Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
I
Summer 52
Woensdag 29 Juni 19(>4.
2Te Jaar«;;in<.r
A
STOON TIELEN,
Bekendmaking.
Over openbare onzedelijk
heid en hare bestrijding.
BUITENLAND.
Rusland en Japan.
Duitschland.
E K
Ü1TORY
W A A L W IJ K.
INRICHTINGEN welke gevaar scha
de of hinder kunnen veroor
zaken.
De Echo van het Zuiden,
Waal^yksche en Langsfraatsflif Courant
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
A b o n ii 8 m e n t s p r ij s per 3 maanden f ü."5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zenden
Uitgever.
den
Advkrtkntiën 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Adverteutiëu Smaal ter plaatsing opgagtven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een g-oct aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Waalwijk brengen ter openbare kenni9, dat ter
Gemeente-Secretarie ter inzage ligt en plan met
bijlage tot uitbreiding van de gemeente gasfabriek
staande alhier, kadastraal bekend in Sectie; B,
No. 1642.
Op Dinsdag den 5en Juli 1904, des voormiddags
te elf ureD, zal op het gemeentehuis gelegenheid
bestaan om bezwaren tegen dit plan in te brengen
en deze mondeling e» schriftelijk toe te lichten.
'/ij, die bezwaren hebben, kunnen gedurende
drie dagen, voor het bovengemelde tijdstip, op
de Secretarie der gemeente kennis nemen van de
ter zake ingekomen schrifturen.
Waalwijk 21 Juni 1904.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester.
K. DE VAN DER SCHUEREN.
De Secretaris,
F. W. VAN LIEMPT.
De Burgemeester der gemeente Waalwijk
MAAKT BEKEND,
dat zij die wenschen deel te nemen aan het voor
bereidend militair onderricht zich ten spoedigste
moeten aangeven ter Secretarie.
Waalwijk, 27 Juni 1904.
Da Burgemeester van Waalwijk,
K. DE VAN DER SCHUEREN.
Van geachte zijde verzocht men ons over
name van 't volgende»
Op de feestvergadering van de Christelijke
Onderwijzersvereniging, deu 24» Mei ge
houden iu het Concertgebouw te Amsterdam,
zeide minister Kuyper o.a. het volgende
De geest des verderfs voert terug naar
de dagen van het oude heidendom. Men
fluistert u toe, dat het lichaam na het ster
ven niet meer aan den schoot der aarde
moet worden toevertrouwd, maar met vuur
moi t worden verbrand; de begrippen van
schaamte en kuischheid worden op zijde
geschoven, zoodat vaak tot aelfs het gelaat
der vrouw niet meer door den blos der
schaamte wordt gekleurd. De denkbeelden
van bet Neo-Malthusianisme winnen veld
in ons arm vaderland en het is tegen dien
gruwel mede, dat wij den strijd hebben aan
te binden. Den kamp hebben wij te voeren,
als men onder den naam van Rein Leven
God betere het 1 de zonde van Sodom
goedkeurt en zelfs aanbeveelt. Dat is de
vloek der revolutie op zedelijk gebied, die
verwoestend en verterend werkt, en meer
dan ooit wordt aanschouwd 1" Het geschetste
kwaad tast heel ons volk aan ouden en
jongen, rijken en armende worsteling
gaat om het behoud van heel ons volk
om het antwoord op de vraag, welke géést
heerschen zalde Geest van den Pinksterdag,"
of de geest des verderfs.''
Toen ik deze woorden las stelde ik mij
de vraag hebben ook wij, Katholieken, in
dezen strijd tegen het steeds toenemend
zedenbederf niet een plaats in te nemen,
hebben wij daarin geen rol te vervullen
Ik meen toch van ja.
En het is hoog tijd, dat wij middelen
beramen en ook krachtdadig aanwenden
tegen dien pest van ons volksleven, zal ons
volksleven niet zedelijk verkaukeren. Wij
staan voor een afgrond, die ons zal ver
zwelgen, als er geen spoedige terugkeer
volgt tot betere zeden. Dit is geen pessimis
tische zwartkijkerij, maar de overtuiging
van allen, die niet opzettelijk hun oogen
dichtknijpen om niets te zien. Het wordt
door ieder, wien het waarachtig geestelijk
en stoffelijk belang van ons volk eenigszins
ter harte gaat, onomwonden erkend, dat de
openbare zedelijkheid in onze dagen tot
een steeds lager peil daalt.
De liberale Münckener Allgemeine Zeitung
schrijft
z/Wir könuen uns kaum mehr retten vor
all dein Schmutz, der von Paris und Berlin,
Wien ,und Budapest hier in Deulschland
susammenströmt. Es ist geradezu unheimlich
wie tief und rnpid der Sland der öffeutlichen
Anstandigkeit in den letzten zehn Jahren
gesunken ist. Durck Bücher, Bilder, Tingel
tangel, Postkarten, Annoucen, Witzbliitter,
Gassenhauer, Operetten, Possen, reine und
pseudowisseu«chaftliche Pornographic, (lurch
gewisse Redouten .uud Herrenabeude, durcli
Schaafenster, durch breit und behaglich
nachgedruckle Gerichtsverhandelungen wird
ein Art geistiger Syphilis verbreitet, die
grauenhaft istder Schmutz lürmt sich
höherer stinkt zum Ilimmel keiu Stand,
kein Lebensalter isl; mehr intakt. Alle
politischen Streitigeiten müszten verschwin
den vor dieser Seucl.e Man mag Katholik
oder Protestant, Christ oder Atheist, radikal
oder konservativ sein Reinheit des Familien-
lebens, Reinheit der Jugend, Gesundheit
der Geslechter stellen anf dein Spiele".
Gelijk de statistieken uitwijzen neemt de
prostitutie in de steden op schrikbarende
wijze toe. De gasthuizen zijn voor een groot
deel gevuld met patiënten, die san de ge
volgen van onzedelijkheid lijden. De ge
stichten tot opname en redding van gevallene
en zedelijk verwaarloosde personen komen
ruimte en geldmiddelen te kort, oiu aan
alle aanvragen te voldoen.
Ten bewijze van de zedelijke verdorven
heid onzer dagen eenige feiten In Engeland
zijn ruim andeihalf millioen inwoners behept
met zekere ziekte van de engelscbe soldaten
zijn jaarlijks 81 °/0 daarvoor onder genees
kundige behandeling; te Berlijn zijn naar
schatting ongeveer 100.000 menschep, die
op meer of minder directe wijze hui. onder
houd verdienen met onzedelijke praktijken.
Wat ons eigen vaderland betreftin een
vergelijkende statistiek vau 33 groote steden-
in Europa omtrent het aantal openbare
vrouwen staan Amsterdam en Rotterdam
vrijwel vooraan Amsterdam telt één openbare
vrouw op de 153 inwoners, Rotterdam één
op de 171 inwoners. In sommige steden
van Europa is het nog erger Londen met
één openbare vrouw op 91, Berlijn op 62
en Hamburg op 48 inwoners (Hausner,
Vergieicheude Statistiek von Europal, 179)
Een treurig teeken is vooral de zedelijke
verwildering der jeugd, de verbreiding van
de geheime zonde, die knaagt aan bet levens-
me rg der kinderen en den weg effent tot
latere gruwelen. Vrienden en opvoeders
der jeugd, die hieromtrent het besi tot
oordeeleu zijn, verzekeren, dat in dit op
zicht allertreurigst gesteld is, dat men in
de groote steden weinig knapen op een leef
tijd van dertien jaren aantreft, die nog
onbedorveu zijn. Is dit waar en talrijke
feiten, die zno nu en dan publiek worden,
laten geen twijfel over dan wee onze
tijd, wee het toekomstig geslacht
Hoeverre het gekomen is iu het bijzonder
met de studeerende jeugd, bewijst het feit,
dat onlangs de Hoogleeraren in de genees
kunde aar. verschillende Uuiversiteiien in
Duitschland zich verplicht hebben geacht
een waarschuwend schrijven te richten tot
df studenten, omdat de verbreiding van
zekere ziekte onder de bezoekers der
groote Universiteiten volgens beu zet-r aan
zienlijk is. Zij dringen bij de studenten
aan op onthouding uit geneeskundige mo
tieven en verklaren krachtens hunne rijke
ervaring, dat de onthouding geenerlei scin.de
brengt aan de lichamelijke ot geestelijke
ontwikkeliug. Of van een dergelijke me
dische waarschuwing zonder onderhoud
goed gevolg verwacht kan worden, -i de
vraag; maar in elk geval blijkt hieruit liet
zedelijk bederf van de studentenwereld. Op
een Congres van geneesheeren te Müuchen
in 1902 werd geconstateerd, dut van het
geheele getal geslachtszieken 25 pCt. be
hoort tot de academische jongelingsschap.
Deze feiten stemmen te meer tot ernstige
bekommernis, naar het hier geldt de zonen
van goedeu en aanzien lijken huize, die een
maal de hoogste, invloedrijkste en meest ge
wichtige ambten in de maatschappij zullen
bekleeden, die aan de overige staatsburgers
als voorbeelden van ordelijkheid en zedelijk
gedrag moeten dienen, die voor een deel
later met de opvoeding de.r jeugd llelast
zullen worden of als rechters uitspraak heb
ben te doen over misdrijven tegen de open
bare zedelijkheid.
Van verschillende zijdeD nu worden lof
felijke pogingen aangewend, om -het toene
mend zedenbederf tegen te gaai"'- Maar
veelal bepaalt men zich tot het bestrijden
der gevolgen, terwijl men de oorzaken laat
bestaan. Men moet echter het kwaad iu
den wortel aantaateu.
Zoolang er een jeugd opgroeit, die reeds
in de kinderjareu zedelijk vergiftigd is,
zullen alle latere vermaningen en waarschu
wingen weinig baten. De reeds vroeg ge
wekte en overprikkelde hartstocht zoekt naar
bevrediging ondanks alles. Men moet er
dus bovenal voor zorgen, door zooveel mo
gelijk alles te weren, wat nu de jeugd ver
giftigt, dat er een onbedorven jeugd opgroeit,
waarvan voor de toekomst meer valt te
verwachten.
Waarin nu schuilt tegenwoordig voor de
jeugd het meeste gevaar Het ergste be
derf gaat uit van de onzedelijke platen, af
beeldingen en geschriften, van allerlei aan
stoot gevende artikelen binnen in en voor
de ramen der winkels. De verbreiding en
verspreiding van ingeraeene producten heeft
in de laatste jaren een ontzettendeu omvang
aangenomen. Er zijn photografie- en druk-
ïnrichtingeu, die bestaan en groote winsten
opleveren alleen door de reproductie van de
schandelijkste obscoeniteiten. En dan worden
geheele series van dergelijke slechte afbeel
dingen onder het volk en vooral onder de
jeugd in den handel gebracht.
Als nu een knaap van 14 A 15 jaar
dergelijke zaken onder zijn oogen krijgt,
wordt dikwijls met een slag alles vernietigd,
wat huisgezin, school en kerk door een
jarenlange, zorgzame opvoeding hebben op
gebouwd. Jaailijks worden inillioenen en
millioenen van dergelijke ontuchtige platen
en afbeeldingen uit gewetenlooze gewinzucht
verspreid, en wordt zóó een overgroot aantal
onschuldige kinderen naar lichaam en ziel,
voor tijd en eeuwigheid verdorven.
Ik behoef verder u nog slechts te wijzen
op de aanstoot gevende, vaak onzedelijke
post- en ansicAts-V*&rte\\, die het land o'er-
stroomen, de mutoscopen en de kinemato-
graphen, en gij begrijpt, welk een massa
zedelijk vergif dagelijks ons volksleven komt
verkankeren
In het Börsenblatt Jür den Dettüchen
Buckhandel schrijft een boekhandelaar, die
in een van de grootste boekhandels te
Berlijn werkzaam geweest was /yHetkorat
vaak voor, dat men den verkooper onbe
schaamd vraagt om een onzedelijk boek
Men ziet jonge knapen als het ware met
kennersblik in de minder nette boeken
snuffelen, en eerst als zij zich genoegzaam
van het onzedelijke ervan hebben overtuigd,
een dergelijk boek nemen en koopen."
Treurig ook is het om aan te zien, hoe
dagelijks de schooljeugd van lager en mid
delbaar onderwijs, hoe jongens en meisjes
dooreen zich voor winkels verdringen, waar
bedoelde platen, afbeeldingen en geschriften
worden geëtaleerd. Zie dat onrustig geglim
in de oogen dier kinderen, hun brandende
nieuwsgierigheid, sie hoe sommigen cynisch
lachen, elkander opmerkzaam maken en er
over spreken, zie dat vuur der hartstocht
in diepgezonken oogen van afgeleefde jon
gelingen, zie dat halfverlegene, soms kleur
en schaamtelooze gezicht van jonge meisjes
en gij wordt vervuld van diep medelijden
met deze kranke zielen, die met volle teugen
het doodelijk vergif innemen, dat verderfelijk
is voor tijd en eeuwigheid. Veel ouders
weten zich te verklaren, hoe hun kinderen
zoo verstrooid en gejaagd zijn, waarom zij
den blik hunner ouders ontwijken, waarom
zij schuw en afgetrokken zijn Zeer dikwijls
is de oorzaak daarin te zoeken, dat vroeg
gewekte en geprikkelde sinnenlust den vrede
van die kinderzielen heeft verstoord.
Moet men dan dit bederven van de jeugd
maar laten geschieden Moet men het
maar lijdelijk aanzien en de handen werke
loos in den schoot leggen
Van overheidswege wordt wel iets gedaan,
maar dit is zoo gering en dikwijls zoo weinig
doeltreffend, dat dit christelijk ministerie erop
bedacht is, menr ingrijpende wettelijke maat
regelen te nemen. Evenwel ook deze maat
regelen zullen weinig baten, als er uit het
publiek zelf geen drang komt tot wering
van deze obscoeniteiten, al9 de goed gezin den
niet de moeite nemen om bij de bevoegde
overheid klachten in te dienen. Daarom
ware het allernuttigst, dat in de groote
steden vooral de goedgezinde» zich ver-
eenigden, zich aaneensloten in een vereeni
ging, om dit bepaalde doel te bereiken.
Op den Dnitachen Katholiekendag, het
vorig jaar te Keulen gehouden, heb ik een
dergelijke vereeniging leeren kennen, nl.
der Kölner Manner-Ver ein sur Bekampfung
der öffentlichen Unsittlickkeitdie sinds
eenige jaren te Keulen bestaat en daar met
zeer goed succes heeft gewerkt.
Ziet of verneemt een lid der vereeniging
ergernisgevende zaken in winkels, in tin
geltangels en variëteiten-theaters, in ver
dachte inrichtingen of ook wel langs de
straat, dan wordt dit aanstonds aan het
bestuur medegedeeld, dat de zaak onderzoekt
en voorzoover mogelijk bij de bevoegde
overheid optreedt om wering ervan te ver
krijgen, zoodat een verbod of beslagname
volgt en volgens de wet «traffen worden
opgelegd. Zulk een optreden kan veel
beter geschieden door het bestuur eener
vereeniging dan door een particulier per
soon.
Do Kölner M ünner-Ver ein bedient zich
ook van de pers, om het publiek te waar
schuwen, om door openbare bespreking het
geheime voortwoekeren der onzedelijkheid
tegen te gaan, oin ook de aandacht der
bevoegde overheden erop te vestigen,
daarenboven ook om de publieke opinie in
dat opzicht te vormen.
Echter het krachtdadigste middel, vooral
tegen onzedelijke platen, afbeeldingen en
geschriften, bestaat hierin, dat de leden der
vereeniging zich verbinden volstrekt geen
itikoopen te doen in winkels, die dergelijke
zaken etaleeren en verkoopen.
Het gevolg is, dat de winkeliers en ne
ringdoenden, gelyk men zegt, eieren kiezen
voor hun geld. De vrees voor het verlies
van klanten, voor nadeel in hun zaken,
drijft hen om het etaleeren en verkoopen
van onzedelijke platen, afbeeldingen en ge
schriften achterwege te laten.
Voorwaar van hun kant geen edel motief 1
Het is treurig genoeg, dat geen begrip van
zedelijkheid en verantwoording in staat is
hen daartoe te brengen. Maar het verblij
dend resultaat is dan toch, dat de jeugd
aan veel minder gevaren is blootgesteld en
niet meer in massa vergiftigd wordt. De
voorzitter van de Kölner Manner- Verein,
Herman Roeren, lid van den Rijksdag,
zeide op den Katholiekendag „Ik weet wel,
dat ook door onze vereeniging de onzede
lijkheid niet uit de wereld gebannen zal
worden. Zoover heeft ook de Kerk inden
tijd van 2000 jaar met al haar genade
middelen he* niet kunnen brengen. Maar
er kan toch veel onheil worden voorkomen
en de gevaren, die onze jeugd bedreigen,
kunnen aanmerkelijk worden verminderd."
Moge het voorbeeld van de Kölner Man-
ner-Verein in de groote steden van ons
vaderland navolging vinden.
A. R.
HetzeegevechtvoorPort Arthur.
Eeu uieuw zeegevecht beeft 1. 1. Donder
dag voor Port Arthur plaats gehad. De
Russische lezing is nog niet bekend terwijl
we dit schrijven, althans het gisteren door
Alexief aan den czaar verzonden telegram
kan moeilijk worden aangemerkt als een
juiste weergave der feiten. Alleen wordt
gemeld, dat het eskader van Port—Arthur
onder bevel van deu schout—bij—nacht
Withöft Donderdagmorgen ora b uur in zee
stak. Het bestond uit 6 slagschepen, 5
kruisers en 10 turpedubootsn. Volgens
waarneming van het seinstation te Liaut
chau zegt het telegram, had het uitloopen
zonder eenig ongeval plaats. Deze laatste
opmerking bewijst niets anders dan dat de
haveniugang bijna geheel van mijnen en
gezonken branders is gezuiverd. Maar over
de verliezen, door de Japansche aan de
Russische vloot toegebracht, bewaart het
telegram e.*o hardnekkig stilzwijgen: alleen
wordt gezegd, dat juist bij het in zee ste
ken der Russische schepen een vijandelijk
eskader aan den horizo opdook, dal onder
meer bestond uit 3 slagschepen en 22 tor—
Uil
tol
het
cm
pedobooten en dat het PoitArthur eskader
de Japansche schepen aangreep. Dit in
overeenstemming met het door admiraal
Tog'» naar Tokio geseinde bericht.
Wat beoogde de uitval der Russen Het
telegiam zwijgt er over. Was het zonder
meer een poging om admiraal Togo's es
kader, dat waarschijnlijk gedund was door
he vertrek van enkele schepen, die her—
stellingen behoefden, aan te prijpen
Gingen de Russische schepen er op
om zich met VViadiwostock—eskader
een flinke vloot te vereeuigen Ot was
doel de r olf van Liatoeng te bereiken
bij Kaiping en Nioetchwaog den Japanschen
schepeit, die den opmarsch der troepen ven
generaal Okoe naar Kaiping, Nioéichwat g
en Haitchen ondersteunen slag re leveren?
Omtrent dat alles zal eeu nader telegram
van den Russischen opperbevelhebber icr
zee nadere opheldering moeten geven. In
afwachting daarvan moet men Tcgo-s
mededeclingen gelooven, volger s welke de
Russen een slagschip verloren, dat door
torpedo's i:i den grond weid geboord n
een slagschip en een kruiser van het Pon
Aithur eskader buiten gevecht werden g
steld. Zoodra de Russische vloot uit n
haven kwam kreeg admiraal Togo daarover
bericht per draadloozè telegraaf. De Ja
pansche gezagvoerder deed zijn gansche
vloot vooruitkomen, met uitzondering van
de schepen, die voo. eeu bijzonderen dienst
aangewend werden, maar het kwam niet
dade'iik tot een treffen. De Russische vloot,
die blijkbaar zoodia de nacht gevallen was
naar het zuiden wilde uitbreker., bltef aau
den haveningang liggen. Maar toen de
duisternis gevalleu was deed de Japansche
floiieije van torpedobooteii een Dcslissenden
ainval. De Japansche schepen zouden weinig
geleden hebben alleen werd de torpedo
jager „Shiraschmy" aan de kajuit getroffen
waardoor drie man werden gedood en drie
gewond en kreeg de torpedojager „Chido
roe" een schot achtei de machinekamer,
zonder dat iemand letsel bekwam de
torpedobooten 64 en 66 werden licht be
schadigd.
Erger verging h t der Russische rloot.
De „Peresviet" of eeu zusterschip zonk, een
ernstig verlies, waar dit schip 12 900 ton
groot is, een artilleriebewapening heeft
van vier 25.4centimeter elf 15—centi
meter-, twintig 7 6 centimeter en 22 4.7
centimeter kanonnen en de drie machines
het een snelheid geven ran 18 knoopen.
Omtrent de 730 man sterke equipage is
niets bekend.
De beide andere beschadigde schepen
zijn de kruiser „Diana" of een zusterschip
en Jiet slagschip „Sevastopol" of een zus
terschip. De „Diana" is 6700 ton groot
de bemanning bedraagt 420 koppen, de
snelheid der machines 20 knoopen.
De Rissche vloot in Port Arihür kan
thans, voor zoover bekend is, nog bestaan
uit: eeu schip van de „Poitawa" klasse
(hetzij de „Pjllawa" zelf of, als deze ver
ongelukt is de „Sewas'.opol", een schip der
„Peresviet" klaese, hetzij de „Peresviet" of,
als deze gezonken is de „Popjeda"), de
„Cesareviich" en de „Reivisao" die in re—
paiane zijn en de kruisers „Bajan", „As
kold" en „Novik".
Het is mogelijk, dat zich op het gezonken
slagschip een der bevelhebbers bevond de
schout bij nacht Withoft, prins Oekhloms-
ky of commandant Reitzenstein.
Koning Eduard heeft het goed te Kiel als
gast van zijn keizerlijken neef. Er wordt
geïllumineerd, gegeten, gekeken en gepraat
En gedronken natuurlijk.
De keizer zei„de Duitsche vloot ver
heugt er zich over, haren ee c admiraal te
zien, Zij is de jongste onder alle vloten der
wereld en de uitdtukking van de wederop—
levende macht ter zee van het nieuw ge
schapen Duitsche rijk. Bestemd tot be
scherming van den handel en het gebied
van het rijk, dient zij evenals het Duitsche
leger om den vrede te handhaven, waarin
hel Duitsche rijk, en Europa mede. zich
sedert dertig jaren heeft mogen verheugen.
Koüing Eduard antwoouldeMogon
beide vlaggeD, tot in de verste tijden, even
als nu, naast elkaar waaien ter handhaving
van den vrede, tot welvaart niet alleen van
onze laodeu, maar ook van alle andere
naties. Hij, de koning, was er trotsch op,
als eereadmirael 'ot de Duitsche marine
te behoore» evenals de EnDelsche vlooi het
op hoogen prijs stelt, enz.
Er zijn uog meer vorsten, o.a. die van
Monaco.
