Nummer 26.
Zondag 30 Maart 1902.
25e Jaargang,
Tweede Blad.
opoe;
HFE
Briavsa uit het Hoorden
De Zuid-Affikaansche Oorlog,
Uitvoeringen.
Bekendmakingen.
Uitslag van een merk
waardige proef omtrent
het gebruik van Chloor
kalium.
BINNENLAND.
ill
Vaststelling der Kiezerslijsten.
J AA RMARKTte Waalwijk op
Donderdag 3 April a. s.
OVERAL V E R K R IJ G B A A R.
WAALWIJK.
Op Maandag 31 dezer des namiddags om 12
uur, zal door de Liedertafel „Oefening en
Vei maak,van Waalwijk en Besoijen, op
de zaal „Musis Sacrum" worden uitgevoerd
1Ossian, Beschnidt.
2. Die Bethende, Diabelli.
3. Doraine salvum fac regi-
nam nostram, Giesen.
4. Opwaarts, R. Hol.
Het komt herhaaldelijk voor dat Nederlandsche
werklieden door berichten in de nieuwsbladen
of door daartoe uitgevonden agenten, soms met
verstrekking van reisgeld voor de heenreis naar
Duitschland worden gelokt ten behoeve van
industriöele ondernemingen, terwijl bij aankomst
ter plaatse blijkt, dat zij niet gebruikt kunnen
worden. Het is daarom geraden, dat die werk
lieden, alvorens op zulke berichten af te gaan,
öf zelf öf door tusschenkomst van den Burge
meester hunner woonplaats zich wenden tot den
Nederlandschen consul in de streek waar die
ondernemingen gevestigd zijn, om inlichtingen
omtrent vooruitzichten tot het bekomen van
werk, loonen en huurprijzen der woningen,
aldaar.
Op uitnoodiging van den Minister van Binnen-
landsche Zaken wordt de aandacht van belang
hebbenden hierop gevestigd.
Waalwijk, den 28 Maart 1902.
De Burgemeester,
K. DE VAN DER SCHÜEREN.
Burgemeester en Wethouders van Waalwijk
maken bekend, dat de op heden door hen vast
gestelde kiezerslijst voor het dienstjaar 1902/1903,
benevens de alphabetische lijsten der namen en
voornamen van hen, die van de kiezerslijst zijn
afgevoerd en van hen, die daarop zijn gebracht,
van den 23en Maart tot en met den 21en April
aanstaande, op de secretarie dezer gemeente voor
een ieder ter ir.zage zijn nedergelegd, en, tegen
betaling der kosten, in afschrift ot afdruk ver
krijgbaar zijn gesteld.
Tot en met den 15en April a.s. is een ieder
bevoegd bij het gemeente-bestuur verbetering van
de genoemde kiezerslijst te vragen, op grond,
dat hij zelf of een ander in strijd met de wet,
daarop voorkomt, niet voorkomt of niet behoor
lijk voorkomt.
Het verzoekschrift kan op ongezegeld papier
worden gesteld.
Waalwijk, 22 Maart 1902.
Burgemeester en Wethouders voorn.,
De Burgemeester,
K. DE VAN DER SCHÜEREN.
De Secretaris,
F. W. VAN L1EMPT.
V.
Waren wij, Hollanders, zoo „feierig* als
de Duitsehers, ik zou in navolging dier
„grosse Vaterlanders* bij dit lustrum- getal
vijf een „fuiftoon* moeten aanheffen en
zoo'n groot aantal pottekens hier moeten
drinken, dat ik, gelijk eens de groote Bis
marck bij een bezoek aan èene Londensche
brouwerij, niet meer op 'eigen beenen kon
staan, maar wij, Hollanders zijn flegma-
tieker aangelegd en in dit opzicht misschien
ook een beetje verstandiger en daarom,
wel daarom maar weer heel gewoon op? on
zen compositie stoel plaats genomen, om len
lezer van „De Echo van het Zuiden* weder
te doen genieten van deze, mijne vijfde
rhapsodische proeve.
Mijn eerste motiv, dat ik voor mijn aan-
achtig autitoriuiii wil uitwerken, is Paisch-
tentoonstellingen.* Wat zijn dat Ik kan u
hierop geen beter antwoord geven dan dat het
doel er van in hoofdzaak overeenkomt met
hetgeen in Noord-Brabant bedoeld wordt
met art. 2 van het Reglement op het houden
van Springstieren en de toekenning van bij
dragen en premiën ter bevordering van de
verbetering van het rundvee. Ik zeg in
hoofdzaak en meen dan, dat deze tentoonstel
lingen ook dienen ter bevordering van de
verbetering van den veestapel, maar dan van
den veestapel in zijn geheelen omvang, be
halve de paardenfokkerij. Het is dus zoo iets
ala cene landbouwtentoonstelling, zooals die
een tieutal jaren geleden in Waalwijk is
geweest, maar dan op kleinere schaal. Daar
verschijnen dan in gala mijnheer os, me
vrouw koe (vette en melkkoeien), de jonge
dame kalf, mijnheer slier, juffrouw schaap
en proletariër varken, benevens landbouw
werktuigen en luxe landbouwbenoodigd-
heden het genoemde gemengde gezelschap
luistert naar de schoone tonen der muziek
of geeft zelf een harmonisch concert,
terwijl als toeschouwers fungeeren honderden
boeren en buitenlui uit den omtrek, die af
wisselend hunne volle aandacht schenken
aan het hoornmuzick, het hooggestemde
dieren-epos of kunne welgevulde glaasjes
en glazen. Maar.... alle scherts en beeld
spraak ter zijde, deze Paaschtentoonstel-
lingen, die jaarlijks in verschillende plaatsen,
als Alkmaar, Schagen en Purmerend, ge
houden worden en die uitgaan van de re
spectieve afdeelingen van de Hollandsche
Maatschappij van landbouw, zijn ware ge
beurtenissen vopr de betrokken gemeenten.
Ter voorbereiding vormen zich twee com
mission, eene, bestaande uit deskundigen,
die belangeloos als keurmeesters optreden
ter keuring van het op de tentoonstelling
ingezonden vee en eene, die zich belast met
den aankoop van vee en voorwerpen voor
de verloting. Ook deze commissieleden
verrichten hunne diensten gratis. Aan elke
Paaschtentoonstelling is alzoo eene verloting
van vee en voorwerpen verbonden. Hier
in Noord-Holland hebben we er elk jaar
tegen Pascben drie in de reeds bovenge
noemde plaatsen.
De opbrengst der verkochte loten (elk
lot 50 cent wordt geheel besteed ten bate
der verloting, zoodat deze verloting er dan
eens eene is, waarbij van geen winstbejag
sprake kan zijn. Zij dient alleen tot meer
deren luister der tentoonstelling. Eigen
aardige feiten doen zich hier wel eens bij
voorzoo is het wel gebeurd, dat een
landbouwer, die zijn tentoongestelde koe,
stier, schaap of varken aan de verlotings
commissie verkocht had, ditzelfde dier bij
de verloting weer terugwon. Voorwaar,
een aardig buitenkansjeWat zegt u,
ezer-landbouwer, zou zoo iets ook voor
Noord-Brabant geschikt zijn? Naar be voeg -
der monden dan ik, beweren, werken deze
Paaschtentoonstellingen zeer goed, altreden
zij feitelijk dan niet in de plaats van de
gewone provinciale keuringen, w*nt ook die
hebben we hier in Noord-Holland.
De toestand is hier dus wel bijna het
zelfde als in Noord-Brabant, waar ook
naast de provinciale keuiringen landbouw
tentoonstellingen gehouden wordenhet
verschil bestaat echter in de regeling en
dat deze Paaschtentoonstellingen geregeld
jaarlijks in dezelfde gemeenten en dus voor
dezelfde streek terugkeeren en zoodoende
de animo en den gezonden ouderlingen na
ijver der landbouwers warm houden.
Mijn tweede motiv is, naar ik mij vlei,
voor de lezers in 't algemeen aantrekkelijker.
Het is bloemrijk en vol van zwevend lente
genot Het heet (o, prozaische, Holland
sche taal„Bloembollen.*' U kent ze toch,
waarde lezer Die gele, uiachtige bollen,
waaruit de schoone crocussen, hyacinten en
tulpen in allerlei levendige ideuren ontkie
men. Komt nu met P:ischen of eeu week
later, zoo uwe beurs het toelaat, naar Haar
lem, die hoog beroemde en bloemrijke stad,
de bloemenstad bij uitne mendheid. U zult
dan bij alle historische herinneringen, die
het oude Haarlem in u zal opwekken, een
natuurgenot smaken, zoo. rein, zoo heerlijk,
zoo vol lente-aroma, dstt ge u met moeite
van deze bekoorlijke streek zult losrukken.
Immers, dan zijn alle bollenvelden ontdekt,
zooals men dat noemt en men wil daarmede
zeggen, dat het riet, dat ter beschutting
tegen wintervorst en stormen op de bedden
is gelegd, is weggenomen. Dan staan de
crocussen, die lieve voorboden der lente, in
vollen bloei, dan hebben de italpen hunne
gastvrije kelken geopend voor vlinder en bij
dan zenden de schoone hyacinten hunne
heerlijkste geuren als Goden-wierook in de
opslorpende luchtdau is do streek tusschen
Uitgeest (bij Alkmaar) en Oogstgeest (bij
Leiden), op eene lengte van ougeveer 10
uren, in bruidsgewaad, om zeldzame
samentreffing hunnen Schepper in 't
schoonste Paaschkleed te begroeten, te be
jubelen en te vereeren. Ja, Haarlem heet
dan met het volste recht de bloemenstad,
want het is het middelpunt van deze beroemd
heid van ons land. Geen rijk, dat op zoo
iets kan bogen Men heeft het wel eens bc
proeft, ook zoo'n bloemenparadijs van bloei
ende bloembollen aan tc leggen, b.v. iu A-
raerika, maar het is totaal mislukt. Allee»
de z.g. geestgronden, die wij hierinKenne
merland, hebben, zijn voor deze cultuur ge
schikt. Gaat dus daarheen Nederlanders
Gij smaakt reiner, rustiger, verheffender na
tuurgenot dan op al uwe buitenlandsche
reizen. Daar hebt ge Hollands paradijs, d:>ar
viert gij Pasehen. daar wordt de beminnaar
van klassieke mythen en legenden herinnerd
aan den tijd, toen hij nog met spannende
weetgierigheid luisterde naar het verhaal van
den prins Hyacinthus uit de oudheid. Uit
diens bloed, door liefdenijd geplengd, is im
mers volgens 't mythisch verhaal de schoone
bloem voortgekomen, die de moederbloein
werd van alle hyacinten, die thans in Haar
lems omstreken ons oog verrukken. Als wij
deze schoone bloemen zien, kunnen wij het
ten deele begrijpen, hoe onze voorouders
hiermede zoo n dwazen windhandel konden
drijven. Als wij maar genoeg. Kom,
wie kan, en oordeele zelf, of ik te veel ge-
gezegd heb en te enthusiatisch ben.
En nu, om dezen keer eens de volksleer
„alle goeie dingen in drieën*, te huldigen,
nog een derde kort motiv als'slotaccoord
Wij, Kennemerlanders, zullen zoowaarlijk
bezoek ontvangen van niemand meer of
minder dan van Z. H. den Prins der Ne
derlanden, H. M.'s hoogstderzelven gemaal.
Prins Hendrik is wel al even in deze
streek geweest, n.l. in Alkmaar bi; zijne door
reis naar Hoorn, maar nu komt hij uitslui
tend een bezoek brengen aan een Kennemer-
lander plaatst n.l. Egraond aan Zee, waar
de welbekende Prins Hendrikstichting staat,
welke 2 inrichting de hooge eer geniet van
het beschermheerschap van Z. H. Het hooge
bezoek zal, naar verluidt, plaats hebben op
17 Juli; tijd genoeg dus voor de Egmonders,
om eene waardige ontvangst van den Prins
voor te bereiden. Nu, geloof maar, dat er
het beste beentje voorgezet zal worden
trouwens, daar is ook alle aanleiding toe.
Dat daarom èn de hooge bezoeker en de
Egmonders beide over de gebeurtenis, als ze
eenmaal een feit is, mogen tevreden zijn j
OBSERVATOR.
De proef werd genomen op een zandbodem
te Wetteren bij Gent, dicht bij de Schelde,
op een bodem, die geheel overeenkomt me»,
de zandgronden in ons land. De ontwerper
der proef, tevens degene die toezicht hield
over het pioefveld was de heer O. Verstraete,
landbouw-jcheikundige en directeur van een
Belgisch bureel der navorschingen op mest
stoffen te Brussel. Het geheele proefveld
was 9 aren (63 roeden) groot en verdeeld in
9 veldjes, ieder van 1 are of 7 roeden. He:
had dus onderstaande vorm
N. 1 2 1 3 4 5 6 7 8 9 Z.
Voor den winter 1900 1901 kreeg het
land stalmest 40000 K G. bereken perH.A.,
die gelijkelijk werd uitgespreid. Daarna werd
voedergerst gezaaid. Na de gerst werd het
laod omgeploegd en ontving ieder veldje 4
K.G. superphosp'naat, dus 36 K.G. in 't ge
heel. Den eersten Juui van het jaar 1901
werden op het geheele veld mangelwortels
geplant eu den 18den Juni ontving elk veldje
l1/* K.G. chilisalpeter welke uitstrooiiDg den
16 Juni nog eens herhaald werd, nadat men
den dag na het eerste uitstrooien van het
chilisalpeter den grond goed los had gemaakt.
Het chloorkalium werd op de volgende wijze
gegeven.
De veldjes met de nummers 1, 4 en 7
kregen ieder 2 K.G. kalium chloraat vóór
het ploegen van de gerst. De veldjes 2, 5
en 8 kregen 2 K.G. chloorkalium op den
18den Juni en de veldjes 3, 6 en 9 kregen
geen chloorkalium. De uitslag was als volgt:
Veld
jes
1
2
8
4
5
6
7
8
9
Mangel-
wort els
2110
2289
1786
2030
2192
1705
1786
1862
1547
Blade-
|ren.
551
402
423
348
310
330
365
320
427
Wij zien, dat juist die veldjes, welke
chloorkalium als overbemesting hebben ont
vangen, n.l. no. 2, 5 en 8 de meeste kilo
grammen wortels hebben opgeleverd. Ook
het totaal van den oogst is op die veldjes
het hoogst.
Deze proef leert ons dus tenminste, dat
mangelwortels niet bang zijn voor liet chloor
van het chloorkalium en dat de kalizouten,
ook de chloorhoudende, in het voorjaar
kunnen gegeveu worden.
l)e Boerenafgevaardigdeu kwamen in
Kroonstad den 23slen per extra-trein aan.
Dezer dagen werd een hunner te paard en
onder een witte vlag geblinddoekt door de
Engelsche linies geleid om Steijn te gaan
opzoeken. Hij werd met het escorte in het
dorp terugverwacht. De overige afgevaardig
den die sedert hun aankomst verblijf hadden
gehouden in den trein, waarmede zij gekomen
waren, zullen heden huu intrek nemen i» een
particuliere woning, die voor hen in het dorp
is gehuurd en waar zij vermoedelijk ver
scheiden dagen zullen blijven. Zij mogen
brieven aan hun families schrijven.
De vermoedens over het doel en de waar
schijnlijke gevolgen vair Schalk Burger's reis
naar Kroonstad waar hij, met zijn met
gezellen volgens ile Daily Telegraph
Zondag 1.1. reeds de leden der Vrijstaatsche
regeering zou hebben ontmoet blijven in
de lucht hangen. Niets tastbaars is tot dus
ver bekend geworden en het is vrijwel zeker,
dat het resultaat der samensprekingen
tusschen de regeerders der beide Boerenre
publieken eerst wereldkundig zal worden,
als Schalk Burger en zijn collega's te Pretoria
zijn teruggekeerd, d.w.z. Dinsdag of Woensdag
der volgende week.
Lord Kitchener meldt uit Pretoria, d.d.
25 dezerColonnes van bereden troepen
hebben in den avond van den 23sten, zonder
geschut of tros van welken aard ook, een
vereeuigde beweging tegen de la Rey onder
nomen. l)e colonnes gingen uit van de
Commandodrift aan de Vaal, Klerksdorp en
de blokhuislinie Vaalbank—Lichtenburg. Den
24en bij zonsopgang waren de colonnes :n
de hun aangewezen stellingen. Zij begonnen
daarop oostwaarts te rukken, een aan
eengesloten linie vormende, met het doel
den vijand tegen de blokhuislinie te drijven
of hem tot een gevecht te dwingen. De
uitslag is nog niet geheel gemeld. De colonnes
van Kekewich en generaal Walter Kitchener
vermeesterden drie vijftieuponders en twee
pompons eu maa'tte 98 gevangenen, met een
menigte wagens en vee. De colonnes van
Rochfort en Rawlinson hebben nog geen
verslag ingezonden. De troepen hebben in
24 uur 128 K. M. afgelegd.
Lord Kitchener seint
Alle verslagen aangaande de vereenigde
beweging, in het vorige telegram vermeld,
ziju nu ingekomen. Het geheele aantal ge—
vangenen is 135.
Dood ran Cecil Rhodes.
Cecil Rhodes, de beruchte Zuidafrikaaasche
millionnair, wiens dood sedert een paar
weken van dag tot dag verwacht werd, is
Woensdag te Kaapstad overleden. Zijn dood
is het onmiddelijk het gevolg vau aanhou
dende groote zwakte en twee hevige aan
vallen van zijn hartziekte. Rhodes is zonder
pijn gestorven en, overeenkomstig zijn laatsten
wensch, zal hij begraven worden in de Ma-
toppo-heuvels in het naar hem genoemde
Rhodesie.
Cecil Rhodes werd den 5den Juli 1853
geboren en was de zoon van een geestelijke
te Bishop-Stortfort, in Herfordshire (Enge
land). Als jongen van 17 jaar ging hij, toen
teringachtig, reeds naar Zuid-Afrika ora op
de diamantvelden, die destijd: juist geluk
zoekers begonnen te trekken, fortuin te
maken.
Afrika's gunstig klimaat doodde de tering—
kiemen en Rhodes slaagde volkomen in zijn
toeleg, om rijk te worden, dank zij zijn
groote wilskracht en zijn handig speculatie-
instinct. Op de diamantvelden wist hij zich
een onmetelijk vermogen te verwerven, zich
den bijnaam van „Diaraantkouing* te doen
geven en zich op te werken tot den meest
invloedrijken man in Zuid-Afrika. Iu 1890
werd hij premier van Kaapkolonie eu presi
dent van de Chartered Company, voor welke
maatschappij hij zich het bezit van Matabele
en Masjonaland wist te verzekeren. Hij is bij
alle belangrijke gebeurtenissen van de laatste
tien jaren in Zuid Afrika het drijvende ele
ment geweest, waarbij hij gerechtigheid en
humaniteit vertrapte voor zijn greuzelooze
zucht naar geld en bezit.
De Jameson-raid ia Transvaal, op Nieuw
jaarsdag van 1895, was Rhodes' werk, doch
de Boeren deden den rooveriuval mislukken
door hun onverwijld en krachtig gewapend
optreden. Een en ander was het voorspel
tot deD tegenwoordigen oorlog, die alleen
hierdoor mogelijk i« geworden, dat Rhodes
in den Engelschen minister van koloniën,
Chamberlain, een aanverwante ziel vond.
De geheele wereld buiten de Britsche ka—
pitalistenbent heeft Rhodes reeds bij zijn
leven gericht en zijn dood kan dat oordeel
niet verzachten. En de Napoleon van Zuid—
Afrika*, zooals zijn vrienden hem noemden
is gestorven, zonder zijn droom verwezenlijkt
te zieo Engeland hserscher in Zuid—Afrika
door vernietiging van de Boerenrepublieken
en de voltooing vau den spoorweg van Kaap
stad naar Kaïro.
(Over zijn ware ziekte, zie onder Gemengd
Nieuws
WAALWIJK, 29 Maart 1902.
Vergaderingen
van Onderwijzers in het arrondissement
Waalwijk te houden op Dinsdag 22 April,
Dinsdag 22 Juli en Dinsdag 14 October
1902, des morgeus om HP/g op de zaal
Musis Sacrum* te Waalwijk.
ONDERWERPEN
1. Wat zou de Vergadering kunnen
doen om gymnastieklokalen aan de lagere
scholen te krijgen
In te leiden door den Heer Princen.
2. Hoe denkt gij u de inrichting der
schoolvergaderingen, aan groote en aan
kleine scholen
In te leiden door den Heer Busch.
3. Onderwijs in de aardrijkskunde.
In te leiden door den Heer Van
den Horst.
4. Herhalingsonderwijs.
In te leiden door den Heer Spijkerman.
5. Onderwijs Rijkszaak
In tc leiden door den Heer Van den
Horst.
6. „De kleine Johannis,* door Er. van
Eeden
In te leiden door den Heer Princen.
7. Een blik op den toestand in de
Langstraat in de Middeleeuwen.
In te leiden door den Heer van der
Hammen.
St. Paulusvereeniging.
Door eene. omstandigheid buiten onzen
wil, geven we eerst heden, een en ander
omtrent de halfjaarlijksche vergadering go-
houden door de St. Paulusvereeniging op
Zondag 23 Maart 1.1. in haar vergaderzaal
van den heer van Dun.
Na de gebruikelijke opening en voor
lezing der notulen, gaf de penningmeester
het verslag der spaarbank over 1901. Een
en ander ontleenen wij hieraan
Uitgegeven werden in 1901, 70 boekjes
met inlagen van f 2174.28
Terugbetaald werd f 704.
Iu den loop van dit jaar werden f 1060.80
ingebracht en terugbetaald f 198.78.
De penningmeester, de heer A. de Bree,
besloot zijn goed opgesteld verslag, met
eenige mededeelingen omtrent het bijschrij
ven van rente enz. en spoorde eenieder
krachtig aan meer en meer van de nuttige
instelling „de spaarbank* gebruik te
maken.
Dan kwam aan de orde liet jaarverslag.
Zooals wij dit vau deu secretaris, den heer
C. A. Verwiel gewoon zijn, zat dit uitste
kend in elkander.
Eenige cijfers geven we hieruit
1 Jan. 1901 bedroeg het ledental 268
in den loop des jaars traden 63 leden toe
en bedankten wegens vertrek of anderzins 88
leden, zoodat de vereeniging thans 243 le
den telt.
De heer Böckling, vroeger penningmeester is
benoemd tot lid van verdienste. Nog werd
in het verslag melding gemaakt van
de oprichting der tooneelclub en der Lieder
tafel, wat zeker voor den bloei der ver
eeniging van groote waarde is en den leden
vele nuttige eu aangename avonden ver
schaft.
De Z.Eerw. Adviseur der Vereeniging,
hield daarna eene korte rede over 't drank
misbruik in onzen tijd duidelijk zette hij
uiteenwie en hoe wij moeten "trijden
tegen dat misbruik, dat zooveel ellende en
rampen naar ziel en lichaam na zich sleept.
Hartelijk nam hij, daar dit waarschijnlijk
de laatste vergadering die hij als adviseur
bijwoont, afscheid van de vereeniging die
hem zoo dierbaar washij sprak een woord
yan dank tot het bestuur voor de vele
moeite, tot de leden voor hun getrouwe op
komst, en hoopte dat de vereeniging in
groei en bloei zou blijven toenemen.