Nummer 96. Zondag- 3 December 1899. 29e Jaargang Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen, Eerste Blad. Leest allen „DE ECHO VAN «ET ZUIDEN", „IE ECHO VAN HET ZUIDEN" f 0,75 ANTOON TIELEN, Dit nummer bestaat uit twee bladen. Posterijen. of 6 cent per week. VERSLAG 0 IT G E V E R 'ISWHIÊS^ Zij, die zich voor ip|y!gj|y ^et volgend kwartaal op dit blad abonneeren, ontvangen de nog deze maand verschijnende nummers GRATIS. .Wij kunnen onzen lezers en het verder publiek uit Waalwijk Baardwijk, Besoijen en de Lang straat etc. bij voorbaat twee me- dedeelingen doen, die door allen iiiQt vreugde zullen worden be groet Waalwijksche en Langstraatsche Courant, zal met 1 Januari a.s. aanmerke- lijk worden uitgebreid in V EEL GROOTER FORMAAT verschij nen, waardoor de inhoud natuur lijk in alle opzichten zal toenemen. zal bij de belangrijke uitbreiding die hij ondergaataanmerkelijk in prijs worden verminderd, n.l. in plaats van f 1 per kwartaal, gesteld worden op Franco per post f0.90. Dus veel meer belangrijke, dege— lijke lectuur voor veel minder geld. De Echo van het Zuiden, Wulvijksfbr ra Lugstraatseht Courant, Dit Blad verschijnt Woensdag en Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 3 maanden f 1, Franco per post door het geheele rijk f 1,25. Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever "Waalwijk Advertenties 1 7 regels f0,60; daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch- land worden alleen aangenomen door het advertentieburea van Adolt Steiner, Hamborg. Reclames 15 cent per regel De ondergeteekende brengt ter kennis van het publiek dat frankeerzegels, briefkaarten en briefomslagen van vroegere uitgiften dan van 1898—91), met ingaug van 1 Januari 1900 buiten gebruik zijn gesteld en dus, na dien datum, waardeloos zijn voor de frau— keferlng van brieven en andere stukken. Brieven en andere stukken, geheel of ge deeltelijk met die zegels gefrankeerd en op of na 1 Januari 1900 ter post bezorgd, worden derhalve als ongefiankeerd ot onvol doende gefrankeerd beschouwd en met het verschuldigde port belast. De bovenbedoelde frankeerzegels, brief kaarten en briefomslagen worden na 1 De cember niet meer uitgegeven en kunnen, na 1 Januari tot 1 Juli aanstaande tegen fran keerzegel^, respectievelijk briefkaarten en omslagen van gelijke waarde der uitgiften van 1898 en 189J worden ingeruild. De Directeur voornoemd, JAGER. der vergadering van SCHOENMAKERS ge houden op Woensdag 29 November 1899, op de zaal „Musis Sacrum te Waalwijk, 's avonds 8V2 "ur- Tegenwoordig waren Dr. Kuvpet, inspec teur van den Arbeid, met zijn adjunct en verder vele sclioenmakersbazen en knechts. Dr. Kuyper opent de bijeenkomst met ongeveer de volgende woorden „Ik ben hier gekomen om deze vergade ring van advies te dienen en daar er iemand moet zijn, die de bijeenkomst opent, wil ik dat doen. We zullen hier geen vormelijke discussie voeren, maar het is hier een gezel lig samenzijn, een eenvoudige gedachtenwis- seling, een kalm en ordelijk beraad, in de hoop dat het licht, dat een ieder naar zijne beste krachten zal ontsteken, ons nader tot de oplossing van de genoegzaam bekende kwestie zal brengen. Ieder kan op gepaste wijze zijn gevoelen mededeelen om zoodoende nader tot de zaak te komen. We zullen hier niet meer over de winkelnering en hare misbruiken spreken die zijn genoegzaam bekend, maar wel /,is er een middel, waardoor er een be gin zou kunnen gemaakt worden aan de verbetering van den toestand" laten we dus verstandig, kalm en eenvoudig zijn ieder denke dus eens na en zegge vrij zijne meening/' AlpL de Vries: Geachte vergadering Mij dunkt, dat men, om te komen tot oplossing van de aanhangige kwestie niets beter zal kunnen doen dart vereenigen, zoowel mijne collega's als ook de patroons. De werklieden en voornamelijk de beste zich vereenigen die bond beschikt dan over de beste krachtenals die zich dan verbin den niet te werken voor bazen met gedwon gen winkelnering, dan moeten die altijd bij ons terecht komen om goede schoenmakers; als de werklui 't goed begrijpen zullen ze inzien dat het in hun eigen belang is, vooral de jongeren, die nog niet met win kelnering te maken hebben maar later mis schien wellaat men zich vereenigen, dan zal er iets geboren worden om de winkel nering te bestrijden. Die goede krachten konden dan ook van den bond profiteeren voor vakopleidingde kinderen van bonds leden konden dan bij de beste krachten in den leer gedaan worden als dan b. v. die baas eens eenige toelage daarvoor uit de bóndskas ontving, kon de jongen wat eerder iets verdienen en de baas behoefde niet voor niemendal de moeite te doen. Me dunkt, dat dit iets is dat een goede knecht mag op prijs stellen en reden genoeg om tot zoo'n bond toe te treden. Daarbij zou het nog een goed werk zijn voor de mindere knechts, op wien de toestand vooral drukt. Als de goede knechts en de jongeren zich vereenigen is dat in hun eigen en ook in 't belang van den zwakkeren man Nu zul len er veel dingen in. den weg staan aan hen, die toe willen treden, nl. weggestuurd te wordtn bij hun baas of anderszins, daL is zeker lastig vooral in de winterdagen. Daarom ook moeten de patroons, die geen winkelnering hebben zich vereenigen, dat die dan toezegging geven zooveel mogelijk werk te geven aan bondsleden, dat zij de werklieden, die cr op een of andere wijze last van hebben dat ze bij de vereeniging zijn gegaan, zooveel mogelijk zullen steunen, dan durven ze beter toetreden en zal in de goede richting worden voortgewerkt. Als iets in dien geest wordt opgericht, een bond van beiden, dan kan iets goed tot stand komen. Iedere patroon weet dat die veree niging noodig isde lederprijzen stijgen dagelijks, die van de schoenen nietals d<- patroons zich nu vereenigen, steunen ze de werklieden en zich zeiven, ze kunnen dai gezamenlijk de prijzen ook verhoogen. Mij dunkt-, dat dit stof genoeg is om er eens ernstig over te denken en misschien reden genoeg om een dergelijke vereeniging te slichten. (Applaus Dr. Kuyper: De Vries heeft een denk beeld aan de) hand gedaan en we willen het nu niet allefen bij woorden laten, maar een verstandige daad doen nl. een vereeniging stichten. Één alleen kan weinig, maar ge- zaraelijk veel. Ieder zal dus het zijne bij dragen om deze belangrijke zaak tot stand te brengen. In welken vorm, daarover spre ken we later. We zullen 't zoo practisch mogelijk doenmaar nu konden er mis schien zijn die eene andere raeening hebben, laat iedereen nu zeggen wat hij w 1. Nu is 't algeineene beraadslaging. De ^ries wil e'en vereeniging, dat vind ik ook 't cenigste vooreerst, maar ik wil 't niet opdringen want we zijn hier om ieders opinie te ver nemen. De heer Van SchijndelIk meende ook een woord te moeten zeggen in 't- belang van werkman en fabrikant oin de gedwon gen winkelnering te bestrijden. Door een vereeniging van patroons zal de toestand verbeterd worden door het tegengaan van g'edwongen winkelnering, om de concurren tie het hoofd te bieden want zoolang ge dwongen winkelnering blijft bestaan is de concurrentie onmogelijk; wat zal het gevolg zijn: dat de knechts hoe langer hoe minder loon krijgen en gedwongen worden slechter waar tegen hooger prijzen te koopen. Als de fabrikanten zich vereenigen is er mis schien één kans, dat de toestand verbeterd wordt, doen we niets, dan zal het steeds erger worden en dan zullen de patroons die nu geen winkel doen ten laatste ge dwongen worden winkel te beginnen. Ik voor mij ben van plan, als er geen veran dering komt, binnen 1 of 11/s jaar ook een winkel te beginnen, dan zal er misschien kans op concurreeren zijn. Nu komt het er voor fabrikanten met winkel niets op aan al verdienen ze niets aan de schoenen, ze verdienen genoeg aan de winkelwaar Nu zal 't aan de werklieden zijn de handen in een te slaan, evenals de patroons en dan middelen te beramen tot verbetering van den onhoudbaren toestand. Dr. KuyperMannen, nu heeft reeds een baas en een meesterknecht 't woord gevoerd, nu wou ik ook wel eens een gewonen knecht hooren. Is om de verschillende opinies te vernemen en ik stel er prijs op, die uit de heele vergadering te hooren. Adriaanse Daar ik lang voor een baas met winkelnering heb gewerkt, ken ik den toestand goed en kom ik volkomen overeen met den eersten spreker vooral omtrent de vereeniging. Voor jongelui die nu nog niet, maar later misschien ook met gedw. winkel n. te maken hebben, die moeten vooral op vereeniging aandringen. Dr. Kuyper-. We hebben nu enkele stem men gehoord om een vereeniging op te rich ten. Weinigen zijn er naar 't schijnt, die niet 't heil eener vereeniging inzien. Ik zou echter zekerheid willen hebben, wie het algemeen denkbeeld van vereenigen niet wenschelijk vindt maar ook de reden. (Naar blijkt steramen allen met het denk beeld van „vereenigen" in.) Ik constateer dan het feit, dat er niemand is, die niet wenscht, dat er eene vereeni ging tot stand komt. Dus nu hebben we reeds een resultaat, dat er eene vereeniging tot stand komt. Nu de soort Dat kan zijn of vakvereeniging, of ver eeniging van patroonsvan werklieden en dan een gecombineerde vereeniging van beiden, dus van belangstellenden. Nu welke de beste is, die wat goeds kan uitwerken. Dus mannen nu is aan de orde, welke van de 4 bovengenoemde, wat voor soort Welk is 't meest wenschelijk en nu moet ieder daar maar eens over denken en zijne meening zeggen, dan kunnen we verder na gaan of we daardoor de misbruiken zouden kunnen tegengaan. De Vries Ik geloof als de adjunct-in specteur hierin eens eenig advies wilde ge ven, dat dit 't beste is, dan ontspint zich van zelf de gedachtenwisseling. De adjunct-inspecteurdaartoe gaarne bej reid, neemt 't woord Daar mijn geachte chef eenige leiding heeft willen geven aan deze vergadering wil ik gaarne aan dit verzoek voldoen maar wij zijn geen belanghebbenden, alleen belangstellenden, als wij dua iets zeggen, is dat steeds op zeer bescheiden toon, wij houden ons op den achtergrond en willen ook volstrekt niets aan U opdringen, in't geheel niet op den voorgrond tredenals ik 't woord neem, is dit om wat meer levendigheid aan de gedachtenwisseling te geven. De misbrui ken in de gedwongen winkelnering moeten be streden worden door patroons en arbeiders, wijl het in beider belang is. De werklieden ondervinden het dagelijks en de patroons door de zware concurrentie die bijna niet is vol te houden; de winsten op de schoenen behoeven maar laag te zijn, daar die op den winkel hoog genoeg zijn, om 't bestaan vol te houden. We moeten daarom om te beginnen niet te veel hooi op den vork nemen trachten te krijgen wak we kunnen. De wenschelijkheid is reeds betoogd om eene vereeniging te stichten die het hoofd zal kunnen bieden aan die misstanden, die niet gemakkelijk zullen ophouden. Want denkt niet dat als een vereeniging opgericht is, dan die misstanden zoo ineens maar ophouden. Neen, er zal hard gestreden moeten worden en daarom moeten de pogingen van allen, die voor/t zelfde doel strijden elkander niet tegen werken maar steunen, daarom juich ik eene ver eeniging van harte toe. Op welken voet moet die nu worden ingericht Reeds is gesproken, over 2 vereeniginger», één voor patroons en één voor werklieden, maar er zijn nog andere wegen. Daarom zal ik even 't woord voeren over de denkbeelden der drie spre kers, er moet wrijving zijn, dat is zeer wensche lijk. Want mochten onze pogingen eens misluk ken, dan kan men ons niet verwijten alles niet goed gewikt en gewogen te hebben. De Vries wil 2 vakvereenigingen de industrie zal daardoor zeker verbeterd worden en de werk lieden beter loon krijgen etc. maar er zijn ook vele bezwaren tegen. Zoo zullen er dadelijk per sonen zijn, die eene dergelijke vereeniging niet steunen, die er geen heil in zien. Als die ver eeniging sterk genoeg is, dan is 't goed, maar die jonge vereeniging zal het moeten uithouden tegen de anderen die wel aan gedwongen win kelnering doen en die natuurlijk ook niet stil zitten; zouden ze het misschien niet goed kunnen volhouden, dan zou men mismoedig worden en alzoo de vele moeite die men zich heeft gegeven, voor niets zijn, Vakvereenigingen kunnen later toch zeer zeker komen, daar zij zeer nuttig zijn om de industrie op te voeren en bekwame arbeiders te kwee ken. Maar is 't niet mogelijk, bij alle belang stellénden die deze toestanden verkeerd achten steun te vinden. Er zijn andere we gen dan vakvereenigingen er bestaat in ons land een wet up de Kamers van Arbeid, die zich meer speciaal met de belangen van de ar beiders bezig houden. In die K. v. A. hebben zitting een even groot aantal patroons als werk lieden. Patroons worden door patroons, arbei ders door arbeiders gekozen die komen samen etc. op kosten der regeering, daar worden de verschillende zaken en klachten besproken en aan de regeering bekend gemaaktgeschillen worden voor een scheidsgerecht gebracht en be slist en ik geloof dat de regeering niet zal nala ten, als er om gevraagd wordt een K. v. A. al hier in te stellen. De Tweede weg is, dat van regeeringswege de

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1899 | | pagina 1