Nummer 34.
Zondag 26 April 1903.
26 Jaarg^g^
Tweede Blad.
LANDBOUW.
BUITENLAND.
Marokko.
BINNENLAND.
Kaïniet als conserveeringsmiddel
van stalmest.
TENTOONSTELLING.
Faillissement Witlox.
Er is opgericht eene afdeeling van het
R. K. Spoor- eu Tramweg-secretariaat ge
naamd de „Oostelijke Langstraat", omvat
tende de plaatsen Waalwijk, Drunen Nieuw-
kuik en Vlijmen.
Stierenk ©tiring.
50
477s
UITVOERINGEN.
WAALWIJK
Op Zondag 26 Maart des middags ten
12 uur, zullen door de Harmonie „L'Espé-
rance," op hare zaal worden uitgevoerd de
volgende nummers
Victoria, Marsch Korn.
Musikalische Blumenlese,
Potpourri Thürner.
Ouverture, Hoffman.
XIV.
Onze lezers hebben hel voornaamste der
jongste Spoorwegstaking reeds uit deze
courant vernomen.
Wij zullen hen dus op egn geschiedenis
dezer onverkwikkelijke zaak niet meer ont
halen.
Toch wenschen we in dezen brief nog in
zooverre er op terug te komen, dat we even
willen wijzen op enkele details, welke of het
ernstige van de gevolgen dezer roekelooze
geschiedenis doen uitkomen of het komische
dat er in elke, zelfs de treurigste gebeurte
nis voor een p'iilosofi's aangelegd mensch
is op te merken.
Vooreerst dan de ernstige gevolgen die
deze revolutionnaire wanhoopsdaad hoogst
waarschijnlijk voor het geheele land in 't
algemeen en voor Amsterdam in't bijzonder
kan hebben.
Afgescheiden van het materieël verlies,
hetwelk voor tal van handelsen industrieële
ondernemingen in geheel ons land en in
Amsterdam in 't bijzonder al reeds groot
genoeg is, is het te vreezen, dat dit ver
lies niet van tijdelijken aard is. Bij ons
jongste bezoek in de hoofdstad, hoorden
we, dat de peperhandel, die hier niet onbe
langrijk gewin breng, en welke bestaat uit
import uit onze Oost-Indische koloniën en
export naar Amerika, zich voor goed naar
New-York zal verplaatsen. Men verscheept
van Java en Sumatradat men tot nu toe
via de hoofdstad handelde, moet zijn oorzaak
in persoonlijke relaties vinden, die echter
niet van dien aard zijn, dat zij zooveel ge
wicht in de schaal leggen, om de telkens
herhaalde storingen in het scheepsbedrijf te
trolseeren.
Ook over een verplaatsen van den tabaks
handel naar Bremen hoort men hier veel
spreken. Zoolang de welbekende oude Heer
P. W. Jansen leeft zal dit wel niet gemak
kelijk gebeuren, wijl van dezeu echten vrienc
van Amsterdam viij wel de beslissing in dezen
afhangt. Eu hij wenscht Amsterdam nog
niet den rug toe te keeren, maar hoe zal
het gaan daama.Een vaststaand feit is het
dat de grootste belangen van onzen tabaks
hand. 1 meer in üuitschland liggen dan in
Nederland. En hoelang zullen deze logische
Gomuiercieele overwegingen zich nog tegen
deze practische verplaatsing verzetten? Zeer
zeker zal hier de toekomstige houding
der arbeiders, die het transitoverkcer
en dtn groothandel bedienen, veel aan af
en toe doen. Wenschen zij door te gaan
als nu, n.l. om voor elke nietigheid het
bodiijt stop te zetten, dan zullen ze zelve
oo.ziak zijn, dat de handel zich verplaatst
en dan... ja, dan komt natuurlijk het berouw
weer maar dan is het laat.
Mochten deze menschen toch niet langer
aan den leiband loopen van hen, die ten
bate van eigeu grootheid en ijdelheid de
arbeiders misleiden en verbitteren.
Het is hoog tijd, dat deze menschen
zelve een ruimeren blik krijgen op de com
merciëcle en economische verhoudingen
Hierbij komt nog meer. De arbeider ver
plaatst zieh gemakkelijker aan de groote
massa van kleinhandelaren en industriëelen
die om en door hem bestaan, zoodat ten
slotte de middenstand de allergrootste dupe
van deze wanverhoudingen zou worden. Moge
deze donkere blik op de toekomst niet de
juiste zijn, dat wenschen wij van harte.
En nu het komische element in dezen.
Weet u wel, waarde lezer, die daar in het
Zuiden eu vooral met name in de Langstraat
zoo rustig in die dagen van spanning geleeld
hei ft die betrekkelijk slechts luttel van de
staking gemerkt heelt, weet u wel, dat er
iu on-» land nog menschen waren, die dagen
na de c"3*3 nog uiet van de staking gehoord
hadden Natuurlijk is deze bewonderings-
waardige vreemdeling in Jeruzalem te vinden
in Drent®;
Drentsch boertje, deze week m
Btile.n ko10611^' ^loor^e daar voor het eerst
van de ./roote gebeurtenis, die bijna ons
land in °een °PslerPing30°rlog had gewikkeld
Wel een te beuijden buitenman I
is
Echter, de kalme landbouwer met zijn
geëquilibreerd zenuwgestel zou 't ook niet
tegen het het jagen en drijven der woelige
wereldcentra's kunnen uithouden, want
zijn zenuwen mogen dan niet zoo spoedig
versleten zijn als die der stedelingen
hem windt toch spoediger iels op dan zijn
buurman in de stad, ora de eenvoudige
reden, dat bij er de portée niet van snapt.
Dit zielkundig vraagstuk nu verder daar
gelaten, wenschen wij nog even te wijzen
op enkele lachwekkende tooneeltjes in Am
sterdam tijdens de stakingsdagen. Stel u
n.l. voor een infanterist, zittende met het
geweer tusschen zijn onderste ledematen op
een „vuilniskar". Rookende zijn sigaartje
en zijn blauw pakje grijs van 't stof der
hoofdstad, prijkte hij daar heel verheven op
den vuilnisfcroon". Een typisch moment,
vindt u niet
En dan het volgende 's Nachts, bij halve
verlichting der straten, zwarte schaduwen,
waarbij, landverdedigers met geladen geweer,
me'dehelpende aan de aromatische bezigheid
van het schoonmaken van inrichtingen, die
men in de Langstraat „beste kamers//
noemt.
Ja, ja, onze landsverdedigers, waaronder
ongens van goeden huize, hebben wat op
moeten knappen. En alles ging in de
vroolijkste stemming, onder een goeden
geest. Eere aan onze jongens, die zich zoo
kra:.ig gedragen hebben, ondanks de op
ruiende taal van pamfletten, ook onder het
eger verspreid.
Inmiddels, laten we hopen, dat dergelijke
eventualiteiten zich niet meer voordoen,
want waarlijk het is niet in 't belang van
ons land en ons volk. Zij mogen dan hare
comische zijden hebben, de keerzijde der
medaille is te afschuwelijk, 'om te hopen
ze ooit weer terug te zien.
OBSERVATOR.
Vaak wordt mij de vraag gedaan, wat
men met den stalmest moet doen, om groote
verliezen tegen te gaan. En dan is altijd
mijn antwoord „strooi rijkelijk, houd den
mest goed vochtig en trap hem goed ineen.
Wilt gij van de verliezen, die ook dan nog
plaats hebben, nog een gedeelte redden,
strooi dan dagelijks op uw mestvaalt per
beest ongeveer 1 K.G. kaïniet. Doe dit
laatste vooral dan, als uwe mest niet te
vochtig is en gij uw stalmest moet gebrui
ken op een bodem, die anders toch een
kalibemesting zou noodig hebben.- Daar
mede is „alles" omtrent het bewaren van
den stalmest gezegd. Doch nog niet ver
klaard, niet aangetoond. Laat ik dat heden
doen. Dan zult gij er van overtuigd zijn,
dat bovenstaande raad de juiste is. De
verliezen die in de stalmest plaats grijpen,
zijn tweeërlei, lo. Er hebben verliezen
plaats van zuivere stikstof. 2o. Er gaat
ook ainmonial verloreu, een gas, dat stikstof
als een zijner voornaamste bestanddeelen
bevat. De eerste zijn de belangrijkste; zij
ziju voor een groot deel toe schrijven aan
de werking van microorganismen (ouder welke
de Wagner-salpetervreters een hoofdrol spe
len). Deze microben zetten de stikstofver
bindingen om in salpeterverbindingen, vreten
het salpeterzuur op eu geven vrije stikstof
terug. Vooralsnog is tegen deze verliezen
geen beter middel, dan dat men den mest
de lucht afsluit en hem goed vochtig
van
houdt. De microben werken dan veel minder
hevig. Daarmede is verklaard, waarom men
den mest goed vochtig moet houden, hem
goed moet ineentrappen enz.
Ook gaat er stikstof verloren in den vorm
van ammonial-gas. Dit gas is oplosbaar in
water: meer in koud, dan in warm water.
Ook met het oog op aramonial-verliezen moet
de mest dus vochtig en koud gehouden
worden (men trachtte de werking der zomer-
zonuestralen te voorkomen). Door tal van
proeven, gedaan door Dr. Vogel, Dr. Peter
enz. heeft men bevonden, dat het strooien
van ongeveer 1 K.G. kaïniet per beest in
den stal of op den mestvaal, of in den hoop
tijdens het inrijden, den mest „vochtig"
houdt. En zeer waarschijnlijk is daaraan in
de eerste plaats de kracht toe te schrijvan
van het „kaïniet", om een gedeelte van de
stikstof, die anders verloren gaat te bewaren.
Bij een der proeven, gedaan door Dr. Peter,
bevatte de met kaïniet vermengde mest
10200 K.G. water eu 62,9 K.G, stikstof
en de mest, die met kaïniet was behandeld
8880 K.G. water 54,9 K.G. stikstof. Daar
mede is het tweede gedeelte van mijn raad
met redenen omkleed.
Marocco blijft het land van de verrassin
gen
Daar heeft men nu sinds ettelijke weke
uitsluitend gehoord van den sultan (Abdoel
Azis) die zich met hand en land verzet te
gen den boozen toeleg van den kroonpre
tendent. Bou Hamara (die in een waas va
geheimziunigh id het noordelijk deel van
Afrika onveilig maakt) om hem aan den
dijk te zetten en zelf het gezag te aan
vaarden met uitsluiting vao Europeesche
invloeden eu daar opeeus wordt gemeld, dat
te Fez de oudste broeder van den sultan
prins Moeley Mohammed, van wien men
niet veel meer gehoord had, nadat de sul
tan hem vóór ettelijke maanden in vrijheid
heeft gesteld, ter kalmeering der bevolking
tot sultan is uitgeroepeo.
't Is natuurlijk heel wel mogelijk, doch
zelfs voor Marocco onwaarschijnlijk, terwijl
tegelijkertijd bericht wordt uit Fez, dat he
bevel aan de vreemdelingen om de stad te
verlaten eu zich naar de kust te begeven
teruggenomen is (in ve-band wel met he
onderlinge en wederzijdsche wantrouwen
tusschen Franschen en Engelschen) en dat
ondanks de ziekte van den sultan in de
derde week de er maand, met de toebereid
seien voor een expeditie naar Tesa wordt
voortgegaan.
Ondertusschen zijn nu de Askaris, die te
Melilla (op Spaansch gebied) gevlucht wa
ren, na den val der vesting Frajana, in den
namiddag van eergisteren, Dinsdag, ver
trokken, ten getale van 540, na dankbetui
ging aan de Spaansche autoriteiten, terwijl
de Kabylenstammen, die in opstand zijn
rond Tetuan, deu gouverneur als eisch heb
ben gesteld: overgave van hel douane—kan
toor en erkenning van nieuwe ambtenaren
door den pretendent benoemd, bij inwilliging
van welken eisch Tetuan gespaard zou
wordeu, tot nadere beschikking van dei
preteudent van Fez uit, doch bij weigering
waarvan een aanval zal worden gedaau op
de stad. De pacha heeft de voorstellen van
den pretendent onvoorwaardelijk afgewezen
en onverwijld een beroep gedaan op alle
weerbare mannen onder de bevolking, die
van wapens voorzien zijn.
Mequioez is aangevallen door de Zemours
Mellas eD geplunderd, waarbij 37 dooden
vielen in Mequinez en 13 aan den kant der
Zemours.
De pretendent zou nu uit Tazza op weg
ziju uaar het Riff.
03.
WAALWIJK, 25 April
t Notaris Bink. f
Woensdagnamiddag, kort na 't uitkomen
van ons nummer, waarin wij de ernstige
ziekte mededeelden, die den algemeen geach
te» Notaris Bink had aangetast, verspreid
de zich de mare dat ZG.E.A. reeds was
overledeu.
Zulk een spoedig einde van dezen grooten
man hadden wij niet kunnen vermoeden,
hoewel de 71-jarige grijsaard sedert gerui-
men tijd sukkelde eu zijne krachten in
den laatsten tijd zeer verminderden.
Notaris Bink werd geboren den 5deu
April 1832 te Waspik, hij werd secretaris
der gemeente Raamsdonk tot 1875, toen
hij benoemd werd tot notaris te Waalwijk.
Iu 1894 werd de heer Bink gekozen tot
lid der Provinei.de Staten voor 't district
Heusden. De heer Bink was lid der St.
Vincentius-Vereenigintf, waarvan hij den
2deu Deeember 1902 't 25-jarig lidmaat
schap vierde. Vanaf 30 Januari 1892 was
hij president.
Voor 14 dagen ontving hij van Z. H. den
Paus het kruis Pro Ecclesia et Pontifice,
ter waardeering van de talrijke daden als
lid der Vincentius-vereeuiging en verder in
't belang der katholieke zaak verricht. Die
onderscheiding was hij waardig, jammer dat
zij zoo kort hem de borst mocht sieren.
Waardig was hij die, want notaris Bink
was een man van edel en groot karakter.
Hij was de vader der armen, hij was de
stille weldoener, de algemeen geachte man;
vele daden van waar katholiek geloof heb
ben zijn leven gekenmerktbelangwekkende
feiten, waarvan de wereld sprak, kwamen
niet voor, maar hij was braaf, mild eu
goed, hij was geëerd door eenieder, vooral
door den arme. Hij zal daarom de ver
dienste voor dit leven, rijk aan vruchtbare
daden, reeds hebben ontvangen.
Zijne geachte eehtgenoote en kindereu
verliezen zeer veel in zulk een echtgenoot en
vader, Waalwijk een zijner edelste burgers, de
provincie een zijnermeest hooggeschatte leden;
in één woord met notaris Bink is een man
ten grave gedaald, die in de tegenwoordige
wereld, meer en meer sporadisch zijn aan
te wijzen.
Bij mate in vredel
Hedenmorgen 10 uur had onder zeer vele
blijken van belangstelling, de plechtige lijk
dienst en teraardebestelling plaats.
ALGEMEBNE BEPALINGEN.
voor den Wedstrijd voor Leerlingen van
Teekcnscholen.
Art. 1.
De wedstrijd zal gehouden worden te
Waalwijk gedurende de Tentoonstelling
van Schoen- en Lederindustrie en Aan
verwante artikelen van 23 tot en met
31 Augustus 1903.
Art. 2.
De wedstrijd waaraan iedere leerling
van Teekcnscholen kandeelnemen zal
bestaan uit teekeningen betrekking heb
bende op het Schoenmakersvak.
Art. 3.
De teekeningen zullen in een daartoe
speciaal ingericht gebouw gedurende de
Tentoonstelling worden geëxposeerd.
Art. 4.
De wedstrijd is verdeeld in de volgen
de Klassen
Klas I teekeningen van het le leerjaar
a teekeningen van patronen volgens
hoeksysteem.
b teekeningen van onderdeelen van
patronen.
Klas II teekeningen van het 2e leerjaar
a teekeningen van patronen volgens
hoeksysteem naar opgegeven maten.
b teekeningen naar plaatmodel, ver
groot.
Klas III teekeningen van het 3e leerjaar
a teekeningen naar plaatmodel.
b teekeningen naar seriepatronen naar
opgegeven maten.
c eigen-ontwerpen.
De uitge
Klas I
Klas II
Klas III
Art. 5.
oofde prijzen zijn als volgt
le. Diploma met f 10.
2e.
le.
2e.
3e.
le.
2e.
- 5.—
- 15.—
- 10.—
- 5.—
- 15.—
- 10.—
Art. 6.
De mededingers'moeten minstens drie
teekeningen ter beoordeeling inzenden.
Art. 7.
De beoordeeling geschiedt door een
nader te benoemen Jury.
Art. 8.
Ieder die wenscht mede te dingen
is verplicht daarvan schriftelijk kennis te
geven voor 15 Mei aan den Secretaris
van het Comité.
Art. 9.
De teekeningen moeten franco op het
terrein gezonden worden in de week van
9 16 Augustus. Het Comité zorgt
voor het etaleeren.
Het afhalen moet binnen acht dagen
na sluiting der Tentoonstelling geschie
den zij worden anders op kosten der
Exposanten teruggezonden.
Art. 10.
In een der hoeken der teekeningen
moet den naam woonplaats van den
teekenaar vermeld staan dezen hoek
om te vouwen en te verzegelen.
Iedere teekening moet voorzien zijn
van den stempel der School waartoe de
leerling behoort. Direct na de bekroning
worden de namen van alle deelnemers
bekend gemaakt.
Art. 11.
Als voorwaarden van bekroning wor
den door het Comité tot grondslag ge
nomen
a dat voldaan zij aan de bepalingen
van inzending.
b dat geene inzending, al is zij de
beste zal bekroond worden, wanneer zij
niet op zich zelf die onderscheiding
verdient.
c dat wanneer er voor een nummer
slechts eene inzending is, de prijs zal
worden toegewezen wanneer het ingezon-
dene de bekroning waardig is.
Art. 12.
De deelnemers aan dezen wedstrijd
betalen geen inleggeld.
Art. 13.
Bij verschil over deze bepalingen be
slist het Comité wien ook wijzigingen
zijn voorbehouden.
Namens het comité der Tentoonstelling,
E. W. KLIJBERG-PERNOT,/Vr.»Yfc«/.
JOHAN TIELEN, Secretaris.
Prov Staten.
Men meldt ons:
Zoo goed als zeker kunnen wij inede-
deelen, dat voor den vacanten zetel in de
Provinciale Staten zal worden candidaat ge
steld de EdelAchtbare Heer K. A. M. ridder
de van der Sehueren, Burgemeester van
Waalwijk, die echter heeft gemeend zich
althans voor de begrafenis van den Heer
Bink, daaromtrent niet officieel te mogen
uitlaten.
De zaak tegen den gefailleerden bankier
A. P. W. alhier, beklaagd van verduistering
(art 321 eu 322 W. v. S.) werd op 23
dezer behandeld voor de Arrondissements-
Rechtbank le 's—Bosch. Gehoord werden 13
getuigen.
Bekl. werd schuldig geacht aan de hem
ten laste gelegde feiten en geëischt werd 1
jaar en 6 maanden gevangenisstraf met aftrek
van preventieve hechtenis.
„Oostelijke Langstraat."
Ongeval.
W'oersdag toen de heer J. v. d. Sanden
lhier ziju fiets schoonmaakte had, hij 't
ongeluk met zijn vingers tusschen het kam
rad te geraken, met het ongelukkig gevolg dat
het voorste lid van een zijner vingers werd af
gerukt en hij onder zeer veel pijn zich
direct onder heelkundige behandeling moest
stellen.
Zeldzaam.
Den laatsten tijd worden hier verschillende
herten gezien. Naar men ons raedeelt, zijn
er gisteren wederom drie bij elkaar gezien.
Bij den landbouwer M. v. D. kwam er
zelfs een op 't erf.
Gisterenmorgen ten 11 uur had op het
marktplein alhier eene keuring plaats van
stieren, voor ondersteuning van rijkswege
van de veefokkerij.
Er werden 11 stieren ter keuring aange
boden.
2-jarige stieren.
Behaalde punten
Gebr. Oerlemans Wd Schans
te Drongelen,
Bijdrage van f120.
D. van Campen te Drongelen
Bijdrage van f100.
D. van Buren te Meeuwen
D. Vermeulen te Haarsteeg 477*
Eenjarige stieren.
Gebr. Oerlemans v/d Schans
te Drongelen, 50J/4 ponten.
Bijdrage van f 90.
D. van Campen te Drongelen 471/*
Johanna de Wit te Dussen 46
Eerste Kamer.
De Provinciale Staten van Gefderlancf
hebben tot lid der Eerste Kamer (vacature-
Van Basten-Batenburg) gekozen mr. A. H.
M. van Berckel, oud-lid der Tweede Kamer
kantonrechter te Nijmegen, met 39 van de
53 stemmen.
De heer jhr. Van Nispen, wethouder te
Arnhem, verkreeg 12 stemmen.
Staatsspoorwegen.
Op de lijnen der Staatsspoorwegen zal op
Zaterdag a.s. 25 April weder volledige
dienst worden uitgevoerd.
Een groot deel van het o 1113 1 a g e d
machine-personeel is tijdelijk iu dienst ge
steld.
De directeur-generaal heeft per dienst
order de aandacht van het personeel geves
tigd op de wet van 11 April 1903 (Staats
blad No. 101tot aanvulling en wijziging
van het Wetboek v. Strafrecht.
Lichtingen 1900 en 1901%
De miliciens der lichting zijn gisteren in
het genot van onbepaald verlof gesteldz\y
588/4 punten.