jSummer 36. Zondag 4 Mei 1902. 25e Jaargang Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen. Eerste Blad. R.K.Vefeenigingv.Nenngdoenden ONTWAAKT HTOON TIELEI, Dit nummer bestaat uit twee bladen. „De Hanze." Hit] LLBTOiï. Hugh Conway. UiïGEVEK Echo van het Zuiden, Wnahvpscbe en Uiïxlrutxrlf Courant, Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond. A b o n n e m e n t s p r ij s per 3 maanden f 0.~5. Franco per post door het geheele rijk f 0.90. Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zenden aan Uitgever. Lj^BBaefflffiBBBHfflSfflBSHianHSaSSSlSSHHHHS: WAALWIJK. Advkrtentiën 1—7 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groot* letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groet aantal regels «n advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten gesloten. Reclames 15 cent per regel, t.-».-.- .TTunjerran Kumn rx .-«jwraamBW OVERAL V E R K R IJ 0 B A A R Dezer dagen waren in de groote zaal van de Katholieke Kring" te 'a-Hertogenbosch zeer vele neringdoenden, zoo uit die stad als van elders tegenwoordig om over te gaan tot de definitieve oprichting eener Vereeniging die hun stand moet opheffen uit zijn verval, waarin deze op 't oogenblik yerkeert, Onder de verschillende eerw. heeren geestelijken, niet alleen uit die stad, maar ook van andere plaatsen uit ons Bisdom, merkten wij op pastoor C. Prinsen, voor zitter van den Raad van Toezicht van den R. K. Werkliedenbond te 's Bosch, pastoor Dr. G. v. Zinnicq Bcrgmann van Tilburg, pater G. v. d. Eisen, adviseur van den N. C. Boerenbond, rector A. F. Diepen, advi seur van den R. K. Onderwijzersbond enz. Circa 3 uur opende de heer F. W. M. Manders, voorzitter van het voorloopig comité de vergadering met een woord van welkom. Spr. zeide dat het voor de com missie een ware voldoening was te zien, dat zoovele» waren opgekomen omj belang stelling te tooneu, <>iu een krachtige» steun te geven aan den schakel, die hier gaat gelegd worden voor de Katholieke sociale actie. Uwe flinke opkomst getuigt genoeg, dat ge overtuigd zijt van de noodzakelijkheid van aaneensluiting. Den 7en Februari is de eerste vergadering gehouden en werd onze Vereeniging geconstitueerd en een commissie werd samengesleld tot het ont werpen van statuten en huishoudelijk regle ment. Thans heeft die commissie u opge roepen om verslag te doen barer verrichtingen ou statuten en reglement aan uwe goed keuringen te onderwerpen. Alvorens met de werkzaamheden te be ginnen rust op spr. een aangename taak, waarvan hij zich gaarne gaat kwijten. Spr. brengt allereerst hulde aan Mgr. v. d. Ven voor den verleenden steun. Veel is door Mgr. gedaan in het belang der Katholieke sociale actie en de oprichting van deze Vereeniging bewijst, hoezeer hem de belangen zijner dioci'sanen tor harte gaan. Vervolgens brengt ZEd. dank aan dr. Nouwens, geestelijk adviseur, voor zijne toewijding, de hoop uitsprekend, dat ZEerw. nog vele jaren de Vereeniging mag ter zijde staan, vervolgens aan den secretaris, voor de veelomvattcnden arbeid, dien hij heeft willen verrichten en ten slotte aan de heeren der commissie voor hun krachtigen steun. Vervolgens opende de voorzitter de vergadering. Allereerst deed de secretaris, de heer Nieuwenhuijzen, voorlezing van vele bewijzen van adhaesie, die waren ingekomen om daarna het verslag uit te brengen der com missie, belast met het samenstellen dei- statuten en het algemeen huishoudelijk reglement. Allereerst wordt in herinnering gebracht de vergadering van 7 Februari, welke was bijeengeroepen door Dr. Nouwens en den heer F. W. M. Manders naar aanleiding eener serie artikelen van eerstgenoemde in den Noordbrabanter over den toestand der neringdoende middelklasse. Eeu commissie iuet beide heeren werd toen benoemd om over te gaan tot het ontwerpen der statuten. Genomen werd het avant-project van derge lijke statuten, opgemaakt door Dr. Nouwens terwijl men in aanmerking zou nemen de opmerkingen, gemaakt door enkele belang stellenden. Tot leden der commissie werden genoemd J. Boex te Eindhoven, M. van Hout te Helmond, A. Jansen te Tilburg, J. C. de Kleiju te Raamsdonkveer, F. Manders te Veghel, Jas. Meijring te 's-Bosch, eu W. Nieuwenhuijzen te Mijmegen. De zes eersten namen de benoemingen aan, ter wijl de laatste, die niet aanwezig was, van zijne benoeming zou worden kennis gegeven. Z. D. H. Mgr. W. van de Ven, wien het plan tot oprichting door Dr. Nouwens was voorgelegd, betuigde daarmede zijne hooge ingenomenheid en benoemde Dr. Nouwens lot voorloopig adviseur. Ten einde den benoemde in de gelegenheid te stellen de zaak grondig te best.udeeren, werd de volgende vergadering eerst belegd op den 27en Februari. Alstoen waren allen aanwezig, uitgenomeu den heer van Hout. De commissie begon hare werkzaamheden en koos tot voorzitter en secretaris de heeren F. Manders en W. Nieuwenhuijzen. Inge komen waren toen verschillende betuigingen van sympathie en opmerkingen en bezwaren van belanghebbenden. Bij de behandeling der ontwerp-itatuten werden deze ernstig besproken. liet keurig verslag behandelt verder uit voerig de verschillende punten der statuten, die behandeld worden. Wij willen slechts een greep doen. Zoo werd o. ui. ua ampele besprekingen de wenschelijkheid aangenomen van de op richting van plaatselijke eu diocesanen gilden. Ook werd de wenschelijkheid betoogd de richting minder scherp omiijnd in de statuten te omschrijven, daar men het minder noodig achtte de geestelijke dan wel de stoffelijke belangen te behartigen. Besloten werd echter, zooals het verslag meldt, met handhaving der katholieke be ginselen, zoowel in het bijzonder als in het openbaar leven, te behartigen de maatschap pelijke en economische belangen en ten einde halfslachtigheid te vermijden werd nog opgenomen de uitdrukking: jrVan neutra liteit zoover mogelijk. lu de volgeude vergadering, die van 14 Maart, werd behandeld het huishoudelijk reglement. Uitvoering wordt dit in het ver slag beschreven, waarover wij echter, als zijude vau rrinder belang, niet verder over zullen uitweiden. Tenslotte wordt het ver slag de wenschelijkheid uitgesproken vau aaneensluiting met andere vereenigiugen ook met die op niet-katholieken grondslag. Opgewekt wordt tot deelnamen aan het internationaal congres van den middenstand dat dit jaar wordt gehouden in ons land. Gememoreerd wordt nog dat Dr. Nouwens uit het Engelsch door 28) Pauline was niet ver of en geen hunner wenschte haar door hooge woorden ie verontrusten, maar Macari hoorde de opmerking en zag het gebaar. Ziiue oogen schoten vlammen en hij staarde in voorovergebogen houding naar den jongen March. ,llet zon wel kunnen gebeuren/ zeide hij, «dat gij mij binnen eenige dagen gaarne vrijwillig zult geven wal gij mij voor eenigen tijd geweigerd '^Ceneri morkte op dat de rechterhand van den spreker in zijn borstzak stak, doch daar dit zijne gewone houding was, koesterde hij geen Anthony verwaardigde zich niet om te ant woorden. Hij wendde zich van den man af met eeu blik van de diepste verachting, waardoor Macari woedend werd Al vorens wij over iets onderhandelen, zei do jongeling tot zijn oom: .dring ik er op aan, dat Pauline van nu af aan onder mijn toezicht worde geplaatst. Noch zij, uoch hare fortuin zullen de prooi worden vau zulk een armzaligen Italiaan- scben avonturier, als uw vriend is.- Uit waren zijne laatste woorden. Macari deed een stap nader, cn zonder een of ander waar schuwend geluid te geven, greep hij het lang, schitterend staal ui zijn schuilplaats, en toe.. Anthony March opkeek, eu zich in zijn stoel achterover wierp om hem te ontwijken, weid de nederwaartsche stoot met al de kracht van dien sterken arm toegebracht, cn doorboorde de dolk het hart van Anthony March 1 Juist toen hij ter aarde stortte, zweeg plotse ling Pauliue's gezang en klonk haar angstkreet door het vertrek. Zij kon van hare plaats aan de piano zien wat er gebeurd was. Is het wel te verwonderen dat het gezicht er van haar van hare zinnen beroofde Macari stond over zijn slachtoffer gebogen. Ceneri was geheel verbijsterd door de misdaad, die op éénmaal al zijn plannen onnoodig maakte. Ue eenige die zijn tegenwoordigheid van geest scheen te behouden was Petrofï. Het was hoogst noodzakelijk dat Pauline tot zwijgen werd ge bracht. Hare kreten zouden de omwoners wek ken. Hij snelde dus tot haar, terwijl nij een groot wollen sola-kussen over haar hoofd wierp, en hield haar met geweld op de sopha neer gedrukt. üp dit oogenblik deed ik mijn dolzinnige in trede iu de kamer, blind en hulpeloos, maar voor zoo ver zij begrepen... de wreker. Zelfs Macari deinsde bij mijn verschijning achteruit. Ceneri legde uit zelfverdediging een pistool op mij aan. Uoch hij begreep het eerst mijn smeeken, om genade en redde, zooals hij mij verder verhaalde, miju leven. Zoodra Macari van zijn verbazing bekomen was, drong hij er op aan dat ik het lot van Anthony March zou aeelen. Hij hief voor de tweede maal zijn dolk op om ook wij te door steken, terwijl Petrofï die door den nieuwen loop, dien de zaak gekregen had, zich genood zaakt zag om Pauline aan haar lot over ie laten, mij neergedrukt hield waar ik gevallen was. Ceneri sloeg het staal terzijde en redde mij. Hij onderzocht mijne oogen en bezwoer de waar heid mijner bewering, en tevens dat er geen tweede moord zou worden gepleegd. Petrofï ondersteunde dezen wensch cn ten laatste gaf Macari toe, dat ik op de wijze die den Lezer reeds bekend is, zou worden onscha delijk gemaakt. De oude dienstbodo die nog mets van het treurspel afwist, werd gewekt en uitgezonden om don noodlotligen drank te halen. Nu werd ook Teresa in het complot opgeno men. Hare toewijding voor Ceneri, zou haar, als haar meester het gebood, aan twaalf moorden hebben doen deelnemen. Het allereerst moesten zij mij uit den weg mimen. Petrofï, want Ceneri wilde mij niet aan Macari toevertrouwen, ging heen en vond een laat naar stal terugkeeroiid huurrijtuig. Voor een zeer ruime belooniug opgenomen is in liet Bestuur van het in ternatiouaal congres. Eindelijk word nog ge wezen op liet nut der katholieke Pers, die zooveel kan doen voor den middenstand terwijl het verslag slu't met de tnededeeling dat enkele directeuren van katholieken bladen reeds hebben te kennen gegeven, zij bij genoegzame verspreiding aan de leden der Hanze willen toestaan een reductie op den abonnementsprijs en op den prijs van handelsadvertentiën. Nu bracht Dr. Nouwens al eerst een woord van dank aan de heeren van het voorloopig bestuur voor hun krachtigen steuu en wees er op, dat het aan jongeren zooals hij, slecht voegt, hier op te treden, waar zoovele veteranen in de sociale ka tholieke actie vergaderd zijn. Toch wil spr. eene poging wagen tot vereeniging van den stand, welks innerlijke kern nog gezond is. Spr. wilde zoowel de noodzakelijkheid als de mogelijkheid eener dergelijke vereeniging bewijzen. Van de nu volgende schitterende en meermalen door applaus onderbroken rede van Dr. N. zijn aan 't bureau van dit blad exemplaren a. 10 cent verkrijgbaar. Toen de Eerw. spr. zijn gloedvol l otoog onder daverend applaus had geëindigd, dankte de Voorzitter met een eukel woord, Dr. Nouwens voo? zijne schoone rede. Hierna werden de aanwezigen in de gelegenheid ge steld als lid toe te tredeu, waaraan door zeer velen onmiddelijk werd gevolg gegeven, zoodat aan de nieuwe vereeniguig direct eeu flinke groudslag werd gegeven. Na de pauze nam de geestelijke adviseur het woord om mede te deelen dat »de Hanze" gevestigd is en volgens spr. is haar bloei verzekerd. Thans zegt spr., moeten wij gaan vaststellen onze statuten en huish. re glement, hierin zijn reeds vele wijzigingen aangebracht. Mochten er iutussehen nog leden zijn, die tegen een of ander art. ge wichtig bezwaar hebben, dat zij vrijmoedig hunne meeuing zeggen. Er bestaat gelegen- om nu mondeling eenige verandering voor te stellen of wel deze schriftelijk binnen 14 dagen in te dienen bij het straks te kiezen bestuur. De heer De Louw uit Helmond ziet in de rede eene passage, waarin wordt ge schetst, welk een machtigen bond „de Hanze" vormde in de middeleeuwen, toen de handel in Germanje bloeide trots Builenlandsche concurentie, enz. Spr. noemt het een verblijdend teeken, dat deze eerste vergadering der Nieuwe stemde de koeUier er in toe hem dit voor ander half uur af te staan. Het was nog nacht, du» leverde het geer. moeilijkheid op, om mij er, bewusteloos als ik wa9. in te leggen. Petrol! reed heen en na mij in een ver af ge legen steeg te hebben neergelegd, bracht hij het rijtuig aan den koetsier terug en voegde zich weder bij zijne gezellen. En nu wat Pauline betrof. Haar gekerm was langzamerhand weggestorven, en zij lag stil in een op den dood gelijkende verstijving, lot zij weder tot zich zelve zou komen, kon meu niets unders doen dan haar naar hare kamer te bren gen en aan Teresa's zorg toe te vertrouwen. Maar het dringendst was op welke wijze zij zich van het lichaam van den vermoorde zouden ontdoen. Allerlei plannen werdeu besproken tot dat er ten laatste één werd aangenomen, welks stoutmoedigheid het noodzakelijk moest doen gelukken. Vroeg in den morgen werd een brief verzon den naar Anthony's woning, die berichtte dut Mr. March den vorigen avond ernstig ziek was geworden en zich bij ziju Oom bevond. Deze maatregel dier.de om elke uavraag van deze zijde le voorkomen. Terzelfder tijd was het lichaam van den armen jougeiing op een bed uitgestrekt eu alles aangewend wat een natuurlijken dood kon doen veronderstellen. Ceneri zei mij wel niet op welke wijze hij het verkregen had, doch hij kwam in het bezit van een visum repertum' omtrent den dood. Daarop werd aan eeu onder nemer van begrafenissen opgedragen een doodkist le zenden, en den volgendeu avond een lijk ie komen kisten. Het lichaam werd in tegenwoor digheid van Ceneri in de kist gelegd, en hel gemis aan plichtplegingen verontschuldigd door de omstandigheid, dat het naar hel buitenland vervoerd moest worden, om daar te worden be graven. Ue lijkbezorger was wel eenigszins verwonderd, maar, daar hij rijkelijk beloond werd, zweeg hij. Na verloop vun twee Uagen was door middel der valsche verklaring aan alle formaliteiten voldaan, en bevonden de drie man nen zich in rouwgewaad met het lijk van hun slachtoffer op reis naar Italië. Er rees niet de minste verdenking tegen heu, en zij brachten de kist naai de stad waar Anthony's moeder over leden was, eu begroeven den zoon aan de zijde der moeder, met zijn naam en deu datum van Hanze gehouden wordt in deze veste, waar gevonden wordt dat heerlijk monument, dat in Nederland's gouwen zijne weerga niet vindt, dat monument van Nederlandsch? kunst uit" de middeleeuwen, spr. bedoelt de St. Janskerk. In verband hiermede komt spr. even terug op art. 3 1° b, waar ge sproken wordt van bestrijding van slechte lectuur euz. Ook thans bestaat in ons land nog ware christelijke kunst, maar zeker wol het minst en de wijze, waarop de handel reclame maakt voor zijne waren. Ook hior ter stede sprongen sp. de vela reclame-platen in het oog, die verre beneden alle moraliteit staan, zulks moet bestreden worden, want ook de handel, moet, evenals zulks eertijds het geval was, dienen tot verheerlijking van God en Kerk. Daarom wenschte spr. in dit artikel te voegen «het bestrijden van im- moreele reclamen." Dr. Nouwens meent, dat het niet nood zakelijk is dit specifiek uit te drukken in de statuten, maar dit het beter is een.der gelijke bepaling op te nemen in het plaat selijk reglement, waar zulks noodig mocht blijken. De heer De Louw wil dit graag aan het bestuur overlaten, maar wijst met een voor beeld tr op, dat men alleenstaande in deze niets kan uitrichten, maar wel in vereeniging. De heer B. v. Fujt ('s-Bosch) wijst op art. 16. waar zijn9 inziens den adviseur een te groote macht wordt toegekend, waar zij het recht hebben te eischen schorsing der uit te voereu besluiteu. De adviseurs zijn, meent spr., toch geen vaklieden, en aldus zouden zij wel eens een besluit kunnen tegenwerken, dat in het belang van den handel genomen werd. Dr. Nouwens geeft te kennen, dat eeu adviseur zich niet moet bemoeien met han delsbelangen behalve wanneer dezen zouden indruischen tegen de Christelijko beginselen b. v. tegen de Christelijke naastenliefde en in dien geest alleen mag de adviseur zich mengen in geestelijke of tijdelijke handels belangen* De heer Cattie ('s-Bosch) wijst op art. 4, waar gezegd wordt, dat leden kuunen ziju personen, die op eenige wijze deelgenoot zijn in eene zaak. Wanneer 6 of 7 personen deelgenoot in eene zaak zijn, zouden dezen op die wijze pressie op besluit der vereeni ging kunnen uitoefenen. Daarom wenschte spr. aan een dergelijke zaak een stein te geven b. v. aan den oudsten deelgenoot. De heer Nieuwenhuizen (Nijmegen zegt, dat hij zulks niet wenschelijk acht, daar zich m - zijn overlijden op zijn grafsteen. 1 oen achtten zi' zich veilig voor elkeen, behalve voor 1 auliue. "Doch ook voor haar behoefden zij niet te vreezen. Toea zij ten laatste uit hare bezwijming ontwaakte, kon zelfs Teresa zien dat er iels verschrikkelijks met haar gebeurd was. Zij sprak geen woord over het tooneel waarvan zij getuige wat geweest en opperde geen enkele vraag. Het verleden was voor haar verdwenen. Volgens hare ontvangen iustruciies bracht leresa haar zoo spoedig mogelijk naar Ceteri, en toen zij in Italië aankwam, zag hij dat Macari s misdaad den broeder van het leven, de zuster vau het verstand beroofd had. Er werd geen enkele navraag naar Anthony March gedaan. Ceneri gelastte een geheim ageut om zich in het bezit te stellen van zijn weinige persoonlijke bezittingen in zijn woning, en den eigenaar te berichten dat hij gestorven, en naar Italië vervoerd wa9, om naa9t zijn moeder be graven te worden. Eenige vrienden betreurden een poos den vroo- lijken kameraad, en daarmede nam de zaak een einde. Ue blinde man, van wien Diets meer vernomen was geworden, zou wel zoo verstandig zijn om te zwijgen. Gedurende vele maanden bleef Pauline in derizelfdeu toestand, leresa verpleegde haar eu leefde met haar te tot op den tijd, dat ik hen voor het eerst bij de San Giovanni zag. Ceneri, die geen vaste woon plaats had, zag het meisje slechts zelden. Zijn tegenwoordigheid wekte wel niet de minste her innering in haren geest op, doch hij kon den aanblik van haur ongeluk niet verdragen. Zij herinnerde hem te zeer aan dat, wat hij zoo gaarne wenschte te vergeten. Zij scheen zich nimmer gelukkig te gevoelen in Itulie; op kin derlijke wijze verlungde huar hart naar Enge land terug. Eindelijk had hij er in toegestemd dat Teresa met hnar naar Londen zou vertrekken, en was op dien bewusten dag juitt naar Turijn gekomeu om alles daaromtrent met leresa te regelen. Macari. die zelfs met haar s broeders bloed bezoedeld, haar eenigszins als zijn ei en- dom bleef beschouwen, vergezelde. Hij had er onophoudelijk bij Ceneri op aangedrongen hem toe te staan haar te Iiuwcd, zelts in den toestand waarin zij zich bevond hij had zells gedreigd haar met geweld te ontvoeren, en ge zworen dat zij de zijue zoude worden, lioe slecht Ceneri ook was, was hij voor zulk een schanddaad teruggedeinsd dëarom zond hij haar naar Engeland, waar zij voor Macari beveiligd was. Daarop volgde mijn aanzoek, welks in williging haar voor goed, hoewel te mijoen koste, aan de moordenaars-handen van Macari zoude ontrukken. Vaudaar de overhaaste voltrekking van ons huwelijk, welke verbintenis hij zelfs thans nog rechtvaardigde door te beweren, dat, indien het meisje aan iemand gehecht zoude worden, en er genegenheid bij haar kon worden opgewekt, ook haar ingesluimerden geest weder langzaam zoude ontwaken. Uit was, zij het ook niet in zijne eigen woor den, Ceneri's verhaal. Thans wist ik alles wat ik 'wenschte te weten. Wellicht had hij zich in betere kleuren afgeschilderd dan hij werkelijk was; maar hij had mij de volledige, duistere geschiedenis uit vrije beweging en zonder terug houdendheid medegedeeld, en niettegenstaande de afschuw waarmede hij mij lliaus voor zijn persoon vervulde, gevoelde ik dal hij de wuarheid had gesprokeu. HOOFDSTUK XV. Ilerinncrt z ij zich? Het werd lijd om een einde aan ons onderhoud te maken. Het had reed» zóó lang geduurd dat de welwillende Kapitein meer dan eens de deur op een kier geopend had, en met eeu veelbetee- kenenden blik naar binnen bad gekeken, als wilde hij zeggen': dat er zelfs voor eene volmacht als de mijne een grenz bestond. Ik was er niet verlangend naar om het gesprek met den balling te rekkeD. Het dool mijner lange reis was ba- reikt. Ik kende Pauline's geschiedenis. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1902 | | pagina 1