ZUID-AFRIKA.
Alle drie niet
één.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Turkijë.
JAARMARKT te Waalwijk op
Donderdag 6 Nov. a. 8.
Bekendmaking.
België er rónd voor uit komé, dat het af
stand doet van de garantie en van de
permanente neutraliteit, omdat het thans
in geheel andere en betere omstandigheden
verkeert dan in 1839, toen de garantie-
Vractatcn werden aangegaan en het in een
nauw defensief verbond met Nederland,
beter in den geest van de Londensche
Conventie tot bewaring van den vrede en
tot verzekering van zijn gebied kan werk
zaam zijn dan belemmerd en gebonden door
een garantietraetaat van vijf mogendheden,
dat voor ieder vervalt zoodra één er van de
garantie niet kan nakomen of er zich aan
onttrekt.
„Bovendien heeft het feit, dat, toen in
1870 de Duitsch-Frnnsche oorlog was uitge
broken, Frankrijk en Duitschland beiden,
ieder voor zicii, het gelijkluidend tractaat
van 11 Augustus met Groot-Brilanië sloten,
waarbij zij zich verbondsn in dien oorlog
de neutraliteit van België te zullen eerbie
digen zoolang de tegenpartij dat deed, duide
lijk aan liet licht gebracht het weinig ge
wicht, dat deze drie groote mogendheden
zelf stelden in dc gezamenlijke garantie.
Immers, die verklaring moest, toen liet er
op aankwam, nog eens worden fgelegd,
anders stelde men er blijkbaar geen ver
trouwen in.//
Nog niet genoeg is tot de kennis dei-
landbouwers doorgedrongen liet feit, dal
alle planten, om tot volkomen ontwikkeling
te komen, behalve enkele stollen, die ge
woon ijk in voldoende hoeveelheid in den
bodem aanwezig zijn, in de eerste plaats in
betrekkelijk groote hoeveelheden noodig
hebben „drie" stollen, die r.iet altijd in
voldoende mate in den bodem voorkomen
ïi.l. „stikstof, phosphorus en kali." En, al
weet men bet, men handelt er niet altijd
naar. Wanf men ziet gewoonlijk niet ge
noegzaam in, dat, hoe meer men van de
eene stof gebruikt, zooveel meer ook van
de andere stoffen moet gebruikt worden, om
door een grootere oogst voldoende winst te
maken. Een landbouwer heelt b.v. op zijn
akker eenige balen chilisalpeter gestrooid en
meent daarmede genoeg bemest te hebben.
Nu zijn er twee gevallen mogelijk io de
akker bevat genoeg phosphorus en kali en
zal door het chilisalpeter een grootere oogst
opleveren, maar daarbij natuurlijk een even
redig deel phosphorus en kali verliezen,
want het eigenaardige is, dat niet de stikstof
alleen verbruikt wordt maar altijd stik
stof, èn phosporus èn kali. Hoe meer er
van bet eene is, zooveel te meer wordt er
ook van de beide andere vereischt 2o, de
akkeV bevat niet genoeg phoshorus en kali
en kan dus voor de gegeven hoeveelheid
chilisalpeter ook niet genoeg afstaan. Het
gevolg daarvan is, dat niet alle chilisalpeter
gebruikt wordt en de oogst dan ook niet
naar evenredigheid grooter wordt. Aldus „door
gebrek aan phosphorus en kali, verlies aan
chilisalpeter en kleinere oogsten.
Kali is onder drie genoemde mestuiten
die, welke het vaakst ontbreekt. Met kali
wordt de akker het stiefinoedelijkst bedeelt.
Men weet gewoonlijk niet, welke ontzaglijke
verliezen men daardoor lijdt, hoeveel stik
stof en phosphorus er door het gebrek aan
kali verloren gaat en hoe de oogst juist
door het te weinig aan die ééne mestof,
gedrukt wordt, lioe vaak gebeurt het, dat
aen landbouwer van meening is, dat elk
gew is een bepaalde mestof noodig hteft, en
men geeft b.v. alleen chilisalpeter of alleen
superhospliaat. Dit is dan alleen juist ge
handeld als men overtuigd is, dat dat de
bodem genoeg kali heeft, wanneer dus b.v.
de voorvrucht een rijke kalibemestiug heeft
geliud. Gij kunt er dan ook verzekerd van
zijn, dat gij, wanneer ge bij genoegzame
bemesting met stalmest, chilisalpeter peru-
gaano, superphosphaat, geen zeer rijke eu
uit stekende oogsten verkrijgt, de schuld hier
van in negen en negentig gevallen van de
honderd te zoeken is en het kaligebrek en
gu door kaïniet of een ander kalizout te
gevcp, bet geweusebte resultaat verkrijgt.
kracht komt bijzetten, d;\u zou er wel reden
bestaan tot ernstige besprekingen.
In het begin der vorige maand werden er
(als indertijd ook dit blad vermeldde) zee—
rooverijen gepleegd in dt Roode Zee, door
onderdanen van den sultan van Turkije en
door deze rooverijen werden direct benadeeld
de mateiicele belangen van onderdanen van
Italië, zoodat de Italiaausche regeering (blij
wellicht weer eens vau zich te kunnen doen
spreken, zooder al te groot gevaar voor
kostbare offers in den vorm van menschen-
leveus en geld) onverwijld besioo». van de
regeering van Turkije te eischen voorbeeldige
bestraffing der schuldigen en de uitkeeriog
van behoorlijke of misschien wel min of meer
onbehoorlijke schadeloosstelling aan de
benadeelden.
Toen is later gemeld, dat de zaak in 't
reine was of althans aardig op weg daarheen:
doch eensklaps begon men te Konstantinopel
(misschicu wel ouder beïnvloeding van derden)
het oude liedje van verlangen weer te zingen
er werd aangedrongen op uitstel voor de
betaling der schadeloosstelling en met de
bestraffing of uitlevciing der schuldige roovers
scheen T ook niet bijster hard te vlotten.
Het Ital aansche eskader was (vermoedelijk
op instructie van Rome uit) niet weggestootnd,
toen de mooie toezeggingen gelanceerd wer
den namens Abdoel Hamid, doch kruiste bij
Lohaia aau dc oostkust der Roode Zee sinds
een dag of Hen reeds en het kostte dus
weinig moeite, om, toen de instruclien uit
Rome in handen waren, even gauw de ka—
nouuetjes io orde te brengen en het roofnest
Saidie, dat nabij de zuidwestkust van Arabic,
uabij de Britsche bezitting het eiland Ka—
maran gelegen is onder vuur te nemen, bij
wijze van aanmauing co waarschuwing.
Welke de uitwerking geweest is van dit
bombardement, wordt niet gemeld; vermoe
delijk is 't niet zoo heel ernstig geweest
geruchten van bombardementen klinken in
de ooien van holjesjuffrouwen en bakers-
immer zeer ernstig en een aan een bombar
dement onderworpen stad is niet prettig 5m
te bewonen, doch zoo erg als 't lijkt, is 't
heel niet, wat telkens weer blijkt wanneer
het tot zoo'n beschieting komt: 't is duur,
maar weinig effectvol.
Doordat het eiland Saidie tegenover de
Italiaausche kolonie Erythrea gelegen is, heelt
de Italiaansche regeering het, in het belang
van haar prestige, wel r.oodig geoordeeld
spijkers met koppen te slaan.
Zaterdagmorgen om halftwaalf is generaa'
De Wet van Waterloo—station te Londen
naar Southampton vertrokken om de terug
reis naar Zuid-Afnka te aanvaarden. Naar
het slation weid hij verg.zeld door de gene
raals Botha en De ia Rey, deu heer Fischer
en verscheidene heereu en dames, ouder
welke laatsten dc Nedcrlandschc schilderes
Thérèse Schwartze. Reeds bij het verlaten
van Hornx's Hotel werd De Wet door een
vrij gioote menigte toegejuicht, maar iu deu
omtrek van het station en daarbinnen was
het een onophoudelijk geroep en hoeden—
en zakdockeugezwaai van een zeer groote
menschenmassa.
De Daily Mail meldt, dat de Boeren
generaal Ben Viijoen den volgende brief
heeft gezonden aan lord Roberts d<;n opper
bevelhebber van het Britsche leger
„GeCerde Heer, .Indien het er toe mocht
komen dat de diensten van de Boeren uit
Transvaal tegen de Somalië aangenomen
worden, zou ik gaarne van uwe edelheid
willen vern.men of het mogelijk zou zijn dat
ik mijn diensten ter beschikking stelde van
uwe edelheid.
Een TurUscüe stad gebombardeerd door een
Ituliuanscli eskader.
In c:en navolgenden lakonieken vo: m word
me d ng gemaakt vau een gauschelijk onver
wacht krachtig optreden van de zijde van
Italië'* regeeriug tegenover het overbekende
goochelspel van de Tuiksche autoriteiten
naar het hooge voorbeeld van den sultan
zeiven en de Porte, die het er immer op
aanleggen de lui met een kluitje in 't riet te
strureu om de zaken ondertusschen te laten
zooals ze waren.
Adeu, 1 November. Daar de Italiaausche
regeeriug die dt- door Turkije aangebodeu
garantien onvoldoende heeft geoordeeld, is
aan het Italiaausche eskader bevel gegeven
Saidie te bombardeeren.
Aden, 2 November. Het Italiaausche
eskader heeft Saidie gebombardeerd.
Een rondreis vau eeu duo-decimo vorstje
bij zijn collega's iu de miuimiteit, kan niet
niet meer onverschilligheid eu kalmte kenbaar
gemaakt worden dan dit bombardement van
een Tu.-ksche bezitting door eeu Italiaansche
strijdmacht en ware het niet dat Turkije,
wanneer 'ter op aankomt, imnur bakzeil
haalt tegenover eeu der groote mogendheden,
wanueer 't ernst dreigt te worden, wanneer
v e-geknal of kanongebulder tien nota's
WAALWIJK, 5 November 1902.
De Burgemeester der gemeente Waalwijk
maakt bekend, dat op Maandag 17 Novem
ber aanstaande, de tramlijn door de Groote
straat in deze gemeente voor liet publiek
verkeer zal worden opgesteld en dat van af
10 dezer proefritten zullen gehouden worden.
Waalwijk 5 November 1902.
De Burgemeester voornoemd,
K. DE VAN DER SCHDEREN.
Van over bet spoor.
Had ongeveer veertien dagen geleden
J. v. D., door de duisternis en - den
slechten weg, het ongeluk met haar melkwagen
in een sloot terecht te komen, waardoor zij
groote schade bekwam, gisterenavond weder
was het de heer H. v. d. P. die het
ongeluk had nabij zijne woning, in de
tweede Zeine, in een vrij diepen sloot te
vallen. Gelukkig was deze bijna droog zoodat
hij er met den schrik en eeu smerig pak
af kwam.
Wanneer toch zullen de bewoners van de
tweede Zeine uit die Egyptische duisternis
verlost worden Of zal men den put
dempen als het kalf verdronken is.
Lichtbakken.
In deu nacht van Zaterdag op Zondag j.l.
omstreeks drie uur, is door den brigadier
A. Kooijunn, de maréchaussée Van Wijnen,
beiden van de brigade Waalwijk en door
de jachtopzieners D. van Vulpen en C. Ver-
helst, een persoon bekeurd, genaamd A. P.
schoenmaker te Loon-op-Zand, die met een
lichtbak en met eeu eenloops-jachtgeweer
gewapend,' stroopte in de Beuschehoef onder
Loon-op-Zaud. Het geweer is in beslag
genomen, doch de lichtbak is door het
vallen vernield.
Recht zaken.
Tegen het jougtncusch, dat zich onlangs
alhier schuldig maakte aan diefstal van leder,
werd gisteren door de rechtbank te 's-Bosch
2 maaudeti gevangenisstraf geëischt.
Afgekeurd.
Van den heer v. L. alhier is deze week
een koe gestorven, welke door den veearts
afgekeurd, ouder politie-toezicht in den
grond werd gestopt.
Er van door
Een viertal schapen liepen in een weide,
toen een man met een schaap er langs
kwam. De beesten gevoelden zich waar
schijnlijk zoo tot hun rasgenoot aangetrok
ken, dat zij uit de weide sprongen en mede
marcheerden.
Wat onze man ook deed, zij volgden
hem totElshout 'toe. De eigenaar te
Waalwijk kon ze daar den volgenden dag
gaan halen.
Provinciale Staten van Noord-Brabant
De najaarzitting der Staten van dit gewest
is Dinsdagmiddag om twee ure door den
Commissaris der Koningin geopend er waren
56 leden tegenwoordig.
De geloofsbrieven der nieuw gekozen leden
M. A. Joosten, te BudelJ. H Binck, te
Leur, en A. van de Wiel, te Iluisseling,
werden onderzocht, in orde bevonden er. tot
hun toelating werd besloten. Het bezwaar
schrift tegen de verkiezing van laatstgenoemde
werd ongegrond verklaard. Na de bij de wet
voorgeschreven ecden te hebben afgelegd,
namen zij zitting.
Van dc 37 t*r behandeling voorgedragen
stukken werden enkele voor kennisgeving
aangenomen, eenige .van eenvoudigeu aard
afgedaan, andere naar de afdeelingen en
bijzondere commissiën verzonden.
De vergadering werd hierna verdaagd tot
Woensdagnamiddag half vier.
Aanranding.
Zaterdagnacht werd de landbouwer Arts
in de nabijheid van woning onder Gilze,
toen hij op weg ging om op de Goriuchem-
sche markt een koe te koopen, aangevallen.
Even daarna werd hij door buren bewusteloos
gevonden.
De man had drie groote wondeu aan het
hoofd en was van zijn geld, circa f 200, be
roofd.
Hij is thans lijdende aan hersenschudding
en kan geen aanwijzing doen.
Eerste Kamer.
De Provinciale Staten van Limburg hebben
gisteren tot lid der Eerste Kamer gekozen
de heer J. S. H. Brouwers, notaris te Venlo,
met 30 stemmen, tegen 14 op mr P. M.
O. H. Beerenbroek, president der rechtbank
te Roermond.
Verkiezing Leiden.
De minister van binnenlandsche zaken
overwegende, dat teil gevolge van het over
lijden van den heer A. E. van Kempen, eene
verkiezing moet plaats hebben voor een lid
van de Tweede Kaïuer der Slaten-Generanl
in het kiesdistrict Leidengelet op de
artikelen 130, eerste lid, 131, eerste en
tweede lid. 133, eerste lid, en 134, derde
lid, der Kieswet; heeft goedgevonden: te
bepalen, dat de verkiezing zal plaats hebben
op Dinsdag 18 dezer; de stemming, zoo
noodig, op Dinsdag 25 dezer, en de
herstemming, zoo uood'.g, op Dinsdag 2
December a.s.
Verkiezing Amsterdam.
Met vrij groote zekerheid wordt aan Het
Centrum bericht, dat men in de vacature
voor de Tweede Kamer voor Amsterdam
III, ontstaan door het overlijden van den
heer Den Hertog, wil trachten door een
gecombineerd optreden der anti-sociaal
democratische kiesvereenigingeu, te voorzien,
door hel candidaat stellen van het vroegere
Kamerlid den heer B. H. Heldt.
Konijnen.
In de duinen bij Haamstede werden deze
week door een 10-tal jagers van de Hol-
landsche Jachtclub in 3 dagen niet minder
dan TWAALF HONDERD konijnen. 40
fazanten en eenige houtsnippen geschoten.
Een der jagers, de heer P. Brouwer, uit
Maastricht, had tevens het geluk een
zeearend te schieten, m t een vlucht van
hemel doorgebracht, zonder te weten welk 1
onheil zijn kameraad is overkomen. Op het
lijk van dezen werden gevonden een horloge,
dat op 4 uur was blijven stilstaan, eu
Ongeveer f15 aan geld. Blijkbaar is dc
jonge man iu het water geloopen.
De Koningin en Haar Gemaal» in Mecklenburg-
Schwerin.
Men schreef Zaterdag uit Schwerin
De bevolking hier heeft koningin YVilhel—
miua e» den Prins—Gemaal gisterenavond
wederom een zeer warme ontvangst bereid.
Reeds twee uren voor de aankomst van den
trein waren aan het slation, op den Luisen-
plaiz daarvoor, en verder langs de lange
Wismarsche Strasse, waarlangs de weg naar
Rabei sleinfcld leidt, lallooze menschen op
gesteld, die voor de aankomst van den trein
to'. duizenden aangroeiden. Het toeval dau
wi! Ie dat juist tegen dezen tijd honderden
leerlingen van de gymnasia en middelbare
scholen in Mecklenburg, die van een uitvoering
van „Wilhelm Telle iü deu hof-schouwburg
naar hun woonplaatsen terug wilden keeren,
op het station bijeen waren, Toen de ko
ninklijke trein binnenliep, klonken de vorste
lijk-: gasten daverende toejuichingen tegemoet
waar de stemmen van dc jeugd hoog boven
uitklonken. Over de ontvangst is reeds telt—
grafLch berichtzij was zeer hartelijk. De
Koningin omarmde hare schoonmoeder,Groot
hertogin Marie, zeer levendig en kuste haar
herhaaldelijk. Zeer vriendelijk begroette H.
M. ook de ter verwelkoming aanwezige leden
van de hofhouding, die zij reeds van hare
vroegere bezoeken kent. De kamerheer von
Engel, die aan prins Hendrik is toegevoegd
was reeds te Schwerin aan het station.
Met het hooge paar zijn verder hier aan
gekomen de baronesse Sloet van Marx-eld,
de kamerheer graaf van Bylandt, de adjudant
kapitein van Hoogsiraaten en de adjudant
vat Prins Hendrik luitenant tei—zee Hooft—
Graafland.
De Koningin zag er goed uit. Zij droeg
een donkergroen costuum, met bont afgeze
én een toque van dezelfde kleur met veeren,
Pi ins Hendrik, die eveneens door zijn
n^oeder zeer hartelijk begroet werd en met
de aanwezige heeren vriendelijke woorden
wisselde, droeg donkere burgerlijke kleeding.
De G' ootheriog, die, als gemeld is, de hooge
gasten reeds te Hagenow verwelkomd had en
met hen naar Schwerin gereisd was, vertrok
om 7 uur 18 weer naar Ludwigslust, waar hij
op dit oogeoblik vertoeft.
Toen het koninklijke paar uit het vorstelijke
onivang-salon buiten kwam om op deu
Luisenplatz in het tijtuig te stappen, weei
klonken eindelooze toejuichingen. Het
publiek had op het breede pleiu op de ge.vone
wijze, dwars over het plein, een haag gevormd.
De gasten reden mei Groothertogin Marie
in een met vier paardcu bespannen rijtuig
waarvan de kap opgezet was met een voor
rijder voorop in lang/.amen draf door de
juichende menigte de stad uit naar Raben-
steinfcld. Aan het raampje neeg de Koningiu
herhaaldelijk, om voor het hu debetoon te
bedanken. Vele huizen hadden, al was het
do 'kei, de vlag uitgestoken, en hier eu daar
gloeide Bcngaalsch vuur als welkomstgroet.
Op Rabensteinfeld, waar men even over
achten aankwam, wer-J eeu diaé gegeven
van 10 couverts, waaraan de vorstelijke
personen en het gevolg van Groothertogin
Marie eu van het vorstelijke paar deelnamen
Kiesvcrecniging 6rave.
279 meter.
Een gift van D. AI. dc Koningin
Naar wij vernemen, heeft 11. M. de Ko
ningin een bedrag van f 5900 ter beschik
king gesteld van het Nederlandsch sub.-
comité voor zieke en behoeftige lulanders
111 de residentie Semarang, als blijk van
Harer Majesteits groote belangstelling in-
en warme instemming inet het streven om
gelden te verzamelen ten behoeve van de
noodlijdende Inlanders in de residentie
Semarang. Bij de aanbieding dezer vorste
lijke gift liet H. M. tevens den wensck
uitspieken dat de pogingen van de comités
hier te lande en in N.-Indië met succes
mogen worden bekroond.
Drankmisbruik.
Twee arbeiders van de magarinefabriek
te Goch hadden zich, de een voor zaken,
de ander voor pleizier, Zaterdag naar 's-Her-
togenbosch begeven. Beiden,, jonge kerels,
geraakten daar aan deu drank en bezochten
er de beruchte Tolbrugstraat. Zondagochtend
is het lijk van den éénjuit de Zuid-Willems
vaart opgehaald de ander heeft den nacht
van ZstenW op Zondag onder den blooten
In de 11. Dinsdag gehouden vergadering
tot v.iststelling van het nieuwe Concept-
Reglement waren 58 leden opgekomen. Bij
art. 2, indeeling van het kiesdisdrict in elf
afdeelingen, ontstond eeu geanimeerd debat,
waaraan vooral werd deelgenomen door de
heere.n Frieseu, voorzilter, Remmen, lid van
het Bestuur, W. Penders, Redacteur-Uit
gever van de Nieuwe Graatsche Courant,
Coolen, secretaris van Berehem en onder
de heeren Geestelijken, door de Pastoors
van Dennenburg en Overlangel. Deze laatste
verwekte in de vergadering een niet geringe
hilariteit toen ZEw. in antwoord aau een
vorigen spreker (die er op gewezen had, dat
het nieuwe reglement mede geconcipieerd
werd door mauuen, vergrijsd in de politiek,
de ondeugende opmerking maakte, dat hij
wel is waar niet op eeu eerbiedige grijsheid
kon bogen, want dat de aard zijner haren
zich daaitoe niet leende, maar dat hij toch
nog op een zaak wilde wijzen. Toen sprak
ZEw. nog een kernachtig woord over de
organisatie der Anti-Revolutionaire partij en
haar eminenten leider dr. Kuijper, die nooit
hield van „clubjes" en „onder onsjes" maar
steeds zeide „de publieke zaak moet publiek
behandeld worden", gelijk de heer De
Wilde in zijn bekende brochure heeft ge
schreven.
Dit slotwoord maakte blijkbaar indruk en
weril luid geapplaudiseerd.
Hierna werd overgegaan tot stemming en
het bewuste art. met 37 tegen 22 stemmen
f verworpen. Het Bestuur nam hierop, 11a
een kort beraad, ontslag en de Vergadering
ging uiteen.
Uit een en ander blijkt duidelijk, dat de
oude Vereeniging moedeloos is en eindelijk
al is het wat laat, tot het besef is gekomen
dat haar program niet langer steek houdt.
Het eenige, wat er nu opzit, is een nieuwe
kiesvereeuiging te vormen, die rekening
houdt met de veranderde tijdsomstandig
heden.
Naar wij met genoegen vernemen hebben
bevoegde mannen zich daartoe reeds aan
het werk gezet. Wij twijfelen niet, of hun
verdienstelijke arbeid zal met uitstekenden
uitslag worden bekroond. De publieke opinie
is er voor. En vox populi vox Dei.
N.
Brand.
Te Gorinckem is in deD nacht Zaterdag
op Zondag brand ontstaan in de sigarenfa
briek van den heer A. J. van Vugt op het
Visscherslaantje. De schildwacht bij het
aboratorium, in de oniniddelijkc nabijheid
der fabriek ontdekte het begin van den
brand en waarschuwde den machinist vau
den watertoren vandaar werd de brandweer
gealarmeerd. Onraiddelijk rukten eenige
«puilen aan. Het vuur vond intusschen
zooveel voedsel, dat de geheele fabriek
uitbrandde. Ook de voorraad tabak en
sigaren ging nagenoeg geheel verloren.
In drie kwartier tijd was men den brand
meester.
Men vermoedt, dut de brand in de droog-
kamer is ontstaan.
Het gebouw (toebehoorende aan den lieer
C. Mculewerf) en inhoud zijn tegen brand
schade gedekt.
De gemeente-architect, den heer C. J.
Loeve, heeft zich terwijl hij naar den
brand spoedde zoodanig overspan tien,
dat hij halverwege op straat dood neerzeeg.
Brand te Rotterdam.
Maandagavond heeft een ontzettende
brand de stoomkuiperij en kistenmakerij van
de firma Van der Lugt en Zoon aan de
Prins Hendrikkade geheel in asch gelegd.
Omstreeks 9 uren werd de brand ont
dekt in het vijf verdiepingen hooge op
slaggebouw voor duigen, hout en zaagsel,
welk gebouw voor drie jaren nieuw gebouwd
werd aan de Prins Hendrikkade, op den
hoek van de Oeverstraat, aan welker andere
zijde reeds vroeger de stoomkuiperij en an-
derG opslagplaatsen waren gebouwd.
Vermoedelijk is de brand omstreeks 8
uur in het zaagsel ontstaan. Toen te 10
uur dc luiken doorbrandden, kon men eerst
de vuurzee in het tot de nok toe gevulde
gebouw overzien.
In minder dan geen tijd sloegen toen
ook de vlammen over de straat heen over
naar de stoomkuiperij en om halfelf was
het vuur zoo hevig, dat de gloed uren in
den omtrek gezien werd en de bewoners
der huizen van dc aangrenzende Sleephel-
lingstraat aanzegging kregen hun woningen
te verlaten, daar het ergste te vreezen was.
Al wat zich op het 100 pl. m. 130 M.
groote terrein bevond vatte vuur, zoodat
de aanblik als 't ware iedere minuut ont
zettender werd. Huizen hooge. stapels hout
en vaten, alle loodsen, ook het afzonderlijk
staande machinegebouw stonden tegelijk in
lichte laaie.
Halftwaalf sloegen de vlammen van uit
de stoomkuiperij over naar de boterfabriek
van Laming Son aan de zijde van tie
Burgemeester Hoffmannstraat en in een
oogenblik vertoonde ook dit vijf verdiepin
gen hooge en zeven ramen breede gebouw
aan die zijde een vuurzee.
Men slaagde er intusschen in dit gebouw
zoover te redden, dat alleeu datgene ver
brand is wat zich aan de zijde van da
Burgemeester Hoffmannstraat bevond, maar
toch is do schade ook daar aangericht,
hoogst aanzienlijk.
Evenzoo slaagde de brandweer er in een
aan de zijde der Thorbeckeslraat grenzende
stapelplaats van vaten het vuur te be
schutten.
Maandagnacht te halfdrie vertoonde het
geheele terrein nog een ontzaglijken vuur
poel, ofschoon van de gebouwen slechts een
paar brokstukken muur waren overgebleven.
De boutstapels en al wat op den grond
zich bevond brandde nog lustig voort.
Evenwel was op dat uur gevaar voor over
slaan naar de omliggende gebouwen ge
weken.
De brandweer werkte met met 7 stoom
spuiten en 30 handspuiten, doch vermocht
legen zulk een ontzaglijk vuur slechts
weinig.
De schade wordt bij benadering op 1
millioen geschat, doch alles is op beurspo-
lis verzekerd.
Het treurigste is het voor de werklieden
der fabriek, die er nog heden ten getale
van 600 werkten,
De N. R. Ct. geeft de volgende leven
dige beschrijving
Den heelen nacht door blijft het vol om
het terrein van den brand, want telkens
als er menschen, alom in de stad, door hun
vensters zien, schrikken zij op van den
vuurgloed, die als een gloeiende krater
reusachtig hoog opstaat tegeu de lucht,
waar elk oogenblik fonteinen van vonken
uit opspringen. Langs Blaak en havens is
het een druk verkeer als op den middag,
en al sneller gaan de wandelaars op die
vuurkolom aan den zuiderkemel af, want
de roode weerschijn in de vensters van de
fantastisch verlichte huizen, het verre ge-
plof van instortende muren maakt hen
steeds onrustiger Dan komen zij aau de
Boompjes als in een Venetiaansche nacht
ligt de rivierboven de donkeren huizenrij
van de Maaskadc wapperen de vuren om
boog. Op het diepdonkere water liggen de
schepen als in een waas van stoom gehuld,
en de rossige masttoppen reiken naar de
aschgrauwe lucht, die telkens van vlam
mengloed overwaasd is. De lantaarns ar
omheen, de seinlichten, zijn zeer groene
sterretjes, en de ruiten der huizeu gloeien
als verguld onder de ivoorwitten kroonlijsten.
De brug is omzoomd van menschen, één
rij van koppen langs de balustrades, klissen
van jongens in de bogen. Maar niettegen
staande de volte gaat het drukke rijtuigver-
keer er snel in een haast onafgebroken file
door, en zoo wijd is de omtrek van breede
straten en kaden, dat de menigte er ver
spreid blijft, alleen ophoopeud waar bereden
politie het terrein afzet. En om de brand
stapels heen, om de gloeiende ruines, brok-
