Nummer 51.
Zaterdag 24 Juni 1899
22e Jaargang.
Eerste Blad.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
ANTOON TIELEN,
Examen-commissiën
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
UITGEVER:
Waalwijk.
UITTREKSEL uit het verslag der kamer van
koophandel en fabrieken te Waalwijk.
(Vervolg-).
Lederhandel.
Het jaar 1898 was wederom ongunstig voor de looie
rijen in zoolleder. In het begin van het jaar kwam er
eene stijging in de huidenprijzen, die geruimen tijd aan
hield. De prijs der prima gezouten huiden vermeerderde
zelfs met 8 cent per KG., die der dito droge huiden
met ongeveer hetzelfde bedrag. Voor de gezouten hui
den gaf dit een opslag van pl. m. f 2.20 a f 2.40
voor de droge eene van nagenoeg f2.per huid. De
looiers hielden hiermede natuurlijk rekening en deden
slechts bescheiden inkoopen.
In de verwachting, dat de leerpijzen nu toch óók
zeker zouden rijzen, werd men, helaas, teleurgesteld.
Men had zelfs veel moeite de oude prijzen te kunnen
handhaven en vele fabrikanten konden geen flinke
partijen afzetten, zonder concessies te doen zoowel in
prijzen als in voorwaarden van betaling.
In de maand September kwam wel weer een daling
in de huiden, doch deze was niet voldoende om tot
flinke inkoopen uit te lokken, wijl de lederprijzen vol
strekt niet loonend waren.
De hoofdoorzaak van dezen droevigen toestand moet
gelijk wij ook reeds in ons vorig verslag vermeldden,
vooral gezocht worden in de enorpie en ongelijke con-
curentie met het buitenland, dat h^er maar vrij, zonder
eenig recht, zoolleer kan invoeren, dat nog meestal ter
wille der zwaarte, bedriegelijk met looistoffen, en dik
wijls ook met andere nog meer schadelijke ingrediënten,
is overladen.
Tegen zulke misbruiken is het wanhopig strijden en
reikhalzend ziet men uit naar wettelijke en afdoende
maatregelen ter beteugeling daarvan.
De prijzen van het zooileder, over het geheel, weer
iets lager dan verleden jaar, varieerden in de wichten
van 1u/h KG van f 1.40 a f 1.54 naar gelang van quali-
teitin de wichten van 19/2o KG. van f 1.40 a f 1.55
terwijl voor die van 2%4 KG. f 1.45 a f 1.55 per KG.
besteed werd.
Handel in Schors.
Hoofdzakelijk GELDERSCHE SCHORS.
De campagne in 1898 opende zich aanvankelijk met
eene kleine prijsverhooging, die, de betrekkelijk duurdere
pachtsommen der bosschen in aanmerking genomen,
niet onbillijk genoemd kan worden. De toestanden der
looierijen waren echter van dien aard, dat de looiers
en bijgevolg ook de schorshandelaren, hunne inkoopen
tot discrete behoeften beperkten. Het noodwendig ge
volg hiervan was, dat de prijzen der schors 10% tot
15% terugliepen en zelfs diverse partijen prima waar
onverkocht bleven. Deze prima voorraden zullen na
tuurlijk in het voorjaar wel aangeboden en opgeruimd
worden, doch wat de mindere qualiteiten betreft, mag
men veilig aannemen, dat een groot quantum onver
kocht zal blijven. Dat de boschkoopers hiermede re
kening zullen houden, spreekt van zelf. Men verwacht
dan ook algemeen, dat de schorsprijzen in 1899 nog
weder belangrijk zullen dalen.
De prijzen in het begin der campagne van 1898 waren:
Voor prima Graafschapper f4.10 a f4.20
Veluwer -3.80 a f3.90
afwijkende soorten - 3.20 a f 3.35
per 65 KG. gehakt en vrij stroom.
Zooals de zaken nu, begin 1899 staan, komt de daling
der schorsprijzen zeker ten goede aan de looiers, doch
voornamelijk aan die, welke het oude systeem van eiken
schors looiing nog toepassen. Waar het echter heen
moet met de boeren en landbouwers uit de Noordelijke
provinciën, die in de akkermaalschors hun bestaan zoe
ken, begrijpen wij niet. Onverklaarbaar is het ons verder,
dat de groote grondbezitters aldaar, die, hoewel het
vrijhandelstelsel toegedaan, toch beschermende rechten 1
op de producten van den landbouw willen zien toege
past, niet meer bij de regeering aandringen op het
heffen van inkomende rechten op schors en andere looi-
middelen, welke, onzen handel en industrie ten verder-
ve, in verbazend groote hoeveelheden uit Frankrijk, Bel
gië en Duitschland, hier maar vrij worden ingevoerd.
De grondbezitters in de eerste plaats en de bosch
pachters, schorshandelaars en looiers zouden daarmede
ten zeerste zijn gebaat.
Handel in vreemde looimiddelen.
Wat in ons vorig verslag over vreemde looimiddelen
gezegd wordt, is voor het afgeloopen jaar eveneens van
toepassing.
De schors moet hoe langer hoe meer het veld ruimen
voor de vreemde looimiddelen als garouille, Valonea,
quebracho, Mirabolanen, Dividivi en verschillende ex
tracten. Zelfs de uitmuntende Fransche schors, die
altijd zoo gezocht was, begint van lieverlede de looie
rijen minder te interresseeren, daar ook de looiers, die
het langst aan het oude systeem gehecht bleven, en
zich afkeerig toonden voor iedere hervorming, einde
lijk gaan inzien, dat in onzen tijd van scherpe concur
rentie niet alleen goed werk moet worden geleverd,
maar ook vlug, en in den korst mogelijken tijd.
Aangaande den handel in garouille, Valonea, enz. valt
niet veel interressants mede te deelen. In den aanvang
der campagne waren de prijzen van garouille iets
hooger dan verleden jaar. In den zomer echter daalden
zij weer, zoodat over het geheel, de toestand station-
nair genoemd kan worden.
Daar de oogst in Valonea in 1898 nog al beduidend
minder was dan vorige jaren, kon eene prijs verhoo
ging van dit artikel niet uitblijven. De prijs vermeer
derde ongeveer met 8%, zoodat genoteerd werd van
f 6.90 tot f 7.50 de 50 KG.
De vraag naar inferieure kwaliteiten als refuso, cara-
manien en de Syrische was zeer onbeduidend.
Nog altijd zoekt men, vooral in Duitschland en Frank
rijk, naar eene geschikte methode voor de looistof be
paling.
De resultaten der verschillende en vele experiences
schijnen tot heden nog niet gunstig genoeg geweest te
zijn, om ze als basis voor eene eenigzins proefhoudende
methode te kunnen aanwenden.
Granen.
De opbrengst van den oogst in 1898 was zeer over
vloedig, terwijl de kwaliteit, over het algemeen, puik
genoemd mocht worden.
De aanvoer en handel in buitenlandsche granen was
wederom zeer aanzienlijk.
Ook groote hoeveelheden Amerikaansch meel werden
aangevoerd, dat meestal aan lagere prijzen dan het
inlandsche werd aangeboden. Tengevolge van den Ame-
rikaansch-Spaanschen oorlog en de daarmede in ver
band staande speculatiën stegen de prijzen, in het voor
jaar aanzienlijkin den zomer echter liepen zij tot
ongeveer het oude niveau terug.
De prijzen varieerden circa als voigt:
Ristarwe f 8.50 tot f 11.50 per 80 KG
Roode tarwe - 7.50 - 10.50 80
Witte tarwe - 8.- 10.50 80
Rogge - 4.50 - 6.50 75
Gerst - 3.50 - 4.50 65
y Haver - 7.50 - 8.50 100
Voeder-erwten - 4.50 - 6.80
Koolzaad - 8.- 9.Hectol.
De aanvoer in de haven, alsmede die per tram en
spoor, was weer iets hooger dan in 1897 en varieerde
van 14000 a 15000 last.
Landbouw in Waalwijk en Omstreken.
De toestand van den landbouw in het afgeloopen
jaar was voor onze streek vrij gunstig. Het gewas van
het gras was ruim en van goede kwaliteit. Voor het
hooi, dat echter meestal voor eigen gebruik moest die
nen, kon bedongen worden f 16 a 20 per 1000 K.G.
naar gelang van kwaliteit. Ook de oogst van haver,
rogge enz., eveneens meestal voor eigen behoefte, was
gunstig en de qualiteit puik. Het nieuwe systeem van
bemesting wordt in onze streek nog zeer weinig toe
gepast.
Boter waag te Waalwijk.
De aanvoer der boter, hoe wel kleiner dan in 1896,
was echter in het afgeloopen jaar grooter dan in 1897.
Bedroeg de aanvoer in 1897 38625 K.G., in 1898
steeg die tot 40748 K.G., eene vermeerdering alzoo
van 2123 K.G.
De prijzen waren in beide jaren ongeveer dezelfden,
n. 1. in 1897 van f 0.90 a f 1.25; in 1898 van f0.90 tot
f 1.20.
Veemarkt.
De aanvoer van runderen was gedurende 1898 weer
minder dan het vorige jaar. De reden hiervan moet
vooral gezocht worden in den ongunstigen handel,
tengevolge del handhaving van het verbod tot den
veeinvoer in België, Frankrijk en Duitschland, wat
natuurlijk zijn nadeeligen invloed ook op de veeprijzen
deed gelden.
Zeer moeilijk is het, ook zelfs maar bij benadering, het
aantal ter markt gevoerde stuks vee, eenigszins nauw
keurig te bepalen. Om juiste gegevens hierin te krijgen,
zou het haast te wenschen zijn, dat de gemeente eens
een jaar de markt aan zich hield.
Alleen in dat geval kon de controle voldoende zijn
om vertrouwbare cijfers te bekomen.
Naar schatting werden, in ronde cijfers uitgedrukt,
gedurende 1898 aangevoerd
5500 runderen.
2000 schapen en lammeren.
3000 varkens
Kalfkoeien golden f130 tot f225.
dito vaarzen f 120 tot f 175.
De paardenmarkten hebben tegenwoordig weinig meer
te beduiden de aanvoer is niet noemenswaardig. Deze
handel schijnt vooral verlegd te worden naar de groo-
tere plaatsen in ons vaderland,
In verscheidene bladen zal men gelezen hebben over het
schreeuwend onrecht, den Katholieken aangedaan, in het be-
uoemen van de leden en plaatsvervangende leden der exaraen-
comroissien.
Met de bijzondere scholen heeft men eenvoudig geen re
kening gehouden.
Men heeft gereclameerdadviezen opgezonden tot den
minister, en wel het eerst van uit Waalwijk en de Langstraat.
Over dit gebeurde laat zekere X in de „N. R. Courant»
zijn licht eens schijnen.
Men kan zoo merken, dat X iu zijn hart moet gelooven,
dat de Katholieken in hun recht zijn, maar, dat hij het met
terdaad toch niet wil gelooven.
't Gaat hem als den Pharizeen. die den blindgeborene,
door Christus genezen, ondervragen en niet willen gelooven,
diens ouders ondervragen en nog niet gelooven, hem zelt
andermaal beproeven, maar weer tot gelooven niet kunnen
besluiten zij zeggen, dat zij zien, maar bewijzen stekend blind
te zijn, Dog blinder dan de blindgeborene geweest was. X
weet het goed, zoo goed als ieder ander, dat de Katholieken
ontegenzeglijk verongelijkt zijn. Toch dwingt X zich zelve
dit niet te gelooven. Hij is ziende blind.
On. de belangrijkheid der kwestie geef ik eerst hel artikel
van X. Het pittig en degelijk antwoord, dat ik in de N. R.
Courant aantrof, laat ik daarop volgen.
Mijnheer de Redacteur
Gij zult mij en velen met mij verplichten door het onder
staande in het eerstvolgend nummer van uw veelgelezen dag
blad op te nemen.
In een artikel in den Tijd van 28 Mei j. 1. werd geklaagd
over de samenstelling speciaal van de examencommissie voor
de acte voor hoofdonderwijzer, die dezen zomer zitting zal
houden te 's-Hertogenbosch. De groote grief was, dat geen
katholieken en te veel liberalen benoemd waren. De schuld
werd gegeven aan den inspecteur van het L. O. in de eerste
inspectie jhr. Michiels die, naar men beweerde, de leden van
die commissie alleen gezocht had onder zijn liberale vrienden.
Vele katholieke bladen in Noordbrabant en Limburg namen
dat artikel van de Tijd over en fantaseerden verder naar
hartelust over de redenen, die mr. Michiels zou gehad heb
ben om de katholieken en vooral de katholieke bijzondere
onderwijzers buiten die examencommissie te houden.
Men decreteerde, dat het bijzonder katholiek onderwijs ge-
et Zuiden,
Wul«(jkschf en Langstraatsche Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden fl,
Franco per post door het geheele rijk fl,]5.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever
Advektentiën 1 7 regels f0,60daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing
opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangenomen door het advertenti®burean van
Adolï Steinek, Hambnrg. Reclames 15 cent per regel
