Nummer 50
Donderdag 21 Juni L906.
2V)e Jaareanar,
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
waarin opgenomen DE NOOUDBRaBANTSCHE POST.
Eerste Blad.
ANTOON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit TWEE Bladen
BiKENDM"AKÏNG.'
UITTREKSEL
1
U itgever:
(Ie
nog
deze
Zij die zich tegen 1 Juli
op dit blad abonneeren,
ontvangen
maand verschijnende num
mers g rati s.
-paars®
qaK^33Esra«:üï /«sa.
W A A L IJ K. Telefoonnummer 38.
NAMEN
DER FABRIKANTEN.
uit het verslag der Kamer van Koop-J; Vincent Hoftmans.
handel en Fabrieken te Waalwijk, be
treffende den toestand van den handel^
de scheepvaart en nijverheid over het
jaar 1905.
(Slot.)
- 35967,63
'2445,—
- 3511,24
f 98757.82
2»
57
32
8
89
6
50
10
21
55
42
1
4
2
57
10
"20
11
87
U
32
30
486
87
35
23
23
Totaal
f
300,000
11,633,999
1,581
383,329
56,514
210,745
1,425,604
39,718
f
Propaganda-Vcrgadering
-zm&tzg~&B9trzi
De Echo van h
WaalwpsclK en
foiiranl,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden fü.~5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zenden
Uitgever.
den
Advertknhkn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, grootr
letters naar plaatsruimte. Adverteutiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel
Oproeping in militairen dienst
De Burgemeester ier gemeente Waal wijk roept
bij dezo op de na Ie noemen milicien-verlofgan
gers der lichtingen van 1899, 19l)l en 1903,
voorzien van al de door hen van het corps
medegenomen kleeding- en uiiru9ting»fukkeD,
zakboekje en verlofpas, op de dagen en plaatsen
achter ieders naam vei meld, onder de wapenen
te komen, als:
H. B. G. Jlulders 25 Juni 1906 Gorinchem
C. van der Wensch id. Naarden
A. J van Óen Broek id. Breda
J. de Peffer 9 Juli 1906 den Helder
W. van der Velden 16 Juli 1906 Bergen op-Zoom
J. P. van Delft 23 Juli 1906 's Hertogcnbojch
F. van Helvoori 30 Juli 1906 Bergen-op-Zoom
W, A. van der Lee 6 Aug. 1906 Geertruidenberg
Th. Hombergen id. id.
J. Schapendonk id. id.
A. Th. de Graaff id. id.
J. H. van Loon 3 September 1906 'sGravenhagc
S. A. J. Ackermans id. id.
G. vm Velthoven id. id.
M. J. Kuipers id. id. I
F. van Loon 10 September 1906 Geertruidenberg
M. Z. Mans id. id.
P. J. van Schijndel id. 'sHerlogenbosch
P. M. Donker id. Geertruidenberg
J. van der Pennen id. id.
F. J. Masuger id. id.
J. G. Timmermans id. id.
G. J. Proveniers id. id.
Ch. Miltenburg id. id.
H. A. Sleenhnff id. Bergen-op Zoom
Th. H. van Mierlo id. Breda
A. Huijbregis id. Ede
J. Mutsaarts 1 October 1906 Gorinchem
Met nitnoodiging om daags voor het vertrelP
zich ter Secretarie aan te melden tot het teeke-
nen van den verlofpas, hat ontvangen van dag-,
geld en een vervoerbewijs per spoor, voor zoover
zij daarop aanspraak hebben.
Waalwijk, 9 Juni 1906.
De Burgemeester voornoemd,
K. DE VAN DER SCHUEREN.
Stoomtrauilijn 's Bosch—HensUen-Waalwijk:
cn Tilburg—Waalwijk.
Het jaar 1905 was voor de Maatschappij
der Hollandsche Buurtspoorwegen wederom
niet ongunstig. De totaal-ontvangsten op
bovenstaande lijnen was omstreeks 1700
hooger dan in 1904. Voorzeker zou difcC
surplus nog aanzienlijk grooter geweest zijn,
zoo de vrij langdurige werkstaking in bet-(
graanbedrijf ie Rotterdam geen nadeeligen
invloed op het goederenvervoer der bootenf
en trams had uitgeoefend.
Van welk belang de trams en 9toomboo' ^Adr. Nieuwenhuijsen.
ten van genoemde Maatschappij voor onze
gemeente en omstreken zijn, blijke uit het
volgende lijstje:
Stoomtramdienst 1905.
Opbrengst personenvervoer f 56833,95
goederenvervoer
y postvervoer
n diversen
Totaal
tegen f 98041,55» in 1904.
Aantal reizigers 379429 tegen 399482
in 1904
Goederen in K G. 32842000 tegen
32314000 in 1904, dus 500.000 K.G.
meer dan in 1904.
Stoowbooten 1905.
Opbrengst van het vervoer f 29558.3Ü5
tegen f 30838.875 in 1904.
Vervoerde Kilogrammen 26511000 tegen
25659000 in 1904.
Arbeidswet.
Gedurende 1905 werden uitgegeven 94
arbeidskaarten, terwijl op 31 December 1905
257 arbeidskaar'en in omloop waren.
Hinderwet.
Door Burgemeester en Wethouders werden
in 1905 de volgende vergunningen tot op
richting en uitbreiding van fabri keu ver
leend.
9 Januari 1905. B. J. van der Heijden,
tot het plaatsen en in werking brengen van
een gasmotor in zijne schoenenfabriek.
9 Januari 1905. C. Manders, tot het op
richten van een graanmolen, te drijven door
een gasmotor.
10 April 1905. A. D. vau Delft, tot het
O} richten van eene leerlooierij.
Fabrieken waar Stoomkracht wordt gebezigd
of waar meer dan 20 werklieden zijn
v. Iersel Witlox Co.
(Stoom-leerlooierij
Gragtmans iestnan.
(Stoom-leerlooierij.)
L. Mombers.
(Stoom-leerlooierij.)
Timmermans v. Turen hout.
(Stooin-schoenfab'iek.)
W. L Zeckendorf.
(Stoom-leerlooierij
Kind. C. G. v. d. Heijden.
(Stoom-schoen fabriek.)
J. J. van üooren.
(Stoom-leerlooierij
H. H. Jansen.
(Looierij.)
A. H. van Schijndel.
(Stoom-schoenfabriek.)
B. J. van der Heijden.
(Stoom-schoen tabriek.)
C. C. Manders
(Stoom-korenmalerij
Wed. J. Verhulst.
(Stoom-smederij.)
Wed. C. P. van Hilst.
(Stoom-smederij
Maatschappij Waterleiding.
(Waterleid'ng (stoom)
(Stoom-zeepziederij
Klijberg-Peruot.
(Stoom-schoenfabriek.)
J. J. van Alpheu.
(Stoom boekdrukkerij.)
Wed. A. Tielen.
(Stoom-boekdrukkerij.)
Fr. Kemper man Co.
(Stoom korenmalerij.)
P. J. van Loon.
(Stoom-leerlooierij
Gemeente Waalwijk,Gisfabr.
(Gasfabriek.)
J. C. Marks.
(Stoom-koperslagerij.)
Firma H. Hartog.
(Schoenlabriek.)
(Schoenfabriek.)
Totaal 24 fabrieken.
2 a
UY,
oY.
3
«co
*>5
o
CD
■~7i
.*a
'91
a
cl 75
CD
631 werklieden
35
Noord Braband Maatschappij van Verzekering
op 't Leren. Waalwijk.
De Premiereserve vermeerde met
f 80643,401/, zoodat deze thans bedraagt
f1,425,604,86.
Aan den post Extrareserve kon f 10000,
worden toegevoegd en bedraagt deze thans
f39,718,17.
Het depót van de bij de Ned. Bank be
rustende toudsen bedraagt ruim een half
millioen gulden effectief.
Cijfers geconstateerd met de afsluiting van
het 62e Boekjaar, 3 April 1905:
Aantal polissen 192029.
Maatschappelijk kapitaal
Verzekerd kapitaal
Verzekerde rente
Ontvangen premiën (Netto)
interesten
Uitkerring bij overlijden, i xpi-
ratiën en alkoop
Premiën-reserve
Extra-reserve
Verinogen tbr Maatschappij
(ongerekend f270,000 niet
gestort kapitaal)
Balans per 3 April
Aan Aandeelhouders f
Vaste goedereu
y Effecten
y Hypotheken
Verschenen rent-n
Verschenen huren en
pachten
ff Said »'s bij k-ssiers,
prolongatiën, de
posito's, obligatiën -
y Verschuldigde pre
miën
y Saldo's bij Agent
schappen
y Be.leening op polissen -
y Materieel
y Meubilair j
Kassa
- 1,495.322
1905.
270,000,—
540,47 l,6373
750,287,90
114,525,—
7,878,30
2,613,93
48,139,79VS
8,971,66 */2
20,831,09
9,577,981/3
1.—
3,729,33
f 1,777,022,58
Per Maalsch. Kapitaal
u Premiën Reserve
9 Extra Reserve
y Diverse Crediteuren
ff Vooruitbetaalde Pre
miën
y Waarborgen van
Agenten
tf Belasting
300,000,—
1,425,604,86
39,718,17
2,337,1 1
4,959,87
8,765-
637,57
f 1,777,022,58
Correspondentschap der Nederlandscbe Bank.
ten kantore der beeren
W. TIMMERMANS ZONEN te Waalwijk.
Van het comspondentschap 1ste klasse
alhier ontving de Kamer over het boekjaNr
1 April 1905—31 Maart 1906 het navol
gende overzicht.
Verwisseld werd1905/1906 1904/1905.
Bankbiljetten
tegen specie f 1,809,290,f 1,026,500,
Bankbiljetten
tegen Bank
biljetten
Specie tegen
Bankbiljetten - 1,137,350,
786,370,— - 1,018,040,
779,200,
f 3,233,010,f 2,823,740.-
Verzonden
Bankbiljetten f
Ontvangen
Bankbiljetten -
293,110,— f 295,500,—
121,000,— - 44,000
f 414,110,— f 339,500
Ontvangen
Specie
Veizonden
Specie
f 176,500,— f 251,500,
4,390,-
f 180,890,— f 251,500,—
Omzet door
assignation en
incasserrii'gtn f
220,927,73
Disconlo, enz. f 870,512,27 f 843,475,54VS
Kijks—Telefoonbureel Waalwijk.
(Locaalnet geopend van af 20 Nov. 1905).
Verzonden interlocale gesprekken 2634
y internationale y 53
Ontvangen interlocale y 1312
y internationale 23
Transito-gesprekken 167
Locaal gesprekken 1181
Totaal 5370
OpbreDgst f 576,99
Zondaguaraiddag teu 6 uur werd op de St.
Pauluszaal eoue propaganda vergadering ge-
honden door de R. K. Vakvereenigiug voor
schoenmakers St. Crispijn waarbij de heer A
vau Rijen uit Tilburg als spreker zou optreden.
Voor een Btarapvolle zaal opende de presi
dent, de hoer Jan van Oudheusden, mot den
gebruikelijkeu groet de \orgaderiug en zegt:
Mijne vrienden. Bij het welkom dat ik u allen
toeroep gevoel ik mij verplicht den geachten
spreker den heer vau Rijen uit Tilburg, die
hier een spreekbeurt komt vervullen, een
hartelijk welkom toe te roepen. Vrienden, uw
tegenwoordigheid, vooral nu met het schoone
weer. legt getuigenis af dat uw harteu warm
kloppen voor de vakorganisatie. Ik hoop dau
ook dat du toetreding als lid talrijk moge zijn,
vooral nu het bezwaar, of laat het mij maar
zegen, het voorgewende bezwaar bij 'den Leo
bond is weggenomen.
Voor dat de vergadering werd voortgezet
deed de Voorzitter nog msdedeeliug, dat het
bcstnur art. 5 der statuten dat zegt: dat een
lid die heeft bedankt of is geroyeerd niet dan
na 6 maanden lid kan worden en de contri
butie van dien tijd moet aanzuiveren, voor
eeu maand zal schorsen, zulks omdat velen die
eerst lid wareu door de verbindende bepaling
van den Leobond als lid hebben bedankt.
Blijft art- 5 nu van kracht, dau zal dat voor
velen op 't oogenblik een groote hinderpaal
zijn om alB lid toe te treden.
liet Vakblad mag zich niet in groote be
langstelling verheugen, slechts enkele abonne
menten zijn er nog op, zoodat 't bestuur meent
deze abonnementen te moeten opzeggen, lu
de plaats daarvoor zal worden genomen De
Volksbode, het aangewezen blad voor de vak
organisatie. Ledeu die zich hierop weuscheu
te abonneeren, en de Voorzitter hoopt dat
dit velen zullen zijn want van de 450 leden
van den Leobond zijn er nog maar 52 abon-
nee's, kunnen zich bij het bestuur van den
Leobond of de vakvereenigiug aanmelden.
Hierna neemt de Eerw. adviseur het woord
en roept deu heer vau Rijen, die hij slechts bij
name kent, eeu hartelijk welkom toe. Hij
spreekt den wensch uit, dat na het woord v&u
den heer van Rijen die zooals ZEerw. heeft gele
zen veel voor den arbeider doet, velen zich
als lid zullen laten inschrijven, vooral nu het
bezwaar van den Leobond is opgeheven. Ook
hoopt de Eerw. adviseur dat de looiers zich
zullen vormen tot eene vakvereeniging.
Alsnu beklimt de heer A. van Rijen het
podium en zegt met een aangename, duidelijke
eu goedverstaaubare stem ongeveer het vol
gende
WelEertv lieermijne Vrienden
Gaarne heb ik aan de uitnoodigiug van uw
bestuur, om hier hedenuamiddag eene spreek
beurt te komeu vervullen, gevolg gegeveu en
waar uw adviseur eu president reeds den weusch
hebben uitgesproken dat velen als lid zullen
toetreden, daar hoop ik dat ik door mijn
woord ook personen tot de overtuiging kan
brengen van de noodzakelijkheid van vakor
ganisatie ,dat het niet genoeg is lid te zijn
van den Leobond, maar dat men zich ook
aansluite bij de vakorganisatie, want werkelijk
mijne vrienden, daar zijn wanverhoudingen,
vele wanverhoudingen in verschillende standen
en klassen onzer samenleving eu ontegenzeg
gelijk drukken die wanverhoudingen het
zwaarst op de klasse der arbeiders. Daar
heerschen in alle vakken en alle bedrijven
misstanden en grieven. Ook in uw vak, in de
schoenindustrie is het niet alles rozengeur eu
zonnen8chijn. Ook in uw vak heerschen toe
standen welke verbeterd, verhoudiugeu welke
beter geregeld moeten worden. Daar heerschen
misstanden, nog andere dan die welke betrek
king hebben op meer loon en minder arbeid
misstanden betrekking hebbend op uw vak
afzondei lijk en misstanden welke gij met alle
andere arbeiders gemeend hebt.
Het zal niet noodig zijn, zoo zegt spr., dat
ik ter illustratie er hier eeuige ga opnoemen
Waarom zou ik het moeten doen Gij kent
ze immers zelf veel beter dan ik. Ik ken ze
slechts van hooren zeggen, gij, gij kent ze
uit uwe eigen omgeving, uw eigen oudervin-
diug, gij voelt ze vau 's Maandags morgens
tot 'b Zaterdags avonds. Het is waar, niet op
alle Behouders drukt die toestand even zwaar.
Voor de een is de toestand gunstiger dan voor
den ander, en er is geen regel zonder uitzon
dering. Ik spreek slechts over den toestand
in 't algemeen. Gij weet het, gij begrijpt het
dat ook op uw vak betrekking heeft het woord
des Pausen er moet spoedig en afdoende ge
holpen worden. Dat weet gij, dat wenscht gij
allen, dat er geholpen wordt, dat er verbete
ring komt in uw vak, maar wat doen velen
uwer er voor? Velen, zeer velen klagen en
morren dikwijls en veel, maar ze snappen
niet, dat door klagen en morren uw toestaud
Diet verbeterd wordt, integendeel door al dat
gemor en geklaag zal uw lot u nog ondrage
lijker, nog zwaader en lastiger vallen.
Daar moet spoedig en afdoende geholpen
worden zei Loo XIII p» ca
de, dat eeuige, dat zekere afdoende middel
aan de hand. Daar moet spoedig, spoedig
geholpen worden zei Leo. Eu sinds op den
17 Mei 1891 dat woerd vanaf de hoogte des
Vaticaans heeft weerklonken, zijn reeds meer
dan 15 jaren heengegaan. 15 lange jaren lig
gen reeds achter ons sinds de groote arbeiders-
vriend cu aibeiderFweldoeuer zich aan het
hoofd stelde der Kath. arbeidersbeweging eu
over de gnnsche wereld deed weergalmen
arbeiders vereeuigt u dat pauselijk woord
dat sindsdien duizend eu duizend malen is
herhaald, en nog zijn'er zoovelen ouder onze
Katholieke medebroeders, die koud. gevoelloos,
onverschillig blijven voor dat vrienden-, neen
voor dat vnderwoord, die lachen, die spotten
met die vermanende raadgeving, die niet in
zien hun eigen belang, geen gehoor geven aan
dien oproep tot verbetering van hun eigen
toestaud, van hun eigen vak, die kennend eu
voelend hunne verbetering-eischende-vaktoe-
stauden, niet willen aangrijpen, het middel
ter verbetering, die niet hegrijpen niet wil
len begrijpen het nut, de noodzakelijkheid, het
groote belang der vakorganisatie, niet willen
opgaan den weg, die leidt tot betere levens
voorwaarden, tot stoffelijke en zedelijke ver
heffing vau eiken arbeider.
Welaan dan mijne vrienden vereenigt 11 en
wordt sterk Vereeuigt u en gij zult steuu
en hulp verlangeu. Vereeuigt u, want wee
den eenling als hij valt heeft hij niemand om
hem te helpen.
Wat is eeuo vakvereeniging?
Eene vareenigiug van arbeiders die hetzelfde
vak uitoefenen met het doel om den toestaud
in dat \ak voor de arbeiders te verbeteren
zij hebben dus eeuigszins een ander doel als
de werklieden vereenigiug, b v. de Leobond.
I)pze hebben tot doel de algemeeue belangeu
der arbeiders van dezelfde gemeente, onver
schil 1 ig welk vak zij beoefenen. Do ulgemeene
werkliedeuvereeuiging heeft meer te zorgen
ook voor de zedelijke eu godsdienstige belau -
gen. Zoo b. v. behoort het tot de R.K.
werkliedenvereenigingen, te zorgen, dat hare
leden gesteund worden bij ziekt -n en daarom
hebben wij in onze werklieden en vakbonden
bijna overal een ziekenfonds, die jammer ge
noeg over het algemeen ook ziekenfondsen
zijn, doordat gewoonlijk bij de oprichting de
fout begaan wordt te hooge uitkeeriugen te eu
contributie.
Zoo is het verder de zorg voor de algemeene
werklL-denvereenigingen. dat zij door het hou
den van voordrachten en lezingeu hare leden
meer trachten te ontwikkelen, haar gelegenheid
geven om op gemakkelijke en voordeelige wijze
goede lectuur te verschaffen, om daardoor
eensdeels de slechte lectuur te weren en om
de arbeiders tevens te leeren, te ontwikkelen.
Zoo ligt het verder op de weg der alg. werk-
liedeuv. om de ontwikkeling te bevorderen,
en te zorgen dat we in de toekomst krijgen
goede bestuursleden door het oprichten van
propagandaclubs. Haar taak is het ook om
in het belang der arbeiders te Btichteu en in
stand te houden een secretariaat van den
arbeid, dat dient om propaganda te maken,
maar tevens ook om de arbeiders raad en
voorlichting te geven in verschillende aange
legenheden eu sociale wetteu.
Dat alles en nog veel meer behoort tot taak
eener R. K. werkliedenvereenigiug, die wer
kelijk iets voor de arbeiders doen wil.
Maar wauneer we nu spreken over vakver
eeniging dan is dat niet hetzelfde als werk
liedeuvereenigiug. De werkliedenvereoiiigiugen
bestaan gewoonlijk uit de vakafdeeliugeu en
die verschillende vakafdeeliugeu samen vormen
dau de werkliedenvereenigiug.
En het doel der vakvereeuigingen moet ziju,
hetverkrijgeu vau goede arbeidsvoorwaarden iu
het betrokken vak, het. doel der vakv. is om,
wanneer het loon werkelijk te laag is dat langs
billijken weg trachten op te voeren. Wanneer
de arbeidsdag te lang is, die arbeidsdag te
verkorten, wanneer er misbruiken in het vak
zijn, deze wegruimen enz. Ziedaar, meteen
aangegeven het doel wat onze Kath. vakver
eeuigingen beoogeu.
Het eerste wat onze vakvereeuigingen be
oogen is het tijdelijk belang hnrer leden. Ik
zeg het eerste, maar niet het eeuige. Daar is
wel eens beweerd, dat hoofddoel onzer vak
vereeniging is en moet zijn bestrijding van het
socialisme. Dat iB eeu dwaling. Neen
hoofdzaak van onze Katholieke sociale vakac
tie is die misstanden, die er bestaan, uit deu
weg te ruimen. Dat is de zuivere leer der
Rerum novarum. Dat wij met alle kracht het
socialisme moeten bestrijden, behoeft geen
betoog, de kwestie is, hoe dat moet geschie
den. In de eerste plaats door krachtig te
organiseereu, ijverig propaganda te maken
voor onze Katholieks beginselen. Maar dit is
niet voldoende. Evenals men, wanneer men
een akker wil zuiveren van onkruid, dit met
wortel en al moet uitrukken, zoo ook willen
wij den maatschappelijken rkker zuiveren van
het onkruid, moeten wij doordringen tot aan
zijn wortels. Eu die wortels zijn de vele rail-
