ummer 85. Donderdag 25 October L905. aargang A, Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. ii. tnii nu/«win AN TOON TIELEN, buitenland. Duïtschland. België. Spanje. ltusland. Portugal. FEUILLETON. I T <i K V E K Afschaffing der tienden. Breda. Spoorwegstakiüg. OMSïT^ en lansslriJlsckf Ceersef» Dit Blad verschijnt W o e n s d a g— en Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 8 maanden fU.~5. Franco per post door het geheele rijk f 0.90. Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever. De Arnh. Cl. bevat haar medewerker V. een artikel handelend over de tienden. Overblijfsel uit oude tijdeu, toen dit recht „llicht zoo schadelijk niet werkte is het ret onze huidige rechtsopvattingen volko men in strijd en staat het vaak eene ge dode ontwikkeling van het landbouwbedrijf I den weg. Zonder eenige vergoediug of inspanning lijnerzijds t-ch, wordt de tiendhelfer ver dikt door de vermeerderende opbrengsten j,r tiendplichtige landen en de eigenaar „n deze moet het gedoogeu, dat een ander d»n hij gaat strijken met een deel der vruch- ii van zijn arbeid en vlijt. Dat daardoor menig eigenaar van zulk |,nu nalaat het meest voordcelige of geschik- te gewi>s te verbouwen, omdat daarvan tiend „rschuldigt zou zijn, of eene wenschelijke Terbetering van zijn grond of van zijn be drijf uiet onderneemt, daar hij daarvan toch niet het volle genot zal hebben, is niet illeen voor hem, maar ook voor 't algemeen een belangrijke schade. De Wet van 12 April 1872 heeft eenige verbetering gebracht; sedert hare inwerking treding zijn tienden var een kapitaal-waarde ran meer dan 9 millioen afgekocht, maar volgens een matige en bij gebreke van vol ledige gegevens ongetwijfeld te lage schat ting, hebben de thans nog bestaande tiend rechten een kapitualswaarde van ver over de *0 millioen gulden. Een radicale verbetering ii van de bestaande wet niet te wachten. De schrijver verwacht, dat de arbeid der commissie, die op verzoek van het Neder- landsche Landbouw-Comité het vraagstuk der tiendaffschaffing heeft onderzocht, den grondslag zal vormen van de door de re geering in uitzicht gestelde nieuwe wette lijke maatregelen tot afschaffing van het tiendrecht. Deze commissie verdient zijns inziens grooten lof voor de beginselen, waar op zij haar ontwerp doet steunen. ?Iet eerste beginsel is, dat waar een ver- mogensvorm schadelijk blijkt te zijn voor het algemeen welzijn en bestaande maatre gelen, om daaraan een einde te maken, niet afdoende bevonden worden, het ingrijpen van den wetgever gerechtvaardigd is en wel niet enkel zoo, dat hij zijn steun verleent aan belanghebbenden om zich zeil te helpen, maar zoo noodig ook door zelfstandig en eenzijdig regelend optreden. Onaantastbaar heid dus van eigendomsrechten alleen bin nen de grenzen door het algemeen belang getrokken, niet maar in dien zin dat bet recht van den eenling moet wijken voor dat dtr gemeenschap, die zijn go. d voor hare doeleindeu-u»»dtg heeft onteigening ten algemeen nutte. doch ook dan, wanneer de geheele aard en strekking vsu een ver mogensrecht met de belangen der gemeen schap in strijd komt. Het tweede beginsel zou men kunnen uitdrukken door de stelling, dat opheffing van recht gepaard moet gaan met tchade- vergoeding. Het is niet de schuld des tiend- heffers, dat zijn wettig bestaand recht voor h t algemeen schadelijk blijkt te werken en daarom komt hem vergoeding toe voor zijn rechtsverlies. Nu op zoo mcenig gebied, aldus besluit- de schrijver, de Staat geroepen wordt in de maatschappelijke tn rechtsverhoudingen in te grijpen, is het van groot belang, die twee beginselen door gezaghebbende mannen te zien gehuldigd. WAALWIJK. Advkrtjcntiün 1—7 regels f Ü.ÖU daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een g-oot aantal regels en advertenties bij abonnement worden speciele zeer voordcelige contracten gesloten. Reclames 15 cent per regel Voor den opengevallen zetel vau Breda werden verschillende namen genoemd. Er kon echter door de R K. kiesverec- uiging maar één candidaat worden gesteld en die candidaat is, gelijk men weet, de heer Boogaard t. Dat daardoor zekere teleurstelling is ge wekt bij hen, die ook op de nominatie stonden, kan geen verwondering baren. Mear nu doet zich het zonderling ver schijnsel voor, dat een tweetal Van hen open lijk hun teleurstelling luchten. In het Dagblad v. Noordbraband schreven zij ingezonden stukken, waarin de een ver klaart, dat hij zich nu voor goed uit de politiek terugtrekt en de ander ironisch mededeelt, dat bij wijze van „erkentelijk heid" alle functies neerlegt, door hem in katholieke organisaties bekleed. Deze laatste is Mr. Pelster. Met de grootste verbazing hebben wij van deze stukken kennis genomen, een ver bazing, zoowel gewekt door den inhoud als door de onderteekening. En wij vragen ons af, wat er van de katholieke partij worden moet, wanneer dit voorbeeld navolging vindt 1 De Eetit Bleu gaat nog altijd voort met zijn serie artikelen oter de noodzakelijkheid, dat België en Nederland een verbond slui ten. De schrijver wil een interparlemen taire conferentie om de mogelijkheid in hoeverre samenwerking tusschen de beide landen mogelijk zou zijn, te onderzoeken. l)e Petit Bleu heeft minister De Meester ondervraagd aangaande een econo misch en verdedigend verbond tusschen Nederland en België. De heer de Meester gaat in beginsel met dit denkbeeld mede, onder voorbehoud van de wijze waarop. Hij noemt de toenadering tusschen de twee landen wenschelijk. Ü9 heer Tydeman, leider van de oud liberalen, eveneens door de Petit Bleu on dervraagd, verklaart zich voorstander van een interparh militaire bijeenkomst tusschen Nederland en België om de zaak te regelen. De president der Fransche Republiek is veilig en wei in Madrid aangekomen, heeft er na een bezoek aan het Escuriaal, kran sen gelegd op de graven van koning Alfons XII en van de prinses van Asturiè. Er was een groote menigte op de been, die den heer Loubet luide toejuichte. In den na middag hebben hij en de heer Rouvier een bezoek gebracht aan de koningin-moeder, de infante Maria Theresia e» prins Ferdi nand. Daarna kwamen de infant Carlos en de infante Isabella aan de beurt. De president schonk hit grootkruis vau het Legioen van Eer aan prins Ferdinand van Beieren en de aüdere onderscheidiugsteeke- nen auu de ministers. Het huwelijk van prins Eitel Fricdrich zal vermoedelijk op denzelfüen dag plaats hebben als waarop de zilveren bruiloft van het keizerpaar zal worden gevierd, d. i. op 27 Februari. Binnen enkele weken zullen den Rijksdag plannen bereiken voor de uitbrei ding van de vloot, die nu, zoo kort na de onthullingen iu de Fransche bladen, wel minder tegenkanting zullen ontmoeten dan anders. Geleerd door de ervaringen in den Russisch-Japausche oorlog zal de. regeering voorstellen 80 nieuwe torpedojagers aan te schaffen, waarvan er in het volgend jaar al 40 op de werf gezet zouden moeten worden Verder is het plan nieuwe torpedobooten en pantserschepen te laten bouwen, de laatste van 16000 en 17000 ton groot en zes heel groote gepantserde kruisers. tteldenroman van HENRYK SIENKIEWICZ voor De Echo van het Zuidenvertaald door H DERDE BOEK. HOOFDSTUK XXI. Te Lissabon is gisteren uit Porto een telegram ontvangen, meldende dat het stoomschip „Meteor* ten zuiden Yan die haven vergaan was. Het bekende stoom schip Meteor vau de Hainburg-Ainerika-lijn zou vaudaag met 136 pleizierreizigers te Lissabon aaukomen. Alle nadere bijzonder heden ontbreken. Aan de kust stormde het sedert Zondagavond. Als er een land is, waar men opkijkt, in eens, vol belangstelling, bij het woord spoorwegstaking, dan is het ons land. Wij weten, wat een spoorwegstaking is, iu oorzaken en gevolgen, wij kennen ook haren aard, die weinig gemeen heeft met een slaking, een sociaal middel van ver weer, maar die eeu aanval is op de welvaart van het land, een politieke misdaad. En daarom zijn wij het ook die mtt bizondere belangstelling lezen de berichten uit Rusland over de spoorwegstaking, die gisteren bekend werd en zich sedert nog sterk heeft uitgebreid. De telegrammen luiden ClIARKOF, 23 Oct. De Petersb. Tele- graaf-agentuur meldt, dat sedert heden morgen op alle spoorweglijnen de algemeeue staking is uitgebroken. Ook in de spoor- wegbureaux is het werk neergelegd. MOSKOU, 28 Oc De Petersb urgsche Telegr.-agentuur meldt, dat in de gisteren gehouden vergadering besloten is de werk staking der spoorweg-beambten voort te zetten, totdat alle eischen ingewilligd en de gevangen genomen leden van den bond van spoorwegambtenaren in vrijheid gesteld zullen zijn. Heden kwamen hier 40 brigades van de (98) Maar, wat deed hij te Wlodawa? Hij ging naar Wolhynië doch zijne won den waren wederopeugegaan en daar moest hij rusten. En hij was ongerust: nik had brieven, rei hij en ik ben ze allemaal kwijt zoo men bij ongeluk wist, wie ik ben, zou men mij gauw naar de andere wereld zenden de eerste de beste commandant kan mij gevangen nemen". «Goed dat ik het weet" dacht ik, maar ik antwoordde «Wees voorzichtig reken op mij ik zal u helpen". Hij was mij dank baar en beloofde mij rijke beloouingen. nik heb geen geld, zei hij, maar ik kan u de edel- ateenen geven, die ik bij mij heb: maar be loof mij een dienst". Ah, nu komen we aan de prinses zei Wolodowski. Juist Toen hij me gezegd had, geen geld te hebben, verloor ik de weinige sym pathie, die ik voor hem had. nik ben ziek, mijn jongen", ging hij verder nik ben niet sterk genoeg om te reizen. De reis, die mij wacht, is moeilijk en lang Wilt gij in mijn plaats gaan?" «Waarheen?" nNaar Rasz- kow Zij, die ik aanbid, is bij llordyna, de toovenares, de zuster van Doniec- Hertogin Wisnowiegka is niet met meer rijkdom om ringd, kostbare stoffen, zeldzame tapijten. Ter zake riep Zagloba. vooruitMaak Gij kuut begrijpen, antwoordde Rendiane, hoe blij ik was met deze mededeeling. Maar ik laat niets merken. Onverschillig vraag ik hem: nWeet gij zeker, dat zij er nog is'? want het is lang geleden, dat gij er haar ge bracht hebt". Hij zwoer, dat de toovenares, hem gehoorzaamde als een hond. «Zij zou haar tien jaar bewaken, als het moest". Terwijl Rendiane vertelde, beefde Zagloba als in eene koorts, Wolodowski knikte met het hoofd, als begreep hij alles, Longinus hield de oogen ten hemel geslagen. Ik hield mij, alsof ik aarzelde Wat zon ik daar gaan doen? De duivel huisde er „Ga, ik bezweer het je 1" hernam Bohuu „wanneer ik Wolhynië kan bereiken, laat ik mij naar Kiew dragen, waar ik de onzen zal vinden. Ga en zeg aan de toovenares, dat zij de prinses brengt naar het klooster der Heilige Maagd, te Kiew, aanstonds Bij St. Nikolaas! Ik heb aanstonds ge dacht, dat Yerlioz loog zei Zagloba Neen, in het klooster der Heilige Maagd... «Ik zal je een vrijgeleide geven vervolgde Bohun, „een ring en een mes. Hordyua weet, wat dat beteekentzoo hebben wij afge sproken. Gij gaat met haar naar Kiew Vrees de Kozakken niet, maar pas op voor de tar taren In de ravijn liggen gouden dukaten de toovenares weet ze ligt en neem die mee.. Oh l" Iu Godsnaam, gal Hij weende bijna. Ik moest zweren, dat ik gaan zou ik zwoer, doch iu mijn biunenste dacht ik „Ik ga, maar met mijn meester 1" Toen gaf hij mij don ring, het mes en al de edelsteenen, die hij bij zich had Ik nam ze aan, waarachtig zij zijn beter aan mij besteed, dan aan een schurk. Daarna beschreef hij, iu alle onderdeeleu, de ligging van de ravijn en de omstreken- Ik zou den weg geblinddoekt vinden, .trouwens, gij zult er U gemakkelijk van kunnen overtuigen, want ik veronderstel wel, dat wij de reis ea- men zullen maken. Ja, morgen aan den dag bevestigde Wolodowski. Morgen? Vandaag, van nacht nog... Ik zal maken, dat de paarden gezadeld zijn, voordat de zon opgaat! Ah! lachte Zagloba, Krétuski kan trotech zijn op zijn dienaar Maar nog eens wat hebt ge met Bohun gedaan vroeg Wolodowski. Ik moet zeggen, dat het mij moeite kostte, hem mijn dolk niet iu de keel te steken. Maar een zieke dooden Dat is beulenwerk Toevallig was echter commandant Rogowski met zijn regiment te Wlodawa. Ik ga aan stonds naar hem toe en zeg „Gij kunt hier de hand leggen op Bohun, een der gevaarlijk ste aanvoerders van den opstand. Een gced verstaander heeft maar een half woord noodig Ik denk, dat hij hem opgehangen heeft. En Rendiane begon te lachen voldaan over zich zelveu. Groot was zijne verwondering, toen allen rondom hem zwegen en afkeurepd het hoofd schudde. Zagloba bromde eindelijk tusschen zijn tanden„Enfin, het is zoo Wolodowski zei niets. .Longinus, du een pijn lijke stilte, merkte ernstig op Vriend, ge hebt geen reden om te pochen op je gedrag. Uoezoo? Ilad ik hem dan moeten ver moorden Dat was niet beter geweestmaar ik geloof, dat ik liever een moordenaar was dan een Judas. Wat zegt U Heeft Judas een opstan deling overgeleverd aan de Romeinsche sol daten Bohun is de verwoede vijaud van onzen koning en van de republiek Dat is zoo maar gij hebt daarom niet beter gehandeld Eu hoe noemt ge dien commmandant Rogowski De vijand van Jan de handlanger dei- spoorwegtroepen aan, ter uitoefening van deu locoinotiefdienst op de lijn Moskou Kasan. De minister van verkeersmiddelen, prins Chilkof, trachtte gisteren twee uur lang tevergeefs de machinisten te bewegen den arbeid te hervatten. Slechts een enkele was over te halen en vertrok met den minister op de locomotief van een vertrekkenden trein naar Rjasan. MOSKOU, 23 Oct Op den spoorweg Moskou—Windau is het verkeer gestaakt. De spoorweg verbinding tusschen Moskou en andere steden van het rijk is geheel en al gestremd. PETERSBURG, 23 Oct. I)c dienst op de Nicolaibaan is gestaakt; de trein van 5 uur van Moskou naar Petersburg kon niet vertrekken. Tot alle eiscben ingewilligd en de ge vangen leden van den boud in vrijheid ge steld zullen zijn. Zoolang wil men staken. liet is de vraag, de luide vraag, of dat zul kunnen worden volgehouden, maar de bedoeling is toeti zoo. De bedoeling is nieteen onderzoek uit tc lokkeu naar de vraag of de eischen billijk zijn en de bondsledeu onrechtmatig gevangen zittenrecht of billijkheid is bijzaak voor de mannen der revolutie. Ze willen hun zin. En offeren daaraan dc welvaart des lands de belangen van alle anderen op. En nog steeds breidt dc staking zich uit. Telegrammen van hedennacht duiden aan dat de staking zich op alle lijnen uitbreidt, ook post- en telegraafdiensten, dc apotheken sluiten zelts. Thans wordt de formeelc eisch van allen, „staatkundige hervormingen en waar borgen, grondwettige volksvertegenwoordi ging- In Warschau staken ook groote fa brieken; er zijn 40,(JOU stakers. De toestand is hoogst ernstig daar door do stilstand der verkeersmiddelen, de levensmiddelen opraken, De vleeschprijzen stijgen voortdurend. Melk, eieren zijn reeds uiet meer te krijgen. Wat zal de regeering doen; de toestand is verschrikkelijk. Het valt me te zwaar Best mogelijk, maar het moet. Gij moogt meegaan als wij vogels uit gaan halen. Welaan, ik zal blijven A la bonne heure Ga zitten dat ik IJ omhels. Maar nog iets, en van nel hoogste gewicht aan niemand iets zeggen op eere- woord Op eerewoord 1 herhaalden allen iu koor. En nu, verheffen we onze harten tot God! tegenpartij gromde Longinus. Kom, wij hebben geen tijd te verliezen Go'l zendt ons Rendiane. Hij zij er voor geloofd De hertog is niet hier dus zullen wij genoodzaakt zijn, zonder zijne toestem ming te handelen.' Met den dageraad gaan wij op weg, Michel, ik eD Rendiane. Gij vriend Longinus, regel alles te Zbaraz. Uwe in het oog loopende gestalte en naïviteit kunnen ons slecnts verraden. Waarachtig niet, makker ik reken er op, mee te gaan Wilt gij, dat wij slagen? Blijf dan Die u eens gezien heeft, vergeet u niet meer en gij hebt Poulian gewurgd teu aanschouwe van het gansche gepeupel tan Krywonos Blijf dat is voorzichtiger HOOFDSTUK XXII. Bij het kriekeif van den dag gingen de drie vrienden op weg, toen zij buiten de muren van Zbaraz waren kocht Zagloba vijl goedo l'o- dolische paarden en wijde Kozakkenmnntels. Rendiane werd belast met do bagage. 1 oen alles in gereedheid wob, zetten zij huuue reis voort, na eerst de hulp te hebben iuge- roepen van den goeden St. Nicolaas, patroon der moagdeu. Men hield hen voor atamans. Meer d tu eens kwamen zij iu botsing met Poolecbe troepen maar stesds Blaagdo Zagloba er in, hunne identiteit vast te stellen. De lente wekte de steppen uit den winter slaap, deed gras en bloemen groeien over de lijken. Wolodowski zong minneliedjes Zag loba rekte zich behaaglijk uit op zijn puard, als een kat in de zon. Goddelijk zei hij tot den kleinen krijgsman. Na wijn en hydrommel is er niets, dat onze oude beenderen meer ver warmt dan die mooie zou. Ik vrees maar één ding, Micheleene ontmoeting met de Tartaren. Rendiane mengde zich in het gesprek. - Het zijn niet alleen de Tartaren, die wij te duchten hebben. Bohuu heeft mij gezegd, en ik vergat het. U mede te deelen, dat de ravijn, waarin wij moeten nederdalen, door helsche machten wordt bewankt. Hordyua is eene beroemde toovenaresMisschien hebben de duivels haar reeds gewaarschuwd. Drommeu vampyrs beschermen de ingangen der ravijn. De helsche geesten mogen met Bonun en zijne toovenares zijn, antwoordde- Wolo dowski, wij hebben de engelen des hemels op ouze hand ik doe eene gelofte, zeven blanke waskaarsen te otteren aan deu aartsengel Mi- chaël. Ik voor mij doe er ééne bij, verklaarde Rendiane, om door mijnheer Zagloba niet meer met de eeuwige verdoemenis gedreigd te worden. Het kleine gezelschap trok langs steden, dorpen, hofsteden en heuvels. Nu trokken zij door de plaats, waar Wolodowski Zaglo ba verlost had uit de handen van Bohuu. De reizigers vermeden de herbergen, en brachten den nacht meestal midden in de vlakte onder den blooten hemel door. Wanneer zij wacht hielden vertelde Zagloba zijne avonturen en heldendaden. Out moet teu zij benden Kozakkeu, dan werd h<*t vrijgeleide van Bohuu vertoond Soms ook vond ZagUba het voldoende om den eersten don besten, die hem ondervroeg, te antwoorden met een schop tegen de borst. Om zóó te handelen moesten het wel hooggeplaatste atamans zijn Burlay, Krywonos, misschien, ja zelfs (Jhuiielnigki in persoon Eu de Kozakkeu ondervroegen hen voor namelijk over Bohun. Leefde hij nog? Want het gerucht van zijn dood was doorgedrongen tot Yahorlik, tot do watervallen van den Duiepr. Eu toen Zagloba hun mededeelde, dat hij genezen was van zijne wouden, dat zij door hem waren uitgezonden, kende hun vreugde geen grenzen meer. Men omhelsde de reizigers, men vierde feest men opende voor hen harten en beurzen en Rendiane liet niet na, daarvan rijkelijk te profiteered Te Yarapol w. rdeu zij ontvangen door Burlay, een der beroemdste hoofdmannen der Kozakken. Deze Burlay was het, die vroeger Bohuu onderricht had gegeven iu den wapen handel samen waren zij langs het strand der Zwarte'zee doorgedrongen tot Sinopehij beminde hem als zijn eigen zoon. Toen Ren diane hem dan ook mededeelde, dat zij Bohuu iD Wolthyuie zouden tretteu, liet hij hun gebraden ossen- en schapenvleesch voorzetten vu schonk wijn en brandewijn hij stroomeu. De oude hoofdman, dronken van vreugde juichte en jubelde. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1905 | | pagina 1