Nummer 68. Donderdag 29 Augustus 1901. 24e J aargang Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. IONOPOL THEE 8 mm IE De Zuid-Afrikaansche oorlog. ANTOON TIELEN, Theod. WESSELS, WINKELNERING. I T g e v e r de Gezondheidsthee. WAALWIJK. FEUILLETON. Verkrijgbaar bij den Heer (In ons volgend nummer maken wij een begin met ons nieuwe Feuilleton. De Echo van h faalwjjksclie en Langslraatseke Courant lelmnf XV a o n n 7 i .1 1 Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond. Abonneraentspr ij s per 3 maanden f Ü.75. Franco per post door het geheele rijk f0.90. Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zenden aan Uitgever. den ROTTERDAM. Op de te 's Gravenhage gehouden ver gadering der Vereeniging van Fabrieks- en Handwerksnij verheid' behandelde mr. E. Fokker, president van het hoofdbestuur den ïinkeliersverkoop of detailhandel. Aan zijn rede ontlecnen wij het vol gende Kleinhandel en handel in het klein zul len weldra iu onze taal niet meer tot de synoniemen behoorer., zei hij. Want men krijgt ook detailhandel in het groot, het groot-bedrijf in deu kleinhandel. Met de uitbreiding der steden, de op- eenhooping der bevolking worden de ba zaars, de universeele magazijnen of verkoop huizen economisch voordeelig en practisch noodzakelijk. Zoo zal, althans voor een deel, een einde tomen aan de verbazende verkwisting bij Ie distributie van waren, een verkwisting, «elke reeds door Proudhon in het midden der vorige eeuw werd in 't licht gesteld. In Engeland zijn sommigen zich daarvan reeds lang bewust geweestongeveer in 18-10 beproefde men daar te lande voor 't eerst het stelsel van het grootbedrijf in den kleinhandel. Aanvankelijk zonder succes. Iets later begon men te Parijs, en daar kvam het stelsel 't meest tot zijn recht. Na I860 opnieuw in Engeland, toen met goeden uitslag, vooral in Londen. Daarna ook in Noord-Amerika en Duitschland en, naar ik verwacht, weldra ook bij ons te lande, op groote schaal. Want inderdaad, de toestand wordt gaan deweg bedenkelijk. In onze groote en mid delbare steden ziet men steeds nieuwe win- els verrijzen, veel meer dan waaraan be- hoefte is. Stelselloos, niet als vrucht van overleg, maar naar het toeval wil, verrijzen naast of dicht bij elkaar winkels waar een zelfde soort waren wordt verkocht, terwijl in andere stadsgedeelten men tevergeefs een verkooplokaal van die waren zal zoeker,. Vanwaar die sterke vermeerdering van het aantal winkels? Ten deele is dit hierdoor te verklaren de grootindustrie heeft menig ambacht en handwerk of verdreven of in afzetgebied beperkt tot het platteland. Vandaar een groot getal personen verwezen naar den winkel den detailhandel, welke betrekkelijk weinig voorbereiding kost. Voor Duitsch- iand is dit met cijters aan te toonen met de beide bedrijfstellingen, welke in 1882 en in 1895 aldaar zijn gehouden. Dat veel te sterk toenemend aantal win kels doet elkaar een moorddadige concur rentie aan. Steeds grooter worden de uit stalkasten, altijd mooier ook met behulp van mechaniek en drijfkracht de uit stallingen, voortdurend kostbaarder de ver lichting. Reclame in eiken vorm is levensvoor waarde. Nevens de advertentiën, de aan plakbiljetten, reclame-plaatjes en prentjes, door den een u toegezonden, door den an der langs de straat u onder de oogen ge bracht, met wandelende borden en rijdende reclamewagens, door een derde met geïllu mineerde transparanten of electrische pro jecties u toegeschitterd, straks door een vierde met pyrotechnische kunstvaardigheid in vlammende letters aan het uitspansel als geschreven. Waterval noch rots, bosch nog weide, grot noch gletscher zijn heilig voor de reclame. Circulaires en catalogi met stalen, illus traties en bestelkaarten stroomen eiken dag u toe. Winkelequipages met mooie paarden en keurige livrei's en fraai beschilderde wagens dreigen u te overrijden. Wie waagt zich aan een berekening van de millioenen, welke in een groote stad jaarlijks worden uitgegeven aan reclame iu verschillenden vorm En men bedenke hoeveel millioen nog daarbij komen voor huur, verlichting en bedienden. Ontzaglijke kapitalen zijn vast gelegd in allerlei winkels, met groote jaarlijks terugkeerende onkosten. Dit alles wordt ten slotte betaald door den kooper. De sterke concurrentie heeft als vanzelf geleid tot allerlei uitgaven. „Ik stip hier slechts aan de lokartikelen', de opruiming of uitverkoop een chronisch verschijnsel, 3. (SLOT.) Ik kwam u en mijn nicht Giuseppa zoo terloops Mus goeden dag zeggen. Wij hebben vandaag een •«gen marsch gemaakt, maar wij behoeven ons 'Hiwege onze vermoeidheid niet te beklagen, *wt wij hebben een buitengewoon goede vangst jcdaan. Wij hebben Gianetto Sanpiero gevangen Women. - God zij gedankt! riep Giuseppa uit. De ,0"ge week heeft hij ons nog een melkgeit ont- ilolen. Deze woorden verheugden Gamba uitermate. - Arme drommel I zeide Mateo, bij had onger. - De snaak heeft zich verdedigd als een leeuw, 8lDg Gamba een weinig terneergeslagen voort; bij heeft een mijner jagers gedood, en daarmee "W tevreden, heeft hij korporaal Chardon den lr,Q verbrijzeldenfin, dat is minder, hij was s»»r een Franschman I En ten slotte heeft hij zoo goed verstopt, dat zelfs de duivel hem 5le' had kunnen vinden. Zonder mijn neefje 'ortunato zou ik hem nimmer in handen hebben (•««gen. - Fortunato I schreeuwde Mateo. - Fortunato I herhaalde Giuseppa. »a, Gianetto had zich daar in den hooiberg 'Morgen; maar mijn neefje heeft ons den 6chelm ■•gewezen. Ik zal het zijn oom vertellen, opdat aan den advocaat-generaal zenden zal. ervloekt 1 mompelde Mateo op gedempten Jij hadden nu de soldaten bereikt. Gianetto t reeds op de draagbaar en wa9 gereed om J'oerd te worden, maar toen hij Mateo in ge- •chap van Gamba zag, vertrok een zonderlinge jnalaeh zijn gelaat. Zich daarop naar het huis ilateo wendende, spuwde hij op den drempel de woorden Het huis van een verrader Slechts een man, die den dood durfde trotseereu, zou zoo iets, doelende op Falcone, hebben gezegd, want onder gewone omstandigheden had hij er op kunnen rekenen, dat hij door een enkelen dolkstoot het leven gelaten had. Maar nu maakte Mateo buiten verwachting geen andere beweging dan door zijn hand aan het hoofd te brengen als iemand, die op het punt staat in zwijm te vellan. Fortunato was het huis binnengegaan, toen hij zijn vader zag aankomen om weldra met een nap, gevuld met melk, weer te verschijnen. Met neer geslagen oogen bood hij Gianetto de melk aan. Ga weg! schreeuwde de gevangene hem toe. En zich tot de soldaten wendend: Kame raden, laat gij mij drinken. Een der soldaten bracht hem wat water, dat hij gretig uitdronk, hoewel een man het hem gaf, met wien hij kort geleden nog in gevecht ge weest was. Hij verzocht of men zijn handen in plaats van op den rug, op de borst wilde bin den. Ik zou graag op mijn gemak liggen, zeide hij. Men haastte zich aan zijn verzoek te voldoen. Daarna gaf Gamba het teeken van vertrek, nam afscheid van Mateo, die geen woord zeide, en marcheerde met versnelden pas den weg af, dien hij gekomen wa*. Er gingen wel tien minuten voorbij, alvorens Mateo den mond open deed. De knaap zeg met een bezorgd gelaat nu eens zijn vader, dan weer zijn moeder aan. Met een uitdrukking van ver borgen woede leunde Mateo op zijn geweer. Gij begint goed zeide hij eindelijk op kal- men toon, maar op een onheilspellende wijze voor voor wie hem kenden. Vader! schreeuwde het kind, naderbij ko mende, gereed om zich, met tranen in de oogeD, op de knieën te werpen. Maar Mateo riep Ga uit mijn oogen, waarop het kind snikkend op eenige passen afstand van zijn vader ging staan. Giusepa kwam naderbij. Zij bemerkte, dat er een stuk van een liorlegeketting te voorschijn kwam uit het hemd van Foitunato. Wie heeft u dat horloge gegeven? vroeg zij op strengen toon. Mijn neef Gamba. Falcone rukte hem het horloge af en wierp het tegen een steen in duizend stukken. WAALWIJK. nu men opruimt tweemaal op zijn .minst met het oog op het seizoen, eenmaal per jaar voor inventarisatie en dan wegens ver huizing, verbouwing, verandering van firma, enz. dan het verltenen van crediet, de cadcaux en premien, de loten, de bons voor een concert of een reisje, enz. Ook een ander punt is ten dezen van veel gewicht. Het te groot aantal planloos verspreide winkels leidt tot nuttelooze opeenhooping van allerlei artikelen; die artikelen liggen niet alleen vaak te verintresten maar gaan bovendien voor een groot deel spoedig in waarde achteruit; menig artikel raakt snel sterk gedeprecieerd of door bederf, verlies van kleur, geur, glans of frischheid, of of wegens veranderde mode. AI deze fac toren te zaraen leiden tot een groote ver hooging van den prijs bij detailverkoop, grooter naarmate het bedrijf of omzet ge ringer is. Hoeveel nu zou te besparen zijn door concentratie van het winkelbedrijf? Een nauwkeurige berekening is ondoenlijk wegens gemis aan gegevens. Hoe meer geconcentreerd de bevolking leeft, hoe meer besparing mogelijk zal zijn. Uit een globale berekening leidde spr. af dat hij een besparing van b.v. 10 pCt. op al de uitgaven en onkosten van het winkel bedrijf millioenen minder door de consu menten zijn uit te geven voor dezelfde hoeveelheid waren van dezelfde hoedanigheid Drieërlei voordeelen ziet spreker in die concentratie contante betaling, tijdsbespa ring voor het publiek, betere belooning van de bedienden. Zeker zei spr.zijn er bedenkingen aan te voeren, doch daar staan z.i. veel grooter voordeelen tegenover. Op de vraaghoe zal die concentratie geschieden antwoordde spr. Zij kan uitgaan van de consumenten de consumtievc coöperatie; zij kan ook in het leven geroepen worden door het groot kapitaal, b.v. als een gewone naamlooze vennootschap, maar zij kan ook ontstaan en dit zou m i, de meest wenschelijke vorm zijn door vereeniging, door asso ciatie van de winkeliers zeiven. De con currenten omgezet in compagnons en mede arbeiders. In deze gedaante ligt voor mij zekere bekoring. Indien het gronddenkbeeld van de ^trust' ook op dit gebied werd toegepast, indien hier alle winkeliers van éénzelfde artikel of van een beperkte reeks artikelen, daar verschillende winkeliers met Advertentie* 1—7 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven, worden 2 maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en advertenties bij abonnement worden speciale, zeer voordeelige contracten gesloten. Reclames 15 cent per regel een groote verscheidenheid van artikelen zich vereenigden, voor gezamenlijke rekening één onderneming oplichtten met een zeer beperkt aantal magazijnen, waarin zij tegelijk èn bezoldigde diensten verrichten èn als aandeelhouder geïnteresseerd waren, de dis tributie zou een herschepping ondergaan, welke naar mijn overtuiging ten goede zou komen èn aan de consumptie èn aan den winkelstand èn aan de algeineene welvaart. Waar concentratie niet kan uitblijven als het product der vervorming, welke ook op dit gebied in gang is, daar acht ik het niet zonder belang de aandacht ie vestigen op deze oplossingdat het bedreigde deel van den middenstand den slag afwendde door associatie, dat liet al-verzorgersmagazijn worde beheerd door en voor gezamenlijke rekening van de voormalige concurrenten.' Vrouw! zeide hij, dit kind is de eerste ran zijn geslacht, die een verrader is geworden. Fortunato begon nu nog harder te snikken, terwijl zijn vader hem somber bleef aanzien. Hij sloeg de narde van de kolf van zijn geweer, nam het op den schouder en ging den weg naar het kreupelbosch, Fortunato toeschreeuwende hem te volgen. Het kind gehoorzaamde. Giuseppa liep Mateo achterna en greep hem bij arm. Het is uw kind I zeide zij smeekend, de oogen vestigend op die van haar echtgenoot, alsof ze in zijn ziel lezen wilde. Laat mij begaan, antwoordde Mateoik ben zijn vader. Giuseppa omhelsde haar zoon en trad weenende haar woning binnen, waar zij zich voor een Mariabeeld wierp en vurig begon te bidden. Ondertusschen was Falcone reeds een tweehonderd pa3 het voetpad afgemarcheerd. Bij een klein ravijn gekomen daalde hij er in af. Met de kolf van zijn geweer onderzocht hij den grond, welke zacht genoeg bleek te zijn om er een gat in te kunnen graven, zoodat deze plek hem geschikt toescheen voor zijn doel. Fortunato I zeide hij tot den knaap, ga naast dien grooten steen staan. liet kind deed, wat het bevolen was en daarop knielde hij neder. Zeg uw gebeden op Vader, ach vader, schiet mij niet dood! kermde de knaap. Zeg uw gebeden op! herhaalde Mateo met angstaanjagende stem. Snikkend en stotterend zeide Fortunato het Pater en het Credo op. Met geweldige stem ant woordde de vader: Amen I na elk gebed. Ziin dat alle gebeden, die gij kent Ik ken nog het Ave Maria en de litanie, welke tante mij geleerd heeft. Die is nog al lang, maar vooruit, het komt er niet op aan. Met bevende stem zeide het kind de litanie op. Zijt gij klaar O, vader, genade! Vergeef mij. Ik zal het nooit meer doen Ik zal aan mijn neef gaan vra gen, of hij Gianetto vrij wil laten. Het kind bad en smeekte, totdat aijn vader het geweer tegen den schouder drukte en aanlegde met de woorden God vergeve het u De onlangs door mr. Fokker in de Ver eeniging tot bevordering van fabrieks- en handwerksnijverkeid gehouden redevoering, waarvan wij hierboven een uittreksel gaven, heeft slechts gedeeltelijk instemming gevon den bij de winkeliers. Dit mag men opmaken uit een bespreking dier rede in net orgaan De Winkelier. Daarin leest men o. m. //Wij Nederlandsche winkeliers houden te veel van vrijheid, wij zien zoo graag in onze cliënteele begunstigers, met wie wij op goeden, veelal hartelijken voet omgaan, on ze bedienden vliegen voor hen, evenals wij zelf, omdat zij weten dat al hun hebbenen houden afhangt van een beleefde, accurate en voorkomende bedieuing des begunstigers, en 't publiek is aan zijn winkels en aan zijn winkeliers gewend en gehecht, zóó zelfs dat men wel eens de opmerking hoort ut Is er wel met dit of dat artikel iets duur der, méar meu wordt er zoo net en chique bediend en dat is ook wat waard." *En wat zullen nu mr. Fokker's bazaars of groote verkoophuizen brengen aan het publiek Zooals ZEd. uitspreekt, waarschijn lijk, 10 pCt. beterkoop zeg: waarschijnlijk, want als de verschillende eigenaars dezer bazaars het monopolie in handen hebben, zijn wij als gewoon sterveling bevreesd dat zij evenzoo zullen doen als de bestaande of bestaan hebbende trusts in graan, steenkool enz., en liever tien, zeg twintig procent, looger gaan. In ieder geval zit het publiek alsdan onder die trusts, en dat zegt wat, naar wij vaak hoorden. Neen wij meenet), dat een toestand, in den loop der tijden voortgesproten uit de behoefte, en die aan ieder gelegenheid geeft met goeden wil en stalen ijver in de maat schappij vooruit te komen, verreweg te ver kiezen is boven een geheel heirleger van ambtenaren. z/Hoe beleefd ambtenaren ook zijn, als een winkelier of zijn bediende met dezelfde beleefdheid het publiek hielp bij zijn iukoo- pen, zou in de meeste zaken de cliënteele zich niet uitbreiden nog de omzet vermeer deren. JJuim rHet aanzien oiraer winkelstraten Wij kunnen met schrik er aan denken, hoe die mooie Kalverstraat zou worden ingenomen door eenige logge pakhuizen, want kosten voor uitstalling en étaleeren mogen volgens mr. Fokker's illusiën niet geduld worden t publiek kan immers toch nergens terecht dan in zijn trustpakhuizen. »Zoo uitlokkend étaleeren is niet noodig dat kost maar geld en moet maar betaald worden door de consumenten. *>W ij zien zoo in gedachten eenigen onzer cliënteele, wien het zooveel waard is op hun gemak uit te zoeken bij huninkoopen, en van wie wij weten, dat zij met voorliefde de verschillende étalages bewonderen, al in zoo'n trust-pakhuis ronddwalen. z/t Is al te gek en wij kunnen mr. Fokker niet anders dan bedanken, dat hij het pu bliek voor maar 10 pCt. beterverkoop met een vraagteeken op die wijze wil bedienen. ir Alhoewel in zijn rede welwillendheid te genover onze winkeliers niet is uitgesloten, waar ZEd. zegt, die trusts gaarne gevormd te zien uit bestaande winkeliers, komt het ons toch op z'n minst vreemd voor, dat een openingsrede, uitgesproken bij de feestelijke herdenking van het 50-jarig bestaan eener vereeniging tot bevordering van fabrieks- cn handwerksnijverheid (dus ook bestaande uit kleine luiden), gewild of niet in hoofd zaak de strekking heeft, de ophooping en de alleenheerschappij van het groote kapitaal te bevorderen.' Fortunato deed nog een laatste poging om op te staan en aijn vader aan de voeten te vallen, maar hij had er den tijd niet meer voor. Mateo gaf vuur en lijn kind stortte doodelijk getroffen ter aarde. Zonder een blik op het lijk te slaan ondernam Mateo den terugweg naar huis om een spade te gaan halen, waarmede hij een graf zou delven voor zijn kind. Hij had nog slechts enkele passen gedaan, toen Giuseppa, die door het geweerschot gewaarschuwd was, kwam aansnellen. Wat hebt gij gedaan? schreeuwde zij. Mijn plicht. Waar is hij P In het ravijn. Ik ga hem begraven. Hij is als Christen gestorven ik zal een mis voor hem laten zingen. Laat een boodschap sturen aan mijn schoonzoon Tiodoro Bianchi om er bij tegen woordig te zijn. Botha, de Wet, Steijn ea de la Rey heb ben Kitchener kennis gegeven, dat zij zich niet storen aan zijne laatste proclamatie, maar zullen doorvechten tot het einde. Het besluit der burgers om de wapenen niet neer te leggen behoeft echter, ook af gezien van hun n erkwaardig vertrouwen in hun einaelijke zegepraal, hun moed, hun vastberadenheid, hun zelfverloochenende vaderlandsliefde en vrijheidszin, geen ver wondering te baren. ,De zoovele raaien te gen Septembermaand voorspelde wederople ving van de Boerenactie openbaart zich da gelijks sterker. De ZuidAfrikaansche win ter spoedt teu einde en nauwelijks kondigt de leDte haar komst aan of de republtekeu worden weer het tooneel van nieuwe roerig heid naast de dag en nacht, maand in maand uil, gistende Kaapkolouie. Het belangrijkste iocident onder de tal rijke gevechteu eu schermutselingen van den laatsteu tijd een ijverige maar wel wat al te optimistische volger van den gang van zaken heeft uitgerekend dat er van 1 17 Augustus alleen 74 gevechten plaats hadden een berekening waarschijnlijk enkel op de verliezenlijst gegrond de belang rijkste gebeurtenis, herhalen we, is de epi sode bij Ladybrand, waar zich een detache- men Engelschen van 65 man en 3 officieren in de val heeft laten lokken en zich, na één doode en vier gewonden te hebben ver- loren, kalmweg aan de Boeren heeft over gegeven. Deze affaire geeft veel te deuken eu veel te hopen. Welke een diepe zin ligt er reeds niet in Kitchener's lakonische be lofte, dat een onderzoek zal worden inge steld. Het is dan ook voor den opperbe velhebber een bittere pil om te slikken. Een half jaar of meer geleden vaardigde hij een strenge legerorder uit, waarbij het opsteken van de witte vlag langzamerhand een even gewone verrichting zijner soldaten ge worden als eten en drinken met zware straffen werd bedreigd. Een tijdlang scheen de kwaal te verminderen bij elke overgave waren er tenminste meestal een eeuigszius fatsoenlijk getal dooden en gewonden. Maar de bijna vriendschappelijke wijze waarop deze militaire transactie tusscheu de Boeren en hun vijaudeu heeft plaats gehad, is allesbe halve bemoedigend voor den generalissimus. Het spreekt vau zelf dat de Boeren een rui men voorraad geweren, munitie, paarden, zadels eu andere begeerlijke zaken in han den gekregeu het stilzwijgen van het tele gram op dit punt is afdoend. Maar wijst het feit ook niet op een steeds sneller toe nemende demoralisatie, althans verslapping, wier bestaan zelfs de Times erkent, dat een veldtocht van twee jaar moet teweegbrengen, zelfs bij de beste^ troepen Is deze on derstelling juist, wat zal het Engelsche leger

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1901 | | pagina 1