it:
De Zuid-ftfrikaansche oorlog.
BUITENLAND.
Bel
Kraak rij k.
Engeland.
Duitschland.
Japan.
BINNENLAND.
I'!
ill
■I
gie.
Jaarmarkt te Waalwijk op Don
derdag 5 April a. s.
Ill
I Y
II
i
i
i
i ,i
ii
11
i 1 i
.1
die kennisgeving vergezeld gaan van een
schriftelijke verklaring der ouders, dat zij
hun kinderen voorloopig liever van onder
wijs verstoken laten, dan hen aan een der
scholen toe te vertrouwen, terwijl die ver
klaring, om geldig te zijn, ook de hand tee
kening van den arrondissements-schoolop-
ziener, moet dragen.
7. Door den arr.-schoolopziener kan bui
ten de vacantie aan kinderen een verlof van
zes weken worden gegeven voor veldarbeid,
mits die kinderen 10 jaren oud zijn en in
de laatste zes weken de school geregeld
hebben bezocht en derhalve niet zes school
tijden om niet geldige redenen hebben ver
zuimd.
De gemeenteraad bepaalt den tijd van
verlof voor veldarbeid, zoo voor openbare
als bijzondere scholen.
De ouders moeten dat verlof voor hunne
kinderen bij den schoolopziener aanvragen
8. Hoofden van scholen kunnen aan kin
deren verlof geven voor ten hoogste 10
schooltijden in 28 dagen, mits oin geldige
redenen.
Op hen rust de verplichting
a. na te gaan of een kind om geldige
redenen van school blijft; van onwettig
schoolverzuim moet het hoofd terstond ken
nis geven aan den arr.-schoolopziener
b. vóór 22 Januari van elk jaar een in
duplo alphabetische lijst op to maken van
de op d n 15 Januari schoolgaande kinderen
der openbare en bijzondere scholen, met op
gave van leeftijd enz.
e. op die lijst aant ekening te houden van
de toelating en de afschrijving van kinde
ren verder van ii deren verzuimden school
tijd, met vermelding van redenen van ver
zuim.
Overtreding van deze verplichting straft
het schoolhoofd van fó tot f50 en f 100.
d. een dezer lijsten zendt hij in bij den
arr. schoolopziener voor 1 Februari
e. aan den arr.-schoolopziener wordt iede
re week de in de afgc loopen week gemaakte
aanteekeningen gezonden, onderteekend ook
door den klasse-onderwijzer.
9. Alle gemeenteraden moeten steeds
voor den tijd van 9 maanden een of meer
commissies tot wiring van schóól verzuim
benoemen, waarin zitting moeten hebben
ouders van schoolgaande kinderen, openbare
en bijzondere onderwijzers en inwoners der
gemeente.
lie arr.-schoolopziener maant de ou Iers
of voogden hij het eerste willekeurig school
verzuim hunner kinderen of pupillen, schrif
telijk aan, zoo spoedig mogelijk aan de
verplichting der wet (e voldoen. Ieder
tweede verzuim stelt hij in handen van bo
vengenoemde commissie, die de ouders voor
haar laat komen. Blijkt de invloed der
commissie vruchteloos, dan treedt de arr.-
schoolopziener weder op en bepaalt de wet
gevangenisstraf of geldboeten van hoogstens
f 15 tegen de wederspannige ouders.
10. Verplicht zijn alle gemeenteraden
gelegenheid voor herb dingsonderwijs te ge
ven, doch de verplichting bestaat niet voor
de ouders hun kinderen van die gelegenheid
te doen genieten.
He wet kent den gemeenteraden de be
voegdheid toe, voeding en kleeding te ver
strekken aan behoeftige, schoolgaande kin
deren, of subsidie te verleend', ter bevor
dering van het schoolbezoek een en ander
te regelen bij algcineene maatregelen van
bestuur.
Nieuwe voordeden der Boeren
Wie niet hooren wil moet voelen zóó
herhaaldelijk reeds zijn de plechtige verze
keringen van de Engelsche legeraanvoerders
(berustende voor een groot deel op vertrou
welijke raededeelingen van kaffers en andere
gepatenteerde en op geldelijke belooningen
beluste leugenenaars) gebleken volkomen in
strijd te zijn met de waarheid en de werke
lijkheid zóó dikwijls reeds zijn de voor
spellingen van de generaals in werkeiijken
dienst °gebleken te zijn geïnspireerd door de
persoonlijke weuschen en verlangens en
verspreid langs officieelen weg met laakbare
lichtvaardigheid, dat men niet veel meer dan
een medelijdend schouderophalen kan wijden
aan de onaangename verassing, welke den
Britten in de laatste etmalen zijn bereid door
de berichten uit Afrika's zuidelijk deel, ter
wijl terwijl telkens weer gedurende de laatste
weken uit de officieele rapporten en de
particuliere gegevens van de oorlogscorres
pondenten de gevolgtrekking was te maken
(wel niet dat alle leed nu geleden was en
alle moeielijkheden overwonnen waren doch
dat in elk geval het ergste achter de rug
was, dat de vijand ontmoedigd, gedemorali
seerd en uiteimaie verzwakt was, zoodat hij
zich al vechtende zou terugtrekken op de
hoofdstad van Transvaal, om daar dan wellicht
nog eenigen tegenstand te bieden tegen een
verpletterende overmacht aan Britsche zijde.
Maar wreede ontgoocheling, zij hadden
alleen buiten den waard gerekend, de Boeren
zijn niet moedeloos, zij zijn weer in volle
actie. In ons vorig nummer vermeldden we
reeds het schitterend gevecht dat de Boeren
leverden; een klein troepje tegen eene aan
zienlijke Engelsche legermachtlangzaam
volgens gewone taktiek te:ugtrekkeude, en
12 officieren buiten gevecht stellende.
Omtrent het gevecht bij Karee zijn de
I volgende bijzonderheden gemeld
De divisie Tucker werd met twee brigades
cavalerie en de rijdende ariilerie onder ge
neraal French,benevens een brigade bereden
infanterie uitgezonden om de Boeren te ver
1 drijven van de kopjesten Noorden van Glen.
ï)e cavalerie voerde ter rechterzijde en de
l bereden infanterie op den linkervleugel een
ïenkeuyilrekkeude beweging uit, terwijl het gros
der infanterie een aanval deed op het cen
trum. De bereden infanterie kon eeist om
trekken nadat de aanval in het centrum zich
reeds had ontwikkeld. De cavalerie werd
hevig beschoten met het gevolg, dat vele
paarden gedood werden. De boeren trokken
langzaam en in goede orde op Brandtfort
terug.
Een telegram uit Bloemfontein bericht,
dal er niet meer dan zes duizend man wer
dsn uitgezonden van Kroonstad om Brandfort
te bezetten dat hel gevecht geduurd heeft
Donderdag van elf uur in den morgen tot
het vallen van den avond en dat er niet
meer dan een twee a d-ieduizend Boeren
hebben gestaan tegenover de elf- jt twaalf
duizend man onder de generaals Tucker en
French.
l)e Engelsche troepen hebben getracht den
troep Boeren om te trekken en in te sluiten,
maar ze zijn er niet in geslaagd. De Boeren
zijn teruggetrokken in goede orde (de Engel
rchen geven dit zelf to^) na gedurende meer
dan vijf uur stand te hebben gehouden tegen
overeen overmacht en na een 12 tal officie
ren en 200 manschappen buiten het gevecht
te hebben gesteld, en na, volgens hun
tactiek, een groot aantal paarden te hebben
gedood van generaal French cavalerie, welke
uit militair oogpunt beschouwd, op dit oogen-
blik meer waard zijn dan soldaten.
Mig dit nu niet geheel als een overwin
ning genoemd, een prachtig voordeel hebben
de republikeinen den volgenden dag behaald,
volgens een olficieel telegram van Lord
Roberts
Het telegram van Roberts uit Bloemfontein
gedagttekend 1 April, waarin Reuters tele
grain over de vermeestering van het konvooi
bevestigd wordt, luidt
Broadwood liet mij weten dat de vijand
Tabanchii naderde in twee troepen, van het
noorden en het oosten. Broadwood meldde
dat hij van plan was terug te trekken naar
de waterwerken, 27 kilometer dichter bij
Bloemfontein. Ik antwoordde dal de negen
de divisie bij het krieken van den dag zon
oprukken «m hem te steunen. Broadwood
trok s' nachts naar de waterwerken en bi
vakkeerde daar. Bij het aanbreken van den
dag op den 3len Maart werd hij van drie
kanten aangevallen. Hij zond zijn batterijen
en tros weg naar Bloemfontein en gaf hun
als geleide cavalerie mee. Drie kilometers
van de waterwerken ktuist de weg een diepe
spruit, waarin de Boeren zich des nachts zoo
goed hadden verscholen, dat de Engelsche
verkenners de spruit overtrokken zonder ze
ie ontwaren. De boeren openden het vuur,
toen de «agens en de kanonnen in de drift
waren. Vele drijvers en paaiden werden
van nabij doodgeschoten. Zeven kanonnen
werden buitgemaakt, met de overigen galop
peerden de Engelschen weg.
De verke: ners vonden een drift over de
spruit die niet door den vijand bezet was,
en daardoor trok de rest van de cavalerie
van Broadwood de spruit over en herstelde
zich met groote vastberadenheid. Hoorende
dat Broadwood in't nauw zat, beval ik French
met de beide overblijvende brigades cavale
iie de negende divisie te volgen eu te on
dei steunen. De negende divisie verscheen
om twee uur 's middags op het tooneel van
den strijd. De legermacht van den vijand
wordt geschat op tusschen de acht- en tien
duizend man. Zij hebben kanonnen bij zich
maar het is onbekend hoeveel."
Zeven kanonnen, 200 convooiwagens, 200
man gevangen, 150 gedood en gewond, dat
noemen we een overwinning wel een bewijs
dat de Boeren niet ontzenuwd zijn, en goede
leiders bezitten, en tevens dat de moeilijkste
sport nog is te beklimmen voor de Engelschen
Tusschen Bloemfontein en Pretoria zal de
gioote worsteling plaats hebben en vele bit
tere teleurstellingen zullen de pochende En
gelschen nog moeten ondervinden.
Geven we den moed niet op en laten we
de beste verwachtingen koesteren over het
resultaat.
Het is niet oninteressant om te vermelden
dat de bondgenooten nog troepen genoeg
bezitten, zoodat zij bij Ladybrand (in het
Oosten van den 0;arje Vrijstaat een troepen-
afdeeling hebben achtergelaten, om, indien
mogelijk, de verbindingslijn van Lord Roberts
te verbreken, of om een oprukken der
troepenmacht van uit Natal komend, die
pogen zal de Oranjerivier te bereiken, door
Bisoeloelaud heen ie trekken, het hoofd te
kunnen bieden. Dit lijkt dus niet erg op
een gedesorganiseerde macht, op een feit,
dat de generaals niet door een paniek zijn
bevangen.
Vierhonderd Boeren zijn in lager te Boet-
sap, 700 te Witrand ten noorden van Klip-
dam, omstreeks 6000 langs de Vaal, van
Veertien Stroomen tot Christiana.
Laflans ielegraaf-agentschap beschrijft
de begrafenis van generaal Joubert als de
meest indrukwekkende nationale plechtigheid
die ooit in Pretoria is gezien. Meer dan tien
duizend menschen stonden langs den weg
naar het station geschaard, om den stoet te
zien voorbijtrekken. De begrafenisstoet zelf
was, volgens het agentschap, een schitterend
militair schouwspel. Er waren honderden
kransen, waaronder bijzonder de aandacht
trokken die van de presidenten Kruger en
Stcyn. Fraaie bloemen waren ook gezonden
door de krijgsgevangen Britsche officieren te
Pietoria en door de correspondenten van
Britsche en Amerikaansche bladen. In de
kerk werd een indrukwekkende lijkdienst
gevierd, waarop de stoet naar het station
trok en het lijk per rouwtrein naar Rustfon-
tein, Joubert's hoeve aan de Natalsche grens,
werd vervoerd.
In het station hield de 75 jarige president
Kruger een krachtige toespraak, hoofdzake
lijk een lijkrede op den commandant-gene
raal, waarin hij ook den oorlog niet vergat.
Hij legde sterken nadruk op het vast be
sluit der Boeren, om den strijd voor de
vrijheid van hun Republieken voort te zetten
tot het einde. Hij herinnerde aan de hulp,
die God steeds had verleend in de uren der
duisternis, en verklaarde, zeker te zijn, dat
het ongeluk der Republieken spoedig een
einde zou nemen.
Het geheele tooneel was bijzonder indruk
wekkend en plechtig.
De laatste mail van de Kongo brengt
akelige geruch'en mee. Het heet dat de
Boendja's een stam in Mongalla, weer opge
staan zijn, en mag men de verhalen gelooven,
dan is dat niet zonder reden. Een reeks
van geruchten, het een al akeliger dan het
ander, zijn in omloop over de aanleiding.
Zoo zou er bij voorbeeld in November een
heel dorp zijn uitgemoord, omdat de inboor—
telingen niet tijdig verschenen waren om
kaoetsjoek te vervoeren. Ook 23 vrouwen
en twee kinderen zouden gedood zijn. In
een ander dorp, heet het, werden al de
vrouwen gevangen genomen, omdat de
mannen niet genoeg kaoetsjoek leverden, en
toen de mannen losgeld kwamen aanbieden,
nam men ze ook gevangen en liet ze van
gebrek omkomen. Als men alle geruchten
bijeenneemt, zouden de agenten van de
kaoetsjoekmaatschappij 62 mannen, 181 vrou
wen en drie kinderen hebben laten vermoorden
of omkomen. Eén blanke agent, zekere
Van Eyken, zou gewond zijn in den strijd
met de te recht vertoornde en opgestane
Boendja's, en Lothaire, oud-officier, thans
kaoebjuckjager, zou met 260 soldaten zijn
uitgerukt om het oproer bloedig te dempen.
De Petit Bleu, waarvan wij deze bijzon
derheden ontleenen. heeft moeite te gelooven
aan zulke betreurenswaardige feiten „waar
uit zou blijken dat ondanks de opgedane
ondervinding de troepen van den (Kongo
Staat ter beschikking blijven staan van de
burgeragenten van sommige maatschappijen,
en dat het tijdperk van geweld, zoo nadeelig
voor een goede kolonisatie en zoo strijdig
met rlc beginselen van menschelijkheid, nog
niet is gesloten."
Bij de beraadslaging over het koloniale
leger, in de Kamer, ontkent de minister van
oorlog dat de havens en kusten niet voor
verdediging gereed zijn indien een vijand ze
mocht aanvallen. Hij brengt hulde aan de
zorgen van zijn voorgangers en zegt dat hij
volkomen gerust is. Op de kusten van liet
moederland, van Algerió en van Tunis is
miets te vreezen. De minister van oorlog op
wien uitsluitend de verdediging van het
grondgebied rust, verzekert u zegt de
minister dat gij niets te vreezen hebt.
Na de hoofden van het leger geraadpleegd
te hebben verklaart de minister zich bereid
de geheele verantwoordelijkheid voor de
verdediging van het grondgebie 1 te aanvaar
den. Die taak komt hem alleen toede
regeering heeft het niet mogelijk geoordeeld,
ze toe te vertrouwen aan het ministerie van
marine. (Toejuichingen).
De Wereldtentoonstelling.
De correspondent van de N. R Ct. schrijft:
Nederlandsch Indie komt uitwendig op het
tijdstip der opening gereed. Dat is de vorige
wc k zeker geworden. En met de inwendige
inrichting zal men een heel eind zijn opge
schoten, ja, wie weet! als het een beetje
meeloopt, zal men ook hiermede er komen.
De verdere afdeelingen, op de Esplanade des
Invalides iu het paleis der buitenlanders, en
op het Champ de Mars, waar Nederland in
een zevental enkele of gekopipelde groepen
uitkomt, gaan eveneens flink vooruit heb
ik van hooren zeggen. Want Nederland
schijnt met deze installaties tot nog toe of
heel bescheiden of eenigszins geheimzinnig
te werk te gaan. De andere mogendheden
lieten zich gelden ook toen er nog niets of
bijna niets te zien was Zij hadden haar
plaats op een of andere wijze duidelijk zicht
baar geteekend. Men merkte bij het door
wandelen der za'en dc verschillende nationa
liteiten op, maar Nederland is mij nergens
opgevalllen Enkel toeval Op de Esplanade
des Invalides, wetende dat Nederland in de
galerij der buitenlandsche exposanten ver
tegenwoordigd moest zijn, heb ik er gezocht,
ook door vragen. Ik heb het niet ontdekt
en ik ben toch ook in Japan geweest waar,
heb ik sedert vernomen, Nederland boven is
gehuisd. In het Onderwijs—paleis heb ik
Nederland gevonden, maar binnen een
Chineeschen muur. Boven dien muur, een
vierkant van hooge schermen, zag men eenige
modern—style—motieven uitsteken, maar dit
was dan ook al wat ik heb kunnen waarnemen.
Op dat oogenblik scheen trouwens niemand
binnen het vierkant te zijn. Dus wellicht
heeft deze omheining ten doel hier een
wachter uit te sparen. Ik wil echter hopen
dat, eenmaal de tentoonstelling geopend,
Nederland even gemakkelijk zal opgemerkt
worden als andere, ook kleine landen. Bijna
zeker toch belooft ons land, al is het dan
ook.ten gevolge van de verdeeling der ten
toonstelling in groepen) iu verspreidde orde
en binnen betrekkelijk kleine afmetingen,
althans wat de installatie betreft goed voor
den dag te komen. Want deze is voor elke
Nederlaudsche groepinzeuding in handen
gegeven van een paar mannen van smaak en
beteekenis, de hh. Sluiteiman, professor aan
de Polytechnische school te Delft, en Mutters,
architect te 's Gravenhage. Die inzendingen
zullen dus haar inrichting in hoofdtrekken
gemeen hebben en die inrichting, mag men
verwachten, zal een stempel van artis'iciteit
dragen, terwijl zij iu elke groep in overeen
stemming zal zijn met aard, omvang, kleur
en uitslaltiug der tentoongestelde voorwerpen.
Voor Russisch-Aziö en gedeeltelijk nog voor
Nederlandsch-Indie ter zijde van de groote
waterpartij hebben de Haarlemsche bollen—
kweekers hun tentoonstelling. De geplante
bolleu komen mooi-regelmatig op. Maar zij
zullen naar warme lentezon verlangen, en
ieder die op de terreinen bezig heeft te
zijn, smacht daarnaar. Want het is er deksels
guur, ook binnen die nog ongeredderde
zalen.
Uit nadere regeerings- en pers telegram
men blijkt, dat de Fransche troepen aan de
zuidelijke grens van Algerie niet zonder
scherpe gevechten de oase van In—Rhar
hebben genomen, die met die vau In-Salah
de landstreek Tidikelt uitmaken. Die land
streek is bewcood door krijgszuchtige noma
dische Arabieren, die negerslaven houden.
De bevolking wordt geschal op 23 <>0J zielen;
zij hebben 4000 geweren van modern
maaksel
In-Rhar is den 19 len Maart genomen ra
bombardement. De kasbah en moskei i
werden hardnekkig verdedi d. Er vielen
aan de zijde der Arabieren 600 dooden; 100
gewonden werden door rle Franschen opge
raapt, anderen nam de vijand op zijn vlucht
mee. Ben Baïni, zich noemend gouverneur
van Toeat, werd gevangen genomen met
450 anderen. Aan Fransche zijde sneuvelden
9 man van de inlandsche troepen en werden
er 38 gewond, onder wie twee luitenants,
Mieiet en Voinot, beiden licht.
De torpedoboot 228 is Zaterdag van
Cherbourg uit een proefvaart gaan maken.
Onderweg sprong echter een stoompijp en
vijf man bekwamen verschrikkelijke brand
wonden. Een sprong, door pijn gedreven, in
zee en verdronk van de vier anderen zijn
er twee overleden.
Tegelijk werd een andere torpedoboot
le klasse beproefd, die de grootste snelheid
bereikte, tot nog toe door dat type gehaald,
nl. een gemiddelde vaart van 27.7 knooptn.
De Koningin, vergezeld door dc prinsessen
Christiaan en Henry Batienberg, en een
talrijk gevolg is Maandagavond om half tien
met den trein naar Holyhead vertrokken. De
Koningin zal in den trein slapen en Woens
dagochtend naar Kingstown scheep gaan,
waar het Kanaal-eskader reeds verzameld is.
Dinsdagavond komt het jacht te Kingstown
aan Hare Majesteit brengt den nacht aan
boord door, om Woensdag om elf uur aan
wal te stappen en door de straten van Dublin
te rijden naar het paleis van den on dei ko
ning. Dublin is reeds druk versierd.
Een paar weken geleden zijn te Ernden
door de Duitsche regeering uitbesteed de
normaliseeringswerken op de Eems (Dollard)
waarvoor drie inillioen M3 grond moeten
verzet worden. De Eems moet aldaar in het
jaar 1900 over een lengte van 8 K. M. en
ecne breedte van 200 meter, tot 9. 5 M.
beneden hoogwater verdiept worden, terwijl
in het jaar 1901 en 1902 deze uitdieping tot
10.5 M. beneden hoogwater zal voortgezet
worden.
Dit werk is bij herbesteding opgedragen
aan de Kölnische Tiefbau Gesellschaft te
K.-ulen (directeuren S. ten Bokkel Huinink,
te Ubbergen, en Jac. Korthals Altes, te Am
sterdam) voor de som vau M. 2,190,000,
zijnde M 0.73 per M8
Aangezien noch één Duitsche, noch één
Hollandsche firma bij machte is het groote
werk alleen uit te voeren, wegens het uitge
breide en kostbare materieel dat daarvoor
noodig is, heeft de Kölnische Tiefbau Ge
sellschaft zich vereenigd met de firma I.
van de Velde Co, te Papendrecht, om
het samen tot stand te brengen. Binnen
di ie weken zal met groote kracht aangevan
gen worden, daar in de maand Augustus
1900 een derde van het kubiek uit de vaar
geul verwijderd moet zijn, voor de diepgaan
de zeeschepen en oorlogsbodems welke tegen
dien tijd te Ernden verwacht worden.
JOKOHAMA. 2 April. Men zegt da.
Korea zich krachtig verzet heeft tegen Rus
land's eisch tot afstand van grondgebied bij
Masampo. Rusland nam toen zijn eisch te
rug, en verlangde een stuk gronds binnen
het terrein, te Masampo aangewezen voor
de vestiging van vreemdelingen dat verzoek
is toegestaan.
Naar de Times uit Seoel verneemt, heeft
de Japansche regeering vergunning gevraagd
voor zekere goudmijnen in Korea. Thans
zal moeten blijken, of er inderdaad een ge
heime overeenkomst tusschen Rusland en
Korea beslaat, die behelst dat alleen Russische
onderdanen zulke vergunningen kunnen krij
gen.
ii p—p—i
WAALWIJK, 4 April 1900.
Kijksnormanlseüool
Bij het Zaterdag 1.1 gehouden adtnissie-
examen voor de R. n. 1. alhier werden 10
leerlingen toegelaten, u.l. 8 mann. en 2
vrouwel.
Tot de voorbereidingsklasse werden 7
leerlingen toegelaten.
Volksweerbaarheid.
Zooals wij in ons vorig nummer aan
kondigden, had Maandagavond ten half
negen in 't hotel Gerris eene bijeenkomst
plaats tot het stichten van eene afdeeling
der „Volksweerbaarheid." De heeren Spijker
man en Kakebeen, die het initiatief hiertoe
namen, leidden de vergadering en zetten in
aangename, bezielende bewoordingen het
doel, streven cn de middelen tot bereiking
van 't doel der vereeniging „Volksweer
baarheid uiteen.
Daarna werd gelegenheid gegeven tot het
zich opgeven als lid, waaraan door alle aan
wezige jongelui, 48 in getal, met geestdrift
werd voldaan, wat het voorloopige der ver
gadering in aanmerking genomen een niet
gering getal is te noemen. Na nog verschil
lende mededeelingen en inlichtingen ver
strekt te hebben, werd overgegaan tot de
keuze van een voorloopig bestuur en om
vele stemming te voorkomen werden door de
leiders der vergadering de volgende heeren
candidaat gesteld, die daarna bijacclamatie
werden gekozen nl. de heeren Prinsen, A.
G. Pulles, J. van Schijndel, C. Aarts, van
Everdingen, die do benoeming aannamen.
Het voorloopig bestuur zal zich belastert
mot het ontworpen der Statuten en later
zul eene algemcene vergadering worden ge
houden, waar nader alles flink zal worden
uiteengezet.
Italdadiglieden
Zondagnacht zijn hier weer enkele balda
digheden gepleegd. Op een paar plaatsen
heeft men poorten afgenomen om ze voor
de woning van particulieren tc plaatsen.
Niet tevreden met deze flauwe aardigheden,
heeft men vervolgens eenige jongt', pas ge
plante boompjes in de Stationsstraat uit den
grond gerukt Hot is te hopen, dat de po
litie de daders van dit laatste feit moge
ontdekken.
Men behoeft tegenwoordig niet meer
naar de Papoea's oin ge/aar te loopen op
gegeten te worden.
Maandag 1.1. werd zekere M. v. d. Aa
uit ouze gemeente onverhoeds door een per
soon aangevallen. Behalve dat hij hom in
den twist, die hierop volgde, handen en
aangezicht openreet, beet hij hein een flink
stuk uit de lippen. Gelukkig kon door
omstandigheden dat Kanibaalsche maal niet
worden voortgezet, want de dader scheen
ook van plan te zijn aan zijn wangen te
beginnen te peuzelen. Hevig bloedend liep
de gewonde naar den dokter. Naar wij
vernemen, is de zaak in handen der politic
gesteld. Een en ander zal wel een gevolg
zijn van de rumoerigheid van vele luitjes,
die Maandag goed aan Bach us hadden ge
otterd.
Het oordeel der pers over de eindstem
ming omtrent den Leerplicht.
De Tijd:
Van het oogenblik af, dat door een adr^s'
beweging, die na het petionnement van 1878
haar wedergade zoekt, een adresbeweging
uitgegaan van en gesteund door tal van eer
biedwaardige mannen, wier bevoegdheid om
in deze te oordeelcn wel even onverdacht
zal mogen heeten als hun eerlijkheid
duidelijk gebleken was, met wdke gevoelens
het ontwerp op den Leerplicht door de kat
holieke bevolking werd ontvangen bij de
verkregen zekerheid dat (gelijk de heeren
Schaepman en Kolkman konden eu moesten
weten) zij als eenlingen stonden onder hun
katholieke medeafgevaardigden bij over
weging voorts dat aan hun stem de beslissing
over den Leerplicht hing, of althans hangen
kon, had, dunkt ons, misschien reeds de
betamelijkheid maar zeer zeker de voorzich
tigheid gevorderd, dat zij in lijds hun man
daat ter beschikking hunner kiezers hadden
gesteld. Dan ten minste had kunnen worden
vooi komen wat nu ons een der meest be
treurenswaardige gevolgen van de gisteren
gehouden stemming schijnt een vernieu'/de
scheuring in onze katholieke gelederen.
De Maasbode
Wie de verantwoordelijkheid draagt van
het gebeurde, vraagt dit blad.
Op de eerste plaats de beide Kamerleden
die zonder twijfel hebben gestemd volgens
de inspraak hunner welgevestigde overtuiging,
maar die dan inzichten en begrippen b ijken
te hebben, welke hen minder geschikt maken
om de inzichten en begrippen van de massa
der Katholieke kiezers te ver'egenwoordigeu
in den rechten zin.
Daar is een tijd geweest, dat dr. Schaep
man in de Kamer over een fractie beschikte.
Thans beschikt hij nog over ééu volgeling
De datum van den 30 Maart 1900 zal er
niet toe bijdragen om den invloed op het
Kitholieke volk te schragen van hem, die,
als hij het hooge goed der eenheid had
weten te stellen boven eigenen dunk, vau
dat volk de leider had kunnen zijn.
Het Centrum
Er is meenen wij, reden tot voldoening
over het resultaat der eindstemming, dat door
de Eerste Kamer ongetwijfeld zal worden
bekrachtigd.
Definitief had men de leerplicht, naar on
ze vaste overtuiging, niet kunnen weren.
Daarvoor was de meerderheid ten gunste van
het beginsel dier hervorming reeds te sterk
in ons Parlement. En de vraag mocht wor
den gesteld, of een later in te dienen ont
werp hetzelfde gematigde en waarlijk-vrijzinni
ge karakter zou hebben vertoond, als het
thans aanhangige
De Residentiebode
Wij hadden ga mie gezien, dat de heeren
Schaepman en Kolkman vrijheid hadden ge
vonden om met de rechterzijde één lijn te
trekkenwij hebben niet zonder leedwezen
de verklaring van den heer Kolkman hooren
voorlezen, waaruit bleek, dat hij die vrijheid
niet had gevonden en wij hebben volkomen
de ontroering begrepen van den heer Kolk
man, toen hij de verklaring voorlas, waarvan
hij wist welke de gevolgen zouden zijn, maar
juist omdat zij, die de afwijkende stem uit
brachten, wisten wat daarvan het gevolg zoude
zijn kan men zeker zijn, dat de overtuiging
die hen leidde, een zeer diepe moet ziju
geweest.
liet Huisgezin.
De wijze, waarop het wetsontwerp iu de
Tweede Kamer is aangenomen, is allerarm—
zaligst
dat niet alle katholieke afgevaardigden ééu
lijn trokken, wordt door ons levendig be
treurd
om principieele redeueu herhaaldelijk
ontvouwd was voor ons de wet onaane-
melijk
één troost is, dat de wet in den loop van
het debat aanmerkelijk is verlicht en ver
beterd.
De Limburger Koerier.
Dat wil zeggen Een mensch heeft aan
honderduizenden landgenooten het gevloekte
slavenjuk van den leerplicht op den nek ge-
tast.
En vraagt gij nu wie die ééne mensch is,
dan raoeteo wij u, helaas antwoorden.
