaat van Bernard met loerenden blik bespiedde en elke beweging in zijn trekken nauw keurig waarnam, is drie jaar geleden eenigen tijd in Engeland geweest, nietwaar? Ja. Hij hield zich toen bezig met een uitvinding, ik meen om de galerijen der mijnen beter te ven- tileeren. Dat kan. Goed. Robert Duhesme kwam bij die gele genheid in kennis met onzen vader, sir Edward Hilson, die ons een paar malen in zeer waardee- rende bewoordingen over hem heeft gesproken. Hij had in hem ontdekt voor zoover ik mij dat kan herinneren een zeldzame scherpzinnig heid en een bewonderenswaardige volharding, vooralivoor een Franschman. Wij zouden dit zeker vergeten hebben, zooals andere bijzonderheden uit het dagelijkscb leven, maar eenige weken voor het vertrek van sir Edward op zijn noodlottige reis, brachten de couranten ons een bericht om trent de misdaad te Miramont-la-Montagne en de veroordeeling van Robert Duhesme. Mijn vader werd diep getroffen door deze onherstelbare fout van een jongmensch, dat hij zooveel achting toedroeg en deed in Frankrijk de couranten op vragen die de verslagen aan het rechtsgeding voor het hof van assises bevatten. De couranten werden ons toegezonden. Het betrof een berucht proces en alle bijzonderheden werden in de verslagen weergegeven. Mijn zusteren ik hebben stelde regeering onwrikbaar zal blijven vast houden aan haar eisch met betrekking tot de onafhankelijkheid en nader is gebleken, dat de vrijlating der Spaansche gevangenen, door de insurgenten aan de Amerikanen is gewei gerd onder voorgeven, dat zij zich daardoor zouden onderwerpen aan de Vereenigde StateD, terwijl de toestand te Ilo-Ilo, zoo na als vóór deze, dreigend blijft, zoo zelfs, dat een bloedig treffen onvermijdelijk wordt geacht. Te Madrid is aangekomen de ex-prefect van een der Philippijnsche provinciën en deze man, die het heel wel kan weten, doch niet geheel onpartijdig kan worden geacht, heeft verteld, dat president Mac Kinley getoond had volstrekt niet op de hoogte te zijn van de door hem met betrekking tot de Philip pijnsche eilanden te volgen politiek. Toen de Amerikanen Manilla in bezit namen verkeer den slechts vier provinciën in opstand (feite lijk bedoelde admiraal Dewey met zijn aanval op Manilla niets meer dan een strategischeu zet en was de onvermijdelijke annexatie van den geheelen Philippijnschen archipel een geheel onvoorzien gevolg van dit doen). Zoo hebben de Amerikanen den opstand «et alle ten dienste staande middelen gesteund en nu doet zich het zonderlinge geval voor, dat zij zelven de slachtoffers zijn van hun doen in deze Zoo zijn dan de insurgenten meester geworden van het eilandengebied met uitzondering van Mindanao. De ex-ambtenaar in Spaanschen dienst, schrijft de impopulari teit van Aguinaldo toe juist aan zijn vriend schap voor de Amerikanen. Wat de behandeling der Spaansche ge vangenen door de Philippino's aangaat, weet deze exprefect veel naars te vertellende gevangen genomen monniken worden door de straten rondgeleid aan koorden, welke beves tigd zijn aan ringen, die den ongelukkigen door den neus zijn gestoken anderen worden als lastdieren gebruikt en reeds zijn een dui zendtal gevangenen ingevolge de door hen ondergane mishandelingen gestorven. alles gelezen. Helaas, mompelde Bernard. Daniël ging voort, met zijn gewone kalmte, die hem een oogenblik, toen hij over de misdaad sprak, had verlaten Ge kent u dus de verbazing van miss Felicia voorstellen, toen zij op de akte die gij haar voor- legdet, den naam van Duhesme vond als uw waren naam en ook kunt ge u haar verdriet begrijpen, toen zij u hoorde zeggen dat Robert Duhesme, de moordenaar, de dwangarbeider, uw broeder was. Het was de waarheid, zeide Bernard treurig. Zonder twijfel, maar gij weet hoe fijngevoelig en zenuwachtig miss Felicia is. Deze ontdekking heeft haar een zwaren slag toegebracht en ik moet u bekennen, dat ik er zelf ook diep door getroffen werd. Het arme kind beklaagt zich wel bitter over haar droevig lot, mijn waarde heer De Prabert want met vreugde en verlangen zag zij het oogenblik tegemoet dat zij haar hand in de uwe zou leggen. Zij bemint mij dus! riep Bernard uit. Twijfelt ge daaraan? Neen, ik geloof u, ik heb behoefte u te gelooven, want dat doet mij zoo goed. enen nu Nuja1 Ik heb veel gepraat, ik heb haar alle woorden, alle zinnen herhaald, die gij haar zelf gezegd hebt en waarin hij het grootste gelijk hadt, want ik, dat weet ge wel, ik ben uw vriend en ik verdedig uw belangen met hart en ziel, alsof het mijn eigen belangen waren. Bernard greep zijn beide handen en drukte die met kracht. Dank unooit zal ik u zooveel oprechte vriendschap kunnen vergelden. Zeker, zeker, ge zult het zien. En wat heeft zij besloten? Nog niets, maar zij aarzelt en die aarzeling voorspelt veel goeds. Wanneer men maar weifelt, en wanneer dan het hart zoo gaarne het ,niet schuldig' zou uitspreken, dan gaat men ondanks alles wel tot vrijspraak ov«r. Ol indien zij slecht* zeker wist, dat die ongelukkige geschiedenis van Robert voor goed geëindigd was dat hij niet op zekeren dag te voorschijn kon komen. (Wordt rervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1899 | | pagina 1