Nummer 93. Donderdag 26 November 1903. 26e Jaargang. Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen. EIN lli;U)!;\l'Kil!l!ll. ANTOON T IE L E N, BEKENDMAKING. Het Arbeidscontract. Uitgever: FEUILLETON^ Prijsverhooging in DuüsphJand V ou -ft, Dit Blad verschijnt V." o e n s d a g- en Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 3 maanden f0."5. Franco per post door het geheele rijk f 0.90. Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zenden aan Uitgever. den WAALWIJK. Aüvertentibn 17 regels f 0.60 j daarboven 8 letters naar plaatsruimte. ^.Advertentiën Smaal ter worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een gr, advertenties bij abonnement worden speciale zeer vo gesloten. Reclames 15 cent per re Oproeping in militairen dienst. Inrichtingen, welke gevaar schade of hinder kunnen veroorzaken. TWEEDE GEDEELTE. I. Aan het slot van een //Nabetrachting" over de revolationnaire krachtproef in het begin van dit jaar in ons blad gegeven, schreven we//Wij willen nog even iets anders opmerken. Indien de regeering vóór dien tijd (bedoeld werd voor 1905) nog niet heeft kunnen indienen een ontwerp tot regeling van het arbeidscontract, zou het ons een leemte toeschijnen, indien iu het program voor 1908 dit niet uitdrukkelijk werd genoemd. Wel lezen we in ons program regeling der loonbetaling, bestrijding van overmatigen arbeid ook voor mannen wat zeer zeker ook tot de regeling van liet arbeidscontract behoort, maar wij zagen deze materie liever bij name en ter duidelijke omschrijving genoemd." Het behoeft zeker geen betoog, dat wij omtrent deze quaeslie nog altijd van het zelfde gevoelen zijn, ja wij zijn na lezing van hel voorloopig verslag over de begroo ting van Justitie nog in onze meening ver sterkt. Ook daarin werd door verscheidene leden de wenschelijkheid uitgedrukt van het tot staudkomen eener wettelijke regeling van het arbeidscontract, welke regeling reeds in de vorige troonrede was toegezegd. En daar nu reeds in verschillende vergaderingen deze actueele rechtsstof besprokeiu is, daar het Centrale Bestuur van den R. K. Volksbond een goed gemotiveerd en gedocumenteerd adres aan de regeering heeft verzonden ter spoedige indiening van een ontwerp-regeling betreffende de arbeidsovereenkomst, komt het ons zeker niet ondienstig voor deze zoo hoogst belangrijke zaak eens meer van nabij onder de oogen te zien. Te meer, wijl ons blad gelezen wordt in een centra van nijver heid, voor wier beoefenaars een gezonde regeling van het arbeidscontract zeker niet ^Misschien tempert zich je wraakzucht tegen mij, als ge verneemt, hoe ongelukkig ik ben. Gij hebt gelijk, de liefde voor den graaf houdt mij niet hier, maar wel de hartstocht voor glans en rijkdom en bovendien de liefde voor mijn arme Deniae I" j onwelkom kan zijn. Welnu dan, wij wenschen eerst een paar artikels le wijden aan een algemeetie be schouwing dezer rechtsquaestie, om daarna wat meer in details te treden. Wat is nu een arbeidscontract Ter beantwoording dezer vraag dienen we in 't oog te houden, dat we kunnen hebben le Een arbeidscontract voor elke cate gorie van werklieden afzonderlijk, dus een voor timmerlieden, metselaars, ververs, fa brieksarbeiders, schoenmakers, leerlooiers enz. 2e Een algemeen arbeidscontract, dat dus alle soorten van dienst- of arbeidsbe trekkingen omvat. Een arbeidscontract voor elke dienstbe trekking afzonderlijk geeft natuurlijk alleen de noodige regeling voor dat bepaalde vak. Zoo zou b. v. een arbeidsregeling voor bet schoenmakersbedrijf „.ice spreken over i regels betrekking hebbenJo up ai passende in bet kader va i dezen tak van nijverheid. Doch een arbeidscontract i 't algemeen is een regeling voor aii» mou zij dan schoenmaker of leerlooier of wat dan ook. Zulk een regeling omvat allen, die tegen loon hunne arbeidskracht 'oor zekeren tijd ter beschikking stelle; van een ander, ouverscbillig boe de naam dan bok is, die in bet verkeer aan de partijen o aan de dienstbetrekking moge gegeven" 'ordeu. Dergelijk contract stelt di gen der arbeidsovereenkom^' rest zoowel voor dienstboden als voor boeren:.i -.oowel voor ambachtslieden als jabric.k3arbe;dfi8 zoowel voor meesterknecb als kantocTrte dienden, zoowel voor klerken aTs voor boek- houders, zoowel voor huishoudsters als winkeljuffrouwen. Kortom,, een regeling der arbeidsovereenkomst geeft.in'; algemeen aan, hoe er een schriftelijke af spraak moet uitzien tusschen werkman en patroon, omtrent loon, betaling van 't loon, werkduur, inrichting der werkplaatsen enz En wat verdient nu de voorkeur Afzon derlijke regelingen of een algemeene rege ling Tot onderschepping van een juist oordcel in deze zij eerst nog opgemerkt, dat een algemeene regeling niet alleen slaat op werklieden in de gewone beteekenis van het woord, maar ook, gelijk boven reeds bleek, op kantoor- en handelsbedienden, op boek houders, op winkeljuffrouwen, derhalve ook op hen, die in 't dagelijksch verkeer niet onder den engen term van arbeider worden begrepen. Als dit goed ingezien wordt, dan springt het zeker bij den aandachtigen lezer onmiddellijk in 't oog, dat afzonder- Isters als van werklieden dezelfde vraag ki algemeene Neen, een" algemeene regeling lijke regelingen in de practijk des levens zeer lastig zullen zijn, want om ons maar eens tot een voorbeeld te bepalen waar eindigt-bet begrip dienstbode? In een z.g. kinderjuffrouw ook nog een dienstbode of niet Eu waar eindigt het begrip werkman en begint dat van werk- bode Weet u wel, .v.-»-.; 1.. ïtzer lat selfs onze rechters, na een tijdvak van rum 50 jaren rechtspraak in dcc, het nog niet zoo ver hebben kunnen drongen, dat zij eon eenigszins bevredigen'!,: omschr'jsing ?an genoemde begrippen hebben kunnen geven. En wanneer gaat ten boeren arbeider een dagloouer over U voelt zelf, dat deze onderscheidingen zee, lastig zijn cn toch zijn deze noodig, om;afzonderlijke regelingen van de arbeidsovereenkomst in te voeren. Uit bovenstaande vloeit van zelf al voort, dat een algemeene regeling de voorkeur boven afzonderlijke regelingen. Niet alleen, dat deze laatste voortdurend moei lij" h m\ zouden geven orn uit te msken, wie na eigenlijk rallen binnen de grenslijn van 'Vet contract, maar ook wordt door bet "invo'/ren vau een algemeene regeling ver meden, dat de wettelijke voorschrik»n bel karakter dragen van een bijzondere v.-t- gevi ig voor sommige groepen van personen of klassen van burgers. Wat zouden b. v.' ie jch enmakers zeggen, als niet voor hen, id2 ,r voor de leerlooiers een arbeidsregeling tot stand kwam, waarin de patroon ge- d./ongen werd verschillende verplichtingen f r opzichte zijner 1 nechts Da .e komen en o «gekeurd de knechts iegeuover len patroon zoo -zouden we voor andere categories werklieden dezelfde vraag kunnen stellen. der arbeids- •ercenkoinst verdient ve rn de voorkeur. Ons gezond verstanu z#gt c fl| bovendien ook de ervaring, in 't buitenland opgedaan met afzonderlijke regelingen. Zoo bestaat in Duitschland een arbeidsovereen komst afzondei lijk voor handelsbedienden. En wat nu onder handelsbedienden is te verstaan, vormt daar een onderwerp van levendigen utnjd. Ontelbare processen vloeien uit deze moeilijkheid voort, waarvan in den regel door den langen duur de werkman de dupe is. Zoo ook in Engeland. Daar is bet begrip werkman omschreven. Volgens afd. 10 van de Patroons-en werk lieden-wet worden daar als werkman be schouwd alle boerenarbeiders, daglooners, en alle anderen, die voor lichaamlijken arbeid ,Het is goed, wat in mijn macht staat, zal ik doen.» gehuwd zijn. En uitleggers dezer wet- Het is buitengewo wat met lichamelijke want inderdaad is al hoogte lichamelijk. Ziedaar, waartoe met afzonderlijke eenkomst. En daar algemeene regeling v zoidigde personen in gever. Nu zou het mogelijk algemeene regeling voor niet geschikt is, doch te ondervangen. Dit en in een volgend artikel. In e te Breinen ffch.-n e. ga van den vNordwestcteu» Yc Lederindustriewerd een ttexr.rrü' sloten om de oprichting van den leder kartel krachtig te steunen. Bijn- aanwezigen, voor zoover zij zich ev b niet bij aangesloten hebben, meldden teven* hiertoe aan Omtrent prijsverhoogin r eens unaniem het aangenomen. De heden in Brer vac den »Nordwes* Lederindustrie* aanmerking n< verhooging" door ontstane groote wr. r schen grondstof en fabrihua 'direct van kracht zijnde pi voor alle leersoorten in werT-cingTc treden en wel voor zoolleer, vache- en tuigleer 8 mark per centenaar, voor rundsleer en kips 10 mark per centenaar. Een verdere prijsverhooging wordt in uitzicht gesteld, daar door de nu vast gestelde prijzen de wanverhouding nog in het' geheel niet opgeheven is. o Te Frankfort a. M. was een vergadering belegd doof den »Verein Deutscher Gerber*, waarvan eveneens de kartel en b (Wordt vervolgd). ■Va. IIIII 111llll IIIIIIIIIIIMIHIII I I Scho van net Zuiden Wafth'Psclse en Langstraatsdie BES Burgemeester en Wethouders van Waalwijk maken bekend, dat de verordening houdende wijziging der algemnene plaatselijke politie ver ordening, vastgesteld bij rsadsbesluit van 23 October 1903 en afgekondigd den 10 dezer, gedwrende 3 maanden op de Secretarie der ge meente voor een ieder l«*r lezing is uedergelegd Waalwijk 11 Novembor 1903. Burgemeester en Wethouders voornoemd, K. DE VAN DER SCHUEREN. de Secretaris, F. W. VAN LIEMPT. De Burgemeester der gemeente Waalwijk roep bij deze op den milicien-verlolgangor der lichting van 1898 J. F. J. Knepflé om voorzien van al de door hem van het korps medegenomen kleeding •n uitrustingstukke®, zakboekje en verlofpas op den 7den December a. s. te Breda onder de wapenen te komen. Waalwijk. 11 November 1908. De Burgemeester voornoemd, K. DE VAN DER SCHUEREN. Burgemeester en Wethouders van Waalwijk maken bekend, dat het le suppletoir kohier van dsn hoofdolijken omslag over 1903, bij besluit van Heeren Gedeputeerde Staten van Noord-Bra bant van 3 dezer G no. 14 ie goedgekeurd en gedurende 5 maanden ter secretarie ter inzage is nedergelegd. Waalwijk, 9 November 1903. Burgemeester en Wethouders van Waalwijk, K. DE VAN DER SCHUEREN. De Secretaris, F. W. VAN LIEMPT. Veiligheidswet. De Burgemeester der gemeente Waalwijk, ves tigt de aandacht van belanghebbenden opart. 12 der veiligheidswet, waarin is bepaald, dat het hoofd of de bestuurder van een inrichting, waarin eenige tak van iabrieks of handwerksnijverheid wordt uitgeoefend, verplicht is van elk in zijn be- drijf aan een persoon overkomen ongeval binRen driemaal vier en twintig uur, nadat het ongeval heeft plaats gehad of de gevolgen van dat ongeval zich hebben geopenbaard, schriftelijk kennis te geven aan den burgemeester dar gemeente, waar het ongeval plaats had. Bedoelde werkgevers kunnen mitsdien niet volstaan met alleen van het ongeval aangifte te doen ten poslkantore ingevolge de Ongevallen wet 1901. Overtreding van voormeld art, '12 wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste aene maand of geldboete van ien hoogste honderd gulden. Waalwijk, 15 September 19 13. De Bui gemcester voornoemd, K. DE VAN DER SCHUEREN. Burgemeester cn Wethouders der gemeente Waalwijk brengen ter openbare kennis, dat ter GemeenteSecretarie ter inzage ligt een verzoek met bijlagen van Jac. Sars alhier. om vergunning tot oprichting eeDer broodbak— «erij achter het perceel staande te Waalwijk in Vrij naar het Duitsch bewerkt door J. M. S. (86) TWEE EN TWINGTIGSTE HOOFDSTUK, Vader en Z«ou. Maar goed, wat zal je dat aanbrengen.' Een korten tijd «oudt gij je verheugen in je gelukte wraakoefening, doch geloof me, dat zou niet zoo lang duren. Een zeer bittere nasmaak zou het gevolg zijn. Overigens zouden je wraakoperatie's mij niet zoo gevoelig treffen als ge wel denkt. Willburg zou alies in 't werk stellen, om 't gra felijk huis voor dezer eclat te bewaren. Hij zocht mij na jouw bezoek zelf op, deelde mij je plannen mede en bood ine de miudolen oan, om oogenblikkelijk Duitschland te verlaten. Nog heden zou ik, rijkelijk van geld voorzien, ge vlucht zijn. Als ik in Parijs ben, kan het mij wat schelen, hoe men hier over mij spreekt. En wat de gevangenisstraf wegens bigamie aangaat' Nora trekt even haar schouders op ,mon dieu, Arthur, ik had reeds lang door de vlucht my aan den gerechtelijken arm ontrukt. Ge hebt dus, om mij te treffen, een slag In de lucht ge maakt, mijn waardel' ,Ik kon niet vermoeden, dat Willburg er zoo'a groot belang bij kon hebben, jouw in zekerheid te zien,» zegt Arthur spottend, uta mag ik nu vragen, waarom ge mij ven mijn voornemen wilt afbrengen, terwijl ga toch zelf aoo weinig te vreezen hebt De liefde voor je ouden pseudo-eehigenoot is hst toch zeker niet, die jo hier terughoudt F* Nora perst haar iippan op elkaar om een zucht te onderdrukken. de Groote straat wijk A no. 256 kadastraal be kend in Sectie C no. 2191. Op Zaterdag den 5 December 1903, des voor- middags te elf uren, zal op het gemeentehuis gelegenheid bestaan om bezwaren tegen dit ver zoek in te brengen en deze mondeling en schrif telijk toe te lichten. Zoowei de verzoeker, als zij die bezwaren hebben, kuDnen gedurende drie dagen voor het bovengemelde tijdstip op de secretarie der ge meente kennis nemen van de ter zake ingekomen schrif turen, Waalwijk den 21 November 1903. Burgemeester en Wethouders voornoemd, K. DE VAN DER SCHUEREN. De Secretaris. F. W. VAN LIEMPT. Geen enkel trekje van medelijden ia in 't ge- zieht van den boekhouder merkbaar, integendeel, een hardvochtige uitdrukking ontsiert zijn overi gens niet onknap gelaat. ,Gij oogst, wat je gezaaid hebt, Noral Ook Editha, je eerste kind, verliet ge en wel geheel vrijwillig. Kom me dus niet aao boord met die voorgewende sentimentaliteit. Liefde onzin I* De boekhouder maakt eon afwerend gebaar. ,Wat is liefde? Slechts inbeelding I Neem je in 't vervolg voor, dit geval, wat ge liefde noem!, te verbannen. Ge zult er ie voordeel moe doen, mijn liefdevolle zuster! Overigens valt het me niet in, den spot met je te drijven ik houd je in 't geheel niet voor zoo ongelukkig, als gij je voordoet I» Nora ademt verlicht op; zij krijgt weer moed, deze laatste woorden van thaar broeder geven haar weer eenige hoop, dat hij nog wel to haren voordeele te bepraten zal zijn. »Je laatste woordeD, Arthur, doen me op ver zoening hopen. Ik veronderstel, dat go je wraak plannen al half en half hebt opgegeven en dat ik, zonder voor je vervolgingen te vreezen, weer in het huis van mijn tegeuwoordigen gemaal kan tcrugkeeren." „O, ho, niet zoo vlugl Nog heb ik niet te verstaan gegeven, dat ik de aanklacht tegen je wil opgeven. Eerst wil ik weten, wat ge voor mij doen wilt. En dan verlang ik op de eerste plaats, dat ge nu eens voor mij zorgt. Gij moet mij in zeggen, ge mij tot nu toe voor dood gehouden hebt, redenen waarom ge den graaf nooit over mijn be6taan hebt gesproken. Dan moet ik mede-di recteur in de hutten- en bergwerken worden. Dit zal je te gemakkelijker valleD, door Willburg duidelijk te maken, dat dit alles noodig is, om het anders Diet te vermijden schandaal te be zweren. Jo pseudo-echtgenoot, dien ge, naar ik gehoord heb, volkomen beheerscht, zal gemak kelijk genoeg tot de noodige toestemming ovtr te halen zijn. Hebt ge dit alles bereikt, dan is je familiekring doen opnemen. Ge kunt dat ik plotseling verdwenen ben en dat rrrtnfl l'n 'i „>af AanVninit io t >r a i>u het tusschen ons weer pays en vrede.' Nora triumfeert en verheugt zich, dat ze op deu genialen inval gekomen is, zich met haar broeder te verzoenen. Wat mij betreft, zoo is het niet anders, dan geheel natuurlijk, dat ik op je voorstellen inga. Maar ik verzoek je wel tc bedenken, dat ik met Willburg een zwaren strijd te voeren zal hebben. Ik geloof, dat hij voor jo mede-directeurschap nooit te vinden zal zijn. Voor zoover ik hem ken, zal hij het liever tot het uiterste laten ko men dan zich tot iets te laten dwingen, wat niet met zijn plannen en wen6chcn overeen komt. Verder is de graaf inderdaad niet die zwakke ling, als waarvoor men hem aanziet. Eu dan moet nog in 't oog gehouden worden, dat mijn stiefdochter zich in den laatsten tijd het recht heeft aangematigd, de geheele huishouding te bestieren. Zij zal dus onze plannen met alle be slistheid tegenwerken,» Arthur trekt even de schouders op. 4-Uet is jouw zaak, Nora, het noodige in orde te maken. Voor alles, tracht door vriendelijk heid je omgeving te winnen. Ik moest mijn zuster niet kennen, om niet aan te nemen, dat ze door haar hoog'moedig en bruusk optreden haar omgeving van zich ver vreemd heeft. Wijzig dus je takiiek, door je ouderworpen en liefderijk te toonen. Hoe deze verandering tot je voordeel strekken zal, zal je spoedig ge noeg duidelijk worden. Reeds vroeger kondt ge je omgeving door je gewilde verleidelijke be minnelijkheid geheel en al voor je innemeD, deze comedie zal je dus niet to zwaar vallen.' Nora zucht. »En als het mij trots dit alles toch niet ge lukt P' ,Zoo zult ge mij op een andere wijze hebben schadeloos te stellen. Een zoo rijke vrouw als gij heeft zeker altijd over een ruime kas te be schikken. Welnu, ge moet dan voor en na zooveel geld los zien te krijgen en mij geven, dat ik zelf een zaak kon oprichten. Het liefste echter was mij, dat ik eeu zelfstandige betrekking in do firma kreeg. Het is nu duidelijk, wat ge te doen hebt. Maak of het een of ander mogelijk en ge kunt in vrede als echtgenoote des graven verder leven.' Na deze afspraak neemt het waardige paar afscheid van elkaar en verlaat Nora met een verlicht hart Arthur's kamer. Haar ster, die dreigde te verduisteren, schijnt opnieuw weer in haar vollen glans te zullen opgaan. De avond is reeds gevallen, als Nora de wo ning van haar broeder verlaten heeftom negen uur zou zij te Görschenheide zijn. En daarheen wil ze in elk geval, wat haar familie over haar lang uitblijven ook denken moge. Thans geldt het, zich tegenover Willburg in haar nieuwen rol te oefenen. Zij wil zien, ol ze door onderworpenheid en zachtmoedigheid bij hem dat bereiken kon, wat ze wil, n.l. de aanstelling van haar broer als mededirecteur der firma. Als zij te Görschenheide is aangekomen, den weg naar Will burg's villa inslaat, valt het haar pas in, dat de familie van den hoofdopzichter eveneens de villa bewoont en dat ze mogelijk baar kind, dat te sedert dertien jaar niet gezien heelt, zou kunnen aantreffen. Onwillekeurig blijft ze staan, om diep adem to halen deze gedachten berooveu huar den moed, verder t» gaan. Eindelijk heeft ze zich weer in zooverre her steld, dut zij als 't ware mechanisch in de richting der villa verder gaat. Hier aangekomen staat zc verbaasd over het heerlijke paik, dat de villa omgeeft. Zelfs op deze door rijkdom verwende vrouw maakt du bekoorlijk plekje gronde een aangenamen indruk aat ze haar blikken over deze bezitting van haar werkclijken Bijna onbewust ontsnapt haar Met welgevallen waarlijk mooie echlgeuoot gaan. een lichte zucht. Hier in dit vreedsaam asyl zou zij thans, bc echermd voor v. el wee, alB de geliefde vrouw van een goed echtgenoot leven, als zij destijds niet laf de vlucht had genomeu voor tijdelijke ellende en armoede. Zij zou dan wel een tijd lang dio weelde, welke zij nu aan de zijdo van den graaf genoot, gemist hebben, maar had dan toch haar zielevrede bewaard. Zij zou dan niet zijn als nu, eeD bedelares, een opgejaagd stuk wild, ziju van alle zijden door vijanden omringdzij zou dan geacht, bemind en gezien zijn. Zij had zich dan gevrijwaard van dien bitteren kelk tot op deu bodem to moeten leegdrinken; dat o.l. hij, die eenmaal aanbiddend aan haar voeteD lag, nu liefdeloos, ja vol minachting op haar neorzag. Zij strekt haar hand uit, om de tuinbal te doen overgaan doch eensklaps overvalt haar een koortsachtige. rilliDg haar hand zinkt krachteloos neer en een tranenfloers ligt zich voor haar oogen. Wat zij thans verstaan heeft, is niet zonder indruk op haar gemoed gebleven de schrik dier ontzetlende mededeeling van Willburg; het afscheid van haar kind, de scène met haar broeder, huar koortsachtige toestaud dat alles heeft haar zenuwen geschokt en haar verdorven ziel een oogenblik tot nadenken gebracht. Zij, die anders bij geen enkele omstandigheid des levens het hoofd liet zinken, zij is thans volkomen machteloos. Kn had ze niet een steun gevonden in de ijzeren omraeting van het park zij zou waar gevallen zijn. De maan staat oan den hemel. Het is dus licht genoeg, dat Nora kon waarnemen, wat in de omgeving van de villa voorvalt. Uit een geopend veu3ter van de eerste etage klinkt de meeslepende muziek van een meesterlijk gespeelde sonate van Beethoven. Die geh&ate Emmy schijnt hier inderdaad den scepter te voeren. Raadselachtig maar in Nora's hart komt weer een gevoel van wrevel op huar gemoed is te verbitterd, dan dat ze laDg kan toegeven aan een zachtere stemming. Op het terras ziet ze een ouden heer in een schommelstoel zitten, op zijn gemak zijn pijpje rookend, terwijl een vrij corpulente dame, in huistoilet gekleed, aan een tafel staat. Van tijd tot tijd grijpt deze uit een schotel een handvol suikerboontjes, om deze een voor een door te bre ken. Het geheele tafereel ademt vrede en geluk.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1903 | | pagina 1