Nummer 64.
Zondag 13 Augustus 1899.
Tweede Blad.
Staatkundig
overzicht.
FEUILLETON.
BUITENLAND.
Frankrijk.
Engeland.
Daitschland.
Roemenië.
Amerika.
Met het oog op den
Dinsdag invallenden
Feestdag zal het volgend nummer
iets later dan gewoonlijk ver
schijnen.
r
l,
t-
n
r-
k
Een Puusclijk Protest.
Reeds is gemeld, dat de H. Vader prote—
steereu wil legen de politiek der Italiaausclie
regeering, die bewerkte, dat Z. H. geen ver
tegeowoordigcr der vredesconferentie kon
zenden.
Nog voortdurend worden berichten ontvan
gen in dien-zin. De algerneenc opinie is, dat
de H. Vader tijdens de groote religieuze
plechtigheden, die eerlang te Rome zullen
plaats vinden bij dc aankomst van duizenden
pelgrims, zijn piotest zal doen hoorei»;
Leo XIII moet, naar men zegt, voornemens
ziju alle maatregelen op te sommen door 'i
Italiaartsch gouvernement genomen, om de
Kerk te kwellen en de geesielijkheid te be
nauwen. Daarbij zal vooral nadruk worden
gelegd op de jongs'e gebeurtenissen. Als
apostel des vredes had de Paus op de vre—
desconfeientie moeten vertegenwoordigd we
zen. En zij, die de voorbereiding der confe
rentie op zich hadden genomen, bleken van
eenzelfde meening te zijn, daar zij den wensch
hadden te kennen gegeven Hem een uitnoo
(liging te zenden.
De Paus is van oordeel, dat Ita'ie's Op
treden in deze op fl.agraute wijze indruischt
tegen de eigen wetten fles lands, daar, volgens
de garantie-wet, in Mei 1871 door het Itali
aansche Parlement aangenomen, rie Paus als
souverein moet worden behandeld.
Ten slotte zal Leo XIII een beroep doen
op den zedelijken steuiv van alle geloovigen,
opdat de Kerk uit hare onhoudbare i osiiie
worde bevrijd.
Uit Pretoria en Johannesburg wordt rhet
beslistheid gemeld, dat de Volksraad met 17
tegen 1L stemmen besloten heeft, Chamber
lain's voorstel tot het instellen van een
gemengde commissie van onderzoek in de
kieswetquaestie te verwerpen. De weigering
geschiedde in hoffelijke» vorm, die de nu
gelijkheid tot de voortzetting van onderhui»
delingen iaat bestaan. Di: bericht alsmede de
mededeeling, dat de Volksraad heeft besloten,
in geval van oorlog, opstand of dergelijke
omstandigheden den staat van beleg af te
kondigen en alle uitlanders onder de wapenen
te roepen lol verdediging des lands, heeft
groote ongerustheid veroorzaakt. Men vreest,
Falsaris.
IV.
76 Lias B—137»
O! die kolonel Allevard, welk een afschuwelijke
rol speelde hij. Hij ïtaoest ook bedrogen zijn, ze
ker, maar hoe meedoogenloos wreed en onver
biddelijk lmd hij zich geloond, hoe had hij den
ongelukkige al zijn haat doen gevoelen
Zoo.«at Filip nog steeds 'Onbeweeglijk op zijn
9toel, met beide handen tegen het voorhoofd ge
drukt en trachtte zijn gefolterde hersens tot
kalmte te brengen opdat hij punt voor punt zou
kunnen doordringen in de geheimen, die den strik
omhulden, dien men. hem gespannen had.
Uit dit droevig gepeins werd hij gewekt door
het geluid van stemmen, de deur ging open en
generaal Rolland trad binnen, vergezeld vati kolo
nel Allevard.
Generaal Rolland was een kort, dik mannetje
met een goedig gezicht, een kleine, borstelige,
grijzende baard en levendige oogen. Hij was een
bekwaam wiskunstenaar, een erkend geleerde,
maar zoo weinig soldaat als maar kon. Het eenige
militaire wat er dan ook in ziju voorkomen was,
bestond in de kepi met de drie sterren en de
gegallonneerde broek.
Hij was '.van karakter een weinig teruggetrok
ken, maar overigens openhartig en rechtvaardig.
Filip was opgestaan e»i groette eerbiedig.
Goeden dog, bromde de generaal.
Vervolgens zette hij zich in den fauteuil die
voor liet schrijfbureau stondj vanwaar hij Filip
recht in het gelaat kon zien.
Komaan, wat is er gebeurd, mijn jongen,
wat heeft kolonel Allevard mij daar verteld, be
gon hij, meer op den toon van een vader, dan
van een rechter.
Filin antwoordde flink
Generaal, ik ben het slachtoffer van een hel-
sche list en ik smeek u mij in bescherming te
nemen, tegeu hen, die mij in het verderf willen
storten en mij beschuldigen.
dat de kaos op oorlog grooter is dan ooit. De
forten rondom Preioria worden versterkt en
de spoorwaggons worden voor het transport
van gewonden in gereedheid gebracht. De
Transvaalsche regeering heeft in Betsjoeanen-
land alle beschikbare trekossen doen opkoopen.
Ook in Engeland is men, hoewel de offi-
cieele bevestiging van de verwerping van
Chamberlain's voorstel nog niet is ontvangen,
van meening, Hat het tot een gewapend
conflict zal komen.
Uit Washington wordt gemeld dat de Ame-
kaansche vertegenwoordigers in het buitenland
last ontvangen hebben, goed te letten op de
uitwerking van Aguinaldo's verzoek om de
Filipinos als oorlogvoerende partij te erkennen.
De aanleiding tot die aanschrijving schijnt
gelegen te zijn in het feit daf de inscheping
van steenkolen ten behoeve van de Ameri-
kaansche vloot in de Filippijnen in een Chi-
neesche haven verboden is, naar men zegt
omdat deze steenkolen als oorlogscomrabande
beschouwd werden. Ook geeft men te Was
hington voor, niet gerust te zijn ten aanzien
van de houding van Japan.
De nieuwe minister van oorlog. Elihu Rooi
heeft ten overvloede gezqgd dat de oorlog in
de Filippijnen- nu met alle kracht doorgezet
zal worden. Otis zou zoo noodig, 60.000 man
lot zijn beschikking krijgen.
In kringen waar men dikwijls goed op
de hoogte is, loopt het gerucht dat de
grondslagen voor het bondgenootschap tus-
schen China en Japan in groote trekken reeds
gelegd zijn, al is de alliantie ook nog niet
feitelijk gesloten. Ter bezegeling van hel
verdrag zou, naar men zegt, Japan o. a. tien
oor'ogsschepen, in den laatsten oorlog op de
Chiueezen veroverd, aan China teruggegeven,
maar deze vloot zou dan voortaan door
Japansche zeeofficieren gecomman leeid wor
den, al werd ze ook onder Chineesch opper
bevel gesteldook zou Japan de noodige
officieren en drilmeesters beschikbaar s'.ellen
om het Chineesche leger te hervormen.
RENNES, 10 Augustus. Generaal Chamoin
heeft Donderdagmorgen de lezing en toelich
ting van het geheime militaire dossier geëin
digd. Te kwart vóór tien verliet hij het Ly
ceum en maakte de heer Paléologue, gede
legeerde van den minister van buiienlandsche
zaken, een aanvang met de toelichting van
hel geheime diplomatieke dossier. Om elf
uur 40 werd de zitting opgeheven-en verdaagd
lot Vrijdagochtend zeven uur. Paléologue
ikwam legen elf uur gereed.
Hedenmorgen om halfzeven zal een open
bare zitting worden gehouden. De overbren
ging van Dreyfus van de militaire gevangenis
naar het Lyceum door de Avenue de la Gare,
De feiten zelf beschuldigen u, antwoordde
kolonel Allevard op bitsen toon.
De generaal schudde zijn kogelronde hoofd.
't Is goed, 'tis goed, Allevard, zeide hij, la
ten wij daar nu niet over redetwisten. Uw ijver
voert u wel eens wat al \er. Ik begrijp dat, want
er rust een zware verantwoordelijkheid op u,
maar met twisten en harde woorden komen wij
niet verder. Komaan, wilt ge mij met dat jonge
mensch een oogenblik alleen laten Ik zie aan zijn
oogen, dat hij mij iets te zeggen heeft, wat hem
zwaar op het hart ligt en dat hij liever aan mij
alleen wil raeedeelen, dus tot straks. Zorg vooral
dat er niets van uitlokt, geen woord. Wanneer
die duivelsche journalisten er achter kwamen,
dan zouden zij een satansch geweld maken va
derland, verraad, geheim van de nationale de
fensie, rookeloos kruit en wat niet al. Laat het
dus onder ons blijven, Allevard, zorg daarvoor.
Ja, generaal, zeide de kolonel, zeer geërgerd.
Ilij groette hoogmoedig en ging met gezwollen
borst en regelmatigen tred, waarbij hij zijn sporen
ueed rinkeleD, de kamer uit.
Zie zoo, zeide generaal Rolland, toen de deur
achter den kolonel gesloten was.
Vervolgens richtte hij zijn helder grijze schran
dere oogen, die door zware wenkbrauwen over
schaduwd werden, op Filip.
Hij is u niet zeer genegen, kolonel Allevard,
is hel wel begon hij vriendelijk.
Filip antwoordde onomwonden
Hij haat mij, generaal.
Waarom
Filip gaf de reden op van den afkeer, die zijn
kolonel van hem had en die trouwens aan het
ministerie reeds genoeg bekend was.
Ja, dat weet ik, maar Allevard is een man,
van eer, die niets tegen u zou doen, wanneer hij
niet meende daar voldoende redenen toe te heb
ben. Zeg mij, hebt ge wel eens stukken van het
ministerie mee naar huis genomen
Eens, generaal.
Wanneer?
Gisteren.
Waarom
Zaterdag aanstaande treed ik in het huwelijk
generaal. Mijn verloofde had mij verzocht gisteren
met tnij uit te gaan ten einde nog eenige inkoopen
te doen. Ik vroeg verlof aan mijn chef van dienst,
mij van het ministerie te verwijderen, welk ver
heeft tot geen enkel incident aanleiding
gegeven.
De correspondent van de Temps te
Zanzibar seint
»Er is een opstand op de Groote-Comore.
Een politiecommissoris is doodgestoken. De
hoofdplaats wordt belegerd en vraagt hulp
van een eskader. De toestand is gevaarlijk/'
De Groote-Comore is het grootste van de
groep der Comoren-eilanden, een Fransche
bezitting, gelegen tus^-chen de Noordpunt van
Madagaskar en de Afrikaansche kust, op 500
K M. van Majoenga en op 700 van Zanzibar.
Het bezit geen directe telegrafische verbinding;
het bericht is per schip naar Zanzibar
gebracht. Aan het ministerie van koloniën te
Parijs was nog niets vernomen.
Het eiland staat onder bestuur van een
kolonialen administrateur 3e klasse, ressor—
teerend onder den gouverneur van Madagas
kar. Het heeft een oppervlakte van 1102 K.M2.
en 35.000 inwoners. Er kwamen herhaaldelijk
moeilijkheden voor in verband met 't laten
verrichten van werk door de inlanders.
POINTE PITRE (Guadeloupe), lf^Aug.
Een wervelstorm heeft hier groote verwoes
tingen aangericht. Er zijn 25 dooden, en 30
schepen zijn verongelukt.
De Engelsche kanonneerboot „Leda" be
merkte Donderdagmorgen in de baai van
Dungeness-, dat een Fransch visschersvaartuig
„L'Etoile de Mer" van Boulogne, de Engel
sche kust binnen 3 mijlen, dus over de grens,
was genaderd. Eerst werd een schot met los
kruit gelost ter waarschuwing, doch toen het
visschersvaartuig zijn koers niet veranderde,
schoot de „Leda" een kogel af, waardoor de
man aan het roer werd gedood. Bovendien
werd de „Etoile de Mer" opgebracht en de
kapitein in de gevangenis geworpen.
Te Kinten bij Memel is een geheele
familie, uit zes personeu bestaande, bij den
brand van een particulier huis om het leven
gekomen.
Tengevolge van de mislukking van den
oogst in Bessarabie zijn onlusten onder de
boeren uitgebroken. Nabij Balgard kwam het
tot een botsing tusschen oproerlingen en mi
litairen, waarbij 20 boeren gedood en 16
ziwaar gewond werden.
De O! kaan in West - Iudie heeft Antigua,
§t. Christopher (St. Kitts), St. Thomas, Sta.
Cruz, de noordkust van Haïti, en de Turks
eilanden bezocht.
Op het Deensche eiland Sï. Thomas is
zoek kolonel Allevard zeer ongunstig ontving en
mij meedeelde, dat een werk, wat mij was opge
dragen, betreffende de forten aan de Maas, veel
spoed vereischte.
Weineen, een eenvoudig rapport over den
verbeteringen, die daar zullen worden aangebracht,
daar was volstrekt geen haast bij.
Zoo had ik er ook over gedacht, generaal,
maar ik kon niet anders dan mij voegen naar den
wensch van mijn meerdere. Ik stelde dus voor
mijn werk voor den volgenden dag af te maken,
door mijn verzuim vannacht thuis in te halen.
Kolonel Allevard stond mij dat toe en met zijn
voorkennis nam ik de plans van die forten mee.
Gij kent ze, generaal, en gij weet dat er binnen
kort een openbare beschrijving van de verbete
ringen daaraan zal gegeven worden.
Zeker.
Ik bracht ze vanmorgen mee met mijn vol
tooi» rapport en gaf ze aan mijn collega, luitenant
Guénard, die de archieven van de directie houdt
en die ze weder op hun gewone plaats hierin dc
kast borg.
Jawel, zeer goed, maar dat is van onderge
schikt belang. Kwaamt gij wel eens hier?
Nooit, generaal, mijn verstandhouding met
kolonel Allevard was niet van dien aard dat mij
iets tot hem aantrok.
Goed, dat begrijp ik, maar hoe verklaart ge
dan het verdwijnen van de lias B—135
Dat kan ik mij volstrekt niet verklaren.
Gedurende dit gesprek had generaal Rolland
geen seconde zijn oogen van het gelaat van den
jongen kapitein afgewend, en zonder dat hij er
iets van liet blijken maakte dat openhartige eer
lijke gelaat zulk een diepen indruk op hem, dat
-hij meer en meer van de onschuld van Filip
overtuigd werd en dat hij een diep medelijden
met hem had.
Hij aarzelde een seconde het verhoor voort te
zetten, toen gaf hij toe aan het edelmoedige
denkbeeld dat in hem opkwam.
Komaan, mijn arme vriend, zeide hij op
aanmoedigenden toon, zeg mij eens alles wat. ge
op het hart hebt en denk maar dat ge tot een
kameraad spreekt.
Ogeneraal, heb dank voor die goede
woorden, gij geeft mij als 't ware het leven terug,
men is voor mij zoo wreed en zoo onrechtvaardig
geweest. Ja, ik heb veel op het hart en dat moet
betrekkelijk weinig schade aangericht, of
schoon de hooge zeeón een verwoesting heb
ben aangericht aaa het strand Sta. Cruz
heeft erg geleden. Elf menschen zijn er om
gekomen, en bijna alle plantages moet en ver
woest zijn, ook gioote huizen in de steden
zijn beschadigd.
Van de Engelsche eilandenWoensdag
werd reeds gemeld dal het Fransche Cuale-
loupe, vooral Poh-te-ó,-Pitre, zwaar geteis-
was schijnt Antigua niet veel, St. Christo
pher daarentegen ernstig geleden te hebben.
Maandag werden daar 200 hutten vernield,
de plantages beschadigd. Evenzoo is op de
noordkust van Haïti de stoffelijke schade
groot geweest, verscheiden menschenlevens
zijn daar verloren gegaan.
Nader meldt men
De bewindvoerder van de (Engelsche)
Eilanden onder den Wind heeft aan het
ministerie van kolouién te Londen bericht
gezonden dat Montserrat den 7en dezer geheel
verwoest is door den orkaan. Alle kerken en
kapellen -zijn vernield, alle andere gebouwen
ingestoit of beschadigd; 74 dooden zijn tot
dusver gevonden, al het landvolk is zonder
dak. Het oorlogsschip Infatigable heeft
reeds voedsel, kleeren en verbandmiddelen
aan wal gezet, maar er is veel hulp noodig.
Op St. Kitts en Nevis is de schade zeer
groot, op Nevis telt men 2L dooden. Anti
gua heelt weinig geieden één doode. Van
de andere eilanden is geen bericht ontvangen.
Uit de berichten over New York blijkt dat
de stad Ponce op de zuidkust van Portorico,
zwaar geteisierd is. Der orkaan die Dinsdag
van 's morgens 8 tot 's middags 3 uur aan
hield, werd vergezeld door hevige regens en
overstroomingen. De schade in de stad wordt
op een half millioen dollars geschat men
vreest dat 200 menschen omgekomen zijn.
Ook te San Juan is schade aangericht, daar
zijn twee booten in de haven gezonken en
de vuurtoren is beschadigd. Twee matrozen
verdronken. Uit het binnenland heeft men
geen berichten, de telegrafische gemeenschap
is overal gestoord.
De Virginische eilanden, vooral Tortola en
het (Deensche) eiland Santa Cruz moeten
veel geleden hebben de Turks-eilauden slechts
weinig.
Donderdagmiddag bevond het centrum van
den storm zich ten noordeu van de oostpunt
van Cuba, hij bewoog zich in een noordwes
telijke richting, die wel noordelijker zal
worden.
Van de Nederlandsche eilanden wordt in
al deze berichten niet gerept. Nu echter blijkt
dat het centrum van den orkaan langs den
westelijken rand van de eilandenreeks gegaan
is, wordt het vermoeden sterker dat Si. Eusta-
tius en Saba ernstig geleden hebben. St. Mar
tin minder.
De Amerik aansche troepen op de Filip
pijnen hebben den veldtocht in het noorden
hervat. De geheele legermacht van Mc Arthur,
4 a 5000 man sterk, is Woensdag uit San-
ik zeggen, ik zou het wel willen uitschreeuwen.
O I God, een verrader, ik Zij weten dan niet, dat
mijn vader: een oud soldaat van de Krim, mij eer.
gloeiende liefde voor het vaderland, voor Frank
rijk, heeft ingeboezemd, dat mijn kinderdroomen
slechts bestonden uit de overwinningen en de
glorie van mijn land, dat ik werd opgevoed door
een dapper officier een der helden vanSebastopol,
commandant Berthier en dat hij en mijn vader
mij Frankrijk boven alles hebben leeren stellen;
dat al mijn wenschen, al mijn hoop slechts ge
vestigd waren op één puntnuttig te zijn voor
mijn vaderland, het eenmaal, wanneer het in
gevaar mocht verkeeren, den een of anderen
schitterenden dienst te kunnen bewijzen, dat was
mijn eerzucht. Daarom ben ik in het leger ge
komen, daarom heb ik twaalf jaren lang gewerkt
met al mijn kracht om mijn rang te verwerven
en dat is mij gelukt, mijn moeite is beloond.
Filip wond zich meer en meer op, zijn gelaat
gloeide van geestdrift terwijl hij sprak.
Hij ging voort
Ja, meu heeft mijn verdienste erkend, zelfs
meer dan ik werkelijk bezit. Ik ben niet op de
Polytechnische school of op een andere inrichting
geweest en toch ben ik kapitein vóór mijn
dertigste jaar. Wat kon ik meer verlangen, wat
had ik meer te wenschen Niets. Mijn eerzucht
is voldaan, miju hart is vervuld van dankbaarheid.
Ik heb mijn land gediend en mijn land overstelpt
mij met weldaden. En dat fiere, voldane gemoed,
dat dankbare hart, trillend van liefde voor Frank
rijk, zou ol afschuwelijk Mijn God, en
waarom
Generaal Rolland was diep geroerd, hij nam de
hand van Filip en drukte die.
Ik zie het, mijn beste Dormelles, ik zie het,
die beschuldiging is gelogen. De gedachte is
verre van mij, ook maar een oogenblik aan uw
schuld tc gelooven, maar er zijn feiten, bewijzen,
die weerlegd moeten worden, een geheim, dat aan
het licht moet komen; help mij en het zal aan
ons beiden wel gelukken.
Met al mijn kracht, generaal, dat beloof ik u.
Vooreerst het punt, dat de aanklager in de
aanklacht zelf aangeeft, wat in den anoniemen
brief staat. Gij gaat trouwen, Dormelles, en men
zegt dat gij geld noodig hebt.
(Wordt vervolgd.)
it
n
ir
1.
r-
i-
n
re
ie
d,
e-
!8t
i:
is,
le,
en
an
en
au
ils
e-
ip
al,
Qd
le
ak
lk
en
ik.
*lf
en