Nummer 92. Zondag 19 November L905, L8e Jaargang, Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. Eerste Blad. 'li; viiii i tc imm. AKTOOK TIELEIf, Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen. LANDBOUW^ FEUILLETON. lTGEVElt: De Vereeniging va.n den tl. Vin een ti us van Paulo De Katholieke Sociale Actie. "«tui De Echo van r:.vv-:vT \r-.- WaalvQksthe eu liiigslraitsrhf Courant, Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond Abonnementsprijs per 3 maanden f0."5. Franco per post door het geheele rijk f 0.90. Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zenden aan den Uitgever. WAALWIJK. Advkrtkntikn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een g-oct aantal regels en advertenties bij abonnement worden spccirle zeer voordeelige contracten gesloten. Reclames 15 cent per regel jbiiiiii naili—ii in r nrwrr m i MKuwwoMMawcA EN Het komt mij, èn als vincentiaan èn als donateur der K. S. A., niet ondien stig voor een enkel woord in 't midden te brengen over de verhouding tusschen bovengenoemde lichamenl En om dan maar dadelijk met de deur in huis te vallen, wil ik direct beginnen, met hier mijne teleurstelling uit te drukken dat in ons land nog 'de meeste conferen- tiën meenen van de K. S. A. van-verre te moeten blijven. Sporadisch heeft er zich hier en daar wel een conferentie bij aangesloten, doch als eene algeheele aansluiting schijnt het niet te kunnen komen. Nu meen ik wel te kunnen be grijpen, waarom zich de meeste confe- rentiën niet aansluiten. Immers, in de rondgaande brieven van wijlen den on- vergetelijken Algemeenen President, den heer Ad. Baudon, is door dezen hoogst- verdienstelijken en helderzienden man meer dan eens gezegd, dat de confe- rentiën èn niet te veel op het terrein der openbaarheid moeten treden èn zich direct of indirect buiten de staat kunde en de politieke bemoeiingen moeten houden. Dit verstandig advies getrouw, heeft zich werkelijk de St. Vin- centiusvereeniging, ook in ons land van de staatkunde en politiek weten los te houden. Maarmag ik zoo vrij zijn op te merken, dat de K. S. A. noch met staatkunde, noch met politiek iets heeft uit te staan. Onze K. S. A. kon evengoed werken onder een monar chaal als een republikeinsch stelsel en wat de politiek betreft, het is toch van algemeene bekendheid, dat zuivere po litieke vereenigingen als b. v. R. K. kiesvereeniging en politieke propagan- daclubs op den uitdrukkelijken wensch van Z. D. H. den Aartsbisschop buiten de organisatie staan. Hieruit volgt m. i. logisch, dat de St. Vincentiusvereeniging zich gerust als zoodanig bij de K. S. A. kon aansluiten. Trouwens, dat is reeds bewezen door de aansluiting van enkele conferentiën. Ware dit irieglementair of tegen den geest der vereeniging ge weest, onze Hoofdraad zou zich niet onbetuigd hebben gelaten. Hiermede de lastige grondwetsquaes- tie (letter en geest van het algemeen reglement) opgelost zijnde, zou ik nog een stap verder willen gaan en durven beweren, dat het juist op den weg ligt der St. Vincentiusvereeniging, om zich bij de K. S. A. aan te sluiten. Om dit te bewijzen, wil ik even in 't kort den werkkring der St. Vincentiusvereeniging belichten. Deze is in hoofdzaak wel van charitastischen aard (het ondersteu nen van behoeftigen) maar in den loop der tijden is ook de St. Vincentiusver eeniging niet aan evolutie kunnen over komen. Immers, bestond aanvankelijk het doel der St. Vincentiusvereeniging in het weldoen der armen, zoowel op materieel als op zedelijk gebied, lang zamerhand is de vereeniging ook aan zuiver katholiek sociale actie gaan doen. Men leze hiervoor maar het verslag van het «Congres der Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo4 in Nederland, gehouden te 's-Gravenhage op 6, 7 en 8 Augustus 1901. Hierin treft men onder de behandelde onderwerpen aan Liefdewerk der hui zen* Werkverschaffing* «Secretariaat der armen* «Liefdewerk van den H. Franciscus Regis* «Bestrijding van het Drankmisbruik*. Voor den oningewijde eenige korte verklaringen Het liefdewerk der werk- liedentuinen bestaat hierin, dat de St. Vincentiusvereeniging grond tracht te krijgen om dezen aan werklieden tegen een zeer matige pacht in gebruik te geven, opdat de werkman in zijn vrijen tijd zijn tuin bewerkt en zoodoende zijn eigen groenten tracht te teelen, o. i. een vorm van sociale actie. Het woord werkverschaffing zegt op zich zelf reeds genoeg en niemand zal zeker willen betwisten, dat dit ook een sociale zending der liefde is. Het secretariaat der armen is als 't ware een informatiebureau voor de armen, waaraan deze kunnen verzoeken brieven, aanvragen en verzoekschriften op te stellen. Hoe practisch zou deze instelling met het algemeene informatiebureau der K. S. A. in verbinding gebracht kunnen worden. Het liefdewerk van den H. Francis cus Regis wil in hoofdzaak aan onbemid- delden, onverschillig van welke geloofs belijdenis of nationaliteit, kosteloos den weg wijzen tot verkrijgen van de door den wetgever voor het aangaan van een wettig en kerkelijk huwelijk vereischte stukken. Behoeft het nader betoog dat dit mooi liefdewerk niet alleen op zedelijk gebied gunstig werkt, maar ook op maatschap pelijk teirein? Immers, door het wet tigen van huw elijken krijgen niet alleen de vrouwen aanspraken op het familie recht, maar de kinderen bekomen ook de noodige aanspraken op de vermogens rechten enz. Over de bestrijding van het drank misbruik in verband met de St. Vin centiusvereeniging, vooral daar, waar deze zich tot taak stelt huisbezoek te doen bij gezinnen, nog wel niet direct vallende in de termen van bedeeling, maar die door ergerlijk drankmisbruik dreigen ten onder te gaan, ten einde door liefderijke waarschuwing te trachten het verval tot armoede te voorkomen, zal zeker wel niet veel behoeven opge merkt te worden, dat dit ook een vorm van sociale actie is. Welnu dan «als de sociale zending der liefde, die Charitas heet*, gelijk het professor de Groot zoo mooi uitdrukte, de St. Vincentiusvereeniging reeds lang op hetzelfde terrein gebracht heeft, als waarop de K. S. A. zal werken, wat kan dan de conferentiën nog tegen houden, om zich bij deze grootsche or ganisatie der katholieken aan te sluiten Waar beiden beoogen verheffing onzer geloofsgenooten zoowel op zedelijk als stoffelijk gebied, daar meen ik, dat deze beide lichamen niet naast, maar met elkander dienen te werken. Bovendien, de zelfstandigheid der conferentiën als zoodanig wordt door aansluiting niet in Heldenroman van HENRYK S1ENKIEW1CZ voor De Echo van het Zuidenvertaald door II VIERDE BOEK. HOOFDSTUK II. (105) D« strijd tuBschen die twee helden zou lang en hardnekkig zijn het resultaat kon niet twij felachtig rijn. De hertog van Lubuié en Wis- owiecki had het bevel over 15,000 manschap pen, als men er zelfs de lastdragers bij telde. Achter den bevelhebber der boeren, kwam het volk dat woonde tusschen den Don en den Donau, de horden uit de Krim van Nohaï en Dobroutchade oeverbewoners van den Dniestr en Dniepr met de bewoners der vlakten, der bosschen, moerassen, dorpen, steden en burchten velen van hen hadden dienst geno men in de gelederen hunner heeren of den koning, er waren er ook onder vanen die kwamen uit Kaukasië, Walachije, Turkije, Roeraenieërs, en zelfs Bulgaren en Serviërs. Een handvol menschen tegen honderduizenden, een eilandje tegen de zee 't Was niets bijzon ders, dat menig hart beefde en dat men niet in de stad alleen, maar ook in de geheele landstreek en de geheele republiek, hier het graf zag gegraven voor deze groote krijgers en hun grooten aanvoerder. Zoo dacht er blijkbaar ook Chmielnicki over want nauwelijks waren de vuren in 't kamp der opstandelingen aangelegd, of een kozak verscheen voor de vestingen, zwaaiende met de witte vlag, terwijl bij op zijn trompet blies. Van de zijde van den hetman, voor her tog Yaréma. zeide hij In tegenwoordigheid van den grooten mees- gebracht, stend de kozak verstomd, zijne beenen schudden. Wie zijt gij vroeg de hertog, hem met zijne bruine oogen strak aankijkend. De man sprak angstig Ik ben Sahol, Ik kom van wege den hetman. Wat komt ge me vertellen De man begon te groeten en zijne knieente buigen tot aan de hielen van Yaréma. Vergeef mij, almachtige meester ik zal zeggen, wat men mij opgedragen heeft 13 te zeggen. Ik ben niet verantwoordelijk voor deze woorden. Spreek vlug. De hetman heeft mij bevolen u te zeggen dat hij te Zbaraz als gast is aangekomen en U morgen in 't kasteel een bezoek zal komen brengen. Zeg hem dat de feesten voor zijne ont vangst niet morgen maar heden zullen plaats hebben, hernam de palatiju. Werkelijk een uur later begonueu de mor tieren salvos af te geven vreugdekreten weerklonken en het geheele kasteel was Echit- tereud verlicht. Op dit geraas kwam de khan uit zijn tent in gezelschap van zijn broeder Nourreddinj, de vizier Gala, van Tuhay-Bay en verschillende dignitarissen en liet Chmielnicki roepen. De hetman kwnm direct hoewel hij reeds wat dronken was; hijging volgens den ritus zitten, raakte met zijn handen voorhoofd, mond en borst aan eu wachtte af 't geen gevraagd werd. Langen tijd bekeek de khan het kasteel, schitterende als een reusachtige lantaarn en hij schudde met het hoofd. Eindelijk zeidu hij, terwijl hij met zijn vinger derwaarts wees Hetman der Zaporogen. wat is dat daar? Almachtige Tsaar daar viert de hertog Yaréma feest. Hij feest? De lij keu van morgen willen vandaag eerst rog eens feest vieren, hernam Chmiel nicki. Nieuwe schoten knalden, de klank der trom petten klonk duidelijker, en het lawaai werd goed hoorbaar in de ooren van den khan. Er is mr.ar een God murmeldehij, maar er schijnt een leeuwenhart in dien man te zitten. Eu na een oogeublik stilte voegde hij erbij Ik ben met u maar zou liever met hem zijn. Chmielnicki beefde. Hij moest de onmis bare vriendschap van den Tartaar duur beta len eu was nog niet eens zeker van zijn ver- schrikkelijkeu bondgenoot. Bij den minsten wensch van den khan konden al die horden zich tegen de kozakken keeren, die dan zonder pardon verloren waren, Zeker, als 't er om ging om te moorden en plunderen, dan was de khan blij met hem te ziju. Maar en de hetman wist het te goed als prins bij de gratie Gods, schaamde hij zich wel om mee te doen met de opstandelingen tegen hun wetti gen vorst en aan de zijde van den elleudigeu Chmiel te staan tegen een man als Wisnio- wie$ki. Groote vorst zeide de hetman. laréma is uw vijand. Hij is het, die aan de menschen vau uw ras de gronden langs den Dniepr gelegeu heeft outuomen, hij heeft de tartaarsche priu6en opgehangen als wolven, hij wou de Krim overweldigen. Eu gij dan, zeg mij, hebt gij mij nooit last veroorzaakt Ik beu uw slaaf. De vale lippen van Tuhay—Bay sidderden. Hij had onder de kozakkeu een doodsvijand, een echt tartarenvreter, in wiens handeu hij eens bijna gevallen was. Hij gromde Burlay Burlay Tuhay—Bey, zeide Chmielnicki, op bevel van den wijzeu khan, hebt gij en Burlay 't vorig jaar toch vrede gesloten, toen gij ge wapend tegenover elkander stond. Een nieuw artillerie—salvo maakt een einde aan hunne samenspraak. De khan strekte de hand uit en als wilde hij Zbaraz eu de ves- tiugswerken ineens omvatten, vrorg hij Zal morgen dat alles van mij ziju Morgen zullen zij allen sterven, ant woordde Chmielnicki, de oogen naar 't kasteel gericht. Hij nam met geweldige eerbetuigingen afscheid. De khan wikkelde zich in zijn pels, want deze Juli—nacht was frisch en zeide Het is reeds laat en laDgzaain ging hij naar zijne teuten, zeggende: Er is slechts een God Chmielnicki ging met zenuwachtigen tred naar zijn kwartier. 't minst aangetast Elke aangesloten vereeniging behoudt toch haar eigen werkkring, alleen als centraal middel punt van alle katholieke actie, op welk gebied en in welken vorm dan ook, fungeert de K. S. A. En waar hier de centralisatie zoo mooi belichaamd is in een vorm, die behoorlijke decentralisatie niet uitsluit, daar meen ik, dat het plicht is, ook van de St. Vincentiusvereeniging om zich niet langer van deze alles en allen omvattende, echt katholieke orga nisatie los te houden, maar er zich als een der voorname onderdeelen bij aan te sluiten. EEN YIXCENTTA.yX. Katholieke Sociale Actie. Naar aanleiding van onze driestar in het nummer van 11. Woensdag over bovengenoemd onderwerp, ontvingen wij van Mr. Aalberse het volgende schrijven Hooggeachte Redactie Met genoegen las ik in uw geacht blad, de driestar waarin gesproken wordt over de moeilijkheid, om Plaatselijke Comité's op te richten in gemeenten, waar geen of zeer weinige vereenigingen zijn. Bij 't maken der Statuten van de Kalh. Soc. Actie is die moeielijkheid voorzien, daarom wordt in art. 3 het navolgend bepaald. «In plaatsen, waar geen of niet vol- «doende vereenigingen bestaan, kan «zich toch een Plaatselijk Comité voor «de Katholieke Sociale Actie vormen, «bestaande uit 5 tot 10 personen deze «comité's moeten echter door de plaat- «selijke Kerkelijke Overheid en door 't «Diocesaan Bestuur (artikel 7) zijn goed- gekeurd, vóór zij den naam van «Plaat- «selijk Comité voor de Katholieke So- «ciale Actie» mogen aannemen. «Om zeer bijzondere redenen kan het «geoorloofd zijn, dat in eene gemeente «of parochie een speciale vereeniging «voor de Katholieke Sociale Actie wordt «opgericht, waarvan dan het bestuur zal «optreden als «Plaatselijk Comité*. Ook «de oprichting van zulk een vereeniging «zal de goedkeuring van de plaatselijke «Kerkelijke Overheid en van het Dio- Ik zal u het kasteel, de stad. do vestingen, de gevangenen geven, maar Yaréma is voor mij, al moest ik het met mijn hoofd betalen. De vuren werden zwak eu gingen uit, het gebulder hield op, slechts hier en daar brach ten de tonen van een pijper nog wat. leven in de stilteDaarna was alles doodstil. Het on telbare leger lag in diepe slaap in den nacht. Maar in het kasteel was alles nog volop in licht eu vreugde als hij een bruiloftsfeest. Vauaf den vroegen morgen was er voor de wallen een opschuiving der belegeraais. En evenals de golven rollen, zich verhellen en schuimen, tegen het strand slaan, breken eu weer wijken, zoo ook kwamen zij naderbij, vielen aan en trokken terug want het was nog slechtB een schijnaanval, een opname van 't gevechtstemin, een schijnbeweging. Onder- «cesaan Bestuur (artikel 7) behoeven.* In de door U bedoelde gevallen zal dus dit artikel van toepassing zijn. Aanbeveling verdient misschien, om die Comité's niet op tc richten in iedere Parochiemaar in elk Dekenaatin zoo'n Plaatselijk Comité kan dan iedere Parochie bijv. door twee personen ver tegenwoordigd zijn. Misschien willen andere bladen deze korte herinnering aan 't bepaalde in art. 3 der Statuten, wel overnemen. Hoogachtend, Uw Dw. Dr., A M. AALBERSE. Algemeen Secretaris. Gazons, gras-' en bleekvelden in den wider Het gebeurt vaak dat meu in den na zomer, of vroeg in het voorjaar de gazons voor de villa's eu buitenverblijven, eet.igs- xiu« dor en kaal ziet staan. Dit komt, omdat liet langere, hoog opschietend* gras nog niet aan hit groeien is, en op die gazons geen ondergrvs aanwezig is. Het fijne, laaggroeiendc ondergras maakt juist, dat het grasveld, ten nllcntijde een groen aanzien heeft, dat het gazon altijd gevuld is. Een en ander kan natuurlijk verkregen worden, door op lijd het gras te scheren en bij eenigszins hooge ligging en droog weer geregeld te besproeien. Doch er is nog een derde middel, om het oadrrgras te doen groeien en d<-, gizons en grasvelden te vul len en ze dus beter aan de eirnhen van schoonheid te laten voldoen. Dat is een bemesting met kaïniet. Kaiivet is, zooals ook de meeste menschen, buiten den land bouw staande, tegenwoordig wel weten kainiet is eeu ruw kalizoul nit de mijnen vau Susjfurt (gelegen in het ElbegeXied in Duitschland) en wordt door de landbouwers tegenwoordig al euuen gebruikt tol bemes ting dt-r weiden. Geen wonder, dal het dus ook geschikt is voor gazons. Op den duur krijgt h t gras er die eigenaardige donkere kleur van, welke, men het liefst ziet op de grasvelden. Kaïniet is zeer goedkoop, n.eu koopt het tegenwoordig overal tegen pl. m. tusschen verscheen een processie od de ves tingen. Aan 't hoofd liep, onder een baldakijn met gouden hemel en de oogen halfgesloten, Pater Makhowiegki. Iiij droeg het Allerhei ligste Sacrament. Aan zijne zijden hielden hem twee priesters de armen omhoog. Het waren Jaskolski, kapelaan der huzaren, vrooger een dapper en oudervindingrijk strijder en de reus Zabhowski, Bernardijuer, die ook meegevoch ten had en die alleen door Longinus in een tweegevecht had kunnen overwonnen worden. Vier edellieden, waaronder Zagloba, droegen het baldakijn. Er voor liepen jonge meisjes, die bloemen strooiden, misdienaars wierookten en brandden myrrhe. Achter liepen de ouden eu chefs. Eu de stralen van 't Allerheiligste drongen in ieders hart door en bliezen er door eene heilige kracht, den militairen moed in. Pater Makhowiegki begon het gebed op te zeggen Voor het li. Sacrament. JaBkolskI en Zabkolwski antwoordden met machtige stem «Buigen wij ons ter aardeeu het geheels leger zong «Dat niks bezwijke v«or het Nieuws Testament Het gebulder der kanonnen begeleidde dit gezang. Soms ging een kogel over het baldakijn of wel Bloeg in den grond, zoodat Zagloba zich aan het bal dakiju moest vasthouden Vooral toen de cere moniën van hem eischten, dat hij stil bleef zitten toen vooral was hij bang. Toen wendde de Pater zich naar het veld en was veront waardigd over de onhandigheid der artillerie en deze kruitverspilliug. De processie was aan het eiudo der vesting gekomen. Kozakken eu Tartaren hadden hunne posities weer ingenomen en geen enkele scher mutseling had meer in de nabijheid der wal len plaats. liet wu8 duidelijk dat ühmielnicki de aan komst vnu zijn convooi aiwuchtte, oin den eersten aanval zoo heftig mogelijk te doen ziju cu hij geloofde zoo vast. aan het succes vau dezen aanval, dat zijiie kanonnen nauwelijks beschermd werden eu dat hij de genie geen enkele opdracht gegeven had om de stad te bedreigen. Het convooi kwnm den volgenden dag aan en werd kar tegen kar opge3teld, in een hou dertal rijen over ten afstand van drie mijlen vanaf Werninkow tot Denbina. Terzelfder tijd waren nieuwe versterkingen aangekomen deze voortreffelijke iuiautrie der Zaporogen die bijna evenveel waard was als do I'urksche janitsnreu, was veel heter geschikt voor den slag en deu nauval dan de Kozakken en Tartaren. Do gedenkwaardige dag van 13 Juli ging voorbij met koortsachtige toebereidselen bij belegeraars eu belegerd» n er was geen twijfel meer of er zon aangevallen worden, waut de trompetten, trommen en pijpers sloegen telkens alarm in het kozakkeu- en tartarenkamp. De avond was ingevallen en nog was het rustig over de beide vijvers eb de Guicerza lag eeu lichte mist de eerste sterreu fonkelden. Op dit oogeublik begonnen zestig kanonnen der Kozakkeu te brommen eu de aanval begon. Het was voor do belegerden of de aardo op hare grondvesten schudde. De oudsto soldaten herinnerden zich niet ooit zoo iets gehoord te hebben. God! Wat gebeurt er? vroeg Zagloba, die te midden der huzaren steeds aan de zijde vau Krétuski bleef, dat zijn geen menschen, geloof ik, die zich op ons werpen. 't Is zooals go zegt De vijand laat troe- Een stieren voorafgaan; hij denkt dat we onze racht op deze diereu zullen verzwakken. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1905 | | pagina 1