Nummer 98 Zondag 18 December 1904 270 Jaargang Tweede Blad. Blieven uit het looiden, Winkeliers, die U andere zeepsoorten LET DUS OP HET WÖÖRD „SUNLIGHT" OP IEDER STUK ZEEP. UITVOERINGEN. BUITEN LAND. Rusland en Japan. Turkije. BINNENLAND^ Frankrijk Oostenrijk-Hongarije. IN DE HANDEN STOPPEN, ALS U SuNLIGHT"- =ZEEP VRAAGT, BEDRIEGEN ZICHZELF, WANT ZIJ VERLIEZEN HUN DEBIET, U WENSCHT DE ZOO GUNSTIG BEKENDE SUNLIGHT. DE BLOEDLIJST. Bedevaarten. Volksleger. C CTC TI^CD itCCN AN Grande Soirée ammusante op de zaal Musis Sacrum, met medewerking eu onder leiding van den heer Henry Straus op 26 December 2e Kerst dag. (Zie programma's) Uitvoering te geven door de vereeniging „PIJPENLUST" in de zaal van den Heer 6. A. Mahieu-den Exter te Sprang'op Dinsdag 20 December 1904 aanvaug 6 uur. (Zie programma's) mymfr» "'T* xou spoedig tot het rijk der werkelijkheid behooren Eene nieuwe Rechtsvraag. De hooggeleerde heer prof. D. P. D. Fabius heeft alweer eene rechtsvraag op geworpen, nl. of het mag, dat de Staat de besturen van bijzondere scholen gebruikt, om de bijdragen zijner ouderwijzers te in uen, welke deze voor hun pensioen moeien betalen. En of het bestuur voor deze gelden aansprakelijk mag gesteld worden Op dit laatste zouden wij willen antwoor den. „Indien die besturen bij de wet aangewezen worden om ze te innen, moeten ze er ook aansprakelijk voor gesteld wor den. De tweede rechtsvraag is van gelijke strekking, n.l. of ook de werkgever kan gedwongen v\ orden, de premie voor de ziekteverzekering van zijne vaste werklieden te storten, waarna hij dan later de schuld met den werkman kan vereffenen Wij willen den heer Eabius een vraag stellen Is het hem wel bekeud, dat op de bij zondere scholen de onderwijzers de school gelden innen en ze natuurlijk voor aan sprakelijk gesteld worden terwijl de heeren ze dan later aan 't Hoofd geven, die ze op zijn beurt aan de besturen overhandigt Rust dit op een rechtsgrond Of behoeft hier naar dien grond gevraagd te worden Kom, mijnheer Eabius, zoek toch geen spijkers op laag water eu breng toch geen haarkloverijen in 't debat. De regeering heeft van haar tegenstanders reeds genoeg af te wijzen en te weerspreken, moeten nu ook de vrienden daaraan be ginnen mee te doen Men kan het er eenvoudig niet mee eens zijn, dat dezen last op de schouders van die besturen of die weikgevers wordt geplaatst, doch kom dau toch niet met het gewichtigste gezicht der wereld aandragen met rechtsvragen. Het is waarlijk een eigenaardige rol, die de heer Eabius speelt. Hij begint zoo langzamerhand een „eenling" te worden. Of wil hij naast Staalman plaats nemen XXIX. Met raschse schreden naderen we weer tot Kerstmis, het groote heilige feest der Christenheid. Hoeveel eeuwen is dit hoogt feest niet reeds deu ongeloovigen tot erger nis en machtelooze woede geweestHoe gaarne zouden deze ougelukkigen het tot het rijk van symbolen zien teruggebracht, ja zien teruggestooten tot de eeuwen van 't heidendom, dat omstreeks diezelfden tijd zijn groote joelfeest of het feest van Mid-winter vierd". En toch, hoe ergerlijk ons dit toeschijne, onze pas christen geworden voorouders konden zoo maar in eens hunne oude, heidensche feesten niet loslaten. Daarom kerstenden de priesters die gebruiken en bleven zij nog lang daarna in zwang. Zoo bleven nog lange jare in eere de kers-stoe ten en kers-wikken, groote broodeu van tarwe gebakken. Zelfs nog heden zijn hier dorpen, waar met kerstmis bijzondere broo- den gebakken worden, ons herinnerende aan die oude kers-stoeten en kers wikken. Trou wens, wie herinnert zich nog niet uit ziju jeugd, het lekkere „krentenbrood", dat met Kerstmis ter tafel kwam Hoe diep echter ook het oude heidendom zijn taaie wortelen in het volksleven had vastgehecht, toch wist het Christendom hierop al spoedig zijn weldadigen invloed te stempelen. Immers van de kers-stoeten en de kerstwikken kregen ook de eigenhoori- gen hun deel want Christus was niet op de wereld gekomen voor enkele bevoorrechten maar voor alle standen. Ook werden met Kerstmis, vooral in de 12e en 18e eeuw z. g. Kerstmis-spelen opgevoerd. Dat waren geestelijke drama's, die gewoonlijk gegeven werden in de kloos terkerk of, zoo zij ook voor het volk ver- vertoond werden, in een buurtkerk of op het kerkhof. In het hier te Egmoud-biunen bij Alkmaar gestaan hebbonde beroemd'- Benedictijner-klooster is meermalen zoo'n kerstrnis-spel opgevoerd. Er werd dan een beur of stelling opge bouwd, die voor tooneel diende. Dit was van tweederlei hoogte. De eerste werd tegen den ingang der Kerk gebouwd dat. was het aardsche paradijs de tweede eenige, trappen lager, stelde de aarde buiten het parad ij s voor. Het hemelech paradijs werd veronder steld binnen de kerk te zijn, en wanneer God met den mensch spreken wilde, trad Hij in de deur. Bij een andere gelegeuheid had het too neel nog twee verdiepingen boven zich. De hoogste was de hemel, met fraaie tapij ten versierd. De tweede afdeeling was de schouwplaats der aardsche handeling; de derde en laagste, uitgemonsterd als een gapende, vlammende muil, met soms op- en nedergaande gedrochtelijke kaken, was de hel. In die tijden waren deze kerstmis-spelen zeer geliefd én door geestelijken én door leeken, voor de laatsten waren zij eene leerrijke onderrichting in plastischen vorm eene schoone prediking in beeld, ter op bouwing van devote inenschenzielen". Ziedaar dan eenige, oude gebiuiken, die met Kerstmis door onze voorouders in zeer hooge waarde wsrdeugehoudeu. Doch ook nu ziet men nog wel eenige afspiegeling van deze historische gebruiken, krijgen b. v. in een gasthuis of hofje de verpleegden met Kerstmis veelal niet eene bijzondere versnapering Welnu, hoor, wat vasten inwoners en vermoeiden reizigers in Sinte-Elizabeths-gasthuis in een onzer noordelijke streken van de 16e eeuw met Kerstmis werd voorgezet. Zij ontvingen met hun allen „80 witte kispette", d. i. oen soort van gebak, wafels en panne- koeken. Zoo spreekt de "Vos in den Reynaert(een gedicht van een onzer oudste dichters) van „Een paar Kerspitten, waar boter op lach". Moet ik nu, waarde lezer, nog verdergaan met het doorlezen van het historieboek Mij dunkt, dat het voor heden weer genoeg is. U kunt uit bovenstaande, hoe weinig het dan ook is, echter duidelijk opmaken, dat oude gebruiken in onze moderne maat schappij voortleven. Denk b.v. maar eens aan de paascheieren, aan de pannekoeken met vastenavond, aan het kaarsjespringen met driekoningen of z.g. Derticndagen aan het St.. Maarten vuur, waarover ik u reeds in een mijner vorige, brieven schreef. Nu genoeg echter hierover. U zoudt wel eens van het „goede oude" te veel kunnen krijgen. Daarom ten slotte nog een mo derner schoteltje. En nu nog iets op het gebied var. den landbouw In Sch igen, liggende in Hol lands-Noorderkwartier, werd dezer dagen een fokvercenigirg opgericht De heer C. Nobel, li.ndbouwleeraar vooi Noord-Holland, leidde het vraagstuk in. Een twaalftal be langhebbenden traden staande de vergadering tot de nieuwe vereeniging toe, gezamenlijk opgevende 107 stuks vee, waarvan gedu rende een jaar de melk op hoeveelheid en kwaliteit zal worden onderzocht, ten einde uit deze dieren een keuzo te doen voor fok vee. Men hoopt op die manier mettertijd een prachtig slag, winstgevend Hollandsch vee ie kweeken. Wat zegt u hiervan Noord- brabantsche landbouwers? Zou dat ook geen goede methode voor u kunnen zijn ter vorming van goed fokvee. Zooals u ziet, is zij door een deskundige aanbevolen. Welnu bestaat ze ten uwent reeds zoo mag ik u wel feliciteeren beslaat iets dergelijks niet, zoo zou ik bescheiden willen advisceren probeer het onder leiding van uw land- bouwleer'aar ook eens. De resultaten zullen zeker niet uitblijven. Niet alleen toch, dat men het beste fokvee leert kennen, maar men leert ook nauwkeurig zijn ander vee nagaan dergelijke controle moet winst af leveren. Dit is werkelijk een voorbeeld, dat trekt. Belanghebbenden doet er dus uw voordeel mee. OBSERVATOR. Zooals sommigen mijner lezers zich wel licht zullen herinneren, eindigde een der vorige brieven met een koolpraatje, waarin gewezen werd, hoe gunstig dit jaar is voor de koolbouwers in Noord-Holland. Als eene aardige illustratie hiervan diene nu 'l volgende: „De Hser J. Slot 'te Dirkshoorn gaf aan zijne elf arbeiders als St. Nicolaas- geschenk ieder den muntje van tien gulden omdat hij een zeer gunstig kooljaar had gemaakt." Eere aan dien gullen werkgever, die zoo juist inziet de verhouding, welke er heerschen moet tuaschen werkgever en werknemerwaardeering eenerzijds tegen over plichtsbetrachting anderzijds. Dat dit overal zoo begrepen werd, de sociale vrede Z oals vermeld werd, is de aanval op het eenig overgebleven slagschip van hel Porl Arthur—eskader, cle „Sebasiopal", die sederl de bezetting van den 208 meier hoogen heuvel de haven vermeden had, met zooveel kracht door Japansche torpedobooien ter hand genomen, dat het schip als reddeloos verloren kan worden beschouwd. Uit Tokio wordt over dien aanval hel volgende gemeld aan het Japansche gezant schap te Londen De gezagvoerder van het 3e eskader bericht dat twee torpedoboot—flotiehjes om halfvier des ochtends van 14 dezer een aanval ouderuameu op de „Sebastopol" en een anderschip tijdens een zwar. sneeuwstorm. Een der torpedobooien word vermist, de overige zijn ongedeerd teruggekeerd. Van het observatieen piketschap werd denzelfden ochtend gemeld, dat de boeg van het Russische schip 3 voet gezonken is. Denzelfden avond van halftwaalf tot drie uur in den ochtend van den I5en vielen zes orpedo—aldeelingen en nog eenige zelfstandig manoeuvredende torpedobooten deSebastopol de „Okvarny" en het derde schip ouafge broken aan. Omtrent dezen aanval zijn geeu bijzonderheden bekend doch van het obser vatie station wordt bericht, dat de boeg nog dieper gezonken is en haar torpedobuis geheel onder water ligt. Berichten van het hoofdkwartier der Ja panners melden dat dezer dagen le Duifjes baai 8000 soldatcu geland ziju en dat zij gebruikt zullen worden om de aauvalleude regimenten op de tweede verdedigingslinie te versterken. Uit dit bericht vallen dus twee gevolg trekkingen te maken; ten eerste dat onjuist is dat men niet meer storm zou loopen op dc vesting, dat alleen nog maar gebombardeerd zou worden en dat daarom een sterk con tingent troepen naar het leger aan de Shaho zou zijn gezondeude Japanners hebben dus stellig de bedoeling om niet af te laten met hun pogingen om door stormaanvallen de stad te nemen. En teu tweede schijnt meu haast bij het werk te maken, want de nieuwe troepen hebben een aantal SDelvuurkanonnen bij zich en werktuigen om snel schansen en ver-= sterkingen op te werpen. Na het nemen van den 203 meter hoogen heuvel is het succes van de Japansche ar tilleristen groot geweest, maar toch is men de stad daarom niet meer genaderd. De tweede verdedigingslijn, die nu genomen zal moeten worden, is zeer sterk en zoo behoeft het uiet te verwonderen, dat tegen de alge— meene ueerslachtigheid, in enkele deskun digen den val van Port Arthur als volstrekt nog niet aanstaande zien. Het voorwaarts dringen der belegeraais wordt in de laatste met name zeer gehinderd omdat men nu onder het vuur komt van de Russische batterijen op den Witten Wolfs— heuvel. De min.—president kon zich nauwelijks verstaanbaar maken te midd n van het ru moer. Zijne rede werd onophoudel;:k door de opposiite ondcibrok Toen gr-.al Tisza zeidp dat het de plich' van he< pa-lementis de obsi'uc ie 'e o-:-u rd ukh :n gii-g er een geweldig geschreeuw op. Dj afgevaardigden verlieten hun ze els. De zitting werd geschorst. Na de h=rva'ting begon de''ice president aldus „Krachtens hel gewijzigde reglement Hij weid met getier in as rede gevallen Vele afgevaaidigden der oppositie beklomme. de presidents—tribu e. En zoo ging het door. De lijst geeft voor de vorige week o.a. de volgende heldendaden aar. In de eerste plaats een bcslialen moord op den Gricksclien koopman Dimitrioe Konstantinoe, een alge meen geacht man uil Saloinki. Op een ii< van Konstantinoe van Saloniki naar Goe mendsje in liet disti iet Gevgeli volgden hem een Bulgaarsch priester en twee Bulgaarsche boereu. Later vonden de gendarmes het verband uit d -t tusschea beider bewegingen bestond Dc Bulgaren hadden den koetsier van Konstantinoe bewusteloos geslagen en deze zelf met behulp van eenige in de nabij neid geporccerde handlangers ontvoerd Konstantinoe werd aan een boom gehangen en met messteken dood gemarteld. Op het iijk vond men den volgenden dag 22 wonden In het dorp Gradobor bij Saloniki zijn den 5den een onderwijzer en een onderwijzeres vermoord. Den volgenden dag drongen eenige komitadsji's een herberg in het dorp Aja Wassil binnen, vermaanden de bezoekers zich rustig te houden en schoten twee per sonen, naar men beweert Bulgaren, neer vermoedelijk omdat deze niet mee wilden doen aan de „vrijheidsbeweging". De overval door een Grieksche benden te A et os bij Eksjisoe uitgevoerd heeft 40 slacht offers geeischt. Naar verluidt, zijn 23 Bul garen gedood en 17 gewond. Te Sorowitsj zijn de priester en de onder- wijzer door komitadsji's vermoord. Verschillende plaatsen in het wilajet Mo naster vragen om mee: militaire bescherming cn, naar het heel, zullen zij die krijgen. Id de eerste plaats is deze bescherming na die van menschenlevens wel noodig voor handhaving van het verkeer ten platte lande want alles staat op sommige punten stil ten gevolge der jongste gebeurtenissen. Winkels moeten dagen lang gesloten blijven en markten worden niet meer gehouden. De zaak Syveton is nog niet klaar genoeg om daatvau een beslist antwoord te geven; maar dit schijnt vast te staan, dat hij niet de man was, die als verdediger van recht en waarheid tegenover Audré mocht optreden. De Hongaarsche Kamer is weer bijeen geweest, maar 't gaf niet veel. Het Nederlaudsch Comité tot Regeling van Bedevaarten president kapelaan A. F. Suidgeest, Amsterdam, directeur Charles Kieckens, Tilburg besloot weder eene Bedevaart naar Lourdes te organiseeren in de maand Augustus-September 1905. Internationale Zangwedstrijd voor Mannen- en Gemengde Koren. Ter gelegenheid van bet 10-jarig bestaan is doorde zangvereeniging „Cfecilia'- te Breda een internationale zangwedstrijd voor man nen- en gemengde koren uitgeschreven, die zal plaats hebben in de eerste helft van Juli 1905. De wedstrijd bestaat uit vier aldeelingen waarin zeer belangrijke prijzen zijn uitge loofd. De officiëele uitnoodigiugen zullen eerst daags aan de zangvereeuigingen wordentoege zonden. Voor verdere inlichtingen .veilde meu zich tot den secretaris, den beer Gerard Blaeser, Torenstraat no. 3, Breda. Het tot stand komen van een volksleger acht de Minister van oorlog vooralsnog onmogelijk en in geen geval kan in die richti"g gestuurd worden door meer verkor ting van eerste-oefeningstrijd, zoolang niet het Nederlandsche volk die eigenschappen zal hebben verkregen, welke voor de vor ming van een eigeulijk volksleger onmisbaar ?ijn. IntuBschen door bij de ontwerp-legeror- ganisatie bet goede van bet voetleger over te nemen, stuurt de Regeering in de rich ting van het volksleger. Gemeente-ambtenaren. Commissiën uit de afdeeling Noordbrabaut van den Nederlandschen Bond van gemeente ambtenaren, hebben de in die provincie woonachtige Tweede Kamerleden bezocht, om bet goed recht van de pensioneering der gemeente-ambtenaren en van hunne we duwen en weezen te bepleiten. Zij vonden bij alle leden goed gehoor; de meesten hunner betuigden onomwonden hunne instemming met de wenschen der ambtenaren en verklaarden dat op hunne medewerking kon worden gerekend. Ook door leden der afdeeling Noordliol- land bezochte Tweede Kamerleden verklaarden zich omtrent het door den bond ingediend adr s in gunstigen zin. liet bestuur der afdeeling Overijsel kreeg zooals reeds werd gemeld v m Kamerleden de toezegging, dat de zaak ecil.mg in de Tweede Kamer zelf ter sprake zou word- n gebracht. H'Mbcrichiön. H. M. de Koningin eu Z. K. II. de Prins der Nederlander, stellen zich voor Z-iterdag l7 dezer des namiddags ten 1 u. 14 min. (spoortijd) van het Loo naar de residentie terug te keereu met een extra- trein. welke ten 3 u. 32 min. (spoorlij 1) aan het station S.S. te 's -Gravenhagc zal aankomen. Men meldt uit Schwerin aan de N. Ct. H. K. H. grooshertogin Marie, moeder van Z. K. H- Prins Hendrik der Neder landen, is sedert eenige dagen lijdende aan influenza, gepaard met neuralgische aan doeningqn, die haar noodzaken het bed te houden. Bisschoppelijke Kweekschool van het Bisdom Breda. Naar „De Grondwet" uit vertrouwbare bron verneemt heeft Z. D. H. mgr. P. Ley ten eene overeenkomst getroffen met het bestuur van het Instituut «St. Louis" ie Oudeubosch tot het oprichten van eene Kweekschool voor Onderwijzers in het bisdom van Breda. Deze kweekschool zal komen te Oudenbosch op een terrein van het Instituut „St. Louis" aldaar en onder leiding van de eerw. Broeders van genoemd Instituut. Is het blad wel ingelicht, dan moeten de plannen voor een ruim en doelmatig schoolgebouw reeds gereed liggen en moet het voornemen bestaau reeds spoedig met den cursus aau de Bisschoppelijke kweek school aan te vangen. Drie nuttige boekjes. „Op zich zei/en ligt er geen bezwaar in dat het yolk min of meer deelname aan het Staatsbestuur, iets wat op bepaalde tijden eu onder zekere omstandigheden niet alleen nuttig kan zijn, maar zelfs tot de plichten der burgers kan behooren." Bezadigd en voorzichtig, maar klaar en beslist tegelijk, als alles wat Paus Leo XIII z. g. schreef en sprak, wees hij ook in deze woorden der encycliek „Immortale Dei' den weg op het doornig terrein van 't openbaar leven. En wij in 't bijzonder, wij katholiekfin van Nederland, wij hebben thans naar die woor den te hooren. Wij beleven die bepaalde tijden en die bijzondere omstandigheden, waarin bet volk niet alleen nuttig handelt door deelname aan het staatsbestuui, maar een plicht zou verzuimen, als het dat niet deed. Na jarenlange inspanning is het gelukt, den Raad Ier Kroon en de meerderheid der volksvertegenwoordiging te doen bestaan uit mmnen, die de ware beginselen van het volksleven eD het staatsbestuur verstaan, die naast de stoffelijke ook de zedelijke belangen der natie willen behartigen en voor ver zorging der geestelijke geen hinderpalen in den weg te leggen. Met moeite gelukte het, en uog meer inspanning zal het vragen, onze regeering te behouden. Is reeds op allerlei niet hooge wijze de arbeid der regeering moeilijk ge maakt, uu zal worden getracht, den boerm, die juist volop vruchten zal gaan dragen, weer omver te hakken. Jaren van kostelijken arbeid zullen ver geefs zijn geweest, tenzij het ons ge lukte, den aanstormenden vijand te weerstaan. Hier waarlijk zijn de tijden en omstan digheden, waarop Leo XIII doelde, als hij deelname aan het staatsbestuur plicht noemde van het volk. Die plicht rust dus op ons. Maar wij zullen dien slechts goed beseffen als we goed deu toestand kennen, weten, wat de regeering doet eu wil, weten hoe de tegenstander optreedt, bedenken wat ge schieden zal, als ons ministerie eens vallen moest. Dit alles nu zal de goede zorgen van het Bestuur der St. Willebrordusvereeniging,.in breede kringen worden duidelijk gemaakt door een drietal „gele boekjes". Van hoog nul kan deze drievoudige uit gave wezen, als zij den steun mag hebben van liet volk, dat zijn burgerplicht vervullen wil. Dien steun vragen wij. De strijd zal hevig worden de teekenen, de eerste gevechten bewijzen het reeds. Moge hij ons onder de wapenen vinden l Eo onder die goede wapenen behooren teker de drie boekjes over Ons Ministerie, De tegenstanders van ons Ministerie en Lena

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1904 | | pagina 1