Oe Zuid-AfiikaansGhe ooilog
China.
Avondvergadering.
goede
«genooten en
gegeven
eens
van den werkman om zich te vereenigen.
Dr. Zinnincq Bergmann zou niet graag
zien, dat heigeen Dr. Ariens bij de con
clusie wil hebben, op dezen Katholiekendag
aangenomen werd. Iedereen weet, dat in
Noord-Brabnnd sinds lang genoeg dat recht
is erkend, dat recht hebben de werklieden
tevens van onzen Paus Leo XIII.
Dr. Ariens nogmaals het podium beklom
men zijnde, houdt zijn redeneering tegen
over Dr. Zinnicq Bergmann vol, dat we
reeds ver gekomen waren, als dit recht al
gemeen werd erkend.
De heer Strater handhaaft zijn conclusies.
Aan de repliek nemen deel de heeren Brom,
Ariëns, Heurkens en den voorzitter. De
conclusie wordt aangenomen, gewijzigd in
den geest als door dr. Brom was aangege
ven, met bijvoeging van 't voorgestelde van
kapelaan Heurkens luidendeop 4e atd.
enz. spreekt den wensch uit
a. dat de Kat li. Werkgevers samenwer
ken met de bonden der Kath. Werklieden
en deze steunen met woord en daad.
b. dat in die plaatsen waar geen kath.
werkgeversvereenigingen bestaan, deze worden
opgericht.
2e Spreker: Kapelaan Heurkens, over
Zondagsrust.
Hij zet de volgende punten der con
clusie uiteen
lo. door de loonen uit te betalen liefst
vóór Zaterdagavond, opdat de vrouw van den
werkman gelegenheid vinde nog des Za
terdags hare inkoopen te doen. Zoodoende
zal voor winkelsluiting worden bevorderd.
Deze maatregel werd aanbevolen op het
Congres te Parijs in 1889, en is door velen
met succes gebezigd. Ik zeg //liefst voor
Zaterdagavond" d. w. z., wanneer hieruit
geene grooterc nadeelen te zijn vreezen.
2o. door zooveel mogelijk fabrieken,
werkplaatsen en winkels op Zondag (en
Katholieke feesten) te sluiten. //De ver-
kooper sluite zijn winkel „zijn zaak" zoo
spreekt onze geerbiedigde bisschop (vasten-
mendement 1899). En waarom zou men
ook hier niet kunnen „wat in zoovele andere
plaatsen geschiedt? Men geve elkander het
voorbeeld, men versta zich met vak-
houde zich trouw aan het
woord. Wel zijn er soms
bezwaren, doch met goeden wil komt men
die te boven. Ook behoeft men geene
nadeelen te vreezen, gelijk zij zullen getui
gen, die reeds jaren hunne zaken des Zon
dags sloten.
3o. door hen te steunen en te begun
stigen, die de Zondagsrust onderhouden,
gelijk hier ter stede de gestichten en tal
van particulieren bereids hun steun verleen
den.
4o. door met volkomen trouw eu alge-
heele toewijding aan het beginsel niets te
doen wat eigen of anderer Zondagsrust kan
verhinderen of belemmeren. „Men ruste
zelf" zoo spreekt onze bisschop, „ter eere
Gods op den dag des Heeren en men make
het anderen mogelijk zooveel het kan eene
zelfde rust te genieten." Om slechts enkele
zaken te noemen, men doe des Zondags
geene inkoopen in winkels, men late
het vleesch en brood reeds des Zaterdags
bezorgen, men legge niemand eenigen arbeid
op, die door geene hoogere belangen wordt
geboden, en alle arbeid, die behoorlijk reeds
op Zaterdag kan geschieden, moet niet naar
Zondag worden verschoven.
Door den werklieden en bedienden aki us
Zondagsrust te bezorgen, zal zeker de so
ciale kwestie niet zijn opgelost; maar het
is een eerste stap in goede richting; als
de werkman des Zondags rust heeft, dan
bren<re men hem in den huiselijken haard,
dan "geleide men hem naar de kerk. Veel
is in dit opzicht reeds verricht, en een
woord van hulde mag niet ontbonden wor
den aan de mannen, die vol toewijding en
energie streden xoor dit schoone beginsel;
doch men voltooie het werk in naam der
liefde en der rechtvaardigheid.
Wegens gebrek aan tijd, werd de con
clusie bij acclamatie aangenomen.
5e Afdeeling.
OaderwerpMaatschappelijke positie van
den 'werkman ook in verband der Zondags
rust. (Tegenwoordig 1500 man).
(Door den Voorzitter wordt medegedeeld,
dat personen niet in 't diocees wonende
niet aan de debatten mogen deelnemen, dat
zeer zeker voor de vele mannen als de heer
Vlekke e. a. die gaarne een woordje in 't
midden hadden willen brengen eene groote
teleurstelling was, en wat tevens veler
verwondering baart, als men ziet, dat in de
4e afd. dit gerustelijk werd toegelaten.)
Ie sprekerde lieer A. Mutsaerts te
Tilburg. Hij kwam vooral hierop neer, dat
de vereeniging zich tot richtsnoer moest
stellen, de encycliek „Rerum Novarum".
Nadat de conclusies gesteld zijn wordt
door de heer Ant. Arts, erop gewezen, dat
het wel tot de orde van de dag behoort
de arbeiders op hunne plichten te wijzei
maar niet de patroons. Hij wil den wensch
uitgedrukt zien, dat de patroon, niet zonder
gewiekte redenen den werkman mag ont-
slaan.
Verder maakt een gedeelte van de con
clusie op hem den indruk, als wil men den
werkman herinneren dat hij niet te vee'
mag eischen, wij zijn er nog ver vandaan
dat zijn loon hem buitensporigheden toe
staat.
De WelEerw. heer van Lrp, dringt aan
op nat. vakorganisatie en zegt dat 't soms
weuschelijk is lid te worden van elir. ver
eenigingen. Verder spreken nog de Eerw
lieer" Kerkhof!, Poel, de heer Desmares, en
wordt ook aangedrongen op sociale cursus
sen voor den werkman.
De inleider kan zich bij de verschillende
wijzigingen neerleggen en de conclusie luidt
als volgt
le. a. dat de werkliedenverenigingen den
godsdienst tot grondslag moeten hebben, en
men dus neutrale verenigingen moet af
keuren.
b. dat men zich zooveel mogelijk moet
aansluiten bij Katholieke verenigingen,
welker statuten door het kerkelijk gezag
zijn goedgekeurd
c. dat het Katholiek karakter van een
bond vordert de erkenning van en de on
derwerping aan het kerkelijk gezag
cl. dat deze vergadering daarom hare af
keuring uitspreekt over het streven van
sommige Katholieke werklieden in den lande
om bo»den te stichten zonder erkenning
van het gezag der Katholieke Kerk, en zij
den wensch uitspreekt
e. dat er meer eenheid van handelen
koine tusschen de verschillende Katholieke
organisaties in 't bijzonder, dat tot stand
kome een nationale R.-K. vakorganisatie.
2e. a. dat alle Katholieke patroons en
Katholieke werklieden, vereenigd en niet
vereenigd, alle wettige middelen moeten aan
wenden om door onderlinge samenwerking
eikaars belangen te behartigen;
b. dat de vergadering hare afkeuring
uitspreekt over die personen en de vereeni-
gingen, welke de Katholieke bonden tegen
werken en onderlinge belangen niet willen
behartigen.
3e. dat het moet vaststaan voor den Kath.
werkman dat hij zijn patroon niet als zijn
natuurlijken vijand of tegenstander beschouwt,
en dat, zoowel als de werkgever, zonder ge
wichtige redenen daartoe, een arbeider niet
dan na behoorlijke waarschuwing mag ont
slaan, de werkman ook zijnerzijds geen ont
slag mag nemen, dan na zijn patroon vooraf
van zijn voornemen le hebben kennis ge
geven
dat als krachtig middel tot die samen
werking moet aangemerkt worden de vast
stelling met gemeenschappelijk overleg der
beide partijen van een behoorlijk arbeids
contract, waarin met name de voorwaarden,
waarop ontslag kan gegeven worden en
genomen worden, duidelijk zijn omschreven,
dat het oprichten van een socialen cursus
in de Katholieken Werkliedenvereenigingen
noodzakelijkheid is.
4e dat het streven der R.-K. Werklie-
denveretnigingen moet zijn, de geestelijke
en stoffelijke belangen van den werkman
te bevorderen, hem te beveiligen tegen de
sociale dwalingen van onzen tijd en eendracht
en vrede te brengen onder alle standen der
Maatschappij.
2e spr. Henri Hermans Boxmeer, voor
al over Zondagsrust, voor gezondheid voor
alles.
Hij stelt zijne conclusies, en door pastoor
Princen, pater van Kerkhoff e. a. worden
eenige aanmerkingen gemaakt, waarbij de
inleider zich aansluit.
De conclusies luiden thans als volgt
dat naast Kerk en Staat hierin moeten
staan
lo. de vereenigingen, wier doel is, de
verbetering der soeiale toestanden 2o. allen,
die tot dat doel kunnen medewerken, zoo
in het bijzonder als algemeen belang, dat
dit doel bereikt kan worden door
lo. dc leden van bovenbedoelde vereeni
gingen aan te sporen tot het maken van
ernstig besluit om op Zondag niet te
werken buiten noodzakelijkheid en ook
anderen geen aanleiding te geven tot werken
buiten noodzakelijkheid.
2o. vroegere uitbetaling der werkloonen
dan op Zaterdagavond en Zaterdags vroeger
te doen ophouden met werken.
3o. werkplaatsen den geheelen Zondag
sluiten en zooveel mogelijk geheele sluiting
van winkels en verkooplokalen en ook van
café's tijdens de kerkelijken diensten
4o. door mede te werken tot verschaffing
van nuttige en aangename ontspanningen
in eigen woonplaats (ook in op te richten
jongelingenvereenigingen).
5o. dat het bestuur der 5e afd. van den
Katholiekendag zich per request wendt tot.
Z. Ex. den minister van Waterstaat, Handel
en Nijverheid om Z. Ex. het verlangen van
den Katholiekendag te kennen te geven
dat iu navolging van andere landen als
eerste maatregel, in de postwet bepalingen
to doen opnemen, die het niet bestellen op
Zondag bevorderen
6o. door met volkomen trouw en alge-
heele toewijding vast te houden aan het
beginsel om zelfs niets te doen, wat eigen
of anderer Zondagsrust kan verhinderen of
belemmeren."
5e Afdeeling.
Onderwerp het Onderwijs.
Spreker: de heer J. B. Micliels te Schijn-
del. Hij stelde de volgende conclusie
De diocesane Katholiekendag spreekt den
wensch uit
lo. dat de katholieke onderwijzer ernstig
na"a, in hoeverre hij zonder de neutraliteit
te schenden in zijne omstandigheden kan
arbeiden aan de godsdienstige opvoediüg zij
ner katholieke leerlingen
2o. dat de katholieke onderwijzer even
werkzaam deel neme aan vereenigingen, die
in katholieken zin arbeiden aan de'vermeer-
dering van godsdienst, deugd, en welvaare;
bij het volk.
Eenige heeren wilden de woorden „zendor
nautraliteit etc." weglaten, waartegen Mr gP.
Loelf opkwam, omdat volgens hem de on
derwijzer zich had te richten naar omstan
digheden. De onderwijzer moet zorgen dal
hij niet in conflict komt met de schoolau-
loriteiteu. De heer v. d. Does de Willc-
bois wilde zetten Zonder schendig der wet.
Ten slotte werd, de conclusie als voorgesteld,
aangenomen (De heer A. M. C. Poelhekke
uit Nijmegen, had in deze afdeeling geene
gelegenheid om te spreken.)
Vroolijk was 's avonds de groote zaal der
Liedertafel, met talrijke lichten, weerschij
nend op een levensgroot geschilderd portret
van Z. H. den Paus, op overal sierlijk aan
gebrachte Leonijnsche spreuken, op drape-
riën van rood en wit doek, en stralend op
de tevreden gezichten van menschen, die iels
goeds gedaan of iets goeds gehoord hadden,
dan weer vrienden en kennissen ontmoetten,
of bekende personen voor 't eerst mochten
zien. Hoeveel er precies waren Er was
verschil over 15UÜ, 1609, zelfs 1680.
Onder 't zingen van „Ecce Sacerdos
raagnus, kwam Z.D.H. Mgr. v. d. Ven
binnen, nadat te voren Z. Excel 1. de Com
missaris der Koningin met liet Wilhelmus"
was begroet.
Kwart voor zes trad jhr. Jos de la Court
op het podium, die de vergadering opende
met den groet Geloofd zij Jezus Christus.
Hij bracht dank aan mgr. v. d. Ven en aan
Z.Ex. baron Van Voorst tot Voorst voor hun
tegenwoordigheid, en heette allen welkom.
Spreker meende dat het Katholicisme on
der godsdienstig en moreel opzicht in dit
diocees niets te wenschen overliet, maar dat
toch de kath. actie moest worden bevorderd.
Een „Leve Leo XIII" werd met bravo's be
groet, evenals een hulde aan H. M. de Ko
ningin.
De heer Van der Steen las da in de af—
deelingen aangenomen conclusies voor.
Daarop trad op mr. J. A Loeff, lid dei
Twpede Kamer, die dezen Katholiekendag
een proef, een verkenning noemde, tot voor
bereiding van een vaste organisatie. Hij wilde
tol dezen dag bijdragen door een rede over
de plichten van den katholieken Staatsbur
ger. Spreker herinnerde aan den tijd, toen
't katholiek geloof werd verdrukt, en wees op
den plicht tot dankbaarheid jegens het voor
geslacht voor de zooveel betere tijden van
thans, nu ook wij vrije burgers zijn.
Spreker behandelde daarop een tweetal
plichten toewijding aan de publieke zaak,
en eerbied voor 't gezag.
Onder het eerste behoeft niet hoofdzake
lijk verstaan te worden deelneming aan de
politiek. Politiek en publieke zaak dekken
elkander niet.
Wanneer ik spreek van deelneming aan
de politieke zaak, dan meen ik, op grond
van „Rerum Novarum", het magna charta
der werklieden, een deelneming aan de op
lossing der sociale kwestie.
Laat ieder werken in eigen kring, de een
in de politiek, de ander, beatus ille, er bui
ten de een in den kleinen kring der Viu-
centiusvereenigingen, de andere in de groo-
tere vereenigingen,
Men beeft ons, katholieken, ooit voorge
steld als staatsgevaarlijk, wier eerbied voor
t gezag enkel ging ultra montes alsof de
liefde voor de kerk liefde voor het vaderland
uitsloot 1 Hoe is 't mogelijk, mag men vra
gen, dat zulke opvattingen ooit hebben be
staan. En is vooruitgang ook ten dezen,
sedert het herstel der hiërarchie, sedert de
Aprildagen, heuchelijker gedachtenis. Met
dat al, meer en meer beseft nier» ook buiten
de katholieke kringen, dat waar is het woord
der encycliek „Sapienttae Christianae" dat
de bovennatuurlijke liefde tot de kerk en de
natuurlijke liefde tot het vaderland, voort
spruiten in eenzelfde brou.
Het is dc plicht der katholieken zich schrap
te zetten tegen al degenen, die op gewei
dadige wijze verandering willen brengen in
de bestaaude zaken. Die allen zijn onze
verklaarde vijanden en tusschen hen en ons
is geen vergelijk mogelijk. Wij erkeuneu een
koningin bij de giatie Gods. Dat is meer
dan een formule. Dat is een belijdenis.
Onze belijdenis, waarin wij erkennen, dat
de hoogc Vrouwe, die ons bestuurt, de macht
ontving0 vail Hem, die gezegd heeftdoor
Mij regeeren de koningen. .Moge die gratie
Gods de regeering beschijnen onzer koningin,
tot in lengte van dagen, Mogen wij, katho
lieken, staan in de eerste rijen, als eens on
ze koningin, wat God verhoede, moge noodig
hebben een beroep te doen op haar volk,
mogen wij dan de eersten zijn om uit te
roepen Moriamus pro rege nostro Wilhel-
mina. (Daverend applaus.)
Wij weten niet wat de toekomst brengen
zal, maar het zal afhangen van onze werk
zaamheid en daartoe kunnen veel bijdragen
de katholiekendagen (luide toejuichingen.)
Na eene korte pauze, aangevuld door ver
dienslelijke muziek van 't strijkorkest der dd.
Schutterij betrad pastoor Princeu het podiu u.
Met krachtige stem behandelde hij zijn on
derwerp Leo XIII en de katholieke actie.
De man gebukt onder den last der jaren,
doch jeugdig" van gemoed, de man, wankelende
op zijn schreden, doch rast als de rots door
zijn wil, de man, koning door het goddelijk
recht, gevangen in zijn paleis, doch heer—
scher over de wereld door zijn woord, slaaf
in boeien geklonken, doch groote prediker
der vrijheid, lot wiens voetkus ook de kleinen
der aarde worden toegelaten, bij 't naderen
des doods nog den man, die met zijn ar
beid de wereld omvat. Dat is hel beeld
van Z. H. den Paus, Leo XIII.
Wij zijn heden ten katholieken dage opge
komen, wij katholieken, niet alleen gemerkt
met het teekeu der katholiciteit in het bin—
ueuste der ziel, maar ook durvend toouen
onze katholiciteit in het openbare leven
Laten wij leeren van den leider der katho
lieke actie op alle gebied Leo XIII.
De kerk vreest geen ware hervormingen
ook sociale niet eu Paus Leo mag we
heeten de sociale Paus. Paus Leo wil den
waren vrede en handhaaft dien, al wordt hij
van vredesconferenties geweerd. Hij overzag
het geheele sociale vraagstuk en deinsde er
niet voor terug, maar hij ging aan den arbeid
Hij ziju eucycliek en wetboek voor allen
Als lid der gemeenschap hebben we onze
plichten tegenover de gemeenschap, ook in
ons land. Wij mogen niet stilzitten, de Paus
wil het en niet minder willen liet onze bis
schoppen, met wie wij naar 's Pausen woord
steeds vereenigd moeten zijn.
Spreker richtte zich daarop tot Mgr. v. d.
Ven, wien hij trouw betuigde en hulde bracht
namens allen die meedoen aan de katholieke
actie.
Spreker spoorde allen aan, om thuisge
komen, het gehoorde in daden om te zetten
in Christelijke daden, in persoonlijke daden.
Wij moeten daarvoor alles over hebben,
vooral onszelven. Met het Kruis in de hand
moeten we vooruil, in den goeden zin des
woords, vooruit op alle gebied, maar met
eerbied voor 't gezag en in onderlinge waar
deering, vooruit, niet onszelf zoekend maar
Gods eer en de liefde van den evenmensch.
De heer Jos de la Court bedankte de
sorekeis hij deelde mee, dat aan Z. H. den
Paus en H. M. de Koningin telegiammen
gezonden werden. Alleen van laatstgenoemde
kwam alsnog antwoord in, wat luidde toe
juiching verwekte, en waarop 't Wien Neer—
lands bloed door de zaal weerklonk. Onder
eerbiedig applaus trad thans Mgr. van de
Ven naar voren.
Mgr. wilde na de twee voorgaande schit
terende redevoeringen nog een woord spre
ken. Z. D. H. herinnerde aan de opgedra
gen Mis van den II. Geest, waaronder Z. H.
God had gesmeekt om verlichting tot bereiking
van het groote doel van deze dag, de ont
wikkeling der katholieke actie en de in
standhouding der eenheid. Mgr. zeide, dat
wij zijn geslaagd, dat de Heere heeft goed
gekeurd wat er is gesproken en gewerkt.
Het was Z. I). H. een aangename vol
doening dezen dag te sluiten. Hij bracht
op de eerste plaats dank aan den Allerhoogsie,
den Eeuwigen en Onzichtbaren Koning der
glorie.
Op de tweede plaats wenschte Mgr. allen
en 'zich zelveu geluk eu bracht dank aan
allen, die het welslagen hebber» meegewerkt,
in 't bizonder den president, de woordvoer-
deis, die zooveel bijdroegen tot bereiking
van het doel. Mgr. noemde deze dag reeds
lang zijn ideaal, den vurigsten wensch van
zijn hart.
In 't bizonder in den Vastenbrief van het
jaar 1895 had Mgr. erop gewezen, wat thans
zoo voortreffelijk tot uitvoering kwam. Z. D.
H. verwachtte schoone uitkomsten, wanneer
Gods eer en de belangen van den even
mensch boven eigen belang worden gesteld,
wanneer men offers wil brengen. De zaad
korrel brengt vruchten voort, als hij sterft,
zoo ook zijn wij graankorrels in den akker
der wereld gestrooid om vruchten te dragen.
Dit zal nu daarvan athangen, of wij offirs
hebben weten te brengen. Wij moeten ons
zelf desnoods weten te geven en ook weten
te verloochenen.
Vee» vraagt Z. D. H. niet, maar een weinig
rust en geraak, vermogen en kracht, hel
eigen ik. De kracht ligt iu de eenheid en
daaraan moeten we onszelf opofferen.
Die zich vernedert zal worden verheven.
Niets moet ie veel zijn, en bovenal moet
er eenstemmigheid wezen. Z. D. H. getuigde
dat er in zijn bisdom groote offervaardigheid
heerscht en voorspelde, dat deze nog veel
heil en zegen zou brengen. Z. D. H. gaf ten
slotte zijn bisschoppelijke zegen, den voor
bode van Gods genade, die zoo noodig is
om voort te gaan op den weg, dezen dag
ingeslagen.
Luide en geestdriftvolle toejuichingen
weerklonken thans, onder het schetteren der
fanfare. De eerste Bossche Katholiekendag
was nu geëindigd. Als proefneming, als
eersteling in ons diocees, mag hij zeker
uitmuntend geslaagd heeten eu is hij een
schoone belolte voor de toekomst.
ringham.
En De Wet èn Sieyn èn Botha èn Bei
Viljoen laten zich maar niet zien binnen hei
bereik van lord Roberts, die toch zoo innig
graag weer iets moois naar Londen z0c
willen seinen, ter verhooging van Chamber
lain's kansen
Verleden week zijn 20 soldaten gedooj
bij 't vernielen van Boeren—ammunitie.
De benoeming van lord Roberts tot op
perbevelhebber van hei Engelsche leger juistop
dit oogeublik, huu eer worden beschouwd als
een verkiezingsmauoeuvre dan als een door
de omstaudigheden in Engeland en in
Zuid—Alrika zelf, geboden maatregel.
Toch zou men er ook niet afkeerig vau
wezen, wanneer onverhoopt blijken mocht,
dat men ook buiten Groot-Brittannie zich
laat beetnemen door den schoonen schijn
dat de oorlog uit is en de pacificatie van
het wederrechtelijk veroverde gebied onver
wijld aanstaande
De Times, die waarlijk niet verdacht kan
worden van anti-regeeriugsgezinde neigingen,
heeft rondweg betoogd dat de repatrieering
vau Cauadeezen, Loodensche vrijwilligers eu
reservisten, hoogstwaarschijnlijk is en dat,
wat er in Zuid Afrika achterblijft aau gere
gelde troepen, niet in het minst geschikt zou
wezen om ten strijde le trekken, reden
waarom het cityblad de meening uitspreekt,
dat het welslagen in Zuid-Afrika niet mag
doen voorbijzien het feit, dat de Engelsche
legermacht zoodanig is verdeeld en onder
verdeeld en samengesteld uit zoo heterogene
elementen, dat er eeu ingrijpende reorgani
satie moet plaats vinden om er aan te kunnen
denken elders op te treden
Nu rapporteert lord Roberts wel weer uit
Pretoria van Zondagavond halfzeven, dat
Hart's colonne nabij Potchefstroom ossen,
schapen en wagens heeft vermeesterd en dat
de brigade-commaodant Campbell nabij
Reitz een der den Britten op Nikolsonsnek
ontnomen kanonnen heeft teruggenomen met
twee wagens en 65000 pakken ammunitie,
terwijl een aan de Boeren ontvluchte gevan
gene alweer verteld heeft, dat de Boereu aan
levensmiddelen en aan ammunitie gebrek
hebben, doch nu eens hoort men van aan
vallen op Engelsche patruuilles hier, dan
daar
Zoo vielen ettelijke Boeren Vrijdag 1.1.
tusschen Lindley en Krugersdorp eeu troep
Britsche veldtelegrafisten aan en Zateidag
1.1. voorzagen een zeventigtal Boereu zich
te Wepener van nieuwe zadels en de noc—
dige kleedingstukken, terwijl er een zes
honderdtal, vormende een vliegende colonne
met een kanon, zijn waargenomen te VVa—
De vrees, welke in Duitschland werd
geuit bij het vertrek van generaal—veldniaar.
schalk graaf Von YValdersee naar China, dat
hij nl. bij zijn aankomst in hel Uiteiste
Oosten niets meer te doen zou vinden, omdat
Peking door de internationale troepenmacht
bezet was en de gezanten en de overig{
vreemdelingen waren ontzet, is ijdel geble
ken.
De opperbevelhebber der interna'ionalt
troepen in Pelsjili (die gezegd worden 108.165
man met 326 kanonnen sterk te zijn, ter.
wijl nog 124.000 man met 172 onderweg
zijn naar het Hemelsche Rijk) is Donderdag
met zijn staf te Tientsin aangekomen eo
met het noodige ceremonieel ontvanger:
maar de staat van zaken met betrekking to;
China is niet alleen niet verbeterd sedert
zijn vertrek uit Berlijn, maar nog gecompli.
eerder geworden. De bezetting van Peking
heeft tot dusver geen ander rem'.taat gehad,
dan dat de Europeanen bevrijd zijn en er
oneenigheid onder de mogendheden is ont
staan. Het gebrek aan eensgezindheid onder
de mogendheden zou zich duidelijk geopeo.
baard hebben bij Waldersee's aankomst te
Tientsin, waar het station gepavoiseerd wai
met de Duitsche, Fransche eu Russische
vlaggen de overige natiën deden niet mee
Met deze gebeurtenis wordt in verband ge-
bracht een gerucht, dat tusschen Frankrijr
Rusland en Duitschland eeu overeenkom;
staat gesloten te worden, betreffende d;
gedragslijn, welke zij ten opzichte van Chim
denken te volgen. Den overigen mogend
lieden zou dat plau worden vooigelegd, doet
of deze het er mee eens waien of niet, dt
nieuwe Driebond zou het doorzetten. Duitsch
land zou voorts, in verband niet een en an
der, bereid zijn, het voorstel tot bestraffing
der hoofdschuldigen aan de Bokseragitatie,
in te trekken. Daarentegeu zou de regeeriq
der Vereenigde Stateu voornemens zijn, bin
nenkort een nota tot de mogendhedeu ti
richten, waarin zij voorstellen zou doen, be
treffende een verdeeling van China, Groo:
Brittannie zou die nota afwachten, voor ht
een definitief antwoord geeft op Duitschland'
voorstel.
Eu in Japan's houding, dat het Duitsch
voorstel onvoorwaardelijk moet hebben ge
accepteerd, zou eveneens een veranderingti
wachten zijn in verband met de aanstaand
aftrediug van het kabinetYamagata en d
formatie van een kabinet onder markies Ito,
die geen vijand van China is, de integrite
van dit rijk wil handhaven en, als verklaar
tegenstander van de Russische politiek ii
Azie, 'zich aangetrokken gevoelt tot Engeland
Eenige opschudding heeft veroorzaakt ht
bericht, dat prins Tsjing, een der Chinee3ch
vredesondethandelaars, namens zijn keizt
erkentelijkheid betuigd heeft aan den czai
van Rusland, voor het terugtrekken der Rui
sische troepen uit Peking, door welke danl
baarheidsbetuiging der regeering te St. Pe
tersburg de welkome gelegenheid is gebode-
te verklaren, dat Rusland met de ten opzichl
van Mautsjoeije genomen maatregelen get;
annexatie voor heeft doch slechts eenoor-
loopige bezetting.
Met betrekking tot de bestraffing da
schuldigen aan de jongste troebelen in Cliioi
weet men thans te vertellen, dat 25 Sepi
een decreet van óeu keizer en de keizer?
is gepubliceerd, waatin de ministers worde
berispt, omdat zij de Boksers hebben aan
gemoedigdhet beveelt de degradatie vai
vier prinsen en berooft prins Toean va>
zijn jaarwedde en ziju officieele dienaren
hij zal terechtstaan voor een speciaal gerechts
hof, teu overstaan van leden der keizerlijk
familie.
Maar in officieele kringen te Sjanghai i
men zoo verstandig het praatje van Toean
degradatie voorloopig niet te gelooven.
Keizer Wilhelm heeft een telegram ont
vangen van den Keizer van China, waari
deze zijn diepste leedwezen betuigt over dt
moord ran Von Ketterler, en mededeelt di
hij bevolen heeft dat er voor den vermoord
een plengoffer zal worden gebracht op het al
taar, en dat voor de overbrenging van hi
stoffelijk overschot naar Duitschland de noc
dige maatregelen zullen worden genomes
Als de kist in Duitschland zal zijn aangeko
men, zal de Chineesche gezant te Berlij
wederom een plechtigen lijkdienst houder
Aan het slot van zijn telegram spreekt
Chineesche Keizer de stellige hoop uit di
de Keizer van Duitschland allen wrok a
laten varen, opdat allerzijds eendracht mO'
gelijk zij voor eeuwig.
In zijn antwoord, gedateerd 3ü Septembel
1900,- zegt Keizer Wilhelm: „Ik Keizer va;
Duitschland, heb het telegram van Z. )j
den Keizer van China ontvangen. Ik hei
daaruit met eikentelijkheid gezien dat u*(
Majesteit bereid is de schandelijke, alle be
schaving honende, vermoording van mijne»
gezant naar de gebruiken en voorschriftei
uwer religie te wrekeu. Ik kan echter all
Keizer van Duitschland, en als ChristeD h«
aanbod niet aanschouwen als voldoende zoen
offer voor de gepleegde gruweldaad. Be
halve mijn gezant zijn vele broeders iu M
Christelijk geloof, bisschoppen, zendeling
vrouwen en kinderen moeten tredeu vooi
den troon Gods, die om des geloofs wife
welke wil ook de mijne is, onder marteling"
een gewelddadigen dood zijn gestorven, e:
als aanklagers verschijnen van Uwe Majes
teit. Zijn de door Uwe Majesteit bevol"
plengoffers toereikend voor alle deze onschul*
digen Ik stel niet uwe Majesteit persoonlij!
aansprakelijk voor de mishandeling welke dt
overal als onschendbaar erkende, gezant
schappen hebben ondervonden, noch to;
de zware beleediging welke aangedaan:
aan zoo vele uaiiöu, geloofsbelijdenissen
