No. 7* Zondag 13 September 1903 26 Jaargang Tweede Blad. WJUW1JMB BRIEVEN. LANDBOUW I ü'l r Macedonië. BINNENLAND. BUITENLAND. Rusland. Zij die zich voor het Volgend kwartaal abonneeren, ontvan gen de in deze maand nog^ ver schijnende nummers GRATIS. monumentaal gebouw is het, zoowel uit als inwendig. En de wordings geschiedenis dezen nieuwen tempel van licht en van XVI. Zooals onze lezers, die de gebeurtenissen van den dag bijhouden weten, is er dezer dagen in de hoofdstad des lands een inter nationaal congres geweest van godsdienst ig- vrijzinnigen. Het ligt natuurlijk niet in onze bedoeling, hier ter plaatse in te gaan op de verschillende referaten, door de con gressisten uitgesproken. Wij zouden hiervan alleen willen zeggen, dat de tijden, waarin men de beginselen het luidst belijdt, vaak die zijn, waarin zij op de meest straffelooze wijze worden geschonden. Doch deze teere quaestie na verder daargelaten wenscheu we alleen even te wijzen op een frappante eigen aardigheid van een Amerikaansche congres sist, die natuurlijk mede aanzat aan den disch van geleerdheid in dat stille en eenzame kerkgebouw ter verduwing voor gezet. Deze vrije Broeder Jonathan trok n.1. heel gemoedelijk zijn jas uit en volgde zoodoende rustig en zonder blikken ot blozen lii zij'.V-overhemd de lang niet //hemdsmouw achtige" verhandelingen over de //moderne theologie". Verbeeld u, een Nederlandsch predikant, in zijn hemdsmouwen op een vergadering van moderne theologen" Zouden de couranten niet volstaan van zulk een onvergeeflijk ver grijp tegen hel decorum. Ja, zouden niet enkele onb.irmhartigen zicht fluisteren, dat de man rijp was voornu, de lezers begrijpen het wel. Doch nu het een Amerikaan was, nu was het een orgineel denkbeeld, om met die tropische warmte, welke er dien Woens dag heerschte, zijn jas uit te trekken. Ja, ja," zoo gaat het in onze lieve vaderland alles, wat hier van buitenland geimporteerd wordt, zelfs onhebbelijke manieren, is goed, is orgineel, is beter dau al het mlaiiclsche. Waarachtig op dat gebied, zijn wij nog het hina" van Europa. Nog een eigenaardigheid van een Broeder- Jonathan. tevens congressist' Een collega van me verhaalt, dat hij in den tram dien heei naast zich had zitten, met een demi-tje aan van dandy-lengte, waaronder een lange gek b ede jas, zoodat de panden van deze er ver onder uitstaken, dus juist op een manier als we op de Waalwijksche markt de varkens hoeren wel eens zien uitgedost, 11.1. een korte blauwe kiel over een langeren zwarten jas. Doch ook dit wasmade in Amerika en dus(conclusie al wederom aan de lezers Ten slotte om dan maar verder van dil congres en zijn congressisten af te stappen hadden ook veel bekijks de godsdienstig- vrijzinnigen uit Voor-Indië, die gekleed waren in kaftons en lange gewaden. Zij, die weten, wat Arasterdamsche nieuwsgierigheid is, kunnen zich wel voorstellen, dat deze menschen voortdurend van een kijkende en opmerkingen-makende menigte omringd waren Terwijl we nu toch met onze gedachten in de hoofstad verwijlen, willen we de lezers niet vermoeien met ze weer naar een andere plaats te voeren, maar blijven we ditmaal eens op ons voorgeschoven terrein om eens een praatje te houden over enkele wiuter- amuseiuenten, daar den uitgaanden deiie-n winter aangeboden. En d m moet ons onraiddelijk van 't hart dat de eischen van het publiek op dit ge bied in de laatste kwari eeuw zeer zijn ge wijzigd. Immers nog een vijftiental jaren ttuug, ging men 't liefst naar een goede //komedie." Stukken als /Maria Stuart" en Marie Antoinette" en klassieke treurspelen trokken toen, maar kom daar nu eeus om. liet is een merkwaardig, doch tevens be droevend verschijnsel, dat de schouwburgen juist dan zoo goed als ledig zijn als er een degelijk toonee'.stuk word opgevoerd, degelijk, zoowel naar inhoud als vorm. Het uitgaande publiek den goeden niet te 11a gesproken ziet liever kluchten van den meest lichtzin- nigen aard, zooals die b.v. in „Frascati" worden opgedischt. Eu boven alles hebben de voorkeur luchtige liedjes in de café- chantans of losbeenige danseressen. Hoe anders te verklaren, dat in onze goede hoofd stad specialiteiten theaters zoo lucratief zijn Beschouw het Rembrandt theater I Een luchtigheid? Een terrein waaraan wegens de kostbaarheid geen groot magazijn aan durfde wordt aangekocht en in een paar maanden omgeschapen tot een specialiteiten theater, dat met de beste van het buitenland kan wedijveren. Avond aan avond is hel tot aan den nok gevuld. En 't opvallendste van heel deze geschiedenis Ecnige maanden van 't jaar straat 't gebouw en daarmee de onderneming renteloos, en toch schijnt dit alles niet te deeren. Deze tijd wordt zelfs besteed, om het inwendig te restaureeren op een wijze, welker onkosten door een leek op honderden kon geschat worden. En in de de buurt verrijst een nieuw theater, even eens een monumentaal gebouw, het welbe kende „Flora" dat na zijn afbranden als een tooverpaleis uit zijn puinhoopen zal op staan. Zijn dat geen raadselachtige resultaten r Er is echter nog meer. Voor 't circus Carré, waar Frits van Haarlem met zijn specialiteiten-gezelschap, zijn tent heeft op geslagen, verdringen zich avond aan avond honderden liefhebbers, om te mogen genieten van al het schoone daar gegeven. E11 in de stadsschouwburg? Als er geen abonne mentsvoorstelliug is, klinken de stemmen der tooneelspelers hol door de bijna ledige ruimte. Moet dit verschijnsel ook al toegeschreven worden aan de zenuwachtige en ongedurige stemming, welke het geheele tegeuwoordige menschengeslacht vooral in groote steden, belieerscht Hoe dit nu verder ook zij, aan amusementen op tooneel- en vocaal gebied zal het in dezen winter niet ontbreken. Oordeele: Twee opera's „De Nederland- sche opera," d.i. de oude van den Heer van der Linde, die echter zelf naar Amerika is getogen en die van de combinatie Pauwels- Örelio, die in het paleis van Volksvlijt op treedt en in Noord-Brabant hoogst waar schijnlijk in het Concertgebouw van 's-Her- logenbosch het oude, roemruchtige tehuis van de Bossche liedertafel. Verder het Ne derlandsch Tooneel in de stadsschouwburg op het Leidsche plein de Ned. Tooneel- vereeniging, welke in haar krachtige dagen van zich deed spreken door het opvoeren van de stukken van Heyermans en „last not least" het Haarlemsche Tooneel dat wel te Haarlem gedomicileerd is, doch te Amster dam kantoor houdt. We noemden daar zoo even de stukken van Heyermans. Veleu onzer lezers kennen er wellicht enkele, als „'t Ghetto," „T Zevende Gebod," „Op hoop van Zegen," welk laatste zelfs in 't buiten land zoo'11 opgang maakte. Wenscht u een kort oordeel over deze? Wat tooneeltech- niek betreft, zitten ze uitstekend in elkaar, ook werden ze schitterend gespeeld trouwens Heyermans schreef elke rol voor een bepaald tooneelist doch de inhoud over 't al gemeen immoreel. Eu nu nog het Haarlemsch tooneel Hieraan is onze grootste acteur, de Heer Louis Bouwmeester, verbonden. Dezer dagen vierde hij wederom zijn triumphen als „shy- lock" in den „Koopman van Venetië" en als /Koning Oedipus" in „Oedipus." Wilt ge werkelijk iets moois zien, dan ga daar heen als dergelijke klassieke stukken gegeven worden. Ten slotte hebben we nog in Amsterdam de troepen, welke winter en zomer door spelen, doch deze zijn uit den aard der zaak minder van gehalte en lijden dientengevolge een kwijnend en onzeker bestaan. Ziedaar, waarde lezers, een causerie over de wiuter-amusementen in de hoofdstad. Wij zijn zoo vrij geweest, enkele subjectieve opmerkingen er aan vast te knoopen. En waarom dit alles Och, in een „Brief uit het Noorden" mag toch ook wel eeus iets voorkomen op dit gebied. Wij treden hiermede wel wederom op het terrein van den Amsterdainschen briefschrijver, dochAmsterdam ligt voor onze lezers toch ook in het Noorden en wat de eene zegt, behoeft de andere niet mede te deeleu. BovendieD, voor hen van onze lezers, die wellicht dezen winter eens een uitstapje naar „Groot Mokum" wenschen te maken, moge dit nog een spijskaart op het gebied van het daar aangeboden amuse ment zijn, welke een „kunst diner a la carte" mogelijk maakt en welke hen tevens kan waarschuwen voor minder aangename ge rechten op dit gebied. VI. maia jiourra'-t-on supposar, q i en ai' peu de temps, et pour huit jours scu- leraent, il eortirait de ce petit coin de terre, ayant cor.tre vous des élements de temperatures, lea plus contraires, une organi sation pareille, C'eat prodigieux. Aldu3 een Franschman over de Waal wijksche tentoonstelling in z'11 brief aan den heer Klijberg- Pemot. En we kunnen hem in deze. uiting van bewondering gerust be schouwen als de tolk van de ontelbare vreem delingen, die deze dagen Waalwijk bezocht hebben. We zijn dan ook fier geweest op onze tentoonstelling, trotsch op onze jeugdige krachten, die in korten tijd zooveel schoons tot stand brachten. Voor een vreemdeling waren de echte Waalwijkers die dagen ge makkelijk te kennen, als ze daar rondliepen over 't terrein roet zelfvertrouwen en vol daanheid op 't gelaat, alsof ze tot de be zoekers zeggen wilden „Ziet ge, we zijn heel blij, dat ge gekomen zijt, maar ge wordt ook rijkelijk voor uwe moeite be loond". Ik zal mij niet wagen met een beschrij ving te geven van de grootsche machinehal met de nieuwste machines, van de prachtige gebouwen daarachter met de solide en fijne collectie schoenen en met de degelijke le dersoorten, van de doelmatige restaurants, van de in al haar soberheid zoo sierlijke muziekkiosk en dat juweel van een tentje, de champagnebar. Hoe des avonds vooral bij de heerlijke muziek en de tooverachtige verlichting het geheele terrein, zoo heel mooi afgesloten door de kermesse d'été, veel had van een sprookjesland, dat hebben we allen opgemerkt en daarvan hebben we allen genoten. Ik kan niet heter doen, dan iedereen aanraden zich een paar fofografiëu aan te schaffen, opdat de herinnering aan deze roemvolle dagen bij ons allen steeds levendig blijve. Maar gedrongen voel ik niet gezien had, was nog sterk tegen zoo'11 weeldeartikel. Wie weet hiervan 't ware IT. naar Weeuen terugkeert om den Czaar te I ontvangen. om een woord vau hulde en dank ie OBSERVATOR. me, spreken tot het kranig comité en allen, die bijgedragen hebben tot het buitengewone succes der tentoonstelling. Zij hebben ge toond wat wilskracht on volharding vermag; zij hebben wederom bewezen, dat moed en ondernemingsgeest de stoutste plannen kun nen verwezeulijken. En meent nu niet dat deze grootsche krachtsinspanning hen heeft uitgeputNeen, het is een reuzen sprong gefeest, waardoor zij zich geworpen hebben op een hoogvlak van ernstig willen en onvermoeid streven. Waalwijk weet nu, vau wie het z'11 heil te verwachten heeft. De jongeren en hiertoe behooren ook de meer bejaarden met een jeugdig hart - zij zullen Waalwijk vooruit helpen. Bij hen zullen we voortaan aankloppen, wan neer we iets belangrijks en nuttigs te vragen hebben, dat de ouderen ons vroeger steeds lebben geweigerd. Want Waalwijk moet vooruit, en „Waalwijk vooruit" zal Waalwijk vooruit helpen. „Waalwijk 1903". In gloeiende letters schitterde het den laatsten tentoonstellings avond boven 't terrein. Zoo moet deze glorievolle tijd in onae gedachten blijven, opdat we later met recht kunnen zeggen in 1903 ging de schitterende zon van voorspoed en geluk weer stralend boven Waalwijk op. Daarom zullen alle oprechte, volbloed Waalwijkers zich vereenigen onder bovenstaande leus, en zoo zullen zij in tijd van nood de noodige stuwkracht leveren, die ons vroeger zoo dikwijls ontbroken heeft, toen de. omstandigheden een flink en doortastend optreden noodzakelijk maakten. Op deze manier zullen zij ook in den geest handelen van de vergadering, waaruit de eerste tentoonstellingsplaiiLeu ontsproten zijn. Wij wenschen hun nu reeds het beste succes. Gelukkig dat Waalwijk zich verheugen kan in T bezit van een burgemeester als Ridder de van der Schueren, die ook nu weer bij gelegenheid van de tentoonstelling getoond heeft, hoe de Waalwijksche belangen hem ter harte gaan. We zijn er van over tuigd, dat elke verbetering ook in de toe komst een krachtigen steun in hem zal vinden. Laten we daarom onze burgemeester hoog houden. En nu wilde ik wel eens iets vragen. Men heeft mij verteld, dat 't comité, uit vrees dat Waalwijk nooit een kiosk zou bezitten, de tentoonatelliugskiosk aan de gemeente heeft aangeboden. Hierop moet echter de gemeenteraad, getroffen door zoo veel edelmoedigheid, besloten hebben het aanbod niet aan te nemen, maar te trach ten de kiosk van 't comité te koopen. Slechts een der raadsleden, die de kiosk Chilisalpctcr iu het najaar. Vele voorname landbouwgewassen,o. a.de wintergranen worden in het najaar, dus nog voor den winter, gezaaid. Het doel, dat de landbouwer met deze vroegere uitzaaiing be oogt, is blijkbaar alleen dil, dat de gewassen reeds zoo vroeg mogelijk kunnen profitee- ren van de voorjaarswarrate, opdat de rijp heid van het gewas niet te laat kome, zoo niet uitblijve. Onze zomers zijn nu eenmaal niet lang en de landbouw heeft daarmede rekening te houden. Toch komt het mij voor, dat zeer vaak de landbouwers het doel, dat men met een uajaarsuitzaaiing beoogt, uit het oog verlie zen. Als het zaad maar in den grond zit, is men tevreden. Het zaad klemt van zelf en de plantjes groeien ook van zelf, zoo rede neert men. Maar, hoe komt dan, zoo raag ik vragen, dat het zoo vaak gebeurt, dat men in het voorjaar moet zeg gen, dat (1e tarwe slecht staat, dat de rog ge den winter slecht heeft doorgemaakt enz. Zou dit feit algemeen zijn en een noodzake lijk gevolg onzer winters? Zoo ja, dau werd bet tijd, in overweging te nemen, de teelt der zomergewassen meer uit te breiden en lot ontwikkeling te brengen. Maar de zaak is anders. Onze winters veroorloven zeer goed het uitzaaien van verschillende landbouwge wassen in den herfst, als de boer zijn land en zijn gewas slechs met de grootst moge lijke zorg en volgens de best bevouden me thodes behandelt. Daartoe is neodig, zooals reeds vaker is gezegd, dat men het krachtig ste zaad kieze, dat me niet te dik zoo mogelijk op rijen zaaie, en dat men ook in den herfst kunstmest gebruike. Laat ik ditmaal een enkel woord zeggen over het gebruik van chilisalpeter in ,1 na jaar. Ik begin met een waarschuwing, die eigenlijk onnoodig is: „gebruik van deze meststof niet te veel in den herfst," maar ik voeg er bij „doch gebruik ze". Het zaad, dat in 't najaar ontkiemt, moet voér den winter nog een krachtige plant worden, In fst met lange wortels. De tijd daarvoor is kort, maar wat aan tijd ontbreekt, moet aan snel heid gewonnen worden. En dat kunt ge, door een weinig chilisalpeter direct 11a het zaaien, of zoodra de planten uitkomen, over het land uit te strooien. Het is algemeen bekend, dat het salpeter krachtig en snel werkt. Welnu, véér den winter zult gij door het salpeter den krachtigen groei bevorderd hebben en deze krachtige planten zullen den couden winter kunnen doorstaan. Het chili salpeter lost zich, zooals ook bekend is, op in het bodemwater en komt de jonge wor teltjes gedeeltelijk ten goede, doch gaat met dit bodemwater voor een ander deel naar beneden. Doch, niet zéo snel of de wortel tjes bereiken dit nog, al groeiende. Het wor telgestel wordt, juist door dit zoeken naar voedsel in diepere lagen, grooter en sterker. Daarvan is weder het vroeger en breeder uit stoelen het gevolg. Geeft dan de stalmest geen voldoende stikstof? Zij zou die zeker kunnen geven, als er genoegzaam tijd voor was en de tem peratunr boog genoeg om de salpetervorming in denstalmest mogelijk te maken. Maar dat is juist niet het geval. De stalmest begint eerst later te werken. Op de stikstof, die daarin aanwezig is, valt voor de eerste groei periode niet te rekenen, tenzij het najaar ongewoon warm is, op welke ongewone om standig wij natuurlijk niet mogen bouwen. Van Konstantinopel uit zijn gistereu nacht twee regimenten cavalerie per spoor naar Adrianopel vertrokken om de posten aan de grenzen te versterken. üe consuls der mogendheden te Salo nika hebben bij de gezanten te Konstant - nopel aangedrongen op de uitzending van oorlogschepeu in verbaud met door hen ge koesterde vrees voor dynamietaanslagen. - Een nieuw treffen heeft den 6en dezer plaats gehad te Klisoera. Een sterke bende opstaudelingen tastte de '1 urksche troepen aan, die de stad hadden bezet. Versterking werd in allerjjl gezonden en 11a een scherp gevecht werden de opstandelingen terug e— slagen. Aan beide zijden werden hevige vc 1 liezen geleden. Een consulair verslag uit Saloniki zegt dat driehonderd opstandelingen te Zelenitz in het district Kastoria door de Turksche soldaten zijn vermoord na omsingeld te zijn. Vier schepen van het Middellandsche Zee—eskader onder bevel van den vice admi raal Jauiéguiberry. hebben last gekregeu zich gereed ie houden om naar den Levant te ver trekken ter beschermiug van Fransche burgers. De twee oorlogschepen die naar de Levant zullen vertrekken, om de Fransche burgers te beschermen, zijn de Latouche Tréville en Du Chayla. Een van de twee vertrekt morgenochtend. Reisplan vau den Czaar. Uit Peterburg wordt gemeld, dat het reisplan van den Czaar voorloopig aldus is vastgesteld. Den I4en of 15en gaat hij naar zijn aangetrouwde familie te Darmstadt. Op het eind der maand waar schijnlijk den 24en, vertrekt hij naar Stier marken om met keizer Frans Jozef te gaan jagen. De Czaar is nu nog aan het jagen, en zijn reis naar Darmstadt moet er ook nog af. Na het Oostenrijksche uitstapje komt de Czaar In Darmstadt terug. Daar blijft hij tot achter in October. Op zijn vroegst verwacht men hem den 23en October te Rome, maar in elk geval voor den 3len. Het bezoek van den koning van Italië aan Parijs schijnt tusschen 12 en 18 October te vallen. Hij kan dus bijtijds terug zijn om zijn Russ schen gast te ontvangen. Met dit bericht is eenigszins in strijd wat men uit Boedapest meldt, nl. dat Frans Jo zef daar den 21en komt en eerst den 29en WAALWIJK, 12 Sept. 1903. Onze Burgemeester. De Edelaclitb. Heer Burgemeester, K. A. M. ridder de van der Schueren, is gisteren met verlof vertrokken. Voor een maand heeft ZEdelachtb. de gemeente verlaten, om eerst te vertoeven op »Huize de Hofstede» Raalte. Een welverdiende rust na de vermoeiende dagen. A. N. B. v. S. Zooals onze lezers weten hield de A. N. B. v. S. wederom een algemeene vergadering te Waalwijk, op 31 Augustus 1.1. Tijdeus de vergadering werd het volgende telegram aan H. M. de Koningin verzonden Hare Majesteit de Koningin der Nederlanden, Het Loo. De bond vau Nederlaudsche Schoenfabri kanten, vergaderd op de Tentoonstelling vau Schoen- en Lederindustrie te Waalwijk biedt Uwe Majesteit op Hoogstdeszelfs verjaardag zijne eerbiedige wenschen aau. TRAVAGLINO, VOORZ1TTKR. Waarop bet volgende antwoord werd ont vangen Travaglino, voorzitter bond van Nederl. Schoenfabrikanten Waalwijk. Hare Majesteit de Koningin draagt mij op u allen Iloogstderzelver dank over te brengen voor aangeboden gelukwenschen. Adjudant van dienst, VAN GEEN. Boerenboud. In eene op 10 September bij den heer Jan van Schijndel te Baardwijk gehouden algemeene vergadering van den N. B. G. Boerenbond is besloten tot het oprichten eener onderlinge paardenverzekering. Opgave werd gedaan voor coöperatieve aan koopt van hulpmeststoffen. Nieuwe leden aangenomen. Abonnementen voor het weekblad en den almanak van den Boerenbond voor 1904 werden opgegeven. Politiesakcn. Wat kan voortkomen uit vrouwentwist bleek Maandag alhier. In de dijkmijn kregen vrouw D. en vrouw P. twist, wat gepaard ging met de gebruikelijke beleedigende woorden. D. en P. trokken ieder voor hunne ga partij wat ten gevolge had, dat P. oen wond in de linkernand werd toegebracht wat deze zijne tegenpartij terugbetaalde door hem met eene viu eene wond op het hoofd toe te brengen. Vronw D. met de mishandeling, haren man aangedaan niet ingenomen zijnde, nam de kachelpook ging naar de woning van P. en rekende mot dat voorwerp aldaar met hem af en Bloeg daarna nog een paar glasruiten in. De politie heeft de zaak in handen, zoodat zij thans de vereffening van de Justitie te wachten hebben. Lezen. Nu de lange avonden wederom 't in land komen en daarmede de tijd van lezen aanbreekt, achten wij het wel ▼an belang te wijzen op eene mooie gelegenheid voor eenieder om 't Dezit te komen van goede en goedkoope romans. Een begin is reeds gemaakt, met de «Roman bibliotheek voor iedereen" en_ daarop wilden op wij de attentie vestigen. Voor slechts 10 centen is men in de gelegenheid de beste en boeiendste roman in eigendom te krijgen, liet is een uitgave van de firma C. Misset Doetm- cliem en men kan de boeken afzonderlijk en IL{ y 1 1 .li. I i'

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1903 | | pagina 5