Vo. 42
Zondag 24 Mei 1903.
26 Jaargang.
Tweede Blad.
LANDBOUW.
Handdrukken.
BINNENLAND.
- 5065.
- 50457
- 5028,
- 4725.
- 4695.
UITVOERINGEN.
WAALWIJK.
Op Zondag 24 Mei des middags ten
]j> uur zullen door de Harmonie „l'Espé-
snee'', op hare zaal worden uitgevoerd de
tolgende nummers
Faiinitza, Marsch Süppé.
Fleur des Champs, Fantaisie Verdi.
Marchen aus Schoner Zeit Kron.
Zauberlantern, Potpourri Wagner.
Wij leren in een tijd van surrogaten,
reten dat er tot het winnen van boter
koe, tot het aanmaken van wijn geen
vijnstok, tot het zetten van koffie geen
ioffieboon, tot het opdisschen van schild
padsoep geen schildpad, zelfs tot het bereiden
ran een hazepeper geen haas meer noodig
Maar, hoe ver de menschelijke vinding
rijkheid het ook gebracht hebbe in de
lunst van niets meer tot iets onmisbaar te
ichten enkele dingen in het rijk der
aatnur boden toch tot dusver nog hard-
aekkig aan alle pogingen, om ze in de rij
Ier overbodigheden te plaatsen, weerstand.
Bijvoorbeeld tot het vegen van een
schoorsteen is nog steeds een veger zoowel
ils een schoorsteen, en tot het wisselen van
ten handdruk zijn nog onveranderlijk twee
banden noodig.
Deze laatstgemelde waarheid wordt, hoe
onloochenbaar ook, niettemin dikwijls uit
het oog verloren, tot groote storing van de
lemelsche harmonie, in welke wij, menschen
indien alles ware zooals het wezen moest,
reeds hier op aarde met elkander zouden
moeten verkeeren.
Er zijn in ons midden maar al te veel
lersonen, die, wanneer hun iemand ter
Degroeting of tot afscheid de hand reikt,
slechts drie of vier slappe, krachtlooze
vingers terugreiken, en dan meenen hiermede
voor de wederkeerigheid genoeg te hebben
gedaan. Zulke personen verbeelden zich
au, den drukker van hunne hand weder
kerig te hebben gedrukt. In werkelijkheid
echter deden zij niets van dien aard. Zij
drukten niet maar lieten zich slechts
drukken. En de waarschijnlijkheid bestaat,
dat de drukker, dit bespeurende, tegenover
len al gaandeweg zijnen druk verflauwen,
eindigen zal met hem geheel na te
laten.
Liefde, zoo zegt een waar woord, moet
ran twee kanten komen. Zal een handdruk
iets meer zijn dan een flauwe, nietszeggende
ilichtpleging, zal een handdruk een teeken
zijn van hartelijkheid, welgezindheid,
toegenegenheid, achting, vriendschap, lief-
ie dan 'zijn er twee handen toe noodig,
tie beide drukken.
Liefde moet van twee kanten komen. Er
slechts één liefde, die tot haar voortbe
staan geen wederliefde behoeftde liefde
van de moeder voor haar kind. Wie zoo
gelukkig is, nog een moeder te bezitten,
taste in zijn binnenste en erkenne van hare
iefde de eenigheid. Tegenover de moeder
alleen kan het kind alles nalaten, alles mis
doen, en toch van hare alles vergevende
liefde zeker blijven. De liefde der moeder
alleen houdt nimmer op en eischt niets te
rug.
Maar met elke andere liefde is het anders.
Het is reeds anders met de liefde tusschen
den vader en het kindanders met de lief
de tusschen man en vrouwanders met de
genegenheid tusschen broeders en zusters
anders met de vriendschap tusschen vrien
den, met de hartelijkheid tusschen goede
kennissen. Tot dit alles is wederkeerigheid
of wisselwerking, tot dit alles zijn er op den
langeu duur twee noodig.
Afgezien van de verhouding der moeder
tot haar kind, is die liefde, die enkel geeft
en niets terugontvangt, tusschen menschen
onbestaanbaar. Vele vrouwen en weinige
mannen schijnen in het huwelijksleven deze
stelling te logenstraffen. Zij schijuen door
geen onverschilligheid, miskenning, terug-
stooting, mishandeling zelfs, in hun alles
duldende aanhankelijkheid jegens den echt
genoot of de gade geschokt te worden.
Doch, verdiept men zich in zulke gevallen,
zoo zal men meer blinde passie of zwakke
lijke lijdzaamheid, dan echte liefde op den
bodem er van vinden. En altoos loopt zulk
een eenzijdig geworden liefde in het huwe
lijk gevaar van, op een zeker oogen blik, bij
een al te zware proef, een al te sterke
spanning van den boog, eensklaps af te
knappen, plotseling om te slaan in verach
ting en haat.
Krachtiger nog geldt ons bewering van
de vriendschap. Wel treft men ook tusschen
mannen en vrouweD, die zich vrienden of
vriendinnen noetnen, voorbeelden van een
eenerzijds alles geven en niets terugontvan
gen aan. Maar daarbij heeft men veelal
meer met een blinde en uitteraard ziekelij
ke vereering van een zeer zwakke voor een
zeer groote individualiteit, dan met ware,
gezonde vriendschap te doen. Genieën eu
helden hebben we zulke vrienden, die men
juister aanbidders zou noemendie zich
vereerd voelen, wanneer zij den afgod de
schoenriemen mogen aanbinden of als hur.
eens een goed woord, een kopje op den
schouder ten deel valt, gelijk een hond een
brok onder de tafel. Gewone menschen heb
ben ze niet.
Met hoeveel uitzonderingen op den regel
men ons dan, van ver of van nabij, gelieve
aan te komen, de echte, gezonde eu op
duur berekenende liefde, vriendschap, of ge
negenheid heeft tot levensvoorwaarde: we
derkeerigheid. Dien regel wat naarstiger te
overdenken en ook in toepassing te breugen
zou velen onzer gewis niet schaden, noch
in hun huisgezin, noch daarbuiten in den
kring hunner min of meer goede bekenden.
De echtgenoot, die in stilte zich beklaagt
over een daling van de huiselijke tempera
tuur, een afnemen van warmte en ver
trouwelijkheid de vader, die zich gegriefd
voelt door een al breeder wordende inner
lijke verwijdering tusschen hem en zijn
kinderen de zoon, die het met den vader
niet meer zoo goed vinden kan en van dit
verschijnsel allerminst de oorzaak zoekt in
ziju voortreffelijke ikheidde vriend die in
zijn vrienden een verflauwing van harte
lijkheid, van mededeelzaamheid en persoon
lijke belangstelling meent waar te nemen
de patroon, die zich ergert over gebrek aan
trouw en verknochtheid bij zijn loontrek
kende ondergeschikten de huisvrouw, die
jammert over de onverschilligheid en terug
houdendheid van haar toch zoo behoorlijk
bezoldigde en zoo rijkelijk gevorderde
dienstboden de ambtenaar, vakman of on
derwijzer, die murmureert over de weinige
collegialiteit onder zijn collega'sde kun
stenaar' die zich bitter maakt over zijn niet
vinden van waardeering en welwillendheid
bij de kunstbroedersde mensch in het al
gemeen, die gromt over het tekort aan tege
moetkomendheid bij zijn medemeuschen,
zij allen mogen zich wel eens afvragen
of misschien de schuld van hun grief niet
mede voor een goed deel in heu zelf te ont
dekken ware. Zij allen, allen, mogen beden
ken, dat tot een bevredigende handdruk
twee handen met alleen, maar ook twee
drukken onontbeerlijk zijn.
en zuiver is (hiervoor zorge men vooral) te
wijten aan gebrek aan kalk, kali en phos-
ihorzuur in den bodem. Het is dus groote
dwaasheid klaver te zaaien op guchteren
bodera, zooals wel eens gedaan wordt. De
weinige kosten, die gepaard gaan inet boven
genoemde bemesting kalk, kaïniet en
slakkenmeel zijn toch zeer goedkoop
worden ruimschoots vergoed door een groo-
tere opbrengst en een betere kwaliteit van
iet gewas.
Klaverland,
Er wordt in den laatsten tijd door den
boer meer vee gehouden er wordt in ver
band hiermede, meer land in wei gelegd en
meer klaver gezaaid. Voor den landbouwer
in 't algemeen is dit laatste een gelukkig
verschijnsel. In geen enkel vmchtwisselings
stelsel mag de eene of andere klaver soort
ontbreken. De klavers wortelen diep, halen
dus de voedingsstoffen uit den. ondergrond
eu verrijken den bodem met stikstof. Zij
maken een breedere bouwvooi en vormen
een uitstekende voorvrucht voor de verschil
lende graansoorten. Om echter de klaver
tot vollen wasdom te üoen komen, om de
grootst mogelijke opbrengst te krijgen, moet
men het klaverland oordeelkundig bemesten
Slechts in zeer enkele gevallen kan een
zeer geringe bemesting met chilisalpeter,
als de planten in den beginne niet vooruit
willen, van eenig nut zijn. Iu 't algemeen
kunnen wij gerust zeggen, dat stikstofbe
mesting bij klaver niet op haar pdaats .s
Zooveel te meer echter vraagt klaver om
kalk, kali en phosphorzuur. Ook schijnt hét
door tal van proeven bewezen, <lat alle
klavers een zekere behoe.te hebben aau
magnesia. Alvorens dus de klaver te zaaien
zorgt men, dat de grond een voldoenden
voorraad kalk bevat. Vooral op lage eenigs
zins zuurachtige bodems kan men bijna
niet te veel van. deze meststof geven. Met
het oog op het tamelijk hoog gehalte van
magnesia in bet kaïniet,, is deze laatste
meststof het aangewezen potaschzout voor
klaver. Verder geve men op zandgronden
thoraasslakkenmeel en op kl eigrouden super-
pbosphaat. Deze verschill eude meststeffen
b.y. 400600 K.G. kaïnitit en 600800
K.G. slakkenmeel per H.A. werke men zoo
vroeg mogelijk in het najaar of in het
begin van den winter diep in den bodem.
Wanneer de klaver goed aanslaat en het
heele veld bedekt is, is dit gewas tevens
eeu middel om het bind van onkruid vrij
te houden. In de meeste gevallen is het
mislukken van de klaver, als het zaad goed
WAALWIJK 23 Mei. 1903.
Benoemingen, examens enz
De surnumerair der posterijen en tele-
grapbie alhier, de heer Ign. Sassen is met
ingang van 1 Juni a.s. overgeplaatst naar
het post- eu telegraafkantoor te 's-Bosch.
Katholieke Actie.
In het nummer van heden van het Ka
tholiek Sociaal Weekblad, gepft Mr. Aal-
berse het vervolg van „steramen uit de
Pers*, over het plan van organisatie der
catholieke actie.
De beide hoofdartikelen uit ons blad
over dit onderwerp worden door Mr. Aalberse
bijna in hun geheel overgenomen.
Boud St. Paulusvcreenigingen.
De jaarlijksche algemeene vergadering van
den Bond van St. Paulusvcreenigingen zal
ditmaal te Waalwijk worden gehouden en
wel Zondag 7 Juni a.s., des namiddags ten
plechtig Lof, predikatie en processie over
het kerkhof, op Zondag 14 Juni om 7
uur gelezene H. Mis; om 10 uur Hoogmis
met predikatiena den middag om 3 uur
Lof met processie over het kerkhof.
Het overgroote bezoek van verleden jaar,
zal zeer zeker thans nog verre overtroffen
worden, want grooter en grooter wordt de
devotie tot dezen grooten wonderdoener,
meer en meer wordt Hem dank gebracht en
ïulp en tusschenkomst verzocht.
[De Antoniusdag wordt een heerlijke on
vergetelijke dag, daarvoor is van alle zijden
zorg gedragen, laten de vereerders zorgen,
dat door overgroote tegenwoordigheid de
veelvuldige vereering duidelijk
drie ure in de lokalen der school bij de
Eerw. Zusters.
Verschillende voorstellen komen in behan
deling o. m.
lo. Rondvraag gesteld door S c h ij n d e 1
Is het niet mogelijk, dat op eenige wijze
worde tegemoet gekomen aan een bezwaar
hetwelk in sommige streken vele landbou
wers van het toetreden tot eene St. Pau-
lusvereeniging terughoudt Dit bezwaar is,
dat de landbouwers in de koude winter
maanden, wanneer zij met hunne producten
naar de naburige markten gaan, geen kouc
bier kunnen gebruiken en geen warme
niet-alcoholische dranken kunnen krijgen.
Inleider de heer J. Michels, Schijndel.
2o. Motie gesteld door Tilburg: De
Bond van St. Paulusvereenigingen spreekt
zijne afkeuring uit, dat vergunning gevraagt
of gehandhaafd wordt in ontspanningsloka
len van katholieke werkliedenvereenigingen
en dergelijke.
8o. Motie van het Hoofdbestuur
De St. Paulusvereeniging is ook daar waar
de li. K. Matigheidsbond bestaat, niet al
leen niet overbodig, maar zelfs zeer nuttig
om den heilzamen invloed van den R. K
Matigheidsbond te bevestigen.
Inleider Z. E.w. heer Pastoor Prinseu
's-Bosch.
Langstraatsckc administratieve Vereeniging
De St. Ct. bevat de statuten der ver-
Langstraatsche administratieve vereeniging
alhier.
De vereeniging draagt den naam van
Langstraatsche administr itieve vereeniging
en heeft ten doel de bevordering van de
kennis der gemeente-administratie en d
verbetering van de maatschappelijke toestaru
barer leden.
Het doel in het vorig artikel omschreven
tracht de vereeniging te bereiken door
a. het houden van vergaderingen en het
daarin behandelen van onderwerpen de ge
meente-administratie betreffende, en b. het
zenden van adressen aan autoriteiten en
colleges over zaken en onderwerpen, welke
binnen het kader onzer vereeniging vallen
en het steunen van dergelijke adressen van
zuster vereeuigiugen.
St. Autonius—parochie.
Weldra is 't wederom Juni en daarmede
hebben we de maand van den II. Antonius
en drommen vereerders van dien grooten
wonderdoener, bedevaarten zullen naar Waal
wijk optrekken, naar Waalwijk waar zich
de eenige kerk in ons Bisdom aan dezen
Heilige toegewijd, bevindt.
13 Juni is de feestdag; voor eenigen tijd
reeds gaven we de kerkelijke feesten, die
dezen dag zullen voorafgaan en sluiten. In
't belang der vele vereerders laten we een
en ander hier nogmaals volgen
De driedaagsche oefening ter voorberei
ding van Antonins' feestdag op 13 Juni,
te geven door een Pater Capucijn, begint
op 10 Juni en wordt geopend met Lof en
predikatie des avonds om 8 uur, op 11 Juni
wordt gepredikt na het Lof van 3 uur, op
12 Juni wederom des avonds om 8 uur;
op den feestdag 13 Juni om 7 uur gele
zene Mis, om 10 uur plechtige Mis met
assistentiena den middag om 3 uur
ware en
worde.
Verwonding.
Hetgeen wij in ons vorig nummer ver
onderstelden is moeten geschieden. Don
derdagmorgen is de linkerhand van het
jongraensch, dat zich bij 't bruidschieten
zoo deerlijk verwondde, geamputeerd. Hoe
wel hij veel pijn lijdt, is de toestand overi
gens vrij goed.
Pas zulk een treurig ongeval en gisteren
avond werd er weer z'n best op los ge
schoten.
Aanbesteding.
Bij de Woensdagavond in 't café van den
heer P. van Huiten, door den architect, den
heer Jos. van Ree gehouden aanbesteding
van 't uitbreiden der stooraleerlooierij van
den heer L. Mombers alhier, werd inge
schreven als volgt
A. van Hezik
P. A. van Dongen
W. van Heesch,
Wed. A. Aarts en Zonen
G. den Teurling
M. Schonk,
P. van Ilulten Jr.
H. C. van der Meijs
G. de Rooij
's-Bosch, f 5970.
Raamsdonk, - 5783.
Waalwijk, 5145.
u - 512o.
Besoijen,
Waalwijk,
Besoijen,
Waalwijk,
Aan den laagsten inschrijver werd 't werk
gegund.
Politie zaken
Donderdagmiddag werd door een politie
agent alhier een man uit Tilburg aangehou
den en verbaliseerd wegens dronkenschap.
Paar hij zich tegen de politie verzette,
werd hij achter slot en grendel gezet.
Op last van den officier van justitie
is gearresteerd en in voor-arrest gesteld
zekere V. uit Capelle, verdacht van ver
duistering (valsche handteekening).
Donderdagmiddag woedde onder Pes-
8ert, g^m. Drunen, een ernstige boschbrand.
Oorzaak onbekend. Schade geschat op f 500.
^Dienstregeling.
De dienstregeling vindt men 4e pagina
2e blad. Eenieder knippe ze uit en plakke
ze op 't is een groot gemak.
Brand.
Hedennacht ontstond brand bij L. L.
alhier. Ilij liet zich in den beginne ernstig
aanzien, maar met behulp der buren was hij
toch spoedig gebluscht.
Cireus Carré.
Wij hadden Donderdag het genoegen de
avondvoorstelling in 't Circus Carré bij
te wonen en kunnen gerust zeggen dut we
er hebben genoten, 't Was er enorm vol
en er werd uitstekend gewerkt. Het praatje
dat we hier en daar hebben hooren ver
kondigen, dat er niet veel nieuws was,
kunnen we volmondig tegenspreken. De
bekende dressuur van dit circus, liet zich
thans op zijn best zien. Hiervan kregen we
iets fijus te genieten met 8 schoolpaarden, door
de heer en mevrouw Oscar Carré, raej
Kiitchen en de heeren Albert Carré en
Cermmski. Ook de heer Baskien met zijn
zoontje oogstten veel bijval. „Busto" was
zeer aardig met zijn grappen en deed allen
Jiartelijk lachen. Armando met zijn gedres
seerde apen, esels enz. bezorgde het publick
aangename oogenblikken.
De volbloedhengsten en de hengst Don-
juan, in de Hooge school gereden gaven
ons uitstekend dressuur te aanschouwen.
Het slot-nummer de „roos van Japan"
zou alleen voldoende zijn om je naar Carré
te trekken, dat gaf een pracht, een luister,
moeielijk te beschrijven. De fijne Oostersche
costumes, dc fantastische aanblik der groepen
in kleuren verlichten, als in een Oostersch
paleis, maakte ieders hooge bewondering
gaande voor 't arrangementj en studie,
't Circus Carré heeft alle eer van een
dergelijke pantomime, in één woord, wij
kunnen eenieder ten zeerste aanraden er
een kijkje te gaan nemen. De extra-trein
hedenavond en verder extra-trams geven
prachtige gelegenheid profiteere ervan 1
Mgr. Bottemannc. t
Men schrijfi uil Haarlem
Nog ongedacht spoedig, is Mgr. Casper
Joseph Martinus Bottemauue, bisschop van
Haailem sinds 1883, Vrijdagmiddvg b">a
tachtig jaren oud, overleden. El; krachtige
persoonlijkheid is heengegaan. K.'.ich'.inog
eenige maarden geleden, r ïlc i hij zijn
ambisplichten, ook buiten de svad.
Mgr. Bottemanne, op 14 Aug. 1823 te
Alkmiar geboren, werd reeds op 23—jarigen
ieehijd tol priester cewijrl en begon zijn
loopbaan a!s kapelaan ie coeterwoude, waar
hij later van 1861'tot 1876 als pastoor en
deken terugkwam, na reeds in 1852 te zijn
benoemd lot pastoor te Tessel op het dorp
den Burg en het professoraat te hebben
waargenomen aan het groot seminarie te
Warmond.
Na Soeterwoudc werd Amsterdam zijn
standplaats. Daar was het de Catharinekerk
die hem als haar pastoor benoemd za: doch
reeds een jaar later verwisselde hij die be
trekking voor president van het groot semi
narium te Warmond, waar hij het kerkelijk
recht doceerde.
In 1878 werd hij benoemd lot kanunnik
theologial en in 1883 volgde dc benoeming
tot bisschop van Haarlem.
Op 30 Sept van dal jaar werd hij te War
mend als zoodanig plechtig bevestig d. In
1889 werd mgr. Bolteminannedoor den Pausbe
noemd tot Romeinsch groot Huisprelaat en
assistent bisschop bij den pauselijken troon.
Wijlen Z. M. de Koning benoemde htm in
1889 tot ridder in de*orde van den Ncdcr-
landschen leeuw en H. M. de Koningin
voegde daaraau in 1896, bij zijn 50 jarig
jubileum als priester het commandeursk uis
der Oranje Nassua orde toe.
Deze groote raar,, die zooveel voor de
katholieke wereld in Nederland heeft ge
daan, ruste iu vrede 1
4eu Diocesane» Katholiekendag.
In de op den 19eu dezer gehouden
vergadering van het Uitvoerend Comité van
den 4eu Dioccs.uien Katlioliekeudag te
Eindhoven is besloten de werkzaamhcdcu te
splitsen in vijf afdeelingeu.
Deze afdeeliugen zijn lo. Pers en
Lectuur, voorzitter de heer J. R. van de
Lans te Nijmegen 2o Werklieden, voorzit
ter de heer W. Peelers te Eindhoven 3o.
Boerenstand, voorzitter de heer G. G'oovels
lé Helmond4o. Werkgever
B. 0. Carou te Stratum; üo.
voorzitter co lie
Helmond.
Tot de verdere samenstelling der
dezer ofdeelingen zal zoo
worden overgegaan.
President Krugcr.
Uit Hilversum wordt dd. 21 Mei gemeld
Gisteravond ging het gerucht te Hilver
sum, dat ex-president Kruger nog te twaalf
uur zou arriveeren. In weerwil van het late
uur had zich nog een vrij groote menigte
aan 't station verzameld. Met gerucht bleek
waar te zijn. Verscheidene personen, o.a. de
stalhouder, die den heer Kruger rijden zou,
de eigenaar van het Kurhaus Trompenberg
en andere belanghebbende hadden telpgram-
men ontvangen betreffende de komst van
den heer Kruger Om 11.37 spuortijd stoomde
de laatste trein van Utrecht hut station te
Hilversum binnen. Na eeuige oogenblikken
stapte de president uit eu begaf zich te
midden van de eerbiedig groetende menigte
eu ondersteund door dr. Heymans naar het
wachtende rijtuig'. Met denzelfden breeden
zwaai van vroeger naai de oude president
zijn hoed af om de menigte terug te groeten
Geen hoera-geroep, doch een eerbiedig
zwijgend groeten verwelkomde den grijsaard,
die wederom in de schoone dreven van
Hilversum te midden van menschen die
hem volkomen begrijpen en verstaan, eenigen
tijd komt vertoeven. Iu 't rijtuig
bij den president begaven zich de heeren
Bredell en dr. Heymans. In 't volgende
rijtuig nam de familie Eloff plaats, die op
't Kurhaus Trompenberg haar intrek zal
nemen. Op de villa „Djemnah" aangekomen,
wachtte den heer Kruger eene aardige
attentie. De heer Hoogenkamp, die zijn.
villa heeft afgestaan had namens zijn echt-
genoote eu zichzelf in de vestioulc een
bloemstuk doen plaatsen, waaraan linten in
de Nederlandsche en llilversuinsche kleuren,
op welke linten stond: „Welkom in
Nederland" eu „Welkom op „Djemnah".
De drievoudige moordaanslag tc Kuitaart
De dieustbode W. Vink, die zulke bezwa
rende verklaringen voor den verdachte,
Salomon Koole, heeft afgelegd, was bij haar
eerste verhooren zeer bang iets aan de jus
tilie mede te declen, wegens haar groote
vrees voor den veidach.e. Slechts na her
haalde verklaringen dat z j .a$es wat zij wist
onder vrees voor van den
kant van den verdachte, kon' mcdedeelen,
was zij te bewegen tot het afleggen van
bekentenissen, die voer de justitie van
zooveel waarde blijken te zijn.
Deze dieustbode is dan ock tot i len de
eenige, die in dit treurig drama ecoiV ',cht
kan ontsteken en zij zal zeker gedurende dc
instructie in deze zaak wel mc .rmalen in
verhoor worden genomeD.