BUITENLAND. Frankrijk, Duitschland. BINNENLAND. Friedrich Alfred Krupp. f De Dieuwe Maasmond. Voorts heeft de dubbele schadeloosstelling liet karakter van straf voor schuldig vér- zuim, terwijl zij ten slotte ook als preven tief middel moet dienst doen, nl. om her haling van de benadeeling te voorkomen. Haar voornaamste motiveering blijft echter de rechtmatige eisch van volledige restitutie en in België vrerd zij dan ook reeds sinds een halve eeuw opgenomen in de wet, die de 1 radbouwers beschermen moet tegen de nadeelcn, door de konijnen aangericht aan gericht. Als curieuze bijzonderheid valt daarbij te vermelden, dat het twee (adellijke) jagers waren, die dit beginsel in de wet neerlegden. De heer Resemans behandelt verder de vraagwat men onder wildschade, in de wet nauwkeurig te omschrijven, heelt te verstaan en weet ook niet een duidelijk antwoord te geven wildschade noemt hij alle schade, die, aan welke veldvruchten ook, wordt toegebracht door wild of scha delijk gedierte van eens anders jachtveld. J)e quaestiewie aansprakelijk behoort te worden gesteld, valt dan ook niet moeilijk op te lossen en daarbij moeten alle jachl- heeren gelijkelijk worden bejg.md, ook zij, die hun best doen, om eventueele nadeelpri te voorkomen. In België deed men insgelijks en bij de behandeling der wet van 4 April 1900 zeide de lieer Delbeke in de Bel gische Kamer: „Wat de aansprakelijkheid voor schade en zelfs de dubbele vergoeding aangaat, plaats dit ontwerp „alle" jacht- eigenaars op ééno lijn. De algeheele of gedeeltelijke niet-aansprakelijkheid mag niet afhankelijk worden gemaakt van loffelijke pogingen, maar van dezer welslagen. Dit is het eenige middel, om die pogingen ernstig krachtdadig, vruchtbaar te maken." Bij de zooeven genoemde Belgische wet zijn de belangen van de grondgebruiker tegen de kouijnenplaag op deugdelijke wijze gegarandeerd door de invoering van snel en kosteloos recht. Deze regeling beveelt dr. Itesemans den Nederlandschen wetgever aan. Maar dan dient deze lo. de beperking tot de konijnenschade te laten wegvallen 2e. geen appel toe te laten, al gaat de som der schatting, dubbel genomen, hooger dan een maximum (in België is het appèl enkel uitgesloten, wanneer de eisch 150 fr. o( minder bedraagt)en 3o. de wijze van taxatie te verbeteren. De schrijver zou daarvoor „twee" deskundigen willen nemen, een door den eischer en een door den gedaagde gekozen beiden onmiddellijk te benoemen, l it deu aard der zaak zal men deze schatters moeten kiezen uit menschen, die kennis hebben van landbouwzaken. beroerte, zoo verergerd w,i« dat aan eeo ont vangst ui(;t ie denken viel. Tussclicn drieCu co vieren stierl hij, zonder doodsstrijd. Een schema voor een nagenoeg volledige regeling te dezer zake woidt dus door dr. Risemans in zijn artikelen gegeven. Door de invoering van een behoorlijke schadeloos stelling zou de landbouwer reeds in vele gevallen geholpen zijn en zouder de na- deelige gevolgen van een verouderd aris tocratisch regime niet meer regelmatig tot wanhoop brengeu, of tot strooper maken, met al den nakleve van dien. C. Friedrich Alfred Krupp was de trots en het sieraad van de Duitsche nijverheid en zijn naam verbreidde haren roem naar alle hoeken van de wereld. Toen Alfred Kropp in 1887 stierf, rustte op Friedrich Krupp, als zoop en erfgenaam, op betrekkelijk jeugdigen leeftijd de zware taak, om het reusachtige bedrijf voort te zetten en verder te ontwikkeleu. In de ver vulling van die taak is hij geenszins te kort geschoten. Hij was den 17den Februari 1854 te Essen geboren en was toen in zijn 34ste levensjaar toen hij zijn vader verloor. Maar hij was al lang op de hoogte van de zaak ewi est en werkte in dezelfde richting als zijn vader voort. Het schiet terrein te Meppen was er reeds'. Friedrich Krupp bleef op de hoogte van zijn tijd. Zijn p ntserplaten en kanonnen konden, scherpe mededinging ten spijt, aan de steeds toenemende eischen voldoen en voor dc ontwikkeling van de Duitsche zeemacht was de zoon wal de vader voor de veld— en vesting—artillerie was geweest. Daarvan was vanzelf het gevolg dat hij zich steeds tneer op scheepsbouw ging toeleggen en dc Gcrmania werl bij Kiel overnam. Behalve «le reusachtig uitgebreide oorspronkelijke fabriek te Essen en de in richtingen te Meppen, Buckau en te Gaarden bij Kiel, behooren nog de staalfabriek te Anna, hoogovens langs den Rijn, drie groote steenkoolmijnen, vele ijzerertsmijnen in Spanje, een reederij te Rotterdam en een aantal zeebooten bij de onderneming van de firma Krupp. Met het toenemeu van de winsten uit al die bedrijven vergat Krupp, evenmin als zijn vad< r, degenen die hem zijn rijkdom hielpen verwerven. Als een oprecht menschen- vriend zorgde hij voor het welzijn van zijn ondergeschikten. Haast nooit heeft een groot industrieel voor zijn personeel zooveel gedaan. De firma heeft mtllioenen en nog eens mil- lioenen uitgegeven voor nuttige instellinge fondsen enz. in het belang van hare bearab ten en instellingen. Uit het huwelijk van Krupp met een ade- lijke dame zijn twee, nog ong huwde dochters geboren. Eeu zoou om zijn plaats in te nemen, is er niet. Volgens een «rog niet bevestigd gerucht, zou Krupp's vader in zijn tes'ament deze mogelijkheid voorzien en daarom bepaald hebben dat, in zoo'n geval, de fabriek in den vorm van een soort van fideicorumis zou blijven beslaan. Tot chef van de onderneming zal, naar men zegt, benoemd worden Arthur Krupp, een neef van den overledene. De vrouw van Krupp is uuiverseel erfge name en voor haar rekening gaat het reu zenbedrijf door, terwijl bij testament bepaald is, dat niet overgegaan mag worden tot de vorming van eeu maatschappij op aandee'.co of tot verkoop. Na den dood van mevrouw Krupp wordt de oudste dochter eigenares. De werkstaking in de mijnen van Pas dc—Calais en het Noordedepartement, (te zanten 85.000 arbeiders betreffend) heeft den stakers 10 millioen gekost aan loon, tien mii'ileveranciers 5 millioen, den mij maat schappijen 10 millioen, verlies door aankoop in 't buitenland 9 miliioen, verlies van de schei pvaart 3 millioen, verlies der spoorwe gen 3 millioen en verlies van den staat 3 millioen totaal 43 millioen. Een plotselinge dood heeft een einde ge maakt aan het leven van den grooten iudu- strieel Krupp, op het oogenblik dat een kwaad gerucht (De Vorwarts, het socialistische orgaan heeft hem beschuldigd van verbanning van Capri wegens grove onzedelijkheid,) aan den glans van zijn naam en zijn werk afbreuk wilde doen. Van zijn kant heeft Krupp geen ooger.blik geaarzeld, de bekladders van zijn eer openlijk voor het gerecht te dagen, en, zoolang de zaak nog sub iudica is, is het dus enkel gepast aan de bekende beschul digingen te herinneren, omdat het hartzeer erover zijn dood verhaast schijnt ie hebben. Wam eer Krupp's naam ongedeerd uit het tralp'oces tegen de sociaal—democratische Vorwlirts te voorschijn komt, en de ltaliaan- sclie minister heeft de verbanning reeds te gen -esproken, enuit meer nadere bericht blijke pure onwaarheid enj een man van gezag als de Duitsche keizer schijnt er niet aan te twijfelen, daar hij dadelijk na het overlijden een hartelijk telegram van rouwbeklag aan het Direktorium te Essen heeft gericht zijn de omstandigheden waarin een van de grootste en edelste menschen in het Duitsche 'ik, die velen tot zegen geweest is, zijn dood heeft gevonden, er dubbel tragisch om. Krupp is overleden tengevolge van een hartkwaal, waarvan hij al herhaaldelijk last had gehad. Krupp voelde zich reeds gedurende enkele dagen niet goed. Tegen G uur Zaterdag— ochtend kreeg Krupp een aanval van be roerte, die in beginne niet gevaarlijk leek. Be^eu half twaalf 's ochtends hielden be ambten van Krupp een vergadering, om tegen «Ie 1 eschuldigingen van de Vorwarts verzet aan te teekeneu en een deputatie te benoe men die Krupp "nun sympathie zou gaan betuigen. Deze depu'atie vernam echter dat zijn toestand, tengevolge van een tweede Toeu Alfred Krupp, de vader van den thans overledene, deu lSden Juli 1886 stierf, was hij de grootste industrieel van Duitsch land, misschien van dc wereld. Zijn fabriek breidde zich echter steeds meer uit. Nog tijdens zijn leven, in lö86, was de giet— staalfabriek te Buchau bij Maagdenberg met 3500 arbeiders bij zijn onderneming ingelijfd. In 1896 werd de Germaoia—werf bij Kiel met bijna 3000 werklieden bij hst rijk van Krupp getrokken. Het geheele getal arbei ders van de fabrieken van Krupp is thans 46,000 man, zoodat, als men de families van dezen medcrekent, ongeveer 100,000 menschen van Krupp afhingen. De stad Essen heeft zich in vijftig jaren ontwikkeld au een kleine stad van 10,000 tot een groote stad van 100.000 inwoners. De gie staalfabriek te Essen heeft tot 1 April JüOl 39,000 kanonnen geleverd binnen haar ge bied zijn 1000 ovens en smidvuren, 4500 machinaal gedreven gereedschapswerktuigen enz. 132 stoomhamers, 30 hydraulische persen, 310 staande stoomketels, 497 stoom machines met 41,213 p k., 179 electromoio.en en 558 kranen. Het grondbezit van de firma te Essen en omstreken is, als men villa Hügel niet meerekent, 388 H A. Friedrich Alfred Krupp had, volgens betrouwbare opgaven, een jaarlijksch inkomeu van ongeveer 15 millioen mark. geslacht, zelfs in nog ruimere mate dan voorheen, vertegenwoordigd. De uitvoering stond.over het geheel in een goed gesternte. „Opwaarts" v. Hol werd fijn en uitmuntend genuanceerd ten gehoore gebracht, terwijl „Denk aan mij" van de La Fuente, bewees, dat de Liedertafel ge lukkig steeds meer haar zwaartpunt begint te leggen in een artistieke uitvoering, dan wel in het ontwikkelen eener groote, soms wel wat ruwe klankmassa. Ook de num mers uit „Eine Nacht auf dein Meere" en de „Hymne" van de Vliegh werden uit muntend vertolkt. Alleen het „Soldatenkoor" uit de opera Eaust van Gounod leek ons minder gelukkig. Hierin werd met enkele passages, zoowel wat den tekst als de muziek betrof, wel wat gesmokkeld. Ook kwam het ons voor, dat het scherm cn de coulissen op het tooneel de samen smelting der steramen en partijen niet be vorderlijk was, zoodat de klankmassa min der homogeen en elastisch scheen, dan wij gewoon zijn te hooren. Dit alles belet niet, dat de zangers zich kranig van hun plicht kweten. Een bijzonder „bravo" dus aan den Directeur en zijne mannen, alsmede aan den pianist, den heer J. de Bree, die koor en solisten zoo verdienstelijk begeleidde. Na de pauze gat T. A. V. E. N. U. de operette „Verkiezing" muziek van Unbehautu. Als altijd kweet het jeugdige gezelschap, dat uit de beste krachten der vereeniging be staat, zich uitstekend van'zijnetaak. Spelen zang waren meestal goed en het dankbare publiek was met zijne toejuichingen niet karig. Jammer, dat zulke degelijke muziex, niet een meer geestige, pittige tekst is ondergelegd. Na de uitvoering ontvingen de directeur der Liedertafel, de heer Frans de Cortie en die van T. A. V. E. N. U., de heer J. Sars van onbekende gevers (geefsters een fraaien lauwerkrans, wat den president der Ver eeniging, den weled. heer Herman Zeegers aanleiding gat, een woord van dank te richten tot de onbekende schenkers, alsmede tot net talrijk publiek, in welker voortdu rende belangstelling en steun hij „Oefening en Vermaak" aanbeval. zijden de meest gunstige rer.entiën. Had hij onlangs in Gent groot succes niet minder de laatste veertien dageu Amsterdam. De „Telegraaf" schreef o. m van hein „We kennen den lieer Luciën niet per soonlijk, maar uit zijn optreden kunnen we met groote zekerheid afleiden dat hij ook een zeer beschaafd en ontwikkeld mensch moet zijn. En 't publiek voelt dat 't Publiek is niet dom, dat zijn er maar enkelen, 't Pubiiek vindt Luciën hee aardig en applaudis eert warm na ieder stukje. Luciën z'n aardigheden snappen ze we!, ze voelen wel dat daar voor haar staat de joviale roude Brabanter met zijn onge kunstelde grappen. En zoo schreven de andere Amsterdam- sche bladen ook. Op een der eerste avon den ontving hij een prachtigen lauwerkrans met dc Ainsterdamsche kleuren. Men ziet het, niet alleen dus hier in onze provincie in al de verschillende gemeenten, waar hij reeds optrad, wordt hij warm toegejuicht, doch ook in Nccr- landsch hoofdstad vond hij grooten bijval. Landhouwlczing. Verdronken. WAALWIJK, 26 November 1902. Gezondheidscommissie. Door den Commissaris der Koningin zijn, met ingang van 24 dezer benoemd tot leden van de gezondheidscommissie te Waalwijk, de heeren P. J. M. Sweens te Waalwijk, voorzitter, en tot leden Th. L. D. Smeele te Loonopzand, G. II. Simonis te llaamsdonk, M. C. J. van Son te Waspik, en C. A. Oomens te Dongen. Benoeming. De heer Van Es, onderwijzer alhier, is als zoodanig benoemd aan de Vincentius- school tè Breda. Lezing. Ter aanvulling van 't bericht in ons vorig nummer omtrent lezingen voor de vereeni ging „Geloof en wetenschap" alhier, kunnen we nog inededeeleD, dat de Zeergel. hoer Poelhekke, directeur der II. B. S. te Nij megen, ook in dit seizoen wederom eene lezing zal houden. De lezing van Dr. Poels is voorloopig uitgesteld. Concert Licdertafcl. Zaterdagavond gaf de Liedertafel „Oefe ning en Vermaak" op „Musis Sacrum" haar eerste winterconcert. Ondanks de strenge koude, was het publiek in grooten getale opgekomen en was ook ditmaal het schoone Betreffende den dood van den heer Michaël uit 's-Grev.-Cappel (zie onder Capelle) vernemen we van een ooggetuige nog 't volgende Toen zekere H. M. alhier Dinsdagmorgen ging werken aan het in aanbouw zijnde schoolhuis te Babyloniënbroek, vond hij op den weg van Biesheuvel naar Broek, den heer A. Michaël uit 's-Grevelduin-Cappele, aannemer van bovengenoemd werk, zijn baas dus, in een sloot langs den weg met zijn hoofd en 't lichaam gedeeltelijk op 't ijs en zijn beenen tegen den slootkant, zijn fiets lag in 't water naast hem. Men veronderstelt dat de man met zijn fiets is omgevallen (daar hij geen goed rijder was) en in het op het ijs staand water is verdronken. Zijn neus was daarenboven erg verminkt, naar alle waarschijnlijk veroorzaakt door ratten, daar 't lijk deu geheelen nacht in den sloot heeft gelegen. Bovenstaande werd door den ontboden geneesheer en de politie geconstateerd. De acht en vijftig jarige man, is onge huwd zijn lijk wordt heden van zijn kost huis te Broek, naar 's-Grevelduiu- Capele overgebracht. Déraillement. Dezer dagen circa S1/a uur derailleerde op de Spoorlaan te Tilburg de tram Tilburg- Waalwijk. Daar de wissel bij de zijlijn, welke voert naar de fabriek der firma Bruyelle niet stond zooals het behoorde, kwam de tram op deze zijlijn terecht, met het gevolg, dat zij van de rails geraakte. De locomotief, die zelt licht werd bescha digd, vernielde gedeeltelijk de poort van ge noemde fabriek, terwijl de volgende wagen, die zware averij opliep, na een lantaarnpaal te hebben omvergereden, den gevel van het huis een weinig beschadigde. De machinist-leerling werd licht aaD het been gekwetst. Vee-Diefstal. In vervolg op ons vorig bericht kunnen we nog meedeelen, dat de verdachte na eenige dagen in Dussen in arrest te zijn gehouden giateren heeft bekend, de koe, behoorende aan een landbou.ver te Udenhout te Meeuwen te hebben gestolen. De man wordt ook verdacht van diefstal, van een koe voor eenigen tijd te Drunen gepleegd, dit beest is te Udenhout terug gevonden. Hedenmorgen werd hij geboeid ter on derzoek naar Drunen gebracht, otn vervol gens naar 's-Bosch te worden getranspor teerd. Begin brand. Dezer dagen ontstond brand bij de kin deren V., die zich in den beginne nogal ernstig deed aanzien, maar door spoedige hulp der buren tijdig werd gebluscht. Past op Door de straatjeugd wordt reeds een ge vaarlijk spelletje begonnen, zij gaan onder 't rijdea op den achteruitslekenden stang van den tram zitten, springen er af en op enz. Ouders waarschuwt uwe kinderen tijdig Luciën. Over den karakter-humorist, deu heer Luciën, komen bij voortduring van alle LaalslLden Vrijdag heelt de heer H. E. Huizenga, Rijkslandbomvleeraar voor W.- Noord-Brabant en den Bomm. waard, op uimoodigiog van het bestuur der Landbouw- vereeniging „Raamsdonk (dorp)", voor de leden dier vereeniging en verdere belang stellenden eene lezing gehouden over hei onderwerp „Veevoeding, in het bijzonder van melkvee", in de zaal der gez. Floris le Raamsdonk (Dorp.) Spreker begon met voorop te stellen, dat iedere landbouwer van zijn vee zooveel mo gelijk voordeel moet trachten te behalen met zoo weinig mogelijk kosten. Daar oc is noociig le dat hij goed tokt en zoowel op de eigenschappen van het vad.r- als het mocderdicr let j 2e dat hij goed verpleegt de sta! mag noch te warm, noch te koud zijn de huid moet goed gereinigd worden 3e dat hij de stalmest goed bewaart en doelmatig aanweudt4e dat hij goed voedert. Uit het voedsel wordt het melk bereid in de melk zitten eiwit vet, eene zetmeelachtige stof, eenige zouten en verder water. Die stoffen zullen dus ook in het voeder aanwezig moeten zijn. Onderzoek der voedingsmiddelen heeft bewezeui dat. dit o&k het geval is, nl. de ruwvczel. De bcstauddeelen zijn echter niet alle verteerbaarin voedertabellen, zuoals die welke uitgegeven werdeu door de Noordbr. Mij. van Landbouw, zijn die ver— teerbaare deelen aangegeven. Men lette er echter op, dat verteerbare ruwvezel maar de halve waarde heeft van verteerbaar zetmeel. De cijfers, die aangeven, hoeveel van de verschillende stoffen eene koe per dag noodig heeft, Doerat men den voedervorm. Deze hangt af van 't levendgewicht van 't dier en van zijne melkopbrengst. Hij is meestal berekend op eeue opbrengst van 1272 L. per dag. Geeft eene koe meer melk, dan moet natuurlijk haar rantsoen groo.er worden. Spr. gaat nu een paar voederrantsoenen na met behulp der voederlabellen en toetst die aan den vorm. Hij merkt daarbij op, dat men vooral moet leiten op eene genoeg zame hoeveelheid eiwit, daar hieruit b.v. zoowel melkvet als melkeiwit kan gevormd worden, wat met zetmeel en vet niet 't geval is. Te veel eiwit is ook daarom minder nadcelig, omdat het overbodige in den mest komt en ei.vit heeft voedingswaarde voor de plant, zetmeel en vet niet. Voedert men nu voortbrengselen uit eigen bedrijf, dan zal het vooral in Noord- Brabant, waar die voortbrengselen voor 't meerendeel arm aan eiwit zijn, noodzakelijk blijkeu, eiwitrijk krachtvoer aan te koopen. Dwaas is bv. het aankoopeu vau eiwitarmere rnais zooals in zulke gevallen nog wel gedaan woidt. Het meest komen in aaumerking lijn— grond- noten— en raapkoek. Het applaus bewees, dat spr. met aandacht was gevolgd. De heer D. Timmermans, secretaris der landbouwvercentgiug sprak dus geheel in d:n geest der vergaderden, toen hij den heer Huizenga dankte voor zijne leenijke en duidelijke voordracht en de hoop uitsprak, hem spoedig weer eens hier te zien optreden. Den hoorders bracht hij dank voor hunne talrijke opkomst. Hij wees er op, dat de belangstelling in lezingen in eenige jareu enorm is vooruitgegaan. Vroeger kreeg men met moeite een 20 a 3D hoorders nu was zonder moeite de geheele zaal gevuld. Hij spoorde hen aan, de weuken, door den heer Huizenga gegeven, zooveel mogelijk in de praktijk toe te passen. Met een kaartje geeft 't D. v. N. zijne lezers eene beschrijving van den nieuwen Maasmond, waaraan we 'tvolgende ontleenen Men lette op. Eerst de hoofdzaken. De Waal komt uit Gelderland, de Maas uit Limburg. De eerste is een Alpeurivier, de tweede ontspringt op een hoogland. Gevolg hiervan is, dat de eerste in den regel meer water heeft dan de laatste, zoodat de waterstanden op da Waal in den regel hooger zijn, dan die op dc Maas. Dat blijkt ten overvloede uit het feit, dat de landen van den Bommelerwaard en die gelegen tusschen Maas en Waal allen hun afwatering hebben gezocht in de lagere Maas en niet de hooger gelegen Waal. Maas en Waal komen haast bij elkauder links benoorden Den Bosch, bij St Andries. De Maas valt dan echter plotseling naar 't Zuiden af, terwijl de Waal recht door stroomt. Even voorbij Heusden buigt zich, echter de Maas weer Noordwaarts op en stort zich bij Woudrichem in de Waal, waarna de beide rivieren vereeuigd door stroomen onder den naam van Merwede. De Maas loopt van Heusden rechtdoor naar den Ainer. Daarover straks. Maar houd dit eind nieuwe rivier alvast in de gaten. Langs de Maas, aan den Zuidkant, loopt de Beersche Maas men zou het ook kunnen noemen de overstrooming der Maas. De kwestie is dezedoor den ingenieur de heer v. d. Eist, is een boek geschreven' waarin voor die opening van den Maas mond wordt gewaarschuwd. De echo ervan is in onze provincie door gedrongen en daar zijn nu duizenden men schen hang voor 't overstroomen hunner landerijen, het wegslaan van brugggeu, het doorbreken van dijken enz. enz. Dat water loopt aan tegen de Dieze tegen den Oostkant van Den Bosch aan. Is nu die Dieze niet hoog, dan gaat alles heel gemakkelijk. De Dieze slokt dan het water van de Beersche Maas heel gewillig oj) en lost het weer door de sluis bij Crève^ coeur op de Maas. Maar ais de Dieze vol is, loopt ook zij over. Met behulp van een paar overlaten verlagingen van een dijk, waar het water „overgelaten" wordt, wordt dan richting tregeven aan die overstrooming der Dieze die ten slotte, na heel wat land onder water te hebben gezet, in den Amer terecht komt. Is echter de Maas hoog, dan staat de W aal iu den regel niet minder hoog. Voor dal Waalwater was tnen heel vriendelijk. Men liet het, bij St. Andries waar de beide rivieren elkander naderen, door de Heeren- waardsche overlateu naar de Maas stroomeu. Dat water werd dan ook maar weer liet Bossche veld ingestuurd door de Bokhoven- sche overlaat, en het ontmoet dan, Zuid waarts gaande, het water der Beersche Maas, dat de Dieze is uitgeloopen en naar den Amer wordt opgestuurd. Middelerwijl jaagt die Dieze ook de Dom mel en Aa in de hoogte, zoodat ook deze 't overstroomen gaat. Dat water zet dan alles bezuiden Den Bosch onder. Men begrijpt dus welke overstrootning het daar worden kan bij hoog water, 't Jaar 1883 is er een voorbeeld van, toen alle velden rond Den Bosch onder water stonden. Dat wil opening Het wegens men nu voorkomen door de van een nieuwen Maasmond. Maaswater, dat langs Woudrichem den hoogen stand der Waal niet voldoende weg kan komen, zal nu den Amer langs gevoerd worden naar het Hollandsch Diep. Daarvoor is gegraven een Nieuwe Rivier van even voorbij Heusden. (aan het Heleind) naar den Amer. Eu is dit nu alles, vraagt men Heeft dat nu zooveel miljoenen gekost en wordt daarover nu zooveel drukte gemaakt Met uw welnemen, er zit meer aan vast, dan gij denkt. I. Eerstens heeft men moeten zorgen voor de afwatering der Dommel en Aa. Daarvoor is gegraven een kanaal van Hen Josch Westwaarts naar Drongelen. Het water uit de Dieze kan dus makkelijk naar de Nieuwe Rivier worden gevoerd. Maar daarmede hieldeu de overstroomingen van iet Bossche veld op en daar waren de eigenaren lang niet over gesticht. Dientengevolge is er boven Den Bosch een keersluis gemaakt in de Dieze. Wordt nu de sluis bij Crèvecoeur opengezet, dan rolt het Maaswater de Dieze in, de schut sluis keert het en jaagt het in de velden, die op overstrooming wachten. Die varen er goed mee, want het water uit de Maas brengt meer vruchtbaarheid, dat het heiwater, door Dommel en Aa aan de Dieze geschonken. II. De Beersche polder zal bij de opening van den Nieuwen Maasmond haar afwate ring missen dat wordt verholpen door een stoomgemaal. III. De gtonden, doorsneden door het Oude Maasje die nu nog op dit riviertje afwateren, raken ook de gelegenheid o.u af te wateren kwijt, wijl het Oude Maasje wordt doorsneden. Om hierin te voorzien zijn twee kanalen gegraven een ten Noorden en een ten Zuiden der Nieuwe Rivier (liet Noorder-en Zuider- Afwateringskanaalmet op beide kanalen een stoomgemaal. IV. Een stoomgemaal is gebouwd bij Doeveren ter afwatering van het Land van Heusden. V. De Dongepolders zullen hoog-modern worden bemaald. Een heele partij kleine pompstations zal door een Electrische Cen trale in beweging worden gebracht. Zooals men ziet zit er heel wat aan de opening van den Nieuwen Maasmond vast. Maar wij zijn er nog niet. Bovengenoemde werken zijn allen reeds at, doch men is nog bezig aan de voorziening in de afwatering van Bleek en Oostkil, welke in April 1903 gereed zal zijn. VI. Er wordt daartoe voor het Noordelijk gedeelte van het Land van Aitena een groot stoomgemaal gebouwd, terwijl voor het Zui delijk deel van electrische Centrale in ge reedheid wordt gebracht, weer met een aan tal kleine pompstations zooals deze in de Dongepolders zijn gemaakt. VII. Het water in de Maas zal natuurlijk dalen door de opening van den Nieuwen Maasmond. Derhalve zullen de schepen uit de Dieze niet meer kunnen varen over den drempel van de schutsluis bij Crèvecoeur. Daarom schiet er nu links uit de Dieze bij Engelen een nieuw kanaal naar de Maas. VIII. Het Waalwater moet natuurlijk ge scheiden worden van het Maaswater. Daar toe zal een dam gelegd worden in de Maas

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1902 | | pagina 2