Nummer 82. Zondag 18 October 1903. 26e Jaargang Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen. Eerste Blad. EIN HELDENFIGUUR. AKTOON T I E L E N, Bit nummer bestaat uit TWEE BLADEN. De Socialistische Heilstaat, Uitgever: FEUILLETON. Dit Blad verschijnt Woensdag- en A b o n n e m e n t s p r ij s per 3 maand: Franco per post door het geheele rijk f Brieveningezonden stukkengelden Uitgever. Zaterdagavond, en f0."5. 0.90. enz., franco te zenden aan den XIV. Eeu rumoerige zitting der Tweede Kamer. II. De afgevaardigde uit Sliedrecht Wij zullen maar niet naar verdere bijzonderheden van het progrnn aan den premier vragen de vruchten welke wij nu reeds van de z g sociaal-democratische orde gesmaakt hebben en nog smaken en die ous nog aangeboden zullen worden zijn meer dan voldoende, om walging en afschuw te doen gevoelen van toestanden zooals de sociaal-democratie ze ons gebracht heeft. (Luide teekenen van misnoegen rechts levendige instemming links.) Gij staat nu voor een jaailijks te kort van eenige honderden millioenen, dat is de bankroetverklaring der sociaal-democratie (Rumoer rechts.) Gij, mijnheer de mi nister-president, tracht slechts den waren staat van zaken te verbergen, wanneer gij dat te kort in de eerste plaats aan de vij anden der sociaal-democratie ten laste poogt te leggen. Het is waar, Nederland is thans van soldaten en van politie overdekt, zooals nimmer te voren. Doch met het stelsel van algemeenen staatswil moet men wel de daarbij behoorendc vol voerders van dezen wil in den koop meenemen. Het is juist, onze handel met het buitenland verkeert in treurig verval, doch wat heeft daaraan schuld, zoo niet de thans bij ons en bij onze sociaal democratische buren ingevoerde regeling van voortbrenging en gebrek Ook wil de minister ten deele het tekort toeschrijven aan de verkorting van den ar beidsduur. Doch voor de omwenteling werd gemiddeld nog geen tien uur gewerkt. Neen, dat is hel niet, wat ons benadeelt, maar het overal ingeslapen luilakken (ho, ho rechts,) dat draagt schuld aan den schrik- barenden achteruitgang der productie. De TWEEDE GEDEELTE. (75) TWEE EN TWINGTIGSTE HOOFDSTUK, Vader en Zoon. Bovendien hebben de bestuurders van uw ondernemingen bij de zaak niet het minst persoonlijk belangzij gevoelen geen lust zich in te spannen. En om nu de nadeelen der sociaal-demo cratische productie in het effen te brengen, gaat de regeering over tot beperkingen der persoonlijke en economische vrijheid, welke geheel Nederland tot één groot tuchthuis maken. (Luide teekenen van afkeuring rechtsvan instemming links en op de tribunen herhaalde bedreiging van den Voorzitter met ontruiming) Evenals de cel in de gevangenis, wordt thans den burger zijn woning aangewezen en om de gelijkheid volkomen te maken, zal de woning nu noch door den fiscus ges tof feerd worden. De gezinnen zijn uit elkander gerukt. Was het niet uit vrees de sociaal democratie te doen uitsterven, gij zoudt man en vrouw geheel van elkaar scheiden, evenals in de gevangenis. De heilige banden des huwelijks door God zelf ingesteld, hebt Ge verbroken. De toorn des Hemels moet op dit misdadig bedrijf wel n eer dal "n. (Daar heb je weer de femelaar rechts; juist, juist links. En het voedsel. Gevangeniskost riepen wij uit, toen de minister zijn spijskaart voor legde. Voorwaar, de voeding in de gevan genissen was vroeger nog beter. Ten slotte de gelijke kleeding volmaakt de ergerlijke comedie, om het leven van den burger ge heel met dat van den gevangenisbewoner gelijk te stellen. Opzichters bewaken ons bij iedere schrede, en schildwachten schieten ons terneder, als wij door de vlucht den sociaal-democratischen kerker trachten te ontkomen. De straf van stokslagen, welke de regeering zich thans genoodzaakt ziet in te voeren, meende men vroeger in menig tuchthuis te kunnen ontberen. Kon men vroeger door het recht van gratie nog door de poort der gevangenis komen, in het sociaal-democratische tucht huis is men echter van de welf tot het graf en daaruit is geen ontkomen, dan door zich het leven te benemen. (Algemeene sensatie. Afgevaardigden van rechts vliegen op den spreker toe afgevaardigden van links scharen zich rondom hem en weren de WAALWIJK. gebalde vuister. af. Het is een ver schrikkelijk tumult ook op de tribunes, waar algemeen het gevoelen van den spreker wordt gedeeld.) Na dreigementeu van den Voorzitter, dat hij de zitting zal sluiten, indien het kabaal niet ophoudt, wordt men kalmer eu ziet de afgevaardigde van Sliedrecht, een oude socialistenfresser, die echter de regee ring harde noten te] kraken heeft gegeven, verder van woord at ten behoeve van een ander lid der linkerzijde, een afgevaardigde uit het Zuiden een voormalig(P) priester. (1) Deze zegt ongeveer het volgende: Wanneer ik hier het woord neem, is het niet om de regeering en hare aanhangers te bekeeren van haar dwaalleer (gelach rechts) maar om aan de gevoelens van een groot deel van het Nederlandsche volk hier ten aanhoore van 't geheele volk uiting te geven. Een groot deel der bevolking dan wenscht niet langer meer getiranniseerd te worden in zijn godsdienstige overtuiging. Zij ver langen wederom openstelling der kerken als plaatsen, om hun God te vereeren en niet, om er Dien in te verguizen, door er het materialisme in den vorm van klassieke sociaal-democratische treurspelen te ver kondigen. Tevens wenschen ze, dat de maatschappelijke verhoudingen wederom ge plaatst worden op den gezonden grondslag van het persoonlijk eigendomsrecht. En met rede. Immers, het is niet alleen een grond slag door God, den schepper van hemel en aarde, in de maatschappelijke orde neerge legd, maar hij is ook de onmisbare factor voor de vrije ontwikkeling van al het zede lijke, wat in den mensch iigt en hem boven het dier verheft. Ook wenschen ze en hier sluit ik mij volkomen aan bij den vorigen spreker de heiligheid van het huwelijk wederom in eere hersteld te zien. De totale negeering van dezen zedelijken grondslag tot instand houding der maatschappij heeft reeds zooveel nameloos leed en ellende in den korten be- staanstijd van den sociaal-democratischen staat (Maatschappij bulderen de mannen van rechts hem toe) in 't leven geroepen, dat het hoog tijd wordt, wil ons land en 't volk niet reddeloos vergaan, dat het huwe lijk weer in zijn ouden vorm, zoowel maat schappelijk als godsdienstig, wordt ingesteld. En boven alles wenschen ze verdwijning van Advertentiën 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en advertenties bij abonnement worden speciale zeer v.oordeelige contract gesloten. Reclames 15 cent per regel, (1) Dit gedeelte is niet van Richter, maar grootendeels van den bewerker dezer arti kelen. Deze ziet hem wel verbaasd, doch openhartig aan. dezen wanstaat en herstel van het koning schap. Weg dus met den sociaal-democratische tuchthuisstaatLeve de godsdienst Leve de Vrijheid (De geheele rechterzijde vliegt als één man op, schreeuwend en tierend ^Er uit met den paapEr uit Doch de linkerzijde staat reeds schouder aan schouder voor den bedreigde. De geheele tribune, hoewel in veel niet met den spreker eens, valt hem toch bij want hij breekt immers bet gehate stelsel af, dat het volk wil laten verhon geren.) De Voorzitter roept den spreker, nadat hij zich verstaanbaar weet te maken, om siïjn aan het slot zijner rede gebruikte uitdruk kingen tot de orde en beveelt nu de tri bunes te ontruimen. Dat gaat niet gemakkelijk, maar de politie der sociaal-democratie is pootig eu goed gewapend. Daarom gelukt het in betrek kelijk korten tijd. Maar hiermede is mijn verslag ook ten einde, want ook ik moest mij natuurlijk verwijderen. De aanneming van de voorstellen der regcering is echter verzekerd, want zij be schikt immers over twee derden van het aantal stemmen. Samenwerking. In het bericht van ons vorig nummer, dat thans samenwerking is verkregen tus schen den Alg. Ned. Bond van Schoen fabrikanten en den Bond van Ned. Leder fabrikanten inzake invoerrechten, ligt een diepe beteekenis. Het beteekent voor ons, dat thans de voorstellen, die vanuit deze Bonden aan den Minister van Financiën of aan de Kamer worden gedaan, alle kans hebben aangeno men te wordendus dan zijn èn zoolleer looiers èn schoenfabrikanten gebaat. Het zoolleer hier genoegzaam vervaardigd, moet belast worden, het overleer, vooral het fijnere, dat hier onmogelijk te bekomen of te vervaardigen is, moet vrij blijven. De schoenindustrie, die 't toch al zoo zwaar te verantwoorden heeft, moet niet gedrukt worden, daar waar het thans tegenover 't buitenland nog eenigen voorsprong heeft en door welken druk, de export, die meer en meer toeneemt, ten doode zou zijn geschreven- Goddank dus, dat deze onverkwikkelijke kwestie, waarvoor met zooveel ijver is ge vochten, waarover gedurende verschillende jaren is gewreven en geschreven, hare oplos sing nadert, want we weten het: door zoo vele hooggeplaatste, goed ingelichte personen is zoo herhaalde inalen verkondigd, ja zelfs door den minister van W. II. cn N. nog laatstelijk: „zonder samenwerking, eensgezind heid van de beide voornaamste industrieën op dit gebied, zal de zaak nooit tot een goed eiode komen". Een gelukkig verschijn sel, een feit, dat voor de toekomst veel belooft mogen we dus hier wel boekstaven, een feit, dat voor de schoen- en lederin dustrie de allergewichtigste en wel de moeite loonende gevolgen zal hebben, waar van 't voortbestaau, zullen den bloei afhangen. Het goed recht van bestaan, het nuttige en noodzakelijke van 't bestaan van beide bonden is hiermede tevens bewezen, wij mo gen de beide industrieën en vooral onze streek gelukweschen met dit Succes, Prijs verhooging. De machinale schoenfabrikanten hebben in eeue vergadering besloten hun schoenwerk voorloopig met 5 pCt. te verhoogen zij hebben dit hunnen klanten-winkeliers in Nederland medegedeeld. Ook de Handwerkers hebben op ver schillende plaatsen vergaderd en 't zelfde besluit genomen. Morgen houden deze laatsten eene algemeene vergadering te Til burg cn 't lijdt geen twijfel of iedereen zal het besluit van verhooging mede ondertee kenen. Eenparig en met klem van betoog wordt op die vergaderingen, de noodzakelijkheid dier verhooging duidelijk in 't licht ge steld. 't ls ook treurig hoe weinig tegen woordig de schoenfabrikant, met zulk een enorm bedrijf, zulk een groote zorg en werkkracht, als zijne zuivere winst mag beschouwen. Leder duurder, fournituren duurder maar schoenen niet. De exploitatie-kosten dagelijks grooter in de schoenmakerij en toch zou men blijven voortgaan bijna met verlies te werken. Gelukkig dat men als collega's niet als concurrenten de handen ineen gaat slaan, eenparig de verhooging proclameert en ten slotte streng controle houdt over de nako ming der verbintenis. Niemand in den lande zal die verhooging als onbillijk beschouwen, de noodzakelijk heid dringt er toe, de verbruikers zullen het rechtvaardigen. Wanneer nu maar niet de schoenfabri kanten het eerst zelf de zaak in de war re liiifslrailNrkr Courant, CSSS-.'5S22®W5SSS3«l£Se Vrij naar het Duitsch bewerkt door J. M. S. Doch noch was dit niet voldoende. Als wildet u nzelTeu opzettelijk als een zonderling doen doorgaan engageerde u een Russischen avontu rier. U laat u tot heden nog geheel door dezen man leiden, tot gewaagde speculatief overhalen, welke niet alleen ons vermogen, maar onze eer in gevaar konden brengen en tot slot, wanneer de operatie toevallig gelakt is, neemt u dien man als medevennout in de onderneming op, nadat uwen neef uit ijverzucht als 't ware weggejaagd hebt. Dat alles zou reeds voldoende zijn, om aan uwe ontoerekenbaarheid te doen twijfelen. Maar nu komt daar nog bij, dat u eerst van voorne mens waart, uwe dochter met dezen Willburg te laten trouwen en nu deze niet toebijt, wilt u haar aan een zanger tot vrouw geven, wiens positie zoo onzeker is, als een wrak vaartuig en haar een vorstelijk® huwelijksgift medegeven van een millioen. U zult nu wel inzien, dat dit alle handelingen zijn, welke ieder verstandig mensch als absurb beschouwen moet. Deok daarbij aan uw ver geetachtigheid eu verstrooidheid, dan zal het u zeker wel duidelijk worden, dat het niet moeilijk sal vallen, het bewijs to leveren, dat u niet meer in staat zijt uw vermogen zelfstandig te beheoreu en als chef aan 't hoofd te staan von zoo'n reusachtige onderneming. Uw huisarts hseft vroeger reeds zijn bezorgdheid over uw geheu- arbeid wordt thans weder, evenals in vroegere eeuwen, slechts als slavenplicht beschouwd. De gelijkheid van loon, het door inspanning toch niet tot verbetering van eigen lot te kunnen komen ziedaar, wat de arbeidskracht verlamt. Ook den godsdiei.stigen grond slag van den arbeid is weggenomen. genszwakte aan mij kenbaar gemaakt. Deze getuigenis van hem, aangedikt met de genoemde feiten, is voldoende, om door de rechtbank uw ontoerekenbaarheid te doen uitspreken en u onder curateele te stellen. Ik, als uw zoon heb het recht, eene dergelijke aanvrage in te dienen en ik zal het ook doen, als u werkelijk uw plan, om Ottilia met den zanger te laten trouwen en haar een zoo ont zettend hooge som als huwelijksgift mede te geven, ten uitvoer brengt.' #Doe het, mijn zoon I* De graaf beschouwt met smartelijkeu blik het jonge meD6ch, dat zich nog zijn zoon durft noemen. „Ga je gang en laat je vader voor zwakzinnig verklaren en neemt zelf de leidig der onderneming op je. Go zult de vruchten van je handelwijze spoedig genoeg kunnen plukken. Geluk en zegen kan nooit de dergelijk gedoe rusten.* Als een onheil voorspellende profeet &toat de oude man voor zijn zoon. De bleeke lippen sidderen als had hij de hevigste koorts, zijn voorhoofd is bloedroed en in zijn oogen flikkert eeu eigenaardig vuur. „Ga I" zegt hij met een veelzeggend gebaar naar de dear wijzend. „Als ge den drempel van mijn huis overschreden hebt, is het de laatste maal, datgehier geweest zijt, want gij hebt van heden af opgehouden mijn zoon te zijn 1 Wie zoo koelbloedig zijn vader een dolk in het hart durft stooten, is niet waardig een vaderland en een ouderlijk huis te bezitten. Ga en laat uw vader voor ontoerekenbaar verklaren dan hebt ge een schoone daad verricht. En nu God behoeden je, mijn zoon I* De oude man draait zijn zoon den rug toe. Zwijgend ®n zonder te groeten verlaat deze de kamer zijns vaders. Hij wil naar zijn zuster gaan, om haar over deze aangelegenheid te spreken en haar te wijzen op den stap dien hij wenacht te doen. Ottilia houdt wel zielsveel van haar vader, als zij echter hoort, wat hem to wachten staat, iDdien ze met Hohenstein trouwt, zal zo zich uog wel eens bedenken. Ottilia is eveneens zeor verbaasd, als haar broeder haar te spreken vraagt. Ook zij laat hem in haar kamer komen. „Ge zijt zeker zeer ver/ast, uw broeder hier te zien, niet waar, Ottilia „Ongetwijfeld 1* Na wat er ongeveer eer. jaar geleden tusschen n en ons is gepasseerd, dacht ik niet, dat onze wegen zich nog zouden kruisen. „Zeer vriendelijk van je, lieve zuster I lk ben ook allerminst hier gekomen, om de familebanden weder aan te knoopen. Integendeel, de klove tusschen ons zal wellicht nu voor goed onover brugbaar worden. Ik heb n.l. papa geïnterpelleerd over uw huwelijk met dien zanger en uw huwe lijksgift. Ik ben eindelijk tot de overtuiging gekomen, dat papa niet meer toerekenbaar is en onder curateele dient gesteld te worden, Ottila's gelaat woidt donkerrood van toorn. Hoe durft gij het wagen, papa voor zwak zinnig te doen verklaren I Schaamt ge u niet voor dergelijk wanbedrijf 1 Onzen goeden,lieven papa, voor ontoerekenbaar te laten verklaren o, foei, eeuwige schande laadt ge op je!' De gravin richt zich in haar volle lengte op. Verwijder je oogenblikkelijk, je tegenwoordigheid is pijnlijn voor me. Gij weet, dat ik mol geheel mijn hart aan papa gehecht ben en toch zijt ge zoo laag, zoo iets in mijn tegenwoordigheid te zeggen I' «.Niets dan de waarheid, Ottilia! Denk slechts een oogenblik na over de handelingen van papa, aan zijn dwaas huwelijk, aan de opname van Egon als huttendirecteur, en eindelijk het optre den van den Russischen avonturier, die papa geheel in zijn macht heeft, en met hem doet, wat hij wil, over zijn verstrooidheid en geheugen zwakte hebt ge vroeger zelf dikwijls je bezorgd- geid te kennen gegeven. Maar ik wil verder hierop niet meer ingaaD, alleen dit nog: Als dat huwelijk doorgaat en die huwelijksgift wordt uitbetaald, dan gaat de aanvrage voor de cura teele in zee.' Luid snikkend slaat Ottilia de handen voor het gelaat, het duurt een geruime poo6, eer ze zich wederom zoo ver hersteld heeft, dat ze behoorlijk denken kan over wat haar in dit treurige geval te doen 8tan$. Inmiddels verwijdert zich de jonge graaf, terwijl hij zegt: „Hier is mijn taak geëindigd; thans zal ik naar mijo stiefmoeder gaan, mis schien is die voor meer rede vatbaar dan gij en Eapa. Denk intusschen maar eens goed na over etgeen ik je gezegd heb.' Nora lacht, als zij verlof geeft tot het toelaten van haar stiefzoon. Haar komt dit bezoek niet zoo geheel onverwacht, zij heeft dit vooruit zien aankomen. Met een onverschillig gebaar schuift zij den brief, dien zij zooeven heeft doorgelezen hei is er een uit de correspondentie. door middel van Egou uit de handen van Blanche los gekregen in het geheime vakje van haar sier lijke schrijftafel en sluit deze daarna zorgvuldig. De aan eeu zijden koord bevestigden sleutel be waart ze onder haar opperkleed. „Ik stoor u niet. mevrouw de gravin? U zit zoo aan uw schrijftafel gewichtige corresponden ties af te doen De ironische toon, waarop dit gezegd wordt, verraadt haar onmiddellijk, dat de bezoeker met geen vriendelijke bedoelingen komt. Maar ;Nora bekommert zich hierover niet, zij is altijd strijd vaardig, te meer nu haar de vijandigheid van haar bezoeker sedert lang bekend is. „U stoort mij in geenen deele, mijnheer de graaf, want in dat.geval had ik u eenvoudig niet ontvangen.'- Nora wijst, terwijl ze dit zegt. op een dtr met zijde overtrokken derai-funteuils. De jonge man neemt op een zeer nonchalante manier daarop plaats en maakt het zich bijzon der gemakkelijk. Nora kleurt van ergernis, de houding van haar stiefzoon is zoo uitdagend mogelijk. „Mijnheer de graaf, u bevindt u in het boudoir eener dame, is het nog noodig, dat ik u daaaran in 't bijzonder herinner?" Zij ziet den jongen man toornig aan. Een spottende trek spreidt zich hierbij over diens gelaat. t „Ik heb slechts iets zakelijks met u te bespre ken, en het was ook niet noodig, dat u mij juist ju uw boudoir ontvingt. Ik vind trouwens de lucht iD dit vertrek zwoel. Deze met bloemen geur en allerhande parfums bezwangerde atmos feer is niet geschikt voor een koude, zakelijke tiespreking. Deze omgeving eigent zich meer voor een teer tête a tete dan voor zoo iets. Ik vergis mij toch niet, mijn genadige?' Een honend lachje vergezelt deze veelzeggende woorden, terwijl do graaf Nora met een veelbe- teekenenden blik aanziet. Nora weet onder al deze gemaskeerde beleedi- gingen baar kalmte te beware». r"irTiW Kalm vraagt zij: Wat voert u eigenlijk tot mij P' „Een aangelegenheid, welke u zeer ïntereesee- ren moet. Ik kan mij het genoegen niet ontzeg gen, u op een catastrophe voor te bereiden, die ook'in uw leven eenige verandering zal brengen. Ik ben nl. van plan, bij het gerecht eene aan vraag in te dienen, om papa voor ontoerekenbaar te verklaren en hem dus onder curateele te stellen. Nor» houdt het voor noodig, vorra3t te schrij ven, hoewel ze inwendig juicht. „En op welke gronden, als ik a vragen mag. Meent u, dat dc doctoren uw vermoedens, dat de geesteszwakheid uws vaders dergelijken maatregel billijk zullen bevestigen. „Ik ben overtuigd, dat het gemakkelijk zou zijn te bewijzen, 'dat papa's hoofd niet geheel meer. in orde is. Er zijn te veel punten voor handen, dié daarop wijzen." „Eu alleen om mij dit mede te deelen, is u hierheen gekomen?" ./Niet daarom alleen, ik wou ook beproeven, of ik met u een verstandig woord in deze zou kannen spreken, want met papa en mijn zuster is dat onmogelijk. Deze trotseeren het uiterste. Maar ik vermoed, dat u als uw luxerieuse levenswijze in gevaar komt wellicht meer ge neigd zou zijn, op mijn voorstellen in te gaan, want komt mijn papa onder curateele, zoo neem ik als zijn eenige zoon de leiding der onderne ming op mij. Mij komt dan ook het rechtoe. uw inkomsten vast te stellen en u zult u dan heel wat moeten beperken, want ik betracht de SP!l)ataaweeMk, mijnheer de graaf. U is in alles het tegendeel van uw vader. Maar wat wilt u nu eigenlijk? Wees zoo goed en verklaar kort er, bondig, wat u van mij wenecht! (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1903 | | pagina 1