Nummer 23 Zondag 18 Maart 1906 29e Jaargang Tweede Blad. BEKENDMAKING. MOZART. LANDBOUW, VAKSCHOOL. Bacteriën, Peru-Ouano Echo van het Stierenkeurtiigen De ambachtsscholen geven in hoofd zaak opleiding voor het bouwvak cl w. z. het timmeren, smeden, schilderen, kortom die bedrijven, die de wijdst ver takte ambachten vormen, en waarvan de opleiding tot op zekere hoogte een ge meenschappelijk karakter vraagt Maar De Burgemeciter dei grmeente Waalwijk maakt I hiermede is in die bestaande behoefte de pro.incial. «mt.i.ti. roo, d.^ nog op verre na niet voorzien. Naast uersteuning van Rijkswege v»n de vrefo in Noord-Brabant, krachtens haar besluit dersteuning van Rijksweg» v»n de veefokkerij wat men gemeenlijk het ambacht noemt, in Noord-Brabant, krachtens haar besluit van 7 staan toch tal van gesplitste bedrijven, die even sterk voor den werkman om ▼oor de gehtele provincie, totdat einde verdeeld in twaalf districten, keuringen zal doen plaats verheffing roepen hebben: I Zoo kan voor het schoenmaken de JdT°nÓ"bU.n ambachtsschool, noch de industrie-school sitten en voldoende ontwikkeld zijn. hulpbieden. Daarvoor is een vakscnooi b. van stieren mat brcede taadeu en noodiff en juist deze wacht nog op hare c. van etieren, bahoorende aan veefokvereenl ontwjic{ceJing- 82e.edat de keuringen tullen plaatshebben: o.a. Behalve voor hen die met het schoen- 18 April te WAALWIJK, voor het Vlle Dis- makersvak beginnen kan ook de vak- -hooi voor dc reeds volwassen werk- Bokhoven, Capelle, Drongalen ca., Drunen, lieden van zeer groot nut zijn. immers Dassen c.a.. Engelen, Giessen, Hedikhuizen c a., - bunnen ter verrijking van hun kunnen kennen nadere inlichtingen verlangen Veen vlijmen, Vrijhoeven—Cappel, Waalwijk. omtrent de meest productieve inricnting Waspik, dc Werken c.a., Werkend* m, Woudri- den arbeicj bij hun speciaal bedrijf. Ch3T^tdfk,udreen rullen „n,.n,.u telk... Zoo knn dan in deze behoefte worden des voormiddags te elf uren. voorzien door voor hen afzonderlijke 4e. dat de aangifte van de dieren waarmede cursussen van korten duur te houden, 'oP\« dr^n°gV- waarbij dezelfde onderw.jzers van de terreiD, één uur voor den aanvang der keuring, vakschool kunnen optreden. 5e. dat volgens de voorschriften van art. 5 van gen vakschool dus, leidt op voor één het voor de Commissie vastgesteld ro dement vat) I „m,,~nrr rlnnr nrar- 21 Maart 1899, opgenomen in het provinciaal bedrijf, waarvan de omvang c O p bijblad van 1899 No. 68, alleen zulke stieren tische maatschappelijke gegevens bepaald tot de keuring worden toegelaten, die volgens „een ambachtsschool maar het provinciaal reglement van 17 November 1898 (prov. blad van 1899 No. 2) gewijzigd bij loopt daaraan evenwijdig, besiuit van 1 December 1899 (provinciaal blad Geeft de vakschool niets anders en van 1900 No. 1,) zijn goedgekeurd eu ^ier I njets beters dan ook op den werkwinkel eigenaars voorzien zija van een certificaat, alge-1 WP1 Hen geven door het bestuur der gemeente, waar de 1S te leeren, dan verva g J stier gehouden wordt, woaiuit blijkt, dat het werkwinkel maar laat het vak op de dier, waarmede aan de keuring wordt deelgeno- u00„te waarop het is, en brengt het niet men gedurende eene maand in het distuct aan- T?n inist dit wezig is geweest, op een gezonden stal staat en verder, verheft het niet. Ln JUlSt dit voor het gebruik als fokstier bestemd is. hooger doel, dit verheffen van net vak Voorts zal aun de Commissie moeten worden moet bereikt worden, en daarom zal de ^^onderwijzer op de vakschool hooge waarop en het nummer waaronder de stieren in staan dan de gewone meester op net bet stieren—register ter secretarie zijn ingeschre ambacht hooger niet door onpractische VeJe. dat voor elk der twaalf districten zijn geleerdheid, maar behalve door algemeene uitgeloofd de volgende onderhoudsbijdragenontwikkeling, vooral door klaarder en a. Voor éénjarige stieren: o.a. vollediger kennis en kunde van zijn vak Vtiri-ïï, "1 K vakschool, mits gezond opgevat b. Voor tweejarige of oudere stieren o.a. }s een kracht gelegen en door die kraent in het district WAALWIJK eene bijdragee "»d j - de ontwikkeling van het vak be- vorderen en steeds zal zij bereid zijn aan onderhoudsbijdrage wordt toegekend, ken aar ben die reeds een zekere hoogte in het die vereeniging neg bovendien een extra bijdrage bereikt hebben, te toonen wat zij "unge^0.Cr;edU?„Sdeme'0.'f'In'e,nanrAd:°,|zien willen, nieuwe werktuigen of ge- steund. In eene audiëntie, die de ka pelmeester bij den prelaat had, toonde deze zich allerminzaamst, beloofde hem de verlangde betrekking en drukte tevens den wensch uit zijn zoon weder aan het hof te verbinden door hem te benoemen als hof- en domorganist. Beider betrek kingen leverden samen ongeveer duizend gulden op, een voor dien tijd nogal respectabele som. Om den pil voor Wolfgang nog meer te vergulden, liet de Kerkvorst er nog bij doorschemeren, dat de zoon later eerste kapelmeester kunnen worden, gelegenheid zou laatste de beminde papa het formeele landbouwer maakte, loen we eens eenige bevel uitsprak de terugreis te aanvaar- dagen geleden, over landbouwzaken spraken, den, dorst hij niet tegenstribbelen en Zooals ik zeg, hij is een kutp landbouw, r vertrok met spijt en een angstig voor-niet afkeerig van het ni-uwe en niet onge- gevoel in het hart, over Nancy naar negen om alles zelf Ie oud r/mkn en te Straatsburg, waar hij hartelijk ontvangen j beproeven, m«r toch die baclenën-geeclue- werd en een concert gaf, datdrie denis, waarvan hij zoo weinig kan zien, rageu vuur uicucumgiug «.v» ,.T Ii. .1,1, vereenigingen worden zoo spoedig mogelijk reedschappen uit te leggen, de bibliotheek uiterlijk voor 1 Aptil e.kin*ew,achf. bXi.#»ï voor hen open te stellen en hun de ge- Secretaris-Pennmgnieester (C. J. J. Daniels te r v n.mpn van 'gHertogenbosch) onder overlegging van de legenheid te bieden tot het nen statuten en de Dacmlijst der leden, met opgave j proeven of tot de keuze van materialen, van het aantal vrouwelijke fokdierec, dat ieder £00 zaj zy QOjc blijven in gestadig 1,d bent* verband met de practijk en zal het be- WMlwijk. 1 M"gtB^emeeflter voorooemd, drijf waarvoor ze opleidt, haar in toe- K. de van der Schueren. nemende mate waardeeren. SMEELE. JACHT en VISSCUERIJ. Burgemeester en Wethouders der gemeente Waalwijk maken bekend dat vanaf heden ter Secretarie kosteloos verkrijgbaar zijn blanc -1 verzoekschriften om j»chten vivchakten en kostelooze vergunningen tot uitoefening der visscherij met. één vischtuig. Het is zeer gewenscb. deze verzoekschriften ZOO SPOEDIG MOGELIJK en UITERLIJK vóór 1 April bij ons in te zenden. Burgemeester en Wethouders van Waalwijk. K. de .sn der Schueren. de Secretaris; F. W. van Liempt. De Terugreis. Mozart's liefde versmaad. Hoe zwaar Leopold ook door den dood zijner uitmuntende gade beproefd werd, hoeveel tranen hij ook om haar verlies stortte, toch vergat hij in zijne droefheid den zoon niet, die thans alleen, zonder hulp of steun van bloedverwanten, zich in het gevaarlijke Parijs een weg door het leven moest banen. Hij schreef aan Wat is een vakschool Het vakonder-1 Wolfgang, die thans bij baron von wijs is in zijn breedste opvatting een Grimm en Madame d'Epinal inwoonde, onderwijs, dat niet voor iedereen dient, zorgvuldig alles te bewaren, wat aan maar slechts voor een bepaalde klasse Moeder herinnerde, den eersten tijd van personen, die voor een bepaalde bestemming in het leven wenschen te worden opgeleid. Bij het gewoon lager onderwijs blijft de neiging en de beroepskeuze van den leerling bijna geheel buiten spel, daarom is dit onderwijs voor allen gelijk. Zoodra men daarentegen boven de gewone volks school uitgaat, begint de zin en neiging van den leerling, zijn beroepskeuze, mee te spreken, wordt dienovereenkomstig het onderwijs onderscheiden en ontstaat hierdoor zekere vakindeeling met het oog op het toekomstig beroep. De werklieden nu, die een vak kozen, dat niet genoegzaam in de practijk is te leeren, maar die toch altoos dit vak volgens voorschriften en onder leiding van anderen zullen uitoefenen, moeten hun opleiding kunnen vinden op de vakschool Ook zij die zelfstandig met uitvoering en met leiding van werklieden zullen belast zijn en de ontwikkeling van het vak verder hebben te brengen moeten de voor hen noodige opleiding kunnen vinden bij de vakschool. den eersten zooveel mogelijk thuis te blijven, wereld- sche vermaken te schuwen, en nu vooral dubbel voorzichtig en spaarzaam te zijn. De ongerustheid van Leopold ver meerderde met het uurdag en nacht peinsde hij er over zijn braven, doch onervaren zoon in een goede betrekking, niet al te ver van huis geplaatst te krijgen. Hij schreef een brief aan Pater Martini te Bologna om Wolfgang te willen aanbevelen bij den keurvorst van Mannheim Ach, help mij toch in mijne droefheid, eerwaarde Vader,4 schrijft hij »zoo gij er in slaagt mijn zoon de ge legenheid tot arbeiden en tot zelfvol making te verschaffen, zult gij ook het leven teruggeven aan den vader, die sinds den dood zijnar onvergetelijke echtgenoote niet ordelijk denken en schrijven kan, ja somtijds geheel ver suft is.» De vooruitzichten in Salzburg werden voor beiden beter. Lolli, com ponist van de aartsbisschoppelijke kapel was gestorven en Leopold had naar de vacante betrekking gesolliciteerd. \er" scheidene hooggeplaatste en adellijke hadden dat verzoek onder- zou krijgen om te reizen en zijne opera's elders te zien opvoeren. De vader ver zocht daarom den jongen maestro Parijs maar te verlaten, zoodra de definitieve benoeming geschied zou zijn. Als hij in Salzburg was, zoo dicht bij Weenen, München en Italië was hij nog altijd in de gelegenheid zich naar een dier kunst centra's te begeven. Om de terugreis van den zoon nog meer te bespoedigen voegde hij erbij, dat Aloysia Weber en haar vader, die bij hem inwoonden, zich te Salzburg uitmuntend amuseerden. Hoezeer de jonge meester vooral door de laatste mededeeling gestreeld was, gevoelde hij toch bezwaren Parijs te verlaten, 't Is waar, een hem passenden post had hij daar nog niet gevonden, hij moest van de opbrengst der concer ten en van eenige goed betaalde lessen leven, maar zijne toekomst begon toch te verhelderen. Zijne Fransche sym phonic verwekte door haar krachtigen rythmus, zijne forsche en toch zoo be vallige melodieën, overal den grootsten bijvalzijne kwartetten en pianostukken werden al meer en meer gezocht en één >iour de fotceéén goed geslaagde opera zou hem in eens tot den gevierden man kunnen maken. Hij was getuige geweest van den feilen kamp tusschen de vol gelingen van zijnen landgenoot Glück en den Italiaanschen meester Piccïni en hoewel hij in dezen strijd geen partij gekozen had, was hij toch een voor stander van de hervormingen, die Glück in de dramatische muziek wilde invoeren. Hij zelf zou vele dier hervormingen reeds vroeger toegepast hebben, had hij niet gevreesd met den tot dan toe ge- huldigden smaak in botsing te komen en voor een revolutionnair op muzikaal gebied uitgekreten te worden. Daarbij vergete men niet, dat in die tijden, be halve aan de geijkte vormen, ook zeer angstvallig aan de regels en wetten der harmonieleer werd vastgehouden en de minste fout daartegen streng werd aan gerekend. Bekend is het, hoe Mozart van zijn uitgever Artaria te Weenen eenmaal zijne zes beroemde aan Jozef Haydn opgedragen kwartetten terugkreeg met het verzoek de vele onderstreepte fouten te willen verbeteren. Het kostte den meester heel wat moeite zijn con servatieven uitgever aan het verstand te brengen, dat die fouten geniale fouten mogen wij zeggen met opzet gemaakt waren en dus ook zóó gegra veerd moesten worden. En eenige jaren later, toen verscheidene meesters in Jozef Haydn's huis vereenigd waren, werd er niet weinig getoomd tegen een dwarsstand (relatio non harmonica) dien Mozart in zijn Esdur-kwartet had durven aanwenden. Haydn echter maakte een einde aan het dispuut door te zeggen »Als Mozart het zoo geschreven heeft, zal hij er ook wel zijn reden voor ge had hebben.» Mozart nu met zijn fijnen smaak, zijn vlugge bevatting en grondige kennis van alles, wat tot het groote veld der mu ziek behoorde, had spoedig begrepen, wat het Parijsche publiek in Glück be wonderde en wat het in Piccini zoo toejuichte hij zelf zou nu trachten de hoogheid, het klassieke van zijn land genoot te verbinden met het melodieuse en bevallige van den Italiaan en een werk te scheppen, dat beide partijen bevredigde, om daardoor den een als den ander op zijn eigen gebied te ver slaan- Stellig ware hem dat bij een langer verblijf in de Seinestad gelukt. De Kapelmeester echter bleef er op aandringen, dat Mozart terug zou komen. Deze echter was hiertoe niet zoo spoe dig bereid. Hij had in den aartsbisschop van Salzburg, die wel trotsch was op de bekwame musici van zijn hof, doch ze bestal en hunne diensten niet be taalde, geen vertrouwen de onheusche bejegening nog zoo kort geleden van hem ondervonden, stond nog helder voor zijn geestook de trotsche adel aldaar gouden louis opbracht. Een volgend concert op aandringen van prins Max de Deuxponts en anderen gegeven, slaagde zoo goed, dat na aftrek der verschillende onkosten er voor den maestro niets overschoot. »Als ik dat had kunnen voorzien4, schreef hij wrevelig naar Salzburg, dan zou ik een gratis concert gegeven hebben, dan had ik zooveel nieuwe werken en talrijke improvisatiën ten minste voor een groot publiek kunnen uitvoeren,4 en wellicht meer voldoening van mijn werk gehad dan thans.4 Eenige dagen later kwam Mozart te Mannheim. In deze stad verbleef hij verscheidene weken. Hij maakte er kennis met de opera's van den Lutherschen kapel meester Benda; zij bevielen hem zeer goed, vooral de recitativo's, die hij zich tot voorbeeld stelde. Hij componeerde in deze stad de eerste acte van een duodrama»Sémiramis4 geheeten, be nevens een concert voor viool en kla vier voor den muziekdirecteur M. Friinzle. Omstreeks half December kwam hij te Keijsersheim hij toefde er slechts enkele dagen en spoedde zich naar München om er zijne beminde Aloysia Weber, voor wie hij in jubelende tonen de prachtige aria Non so d?onde viene gecomponeerd had, en die heete tranen bij zijn vertrek naar Parijs geschreid had weder te vinden en aan het hart te drukken. Wreede ontgoocheling 1 De jeugdige cantratrice had gedurende zijne afwezigheid haar liefde aan een ander geschonken en het gezicht van Mozart, die er in zijn rouwgewaad, een roode jas met zwarte knoopen, zijn magere gestalte, langen neus, groote oogen en vooruitspringend voorhoofd, niet erg behoorlijk uitzag, kon haar niet tot andere gedachten brengen. De meester trok zich die miskenning niet sterk aande Muzen schonken hem ook in deze be proeving wederom troost en opbeuring, want weldra zat hij aan het klavier en zong er lustig op los»Ik laat het (meisje, dat mij niet hebben wil gaarne loopen. Aloysia's zuster, Constance, die de handelwijze der eerste niet goed ver dragen kon, beurde den teleurgestelden jonkman naar best vermogen op en daar zij hem om zijne groote talenten en geniale gaven bewonderde, geregeld pianoles van hem kreeg, vatte zij onwil lekeurig voor hem een liefde op, die op duurzamer grondslagen dan op die van lichamelijke schoonheid rustte. Ook Mozart was niet onverschillig voor haar en zoo werd in München reeds de band gelegd, die later te Weenen nog nauwer aangehaald zou worden. In het begin van 1779 trad Wolfgang weder de ouder lijke woning te Salzburg binnen. Vader en Nannerle schreiden tranen van blijd schap en ook Wolfgang gevoelde zich voor Eet oogenblik gelukkig en tevreden in zijne oude omgeving. Hij aanvaardde zijne functie als hof- en domorganist, doch het eentonige leven, de bekrom penheid zijner collega's, begonnen hem ras te vervelen, daarom was hij wat blijde, dat Karei Theodorus, keurvorst van Beijeren hem het volgende jaar het voorstel deed naar München te komen, om ef eene opera seria te schrijven, welke bij gelegenheid van het carnaval 1781 zou worden opgevoerd. Mozart vroeg en kreeg verlofmet opgewekten geest, bezield met nieuwen moed, begaf hij zich op reis om reeds in het begin van November 1780 te München aan te komen, waar weldra het eerste onster felijke werk van den onvergelijkelijken meester met schier razenden bijval ten gehoore zou worden gebracht. daarvan g« loofde hij niet *re\. Ge kunt h-1 m'uurltjk gtloovrn, als ge wilt, buurman, maar rekening zult ge er toch mee moeteu houden, in de eerste plaats met de. zoogenaamde salpeteiznurbacteriën. Dat zijn die kleine, microscopisch kleine diertjes, welke in staat zijn ammoniak om te zetten in salpeterzuur, o.a. in den grond, in de bouwvoor. En vooral moet gij goed weten, onder welke omstandigheden en voor- aarden zij dit doen, en waarom zij zeer waaischijnlijk dit jaar daarmede zeer laat zullen aanvangen. „Nu, daarvan wou ik toch wel wat weten.' Ziet u wel, buurmannetje, ik dacht wel, dat ik je nieuwsgierig zou maken, en a:«n de bacteriëu gelooven zult ge ook nog wel, mettertijd. Luister dan. Alle stik stofverbindingen, moeten, willen ze voor de planten nuttig zijn, omgezet worden in sal peter. En dat omzetten in salpeter doen de bacteriën alleen, als de bodem niet te koud is. Zoolang we in den grond nog geen 5° Celsius hebben, wordt er geer. salpeter ge vormd. Verder moet de bodem niet te nat In vochtige, natte of drassige lande— zijn. w - rijen wordt evenmin salpeter gevormd, tor enhoven moet er kalk iu den grond zijn en moet de bodem dus niet zuur wezen. Ten laatste moet de lucht vrij in den grond kunnen treden. De bouwvoor moet dus open en los zijn. Nu begrijpt ge, waarom in het voorjaar, als jU temperatuur nog laag is, er nog weinig gsoei te bespeuren is, want zonder salpeter is er geen groei mogelijk. En nu zult ge ook wel begrijpen, waarom in het voorjaar bij koud weer een haudvol chiliaalpeter het graan doet groeien en voor uitgaan. Want chilisalpeter is natuurlijk als salpeter eu heeft dus de hulp der bac teriën niet meer uoodig. Het is toch dui delijk, niet waar, dat. als er in den bodem geeu salpeter gevormd wordt, wij van buiten af het salpeter moeten toevoegen. „Ja, dat begrijp ik beat, want, als het na het zaaien der suikerbfeten koud en guur is, heb ik ook altijd meer zout gegeven, dan wanneer de zon reeds lekker scheen, omdat ik reeds dikwijls o"dervoudeu had, dat de peeëu daarvan, niettegenstaande de kou, zoo goed omhoog gingen.' 'l Is precies hetzelfde, als met de winter granen. En, hoe zoudt ge nu denken, dat het van 't jaar zal zijn „Ja, als 't zoo doorgaat, zal de grond nog al laat nat eu koud zijn.' //Dat vermoed ik haast ook. Vandaar dat er dit jaar dubbel gevaar zal wezen, dat de salpeterbacieriëu, niet vroeg zullen werken. Ik raad je dus aan, je tarwe en je gerat en ook de rogge, die ge daarginder op dien lichten grond hebt staan, vroegtijdig wat chilisalpeter te geven een zak op 't gemet is genoeg, zonder chili sou het graan dit jaar nog wel eens kunnen tegenvallen. Over de suikerbieten spreken we mekaar nog wel later. In elk geval zult ge er aan moeten deuken, dat de temperatuur en het water in den grond, van eenigen invloed moet zijn op je bemesting. lk weet niet, of mijn buurman aan bac teriën is gaan gelooven, maar, dat hij mijn raad omtrent da bemesting van chilisalpeter niet in den wind heeft geslagen, heb ik gisteren gezien. Hij beitelde heel wat meer clan hij eerst van plau was. personen En nu willen ze ook al hebben, dat er in den grond kleine diertjes zijn, dis eigenlijk den heelen landbouw regeeren, die mest makeH, die mest doen verrotten, die de stik stof uit de lucht halen en nog veel meer,.... maar daar geloof ik nu toch niets van, ik moet het eerst zien. Zoo ongeveer luidde de opmerkiug, die was hem onuitstaanbaar, doch toen ten een kennis van me, een welgesteld en knap Wie nu nog gedraald heeft, die zou toch ten minste in de maand Maart haastig zijn bestelling van Peru-Guano moeten doen. En bij alle bestellingen gelieve men wel toe te zien, dat de echte Peru Guano van Ohlendo'ff met den rooden hooren en den naam Ohlendorff voorzien, hetzij rechtstreeks ij de fit ma Binneveld en Schellen ie Rot terdam, hetzij bij de bekende wederverkoo- pers, besteld worde. Zoo menige, vogel tooit zich met vreemde vederen, et vele meststof handelaren bieden ook „opgeloste Peru- guano' aan. Er is eeo zeer eenvoudig middel om er zich van te overtuigen dat zulke handelaren geen Peiu-guano verkoopen, die met ons merk «ergeleken kan worden. Men vrage eenvoudig bij deze meststofhandelaren of fabrieken aan, of zij echte rechtstreeka ingevoerde ruwe Peru-guauo met een stik stof gehalte van 8—12 0/« zouden kunnen leveren. De meesten zullen dit moeten ont kennen, anderen zullen misschien verklaren, dat zij een ruwe Gaano kunnen leveren, die even goed werkt nis ons merk. Maar dit is slecht eer. uitvlucht. Alléén zij, die de Anglo-Coutineutale

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1906 | | pagina 5