IN u turner 66
Zondag 20 Augustus 1905
28 j J aargang
Tweede Blad.
Van Amstel en IJ.
De Oorlog.
BUITENLAND.
Rusland.
Marokko.
BIN N EN Ij A NIvT
Kreta.
Noorwegen.
Provinciaal Nieuws
Katholieke Sociale Actie.
JLJt-
WAALWIJK.
Uitvoering te geveu door de Liedertafel
„Oefening en Vermaakop Zondag 20
Augustus, in hare zaal Musis Sacrum.
Aanvang 12 uur
Programma
Maueliefke Schellekens
Die Vesper Beethoven.
Via Crucis fia lucis Schwussig.
Sweigen der Nacht Kreutser.
met acc fur piano und bariton soli.
BAARDWIJK.
Concert te geven door de harmonie „De
Eendracht* uit Drunen, iu den tuin van
den heer H. Mulders. Entrée 10 cent.
Aanvang 5 uur. (Zie programma'*)
De zomer stilte. Naar buiten
Nieuw badhuis. „Iedere bloem
is 'n roos en iedere vogel'n vinkie"
Waar zijn onze gedachten
Voor mode en ie form.
duurt en herduurt 'teer 't er wat van gioeitkijkja nemen, 't Belooft iets bijzonders te
en dan blijft 't nog bij 'n halve in vat regel. worden op dit gebied raaif daarvan 'n
De hevige warmte, die zoovele weken
benauwend hing in de s'ad en je loo:r
maakte en te landerig om te werken, be
gint gelukkig over te drijven, 't Werken
kan nu weer frisch op I eginuen En 't is voor
urij etu pleizier om bij 't gezellig gaslicht
in m'n kamer, die zóó prettig is, als ze bij
een alleenloopend mensch maar zijn kan,
vóór de open balcondeur met 't uitzicht op
een van onze parken, waarvan de vijvers,
nu in den schemer als lichtende strepen
liggen tusscheu de diepdonkere hoornen,
om hier te zitten schrijven en de Waal-
wijkers en de andere lezers van de //Echo*
ervan te vertellen, hoe hel leven van alle
dag in de mooie AmstelsUd z'u gangetje
gaat.
Met de warmte gaat zoo langzamerhand
de stilte verdwijnen. De mee»te meoscben
hebben hun vacanties beetgehad en de
kinderen van de le, 2e en 3e klasseschool
zie je 's morgens tegeD negen in helder
gesteven en gestreken jurken en kielen
weer school-toe trekken. Die van de 4e
klasscholen, de kinderen der zeer welgestel-
den en rijken hebben tot 1 September vrij
en genieten nog van strand of boscb, want
in de stad blijft er van de tien hoogstens
één. 'l Is ver^zeud zooals die uittocht
naar zee en naar de bos'chen, het Gooi
in naar Bussum, Hilversum, Baarnde
kauten van Bloemendaal uit en vooral naar
Zandvoort, elk jaar grooter omvang aan
neemt. Wie 't maar even doeu kan gaat
in de vacantie van z'n kinderen van de
buitenlucht genieten. Dat wil zeggen vrouw
en kroost genieten, voor den man en vader
zijn deze dageu 'n ware beproeving
's Morgens moet hij vroeg op, om op tijd
in de stad bij zijr. zaken te zijn in een
restaurant moet hij ziju heil zoeken, als
hij wat te eten wil hebben, om tegen den
avond weer 'n kortere of langere poos in
den trein te slijten. En dat is dan nog
het gunstigste gevalis de afstand naar
het buitenverblijf wat ver, dau is het hoofd
des huizes genoodzaakt den nacht door te
brengen in een eenzaam huis op 'n bed,
slecht opgemaakt door het boodschappen
meisje, dat eiken moigen met 'n schaap
achtig gezicht komt vragen of er wat te
bestellen is
Zij, wier zakken zwaar zijn van het slijk
der aarde, nemen hun pakje op en gaan
de grenzen over om 't buiteulandsch mooi
te bewonderen. Dat er nog velen op reis
zijn, blijkt ook uit het typische feit, dat
Woensdag de uitgeschreven raadsvergadering
niet kon doorgaan omdat er ilechts 21 leden
tegenwoordig waren Onze vroede vaderen
schijnen dus ook aau 't genieten te zijn.
Als ze dan maar uitgerust terugkomen en
frisch aan den arbeid gaan, die ze in 't
belang van de stad te verrichten hebben,
zoodat ze niet meer van die gekkigheden
uithalen, als laatst met de aanneming van
't jongste tramtarief, waarover ze weken
zelfs maanden gedelibereerd hebben. Ten
slotte is er een warboel van gekomen, een
gecompliceerde geschiedenis, van wat ben je
me, waaruit de conducteurs zich evenmin te
redden wisteu als 't publi-'k dat kon. Aan
ingezonden proteatstukken in de kranten
geen gebrek, maar 't is nu eenmaal zoo en
tot nieuwe hervorming zal 't zoo spoedig
niet komen. Voordeel heeft de stad van 't
nieuwe tarief nog niet gehad. En 't is te
betwijfelen of 't ooit komt.
Zoo gaat 't met 'n massa dingen, eerst
Of 't zoo gek gain zal met de plannen volgend keer.
van de dezer dagen gevormde commissie tot
oprichting van een grootvolksbadbuis in
het Linaeuskwartier, 't gedeelte van de stad
tegen Watergraafsmeer aa-t 't Is te hopen
van niet want deze oprichting zou van groot
en algemeen volksbelang zijn. In zoo'n
warmen tijd, als er nu achler den rug is,
leer je badhuizen pas goed waardeereu. Er
zijn hier drie groote badinrichtingen, één
aan den Amstel, één aan het Y en één op
den Hoiligeweg, waar je voor de somma van
35 centen drie kwartier lang plassen mag.
Dus dat kan er nogal mee door. Maar voor
't volk is dit natuurlijk een te groote weelde-
uitgaaf en daar 'n mensch nooit te véél met
water kan morsen is 'n plan voor 'n nieuwe
gelegenheid waar de werklui baden kunnen
nooit genoeg toe te juichen. Er zitten
ferme mannen in de commissie, dus, wie
weetNou, als 't er is, ga 'k er 's 'n
Zalerdagavondbad halen.
Van de week fietste 'k 'n eindje door 't
Vondelpark, ons mooie park, waarop we zoo
trotsch zijn, 't geluk van moeders met kleine
kinderen, die er in sport en andere wa
gentjes worden rondgeieden 't geluk van
aankomende jongens en meisjes, die er ten
nissen achter het melkhuis en in stille
laantjes afspraakjes hebben't geluk van
de paard- en wielrijders, van wandelaars en
vau allen, die houden van groen en hoornen,
en wat frissche lucht, zoo sehaarsch in de
groote stad. 'k Zag er een nieuwtje. \au
verscheiden hoornen ziju bordjes gel angen
met den naam erop in 't Latijn en ook in
't Hollandsch. Dat is leuk voor de men
schep, want och het Ainsterdamsche volk
staat zoo vreemd tegenover de levende na
tuur. Daarvan kwam 'k voor 'n poosje nog
'n aardig of eigenlijk treurig «taaltje tegen.
Op 'u Zondig middig wandelde 'k op
den Linaeuswrg naar de groote uitspannings-
plaais Otfd-Roosenburgh. Da weg is ver
rukkelijk schoou en oud-Roosenburgh is
een reuzeutuin met oude, breede hoornen,
waaronder het na de ferme wandeling heer
lijk zitten is. Zoo Zondagsmiddags wande
len er dan ook tientallen menschen heen.
Vlak voor mij uit liepen 'n vader, 'n moe
der, arbeidtrsmenscheo leken 't, met drie
kinderen. Het jongste joggie, 'n ventje van
jur of zes, liep met 'n belangstellend
snuitje op de wilde peên af, die op het gras
langs den weg stond te bloeien. //Pa", riep
hij toen tegenwoordig zeggen de kinde
ren van de werkmenschen pa en ma, om
welke reden de bourgeoisie teruggekeerd is
tot het patriarchale vader en moeder*pa,
wat zijne dit voor bloinine „Och jonge",
rirp pa terug, kan-je dat nou uie zien, 't
zijne ommers roze", 't Kiud was tcvieden
met de explicatie. Waarom ook niet.
Ja,- 't is eigenaardig hoe weinig het stads
volk bloemen en planten kent. En daarom
is 'deze nieuwe""maatregel van 't Vondel-
parkbestuur heel goed, nu kunnen de men
schen tenminste de namen, van de hoornen
lezen. En dat ze 't werkelijk doen, daarvan
zag 'k tot m'n pleizier de bewijzen.
Heel zeker was 't niet geweest.
Want de stedelingen worden, tot hun
schande, hoe langer hoe oppervlakkiger. Hoe
het komt, of hun aandacht zich misschien
veraeelen moet op te veel dingen, 'k weet
't niet Maar oppervlakkig ziju ze en ge
dachteloos ook al.
Als je de lijst van op straat en in de
tram gevonden voorwerpen leest, sla je je
handen in mekaar, over de ontzettende ge
dachteloosheid van de menschen. Als je
leest en dit zuig ik waarachtig uiet uit m'n
duim dat in de laatste dagen onder nog
heel veel andere dingen gevonden is een
bovenstuk vau een kuustgebit, een ling met
sleutels, een zak tuinboonen. een h oge
zijden hoed, een hemd en een paar sokken,
veertien zegge veertien porte-monnaies met
en zonder geld, en zes parapluis wel,
is dat niet om paff vau te st3aD. We zullen
er maar het zwijgen toe doen en liever nog
gauw vertellen van het groote restaurant
„Palais Royal" op den voorburgwal, bij den
Dam", dat verbouwd is en zoo mooi ge
worden. 't Is een pleizier om er te zitten
en 'n potje hier te drinken. Eu om ook de
dames haar deel te geven: de uitverkoopen
zijn overal nog volop aan den gang, 't wan
delen in de groot" winkelstraten, Kal ver
straat, UtrechtBchestraat, Leidschestraat,
Nieuwendijk, nog meer het binnengaan in
de groote magazijnen om alle heerlijkheden
van dichtbij te bewonderen en een bescheiden
deel er van mee te dragen, dat is om in
daraestaal te spreken, hemelsch en dolletjes
wel, zijn dat niet de termen De vol
gende maand zal er in het Paleis voor
Volksvlijt een groote tentoonstelling gehou
den worden voor Mode en Reform. Waar
schijnlijk komt H. M. de Koningin er een
JAN VAN OVERKERK.
De Vrede
i«, sedert gisteren, niet nader gekomen, inte
gendeel is de kans nog minder geworden.
Den geheelen ocStend is beraadslaagd over
art. 9, dat betreft de betaling van een schade
vergoeding aan Japan. Geen van beide par
tijen wilde een duim breeds maar toegeven.
Het resultaat was dati ook, dat men het,
evenals art. 5, Sachalin, is overgestapt naar
art, 10, dat betrekkiug heeft op de overgave
van de geïnterneerde Russische oorlogssche
pen aan Japan.
Het is tamelijk zeker dat de nog overge
bleven artikelen zijn art. 11 betreffende de
beperking van de Russische zeemacht in het
Verre Oosten en art. 12 betreffende de toe
kenning van het vischrecht aan Japan langs
de Russische kust van Wladiwostok tot aan
de Behriag zee.
Ofschoon de art. 11 genoemde beperking
reeds door de feiten zelf eene beperking is
geworden, k n toch worden vermoed, dat
Rusland in een door een ander land voor
geschreven beperking niet zal treden.
In verschillende bladen wordt aan de
onderhandelaars goeden raad gegeven. J.ipan
moet dit doen, Rusland moet dat laten. Het
eenige gevolg daarvan is, dat de kolommen
dier bladen gemakkelijk gevuld worden.
De zittingen der conferentie van vandaag
waren gewijd aan de bespreking van arikcl
elf. Om drie uur hedenmiddag werd, daar
men niet tot overeenstemming kon komen,
d* vtrde.e behandeling uitgesteld. Artikel
waalf, betreffende het vcrleencn van vi ch—
recht aan de Japanners op de kust van Si—
be-ië, werd daarop met algemeene stemmen
goedgeke urd. De conferentie ging om 3 45
uiteen tot 22 Augustus's namiddags drie uur.
In die drie dagen tusscheuruimle worden «le
protoco'len opgesteld. De eindstrijd za! den
22sten aanbreken.
zers gestemd, d. i. ongeveer 6') pet. van de
thuiszijode kiezers. Dus is de stemming een
juiste uitdrukking geweest van de wenschen
van het geheele Noo-sche volk.
Misschien dat andere naties bij gelegen
heid dit voorbeeld volgen.
Over de beurtenissen in Bialystok schrijft
een ooggetuige in de Russ. Corresp.
De 12e Augustus was een der verschrik
kelijkste dagen in B alys'ok. 's Namiddags om
3 uur had zich op straat een menigte arbei
ders verzameld om te ciemonstreeren. Nau
welijks was een der sprekers begonnen of er
kwamen patrouilles aanstormen en de politie
werd gewaarschuwd. Bij het nadereu vau de
politie stoof de menigte uiteen, maar toen
een soldaat voor haar oogeu een zeer in
aanzien staanden vertegenwoordiger der
arbeiders had neergelegd, verzamelde de
menigte zich opnieuw en begon de soldaten
met steenen te werpen. Er werd ook een bom
geworpen, die intuSschen geeu schade aan
richtte. De Kozakken stormden nu voorwaarts
en begonnen een formeele slachting, die tot
laat in den nacht voortduurde. Met opzet
schoten zij op ongewapende voorbijgangers,
vrouwen en kinderen. De straten waren met
bloed overstroomd. Door de geopende vensters
werd iu de huizen geschoten. In een der
huizen werd een volkomen onschuldige grijs
aard, een Israëliet bij het gebed gedood.
Naar men zegt waren er 80 dooden en 200
gewonden. De meesten zijn Joden, maar er
zijn ook Christelijke arbeiders onder.
De Berliner Morgenpost meldt wit War
schau Hier zijn 10 officieren eo 24 onder
officieren, die weigerden naar het oorlogs—
terrein te vertrekken, ter dood veroordeeld
het vonnis kou evenwel niet worden voltrok
ken, daar de soldaten hunner compagnie
weigerden op hen le schieten.
Een manifest van den Czaar kondigt
aan de instelling van een raadgevend lichaam,
belast me: de uitwerking van wetsontwerpen.
Het zal iu Januari bijeenkomen.
Het ontwerp, dat de Nationale vergadering
instelt, is heden openbaar gemaakt. Zij wordt
gekozen voor vijf jaar. Hei ontwerp beschrijft
de samenstelling en de preogaiieveu der
vertegenwoordiging. Een reglement wijst de
provincies aan, die deelnemen aan de ver
kiezingen en de soorten van kiezers en ver-
kie baren. Het aautal gekozenen wordt
bepaald op 412.
Het bezoek van het Nederlandsche drietal
rchepen tezamen in den vergrootenden trap
ook wel een» eskader genoemd, aan Marokko^
wordt door de Franscheo druk besproken en
uitgelegd als eeu slaafsche dienst aan
Duitschland.
Op Kreta hebben Engelsche troepen en
opstandelingen samen gevochten.Een Eogelsch
soldaat is licht gewood een opstandeling
gesneuveld. Sedert 15 dezer is ook een ernstige
botsing tusschen Russische troepen en insur-
genten aan den gang.
Aan het Referendum iu Noorwegen hebben
ongeveer 872^000 man deelgenomen, d. i. van
de ongeveer 400 00O kiezers van wie men weet
dat zij thuis waren 93 pet Ongeveer 35,000
zeelui en anderen waren afwezig wegens den
korten termijn van voorbereiding. Bij de laat
ste ParlemeDlszittiiig hebben er 240,503 kie-
llofberiebtcn
Meu meldt uit den Haag:
Het aan het Hbld. ontleende bericht, dat
H. M. de Koningin waarschijnlijk reeds
Zaterdag naar Oldenburg zal vertrekken, is
geheel uit de lucht gegrepen en van allen
grond ontbloot- H. M. heeft geenszins het
voornemen in de maand Augustus het land
te verlaten
De Sjah van Perzië wordt niet op Het
Loo verwacht.
Atjeh
Blijcens bij het departement van koloniën
ontvangen telegraphisch bericht, sneuvelden
hij een nachtelijke overvalling van het bivak
en daarop gevolgden klewangaanval op een
patrouille in boveo-Badongan (onderafdeeling
Ta pa Toean) een officier en ze» Europeesche
militairen beneden dien rang, terwijl een
Europeesch militair gewoud weid.
De vijand liet 22 dooden achter.
Engclsch eskader te IJmuiden.
De bijzondere correspondent van Hbld.
seinde gisteren uit IJmuiden:
Tegen half tien kwam de directeur en
commandant der Marine, schout-bij-nacht
baron Sweerts de Landas Wyborgh, met
zijn adjudant en den chef van zijn «taf, kapt
luit, ter zee Hoven, aan boord der Everlsen
en werd met de gebruikelijke eerbewijzen
ontvangen.
Het was op zee kalm gebleven, doch lang
zamerhand kwamen eenige jachten uit en
een enkele stoomboot. Te kwarf voor tien
werd van den vuurtoren geseind dat de
Britsche vloot in zicht was Van de „Evert-
sen" was van de schepen echter nog niets
te zien.
Tegen tien uur werd van de „Semaphore*
de nadering van het eskader geseind. Een
kwartier later deed een breede rookstreek
in het westen iets ten zuiden Je Britsche
vloot vermoeden en door den kijkers waren
inderdaad de masten reeds te zien, een war
net van staken leek het. De pieren liepen
vol menschen, toen tegen half elf de flauwe
omtrekken van de schepen in de voorste
linie zichtbaar werden. Uit de haven stoomde
bevlagde sfoombooten met kijklustigen.
Mcoi was het oogenblik toen de Britsche
schepen wendden en met volle kracht recht
op de kust aanstoomden de reusachtige
bouw kwam daardoor op zijn best uit. De
donkergrijze gevaarten staken dof af tegen
de schalks tintelende zee.
Vooruitgaan zag men ze uiet, maar ze
werden gestaag grooter, ze groeiden elke
seconde totdat voor alle schepen na een
vlaggt sein op hetzelfde oogenblik een schuira-
kopje opspatte en ze even groot bleven.
JDe vloot was geankerd, de schepen wend
de en gaven hun flanken te zien.
Het eskader is sterk tieu harbette-schepen
eerste klasse (slagschepen), drie kruisers
tweede en derde klasse, vijf gepantserde
kruisers, een kruiser derde klasse en twaalf
torpedobootvernielers.
Het groote type schepen meet 12,000
ton en voert 16 kanonnrn van meer dan 10
centimeter met 3 lorpedo-lanceerbuizen. De
machines hebben 15,000 1. P. K. en de be
manning telt ougeveer 800 koppen.
Zoodra de vloot geankerd was begaf lui
tenant Prilevitz zich naar de „Exmouth*
om den admiraal te begroeten en hem de
dienst der Ned. marine aan te bieden.
Te een uur ging de schout-bij-nacht den
Britschen admiraal Wilson een welkomst-
bezoek brengen, welke daartoe alle vlagoffi
cieren van zijn eskader aan boord van de
„Exmouth* vereenigd had.
Schout-bij-nacht Sweerts de Landas Wyborg
was vergezeld door den chef Var. zijn stat
overste Hoven en zijn adjudant. Later op
den middag beantwoordden de Britsche admi
raal hel beleefdheidsbezoek.
Te half acht 's avonds dineerden de schout
bij-nacht, de commandant van de „Evertsen*
en vijf Hollandsche zeeofficieren aan boord
van de „Exmouth",
IJmuiden was volgeloopen. Elke trein
bracht meer menschen aande haven stond
zwart hoewel daar van het Britsche eskader
niet veel meer te zien was dan de schoor-
steenen der schepen en de masten men
vergenoegde zich met het zien binnen s'oo-
raen van de zwarte torpedoboot Vei nielers,
die dadelijk ua de officieele begroeting de
ankers hadden gelicht om zich te begeven
tiaar hun aanlegplaatsen voor de kleine
sluizen.
Er was aan boord van de „Ëvertsen*
een roep van bewondering voor de correcte
wijze, waarop de Britsche vloot voor anker
ging. Toen het sein was geheschen aan
boord van het admiraalschip, kwaineu te
gelijkertijd alle schepen voor anker.
De Engelsche officiereu hebben den Haag
bezocht waar hun door den minister van
Marine een diner werd aangeboden in Ams
terdam, waar admiraal Sweerts de Landas
Wyborg gastheer was, en Donderdagavond
was 't gala maal op 't Loo. De subalterne
officieren brachten een bezoek aan de om
streken van Haarlem. De manschappen vul
den de straten van IJmuiden en Amsterdam
't bracht zeer veel drukteallen waren
hoogst tevreden over de vriendelijke en
hartelijke ontvangst, en voor de groote
oelangstelling van het publiek waarvan
IJmuiden de goede vruchten heeft geplukt.
Hedeumorgen is het majestueuse eskader
vertrokken, zeker een goeden iudruk van
Holland medenemende.
Centraal Bureau.
Tot Ambtenaren op het Centraal-Bureau
van de Katholieke Sociale Actie ziju benoemd
J. W. Raité, Redacteur van Hel Centrum
vroeger Voorzitter van de Afdeeling Rotter
dam van den Ned. R. K. Volksbond, en
A. H. J. Engels, Voorzitter van den Bond
van R. K. Werklietlenvereenigiiigen in het
Aartsbisdom Utrecht.
Vermoedelijk zullen* zij half September
hunue werkzaamheden kunnen aanvangen.
Het Centraal Bureau zal gevestigd wor
den te Leiden, iu het kapitale huis Oude
Singel, 78. Daar er nog al eeuige werk
zaamheden iu verricht moeten worden zal
de plechtige opening waarschijnlijk eerst in
het begin van October kunnen plaats heb
ben.
Stichtingfonds.
Gelijk wij onlangs mededeelden, bedraagt
het Stichtingfonds thans bijna f25.000
Het Sticbtings-Coinité, dat deze som
bijeenbracht, heeft er tevens voor gezorgd,
dat deze gelden, ook in de toekomst, uiet
zouden kunnen gebruikt worden dau waar
voor ze werden g-vraagd en gegeven. Voor
dat het Comité ombonden werd, stelde het
daarom de Statuten vast voor eeue Veree
nig ing tot bevordering van de Katholieke
Sociale Actie in Nederland"lke, na eerst
de goedkeuring vau het Doorluchtig Epis
copaat verworven te hebben thans ook
Koninklijk zijn goedgekeurd.
Hierdoor heeft dus de Katholieke Sociale
Actie een Centraal Lichaam gekregen, dat
rechtspersoonlijkheid bezit.
In de oprichtings-vergaderiug werden be
noemd ;tot VoorzitterJhr. Mr. O. van
Nispen tot Sevenaer, tot Vice-Voorzitter
Mr. H. J. W. Pelster, en tot Secretaris
Penningmeester Mr. P. J. M. Aalberse.
Zooals bij aandachtige lezing der Statuten
duidelijk blijkt, is deze Vereeniging tot
bevordering van de Katholieke Sociale Actie
in Nederland"niets nieuws.
Zij is niet snders dau de Centrale Ver
gadering, welke bestaat uit de Adviseurs,
Voorzitters en Secretarissen van de Dioce
sane Comité's van de Kath. Soc. Actie,
benevens den Algemeene Adviseur en den
Algemeeneu Secretaris.
Do korte inhoud dezer Statuten is deze dat
't beheer van de bijeengebrachte en nog bijeen
te brengen gelden zal komen bij de Centrale
Vergadering. Dit doet natuurlijk niets af
aan de zelfstandigheid der vijf Diocesane
Comité's, die boveudieu haar eigen Diocesane
kas behouden.
Volledigheidshalve zullen wij de statuten
gelijk deze in de De Staatscourant worden
afgedrukt, de volgende week opnemen.
Waalwijk 19 Aug. 1905.
Telefoon.
Naar ons uit hoogst vertrouwbare bron
wordt medegedeeld zal onze gemeente zich
binnen zeer korten tijd in 't bezit der
telefoon met particuliere aansluiliugeu kunneu
verheugen.
Naar onze zegsman mededeelde, zal bin
nen twee maanden de geheele aansluiting een
feit ziju en zullen gesprekken kunnen worden
gevoerd.
Postkantoor.
Uit bovenstaand bericht ziet men dat de
telefoon-aanslniting nog aan 't. oude post
kantoor zal plaats hebben. Dat is ook maar
gewenscht, wijl we anders nog eeu heelen