Nummer 98.
Zondag 10 December L905.
aargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
TH MR 1 TE
AKTOON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit DRIE Bladen.
BEKENDMAKING.
Wat sr uit de Russische
troebelen te ieeren valt-
Uitgever:
Zij die zich voor
het volgend kwartaal op
dit blad abonneeren, ont
vangen de tot dien datum
verschijnende nummers
GRATIS.
FEUILLETON.
WAALWIJK.
De Echo van h
Wiilwfjksckc en Laisslralsrkr Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
.V b o n n e in e n t s p r ij s per 3 maanden f 0."5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukken gelden enz.,
Uitgever.
franco te zenden aan den
Adtkktkntibn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
wordeu 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties hij abonnement worden specific zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
Inschrijving voor de NATIONALE MILITIE.
Burgemeester en Wethouders der Gemeente
Waalwijk brengen ter openbcre kennis da« de
mannelijke ingezetenen, geboren in bet jaar 1887
zich ter inschrijving voor de Nationale Militie
behooren aan te melden ter Gemeente-Secretarie
tusschen den lsten eD den 31?ten Januari 190(5,
met overlegging van een kosteloos verkrijgbaar
uittreksel uit hunne geboorteakte, indien zij
elders zijn geboren.
Waalwijk, 6 December 1905.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Burgemeester,
K. DE VAN DER SCHÜEREN
De Secretaris,
F. W. VAN L1EMPT.
Burgemeester en Wethouders van Waalwijk
MAKEN BEKEND,
dat de zittiog van den Militie-raad voor de
lotelingen deser gemeente zal worden gehouden
op Woensdag 27 December 1905 te Tilbnrg ten
etadhuize aanvangende ten 10»/4 ure (Amst. tijd)
vo rmiddags.
Voor deu Militieraad moet verschijnen de
loteling die vrijstelling verlangt wegens gemis
van de gevorderde lengte of wegens ziekelijke
gesteldheid of gebreken, behoudens het geval,
bedoeld in art. 75 der wet, alsmede de in het
selfde jaar geboren broeders die de overeenkomst
wenschen aan te gaan, bedoeld in art. 47 der
wet.
Waalwijk, 27 November.
Burgemeester en Wethouders van Waalwijk,
K. DE VAN DER SCHUEREN
I)e Secretaris,
F. W. VAN LIEMPT.
Heldenroman van HENRYK SIENKIEWICZ.
voor De Echo van het Zuiden, vertaald
door H
VIERDE BOEK.
(110)
HOOFDSTUK III.
De verzengende atmosfeer vervulde zich
daarenboven met den verpestenden geur der
lijken, die reeds in staat van ontbinding ver
keerden. De hemel was bedekt met zwarte en
dikke wolken. Onder het zware harnas stroomt
het zweet de soldaten over het lichaam.
In het duister sloegen de tamboers de trom.
Zij gaan ten aanval zeide Krétuski.
De strijd ontkeetende zich over de geheele
linie. De kozakken wierpen zich tegelijkertijd
op de vier legerkorpsen van Wisuiowicki,
Lanchoronski, Firleij en Ostrorog, opdat zij
elkander niet te hulp zouden kunnen komen.
Dronken van brandewijn, vielen zij met groote
hevigheid aan, maar hun vuur stootte af op
een niet minder forschen weerstand De Pool-
sche boeren die de infanterie vormden namen
kozakken-afdeeling na afdeeling. Men vocht
met geweerkolven en sabels. De infantrie der
Zaporogen viel met geheele gelederen onder
den verschrikkelijken aanval der Polen, ande
ren overvielen de vluchtenden. De loop der
geweren, door de hitte rood gekleurd, brand
de de handen der soldaten; de stem der offi
cieren werd onzeker en woest.
Krétuski en zijne huzaren chargeerden op
de kozakken in, en sneed hen allen doortocht
af I)e uren volgden elkander op zonder
dat de slag ophield De lucht werd ver
duisterd door de pijlen der kozakken.
Plotseling schudde de grond onder de voeten
der krijgers, de hemel werd verlicht door een
flauwen glans. Een verschrikkelijke donder
Het moet voor iedereen, die geregeld
de geschiedenis van den dag bijhoudt,
duidelijk zijn, dat wij in zeer bewogen
tijden leven. De dertigjarige man is in
zijn betrekkelijk nog jeugdigen leeftijd
al tijdgenoot van schokkende gebeurte
nissen, zoowel op staatkundig als eco
nomisch en sociaal gebied. Men denke
slechts aan de laatste oorlogen, aan de
tragische gebeurtenissen in Servië en nu
aan den vrijheidsstrijd en de sociaal-de
mocratische verwikkelingen in Rusland,
welke nu wel tot schade van de zoo
vurig gewenschte vrijheid in eene bijna
niet te breidelen revolutie en muiterij
zijn ontaard. De socialisten en anar
chisten, welke ook hier de massa tot
ongemotiveerde geweldenarijen hebben
opgezweept, zullen ook thans hierdoor
weer de vijanden zijn van den waren
vooruitgang.
Waar dergelijke warboel heerscht en
voortdurend na eenig luwen weer op
nieuw wordt opgewëkt, daar kan niet
hervormend geregeerd worden, daar kan
zelfs een goed en verstandig willende
Witte niets uitvoeren.
Rusland is wèl te beklagen. En de
Czaar, goed van hart, maar te zwak van
wil, is de speelbal der twee elkaar hevig
bekampende partijen, de reactionnairen
en de hervormingsgezinden- Zal hij als
stootkussen ten slotte zijne weinige veer
kracht nog niet verliezen en, naar lichaam
en ziel gebioken, als een menschelijke
ruïne van zijn heerschers troon vallen
Wij hopen het beste voor hem, doch
vreezen met groote vreeze het slechtste.
Doch afgescheiden nu van de voor
name personaadjes, die midden in dezen
ongelukkigen strijd staan, worde hier de
vraag gesteld, wat valt er uit dit alles
te leeren, in verband met de sociale en
economische verhoudingen onzer maat
schappij
Dit, dat het voor een goed georga
niseerde massa niet onbereikbaar is, het
geheele kapitalistische stelsel, waarop nu
nog al onze verhoudingen rusten, te ont
wrichten en te vernietigen. Hoe paia-
doxaal dit ook klinke, de gebeurtenissen
in Rusland geven ons het duidelijkste
overstemde het gebulder der kanonnen, de
bliksem schoot met vreeselijk geweld door de
lucht. De wolken scheurden Plotseling scheen
de geheele vlakte als een onmetelijk licht, dan
weer was alles in het dnister gehuld.
De regen viel bij stroomen neder, vormde
als 't ware vijvers en voerde de lijken mede.
De kozakkeuregimenten door schrik bevangen,
namen de vlucht. Zij waanden zich achtervolgd
en stieten in de duisternis tegen elkander, en
wierpen kanonnen en karren omver. Het water
verwoestte de versterkingen en vuldde de
loopgraven en viel met zulk een kracht, alsof
het was om de paniek onder de massa nog
steeds te doen groeien. De stortregen nam in
hevigheid toe, zoo dat ook de Dnitsche en Pool-
sche infanterie beschutting onder de tenten
zocht. Maar de dragonders en huzaren wacht
ten onbeweeglijk het bevel tot deu terugtocht
Zij stonden in gesloten rijen man tegen mnn,
paard tegen paard De regen hield eerst tegen
middernacht op. Tusschen de wolken kwamen
hier en daar even een paar sterren kijken.
Een uur was voorbij.
Plotseling verscheen de hertog.
Zijn uwe patroon!asschen droog?
Jawel heer, antwoordde Krétuski.
Dan is het in orde, stijg af, baan u een
weg door het water, ga naar die machines en
laat ze springen, stilte, loop zachtjes. De
Starost van Krasnistaw gaat met u mede.
Naar 't bevel van uwe hoogheid.
De hertog bemerkte Zagloba geheel door
trokken van het water als een spons.
Gij wenschte een uitval, zeide hij glim
lachend, nu zult ge tevreden zijn.
Gekheidgromde de edelman.
In minder dan een half uur, gingen twee
detachementen 250 man sterk op weg, tot aan
het middel in 't water naar de monsterachtige
machines, door deu vijand achtergelaten op een
halve mijl van de vestingen, een onder hevel
van Mare Sobriski, 't andere van Krétuski.
Dienstvolk kwam nchteraan met bakken vol
teer en kruit. De kleine Wolodowski voegde
zich bij de expeditie. De voeten in 't water,
doch het hart vol vreugde, liep hij, baadde
hij feitelijk aan de zijde van Longinus, die
een paar hoofden boven de anderen uitstak,
en zijn zwaard uit de schede trok. Op eenigen
antwoord. Was er één rijk, waar zóó
iets voor onmogelijk geacht werd, dan
zeer zeker het Russische rijk met zijn
nog onrijpe, onontwikkelde bevolking,
die in volle aanbidding als 't ware neer
zonk voor zijn vadertje» die, eeuwen
gewoon aan eene knoetregeering, slaafs
neerviel voor al wat van hooger hand
bevolen en aangeprezen werd.
En ziet, slechts enkele jaren, neen,
enkele maanden zijn er noodig geweest,
om in dat volk een demon te doen
losbarsten, die met één handbeweging
alles neerhaalde, wat nog pas tevoren
met zulk een onderworpenheid werd
aanbeden.
O zeker, de beweging is ook daar
niet van dezen tijd reeds lang hadden
nihilisten, socialisten en anarchisten hun
heillooze vernietigingsleer ook daar ge
predikt, doch de agrarische bevolking
stond voor 't grootste gedeelte nog buiten
de beweging. Zij hielden nog met een
heid vast aan het oude regime. Wel
gingen tallooze z.g. intellectueelen den
boer op en trachtten ook de landelijke
bevolking in de revolutionnaire beweging
te halen, over 't algemeen mocht dit
echter voor niet gelukt beschouwd wor
den. Maar ziet, daar komt de Rnssisch-
Japansche oorlog. De landszonen worden
opgeroepen, bij duizenden en onmee-
doogend voor kanonnenvleesch gebruikt.
Dit werd aan den lijve gevoeld en hier
mede was de eerste inzet gedaan voor
den tegenwoordigen toestand. En nu
eenmaal de massa aan 't hollen is, rent
zij doorworden goed- en kwaadgezin-
den medegesleept, ja is zelfs het leger
niet meer vertrouwbaar. Maar hoe
schokkend dit alles ook moge zijn, toch
is hiermede nog niet de kern van 't
verzet aangegeven, toch is hiermede
nog niet genoemd het middel, dat in
Rusland heeft gediend, om diens geheele
staatkundige en economische positie te
doen schokken en beven op zijn grond
vesten. En dat middel is geweestde
werkstaking, de goed georganiseerde en
onmiddellijk uitgevoerde algemeene werk
staking. Deze heeft èn regeering èn de
weinige goedgezinden onmiddellijk krach
teloos gemaakt en schaakmat gezet. En
deze indruk is het, die juist zoo nood
lottig in de toekomst zal werken op het
afstand reed de de blazende Zagloba, die
herhaalde
Gij wenschte een uitval, nu hebt gij uw
zin I
Houd toch uw mond i zeide Michel
Houd zelf stil Voor u is deze expeditie
gemakkelijk genoeggij zijt niet dikker dan
een naald en gij kunt zwemmen als een karper.
Stil nu, hernam Krétuski. Er zijn overal
kozakken en zij zullen ons hoeren.
Naar de machine beval starost Sobriski.
Reeds kwamen de twee detachementen aan
de torens.
Steek ze van binnen in brand, beval
Jan. Maar dit bevel was niet gemakkelijk uit
te voeien. De torens waren geheel van dikke
dennenboomen gemaakt en hadden nergens
een opening. Sobriski liet aan den voet bussen
met kruit zetten, en toortsen gedrenkt in teer
werden aangestoken en de vlammen bereikten
de vochtige maar harsachtige balkeu. Longinus
hief een steenblok op die vier personen niet
hadden kunnen verwegen.
Het is Hercules in persoon zeide zijne
confraters
Longinus boog en wierp den steen tegen
een gedeelte, dat nog geen vuur had gevat
Plotseling spleet het hout, en met een ver
schrikkelijk gekraak ber.week de machine; de
toren sprong vaneen en rolde met een kolos
saal lawaai tegen den grond. Overgoten met
teer, begon de massa te branden en na een
uur vlumden talrijke hoopen hout in de vlak
te. De regen die weer begon te vallen, kon
dexe vlammen niet dooven. Eenige duizenden
kozakken kwamen in der haast aangereden en
trachtten den brand te blusschen. Maar
kolommen vuur en rook stegen op, weerkaatst
in het water.
De Polen trokken in gesloten gelederen op
de vestingen terug, waar zij met vreugdekre
ten werden ontvangen.
Plotseling hield Krétuski stil.
Halt riep hij uit, een blik om zich
werpend. Longinus en Wolodowski ontbraken
aan het appel.
Door hun moed medegesleept, hadden zij zich
op de aanrennende wacht geworpen en het
signaal van den terugtocht niet gehoord.
De troep wilde teruggaan toen de twee
ontevreden deel van elke Europeesche
bevolking. De georganiseerde massa
tegen orde en recht is hierdoor tot de
conclusie gekomen, dat de reeds zoo
lang gedroomde vernietiging van 't
kapitaal veel gemakkelijker is, dan ze
tot heden nog meende. En gelooft
ons vrij.
Zij zal deze opgedane ervaring vroeg
of laat in practijk brengen en zoodoende
elk rijk een crisis doen ondergaan, die
haast niet te weerstaan zal zijn. Immers,
de werkstaking op groote schaal zal
niet alleen alle of de meeste bedrijven
op een gegeven oogenblik doen stil
staan, maar zal ook het staatscrediet
doen schokken. En wee den staat, die
in dergelijke critieke oogenblikken zijn
crediet geschokt ziet. Hij staat krachte
loos tegenover den vernielenden demon.
En meen nu niet, dat dit alles te
zwart gemaald is, dat er lichtpunten zijn,
als b. v. onze mislukte algemeene werk
staking. Deze was niet goed voorbereid
en overviel feitelijk de leiders. Doch,
zoo de werkstaking van een volk vol
doende voorbereid is, is zij uitvoerbaar
en stuurt zij alles, alles in de war. Dat
is de les der gebeurtenis, die wij nu in
Rusland zien afspelen en waarvan de
beteekenis moeilijk kan overschat worden.
Het moderne wapen der massa is de
werkstaking en de latente kracht nu nog
in die massa aanwezig, zal hoe langer
hoe meer naar buiten treden en
noodlottig worden, indien er niet voor
tegenwicht gezorgd wordt.
En hiermede zijn we aan ons genees
middel gekomen.
In weinige woorden is het genoemd
»Zorgt voor christelijke organisatie's".
Moeten wij tot bewijsvoering nog wijzen
op het feit, dat zij het juist waren, die
in ons land de algemeene werkstaking
deden mislukken Immers, neen.
Welnu dan, waar dit vast staat, is het
plicht, ja plicht tot zelfbehoud, dat alle
goedgezinden medewerken tot het op
richten van christelijke organisatie'sde
rechtgeloovige protestanten tot organi
satie hunner volgelingen en de katho
lieken tot die der katholieken. En wan
neer wij hier van organisatie's spreken
dan bedoelen we niet alleen werklieden
organisatie's, maar organisatie over de
geheele linie, dus zoowel patroons als
werklieden zoowel middenslands
als boerenorganisatie. Doch deze moet
nu weer niet gaan geschieden uit vrees,
maar geboren worden uit werkelijken
gemeenschapszin, dus met de motieven,
om de georganiseerden zoowel zedelijk
als stoffelijk vooruit te helpen. En dan,
ja dan alleen kan in de toekomst de
ontwakende en bewustwordende revolu
tionnaire macht een macht tegenover
gesteld worden, die uitersten kan en zal
voorkomen dan, maar dan alleen zal
den kwaadgezinden, dat moderne wapen
uit de hand kunnen worden geslagen,
zoodat niet alleen de schuldigen, maar
ook de vele onschuldigen voor verwon
ding gevrijwaard worden.
Als deze les uit de troebelen in Rus
land duidelijk wordt ingezien, is ook uit
dit groote kwaad het goede voortgeko
men en kunnen we met meer vertrou
wen dan nu de toekomst tegemoet gaan,
die zich werkelijk niet al te rooskleurig
voordoet.
Hechts en Links.
Algemeene beschouwingen, und keiu
Ende.
Er zal siraks met spoed gewerkt moeten
wordeu om met de begrooting op tijd klaar
te komen, en belangrijke posten zullen dan
misschien zonder reel op- of aanmerking
den hamer passeereu.
Natuurlijk willen wij hiermede niet zeggen
dat het algemeen debat onbelangrijk is.
Verre van dien.
En het kon wel niet anders, of na den
verkiezingsstrijd, zooals die is gevoerd, moest
het er bij de eerste groote ontmoeting met
het nieuwe kabinet spannen.
De vraag is alleen maar, of er tijd ge
noeg zal overblijveu voor het zakelijk deel
der begrooting.
Intus8chen hebben de algemeene beschou
wingen thans het noodige licht ontstoken,
ten aanzien van de positie der partijen.
Rechts blijft men aaneengesloten en Links
evenzoo.
De socialisten worden wel niet tot ie
Linkerzijde gerekend en de heer Troelstra
noemde het kabinet wel smakelijk een
//revolutiebouw*, maar dit neemt niet weg,
dat zoowel de manuen der roode banier, a!s
de volgelingen van den heer Tydtraan te-
ruiters verschenen.
Longinus met zijn zwaard in de hand, na
derde met reuzenschreden, terwijl de kleine
dragonder aan zijne zijde Hapte. Zij keerden
zich onophoudelijk om, om weerstand te bie
den, aan de troep die hen volgden- O, God, zij
zullen den dood vinden, riep Zagloba uit. bij
de wonden van Christus, laten wij hen redden.
Eu, zonder zich verder te bedenken ging hij
vooruit den sabel in de lucht ouder vallen en
opstaan, vloeken en zuchten,
De kozakken schoten niet, hun geweren waren
nat, de koorden hunner bogen gerekt zij
trachtten hun tegenstanders met het blanke
wapen te dooden. Een tiental onder hen die
vooruit waren gereden, bereikten bijna de
twee vrienden, toen dezen zich op hen wier
pen. Longinus met zijn reusachtig zwaard,
leek hun een bovennatuurlijke verschijning.
Een die nog bijgelooviger was, kreeg spoedig
het loon voor zijne font de kleine dragonder
wierp zich op hem on doodde hem. De Pool-
sche krijgers kwamen hun vrienden te hulp,
Zagloba voorop die maar steeds doorschreeuw
de
Sla op 1 dood ze
Toen viel een bom van de vestingen en
sprong temidden der kozakken uiteen een
tweede, een derdé, een tiende Afgrijselijke
kreten weerklonken.
Tot aan de belegering van Zbaraz waren de
bommen der groote belegeringskanonnen in
de Ukraine onbekend. De oproerlingen zagen
daarin eene tooveuarij van "iarema.
Alles op de vlncht
De vijand vluchtte en Longinus en Wo
lodowski keerden bij de huzaren terug.
Ha, vlegels, zeide Zagloba, is dat den
dienst kennen. Gij blijft achter. Ik zal den
hertog vragen u eene voorbeeldige straf to
geven Het is gelukkig voor die kerels dat
zij zich vlug weggepakt hebbeu anders had
ik er geen enkel laten ontsnappen. Eere aaa
God
HOOFDSTUK IV.
Den volgenden dag wierp het Poolsche leger
weer nieuwe versterkingen op, om de vijande-
lyka werken te vernietigen. Maar de kozak
ken hadden de belegerden dien nacht in een
kring van veldschausen ingesloten die Zbaraz
beheerschteu. Zij verschenen er in den vroe
gen morgen met aaneengesloten massa's en
de kannonade begon van twee kanten. De
vijandelijke horden begonnen opnieuw den
aanval. Teruggeworpen kwamen ze weer met
een grooter aantal terug. Daartegen bad
Wisniowiecki geen versterkingstroepen. De-
zelfdo soldaten moesten den aanval afslaan,
de dooden begraven, kuilen graven, en de
geschoten bressen herstellen. De mannen
sliepen op de wallen, waar de kogels zoo
dicht vielen, dat men er iederen morgen
massa's bijeen kon garen. Doorweekt door
den regen, verhit door de zon, rilden zij dos
nachts van koude en kwamen overdag bijna
van hitte om. Bijun was een week verloopen
sinds ze eenig warm voedsel geproefd hadden.
Zij dronken brandewijn vermengd met kruit
om zich moed in te blazen, kauwden beschuit
eu scheurden met hunne tanden wat gerookt
vleesch vaneen.
Een wonde was niets voor hem zij ver
bonden hunne wonde met een oud lapje en
vochten weer door. Deze mannen met ge
scheurde uniformen en gebroken en verweerde
wapenen, en met roode oogen waren steeds
op hun »qui vive« dag en nacht, bij regen,
wind en zonneschijn, altijd gereed voor den
strijd.
(Wordt vervolgd.)