Rummer 43.
Donderdag 28 Mei 190
3.
26e Jaargang.
m
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
P,N IILI) IMISIIli li.
AITOON TIELE
Bekendmaking.
FMUILLBTOn.
U i t gever:
BUITENLAND.
Frankrijk.
Macedonië.
BINNENLAND.
j'i'inmnuwwuuii'i1 'm Himmi i'i'hwi ui :sivt^t
Zij die zich voor
het volgend kwartaal
abonneeren, ontvan
gen de in deze maand nog ver
schijnende nummers GRATIS.
TWEEDE GEDEELTE.
Een gestoord Verjaarfeest.
WAAL.W IJK.
Ds. Schültz
Dr. Sweens
Th. Wessels
Willem Timmermans
Jud. van Calker
J. I}. Larsen
Sclilesinger Co.
asptrasfscle Courant,
e fis si
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdag a vo n d.
A. b o n n ements p r ij s per 3 maanden f 0.~5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zenden
Uitgever.
aan
den
INRICflTINGEN
welke gevaar, schade oi hinder kunnen ver
oorzaken.
Burgemeester en Wethouders der Gemeente
Waalwijk brengen ter openbare kennis, dat bij
hun besluit van 23 Mei jl. aan J. Gragtmans
aldaar en zijne rechtverkrijgenden vergunning
verleend tot uitbreiding zijner stoomleder-
fabriek, kadaster bekeod gemeente Waalwijk
sectie C no. 1945.
Waalwijk 28 Mei 1903.
De Burgemeester,
K. DE VAN DER SOHUEREN.
De Secretaris,
F. W. VAN LIEMPT.
slechte
Niet onbekend is het dat de stand dei-
burgerij in gevaar verkeert.
Te weten de stand der neringdoenden die
niet behooren tot de reusachtig groote zaken
't zij deze zelf fabriceeren of niet.
Eenigen gelooven dat er absoluut geen
redding mogelijk is.
Onder hen bijvoorbeeld de Pruisische mi
nister van Koophandel Möller, die zooals hij
verleden Zondag te Magdeburg in de Kamer
van Koophandelt verklaarde, een compagnon
van den grooten Morgan had gesproken, en
die had hem toch overtuigd van de onver
mijdelijke verdringing van den tusschen-
handel in de meeste vakken en de gelijktij
dige concentratie van den groothandel.
Tegenover deze, zeer zeker gezaghebben
de meening staat een andere.
Dat de toestand voor de neringdoende
burgerij nog niet hopeloos is.
Maar dat dan ook geen middel gespaard
mag blijven, dat alles moet worden aange
wend om te redden, wat te redden is.
Ons trof wat hierover gezegd werd dezer
dagen in het „H. v. A.
Een der groote moeilijkheden, zoo luidt
het daar, waarmee de kleinhandel te worste
len heeft, was altijd het te lang crediet.
Dit was reeds algemeen bekend, maar het
is nog veel meer gebleken tijdens het onder
zoek, met zooveel tact door den heer Koch
geleid, en waar de klachten der kleinhande
laars nevens verscheidene anderen, allen hoofd-
Vrij naar het Duitsch bewerkt door J. M. S.
(44)
VIJFTIENDE HOOFDSTUK
De beide dames meten zich als twee tegen
standers, die vóór den strijd elkanders krachten
onderzoeken.
.Madame, als u uw harteloos spel achter den
rug van mijn vader niet kunt nalaten, zal ik er
voor zorgen, dat u met schande overladen uit dit
huis wordt gejaagd.'
Ottilia zegt deze vreeselijke bedreiging op een
rustigen, kalmen toon, alleen haar neusvleugels
trillen.
Nora, die uit haar zilveren porte-cigarettc een
cigaret heeft genomen zij rookt steeds als ze
alleen is en voor haar stiefdochter meent ze zich
geen dwang behoeven op te leggen wil juist
aansteken.
Met een gebaar van schrik laat ze nu echter
èn de sigaret èn de lucifer uit de hand vallen.
«Jonge dame, gij zijt de onbeschaamdheid
zelve Welke taal durft gij je tegen mij, uw moe
der, veroorloven I"
Terwijl ze dit zegt, beven haar linpen en haor
boezem gaat heftig op en neder.
«Gij zijt, God zij dank, mijn moeder niet!
komt het met besliste verachting over Ottilia's
lippen.
«Zeer wel, mijn jonkvrouw, doch ik bekleed
toch de plaats van uw moeder I En krachtens
deze positie vorder ik van u den eerbied, welken
gij mij tot heden toe steeds geweigerd hebt te
bewijzen. Als iemand hibr uit het huis gezet
zakelijk op dit punt neerkwamen
betaling.
Hier klaagde men omdat er klanten waren,
die zij enkel zagen, wanneer ze op crediet
iets te koopen hadden, terwijl zij, wanneer zij
iets contant koopen, dit in de bazars ecö-
peratieve winkels, ofwel naar Parijs of Brussel
gaan doen.
Andere klagen dat rijke lieden, die dage
lijks met koets en paard voorbij hunne deur
rijden, een buitengoed bezitten, groote en
kostbare reizen doen, loges in den schouw
burg bezitten, enz., hen jaren en jaren laten
wachten.
Dozijnen waren die klachten in geval.
En gegoede klassen, vooral dames, gaan
over het algemeen het meest aan dit euvel
mank en daarom is het zeer goed, dat het
voorbeeld van hooger komt.
't Zal een eeretitel zijn //Lid van den
Bond tot contante betaling," en vele grieven,
die de kleine burger, soms met veel recht en
reden tegen zekere personen van den hoogeren
stand heeft, zullen verdwijnen.
En daarom zal elk het initiatief toejui
chen der afdeeling //Burgerbelangen" van den
Nederduitsehen Bond, die te Antwerpen den
strijd aanging.
't Zijn hier geen personen, die tot de
hooge wereld behooren, welke de zaak in
handen namen 't eigenlijk de meest be
langhebbenden, de burgers, de neringdoeners
zelve. Maar dat is juist eene redeu om het
weik te steunen.
Die weten het best, hoe noodzakelijk de
onderneming is.
Die weten wat al lijden achterstallige of
slechte betalingen kunnen teweeg brengen,
welke moeilijkheden in zaken, in huisgezin er
door veroorzaakt worden die alleen kennen
menschen, vrienden, die er door ten onder
gingen.
Is het niet pijnlijk te moeten hooren ver
klaren, dat eene dame te Parijs zich beroem
de een kostbaren armband te hebben kun
nen koopen, omdat haar leveranciers te
Antwerpen geduld genoeg hadden, om naar
de betaling hunner rekeningen te wachten.
En zoo gebeurt het, -als dit laatste geval
aangeeft, oneindig veel meer in het klein.
Wel wordt er geld gevonden om zich
genoegens te kunnen verschaffen, waar het
heet //boter bij de visch".
Niet of zeer weinig wordt er geld gevon
den om achterstallige rekeningen te betalen,
hoezeer de winkelier zit te hunkeren naar
't geen hem toch eerlijk zoo lang reeds
toekomt.
Wij weten het, de Hanze heeft een eersten
dient te worden, dan zijt gij het wel op de
eerste plaats. Het is hoog tijd, dat uw vader u
leert, mij met de noodige achting te behandelen."
De mondhoeken van Ottilia trekken zich spot
tend en tegelijk smartelijk te zamen.
«Voor u, madame, achting en eerbied te ge
voelen, kan mij niemand leeren. Wie zoo, als
gij, moraal en goede zeden met voeten treedt,
heeft niet het recht, deze woorden op de lippen
te nemen."
«En wil u deze gewaagde beschuldigingen niet
nader motiveeren
De gravin ademt zwaar.
Ottilia trekt met een verachtelijk gebaar de
schouders op.
«Ik zou mij zelf verontreinigen, als ik u uit
voerig uw zondenregister voorhield. Slechts
zooveel zij opgemerkt, dat, wat gij ook misdri. ft,
ik alles, alles weet! Egon en YYiilburg staan u
zoo na, als slechts een echtgenoot daar recht toe
heeft. En nu ontsla mij van al het andere, ma
dame! Walging en afschuw overvallen mij, i. -
dien ik genoodzaakt wordt dieper in dezealmos-
feer van zonde en laster te treden. En als ik
hierover absoluut het zwijgen wil bewaren, ge
schiedt dat waarlijk niet, om u te sparen, doch
met het oog op mijn armen vader en de eer van
ons huis. In 't vervolg moeten echter desamen-
komsten tusschen u en die twee ophouden. Dat
is de prijs voor mijn stilzwijgen, maar dien ik
dan ook onafwijsbaar vorder. Om u niet in ver
zoeking te brengen, deze voorwaarde te schen
den, zal ik zooveel mogelijk in uw nabijheid
blijven. Een «tête ii tëte' met Egon en Willburg
zal ik steeds weten te verhinderen, madame, reken
daarop 1"
De gravin lacht onnatuurlijk gillend op.
«Jalousie spreekt uitje, mijn jonkvrouw Men
moet wel met blindheid geslagen zijn, als men
niet opmerkt, hoe ge den lius steeds met blikken
vol gloeiende liefde als 'c ware verslindt, hoe je in
zijne nabijheid door een nerveus beven overvallen
wordt. Dat is liefde, mijn kind! Doch stel je
gerust, ik gun je den Rus van ganscher harte,
gij zult hem hebben. Ja, als ge wat vriendelij
ker zijt en niet zulke overspannen ideeiin hebt,
wil ik met je vader er over spreken. Mijn woord
daarop, er gaat r.og geen half jaar vooibij, of
ge zijt de vrouw van Willburg mij is r.og
steeds gelukt, wat ik me voorgenomen heb.'
stap gezeteen bond als in België bestaande
(wij leven immers in den tijd der bonden)
zou reeds veel meer doen.
Advkrtentiën 17 regels f 0.G0 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groet aantal rcge)3 en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeclige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel,
De bezoeken en contra-bezoeken der
siaatshoofden zitten wel in de lucht 't is
een soort epidemie geworden, terwijl de
verspreider en teler der bacil (Keizer Wil
helm II, de »Reisekaiser") vooral nog geen
aanstalten maakt om er zelf eenigen tijd
zijn rust van te gaan nemen
Uit Rome word nu gemeld, dat ko-.ing
Victor Emmanuel president Loubet heelt
doen weten, dat hij begin Juli naar Parijs
zal komen om van daar door te reizen naar
Londen en dat president Loubet begin 1904
te Rome den koning de gebruikelijke cou—
travisitie zal brengen, waarbij Loubet tevens
naar den paus zou gaan.
De president der Republiek zal in Juli te
Brest scheep gaan om koning Edward de
verplichte contra—visite te brengen, waarbij
hij vergezeld zal worden door de presidenten
van Kamer en Senaat en den minister van
buitenlandsche zaken Delcasse, terwijPuii
Londen verluidt, dat het bezoek van president
Loubet zal plaats vinden, kort na koning
Victor Emmanuel's komst aan de Theems—
boorden.
Koning Christiaau van Denemarken
aldus heet het nu uit Kopenhagen zou,
om zijn hoogeu leeftijd, afgezieu hebben van
een bezoek aan Parijs, na zijn jaarlijksche
kuur te Wiesbaden.
iMoordendc Sport.
Zondag te 3 uur is de groote automobie
len-wedstrijd Parijs-Madrid, afstand 1307
kilometer afgereden. Er waren ongeveer
200.000 toeschouwers. Wel belangstelling
dus. 41 automobielen vertrokken 't eerst
daa na 127, en nog eenigen tijd later weer
47 stoomfietseu.
De ongelukken begonnen Zondagmiddag
bij een dorp op 50 KM. afstands van
Bordeaux. Een automobiel reed een hond
aaD, sloeg - hals over kop, en wierp den
chauffeur 6 meter ver tegen een boom aan.
De man was onmiddellijk dood.
De tweede chauffeur is voor dood opge
nomen. Zondagmiddag le 3 uur leefde hij
nog doch zijn toestand wordt hopeloos
geacht. Het rijtuig was natuurlijk aan grui
zelementen.
Bij het dorp Houvast vioog een automobiel
in brand. De inzit teudeu konden zich
redden.
Niet ver van Tours is een chauffeur in
een gracht geslingerd. Die kwam er af met
een nat pak en eenige schaafwonden.
Te Poitieis stopte een auto, omdat de
Ottilia's oogen openen zich onnatuurlijk wijd
stom van ontsteltenis staart zij haar frivole
stiefmoeder aan.
«O, kon ik mijn oogen sluiten, madame, voor
dezen afgrond van boosheid, welke zich aan mijn
blikken vuordoet. Ge zult mij begrijpen, als ik
u zeg, dat ik hedennacht Willburg uit uw ver
trekken zag komen. O, madame, als ge eens een
oogenblik kondt beseffen, welk een gevoel van
verachting en afschuw mij in dat oogenblik voor
u en dien roover onzer eer bestormde. En
hem, meent ge, zou ik beminnen en wenschen,
zijn echtgenoote te worden In eeuwigheid
niet, madame!'
Ottilia is opgestaan en staat hoogopgericlit voor
haar stiefmoeder.
Nora kan toch niet nalaten, het bij zich zeiven
nijdig te erkennen, dat Ottilia een majestueuze
verschijning is: haar schoonheid heeft in dit
oogenblik waarlijk iets koninklijks; zij maakt
een overweldigenden invloed, zelfs op haar, de
vijandin.
De sierlijke verschijning van haar zelve wordt
er geheel door overschaduwd; zij zinkt in 'tniet
bij deze jonkvrouwelijke, trotsche schoonheid.
Dat voelt die kokette vrouw en een gevoel van
nijdige jalouzie doet haor hart pijn aan.
Thans verschijnt haar ook Willburg in een
geheel ander, nieuw licht; immers een man, die
door zulk een meisje, als gravin Ottilia bemind
wordt, kan geen onbeduidend mensch, geen
doorsneê-karakter zijn.
Er moet iets demonisch in hem leven.
En dat Ottilia Willburg werkelijk liefheeft,
trots haar tegenbewering, heeft Nora reeds lai g
opgemerkt. Een beklemmend angstgevoel maakt
zich van haar meester bij het bewustzijn, dat
Ottilia het geheim van dat nachtelijk bezoek
kent. Toch beschouwt ze het weer voor een
gelukje, dat Ottilia's ijverzucht dit bezoek ge
heel anders uitlegt dan liet werkelijk is geweest.
Zoo blijft het eigenlijke geheim goed bewaard.
«Laten wij eens oprecht met elkander spreken
De gravin neemt met nonchalance eene andere
sigarette en steekt deze kalm op. «Waarom wilt
ge den man niet huwen, dien ge toch zoo innig
lieihebt Ik weet, dat ge Willburg bemint,
al verzekert ge me ook honderdmaal het tegen
deel. Geeft gij op hem af, alleen, omdat hij vóór
dezen een andere vrouw bemind heeft P
chauffeur, die zijn verstand nog had behou
den, op was.
Een a ider, die vlak achter dezen chauf
feur kwam, zekere Marcel Renault, reed bij
Poitiers in een sloot. Hij is gevaarlijk
gekwetst.
Louis Renault heet de man, die 't eerst
te Bordeaux is aangekomen. Hij had de
552 KM. afgelegd in 12 uur 14 min, 45
seconden. De man werd ontvangen door den
burgemeester van Bordeaux, den prefekt van
het departement enz. enz. Heel Bordeaux
vloog uit.
Meer ongelukken Bij Sillac is de heer
Touran ernstig gewond. Zijn chauffeur is
gedood. Twee toeschouwers gevaarlijk
gekwetst.
Bij het afgaan te Versailles zijn al direkt
twt e jongens aangereden.
Twee kilometer van Bonneval is een
automobiel in brand geraakt en onderste
boven geslagen. De chauffeur is door de
brandende benzine verkoold.
Te Abelis is een vrouw door een automo
biel omvergeworpen. Zij is opslag gedood.
Te Chautenier is een automobiel over den
kop geslagen en heeft zijn berijders ernstig
gekwetst, over den weg geworpen
Bij Angouléme is het rijtuig van den heer
Stead verongelukt. Stead en zijn chauffeur
zijn zeer ernstig verwoud.
Touran, een der verongelukten au Sillac
is gek geworden.
Een automobiel had een vaart van 143
KM. per uur, dat is dubbel zoosnel als een
sneltrein
Het gerucht loopt dat Staed en diens
chauffeur, boven als verwond genoemd, ziju
overleden aan hun wonden.
De twee toeschouwers te Sillac, ook als
gewond opgegeven, zijn gestorven. Het
waren twee soldaten.
De eerste dag is dus een waren slacht
partij geweest.
De heer Combes minister van binnen-
landsche zaken en Eeredienst, heeft de eerste
verstandige zet gtdaan, die we van hem
hebben gehoord, en heeft den voortgang
van den wedstrijd verboden.
Men spreekt natuurlijk alweer vau een
interpellatie in de Kamer.
Wat ervan zij, 't is te hopen, dat deze
treurige wedstrijd ineens een einde make
aan die noodlottige automobiclwedstrijden op
den openbare weg.
Ook in Spanje werd de wedstrijd verboden.
Uit Saloniki wordt gemeld, dat er in het
binnenland bij voortduring botsingen plaats
vinden, welke, zonder uitzondering bijna af-
loopen in 't voordeel der opstandelingen,
terwijl den troepen ernstige verliezen worden
toegebracht, waarna de opstandelingen in de
bergen verdwijnen. De handelsbeweging gaat
Hoe dwaas en kinderachtig, Ottilia Gij zijt
toch den kinderschoenen on&vassen en de idealen
van een kostschoolbakvischje zullen jou, een zóó
intellectueel meisje, toch niet meer voor oogen
zweven."
Ottilia bloost plotseling hevig; het gezegde der
gravin«kostschoolbakvisch* wekt bij haar een
herinnering op, welke haar doet ontroeren. Im
mers ook „hij" had bij het bewuste bezoek, dat
zij in zijn woning bracht, een zelfde uitdrukking
gebruikt waarop hij echter later terugkwam.
«U een schoolmeisje 1 U 1 Schoonc en trot che
vrouw! kliukt weer als een sirenenzang haar in
de ooren en wederom moet zij, zelfs bij deze
bloote herinnering, de oogen sluiten.
De gravin doet eenige trekjes en zegt dan weer:
«Werp dus deze dwaze preutschheid overboord!
Misschien laat je het jezelve welgevallen, dat ik
je gelukkig maak; ik zal er voor zorgen, dat ge
met Willburg huwt."
„Oj nooit
Met een gebaar van schrik strekt Ottilia afwe
rend de handen uit.
«Uit uwe hand, madame, raag ik geen geluk
aannemen. Ik dank p voor uw genudegift, die
u mij geven wil, omdat, ze u misschien te lastig
is. Wellicht is het van u en den heer Willburg
een zeer fijn in elkaar gezetten coup, mij met
d'zen heer te laten trouwen, om de omgeving in
sl ;ap te wiegen, ja, het moet hoogstwaarschijn
lijk tot dekmantel dienen, om nog veiliger de
n: sdadige verhouding voort te zetten. U is te
goed, mudame, dat u mij evenals men een
kind een stuk speelgoed geeft een man wil
gi ven. Uw goedheid ontroert mij diep, echter
ik zal van deze geen gebruik maken.
Het trotsche meisje heeft, om haar smart le
btheerschen, haar toevlucht tot ironie genomen.
Zij neemt haar sleep van haar morgenjapon bij
een en, na nog een blik vol diepe verachting op
haar stiefmoeder geworpen te hebben, vei laat zij
met een lichte, ironische buiging de gravin.
Nora balt haar vuisten en schudt ze dreigend
achter Ottilia. t
«Dat zal ik je betaald zetten, hoogmoedig
creatuur 1 sist het tusschen haar tanden.
De graaf, die inderdaad pas tegen den avond
gebukt onder den onrustigen toestand kre
diet word weinig of in 't geheel niet meer
verleend. De politie—verordeningen luiden
bij voortduring zeer gestreng beslist verbod
om na zonsondergaan uit te gaan, terwijl de
patrouilles dag en nacht de ronde doeu.
Volgens officieele gegevens zijn te Sa
loniki bij de jongste onlusten gedood 42
Bulgaren, 10 Grieken, 2 Joden, 9 Mohamme
danen, dus 63 personen, terwijl tien Bulgaren
door hunne eigen bommen gedood zijn. On
der de genoemde slachiofters bevinden zich
de bankbewakers. Alle gearresteerden bc—
toogeu, dat huti eeui - doel was de mogend
heden te nopen, te hunneu gunste tusschen-
beiden te treden. Er moet een 2e zij—ingang
ontdekt zijn van den winkel van den krui
denier Stoyan uit waarin een vat met 300
kilo dynamiet. De gang was drie meter
beneden de straatoppervlakte en er waren
reeds outploffingspogingen gedaan, bij wel
slagen waarvan honderden het leven verloren
zouden hebben.
WAALWIJK 27 Mei. 1903.
Tentoonstelling.
Vervolg-iijst ingekomen vrijwillige bijdra
gen
firma Van Jersel Witlox Co
Waalwijk f
Van Gastel Burgemeester Dongen -
50.
25.
Waalwijk- 10.
- 10.
- 5.
5.
- 5.
Amsterdam- 10.
Elberfeld 50 ll.M.
ondergaan en ver
en verder nog verschillende kleinere bij
dragen.
De algemeene bepalingen voor dc
groote tentoonstelling van paarden, rund-,
wolvee en varkens, landbouwwerktuigen 25
en ?6 Augustus, die onlangs in ons en
andere bladen werden medegedeeld, hebben
belangrijke wijzigingen
schijnen de volgende week.
Bond van St. Paulusvcrecnigingen.
De voorloopigo agenda der jaarlijksche
algemeene vergadering van den Bond van
St. Paulusvereenigingen, die, zooals gemeld
zal gehouden worden alhier in het lokaal
de Katholieke zusterschool op Zondag 7
Juni des middags om 3 uur, bevat be
halve de reeds meegedeelde punten nog
Verslag der kas door den penningmeester.
Jaarverslag door den secretaris.
Verkiezing van vier bestuursleden, daar
terugkeert, brengt Willburg mede.
De beide heeren blijven voorloopig alleen,
daar de dames, door Imnr toilet teruggehouden,
eerst bij liet souper verschijnen zullen.
De graaf en Willburg trachten den tijd te
dooden met scheak- en biljardspel. Over zaak
aangelegenheden wordt geen woord gewisseld,
dat is in den loop van den dag geschied.
Een half uur voor het souper dat om negen
uur zal zijn begeelt zich de graaf eveneens
in zijn kamer, om toilet te maken.
Willburg loopt het salon op en neer en wacht
daar het verschijnen van de dames des huizes af.
Demoiselle Blanche is de eerste, die binnen
komt; zij draagt wederom het bij haar persoon
behoorende zwarte zijdenkleed.
«Mijnheer Willburg, u ergert u toch niet over
die'dom ineengezelte intrige?" Zij wijst daarbij
beteekenisvol op het 1 cursblad, dat Willburg
zooeven in de hand hield waarschijnlijk las
hij het bewuste urtikel nog eens over.
«Ergeren vraagt hij «O, neen, mademoi
selle, deze dwaasheid treft mij heelemaai niet
Ik denk slechts er over na, wie er belang bij
gehad kan hebben, dergelijke geruchten in om
loop te brengen.'
«Zal ik het u zeggen, mijnheer Willburg?'
„Nu
„Gravin Ottilia!*
Als door een electrisclien schok getroffen wendt
zich Willburg tot de gouvernante en staart haar
sprakeloos aan. Eer hij echter zijn verwonde
ring hierover kan uitdrukken, slaat dc genoemde
op den drempel an het salon.
Daar Ottilia niet gehoord heeft, waarover zoo-
even gesproken is, groet zij den gast met koele
hoffelijkheid.
Een gesprek wil niet vlotten; Willburg en ook
de dames zwijgen en houden zich zeer gereser
veerd. Eerst als Nora schoon als een fee
is binnengezweefd en met grooten charm een
belangwekkend thema inzet, schijnen ook de
anderen medegesliccpt te worden. Doch het is
inderdaad slechls schijn, zij spelen allen komedie
voor elkaar en zoowel WiJlburg als Nora en
Ottilia vermoeden niet, dat er een is, die allen
in de kaart ziet demoiselle Blanche.
(Wordt vervolgd.)
