Wu miner 103
Zondag 31 Deeember 1905
28
t weede Blad.
Provinciaal Nieuws.
l
BUITENLAND.
Frankrijk
Italië.
Rusland.
HET BLOEDBAD TE MOSKOU.
BINN KN LAN~i >r~"
fCiST* Het Nieuwjaarsnurnmer
van ons blad ontvangen onze
abonné's van Woalvv.jk, Baard-
wijk en Besoijen Maandagmorgen,
onze buiten-abonné's ontvangen
dit nummer met de bladen van
heden, vandaar dat aan 't hoofd
vermeld staatdit nummer be
staat uit drie bladen. Red.
Eenerzijds lezen we 't bericht dat alle
manschappen, die kerstmis en nieuw
jaarsverlof hadden gekregen, plotseling
zijn teruggeroepen en dat land- en zee
macht zich wapenen tegen Duitschland,
anderzijds weet de Temps mede te
deelen dat de keizer van Duitschland
in een particuliere bijeenkomst het vol
gende zou hebben gezegd
>Ik wil den oorlog niet, want ik be
schouw dien als strijdig met mijn plicht
jegens God en het volk het optreden
van den heer Delcassé heeft mij geprik
keld, maar ik breng hulde aan den tact
en de openhartigheid van minister Rou-
vier ik zal niets doen om moeilijkheden
te scheppen en ik heb graaf Tattenbach
de meest verzoenlijke instructies gege
ven.
Het is gelukkig, dat deze mededeeling
thans komt, want er waren weer allerlei
plekjes waar door wrijving en warmte ont
staan kon en het gevaar voor biand
worden vergroot.
Met de kracht en de klaarte, die de
waarheid kenmerken, heeft de H. Stoel
in een witboek geantwoord op wat om
trent de Fransche Scheidingswet aan
leugen is en wordt verbreid.
Duidelijk doet de Paus uitkomen, wie
de schuld van de breuk is, wie de ver
antwoordelijkheid daarvan toekomt, en
hieruit komt duidelijk te voorschijn de
treurige figuur van Combes, die alles
aangreep, niet om controle uit te oefe
nen, maar om het katholicisme te ver
nietigen.
Plaatsruimte laat ons jammer genoeg
niet toe, om meer hiervan ditmaal meer
te geven.
De toestand is er in Rusland sedert
ons laatste nummer niet beter op ge
worden ja is zoo verschrikkelijk als ooit
De bloedige troebelen in St. Peters
burg duren nu al een weekeen week
van schrikbewind. Afgrijselijke verhalen
van straten, die rood zien van bloed,
van tientallen wagens, waarop lijken
worden weggereden in den nacht, om
ringd door Kozakken, die het somber
tooneel verlichten met flambouwen, ver
halen van vrouwen, die medehelpen aan
het oprichten der baricades en mede
strijden in de gevechtslijn, komen tot
ons. Maar dergelijke verhalen klinken
al bekend. Sinds Zaterdag moeten
11.000 menschen gedood en gewond
zijn. In een oproep van de opstande
lingen heet hetwij zullen den opstand
niet opgeven, omdat de regeering de
straten heeft rood geverfd. Het ontbreekt
ons noch aan wapenen, noch aan mannen.
Inderdaad schijnen vele bewoners der om
liggende dorpen zich bij hen aan te sluiten.
Deze strijders zijn vol geestdrift- En
door het leegplunderen van treinen en
wapenfabrieken ontbreekt het den op
standelingen al evenmin aan levensmid-
dellen en ammunitie- Verschillende
particulieren woningen zijn in vestingen
herschapen De soldaten, die zich op
straat vertoonen, worden van alle kanten
uit die versterkte woningen beschoten.
Dan verschijnt de artillerie op het tooneel
en vernielt het huis. De revolutionnairen
hebben inmiddels geruimen tijd gelegen
heid gehad hunne ontsnapping voor te
bereiden en zijn bijtijds verdwenen. Alle
officieren, soldaten of politie-agenten,
die door de opstandelingen worden
verrast, worden onder applaus op de
plek afgemaakt.
We laten hier eene beschrijving volgen
zooals we die aantroffen om 't verschrik
kelijke duidelijk te doen zien
De Köln. Ztg. heeft een uitvoerig
telegram over de gebeurtenissen van
Zondag. Wij ontlecnen er het vol
gende aan
Zaterdag telde men volgens een ambte
lijke opgaaf 200 gewonden, maar men
kan er gerust 300 bij doen. Vandaag,
Zondag, zal dit getal dubbel zoo groot
zijn geweest, daar van elf uur 's ochtends
tot drie uur 's middags onophoudelijk
met het kanon gevuurd is Onder de
slachtoffers zijn natuurlijk vele nieuws
gierigen. De stukken zijn vooral tegen
de barrikades gebruikt. De opstande
lingen vuurden salvo's af en verscholen
zich daarna.
Vermoeid door den strijd van Zater
dag, werden de troepen 's avonds om
negen uur naar de kazernes gezonden.
De opstandelingen trokken daar partij
van, om in den nacht op Zondag nieuwe
barrikades op te werpen binnen een
veel uitgestrekter kring. Tal van straten
zijn afgesloten met barrikades. greppels
en draadversperringen.
De geheele arbeiderswijk met de aan
grenzende straten was tegen den avond
verbarrikadeerd. Men vertelde dat de
leiders' van den opstand het midden van
de stad wilden afsluiten, ten einde tijd
te winnen, in de hoop dat een deel van
de troepen zich bij hen zouden aansluiten
Zondag hadden de troepen een zwaar
deren dag dan Zaterdag, daar, gelijk
gezegd, de barrikades veel tatrijker zijn
geworden. De artillerie vernielt ze met
granaten, de brandweer verbrandt de
houtdeelen en voert het ijzer weg. Op
de barrikades zijn verscheidene huur-
sleden gevonden. Op enkele punten
vielen bloedige botsingen voor. De
opstandelingen namen bezit van onbe
woonde huizen en schoten uit de vensters
op de troepen. In den Karetnirjad
werden twintig gendarmes die de barri
kades op ruimden door honderd opstan
delingen overvallen. Slechts een gendarm
ontkwam ongedeerd. Een ander afdeeling
gendarmes vuurde hierna op de opstan
delingen. In de Archangelsche straat
werd een halve compagnie van het re
giment uit Kief uit een huis hevig be
schoten. De artillerie nam het onder
vuur en schoot er vier bressen in. In
de buurt van het station kwam het tot
een formeelen slag. De opstandelingen
rukten van twee kanten aan, om het
station te bezetten. Het vuur van machine
geweren en kanonnen verstrooide hen.
Ook op andere plaatsen werd gevuurd.
De projectielen vlogen ver in het rond
en dooden vele menschen. 's Avonds
waren op de Sadowaja en het Neglinni
prospekt alle barrikades genomen. Na
achten hoorde men nog slechts enkele
kanonschoten en salvo's. Voor het
stadhuis en het Paleis van Justitie waren
machinegeweren en kanonnen opgesteld,
daar men vreesde voor een aanval van
de opstandelingen, die denken dat het
geld van de gemeente daar bewaard
wordt, 's Avonds waren alle huizen
gesloten en was het komen op straat
verboden. Inmiddels gaan alle papieren
aan de Moskousche beurs de hoogte in
daar de banken hun werk voortzetten
en St. Petérsburg zich rustig houdt.
Nog steeds komen berichten, ellen-
langen berichten uit Moskou, de eene
al treuriger dan de andere. IJselijke
bijzonderheden van gevechten op de
barricades. Er wordt gesproken van
5000 dooden en 14000 gewonden in 't
geheel.
De telegrammen van hedenmorgen
geven 't idee dat de regeering zoowel
te Moskou, als in St. Petersburg de over
hand behoudt, en de stakingen langzamer
hand verloopen, de orde vrijwel terug
keert.
De regeering gaat voort ook andere
zaken trachten te regelen, nu is eene
keizerlijke oekas verschenen, waarbij het
kiesrecht voor de doema geregeld wordt,
welk lichaam zoo spoedig mogelijk
bijeen zal komen.
Moge dit den staat van zaken eenigs-
zins ten goede keeren.
Kerstfeest ten IIotc
Was Zondagavond het Kerstfeest ten
Hove ingewijd door de hooge tegen
woordigheid van II. M. de Koningin, Hr.
Ms. Moeder en Z. K. H. den Prins, de
dames en heeren verbonden aan het
Koninklijk Huis, met hun kinderen, ron
dom den Kerstboom te vereenigen, die,
geplaatst in het bruine kwartier, zijn
schitterend licht uitstraalde op de prach
tige versierselen en kostbare geschenken
welke de takken van het dennengroen
droegen en later als Kerstgave aan de
genoodigden werden uitgereikt, Maan
dagavond ten 5 ure begaven H. M. en
de Prins Zich naar de Gothische Zaal
van het Paleis aan den Kneuterdijk, ten
einde iets van de Kerstvreugde te-bren
gen aan andeten.
Daar werden de Vorstelijke Personen
begroet door scharen jongens en meisjes
tot zekeren leeftijd, kinderen van het
dienstpersoneel der geheele Holhouding
aan wie H. M. zooalS elk jaar een Kerst
viering bereidt. Een koor van dames
uit de eerste kringen der residentie zong,
onder leiding van mevr. Hoeufft van
Velzen, echtgenoote van den intendant
der Koninklijke Paleizen, eenige Kerst
liederen naar woorden van dr. Kramer.
H M. en de Prins deelden Zelf het
speelgoed en andere geschenken van den
Kerstboom aan de jeugd uit: de Koning
in aan de meisjes Z. K. H. aan de
jongens.
En toen het jolige volkje al die voor
werpen, die een kind zoo gelukkigkun-
nen maken, uit de Koninklijke handen
in ontvangst genomen had, werd de
boom ontdaan van het suikergoed en
andere lekkernijen en werden die versna
peringen onder hen verdeeld.
En de boom, dien de Koningin Zelf
had helpen tooien, stond daar nu kaal,
maar zeker als een symbool der dank
baarheid en vreugde in de harten van
zoovelen, ouderen en kinderen, gewekt
jegens Haar, Die hun weer deze herin
nering aan het kerstfeest bezorgde,
f 1 400.000 vermist.
Door den officier van Justitie te Am
sterdam is gisteren, volgens het N. v d.
D. bevel op verzoek van de betrokken
benadeelde maatschappijen gegeven tot
aanhouding van den heer J.J la Fèvre
de Montigny en den heer jhr. Th. A.
de Geer, beiden directeur der Holland-
sche Hypotheekbank.
Geen van beiden werden meer aan
hunne woningen aangetroffen.
Aan het bovenstaande kunnen wij
toevoegen, zegt het Hbl.dat ook vol
gens onze inlichtingen de justitie zich
reeds in de zaak gemengd heeft en in
verband daarmede gisteren reeds ver
scheiden personen uitgenoodigd werden
ten parkette inlichtingen te verstrekken.
Wat de betrokken directeuren betreft
kunnen wij mededeelen, dat de heer
De Geer zich te dezer stede bevindt en
de heer De Montigny hedennacht alhier
teruggekeerd is.
Hij kwam met den sneltrein van 12.25
aan het Centraal-station uit Parijs aan
en begaf zich naar het Huis van Bewa
ring aan de Weteringschans, waar he
dennacht te 1 uur een verhoor werd
afgenomen door mr. L- C. Besier, subst-
officier van justitie.
Ons werd medegedeeld, dat de heer
Le Févre de Montigny zich vrijwillig in
handen der justitie stelde.
Het bevel tot aanhouding geschiedde
niet op verzoek der betrokken maat
schappijen, doch werd gegeven door den
officier van justitie zelf.
De instructie tegen den heer Le Fé
vre de Montigny heeft voldoende aan
wijzingen opgeleverd om een verwijzing
naar de openbare terechtzitting waar
schijnlijk te maken.
Men seint ons hedenmiddag uit Am
sterdam
Jhr. de Geer, directeur Hypotheekbank
verdacht van malversatie, is gisteren
avond tusschen Utrecht en Hilversum
uit den trein gesprongen om aan de hem
wachtende recherche te ontgaan, is ge
wond en wordt in zijn huis door de po
litie streng bewaakt.
Fooien en de Rijkspostspaarbank.
Om het aankweeken van spaarzin te
bevorderen, vooral om het z.g. verval,
de fooien den weg naar de spaarbank
te doen opgaan zal de directeur der
rijkspost-spaarbank, eenige dagen voor
en na Nieuwjaar, wanneer de z.g. fooien
gewoonlijk mildelijk vloeien, kaarten,
waarin na eene korte beschouwing over
het fooien geven en dezer eigenlijke
bestemming, het nut uiteen wordt ge
zet om deze op de spaarbank te beleg
gen, in de wachtkamers beschikbaar
worden gesteld of uitgereikt aan de
roketten der postkantoren.
Celebes.
aanwezigheid van den vorst van Goa
aldaar.
Overste Michielsen en de resident zijn
den 25sten met 100 man naar Takalasl
vertrokken.
Ontevredenheid.
Het Katholiek Sociaal Weekblad
wijst erop, dat er onder het spoorweg
personeel in ons land toenemende recht
matige ontevredenheid heerscht. De
grieven zijn o.a. dat een eervol ontsla
gene geen beroep op het scheidsgerecht
heeft, dat de Zondagsrust zooveel te
leurstelling bracht en dat een enquête
naar de toestanden bij het tramwezen
uitblijft.
Ilandel tusschen Spitnje »-n Nederland.
Het handelsverkeer tusschen Neder
land en Spanje bedroeg in 1904 pes.
60,278,130 en was derhalve pes
3,988,803 hooger dan in 1903.
De uitvoerhandel naar Nederland ont
wikkelt zich steeds in grooter mate dan
de invoerhandel uit ons land, zijnde de
eerste 2,672,579 en de laatste slechts
1,316,224 hooger dan in 1903
De invoer uit Nederland bestaat voor
namelijk uit kaas, ruwe tabak, steenkolen
meel voor industrieel gebruik met inbe
grip van aardappelmeel en dextrine,
koeien en tin in blokken.
De uitvoer naar Nederland bestaat
nzc aandacht viel op 't volgende, schrik
niet napluizende redactie en Uch niet lezer®,
toen onze aandacht viel op eene in dat
zelfde nummer, dat Donderdag w r.l ver
spreid, (en waarin eene vei gissing van een
ander wordt aan de kaak gesteld) voor
komende bekend ui kin waarin den lot e-
lingeu woidt in degedtold, dat U oensdag
27 JJecember 1905 ten 1 ü1/^ uur te Tilburg
de keuring plaats heelt.
Is 't niet vermakt lijk. Dus op onze beurt
zeggen we „Vlug er bij" en „Vroeg begon
nen is 't halve werk* en hadden we ook
gelijk toen wij hierboven spraken van „Splinter
en balk* en „wieden in eigen tuin*.
TJitvoeiingen.
De Kerstdagen waren hier en in Besoijen
nogal rijk aa:i uitvoeringen, die alle goed
geslaagd mogen heeten. De plaatsruimte laat
niet toe van alle deze een critisch verslag
te geven, dat zal ook niet gevergd worden,
laten wij ons dan bepalen ze even aan te
halen.
Zondagmorgen gaf de liedertnfel „Oefening
en Vermaak* eene volks- matinée dat druk
werd bezocht en waarop een tweetal der
bekroonde dubbel-kwartetteu met het ver
plichte nummer „Avondlied* van Breijs op
traden, deze oogstten, evenals het koor met
het steeds lieve „Theure Heimath* van
Kromer zeer veel bijval in. Ook de malinée
der harmonie l'Espérance terzelfder tijd ge
geven trok eene tamelijk bezette zaal en
iruiv. crue bauicig*. urn^vio vu
voldeed zeer goed, opnieuw getuigeude van
1 - I- !l?_- -1J - tl. 1 A1 -
ordinaire wijn, sinaasappelen,
gewone olie.
De correspondent van N. R. Ct. te
Batavia seint
De vorstin van Tanette. bericht de
de ambitie der dillettantenwerden de
verschillende nummers alle goed uitgevoerd,
vooral het fê e dans la montague, fantaisie
capice, van Ed. Kisler viel ten zeerste in
den smaak.
Op leu Kerstdag werd in de R. K. kerk
te Besoijen uitgevoerd het prachtige oratorium
„Emannuel* van F. Miiller, een prachtwerk
dit in 1902 is uitgekomen en zoover ons
bekend is nog nergens hier in de streek is
opgevoerd. Het kerkgebouw was zeer vol eu
de uitvoering viel ten zeerste te prijzen,
correct en zuiver, vol nnanceering, bleek
iedere zangeres en zanger meester in 't zijne;
het is ons niet mogelijk alle mooie passages
te noemen, maar even mogen we wel
aanhalen vers C der Aankondiging eu het
slotkoor dat overweldigend klonk. Brengen
we een woord van hulde aan de ijverige
bemoeiingen van den ZEerw. hr. Pastoor voor
zijne voortdurende zorgen, den directeur,
den heer C. van Helvoirt van Waalwijk
voor zijne onvermoeide pogingen eu zijne
uitstekende leiding waarvan zoo'n groot ge
deelte van t succes afhangt; naast den
pianist den heer Ant. Huikmans en de
overige zanger's. Wemogenwd extra noemen,
de solisten, de dames Anna Madiol, Anna
van Damme, Wilhehnina Groenen, Marie
Verhulst, Anna van der Meijs en M. van
Delft en de heeren P. Snijders, A. Groe
nen, Eduard Hurkmans en Bart van Nuenen,
die in soli, duo's,£quartetten en sextetten
zoo onberispelijk zongen, dat zij voor een
gord deel de eer der schitterende uitvoering
voor zich mogen nemen. Gelukkig dat het
oratorium nog eenmaal wordt opgevoerd en
wel Zondag 7 Januari, dan voorzeker zal
iet er nog drukker loopen, want wij raden
eenieder aan te gaan luisteren.
Niet minder vol, ja overvol was 't in de
Hervormde Kerk, zoo zelfs dat zeer velen
moesten worden terug gezonden eu ook hier
liep de uitvoering uitstekend van stapel.
De voornaamste nummers „Kerst-Cantate
van Catharina van Ren nes, de „Zendings-
Cautate* van J. B. Koeleman, over welke
de roep algemeen was en het „graf onder
den Meidoorn*, werden over 't geheel zeer
zuiver, met een kracht en gevoel gezongen,
die men van dit gemengd koor eu van een
directeur als de heer L. Kooien is, mogen
verwachten. Hem daarvoor den dank van 't
publiek, dat het kunstgenot smaakte en
wij zijn het volkomen eens met diegenen
die zoo gaarne wenschten dat de uitvoering
herhaald zou worden, omdat nog zoovelen
er niet van konden profiteeren.
Dinsdagavond ten 7 uur had op hare zaal
eene vergadering plaats van de leden der
St Paulusvereeniging, die goed waren op
gekomen. Met den gebruikelijken groet
opende de voorzitter, de heer Jud. Timmer
mans van Turenhout de bijeenkomst, sprak
een woord van welkom en bracht dank aan
de tegenwoordige genoodigden niet leden,
in wier welwillendheid eu steun hij de ver-
eeniging ten zeerste aanbeval, dan nog moe
digde hij de leden aan, deelde mede dat 5
nieuwe leden werden aangenomen om ten
slotte de hoop en stellige verwachting uit
te spreken dat in onze gemeente spoedig
eene Maria-vereeniging zal tot stand komen.
De secretaris las daarna de notulen der
Wij hadden bovenstaande waarin het ver- vorige vergadering voor en daarna deelde
makelijke bericht uit de Noordbr. Post de weherw. heer Adviseur mede, dat de
omtrent onze „St. Nicolaas*—vergissing gemeevte f 50 subsidie had verleend, waar-
wordt medegedeeld reeds geschreven, toen 1 voor ZEerw. openlijk dank bracht.
Waalwijk, 30 Dec. 1905
De splinter en de balk.
Het is niet onze gewoonte veel notitie te
nemen van onze collega hier ter plaatse,
dat weten onze lezers, maar nu de redactie
van de Noordbrabantsche Post den laalsten
tijd een paar malen flauwe uardigheden aan
ons adres meent te moeten dehuteeren,
of liever spijkers op laag water gaat zoeken,
meenen we toch haar eens even bij de ooren
te mogen nemen en haar eens te mogen
hminueren aan bovenstaand ouderwetse1!
hollandsch spreekwoordje van „de splinter
en de balk*.
In haar nummer van 1.1. Woensdag be
vat genoemd blad het volgende belangrijke
bericht
Vlug er bij.
„Zaterdag j.l. kon men in een alhier ver
schijnend blad eene annonce lezen, waarin
„de ond'rgeteekende tegen St. Nicolaas de
„aandacht van het publiek vestigt op zijne
„sorteering Huishoudelijke artikelen*.
Vroeg begonnen is halve werk.!
Wat is nu de zaak In ons blad van 1.1.
Zaterdag staat eene advertentie, waarin
nog voorkomt het woord „St. Nicolaas*. De
geregelde adverteerder vergat eene nieuwe
annonce te geven en wij 't gewraakte woordje,
te schrappen. Eene lieele gewone vergi-ssing,
die toch aan geen enkel persoon aanleiding
zal gevii oir daarop aanm rking te maken
eu zeker niet aan eene redactie van een
ander blad dan het genoemde, die er nog
wel een bericht van maakt, waardig om
mede de kolommen harer steeds droe«ig
voorziene rubriek provinciale, speciaal Waal-
wijksche berichten te vullen.
Wel een armzalig gedoe!
We willen de redactie een goeden raad
geven. Laat haar eerst eens in eigen tuin
wiedeü, alvorens zichzelf daartoe bij een ander
het recht aan te matigen. We willen haar
dan wijzen op een indertijd door haar gege
ven verslag van eene vergadering van den
Leo-bond, ter grootte van een halve kolom
waarin een 20 30tal van de vreesi lijkste
bokken eu blunders voorkwamen; naar de
raadsverslageu der gemeente Waalwijk,
waarover zich heel de gemeente vroolijk
maakte, waarin den voorzitter en de leden
van de raad zulke belachelijke en lachwek
kende gezegden in dei. mond werden gelegd,
dat er bij autoriteiten ernstig over nage
dacht werd tegen het maken van dergelijke
onnoozele en onvolledige verslagen maat
regelen te nemen, verslagen die onzen ge
meenteraad in en buiten Waalwijk in een
belachelijk daglicht stelden.
Dit ter overweging nan genoemde redactie,
verlangt zij meer, we zullen het geven wil
zij iet9 zoeken of zeggen zij kome flinker
voor den dag, maar decke wel aan dat oude
spreekwoordje, want *e mogen toch niet
verwachten dat er andere drijfveeren achter-
zitten, dat zou wel al te klein zijn.