ummer 46. Zondag 7 Juni 1903. 26e Jaargang. Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. Eerste Blad. IKfi HELIIIMIIilM Chronologisch Overzicht AITOON T IE L E N, Dit nummer bestaat kit TWEE BLADEN. Uitgkyek: Op het veld van den arbeid FEUILLETON. Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 8 maanden f0."5. Franco per post door het geheele rijk f 0.90. Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zenden aan den Uitgever. WAAL W IJ K. Advebtentiën 17 regels f 0.00 daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertenticn Smaal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groet aantal regels en advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten gesloten. Reclames 15 cent per regel, Alom nog werkstakingen en uitsluitingen !aar ook j vele teekenen, die naar betere jdeu heenwijzen. Van werkstakingen en uitsluitingen hebben j in ons land pas welsprekende staaltjes •ehad de strike bij de spoorwegen en de ,ck out bij 't havenbedrijf te Amsterdam, n als we even onze herrinneriug raadplegen eten we terstond meerdere groote stakingen den laatsteu tijd aan te wijzen het uitenland vooral nu juist weer Austra- met zijn spourwegstaking pleegt jken oogst op te leveren. Maar groote litsluitingen hangen miuder in ons geheugen, eze zijn dan ook meer in hun opkomst, ijl immers de solidariteit der patroons, aarvan zij 't gevolg zijn, ook nog in haar jkomst is. De stakingen, welke handel a nijverheid bedreigen, leeren den patroons neer en meer, de concurrentie-vrees af te eggen en zich ter verdediging hunner be- ingen aaneen te sluiteu. Dat een hunner voornaamste verdedigings- niddelen de ,/loek out" is, dit feit heeft ijn kwade en treurige, maar ook zijn goede nuttige zijde. Betreurenswaardig is nl. at men 't nog altijd noodig moet achten egenover de werklieden een machtsmiddel lan te wenden dat jammer brengt in vele lüisgezinnen en dat toch ook evenals stakingen nadeelig is voor handel en lijverheid. Immers of de patroons zelfs ibrieken en werkplaatsen, lossen en laden top zetten, dan wel de arbeiders hen hiertoe ioodzaken door 't werk neer te leggen, dit lijkt in zijn droeve en nadeelige gevolgen letzelfde. Toch heeft ook de /Jock out" zijn goede tijde, wijl de werkman er door wordt ge- ieeid dat tegenover zijn //machtigen arm" een andere kan gesteld worden, dat het lard tegen hard niet gaat, dat langs vreed- tamen weg moet getracht worden, verbetering brengen in sociale toestanden een leg, die de patroons te liever zullen inslaan TWEEDE GEDEELTE. naar mate zij meer door hun eigen uit sluitingen worden getroffen. Er zijn teekenen, welke er op wijzen, dat men "gelukkig tot dit beter inzicht komt, dat de zoo noodige samenwerking tusschen werkgevers en werknemers veld wint. Straks meer hierover. Laten we eerst eens zien, welken omvang de uitsluitingen aanemen. 't Is opmerkelijk, zoo talrijk de //lock outs" dit jaar zijn. Om een greep te doen in de Beiersche stad Pirmasens zijn 6000 werk lieden bij de schoen-industrie door de ver- eenigde patroons gedurende 4 weken uit gesloten geweest welke toestand eerst ein digde nadat van weerzijden werd toegegeven, te Iserlohn zijn een paar duizend metaal arbeiders voor een poosje naar huis gezonden te Geestemiinde 1600 werklieden aan de scheepstimmerwerven, een aantal, dat ten gevolge der solidariteit van de patroons 12000 zou kunnen worden, te Dresden maakten de werkgevers in de bouwvakken aan partieele stakingen der gezellen een einde, door zelf te staken, wat 1500 man tijdelijk broodeloos maakte j iu de Thuriug- sche porceleinfabriekei:, in de bouwvakken te Keulen en bij de brouwerijen in Han nover dreigden insgelijks tflock outs", terwijl uit New-York liet volgende bericht komt een twist tusschen timmerlieden-vereeni- gingen, wier leden niet met elkaar wilden werken deed de bouwondernemers, die daar van grooteu last ondervinden, besluiten, de werken stil te leggen een besluit dat 100.000 arbeiders zal treffen als dezen aan den ouderlingen twist niet spoedig een einde maken. Door schade en schande wordt men ook op het veld van den arbeid wijs. Patroons en werklieden ondervinden, dat het met stakingen en uitsluitingen op den duur niet gaan kan en zoo wordt uit den feilen strijd toenadering geboren. Meer en meer heeft, voornamelijk nog iu het buitenland, derge lijke samensprekiug en samenwerking plaats tusschen de corporaties van patroons en werklieden, een samenwerking, welke leidt tot zoodanige vaststelling der arbeidsvoor waarden, dat op de belangen van beide partijen wordt gelet. Eeuige staaltjes van dergelijke overeen komsten. Eerst een uit het land, waar sinds lang veel krasser „stakingsweiten" in werking zijn dan bij ons, uit Engeland. Daar is in Maart j.l. tusschen vertegen woordigers der mijneigenaars en der werk lieden in het koleugebied Monmouthshire en South Wales //overeengekomen" een loou- en verzoemngsraail in 't leven te roepen. Tot dien raad zullen behooren 74 maatschappijen 240 bedrijven en ongeveer 154,000 werklieden. In Februari, Mei, Augustus en November zal die loonraad bijeenkomen om over alle .veranderingen in de verdiensten der werklieden te beraad slagen. Wordt geen overeenstemming ver kregen tusschen de leden van den Raad, welke bestaat uit vertegenwoordigers van patroons en werklieden, dan wordt de be slissing, die voor beide partijen bindend zal zijn, opgedragen aan een onpaitijdigen scheidsrechter. En nu wat voorbeelden van elders. Te Stuttgart en te Berlijn is een loon- en arbeidsovereenkomst gesloten tusschen de corporaties van patroons cu gezellen in het brouwerij-bedrijf. In Hem geschiedde zulks insgelijks voor de schoen industrie. Te Ber lijn genieten ook de bouwvakken van de rust, welke uit een dergelijke /farifvereinbarung" voortspruit, eveuzeer als de metaalindustrie in Mittelfranken (Beieren), de glasfabrieken te Stuttgart, het textielbedrijf te Aken en de kleedermakers te Essen. We zouden dit lijstje nog wel wat kun nen voortzetten bij tientallen vonden wij de heilzame Tarifvertrage" in de Duitsche bladen vermeld, 't Is echter genoeg om te doen zien, dat de nieuwe de betere toe komst op 't gebied van den arbeid nadert. Na de geweldige, ontwrichtende schokken van staking en uitsluiting komen de ge leidelijke overeenkomsten, waarbij patroons en werklieden gezamenlijk loon eu arbeids tijd vaststellen en zich wederzijdsch ver plichten tot naleving der bepalingen, die vaak ook het leerlingwezeu, ontslag en aan stelling, soms zelfs, zooals in Mittelfranken, de productie betreffen. Let echter wel, dat die overeenkomsten niet worden aangegaan per afzonderlijk be drijf, maar door tusschenkomst der wedcr- zijdsche organisaties, voor een ganschen tak van nijverheid of handel. Op dezen voet wordt door de patroons de naleving verge makkelijkt, voor de werklieden de zekerheid grooter. Gelukkig, dat we ook in ons land, reeds van die overeenkomsten hebben zien ontstaan. T. C. van dc voornaamste gebeurtenissen in onze en omliggende gemeenten, gedurende de 25 jaren dat ons blad bestaat. 14 Dec. 1889. Dood van, den lieer J. Verwiel, sinds bijna 25 jaren burge meester van Besoijen. 17 Dec. Plechtige begrafenis van den lieer J. Verwie!, in leven burgemeester van Besoijen. Behalve, een zeer groot aantal familie leden, kenuissen en gemeentenaren, nnmen ook aan de stoet deel de har monie FEspérance van Waalwijk, de liedertafel Oefening en Vermaak, de zangvereeniging Cecilia en verschillende in Besoijeu bestaande gildens en doelens. Oefening en Vermaak zong bij de groeve //Op het kerkhof" van de Vliegh en Cecilia //Omhoog" van Heinze. De oudste zoon dankte daarna alle per sonen en corporaties voor de eer den overledene bewezen. 28 Dec, Dc griep heersclit epidemisch in onze gemeente. In vele huishoudens worden 5 tot 6 lijders gevonden. 18 Jan. 1890. Groot concert van Oefe ning en Vermaak met medewerking van Herman Venverloo uit Amsterdam ter herdenking van het 121/3-jarige direc teurschap van den heer Frans de Cortie Bij deze gelegenheid werd den directeur door den heer C. v. d. Ven, commis - saris, namens de Vereeniging een prachtige gouden herinneringsmedaille aangeboden. De heer Mr. G. P. A. Sopers, oud-voorzitter en eerelid der Liedertafel zond zijn portret vergezeld van een vleiend schrijven. 7 Aug. Bij koninklijk besluit benoemd tot kan ton rechter-plaalsververvanger in het kanton Waalwijk de lieer A. J. Rant, notaris te Waalwijk. 18 Aug. Bondsconcours te Baardwijk uit geschreven door de doelen /Eendracht maakt macht". 12 gezelschappen namen hieraan deel. Het feest werd opgeluis terd door de harmonie van Drunen. De prijzen werden aan de overwinnende gezelschappen overhandigd door den burgemeester J. van Dijck, bescherm heer der Vereeniging en de heeren H. Breuer, van Beijneu en Van der Mee. 27 Aug. Gekozen tot lid van den gemeen teraad te Baardwijk de heer Cornelis van Helvoirt met 73 stemmen. 2 Sept. Benoemd tot hoofd der school met 9 stemmer, en 1 blanco, de heer Spij kerman, in gelijke betrekking te Oeffelt. MeTe stonden op de voordracht de hee ren Boschkamp te IJzeudijke en Mink te M-Graveuhage. Installatie der heeren J. Timmermans Wzn., A. C, van Tilburg en A. II. van Schijndel als leden van den ge meenteraad. Benoemd tot wethouder de heer Jud. Timmermans Wz. 29 Aug.'^uc gilde St. Jan Baptist, hoofd man de lieer A. H. G. v. d. Heijden viert zijn 50-jarig bestaan. Na een plechtige II. Mis begaven de gilde— q broeders zich naar liet koffiehuis der kinderen Van Ree, waar de dag aller genoeglijkst werd dooi gebracht. Den volgenden morgen werd een mis opge dragen voor de overledene leden der Gilde. 6 Sept. Dood van den lieer Dr. Lauren- tius Gosewinus van Heijst. De afge storvene was gedurende vele jaren lid van de Prov. Staten, van den gemeente raad, van de school- en teekenschool commissie, van het bestuur van den buitenpolder enz. 11 Sept. Benoemd tot burgemeester van Vlijmen met ingang van 28 Sept, de heer P. A. Zwaons. '28 Sept. Bekroond op de wereldtentoon stelling te Parijs dc firma W. Timmer mans en Zonen, gouden medaille voor leder, en de lieer H. A. Zeegers, bronzen medaille voor Elixer. (De be kroning echter werd door den heer Z. geweigerd, 30 Sept. De heer J. W. de Bree legt zijne betrekking neer als hoofd der school. 7 Oct. I)e heer Spijkerman aanvaardt zijne betrekking als hoofd der school te Waalwijk. 23 Oct. De commissie van de belangen der werken van den Nieuwen Maas mond wordt met 3 personen en be staat thans uit de heeren Grotenhuis burgemeester, Bernard Timmermans Wz. Jansen, burgemeester te Tilburg, Boll, id. te Eeten en Drongelen, v. Heijst, id. te Baardwijk, Vermeulen, id. te Capelle, de heeren A. C. Zijlmans, C. G. v. d. Heijden, A. Verbunt en F. W. van Liempt, gemeente-secretaris. 9 Nov. In de afdeeliug der Tweede Ka- ray - >=r>r r IVaalwpsclic Courant, I f Vrij naar het Duitsch bewerkt door J. 31. S. (47) ZESTIENDE HOOFDSTUK. De ontmaskerde Intrigante. «Ik geloof u niet mijnheer I* Dat zegt Ottilia zoo koad, zoo kalm niet «n plooi van haar gelaat vertrekt hierbij. Willburg springt getroffen opdan laat hij lich weer laugzaam op zijn stoel neer, zonder een woord te spreken. Doch zijn gelaat teekent een hevigen inwendigen strijd hij heeft moeite lich te beheerschen en eveneens een onschuldig gezicht te toonen. Tandenknarsend trappelt hij met zijn voeten op den vloer. Het is bijna eene minuut zoo stil, dat men een ipeld kon hooren vallen. .Waarde gravin, dat was niet openhartig, maar diep beleedigend.* Hij lacht heesch en gedwongen. (Als u een mantjwaart, zou ik met de wapens in de hand genoegdoening vorderen voor dezen twijfel aan mijn eer en waarheidsliefde. Doch u is slechts een vrouw 1* Ottilia krimpt ineen. .Doch u is slechts een 'rouwHoe verachtelijk hij dat zegt O, zij had hem hiervoor kunnen dooden ,U is een jong, onervaren meisje, en daarom kon te uwer verontschuldiging het dichterswoord gelden .Snel is de jeugd met het woord, dat lij veelal gebruikt als de snede van een mes. 1 gaaft mij reeds eenmaal een bewijs uwer onbedachtzaamheid, toen u alleen, zonder behoor lijke begeleiding, miju vrijgezellenwoning binnen trad. Ik wil daarom aannemen, dat u ook deze öeleedigende uiting zonder nadenken aan uw lippen hebt laten ontsnappen. Gaarne vergeef ik u deswege, wat u uit overdreven angst voor de eer van uw naum hebt gezegd. Ook wil ik u nog eens verzekeren, dat gij u omtrent de ver houding tusschen uw stiefmoeder en mij zeer vergist hebt. Ik ken deze vrouw wel van vroeger wij zijn beiden in eenzelfde geheim betrokken, misschien kan u dit ooit eens medegedeeld worden. Nu kan ik u echter nog niet6 naders zeggen, dan dat 't bewust nachte lijk bezoek in de kamer van uw stiefmoeder geen ander doel had, dan ons nader te verstaan omtrent dit geheim. Het staat aan u, of u mij gelooven wilt of niet. En wat het nu verlangde gesprek betreft, dat ik beslist onder vier oogen met haar hebben moet, dit gaat over een zaak, waarbij ook uw papa geinteresseerd is. Ik ben tot de ontdekking gekomen, dat het u wel bekende smaadartikel geinspireerd is door me vrouw de gravin. Gelooft u nu nog, dat ik de geliefde ben van uw stiefmoeder? Oitilia 0 ntwaardt niet direct, zij is door het gehoorde zoo zeer getroffen, dat zij zich eerst een weioig herstellen moet. Dat artikel geinspireerd door haar stiefmoeder De geschiedenis wordt steeds duisterder en raadselachtiger. Op welke wijze zal dit raadsel opgelost worden Het jonge meisje zucht en ziet nadenkend voor zich neer. .U antwoordt mij niet, mejonkvrouw Ben ik geen antwoord waard? Ik vertrouw, dat u mij het onderhoud met uw stiefmoeder nu wel wil toestaan? Qttilia ziet op en knikt ter be vestiging licht met haar hoofd, 'an wil zij zonder verder één woord te spreken het salon verlaten. Zij voelt zich te veel terneder gedrukt zij vindt geen enkel woord voor den man, die haar heden zoo diep verdeemoedigd heeft. En toch imponeert Willburg haar; in haar hart moest ze zich zelve bekennen, dat zij hem met haar hatelijk en beleedigend verwijt on recht en pijn aangedaan heeft. Doch zij is te trosch, dit openlijk te bekennen; de gekwetste ijdelheid der vrouw, haar vermeend getroffen eergevoel verzet er zich tegen. Wat heeft Willburg haar Ottilia gewaagd toe te voegen. Zij was een onervaren meisje, dat zonder nadenken sprak. Een schoolmeisje! Want als zoodanig heeft «23» hij haar nu behandeld. 31et een bitter lachje om haar lippen laat ze deze zelf-kwellende gedachten ruim spel. En nu ze zich met een stommen, kouden groet verwijderen wil, voelt Willburg medelijden met haar. Hij ziet nu in, dat hij wai te grof geweest is. „U wilt mij boo verlaten, gravin? Dat spijt mij, echter, nu u gaat en mij met uw stief moeder alleen wilt laten, is voor mij toch het bewijs, dat u mij gelooft. Daarmee is het on recht, mij aangedaan, goed gemaakt. Laten wij daarom als vrienden scheiden !- Willburg steekt de gravin zijn hand toe, doch met een gebaar van ware ontzetting wijst zij deze terug. «Wij, vrienden U en ik? Nooit, mijn heer! Te diep ben ik door u vernederd! En dat vergeelt een trotsche vrouw een man nooit! Ik haat u Sn-.l heeft Ottilia deze woorden uitgestooten, thans wil zij vlug de zaal verlaten. Daar omspannen plotseling Willburg's handen haar polsen en dwingen haar te blijven. ,11 haat mij, Ottilia?! Dat bewijst, dat u gis teren niet de waarheid spraakt, toen uzeidet, dat ik u onverschillig was.* Hij ziet haar een oogen- blilc vlak in haar donkere oogen zijn stem klinkt zacht, als wil hij zijn kloppend hart tot bedaren brengen. «De haat van zulk een meisje is mij duizendmaal meer waard dan de liefde eener karakterlooze vrouw! Zelfs uw haat, gravin Ot tilia, zou ik niet willen inruilen voor de liefde van diegene, van wie ik naar uw meening de geliefde zou zijn Willburg heeft den laatsten zin slechts ge fluisterd, doch Ottilia heeft hem verstaan en haar hart klopt hierbij onstuimig. Ilaar schoon gelaat gloeit, in zoete bevangen heid kijkt zij voor zicli heen en laat het toe, dat Willburg haar hand eenige malen aan zijn lippen drukt. Daar vallen haar plotseling zijn woorden in, dat er hoogcre doeleinden zijn dan aan de voe ten van een schoone vrouw te liggen; hij was een zakenman en geen troubadour. Bijna doodelijk kwetsend voor haar her en derwaarts geslingerd hart hadden zijn woorden geklonken: «Doch gij zijt slechts een vrouw I* Hij verachtte dus de vrouw als een wezen van lagere orde! Zulk een man, die de vrouw zoo diep verlaagde, kende onmogelijk het gevoel van liefdevoor liem bestondeu slechts «tijdelijke opwindingen I» Met een heftige beweging rukt zij haar hand uit de zijne. «Er bestaat voor ons geen brug, mijnheer, waarop wij elkander ontmoeten kunnen. Het Duitsche meisje met hare ideale wereldbeschou wing, met het kinderlijk geloof aan Duitsche liefde en Duitsche trouw en de practische zakenman, die op de plaats van zijn harteen ge- tallentabcl draagt, de pessimist en vrouwenhater dat zijn te heterogene wezens. Doch u hebt gelijk, mij nog bijtijds er aan te herinneren, dat het een meisje niet past, haren haat tegenover een man te uiten. Ik haat u ook niet, mijnheer, in derdaad nietZooals ik u reeds eerder zei U is mij totaal onverschillig.* Willburg treedt vcrbleekcnd terug. «Wees voorzichtig, mejonkvrouw, dat dit woord u nooit berouwt! Wat u omtrent «die getallen- tabel op de plaats van het hart* gezegd hebt, is misschien op u meei van toepassing dan op mij. U zijn materieele belungen iu 't geheel niet on verschillig, dat hebt^u bewezen, toen u uit eigen belang liet tegen mij gericht artikel wecriegdet. De «Duitsche meisjes* met haar „ideale wereldbeschouwing,* haar vDuitsche liefde* en «Duitsche trouw* verstaan uitstekend de kunst van «te rekenen,* minsteus even goed als een „practisch zakenman.* liet ruischen van een zijdeukleed op den par ketvloer van de naburige zaal kondigt de ver schijning van de gravin aan. Zij treedt het salon binnen en haar eerste oog opslag geldt Ottilia. Die beide dames meten elkander met een kouden blik. Tegelijk met het binnentreden der gravin trekt zich Ottilia terug. Zij heeft Willburg met geen blik, met geen enkel woord meer verwaardigd. In haar hart heeft zich een gevoel van bitterheid vastgezet haar oogen vullen zich ruet tranen, alleen, omdat zij aan hem heelt moeten toegeven. «En toch haat ik hem, juist hem! Want trots zijn tegenovergestelde verzekeringen bemint hij die valsche, die trouwelooze vrouw Bij deze gedachten balt Ottilia haar teere vuisten «Als er een geheim tusschen een man en een vrouw bestaat, zoo vervat dat geheim altijd en altijd liefdel' «Ons onderhoud, mevrouw de gravin* Will- bargs toon kliut vol bijtenden spot zal hoogst waarschijnlijk vrij lang duren. Is u er zeker van, dat wij hier door niemand beluisterd kun nen worden «De eenige persoon in ons huis, die de spion- nage beroepsmatig als 't ware beoefent, de gouvernante, is voor slieden «onschadelijk* ge- muakt. Ik heb haar naar Kroonsbad gezonden, om eenige inkoopen te gaan doen.' De gravin gaat naar de porte-brisée, welke 't salon van de andere kamers scheidt en laat de portières vallen. Een verachtelijk lachje zweeft om den mond vun Willburg. «Deze vrouw heeft nu werkelijk geen ander levensdoel, dan zich op te schikken.* Na een uitnoodiging vun de gravin neemt hij tegenover haar jjloats en haalt het bewuste beursblad uit zijn portefeuille. Ilij spreidt het •voor haar uil en wijst met een veelbeteekenend gebaar op het met blauw potlood omlijst smaad artikel. De gravin schrikt hierdoor zoo hevig, dat haar felaat bloedrood wordt. Onmiddellijk ziet zij in at zij in dit geval machteloos tegenover haar vijand staat. Toch tracht ze nog op onverschilli gen toon te vragen: ,Wat moet dut?* Opzien durft ze echter niet. Zij schaamt zich vóórhaar verraden echtgenoot misschien wel voor de eerste maal haars levens. «Wat dat moet, madame Hoe naïef u deze vraag stel11 Wees zoo goed, mij te verklaren, wie u op deze infame idee gebracht heeft, want ik kan haast niet geiooven, dat zij uit uw eigeu brein ontsproten is. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1903 | | pagina 1