""binnenland.
BUITENLAND.
Staatkundig overzicht.
-
omstraalt. Daarbij kunnen echter hen vroe
gere fouten niet geredresseerd worden. Twee
rapporten door den opperbevelhebber naar
Engeland gezonden, zijn als twee onaange-
namen acten van beschuldiging voor de
betrokken generaals. Lord Methuen heeft
twee maanden noodig gehad, om zijn rapport
op te stellen over het Magersfonteinenheil.
Door den opperbevelhebber, die het wel
sprekend genoeg scheen te vinden, is het
het zonder eenig commentaar doorgezonden.
Lord Methuen tracht alle verantwoordelijkheid
op twee dooden te schuiven generaal Wau-
chope en kolonel Downman van de Gor
dons.
Dit is voorzeker niet mooi.
Generaal Gatacre, die sedert zijn reputatie
weer wat heeft verbeterd, heeft zijn rapport
moeten inleveren over het gebeurde bij
Stormherg. De opperbevelhebber maakte bij
dit rapport wel een kantteekening en de
generaal krijgt eene opmerking te slikken
over het strijden met vermoeide soldaten en
het voortrukken zonder behoorlijke verken
ningen te hebben doen voorafgaan.
Uit Lourengo Marques wordt gemeld dat
de generaals Joubert en Botha te Kroonstad
zijn aangekomen, waar zij met de presidenten
beraadslagen over nieuwe verdedigende rnaat-
regelen.
De Boerenlegers, die wijd verstrooid waren
door den inval iu den Vrijstaat, trekken zich
thans samenmaar waarschijnlijk zal geen
ernstig gevecht geleverd worden voor over
een dag of veertien.
De Engelsche officieren te Petroria 2ijn
Vrijdag in rijtuigen van de modelschool naar
nieuwe kwartieren overgebracht buiten de
stad, aan den voet van de Daspoorlheuvels.
Aan de Daily News wordt uit Bloemlon-
tein gemeld dat zich te Pretoria thans een
corps van 2000 weerbare vrouweu heeft ge
vormd, onder deu naam van Amazonencorps.
De berichtgever heeft gehoord dat zij evenals
de Hooglanders kilts dragen.
De spoorweg uit Bloemfontein naar het
noorden moet bij Kroonstad vernield zijn.
Kolonel Bethune's vliegende colonne, die
de Boeren iu de buurt van Pomeroy, den
terugweg trachtte af te snijden is daar slaags
geweest. De Boereu wisten goed te ont
komen en namen huu kanonnen mee. Het
vechten duurde vier uur, maar de Boeren
behielden hun teireiu. De verliezen van de
Engelschen waren, volgens het bericht, gering.
Dr. Molengraaf?, hoofd van de iulichtingen-
departemeut, heeft bekend gemaakt, dat de
verliezen der republiekeinen tot vóór het
ontzet van Kimberley en Ladysmith bedrageu
hebben: gesneuveld 677, gewond 2129, door
een ongeluk gewond 171, aan ziekten ge
storven 99, zieken die hersteld of nog onder
behandeling zijn 1251totaal 4351.
De Transvaalsche oorlog is de veertigste
oorlog, die de Engelschen ooder de regeering
van koningiu Victoria voeren. Die oorlogen
waren
Een oorlog tegen Rusland 1854.
Drie oorlogen tegen Afghanistan 1838,
1849, 1878.
Vier oorlogen tegen China 1841, 1849,
1856, I860.
Twee oorlogen tegen de Sikhs 1845, 1848.
Drie oorlogen tegen de Kaffers 1846,
8 51, 1877.
Drie oorlogen tegen Birmah 1850, 1852,
1885.
Negen oorlogen in Indië 1857, 1860,1863,
1864," 1868, 1879, 1890, 1895, 1897.
Drie oorlogen tegen Ashanti 1864, 1873,
1899.
Een oorlog tegen Abessyuie 1867.
Een oorlog tegen Perzie 1852.
Een oorlog tegen de Zoeloes 1878.
Een oorlog tegen de Basutos 1879.
Een oorlog in Egypte in 1892.
Drie oorlogen in Soudan 1894,1896,1899.
Een oorlog in Zanzibar 1890.
Een oorlog tegen de Matabelen 1894.
Twee oorlogen tegen Transvaal 1881 en
1899.
Zaterdag is de Dunnottar Castle van
Southampton naar Kaapstad vertrokken. On
der de passagiers waren generaal Carrington
die een commando gaat aanvaarden aan de
zuidelijke grens van Rhodesió, de hertogin
van Teek en hare zusters, de markiezin van
Ormonde en Lady Chesham, en Lady Roberts.
De transportschepen Gaika, Auranian en
Custodian vertrokken met 100 officieren en
2500 man.
Zondag lichtte het transportschip Dunera
het anker met het tweede bataljon garde
grenadiers en den staf van de achtste divisie,
in het geheel 36 officieren en 1140 man.
Het transportschip Winifredian is uit
Zuid-Afrika aangekomen met ongeveer 150
invaliden.
In het Westen.
Terwijl de Indépendance beige liet bericht
heelt, dat Lord Kitchener aan het hoofd
van een sterke troepenmacht naar Maleking
trekt en vandaar op Pretoria zal aanrukken,
verzekeren Kaapsche bladen dat Lord Kit
chener Prieska binnengetrokken is. Aangezien
zelfs de veelgeprezen Kitchener niet op twee
plaatsen tegelijk kan zijn, is althans één van
deze berichten onwaar. Maar wij zijn geneigd
ze geen van beide te gelooven.
Het is natuurlijk mogelijk, maar niet
waarschijnlijk, dat Kitchener zich persoonlijk
naar Prieska begeven zou hebben, zóó ver
westelijk van het station Oranjerivier gele
gen, in een zeer schaarsch bevolkte streek
die zoo ver van het oorlogsterrein ligt dat
een opstand er geen rechtstreekschen invloed
kan hebben op de groote krijgsverrichtingen.
Hij zal den tocht naar Prieska wel aaneen
onderbevelhebber overgelaten hebben. De
hernieuwde bezetting van deze plaats is in
zoover van belang, dat ze de gemeenschap
van de Boeren in Grikwaland en die inde
noordwestelijke districten der Kaapkolonie
kan bemoeilijken. Maar daarentegen heb
ben de opstandelingen Uppington bezet,
dat aan de Oranjerivier evenzeer westelijk
van Prieska ligt, als deze plaats aan het
station Oranjerivier. Deze heele beweging
kan intusschen, naar 't ons voorkomt, slechts
dan van groot belang worden indien ze zich
uitbreidt naar het zuiden en zuidoosten, en
daar bemerkt men nog niets van.
Wat het oprukken van Kitchener naar
Mafeking betreft, de Indépendance zelf
geelt het bericht ouder voorbehoud. We
zouden zeggen dat men het te Londen niet
zou laten uitlekken. En als 't maar een
vermoeden is, dan hebben we 't ook in de
Engelsche bladen reeds gelezen, en het ligt
ook voer de hand dat Roberts iets van
dien aard iu den zin heeft. We hebben
al een poos geleden gewezen op de waar
schijnlijkheid dat terwijl Buller de Boeren
in Natal vasthoudt, en Roberts hen in het
front moet aantasten, een andere Engelsche
kolonne, of meer dan een flankbeweging
zal uitvoeren aan de westelijke zijde, ten
einde de Boeren te dwingen, hun macht
verdeelen. Wij zien hierin voor de
te verdeelen. Wij zien nienn vuur uc
Boeren het grootste gevaar, maar duchten
nog meer een beweging over Boshof en
Hoopstad dan over Mafeking.
Voorshands schijnen de Boeren zich nog
sterk te gevoelen bij Veertien Stroomen.
En Roberts heeft er in meer dan een op
zicht groot voordeel bij als hij nog wat
wacht.
daar de planters geen geld hebben om hunne
ai beidslooneu te bet?.!e.i. Hunne oogsten
houden ze terug, totdat het Congres een
besluit genomen heeft, op welke manier hei
eiland zal bestuurd worden en of hun al of
niet rechten op den in- en uitvoer zuilen
opgelegd worden. Aan tabak alleen is op t
oogenbbk in de pakhuizen 3 000.000 pond
opgeslagen en gereed om verscheept te
worden, zoodra de handel heropend is.
Cuba gaat eene goede toekomst tegemoet,
en onder de Cubanen vermindert de onte
vredenheid, nu ze gezien hebken dat presi
dent Mc Kinley huu eiland zelf-bestuur
verleent. De Amerikaansche militaire macht
langzamerhand teruggeroepen en in Mei a.s.
zullen de eerste verkiezingen onder de Cu
banen plaats vinden.
Met het oog op de nieuwe koloniën en t
uitbreiden van de zeemacht der verschillende
Europeesche mogendheden, heeft het gouver
nement groote contracten gesluten voor het
bouwen van oorlogsschepen, kruisers en tor
pedobooten en zijn de militaire en maiitieme
academies te West-Point en Aunapolis ver
groot.
Een indrukwekkend schouwspel had plaats,
toen door de Ohio Society aan Mc. Kinley
een banket werd aangeboden ter gelegenheid
van zijn driejarige regeering als president der
Vereenigde Staten. In de rijk versierde bal
zalen van de Waldorf Astoria waren de
gouverneurs der verschillende staten, senators
en hooge staatsambtenaren saamgekomen,
om hulde aau het hoofd van den staat te
brengen.
Met groote belangstelling werd de rede
gevolgd, waarin Mc. Kinley een overzicht gaf
van zijn tot heden gevoerd bestuur. Hij
wees er op, hoe de Vereenigde Siaten zich
op vriendschappelijken voet bevonden met
alle buitenlaudsche mogendheden, de hau—
delsrelatieu waren toegenomen en de uiivoer
gedurende de laatste 2 jaren den invoer met
ongeveer een billioen dollars overtrof. Hy
poihekcn zijn afgelost, de interest is gedaald
en de arbeidsloonen ziju verhoogd. Het ge-
heele land verkeert in bloei en het grootste
deel van de bevolking gevoelt zich gelukkig
en tevreden, want er heerscheu goede tijden.
Na 33 jaren van ouafgebroken vrede kwam
eene onvermijdelijke oorlog, die gelukkig van
korten duur was en waar niet alleen onbe
vlekte lauweren behaald werden, maar die
ook de Vereenigde Staten onder de mach
tige rijken der wereld rangschikte. Trotsch
kan Amerika er op zijn, dat bij het uitbreken
van dezen oorlog, onmiddellijk een kwart
millioen vrijwilligers zich aanboden tot ver
dediging van het vaderland en bewezen werd
hieruit dat de staande legers onnoodig zijn,
wanneer elke burger bereid is onmiddellijk
in het gelid te treden.
Voor de verkiezing van een nieuwen
President in December van dit jaar worden
door het geheele land reeds plannen ge
maakt. Over het algemeen is de meening
onder de republikeinsche partij, dat Mc Kinley
zal herkozen worden, voornamelijk op grond
van het verschil tusschen de slechte toestan-
Turkije heeft definitief dc wijziging aan
genomen, welke Rusland heeft voorgesteld
op de voorstellen, betreffende den aanleg van
spoorwegen in Klein-Azie. De concessie zal
dus aan een Russische maatschappij worden
verleend en wel voor het geheele kunstgebied
der Zwarte Zee.
Ketzer Wilhelm van Duitschland moet ver
klaard hebben, dat hij nimmer het proteciio
nistisch wetsontwerp op den invoer van
buitenlandsch vleesch zal goedkeuren, terwij!
de agrariërs als antwoord daarop hun bladen
laten mededeelen, dat zij tegen he! vlootont—
werp zullen stemmen.
Alles vraagt men zich met opzicht tot het
huwelijk van Aartshertogin Stephanie af, nu
het bericht komt dat graaf Lonyay te Venetie
door influenza aangetast is, zoodat de huwe
lijksplan weêr is uitgesteld. Er is te eerder
grond om aan andere „invloeden* dan
influenza te denken, wijl de graaf niet te
Venetie zijne ziekte uitviert, maar toch naar
Govitz is vertrokken, maar 't heet om zich
aan het koude en vochtige klimaat van Venetie
te ontrekken.
WAALWIJK, 21 Maart 1900.
Benoemingen
Kon. Besl. ziju met ingang van
Bij Kon. Besl. zijn met ingang van 1
April, bevorderd tot opzichter van den rijks
waterstaat 1ste klasse A. D. G. teu Does-
schate, thans opzichter 2de klasse tot op
zichter van den rijkswaterstaat 2de klasse
A. Koortsman, thans opzichter 3de klasse
en tot opzichter van rijkswaterstaat 3de klasse
A. Nieuwland, tlians 4de klasse.
Onze Haven.
ons hieromtrent 't volgende
onze Kamer van Koophandel mede en het
ligt in. i. op den weg der vereeniging daar
tegen te protesteeren; en ik stel voor de
volgende motie aan te nemeu
„De algemccue Vergadering van de Schoen-
makersvereeuiging, gevestigd te Waalwijk,
gehoord de debatten omtrent de Ongevallen
wet, draagt het Bestuur op, een adres te
richten aan de Eerste Kamer der Staten-
Generaal, waarin wordt aangedrongen op
aanneming der wet. als zijnde wel degelijk
in het belang van den werkgever en den
werkman.
Na eenige discussie werd daartoe bij ac
clamatie besloten en de vergadering ge
sloten.
Rijksnormaallessen.
Naar men ons meldt, hebben zich voor
de Normaallessen en de voorbereidende klas
se alhier 17 candidaten aangemeld. Wel
een bewijs, dat de inrichting zich in voortdu-
renden bloei mag verheugen.
Oplichterij.
Dezer dagen moet in onze gemeente op
lichterij hebben plaats gehad door eene
vrouw, die tot dusver onbekend is gebleven.
Misschien heeft de daderes hare praktijk
op meer plaatsen uitgevoerd, maar bij een
is dit toevallig uitgekomen.
De vrouw dan vervoegde zich hier ter
plaatse bij iemand, om voor eene andere
vrouw, die in bijzondere omstandigheden
verkeerde geld te vragen, daar natuurlijk
de ergste tafereelen bij verhalende. Het
geld werd haar dan ook verstrekt. Nu
kwam dezer dagen de meid van den gever,
de vrouw voor wien het geld was gehaald
tegen en wees er haar op, dat het toch zoo
erg niet met haar gesteld was, waarop deze
antwoordde, nergens van te wetenzij had
nergens om gestuurd en ook niets ontvan
gen. De vrouw in quaestie zal dit zelf wel
gebruikt hebben en ook op andere plaatsen
zoo wat trachten te pakken te krijgen. Men
zij op zijn hoede
Rare snuiters.
In een herberg alhier schijnt tegenwoor
dig de verzamelplaats te zijn van hen, waarop
bizonder door de politie het oog moet worden
gehouden.
Dat volkje dat nu eeus gaat schuitje
varen en dan midden op het water gekomen
elkaar slag levert, komt later weer bijeen
om onderling eikaars jassen en petten te
verbranden. Nu Zaterdagavond heeft men
de aardigheid gehad elkaar weer slag te
leveren, dit had wel geen bebloede koppen,
maar tuet krulwonden overzaaide aangezichten
tengevolge. Zondagavond, hetzelfde spel; men
was toen echter gewapend met schoenmakers-
raspen waarmede een meer beteekenend wondje
werd toegebracht.
De politie heeft tegen enkelen hunner
verbaliseerd.
den van het land vóórdat hij de regeering
aanvaardde en den bloei en den vooruitgang,
waarin het zich thans bevindt.
Üe bijeenkomst der republikeinen tol het
benoemen van hun candidaat voor het pre
sidentschap zal plaats vinden den 17en Juni
en gehouden worden in Philadelphia.
Een groot verlies veroorzaakt de dood
van den vice-president Hobart, die niet alleen
een trouw raadsman van Mc Kinley was,
doch tevens een kunstig staatsman. Als
opvolger wordt genoemd de assistent-gou
verneur Woodruff van den staat New Yoik.
Wat de democratische partij betreft, haar
bijeenkomst zal plaats vinden den 9eu Juli
in Kansas City, en evenals bij de vorige
verkiezing zal William Bryan candidaat
gesteld worden.
Bryan heeft na zijn nederlaag niet stil
gezeten. Bij het uitbreken van den Spaansch-
Amerikaanschen oorlog bood hij zich als
vrijwilliger aan en ontving de benoeming als
kolonel vau een Nebraska-regiment, hetwelk
tot zijn grooten spijt niet naar Cuba gezonden
werd, doch in het kamp achterbleef. Onaf
gebroken houdt hij dagelijks in verschillende
plaatsen groote redevoeringen. Bij voorkeur
veikondigt hij zijne ideöen achter op den trein
staande, aan de op het perron toegestroomde
inwoners, en het is hem daardoor mogelijk
soms op 5 of 6 verschillende plaatsen op
een dag redevoeringen te houden.
Alle hoop hebben de republikeinen, dat
de oorlog in de Filippijnen geëindigd zal
zijn voor de verkiezingen beginnen, doch op
't oogenblik is nog weinig kans hierop, of
schoon generaal Otis, de gouverneur-generaal
te Manila, verklaart dat de oorlog zoo goed
als uit is, weet men hier maar al te goed,
dat deze rapporten ouwaar zijn. Waar Agui-
naldo, het hoofd der opstandelingen zich
bevindt, is onbekend dagelijks hebben groote
en kleine gevechten plaats, soms met hevige
verliezen aan de zijde der Amerikanen.
Daarbij zijn de hospitalen overvuld met zieke
soldateu en heeren even zoo velen naar
Amerika terug als er heen gezonden worden.
Een groote vloot is nog steeds in de haven
van Manila aanwezig en millioen dollars
worden aldus uitgegeveu, zonder dat voor
uitgang te bespeuren is. Een groot verlies
was de dood van generaal Lawtou, een der
bekwaamste officieren uit bet Amerikaansche
leger, op wiens hoofd (zegt men door de
opstandelingen, een prijs vau 25.000 dollars
was gesteld en die. in hinderlaag gelokt,
verraderlijk werd doodgeschoten.
Het eiland Porte-Rico, voorspoedig onder
Spaansche regeering, is op 't oogenblik in
ellende. De bevolking verlangt vrijen handel
met de Vereenigde Staten, wat echter door
het Congres is geweigerd. Duizendeu arbei
ders op de plantages komen om vau honger
Men zendt
ter plaatsing.
Dezer dagen bracht ik een bezoek aan de
haven en kon ik mij opnieuw overtuigen
van den slechten, ongunstigen toestand,
waarin onze eenige vaarweg reeds zoo lang
verkeert.
Verbetering is zoo dringend noodzakelijk,
dat langer uitstel hiertoe haast onvergeeflijk
genoemd moet worden.
In November van het vorige jaar werd
door den heer H. Mulders in den Raad een
voorstel met begrooting lot verbreeding en
uitdieping der haven ingediend, welk voorstel
bij den Leden, en eveneens bij den Voor
zitter, zoo zeer in den smaak viel, dat be
sloten werd een nauwkeurig onderzoek in
te stellen.
Thans, ruim vier maanden na dato,
hooren wij totaal niets meer van de zaak
en zien wij reikhalzend uit naar eene Ge
meenteraadsvergadering, waarin bewuste zaak
behandeld zal worden. Heeft men werke
lijk ernstige plannen om aan den ellendigen
toestand onzer haven een einde te brengen,
dat men dan niet blijve dralen en uitstellen.
De grondwerkers hebben den aroeid nog
niet hervat en zouden thans op de voor-
deeligste voorwaarden gehuurd kunnen
worden.
Schoenmakers vereeniging te Waalwijk.
Gisteravond had op de zaal Musis Sa
crum" alhier, de aangekondigde vergadering
plaats van de Schoeumakersvereeniging. Te
genwoordig waren een 35-tal leden.
Voorlezing werd gedaan van de Kon.
goedkeuring der Statuten.
Daarna werd het huishoudelijk reglement
behandeld en na eenige wijzigingen aange
nomen. O. a. werd besloten ieder jaar 4
verplichte algemeene vergaderingen te hou
den op te laat of niet komen, alsook op
't heengaan voor afloop der vergadering zon
der kennisgeving, werd een boete van vijf
cent gesteld.
Verder aangenomen eene circulaire te la
ten drukken en die in de omliggende plaat
sen te doen verspreiden, om de schoenma
kers aau te moedigen lid te worden.
Daarna werd een definitief bestuur ge
kozen nl. de heeren H. van Schijndel,
Chr. Trimbach, Alph. de Vries, J. v. d.
Meijdenberg, J. van Assen, Adriaanse, 3.
Wingels, Massuger en P. Mattie, die allen
de benoeming aannamen
De heer Alph. de Vries bracht verder de
ongevallenwet ter sprake, en deelde mede,
dat zooals bekend was, deze door de Tweede
Kamer is aangeuomennu wordt in den
lande eene groote adresbeweging op touw
gezet, om die wet in de Eerste Kamer te
doen vallen, hieraan zoo gaat spr. verder,
heb ik tot mijn spijt gelezen, doet ook
Bijna een ongeluk.
Gisteren zou een persoon alhier een jong
paard voor de eerste maal berijden. Het
dier maakte allerlei dwaze sprongen en
geraakte voor een in aantocht zijnden stoom
tram. Had de ruiter 2ich niet met een koe
nen sprong weten te redden en de machi
nist niet juist op tijd gestopt dan voorzeker
ware een groot ongeluk niet te voorkomen
geweest.
Wetsontwerpen.
De wetsontwerpen voor de regeling
van de landweer en de landstorm, zijn ter
verzending aan de Staten-Generaal gereed.
Het is zeer waarschijnlijk, dat zij in de
eerste op het a.s. reces volgende bijeenkomst
der Kaïner gelijktijdig met de overige mili
taire wetten in de afdeeliugen zullen onder
zocht worden.
Vredesconferentie.
De Russische photograaf, die tijdens de
bijeenkomst der Vredesconferentie, ingevol
ge opdracht van den Tsaar, tal van opna
men heeft gedaan van gedelegeerden, af
zonderlijk of in groepen, vergaderingen enz.
voor portretten, bioscoop enz., is sedert
eenige dagen op de binnenplaats van het
ministerie van buitenl. zaken bezig met
het nemen van photo's van de verschillen
de akten, protocollen en andere officieele
bescheiden, door de tot de overeenkomsten
toegetreden mogendheden onderteekend.
Het photografeeren dezer gewichtige do
cumenten geschiedt onder toezicht van een
ambtenaar van het ministerie, die de oor
spronkelijke bladen achtereenvolgens aan den
photograaf overhandigt en weer van hem
terugneemt.
Uit dc Hofwereld.
Uit Duitschland wordt gemeld, dat Hare
Majesteiten de Koningin der Nederlanden
en de Koningin-Moeder in Mei a. s. te
Arolsen verwacht worden ter bijwoning van
de huwelijksplechtigheid van Prinses Elisa
beth van Waldeck en Pyrmont met den
graaf zu Erbach
De ontzettingstocht der „Serdnng".
Het Soer. Hand. deelt mede, dat de com
mandant der zeemacht een nauwkeurig on
derzoek heeft ingesteld naar het optreden
den commandant van Hr. Ms. Ser-
van
dang op Nieuw-Guinea. Uitvoerige mede-
deeling is gevraagd omtrent het restant ko
len bij aankomst te Soerabaja en het kolen-
verbruik op de verschillende trajecten, af
gelegd op den zoogen aamden outzettings-
tocht.
Comité van advies omtrent emigratie naar
de Zuid Afrikaanscke Republieken.
Schier niemand iu Nederland tracht Diet
te doen wat hij kan voor de Boeren. Duizen
den bij duizenden guldens zijn reeds bijeen
gebracht om door allerlei geoodoofde mid
delen hen ie helpen en de diepe wonden te
lenigen, die hun voorbecldelooze strijd tegen
unrecht en geweld hun slaat
Niet allen evenwel die zich aan het hooid
sielien om hun bijdragen in te zamelen, be
schikken over voldoende kennis van Alnka
en genoegzaam vertrouwen in Nederland
waardoor aau de allereerste voorwaarden vol
daan wordt om u et. hoop op goeien uitslag
te kunnen arbeiden.
Het intervieuw van Dr. Leyds, dat dezer
dagen in >Het Vaderland" is medegedeeld,
staaft zóo voldoende dit beweren, dat daar
over geen woord meer behoeft gezegd te
worden.
De ondergeteekenden van welke sommigen
reeds in kleiner kring weikzaam waren op
hetzelfde gebied, werden uitgenoodigd meer
publiek op te treden en zich te vereeuigen
tot het comité aan het hoofd van dit opstel
genoemd. Ze zijn de heeren Jhr. Mr. F.
Beelaerts van Blokland te 's Gravenhage,
Mr. J. G. S. Bevers, oud lid vau de 2c
Kamer der Staten Generaal te 's Gravenhage
P. J. A. de Bruïne, 2de voorzitter van het
Nederlandsch Landbouw comité en van de
Hollandsche Mij. van Landbouw, te Zwijn-
drecht Dr. B. A. P. van Dam, die gedurende
11 jaren als geneesheer te Fauresmith in
Oranje Vrijstaat practiseerde E. J. van Go:-
kom, oud-notaris in de Z. A. R.C. M. E.
Van Löben Seis, oud-lid van de Tweede
Kamer der Staten GeneraalN. J. Singels,
die ruim 4 jaren te Johannesburg in de Z.-A.
R. aan het hoofd eeuer industrieele ouder
neming stondBas Veth, hoofd van het
perskantoor van het Algemeen Nederlandsch
Verbond te Doidrecht; J. A. Wormser, die
in 1896/97 de Republieken en de Koloniën
van Zuid-Afrika doorreisde.
Het doel van dit Comité is, in ruimeren
zin des woords hen die wenschen te emi
greren naar Zuid Afrika met raad en daad
bij te staan geschikte personen te helpen in
hun voornemen en zoo noodig van de mid
delen ter volvoering van die plannen te voor
zien en hen voor wie het beter is dat ze
hier blijven, onpartijdig te dienen van advies,
opdat die daar niet in hun ongeluk loopen
na hier hun laatste bescheiden middelen er
voor geofferd te hebben.
Het Comité weet zeer goed dat alle ver
toon of bewijs van philantropie in den ge
wonen zin des woords tegenover de Boeren
ten eenenmale misplaatst is en in Afrika
slechts wantrouwen wekt zonder nut te doen.
Het is echter hoog noodig te helpen op elke
wijze die een bevriend volk tegenover een
voor haar vrijheid worsteleude natie niet
verboden is.
Daartoe kan veel geld vereischt worden
Het Comité stelt zich dus even gaarne ter
beschikking voor het geven van advies als
voor het ontvangen van geldelijke bijdragen
Het vertrouwt dat dit beroep op het ge
heele Nederlandsche volk niet vergeefs zal
zijn.
De zetel van het Comité is in Den Haag,
Men richte zich voor het inwinnen van advies
aan den secretaris en zende zijne gaven aao
een der bovengenoemde heeren of rechtstreeks
aan den penningmeester.
sGravenhage15 Maart 1900.
J. A. Wormser, Voorzitter
Dr. B. A. P. van Dam,
131 Bezuidenhout, 'sGravetJiage,
Secretaris.
Jlu. Mr F. Beelaerts van Blokland,
Koninginnegracht 62, sGraven/iagt
Venning meester.
Het Fonds tot daadwerkelijkcn steun.
Men weet, dat het Zuid-Afrikaansclu
fonds tot daadwerkelijken steun, onder lei
ding van den heer Noels van Wageninger
tc Amsterdam opgericht, reeds aan zijr.
plannen een begin van uitvoering heeft ge
geven door uitzending van deu heer Juniu
met een aantal emigranten. Velen in des
lande, die met ons de uitvoering dezei
plannen niet zonder bedenking achten, zijs
waarschijnlijk eenigermate gerust gestel:
door de verklaring in het weekblad „0;
voor Transvaal" gegeven, dat door den heer
Noels van Wageningen niet zou zijn ge
handeld dan na overleg mef de Vertegen
woordigers der Republieken.
De zaak kwam ons gewichtig genoe;
voor, om, nu wij dr. Leyds op zijn door
tocht alhier toevallig ontmoetten, hem dien
aangaande een vraag te stellen. Uit zij:
mond vernamen wij dat de hier gegeve'
voorstelling van zakeu niet juist is. Ht
is waar, dat de heer Noels van Wageninge:
zich tot dr. Leyds in betrekking heeft ge
steld, maar eerst nadat de uitzending va:
den heer Junius meteen aantal emigrantei
reeds was vastgesteld en geregeld. Toei
heeft de gezant den heer N. v. W. dei
raad gegeven om met de verdere uitvoerin
van het plan te wachten, totdat uit
Zuid-Afrikaansche Republiek en den Oranjf
Vrijstaat bericht zou zijn ontvangen, of 1
uitzending van emigranten en zoo ja, well
soort emigranten wordt gewenscht. 1)
Muller, vertegenwoordiger van den Oranje
Vrijstaat, had zich geheel en al op ditzel
de standpunt gesteld.
Eenige waarschuwing tegen het lichtvak
dig iugaan op dergelijke plannen is dc
niet overbodig. De zekerheid ontbreel
dat emigranten in de tegenwoordige omsta'
digheden ginds met open armen zulle
worden ontvangen en hun weg zullen vit
den, terwijl het gevaar groot is, dat,
zij althans niet van eenige middelen votf
zien zijn, zij de ellende ten prooi zullt
vallen.
Het bleek ons dat dr. Leyds van oorde
was, dat men niet voorzichtig genoeg k(
zijn met emigratie naar Zuid-Afrika, zo
lang althans de tegenwoordige omstandif
heden duren. Een Maatschappij, die zi
dit belang aantrekt, moet z. i. meer
taak hebben onbedachte emigratie te voo
komen dan de landverhuizing te bevorder*
