jSnmmtr 29, Zondag 9 April 1905 28P Jaargang Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. COMMUNIELIED: n: vu lt ia te mm. Eïïl ANTOON TIELEN, Dit nummer bestaat uit TWEE BLADEN FEUILLETON. Over dit en dat U i T (t e y e R allerschoonste dag des levens, Kind'ren, is voor a bereid. Hemel, aard en Eng'lsnscharen Zijn om uw geluk verblijd. Zie, uw Schepper en uw Heiland Daalt uit Sions gouden woon, En in zijn oneind'ge liefde Kiest uw hart tot Zijnen troon. Spijs en drank voor uwe ziele Schonk Hij in zijn vleesch en bloed, Dat uw geest en lichaam heiligt, Troost en sterkt uw rein gemoed. Nu gij uwen goeden Jezus Innig en geheel behoort, Wilt gij ook met vreugde luist'ren Naar zijn teeder Vaderwooid Bied uw hart mij tot een offer, «Eer Uw Ouders steeds op aard, «Bloei en geur te mijner eere «Als de lelie in de gaard. «O, dan zal ik eens met vreugde «Na des levens korten tijd, «U in mijnen schoonen hemel «Kronen met Onsterflijkheid.» De motie Leiden en nog wat. r pot; 65 cisj 5U 60 90 60 20 25 De Echo van het Zuiden, Waalwtjksclie n Langstraatsclie Courant, Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 8 maanden f 0.~5. Franco per post door het geheele rijk f 0.90. Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te «enden aan den Uitgever. WAALWIJK. Advkrtkntibn 17 regels f 0.60 daarboven 8 eent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en advertenties bij abonnement worden speciele teer voordeelige contracten gesloten. Reclames 15 cent per regel* 1 ><D G>< Wijze nIn een kribbe ligt een kindje"muziek van Damen. A. C. v. d. H. In de op 3 April 1.1. te Utrecht ge houden algemcene vergadering van den Bond van R. K. Kiesvereenigingen in Nederland is dan a's „kort" program van actie aangenomen de gewijzigde motie van Leiden, luidende: De Algemeene Bond van Roomsch-katholieke kiesvereenigingen in Nederland, Overwegende dat het volgens art. 26 van zijn Reglement tot zijn taak behoort, vast te stellen een kort program van actie voor de algemeene verkiezingen in het jaar 1905 «al luiden Behoud van de christelijke Regeerings- meerderheid, en „Icyale medewerking van de verdere af werking van het in de Troonrede van 1901 meegedeelde Regeeringsprogram In dit eigenaardig politiek tijdsgewricht, nu er n.l„ indien de regeering aan kon '«lijven, voor de volgende wetgevende periode nog genoeg werk eu goed werk ook aan den parlementairen winkel is, achten we «en dergelijk kort program van actie het meest doeltreffende. Kort maar toch om vattende 't regeeringsprogram, zonder nieuwe strijdvragen erbij te halen, zal het den kiezers in al zijn klare beknoptheid over duidelijk zijn. Wij hebben nu tegenover de leuze //Weg met Kuyper" staan onze fcuze „Kuyper blijve staan en tegenover laet concentratie-program het regeeringspro gram, dat den kiezers heel wat meer houw- iast aaubiedt dan het zwevende linksche beloftenlijatje. Bovendien, wat wij voor staan, is reeds in concreten vorm aanwezig in ingediende wetsontwerpen. Het land en vooral de arbeiders weten !us, wat zij te verwachten hebben als deze egeering aanblijft, terwijl de linksche par ijen hun met beloften paait, die nog hoog in de lucht hangeu. Het nuchtere, prac- tische Nederlandsche volk heeft bij de a.s. verkiezingen waarlijk eene gemakkelijks keuze; dat is o.i. een groote voorsprong op de zich zoo drukroerende minderheid. Tot zoover zijn we dus voldaan. Maar nu iets anders: Waarom toch die besloten vergadering Moet men nu nog langer de publieke zaak „in onder-onsjes* gaan be handelen en dat in een lichaam, dat juist ter wille der publiciteit is opgericht. De ontoegankelijkheid van deze vergadering roor de pers komt ons eene groote tac tische fout voor. Had het bestuur met zijne vertrouwelijke circulaire nog niet ge- uoeg geleerd Het is te hopen, dat deze verkeerde tactiek niet meer gevolgd wordt; zij zou zich op den duur heel pijnlijk kun nen wreken. Laat toch het bestuur be denken, dat de Bond een lichaam is, dat in 't publiek moet werken met wijd open staande deuren, auders sterft hij weer aau dezelfde kwaal, waaraan zijn voorganger(s) zijn overleden gebrek aan verfrifischenden en opwekkende» wind van openbaarheid. Wat zou het schrijven van onzen pro- vineialen Bond hebben bevat? Het werd beapplaudiseerd, dus Jammer dat zijn inhoud niet in 't verslag vermeld staat. Hoe dit verder nu ook zij. er is eenheid in onze gelederen en dit zal den a.s. strijd dubbel ten goede komen. Heldenroman van HENRYK SIENKIEWICZ voor jDe Echo van het Zuidenvertaald door H TWEEJE boek. HOOFDSTUK'IX. liet leger had vier dagen noodig om den Prijpet over te trekken. Daarna moest het zich nog door de duizenden beken, welke deze waterrijke streek doorkruisten, een weg banen. Geen bruggen een weinig talrijke bevolking, welke haar leven doorbracht op de jonken of vlotten. De buitensporige hitie werd afge wisseld door regen en mist De troeppn die hunnen aanvoerder dag en nacht te paard zagen, durfden niet morren dat hun vermoeiend werk de menschelijke krachten te boven scheen te gaan. De paarden vielen; de dragonders van Wolodowski en de infanterie moesten de kanonnen trekken in de bosschen baanden de kranige regimenten der huzaren waarin de bloem van den adel diende, een weg met het bijl. Onvergetelijke tocht volgens men- schenheugeni8 was nooit een leger door deze streek getrokken tijdens het vochtige jaarge tijde. Gelukkig dachten de rustige en vreed zame bewoners niet aan opstand later zelfs, toen volgelingen van Chmielnigki kwamen om om hen voor hun zaak te winnen, weigerden zij, zich onder zijn vaandels te scharen. Met slaperige oogen zagen zij deze krijgslieden die uit het water opdoken en als bij toover- slag uit de bosschen te voorschijn kwamen. Gewillig, misschien in de meening, dat zij getuigen zouden zijn van het een of ander wonder, deden zij dienst als gidsen en leenden zij zich zonder morren tot het zwaarste werk, dat van hen geëischt werd. Na twintig dagen van onverpoosden arbeid en bovenmen8cholijke krachtsinspanning, trok het leger des hertogs eindelijk het land binnen. nYaréma komt Y'aréma komt 1« Deze kreet weerklonk door heel de Ukraine, ver, heel ver door de Steppen tot aan Tcbérine. nYaréma komtEn bij dezen kreet wierpen de boeren hun zeisen en sikkels, hun messen en dolken weg des nachts vluchtten zij in menigte naar het Zuiden, als troepen wolven die door den jachthoorn zijn opgeschrikt. De strooper.de Tartaar sprong van zijn paard en legde het oor op den grond In de vestingen eu ci tadellen, die hadden kunnen uithouden, luidden de klokken en onder de kerkgewelven klonk als een lied van overwinning het Te Deum Laudamus HOOFDSTUK X. Intusschen verliet Cmielnigki Korsum om zich nr.ar Bialocerkiew te begeven en daar zijn hoofdkwartier op te slaan. De Tartaarsche horden sloegen hun tenten neer aan geene zijde van den sl room cn maakten van daar uit het geheele palatinaat Kitw onveilig Longiuns had zich te vergeefs ongerust gemaakt, zijn zwaard zou het niet aan Tartaarsche hoofden ontbrekou. De verkenners der Kazakken welke bij Kaniaw krijgsgevangen waren ge maakt, hadden met opzet verkeerde inlichtingen gegeven. TuhayBey dacht er niet aan naar de Krim terug te kecren hij verwijderde zich zelfs niet eens van Tchérine. Integendeel, steeds kwamen nieuwe horden aanstroomen. Met vierduizend strijders kwamen de tsaren van Azow en Astrakhan, die nog nooit op Poolsch grondgebied waren gezien zij werden gevolgd door de horde van Nohaï, twaalt duizend man sterk, door die van Bilgorod, door die van Budziatch, door denKhan Islam- Girey in persoon met twintigduizend Tartaren van Pérékop. Treurige bondgenooteu, waar onder de heele Ukraine te lijden hadzij plunderden de steden, staken de dorpen in brand, voerde de bewonerB als krijgsgevangenen mee. In die tijden van brandstichting eu moord, bleef er voor de arme boeren slechts éen toevlucht over: Het kamp van Cmielnigki. DAAr ten minste waren zij beulen in plaats van slachtoffers. Wie kou, vluchtte dan ook onder de vaan dels van Chmiel. Zelfs de adel, als hij geen andere uitkomst meer zag. Te voorzichtig om door te dringen in het hart der Republiek, trachtte de betman eerst deze woeste massa te organiseeren. Ouder zijn ijzeren vuist werden zij spoedig in bruikbare troepen her schapen de kern Znparogen, welke in het leger hadden gediend was geheel gereed de oude ataniannen werden bevorderd tot kolonel de menigte werd verdeeld in regimenten de bestorming van vestingen was hnn leerschool. Daar kwam bij, dat het volk een natuurlijke voorliefde had voor gevaren, dat het spoedig de wapens leerde hauteeren en dat het door de invallen der Tartaren reeds lang aan den oorlog gewoon was. Twee der nieuwe kolonels, Ilandza en Ostap, rukten op tegen Nesterwar. Zij namen de stad in en joegen de inwoners, edellieden en joden, over de kling PriDS Tchetvertynski werd door zijn eigen molenaar op den drempel van zijn huis gewurgd Ostap voerde de prinses mede als slavin Andere aanvoerders vertoonden zich vandaag hierv morgen daar. Het geluk was hun gunstig, want de Lakhs waren met schrik geslagen, een schrik, welke tot nu toe dit heldenvolk vreemd was geweest. Bedwelmd door hun gemakkelijk behaalde overwinningen, vervoegden de kolonels zich bij Chmielnigki Waarom, vroegen zij, laat gij ons niet oprukken tegen Warschau Waarom verliest gij uw tijd met het dwaze raadplegen der wuarzegeters Waarom drinkt gij den heelen dag? Eenmaal van hun schrik bekomen, zul len de Lakhs een geducht leger op de been brengen De dronken menigte bestormde het kwartier van Chmiel en eischte met groot misbaar, dat hij tegen de Lakhs zou optrekken- Chmiel had den opstand aang jstookt, hij had er een ge weldige uitbreiding aan gegeven nu begon hij te begrijpen, dat hij hem boven het hoofd groeide. Alleen, temidden zijner kolonels eu ataman- nen, gaf hij zich rekenschap van de ontzag gelijke kracht, welke onder de schijnbare zwak heid dor Republiek verborgen lag. Na hot Zoo nu en dan worden we er nog eens duidelijk aan herinnerd, dat onze samenle ving nog verre van de volmaaktheid i3 en integendeel er overal als 't ware krachten gekweekt worden om de ontbinding dior samenleving te bevorderen. Vooral de groote steden als Amsterdam en Rotterdam zijn de uitgezoehte kweekplaatsen daarvoor en wat we van daar af eu toe vernemen kan ons een denkbeeld geven van de wijze waarop altijd door de recruten gevormd worden voor het leger van vagebonden en misdadi gers, dat, overal rondwarend, maatschappij en leven onveilig maakt. In Amsterdam werd roor eenigen t.jd een ware bende van jongs straatdieven ontdekt. Het ware jongens van 8 tot 13 jaar, die 's nachts en overdag op roof uitgingen vooral van allerlei etens- en snoepwaren, maar ook van kleedingstukken en andere artikelen, die dai> naar „Oome Jan" gebracht werden. Den nacht brachten zij, voorzoover zij niet op diefstal litwaren in zandbakken aan den walkant door, waar zij zich gemoedelijk eu gemakkelijk op stukken gestolen tapijt ter rusten legden ei: voor verwarming soms wat gestolen hout branden. Maar zij sliepen niet lang en al vroeg verspreidde de boude zich om te gaan rooven, waarbij ze er soms zelfs niet voor stonden glasruiten in te drukken om tot hun doel te komen. Aan hun hoofd stond een president, de oudste, en de jongste, een ventje van 8 jaar, werd uitbreken van den opstand had hij den vijand verslaan bij het Gele Meer eu onder de muren van Korean hij had het koninklijke leger vernietigd Maar vervolgeus? Toen belegde hij eene vergadering van zijne kolonels en sprak op somberen toon Wat wilt gij ten Blotte van mij Opruk ken naar Warschau? Dwazen die gij zijt Wisniowiegki zal komen als de bliksem zal hij zich werpen op uwe vrouwen en kinderen hij zal niets overlaten dan land en water. Hij zal ons op den voet volgen, ons nazetten tot onder de muren der hoofdstad eu op zijn tocht den geheelen adel om zich heen verzamelen. En wij, wij zullen tusschen twee vuren komen te staan eu een wissen dood vinden, nis sol daten op het slagveld, of als slaven aan do galg. Vertrouwt ook niet op de Tartaren vandaag zijn zij met ons, morgen misschien tegen ons. Zij zullen terugkeeren naar de Krim of nog erger, ons overleveren aan de dwinge landen En wat dan? Wisniowiegki aan vallen? Dat is hemde gelegeuheid geven, onze krachten uit te putten, terwijl ondertusschen de Republiek nieuwe legers op de been zal brengen eu hem ter hulp snellen zal De kolonels zwegen Chmiel ging verder Welaan Waarom siddert gij Als gij niet weet, wat u te doen staat, vertrouw dan op mij I Met Gods hulp zal ik uwe hoof den en het mijne redden ik zal voldoening weten te verkrijgen voor de Zaporogen, voor geheel het KozakkenEger. Het scheen, dat er maar ééne uitkomst was onderhandelingen aanknoopen Chmielnigki wist maar al te goed wat men van de Republiek kon afpersen met valsche beloften en door schijnbare onderwerping. Hij voorzag, dat de Landdag liever besluiten zou tot concessies dan tot°nieuwe belastingen en nieuwe lichtin gen voor een oorlog. Hij overwoog eindelijk bij zich zei ven, dat te Warschau do koning, wiens dood hem nog niet bekend was, eu de groot-kanselier van de Kroon eu tal van edel lieden naar een gunstige gelegeuneid zochten om de macht der landvoogden van de Ukraine te fnuiken, dat zij van de Kozakken een middel wilden maken in de handen van den koning en zich van dit middel wilden bedienen in een oorlog tegen den vreemdeling. Dan zag vooral overdag door z'n oudere makkers ge bruikt oin hier en daar, waar ze het hem wezen, binnen to sluipen en wat weg te kapen. Wat er van zulke jongens komen moet Maar een in Ji'n ellende nog deerniswek kender geval is dat van een meisje van 8 jaar, dat, nauwelijns gekleed, nacht aan nacht door Nes en Warmoesstraat zwerft om te bedelen, erop oit gestuurd met de bood schap, dat ze niet thuis mag komen voor ze een zeker bedrag heeft, en dat tot 3, 4) uur dun ook blijft zoeken. En daar, waar het nachtleven van Amsterdam zich beweegt tusschen de nachtmeideu is het kind als een goede bekende, die lacht om dubbel zinnigheden en liederlijke toespelingen. Waarlijk we behoeven ons er niet over te verwonderen, dat er op den bodem onier schittterende maatschappij een bezinksel blijll kleven, waaruit zoo telkens en telkens als uit een gistende verrotting, de stanken otnhoog stijgen in een moord hier, diefstal ..'aar en prostitutie ginds En wat haat het daal -.oor, of weal, als Mevr. Perkins-Qelman patst in Amsterdam welsprekend u teenzetten oe (le opvoeding der kinderen moet zijn Klinkt het, met alle eerbied voor den arbeid dezer dame, bij het licht daarvan iret bijna als een cespotting? Zulko ouders denken niet aan opvoed<n en en dat is het machteloos-wanhopige schier zulke ouders zu len er wel altijd blijven. Zou het dan niet wensehelijk zijn, dat in zulke gevallen d' Staat kon ingrijpen om die kinderen uit de klauwen hunner ouders te redden Het is toch het belang van die kinderen aller eerst, maar van ons allen ook, ala samen- levenden in ééne maatschappij. En dat be lang toch vooral dient de staat in het oog te houden. Zeker, ook zoo'n ingrijpen zal de misdaad en de ellende uit ouze samenleving niet bannen. Die is sinds eeuwen te vast ge worteld en er zijn in haar te veel factoren en ook in het menschelijk hart le veel neigingen en lusten, die haar sullen blijven bevorderen. Uit de telkens nu hier, dan daar opduikende moordenaars kunnen we nog een ander beeld ons vormen dan dat van den paria der maatschappij, die uit de bovengeschetste toestanden moet voortkomen. Ook den moord bij den Duivelsberg, waar van de dader nu eendelijk ontdekt en gevat schijnt eu de moord ten Zuiddorpe, op onze Chmielnigki zich zelf reeds het man, door den koning in zijne waardigheid bevestigd, begif tigd met den gouden commando-staf, hetman, wiens gezag niemand zou durven betwisten en die voor de Zaporogen vrijheden en voorrech ten zou weten te verkrijgen. Zoo droomde de onrechtmatige hetman dat was de toekomst, die hij zich wenschte. Doch zorgen, twijfel en angst lieten niet na, deze schoone plauuen in donkere wolken te hullen. Zou de partij van den vrede de overhand behouden te Warschau? Zou men genegen zijn, te onderhandelen? Wat zouden de Land dag en de Senaat doen? Zullen zij doof blijven voor de hartverscheurende kreten der Ukraine blind voor den gloed van den brand En is de Republiek ontaard genoeg, om haar zonen vergitmnis te schenken voor hun bondgenoot schap met de ongeloovigen Van den andereu kant, zal het mogelijk zijn, al die Tartaarsche houden te beteugelen? Ze ker, hij, Chmielnigki, zou den vrede aanvaar den. Maar zullen zijne Kozakken hun bloedig werk niet voortzetten, zich verschuilend achter zijn naam? of wel, zullen zij niet op hem hun onvervulde verwachtingen wreken Om aan deze zorgen te ontkomen, dronk de hetman dag en nacht. En op het voorbeeld van hnn aanvoerder dronken allen. Zoodoende verdween alle tucht: gevangenen werden af gemaakt, onderlinge vechtpartijen waren aan de orde van den dag de behaalde buit werd gestolen Bialocerkiew veranderde in een hel. Op een morgen trad Wykowski de tent van den betman binnen en vond hem stomdronken. Deze Wykowski was een edelman, die te Kor sum in handen der vijanden wae gevallen, zich bij den ovei winnaar had aangesloten en nu don post van particulier secretaris bekleedde. Hij trad op den dronkaard toe, schudde hem oueerliedig heen en weer en daar Chmiel roerloos bleef liggen, greep hij hem bij de schouders en zette hem overeind. Wat is er? Welke duivel kwelt mij zoo? gromde Chmielnigki op slepeudeu toon. Sta op 1 Kom tot nzelven nutwoordde Wykowski. Men wil onderhandelingen aan knoopen 1 (Wordt vervolgd.) p

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1905 | | pagina 1