Zondag 29 April 1900.
LandbouwbfievsnoverBemesting'
De Zuid-Afiikaansche oorlog
De Deserteur
VAN
FEUILLETON.
BUITENLAND.
Frankrijk.
Duitschlaiid.
Amerika.
in.
Tweede Blad
cho van het Zuiden.
Onder de verschillende landbouwgewassen
bekleedt de aardappel een zeer voorname
plaats, daar hij in alle streken in meer of
minder groote hoeveelheden verbouwd wordt,
li ij kan tegenwoordig vrij wel een onmis
baar voedsel genoemd worden. Wanneer
men plotseling met zijn teelt ophield, zou
dat vooral voor de minder gegoeden een
zeer ongeweuschte werkstaking zijn. Moge
de aardappel in verschillende streken al niet
het voornaamste voortbrengsel van den bo
dem zijn, hij blijft dan toch overal een ge
was, dat bij een goede behandeling een zeer
loon en den oogst kan opleveren en waarvan
de teelt zeker niet mag verwaarloosd wor
den. liet is daarom, dat ik deze reeks
wil beginnen met het een en ander mede
te doelen over de bemesting van het aard
appelland. Het is zeker waar, dat de hoe
danigheid van den oogst niet alleen en zelfs
niet in de eerste plaats afhankelijk is van
den aard der bemesting, doch, dat de keuze
van het pootgoed de poters in ver
band met deu aard en de hoedanigheid van
den grond vooral de waarde van den oogst
bepaalt. Ik wil echter in dezen brief alleen
over de bemesting van den aardappel spre
ken. Die bemesting dan is afhankelijk van
het doel, dat men met de teelt beoogt en
van den aard van den grond, waarop de
aardappels verbouwd worden. In 't algemeen
kan uien zeggen, dat de aardappel voor
drieërlei doeleinden verbouwd wordt.
In de eerste plaats dient de aardappel als
voedsel voor den ineuschten tweede dient
hij als veevoeder en ten derde dient hij als
grondstof voor de fabricatie van aardappel
meel en andere zetmëelstoffen. Laat ons
eerst de bemesting bespreken van het land,
waarop aardappels verbouwd worden, die
zullen dienen als voedsel voor den raensch.
Wij kunnen gerust aannemen, dat wij bij
eetaardappels in de eerste plaats te zorgen
hebben voor een goeden smaalc der aardap
pels. liet zelmeelgekvaMc, behoeven wij niet
opzettelijk te verhoogen. Een vermeerdering
van ««^stoffen is gewenscht.
Met het oog op den lekkeren smaak is
een sterke bemesting met verschen stalmest
af te keuren. De aardappels worden te groot
en te waterig. De aardappel is een humus-
plant. Zij heeft dus in humus omgezetten
stalmest noodig en het is daarom beter de
voorafgaande vrucht, de voorvrucht, met
stalmest te bemesten.
In 't algemeen kan men zeggen, dat alle
knol- en wortelgewassen zeer veel Kali uit
den bodem halen. Ook de aardappels. Meer
dan G0°/o van de aardappelasch bestaat uit
Kalizouten. Waar veel aardappels verbouwd
worden, waarvan niets aan den bodem te
rugkomt (dus, ir, 't geval, dat wij bespreken)
wordt alzoo de bodem aanmerkelijk armer
aan Kali. Een bemesting met Kali, onmid
dellijk vóór de poting, alzoo in 't voorjaar,
is niet gewenscht, omdat de Kali dan de
ontwikkeling van de plant tegenhoudt, de
aardappels blijven geheel het aanzien houden
van onrijp te zijn en krijgen een zeepsmaak.
Daaruit volgt dus, dat op Kaliarme gronden,
op zand- en veenbodems, de Kali gegeven
moet worden hetzij aan de voorvrucht, hetzij
in 't najaar. Men kan b. v. 600 K. G.
Kaïniet (of Sylvinict of Carnalliet of een
ander Kalizout van Stassfiirt) gebruiken of,
daar Kalimagnesia veel meer proeenten Kali commando's (die zoo spoedig en
i ii o ofin \z n k oli.mrmpcia zoo verbijsterend doortastend voor een maand
'I' T A.aJ°LK± w "a„gneS,a of daaromtrent, weder in actie rijn ge-reden
opperbevelhebber lord Roberts, gedateerd
Bloemfontein den vijf en twintigsten April,
zal het wezen, waarin hij aan 't departement
van oorlog in Pall Mall te Londen, kennis
geeft van de terugtrekking der Boeren ter
sterkte van zoo ongeveer vier vijfduizend
man uit de naaste omgeving van Wepener
wat de hoofdleider der Britsche armee
durft heeten een vlucht in noordelijke rich
ting langs den weg naar Ladybrand, terwijl
hij toch heel wel weet, dat niet de vecht—
kwaliteiten, de onverschrokkenheid van zijn
legerbenden, de Boeren hebben bewogen de
iDsluitiDg van kolonel Dalgsly bij Wepener
na eeu duur van bijna drie volle weken op
te heffen, doch alleen hun groot aantal, hun
numerieke overmacht, welke, bij handhaving
van de belegering der Britsche bezetting, de
veiligheid der Boeren ten zuiden en ten
oosten van de hoofdstad van Oranje-Vrijstaat
in gevaar zou hebben gebracht en de kansen
der Engelschen op insluiting der Boeren—
aanwenden, alles berekend per hectare.
De aardappel is zdd Kaliroovend, dat men
geen jaren op denzelfden grond, hetzij dan
al met eenige tusschen ge wassen aardappels
kan verbouwen, zonder een rijke en ruim-
schootsche Kalibemesting te houden, maar
dan met inachtneming van wat ik boven
zei Daarenboven wordt door Kali mest voor
een behoorlijk zetmeelgehalte van d enaard-
appel gezorgd, wat ook voor eetaardappels
noodig is.
Wanneer men verder smakelijke eetaard
appels wenscht te verbouwen, en ook in
verband met een stikstof bemesting, waarover
aanstonds, is een behoorlijke bemesting met
het een of ander phosphaat volstrekt noodig.
De phosphorus in verbinding met Chilisal-
peter vehoogt daarenboven ook de opbrengst,
rn t algemeen zou ik voor aardappels in
de eerste plaats Tkomasphosphaat of Tho
masslakken meel durven aanraden, omdat dit
beter dan een ander phosphaat in den herfst
kan gegeven worden.
Op vruchtbaren grond is een overvloedige
na de dusgenaamde pacificatie van 't zuidelijk
deel der republiek) werkelijk met den dag
zou hebben doen stijgen
In het belang der Boeren is reeds her
haaldelijk door de deskundigen, die op de
hand der wakkere strijders voor vrijheid en
onafhankelijkheid zijn, de wensch uitgespro
ken, dat de Boerepstellingeu bij Wepener nu
maar spoedig ontruimd mochten worden, daar
met een eventueels capitulatie van 't garni
zoen, toch niet zoo heel veel zou gewonnen
zijn en het gevaar van afsnijding door een
overweldigende Britsche strijdmacht, in noor-
oostelijke richting heel groot was.
Zelfs zijn er geweest die betoogd hebben,
dat de Boeren zich ten aanzien van de
handhaving der insluiting in quacstie, eer
hebben laten leiden door een zekere wraak
zucht tegenover de divisie vai den kolonel,
welke in hoofdzaak bestaat uit koloniale
troepen (op welke contingenten de Boeren
al heel erg gebeten zijn) dan door strategisch
overleg en berekening.
Feitelijk heeft lord Roberts met de uitzen
ding van de eene legerdivisie na de andere
uit het hoofdkwartier (alleen de zesde divisie
bemesting met Ghilisalpeter voor aardappels en de brigade der zevende divisie, is door
ongewenscht. De plant zou te geil groeieu. L
Om de productie te verhoogen en vooral
daar, waar, zooals tegenwoordig veel ge
schiedt, de aardappels geen stalmest krijgen
is het echter noodig deze kunstmeststof niet
geheel te onthouden. Door een gepaste
Stikstofheraesting wordt ook het protéïne-
of eiwitgehalte van den aardappel verhoogd.
In Duitschlaud geeft men zelfs op gronden,
die niet arm aan stikstof zijn 400600
Kg. Chilisalpeter. Doch, voor eetaardappels
durf ik bij 400 Kg. phosphaten van I 6-^20
200 Kg. Chilisalpeter aan te bevelen, even
als de straks genoemde Kalizouten per II.A
berekend.
De bespreking van de bemesting van het
aardappelland, waarop fabrieks- en voeder
aar lappels moeten groeien, stel ik tot een
volgenden brief uit.
moeielijkheden en bezwaren zich echter reeds
c'e4en kennen teen zq nauwelijks het hoofd
kwartier Bloemfontein achter den rug hadden
reden waarom het alles uiterst langzaam
in zijn werk ging
Er zal weer gejuicht en gejubeld worden
aan de oevers der Theems er zal weer
uitbundige vreugde zijn aan gene zijde van
Het Kanaal er zal weer gesproken en ge
schreven worden over den geleidelijken voor
uitgang van de Britsche troepenmacht op weg
naar de hoofdstad van Transvaal en er zal
weer wel in den breede uitgeweid worden
over de ontmoediging en den inkeer der
Boeren op korten termijn, onder den gewel
digen, verpletterenden indruk van het aanzien
en van de macht van Gioot-Brittannie, dat
zijn legerhorden steeds vermeerdert en aan
vult tot knechting en verpletlering vau ette
lijke duizendtallen vrije en onafhankelijke
mannen, wier bezit aan edele metalen, wier
rijkdom aan mijnen, de begeerte heeft opge
wekt van lieden van het slag en van de positie
van een Chamberlain en een Cecil Rhodes
Wat wel de oorzaak, de aanleiding zal
wezen voor de opleving der overwinnings—
koorts te Londen
Het laatste telegram van den Britschen
42.
Eindelijk begonnen zijne krachten hem te be
geven. Zijne ziekte, de ontberingen waaraan hij
had blootgestaan, het verschrikkelijk verblijf in
de gevangenis, en niet het minst het zielelijden,
dat hij had doorstaan, hadden zijn lichaam van
de besie krachten beroofd. Srecbts met de kracht
der vertwijfeling was het hem mogelijk geweest
zijne lichaamskrachten te verdubbelen, zelfs te
vcrdiievuldigen. Te sterker echter trad thans de
reactie in. YValewski, die nog altijd, ofschoon
voortdurend langzaam, zijn weg vervolgde, voelde
zijne knieën knikken, voelde zijn loopen wanke
len worden; zijne oogen verduisterden, kortom,
hij bemerkte, dat hij ophouden moest indien hij
niet ineenzakken wilde.
Hijgend bleef hij een oogenblik staan en tracht
te h l beven van zijn lichaam te beheerechen.
Vermoeienis en koude grepen hem zoo aan, dat-
hij zich nauwelijks kon staande houden. Langer
staan blijven was dus onmogelijk, temeer daar
de koude zoo snijdend was dat in weinigeoogen-
bliklten het bloed van den vluchteling geheel
moest verstijven. Hij wankelde dus verder tot
hij in de verte hondengeblaf vernam, en nu eene
bewoonde plaats hoopte te naderen.
Zou hij het wagen hier om onderkomen te
verzoeken? Hij bevond zich hier in Polenen was
zelf een vervolgde, ongelukkige Pool; misschien
kwam hij aan het huis van een patriot, een land
genoot. die zich over hem ontfermde, maar even
goed kon hij aan het huis van een kolonist
komen, die daar door de regeering was heen ge
zonden, of ook van een landgenoot, die vreesde
ter verantwoording te zullen geroepen worden,
als hij een vluchteling in zijn huis opnam. Daar
het intusschen nog niet geluel dag was hoopte
Walewski onbemerkt een hoeve, of een bewoonde
plaats te kunnen bereiken. Op het hondengeblaf
afgaande naderde hij eindelijk een hoeve, die
aller n in het vrije veld scheen te staan. Zij bood
den zelfden aanblik als de meeste Poolsche hoe-
hem te Bloemfontein gehouden) de gedwon
gen pauze van ettelijke weken in de hoofd
stad van den Vrijstaat afgebroken binnen
een tijdsverloop van e.ikele etmalen is er een
strijdmacht van ongeveer veertigduizend man
aan Britsche zijde in actie gebracht onder
aanvoering van de beste geneiaals en onder
de hoofdleiding van generaal French voor
wat het zuidoostelijk deel der republiek aan
gaat, terwijl de Boeren tegenover die gewei
dige strijdmacht met haar honderd en vijftig
kanonnen niet meer kon overstellen dan een
acht a negenduizend man met vijf en twintig
a dertig stukken.
Wel heeft een correspondent, die zich bij
generaal Brabant's ontzettingsmacht bevond,
welke over Rouxville naar Wepener is opge
trokken met outzagwekkend beleid en enorm
overleg (zoodat er gansche dageu zijn ver—
loopen zonder dat men van de wakkere
schare iets vernam en zonder dat dus de
kansen op verlossing voor de ingeslotenen le
Wepener stegen 1) wel heeft eene dergelij
ke berichtgever naar Londen bericht, dat
de Boeren zóó talrijk waren dat zij nk'
minder dan twee dageu hebben noodig gehad
om met man en paard, met pak en zak, de
Caledou-rivier over te komen bij Bastaards
Drilt, doch dat is een nieuwe taktiek der
Britten hoe talrijker men de Boereu stelt,
des te minder beschamend is het wanneer
de Britten uiet volkomen hun doel bereiken
eu des te minder hoog kan den Engelschen
aanvoerders een eventueele tegenslag worden
aangewreven voila tout 1
Men heeft achtereenvolgens kennis kunnen
nemen van al de niet immer door klaarheid
en duidelijkheid uitmuntende telegrafische
mededeelingen van lord Roberts en van de
particuliere berichtgevers aau het Engelsche
front en men heeft kunnen ervaren, dat de
verwachtingen voor de Daaste toekomst vele
en velerlei waren niet de verlossing van
kolonel Dalgety was het hoofddoel, doch de
insluiting, afsnijding en vernietiging van der
Boeren legermacht in het zuidoosten van
Oranje-Vrijstaat en conform aan dezen toeleg
zond lord Roberts zijn keurbenden uit onder
mannen van beproefde kwaliteiten, welker
Woensdag eindelijk is de opperbevelhebber
in staat geweest de menschen aan de Theems-
oevers te verr?ss?n met een collectie, zooal
niet uiterst verblijdende, dan toch niet ter
neerslaande berichten!
Het begon met de keunisgeving aan het
departement van oorlog dat de Wetsdorp
(een twee-en-veertig kilometer west-noord
westelijk van Wepener gelegen) bezet was
door generaal Chermside zonder eenig verzet
te ondervinden waaruit men mocht aflet-
den, dat die occupatie het directe en vrij
wel voor de hand liggende gevolg was van
het vrijwillige vertrek der Boeren in noord
oostelijke richting naar Thabanchu of Lady
brand (waar sterke bezettingen door de Boeren
gehandhaafd zijn tot dekking van den terug
tocht der commando's uit het zuidoosten, op
het hoofdkwartier te Kroonstad)
Dan was het weer stil van officieele zijde,
tot er daar plotseling weder eens een lang
ademig telegrafisch bericht van lord Roberts
werd openbaar gemaakt, gedateerd Bloemfon
tein tien minuten vóór twaall, Woensdag
25 Apiil en luideude aldus:
„De divisie van generaal Pole—Carew
bereikte gisteravond Roodekop zonder ver
liezen. Haar opmarsch werd gedekt door
cavalerie en rijdende artillerie, die den vijand
met zware verliezen terugdreef.
De bereden troepen waien hedenmorgen
bezig de Modderrivier bij Valsbank over te
trekken, overeenkomstig mijne instructiöu
aan French, om zich dwars op des vijands
terugtochtslinie te plaatsen, maar de Boeren,
blijkbaar ongerust door het verschijnen van
French, ontruimden gedurende den nacht
hun steike stelling bij Dewetsdorp. Dit dorp
is nu hedenmorgen door generaal Chermside
bezet.
Hamilton's bereden infanterie dreef den
vijand van alle kopjes in de buurt van de
waterwerken zonder verliezen. De Hooglan-
dersbrigade maicheerde gisteren 38 kilometer
om Hamilton te steunen.
Nu Dewetsdorp door ons is bezet, is het
niet waarschijnlijk, dat wij nog veel moeite
zullen hebbeo rondom Wepener."
Bij de beoordeeling van dit officieele stuk
moet wel in aanmerking en in overweging
worden genomen, dat de divisie Chermside-
Pole Carew Rundie (staande onder het
opperbevel van generaal French) geen ander
doel had dan door haar verpletterende
getalsterkte, die van Bloemfontein nog steeds
werd aangevuld, de Boeren uit het Zuidoos
telijke deel van den Viijstaat voor zoover
ze zich dan bedenkelijk dicht bij de hoofd
stad bevonden, te verdrijven en zoo moge
lijk te vernietigen, meer nog dan Wepener
te ontzetten, terwijl men er eigenlijk op
rekeude aan Engelsche zijde door eene
zoodanige verplettering der Boeren een
tweeledig doel te bereiken Thanbanchu en
Ladybrand te bezetten en de Boeren te
dwingen Wepener er aan te geven
In elk geval viel met den besten wil uit
het telegram van den opperbevelhebber niet
af teleid en, dat den Boeren het doorhem vurig
gewenschte kwaad was wedervaren, ondanks
de klaarblijkelijk rooskleurige stemming van
den generaal verstrooid konden de kleine
commando's zijn, doch geenszins vernietigd
eu dat maakt voor de Boeren bij hun enorme
mobiliteit niets uit, terwijl ze bovendien toch
niet in massa operecren in een geregeld
gevecht
Het slotstuk van den dag van Woensdag is
waardiglijk gevormd door de kennisgeving
van lord Roberts, dat de Boeren in den
nacht van Dinsdag op Woensdag terugtrek
kend waren van Wepener zooals reeds hier
voor is gereleveerd.
Sinds is gemeld door particuliere bericht
gevers, dat generaal Rundie langs heliogra—
fischeu weg gemeld heeft de aanwezigheid
van een 7000 Boeren in zijn nabijheid en dat
de Boeren uit het district Wepener optrok
ken langs den weg naar Ladybrand zonder
achtervolgd te worden wat feitelijk een
loochening is van het beweren des opperbe-
velhebbeis aangaande de „vlucht c van den
vijand, terwijl verder de totale verliezen van
kolonel Dalgety worden gesteld op 33 dooden
en .32 gewonden, als nieuw bewijs voor het
weinig afdoende van een bombardement.
Uit De Wetsdorp worrit nog van gisterei
gemeld, dat de Boeren hun stellingen aldaa
ontruimden in den nacht van Dinsdag en da
generaal Fier.ch hun verbindingen afsneec
in noordelijke richting, zoodat de Boeren n;
een gevecht bij Roodekop, waarbij zij zwan
verliezen leden, terugtrokken in noordooste
lijke richting, achtervolgd door de artillerie
Uit de telegrammen blijkt, dat de Boerei
nerg.ns ernstig weerstand bieden en overa
hun stellingen ontruimen. Dit deel van he
Vnjstaatsch gebied is dan ook uiet bijzondt
gunstig voor de taktiek der Boeren en he
zou dwaasheid zijn. stand te houden en d
kans le loopen, afgesneden te worden vai
hun basis. Vandaar dus dat De Wetsdorp
de Bloem font ei nsche waterwerken en Wepe
ner's omgeving ontruimd zijn.
Het plan van Roberts schijnt gewees
te zijn, de derde en elfde divisie als een wi
te drijven tusschen de Boerencommando's ei
I rench van het Noorden en Brabant van he
Zuiden hen te doen insluiten. Door ee
tijdige ontruiming van De Wetsdorp is d:
plan mislukt.
Het juiste aautal manschappen, dat gene
raal De Wet ouder zijn beveleu heeft, is nie
bekend, alleen weten wii, dat lord Roberts
om deze commando's te verdrijven, in hc
veld heeft gebracht niet minder dan e!
brigades infanterie, de koloniale divisie, d
bereden infanterie divisie en twee brigade
cavalerie.
Zoolang de Boeren Thabanchu en La dj
brand bezet houden (vermoedelijk is door d
aanvoerders heel wat rekening gehoude
met de taktiek en den toeleg van genera
Roberts tot afsnijding van deu terugtochtsliji
is er voor de commando's die Wepein
ingesloten en De Wetsdorp bezet hebbe
gehouden, geen gevaar de Engelschen zij
dan een moreele nederlaag rijker geworde
eu de guerilla wordt door de Boeren herv;
op een ander gedeelte van het Vujsiaalsct
grondgebied, en ter voorkoming van dr
fameuzen opmarsch van den oppcrberelhel
ber naar Pretoria
ven, en zag er zeer treurig en verlaten uit. Een
lage heining, omgaf huis, schuur en stal en twee
groote honden' die achter deze heining heen en
weêr sprongen en woedend blaften, schenen de
eenige bewoners der hoeve te zijn.
Eindelijk kwam een viouw in den rooden rok
der boerinnen met een rooden hoofddoek en een
dik blauw jak naar buiten en riep luide: '«Vie
is daar
De verschijning dezer vrouw stelde Walewski
in zekere mate gerust, want hij hoopte bij haar
althans eer medelijden te vinden dan bij een man.
Hij naderde de heining en riep haar in het Poolscli
toe: Een arme verdwaalde verzoekt voor een
uurtje opname ir. uw huis.
Zijt ge alleen vroeg de vrouw terug.
ik beu alleen I antwoordde Walewski. Ik
sterf, als ge mij niet helpt.
Kom nader, sprak nu de vrouw als ik het
verhinderen kan, zal niemar.d sterven, voorat
geen Pool. Kom nader, en neem voor lief, wat
ik u voorzetten kan
Zij geleidde den half verstijfde en uitgeputte
over haar drempel in eene eenvoudige boerenhut,
die alleen met een houten tafel en houter. bar.ken
gemeubileerd was en waarin het eenige voorwerp
van sieraad uit een groote, bont geschilderde
k»st bestond, waarin zich tal van heilige beelden
bevonden, onder welke lichten en lampen brand
den ter eere der betreffende heiligen. De vrouw
plaatste den vermoeiden man dicht bij den haard
en zette hem een aarden schotel met zure meel-
soep voor, een Poolsch volksgerecht #zur« genoemd
eene weliswaar niet zeer smakelijke maar bui
tengewone voedzame en verwarmende spijs. De
vrouw bekeek, terwijl hij at, deu vluchteling
deelnemend en zeide nadat haar gast zich ver
kwikt had: Vanwaar komt gij in deze klee
ding en bij zulk een koude? Zijt ge misschien
op de vlucht voor de Russen?
Walewski verschrikte eerst, daar deze vrouw
zoo op eenmaal zijn geheim doorzag, maar hij
kon niet gelooven, dat deze vrouw, die hij voor
een landgenoote hield, hem zou verraden, hij
antwoordde dus: Ja, ik ben op de vlucht
voor de Russen, en ware het mij niet gelukt
voor eenige uren mijn gevangenis te verlaten,
dan moest ik in dit oogenblik onder den knoet
sterven.
Dus zijt ge een vervolgde patriot nep de
boerenvrouw en zij vloog op Walewski toe, om
hem hare beide handen te reiken.
Wees hartelijk welkom I Ik ben maar eene
arme vrouw, mijn man versmacht in de gevan
genis en mijne knechts hebben mij uit vrees voor
de Russen verlatenik leef hier alleen in de
eenzaamheid, en heb dezen winter mijne hoeve
geheel alleen in stand gehouden, maar wees wel
kom, en beschik over alles, wat ik heb. Blijf
hier'bij mij, zoolang gij wilt, ik zal u een on
derkomen geven, ik zal u beschermen, zelfs met
mijn leven, als het zijn moet. Misschien dat er
iemand is, die ook zoo handelt met mijn onge-
lukkigf.n man. Mijn vader is in den laatster,
opstand tegen de Russen gevallen, zoo ook al
mijne broeders. Ik haat de Russen, zooals iedere
goede christen den duivel haat, en al waart gij
zelfs geen patriot, al waart gij zelfs geen land
genoot van mij, dan zou ik u nog beschermen
en verdedigen, opdat die honden h niet weder
in hunne macht zouden krijgen. Maar gij hebt
rust noodig; ga maar mede, ik zal u een plaats
aanwijzen, waar ge uw verstijlde ledematen
kunt verwarmen en toch in veiligheid rusten
'UZij voerde Walewski door den stal, waarin
slechts eenige magere koeien stonden en eeD
ladder op naar den hooizolder, dien zij overliep
om in den hoek eenige planken ter zijde te
schuiven die een hoek van den gevel beperkten,
welke eveneens dicht met hooi gevuld wu-\
Kruip daar maar in, er. slaap zoolang ge
wilt zelf al zouden de Russen u hier op mijne
hoeve zoeken dan zouden ze u nog niet vinden,
want achter deze planken zoekt men r.iets meer,
daar men denkt, dat den hooizolder hier geëin
digd is. Rust hier maar uit, in mijn huiszijt ge
veilig. Vertrouw op mij als op eene moeder
Zij verwijderde zich, nadat zij Walewski bei
de handen toegestoken had, en deze gevoelde
zich zóó veilig, dat hij zich zonder verder opont
houd in het hooi verborg, ten einde van de
vermoeienissen der laatste uren uit te rusten.
Hij gevoelde dat hij bij deze vrouw werkelijk
even veilig was, als bij eene moeder. Hij kende
deze gloeiende vaderlandsliefde, die niet alleen
de edelen en rijken, maar ook de armste vrouw
in Polen bezielde, indien het gold een vervolg
de tegen de Russen te verdedigen.
Weldra verviel hij in eene weldadige sluime
ring, echter niet zonder God voor zijne uitredding
te hebben gedankt en ook aan zijne moeder en
Elize had gedacht, Walewski's slaap was diep
cn zonder drooraen, toen hij eindelijk ontwaakte,
moest re'ds de avond ingevallen zijn, want liet
licht, dat hij vroeger in de kleine nrimte bemerkt
had, toen hij zich tot slapen nederlegde, was ver
dwenen. Hij werd gewekt door het geluid van
stemmen en hoorde op den hooizolder twee
menschen met luide stem in de Russische taal
met elkander spreken.
Steek daar nog eens met de banjonet door
dat hooi daar in dien. hoek, zeide de ëéne stem.
Als hij zich verstopt heeft, dan moet hij hier
zijn.
Hij is niet hier 1 antwoordde de andere
stem, ik heb reeds alles doorzocht en doorgesto
ken hoe zou hij ook hierheen gekomen zijn?
lk vertrouw die vrouw beneden niet. Zij
scheen verschrikt, toen onze patrouille hier kwam.
Wat is daar achter die planken? vervolgde deze
stern. De zolder schijnt daar geëindigd te
zÜn- i
De duivel mag die Polen vertrouwen sprak
weder de eerste stem trek uw sabel en breek
die planken eens wat los. Ze hebben overal
zulke bergplaatsen, en als zich ook al de vluch
teling er niet in bevindt dan vinden we mogelijk
wel het geld der boerin of hare worsten en ham
men, zij zijn gewoon alle9 voor ons te verbergen,
dat Poolsche vee, ofschoon wij de meesters van
liet land zijn.
In het volgende oogenblik werden de plankon,
waarachter Walewski lag op zijde gerukt en
nog voor hij tijd had zich weder in het hooi te.
verbergen, kondigde hem het triumfgeschreeuw
der Russische soldaten aan, dat hij ontdekt was.
Hij zag in, dat hier iedere tegenstand vruchteloos
was. en kroop uit zijn bergplaats naar voren. De
beide Russische soldaten brachten hem naar be
neden op de hoeve, waar hij ongeveer twintig
paarden en de overige achttien grenskozakken
verzameld vond, die tot zijne vervolging hierheen
waren gekomen en het huis hadden doorzocht.
Zijne verschijning werd met jubelgeschreeuw
begroet, waarover Walewski (e meer schrikte,
toen hij ook de vrouw, die hem zoo vriendelijk
had opgenomen, geboeid tusschen twee soldaten
zag staan.
Het was hem eene verschrikkelijke gedachte,
Het Duitsche paviljoen op de Tentoon
stelling zal 15 Mei a. s. geopend wordei
Woensdag bracht de Duitsche rijkskanselic
vorst Hohenlohc, een bezoek aan de Ten
toonstelling. Het gerucht van de aanstaanc
kouist vau keizer Wilhelm is tot dusver ni
bevestigd en ook weet men nog niets m
zekerheid omtrent de plauneti van cza;
Nicolaas van Rusland, die, naar beweei
wordt, te Parijs zal komen onmiddelijk i
zijn bezoek aan Oostenrijk in Juli.
Het rijvvielrijden is op het tentoonstelling
terrein verboden.
Te Munchen doet onder alle standen ee
adres van gelukweDsch de ronde, dat au
dr. Leyds zal gezonden worden op zijn vee
tigsten veijaardag.
In de om zijn wapensmeden beroenx
Thüringsche stad Solingen hebben Duitse!
veteranen uit den kreits en de stad Solinge
die meegevochten hebben in 1864, 1866
1870, een prachtige eeresabel laten niaki
voor piesident Kruger, met het opschrif
„Furchtlos, tapfer, treu und gut Bis zu
letzten Tropfen Blut."
De begrotingscommissie uit den Rijksd
heeft met 20 tegen 9 stemmen het voors
van het centrum aangenomen, waarbij i
gevraagde linie—schepen ten volle word.
toegestaan, de vermeerdering van de vlo
voor den dienst in vreemde wateren gt
schrapt en de vermeerdering van het ms
teriaal der reserve besnoeid wordt.
De opperbevelhebber van de Amerikaan
sche troepen op de Filipijnen, seint,J d
tusschen 15 en 17 April gevechten zijn g
leverd, waarin 333 opstandelingen zijn g.
dood. De Amerikanen hadden 2 dooden i
4 gewouden.
Aan het Amerikaansqhe gezantschap
Konstantiuopel is medegedeeld^ dat de su
tan een irade heeft uitgevaardigd, waar
dat hij nu ook deze arme vrouw mede in z
ongeluk had betrokken, want hij wist met zek
beid, dat de Russen haar de hulp, die zij d
vluchteling had verleend, zwaar zouden do
ontgelden.
Polen werd door Rusland geheel als een vi
overdc provincie behandeld, en nu door de
vangenneraing van den ontvluchte de raedepli"
tigheid der vrouw bewezen was, kon niets mi
baten. De beide korporaals, die het dctachero»
aanvoerden, gaven zelfs bevel tot plundering
hoeve. Alle kisten en kasten werden opengeb
ken. de zijden spek en het vleesch uit d
schoorsteen gehaald, de koeien uit den s
gedreven en als buit verklaard, daarna ging n
een der bevelhebbers het huis binnen, waarin
nog iets scheen te verrichten te hebben, tot
zijnen manschappen beval op te stijgen en
gevangenen, zoowel de arme vrouw als ook V
lewski, tusschen twee paarden vast te bind
Zonder er rekening mede te houden, dat
arme gevangenen met de paarden gelijken tl
moesten houden, zette zich het detachement t
een luid halloli direct in draf. Toen na eenij
tijd echter, toch met het oog op de gevaneen
die inmiddels waren gesleept geworden, de 1
zakken genoodzuakt werden in stap verder
rijden, wendde de gevangen vrouw zich om
zag toen hare hoeve in vlammen opgaan,
boog het hoofd, zonder dat echter een kla
over hare lippen kwam. Zij scheen zich trotf
gevoelen, den Russischen onderdrukkers h
harteleed te toonen. Zonder twijfel vermoet
ook zij wel, dat de brand met opzet door t
achtergebleven korporaal was aangestoken
wist zij, dat deze vernietiging barer have i
de geringste straf was, en zij zeker naar Sibe
zou gezonden worden.
Het was reeds nacht, toen Walewski weder
gevaugene werd teruggebracht in dezelfde gar
roensplaats, die bij nauwelijks twaalf uren te vu:
als vluchteling verlaten hod. Opnieuw had
noodlot hem ontwapend. De vlucht, die eerst i
goed scheen gelakt, had hem niets gebaat, zij I
hem alleen liet treurige bewustzijn gegeven.dat
ook de ongelukkige vrouw, die zich door z
ongeluk tot medelijden liet bewegen, mede
het verderf had gestort.
(Wordt vervolgd.