Nummer 12.
Zondag 8 Februari 1903.
26e Jaargang.
Tweede Blad.
Macedonië
LANDBOUW.
BINNENLAND.
- «naet r au» ygCTcaBa-griSKSia r ffiSRHffl
0ERINGEN~"
WAALWIJK.
Uitvoering te geren door de liedertafel
Oefening en Vermaak" van Waalwijk en
Besoijen op de zaal Musis Sacrum, op
Zondag 8 Februari 1903:
PROGRAMMA AD LIBITUM.
om te trachten aan die dwingelandij te ont
komen.
Het ligt in den aard der Mahomedauen
de volken te vervolgen, die hun geloof niet
deelen ziedaar de waarheid en het Chris—
telijk-Orthodox Macedonië is op weg als
slachtoffer van die sombere dweepzucht een
tweede Armenië te worden.
(Ontleend aan Le Matin.)
Nauwelijks is de oorlog in Afrika geëin
digd of andere verzuchtingen, andere smeek-
stemmen verheffen zich in de verte en dit
maal aan de eigen poorten van Europa.
Doorloop de dagbladen, iederen dag zult
gij er nieuwe gruwelen lezen begaan door
de Turken in Macedonië.
Men schonk er eerst geen aandacht aan,
maar die dringende klaagtoonen, die altijd
herhaalde smartkreten hebben de publieke
opinie in beslag genomen. Heden vervol
gen zij ons als een nachtmerrie in die mate,
dat als wij een dagblad openslaan wij in
stinctmatig de plaats opslaan, waar in groote
letters Macedonië te lezen staat. Die ru -
briek is op weg dezelfde treurige vermaard
heid te krijgen, welke die van den Trans-
vaalschen oorlog had en gelijk die sedert
zoolang op onuitwischbare wijze Armenië
heeft.
Altijd wordt dat opschrift van Macedonië
gevolgd door eene opsomming van rooverijen,
moorden en barbaarsohheden waaraan zich
de onderdrukkers van dat ongelukkige land
schuldig maken. Pas nog lezen wij, dat in
het district Tienroo een patrouille Turksche
soldaten zich van eenige rijke boeren had
meester gemaakt. Om te weten waar die
on gelukkigen hun geld hadden geborgen
hing men ze op aan boomen met het hoofd
omlaag en men overlaadde hen met stok-en
bajonetslagen tot zij de plaats wezen waar
zij hun schat hadden begraven. Gedurende
het Turksche Ramadanfeest hebben soldaten
eeue plaats genaamd Dubrania geheel ver
woest en vrouwen en jonge dochters mis
handeld. Te Aden hebben dezelfde soldaten
de notabelen onthoofd en een gedeelte der
stad verbrand.
Ziedaar de balans van één dag ongerekend
wat men niet weet. Deze verschrikkelijke
details bereiken ons bij partijen en zooals
gezegd levert elke dag zijn contingent. Het
zou eindelijk zelts eentonig worden indien
niet bier of daar een nog droeviger episode
ons schokte en niet in onzen geest den
verschrikkelijken indruk levendig hield, die
dergelijke dagelijksche lectuur veroorzaakt.
Zoo hadden kort geleden Turksche soldaten
een inval gedaan in ten Macedonisch dorp.
Eenigeu hunner belegerden de school en
terwijl de verschrikte kindereu weenende en
schreeuwende wilden vluchten of zich ver
bergen poogde eene Bulgaarsche onderwijzeres,
met een revolver in de hand, den aanvallers
den ingang te beletten. Maar die verdier
lijkte wezens ontwapenden haar dadelijk en
verminkten haar op de ijselijkste manier.
Zon men gelooven, dat dergelijke dingen
kunnen gebeuren in een tijd van beschaving
w. arin alles spreekt van zachtmoedigheid en
menschlievendheid
En terwijl men langzamerhand de Mace
doniërs uitmoordt, hunne vrouwen en doch
ters schandelijk behandelt, hun vaderland
verwoest, terwijl het gevaar hen altijd dreigt
en hunne vrees allerwreedst is, gaan wij
hier op in onze zaken, in onze genoegens
en leesten en dachten wij nauwelijks aan
hun beklagenswaardig lot, kwamen die bij
zonderheden niet als een akelige echo door
de pers tot ons.
De rampen der Macedoniërs bepalen zich
niet tot de barbaarsche verdrukking waar
van zij het voorwerp zijn.
De troebelen die Macedonië teisteren
nebben het werk doen stilstaan, de akkers
blijven onbebouwd brengen niet meer het
noodige voort om het volk te voeden en
alzoo komt de hongersnood den ellendigen
toestand nog verergeren.
Hastveischeurend tooneelmen ziet
gansche troepen uitgehongerde kinderen,
wier ouders gekerkerd of gedood zijn, in de
verwoeste dorpen ronddolen eene bete broods
smeekende van hunne beulen, de Turksche
soldaten
O moeders, die dit leest, voelt Gij uw
hart niet verstijven
Het is bekend, dat men de Macedoniërs
voorstelt als muitzieken, als oproerlingen.
Maar de tirannie, die de Sultan op hen
uitoefent moet wel onrerdragelijk zijn als
men ziet hoe zij dergelijk lijden trotseeren
^eru-Guano eene langdurige meststof
,Peru-Guano voedt oud en jong 1
Een andere eigenschap van de Peru-Guano
die misschien kan verklaring geven van het
feit, dat alle gewassen, die er mede bemest
worden, gedurende hun gansche bestaan een
groen welig voorkomen hebben is deze
),De Peru-Guano levert voedingsstoffen aan
de planten, zoolang deze op het land staan
en, wel te verstaan, ï.og levenskracht heb
ben". En hoe laat zich dat feit verklaren
De stikstof, die in de Peru-Guano voor
handen is, komt daarin ten eerste voor in
len vorm van zeer gemakkelijk in salpeter
omzetbare aramoniakverbindingen. Binnen
zeer korten tijd na de bemesting is dus
opneembare stikstof voorhanden. Doch er is
nog meer stikstof in de Peru-Guano voor
handen, n.l. in den vorm van organische
verbindingen die langzamerhand inontbinding
komen en dus gedurende al den tijd van
haar bestaan nog een bron van stikstof zijn
voor de planten.
Een dergelijke gelijkmatige verdeeling van
het voedsel gedurende het gansche leven
is zeker te verkiezen boven een overvloedige
toediening van het voedsel in eeus. De
planten moeten door haar gansche levens
periode heen, zich voeden en niet in haar
jeugd, De Peru-Cuano voldoet aan dien
eisch. Zij voedt oud en jong. En niet ten
opzichte van de stikstof. Ook in betrekking
tot het phosphorzuur. Van 12 h 13 K. G.
phosphorzuur, in 100 K.G. Peru-Guano
voorhanden, is ongeveer 6 h 7 K G. in
water direct oplosbaar en de rest in 2°/0
citroenzuur. Er is dus aanstonds opneembaar
phosphorzuur en er isook phosphorzuur, dat
langzamerhand door het wortelzuur of andere
in den bodem aanwezige zuren, in oplossing
treedt. Ook het phosphorzuur uit de Peru-
Guano voedt dus de planten, als ze jong
en ook, als ze reeds volwassen zijn. Ons
motto bevat dus geheel waarheid
„Peru-Guano voedt oud en jong".
WAALWIJK 7 Febr. 1903.
Pausfecst.
Daartoe uitgenoodigd door den ZeerEerw.
heer Pastoor onzer parochie, zijn door het
bestuur van „Geloof en Wetenschap", de
presidenten der verschillende hier bestaande
R.-K. vereenigingen, verzocht tot eene bijeen
komt sop Zondag 8 Febr. a.s. i n de achterzaal
van het hotel Verwiel, des middags ten
12 uur.
Het doel dezer bijeenkomst is 't vormen
van een comité voor de a.s. Pausfeesten.
Met grond mogen we dus verwachten,
dat deze allermerkwaardigste dag ook in
onze gemeente, welke eertijds het Pius-
feest zoo schitterend vierde, zoo luisterrijk
mogelijk herdacht zal worden.
Met genoegen kuqnen we reeds meldeD,
dat de liedertafel „Oefening en Vermaak"
sedert enkele weken zich druk prepareert,
voor het groote concert dat zij zich voor
stelt op dien feestdag, des avonds op Musis
te geven. Uitsluitend zullen op dit concert
nummers op dit feest betrekking hebbende
worden uitgevoerd.
Jaarverslag der R. K. Volksbibliotheek
l Febr. 1902-1903.
Het jaarverslag der 11. K. Volksbiblio
theek luidt aldus
Terwijl onze Vereeniging in het eerste
halfjaar van haar bestaan hare bibiotheek
reeds met een aantal boekwerken mocht
vermeerderen, en zij zich thans, een jaar na
hare oprichting opnieuw genoodzaakt ziet
een belangrijke uitbreiding aan hare bibilo-
theek te geven, is het een aangename taak een
terugblik te slaan op hetgeen het laatsver-
loopen jaar voor de R. K. Volksbibliotheek
gebracht heeft, om naar den aard der voor
gevallen feiten den huidigen toestand der
Vereeniging te kunnen bepalen.
Met dankbare voldoening kan onze ver
eeniging terugzien op hetgeen zij in het
afgeloopeu jaar heeft mogen tot stand
brengen.
Met dankbare voldoening! en terecht.
Veelvuldiger dan men bij de opening der
bibliotheek had kunnen hopen heeft de ar
beid der R. K. Volksbibliotheek vruchten
gedragen, meer dan men kon verwachten
heeft de bevolking van de bibliotheek ge
bruik gemaakt, het succes, in zulk een kort
tijdperk van bestaan heeft de meest ge
spannen verwachtingea overtroffen.
De Roomsen Katholieke Volksbibliotheek,
voortgekomen uit het Roomsch Katholiek
Leesgezelschap, en de vrucht van samen
werking tusschen het bestuur van het „R.
K. Leesgezelschap" en van „Geloof en We
tenschap" had bij hare oprichting zeker
ook met moeilijkheden te kampen. Maar
aan den leeslust en aan de leergierigheid
des volks moest worden voldaan.
Bij den rondgang tot het aanwerven van
donateurs en leden was het reeds duidelijk
gebleken en de groote toeloop van lezers in
de eerste drie weken kwam het bevestigen,
dat in onze gemeente werkelijk behoefte aan
goede Uctuur bestond.
In deze omstandigheden kon het niet
verwonderen, dat het aantal lezers iedere
week verbazend toenam, zoodat in de eerste
maanden ruim 80 boeken in iedere zitting
werden uitgeleend. Zoo ging het voort tot
op heden, altijd aangroeiend, totdat de
wekelijksche uitleeningen in de laatste
maanden van het vorig jaar tot meer dan
150 stegen.
Met recht mogen wij dus zeggen, dat bet
werk der Vereeniging reeds rijke vruchten
draagt en dat sinds de R. K. Volksbiblio
theek de deuieti openstelde, er in onze ge
meente een behoefte, een dringend gevoelde
behoefte minder bestond.
Op den Nijtneegschen Katholiekendag is
ten opzichte van R. K. olksbibliotheeken
een tfoord gesproken, door Mgr. v. d. Ven
met zijne goedkeuring bekrachtigd, dat voor
onze vereeniging van hoog belang was.
Waar door een der sprekers het werk
der R. K. V. in de belangstelling en den
steun der Katholieken werd aanbevolen,
werp er tevens op gewezen, dat niet alleen
het kwade moet worden geweerd, doch dat
ook het goede moet worden gegeven.
Gesteund door de belangstelling van
Waalwijks ingezetenen, aangemoedigd door
het woord en de goedkeuring vann onzen
Hoogwaardigen Bisschop kan onze Vereeni
ging voortgaan met opgewekten ijver te
arbeiden aan de taak die zij zich heelt
gesteld.
Zij kan zich bij de verder fe nemen
maatregelen laten leiden door de gedachte,
dat naarmate hare bibliotheek aan den lees
lust der bevolking kan voldoen, er minder
slechte lectuur in onze gemeente zal gelezen
worden. Hoewel de contributies van Do
nateurs eu Leden voor 1903 ons in de
gelegenheid stellen wel eenige uitbreiding
aan de bibliotheek te geven, is deze som
na aftrek der verschillende onkosten toch
te gering om alles te doen wat noodzakelijk
moet gedaan worden.
Hierin vindt de R. K. Volksbibliotheek
aanleiding tot den wensch, dat de mild
dadigheid van Waalwijks katholieken moge
aanvullen wat nog ontbreekt.
teneinde door onderlinge opwekking en be
spreking de middelen te zoeken, die toe
gepast zullen «prden oin het gewenschte
doel te bereiken. (Bij vergissing eerst he
den geplaatst.)
K. v. K. en F.
De Kamer van Koophandel eu Fabrieken
te Waalwijk het navolgend adres verzonden
Aan.
Zijne Excellentie den Minister
van Waterstaat, Handel en Nij
verheid te
's-Ilage.
Excellentie
De groote belangstelling, van alle zijden
betoond voor den aanleg der geprojecteerde
spoorweglijn EindhovenWeert eventueel
Echt, is der aandacht onzer Kamer niet ont
gaan en deze aangelegenheid heeft bij haar
een onderwerp van ernstige overweging en
bespreking uitgemaakt. Ofschoon nu voor
Waalwijk zelf de totstandkoming dier lijn
niet van zulk overwegend belang is, hebben
wij nochtans gemeend, bij Uwe Excellentie
deze aansluiting te moeten bepleiten, daar
wij overtuigd zijn van het groote nut, dat
deze. verbinding hebben zal voor bijna alle
en zeker de voornaamste plaatsen van Noord-
Irabant en Limburg. Het gewicht hiervan
is naar de meening onzer Kamer onbetwist
baar groot, zoodat verdere vertraging in de
uitvoering van het opgevatte plan zeer
zeker te betreuren zou zijn.
Redeuen, waarom wij de vrijheid nemen,
Uwe Excellentie dringend te verzoeken de
verwezelijking er van door doeltreffende
maatregelen te verzekeren.
De Kamer van Koophandel en
Fabrieken te Waalwijk.
Oproeping.
Donderdagavond zijn wederom dc miliciens
lichting 19U2, met spoed opgeioepen, a.s.
•Dinsdag vertrekken de miliciens der lichting
190en 1901, als in vorenstaande bekend
making staat vermeld.
T. A. V. E. Bi. U.
Bond van Nederlandsche Lederfabrikanten.
Op Maandag 26 Januari 1.1. vergaderde
te 's—Hertogenbosch het Bestuur van den
Bond van Nederlandsche Lederfabrikanten.
Onder meer werd besloteD de jaarlijksche
Algemeene Vergadering in plaats van in
April te houden op Maandag 2 Maart a. s
>s nam. half twee te Tilburg.
Behalve de zaken van administratieven
aard, zullen in die vergadering middelen
besproken worden om tot meerdere ver
hooging van de lederprijzen te geraken.
Bovendien zal het Bestuur aan de ver
gadering voorstellen om do Tentoonstelling
van Schoen- en Leder-Industrie en aan
verwante artikelen te houden in Augustus
a.s. te Waalwijk, te steunen en eeue subsidie
van flOü uit de kas te verleenen.
Eene buitengewoone Algemeene Verga
dering te Waalwijk in de tentoonstellings-
dagen, werd in uitzicht gesteld.
Het Bestuur van den Bond van Neder
landsche Lederfabrikauten heeft aan zijne
leden de volgende circulaire verzonden
In onze, op 26 Januari 1.1. gehouden
vergadering zijn ter sprake gekomen „De.
lage lederprijzen en de hooge huidenprijzen
en de gedragslijn van den Bond in deze."
Men was algemeen van gevoelen, dat de
reeds ingetreden prijsverhooging niet zoo
belangrijk is als de omstandigheden zouden
rechtvaardigen en zelfs nog niet door alle
fabrikanten in toepassing gebracht wordt.
Gemis aan samenwerking werd als een der
hoofdoorzaken beschouwd van het sneller
en krachtiger invoeren der prijsverhooging.
Daarom besloot het Bestuur om de Jaar
lijksche Algemeeue Vergadering in plaats
van in April reeds te beleggen op Maandag
2 Maart a.s. 's-nam. half 2 te Tilburg,
Over de uitvoering te Heusden lezen we in
't. Nieuwsbl. van Heusden 't volgende:
Maandagavond gaf de Operette-Vereeniging
„Tavenu" uit Waalwijk en Bezooien in een
der zalen vau het hotel „Het wapen van
Amsterdam* alhier een concert.
Reeds eeu uur voor den aanvang stroomde
een groot aantal iugezetenen naar genoemd
café, ten einde een goede plaats machtig te
kunnen worden, want het programma be
loofde zeer veel. Aangezien onze plaats
ruimte het niet toelaat om over elk nummer
een oordeel te vellen, zullen wij ons maar
tot het algemeen beperken. In de eerste
plaats moeten we hulde brengen aan de
vereeniging, dat zij over een zoo groof
aantal goede stemmen heeft te bsschikken.
[n de nummers 1, 5 en 7 kwamen vooral
de basstemmen tot hun volste recht. 't Kwam
ons voor, dat tegenover zulke krachtige
geluiden de tenorstemmen wel wat zwak
waren.
Koesterde iedereen de volste verwachtingen
van 't schoone gezang, nog meer werden
de bezoekers verrast door de operetten.
„Kunstenaars in nood" b. v., waarin
Möpsel de knecht de aardigste rol vervulde
viel uitstekend in den smaak van het publiek.
Eveneens was de operette „De Verkiezing"
bijzonder leuk.
De directeur gaf niet alleen blijken uit
stekend talent te bezitten voor zijn moei
lijke taak, maar kwam tevens als tenor
zanger prachtig uit in de nrs. „Kunstenaars
in nood en „Verkiezing".
Na de pauze kregen we eerst nog eenige
zangnummers door verschillende heeren, die
allen uitstekend bevielen, waarna werd op
gevoerd de Artisten-Revue, eene komische
operette, uitgevoerd door 10 personen. We
kunnen niet andera zeggen, dan dat dit
nummer zeer prachtig en bijzonder aardig
was vooral „Flipje" muntte hierin bijzonder
uit door zijn koddige gezegden en komisch
optreden, dat we niet kunnen ualaten hem
eeu extra woord van hulde toe te roepen.
Gelukkig duurde dit nummer niet te lang
anders hadden ongetwijfeld velen den voh-
genden dag hunne verstijfde lachspieren als
heriuuering aan dezen gezelligen avond
moeten getroosten.
We gevoelen ons derhalve verplicht, de
Operette-Vereeniging „Tavenu" onzen har-
telijken dank te betuigen voor de moeite,
welke zij zich heeft getroost, om onïen in
gezetenen een zoo aangenamen avond te
bezorgen, terwijl wij den wensch uiten, dat
zij ons wederom 6poedig met hare uitste
kende krachten met eenige gezellige uurtjes
zal komen verrassen.
Benoeming.
Mgr. W. van de Ven, Bisschop van
,s Hertogenboch, heeft benoemd tot pastoor
le Tilburg (Korvel) den weleerw. z.gel.
heer W. II. van Besouwen, en tot vice-
prefect aan het Seminarie te St. Michiels—
Gestel den eerw. heer P. Th. Goossens,
priester van het Seminarie.
Geschorst.
De gemeente-ontvanger en id. secretaris
van Helmond zijn geschorst aldus meld
Het Vad. omdat de eerste op een door
deze beide onderteekend stuk indertijd
f 6500 voor rekening van de gemeente
Helmond had opgeuoraen van de Boeren
leenbank te Eindhoven, die voor een groot
bedrag deel had genomen in een door
Helmond gesloten leening Brieven van de
directie der Leenband aan B. en W. werden
door den secretaris onderschept, en zoo kon
't een tijdje geheim gehouden worden, dat
het geld was vedwenen. Zaterdag barstte de
bom. De justitie heeft de zaak in handen.
DE STAKING.
De toestand iu Amsterdam is ernstig.
Het bestek van ons blad aat niet toe
alles hieromtrent mee te deelen.
We laten hier 't voornaamste echter volgen
et. uit alles blijkt, dat het der regeering
ernst is met het handhaven der orde. Ver
schillende lichtingen opgeroepen, alle militaire
verloven ingetrokken, voorbereidend militair
onderricht afgelast uit verschillende gar
nizoenen hulptroepen ontboden enz.
Oproeping onder de wapenen.
De milliciens onder de wapenen. De
minister van oorlog heeft, ter uitvoering
van het Koninklijk Besluit, bepaald, dat de
daarbij bedoelde verlofgangers den lOen
dezer, uiterlijk te 4- uur namiddag, onder
de wapenen moeten komen.
Het Staatsblad no. 68 bevat een kon.
besluit van den oden Februari 1903,
houdende oproeping onder de wapenen van
verlofgangers der lichtingen van 1900 en
1901 van de regimenten der infanterie en
van het korps genietroepen.
Het besluit bepaalt, dat genoemde mili
ciens-verlofgangers onder de wapenen zullen
komen legen een door den minister van
oorlog te bepalen tijd.
Deze hoogst ernstige maatregel der
Regeering is een antwoord op de volgende
circulaire van de „Ned. Ver. van Spoor-
en Tramwegpersoneel".
„Het hoofdbestuur der „Nederlandsche
Vereenigingen van spoor- en tramwegper
soneel" deelt hierbij aan alle afdeelingen en
correspondentschappen mede, dat de meest
nauwgezette voorzorgsmaatregelen moeten
worden genomen om in staat te zijn
oogenblikkelijk den arbeid neer te leggen,
zoodra er bericht komt van het hoofd
bestuur.
In de allereerste plaats geldt dit voor
het spoor- en tramwegpersoneel te Deu
Haag, terwijl de persoueelen van de lijn
HaarlemRotterdam en GoudaDen
Haag zich gereed moeten houden op de
eerste aanmaning naar Den Haag zich te
vertrekken.
Deze maatregelen dienen om te voor
komen dat de Volksvertegenwoordiging eeu
wet aanneemt, waarbij ons het recht tot
staken wordt ontnomen.
Men beware echter zijn kalmte, wachtte
de geheime instructie af en doe niets
zonder order van het hoofdbestuur".
(get.) F. H. PETTER.
J. OUDEGEEST.
Hoezeer het in deze dagen noodig kan
zijn niet vastberadenheid het gezag te hand
haven, blijkt wel uit de bedreiging van het
hoofdbestuur der Nederlandsche Vereeniging
van spoor- en tramwegpersoneel in het orgaan
dier vereeniging, welke wij hier boven mee-
deelen.
Het is ons onbekend, welke de meening
der regeering is ten aanzien van een wette
lijke voorziening om te trachten gebeurtenissen
als zich dezer dagen bij de algemeene spoor
wegstaking hebbea afgespeeld te voorkomen.
Maar komt het tot voorstellen van maat
regelen, en tracht men de behandeliug of
tot standkoming daarvan te beletten, zooals
in het s'.uk der heerco Petter eu Oudegeest
wordt gedreigd, dan zal de regeering volkomen
vooi bereid moeten zijn om de onbelemmerde
beweging der Staten generaal te ver-ekeren.
Het terrorisme, dat tot nog toe op maat
schappelijk gebied zijn rol heeft gespeeld,
dreigt dan op staa.kundig gebied over te
slaan.
Een vastberaden optreden der regeering
is alsdan een levensquaestie voor de hand
having van het gezag.
En voor allen, die met ons het hooge
belang daarvan inzien, zal het dan plicht
zijn de regeering eendrachtig te steunen.
Vrijdagochtend kwam bij het 6de regiment
infanterie te Breda de order, dat alle op
leidingen van heden af tijdelijk werden
