Nummer 61
Donderdag 2 Augustus L9U6.
29e Jaargang,
j
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
■waarin opgenomen DE NOORDBRaBANTSCHE POST.
Eerste Blad.
ANTO ON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit TWEE Bladen.
Het Arbeidscontract
BUITENLAND.
üuitschland.
Frankrijk.
Rusland.
Italië.
BINNENLAND.
I T G E V 15 U
SMBBBUC
isisgslriiülschf Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden f0."5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukken gelden enz.,
Uitgever.
franco te zenden aan den
W A A L W IJ K. Telefoonnummer 38.
Advertentiën 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciple zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel
cn wat mevrouw en dienstboden daarvan
moeten weten.
Reeds meer werd ons verzocht eens
beknopt te willen laten volgen wat me
vrouw en de dienstbode met de nieuwe
wet heeft te maken. We geven 't hier,
hoewel de gewone reeks onzer artikelen
over dit onderwerp wordt voortgezet.
Zoowel de dames, die dienstboden
hebben, als die dienstboden zelve hebben
in vele opzichten belang bij de nieuw
aangenomen wet, die eerstdaags in wer
king treedthet arbeidscontract, en wij
geven daarom, in haar belang, de voor
naamste bepalingen dier nieuwe wet
hier, in onze eigen woorden, weer, dan
kan, in de huiskamers en in de keuken,
ieder voor zich eens nagaan,
waarin zij te kort komen en dus zich
voor last met de wettelijke machten be
hoeden I
De dienstbode is in dienst bij haar
mevrouw de eerste is, volgens de
nieuwe wet arbeider,* de laatste werk
gever4haar overeenkomst een dienst
betrekking.
Bijna altoos komen zij mondeling over
een wat het loon zal wezen, welke de
werk- en rusturen enz. en dat staat bij
de wet volkomen gelijk met een schrif
telijke overeenkomst. Indien de mevrouw,
bij het aannemen van een dienstbode,
wil afwijken van de bepalingen, die de
wetgever heeft gesteld of de meid wil
het, dan moeten zij een schriftelijke
ongezegelde overeenkomst aangaan.
Dit is het gevalals mevrouw boeten
bedingtals mevrouw bij ziekte het loon
niet betalen wilals mevrouw, wanneer
de familie op reis gaat, het loon van de
dienstbode wil inhouden, als een van
beiden het loon op andere tijden betalen
wil als het plaatselijk gebruik meebrengt.
Mevrouw wordt in dat geval geacht
de toestemming van mijnheer te hebben
om werkgeefster te zijn, de gehuwde
dienstbode heeft die toestemming niet
noodig, tenzij de man er zich tegen
verzet, hetzij bij advertentie in De Echo,
hetzij mondeling of schriftelijk bij me
vrouw.
Wil mevrouw de dienstbode ontslaan,
dan heeft zij de toestemming van mijn
heer niet noodig. Wil zij echter de
dienstbode vervolgen, dan moet mevrouw
den bijstand van mijnheer vragen. De
gehuwde dienstbode kan echter alles
zonder haar man doen het loon ont
vangen (mits zij het ten bate van haar
gezin uitgeeft), haar dienst opzeggen,
het loon in rechten opvorderen enz.
Een minderjarige dienstbode moet
schriftelijk of mondeling de toestemming
van vader of moeder hebben 'om een
dienst aan te nemen.
De godspenning.
Als de nieuwe dienstbode den gods
penning eenmaal heeft, kan mevrouw niet
na een dag b.v. zeggen hou het geld
maar en ruk uithet meisje houdt recht
op loon. En evenmin kan de dienst
bode den godspenning teruggeven en
zeggen Ziezoo, nu zijn we allebei vrij.
Er is een overeenkomst tusschen haar
en mevrouw en die moet worden uitge
voerd.
De godspenning is iets extra's boven
het loon, tenzij men anders afspreekt.
Blijft de meid echter korter dan drie
maanden, dan mag mevrouw in elk ge
val het bedrag van het loon aftrekken.
Men kan een dienstbode op proe:
aannemen, maar nooit langer dan twee
maanden en mevrouw en de meid beiden
hebben gedurende dien tijd het recht
elkaar onmiddellijk den dienst op te
zeggen.
Het loon.
Volgens de wet mag het loon voor
dienstboden bestaan uit geld, voedsel,
woning enz. Een mevrouw mag een
dagmeisje nemen en haar betalen met
één of meer maaltijden per dag, mits zij
bij mevrouw in de keuken eet. Wil een
mevrouw, geheel onverplicht, haar dag
meisje wat eten meegeven, dan is dit
o-een loon.
Bij ziekte
is mevrouw verplicht gedurende «een
betrekkelijk korten» tijd het loon uit te
betalen. Die betrekkelijk korten tijd
hangt van het gebruik af. 't Kan korter
dan een week zijn of langer. De duur
van den opzeggingstermijn is hierbij zeer
zeker van belang.
Mevrouw moet voorts zorgen voor be
hoorlijke verpleging en geneeskundige
behandeling, tenzij de dienstbode lievei
naar huis gaat, dan houdt die verplichting
op. Wat mevrouw na de eerste vier
weken uitgeeft, mag zij later terugvor
deren. Zegt mevrouw de meid, die ziek
wordt den dienst op, dan moet zij voor
behoorlijke verpleging en behandeling
zorgen gedurende den opzeggingstermijn.
Uitbetaling.
Het plaatselijk gebruik doet hier alles,
maar verstandig is het, mondeling of
schriftelijk, overeen te komen of men
per kwartaal, per maand of per week
betaalt. Zoo mevrouw niet op tijd be
taalt, kan de dienstbode voor de eerste
drie dagen niets vorderen, maar voor
den 4den tot den 8sten dag 5°/o» verder
tot den 33sten dag 10% en na 33 dagen
50% toeslag op het loon vorderen. Het
loon op den lsten vervallend moet dus
uiterlijk den 4den betaald zijn.
Heeft mevrouw iets van de dienst
bodé te vorderen, hetzij omdat zij geld
geleend heeft, of iets gebroken dat moet
worden vergoed, dan mag mevrouw
telkens niet meer dan van het loon
inhouden; vertrekt de dienstbode echter
dan mag mevrouw de geheele schuld
afhouden.
Zondags.
Mevrouw heeft het recht op Zondag
haar dienstboden te laten werken, koken,
enz., maar nooit meer dan strikt nood
zakelijk. En het meisje moet haar gods
dienstplichten kunnen waarnemen.
Waar voor dienstboden bij het loon
inwonen, voeding enz. begrepen is mag
de dienstboden vorderen, dat dit over
eenkomt met de eischen van goede zeden,
gezondheid en plaatselijk gebruik.
Als mevrouw met de familie op reis
gaat moet zij niet alleen het loon, maar
ook kostgeld betalen.
Getuigschrift.
Mevrouw is verplicht een getuigschrift
te geven, als de meid, die weggaat, dat
verlangt. Daarin moet staan de aard
van den verrichten arbeid en de duur
der dienstbetrekking en, als de meid het
wil, de wijze, waarop de dienst is ge
ëindigd. Wil de meid het niet, dan mag
mevrouw daaromtrent niets in het ge
tuigschrift zetten. Ontslaat mevrouw zon
der opgave van redenen, dan moet zij
dit in het getuigschrift vermelden. Loopt
de meid weg en wil zij een getuigschrilt
dan mag mevrouw daarvan melding
maken.
Geeft een mevrouw te mooie getuig
schriften af, waardoor een andere me
vrouw er in loopt en later »schade«
lijdt, dan moet de eerste mevrouw de
tweede die »schade< vergoeden.
Wanneer mevrouw weigert het door
de dienstbode gevraagd getuigschrift
af te geven of indien zij in het getuig
schrift tegen beter-weten-in onjuiste me
dedeelingen heeft opgenomen, moet zij
de dienstbode de schade, die deze daar
door lijdt, vergoeden. Ook wanneer zij
opzettelijk mondelinge inlichtingen geeft,
kan de dienstbode haar voor schadever
goeding aanspreken.
Opzegging of ontslag.
Mevrouw en de meid moeten elkaar
den dienst opzeggen met den termijn,
waarover het loon looptdus een week
of een maand te voren, maar voor ver
dere termijnen, drie maanden b. v. b.
is zes weken voldoende, tenzij schrifte
lijk de termijn van drie maanden is vast
gesteld.
Bij dringende redenen (die men even
tueel voor den rechter zal moeten be
wijzen, die ze dan nog beoordeelt), mag
mevrouw de meid op staanden voet
ontslaan en mag de meid op staanden
voet vertrekken. De wet noemt een
dringende reden alle gedragingen, daden
en eigenschappen (van den arbeider),
die maken, dat men van den werkgever
niet kan eischen, dat hij den arbeider
in dienst houdtonzedelijkheid, slecht
gedrag, ernstige ongeschiktheid, oneer
lijkheid, mishandeling, beschadiging enz.
voor den arbeiderdat redelijkerwijze
niet kan worden gevergd, dat hij de
dienstbetrekking laat voortdurenmis
handeling, grove beleediging of ernstige
bedreiging, onzedelijke handelingen, niet
betaling op tijd, onvoldoende kost en
inwoning, enz.
Schadeloosstelling kan men aan den
rechter vragen, die de dringende redenen
beoordeelt.
Mevrouw of de meid kunnen ook
binnen den opzeggingstermijn van elkaar
gaan. Maar dan moet schadevergoeding
worden betaald gelijk aan het in geld
vastgesteld loon, dat de dienstbode na
den dag der opzegging zou verdiend
hebben tot het einde van den vastge-
stelden termijn. Is die termijn dus drie
maanden en wordt bijv. door mevrouw
een week na den lsten den dienst op
gezegd, dan moet de volle drie maanden
loon worden betaald, duurde de termijn
een maand, dan de volle maand enz.
Wederkeerig kan de dienstbode door
mevrouw om schadeloosstelling worden
aangesproken, indien zij binnen den op-
zeggingstermijn heengaat. Die schade
loosstelling is eveneens het bedrag van
het loon, dat de dienstbode na den dag
der opzegging zou verdiend hebben,
indien zij op normale wijze de betrekking
had geëindigd.
Het is dus voor de dienstbode zaak
niet maar zoo weg te loopen, mevrouw
he.eft het recht van haar vergoeding te
eischen.
Voor den rechter.
Alle vorderingen die bij niet-uitvoering
van deze bepalingen volgen, worden voor
den kantonrechter beslist. Wenscht men
dit, dan schrijft men op ongezegeld pa
pier naar den kantonrechter (adres ter
griffie) met zoo men kosteloos pro-
cedeeren wil een acte van onver
mogen en de kantonrechter bepaalt dag
en uur waarop de zaak zal dienen. Dat
zal nooit langer dan 40 dagen na de
ontvangst van het schrijven mogen duren
En vijf dagen voor het proces wordt
men opgeroepen.
Tot zooverre de wet.
Wij hebben hier uit de wet de voor
naamste bepalingen, die mevrouw en
dienstbode betreffen, medegedeeld. Ver
schillende details, die wel nimmer zullen
dienen, hebben wij niet vermeld.
Men zal tot de conclusie komen, dat
een groot deel dezer bepalingen al in
de practijk werd gevolgd, schoon zij
nu eerst in de wet zijn vastgelegd. En
dat evenals tot heden het toch altoos
in beider belang is, dat mevrouw en de
meid het samen goed kunnen vinden I
gisteren in Rambouillet gehouden minister
raad zich bezig met de afschaffing der dood
straf, tengevolge, van het besluit der begroo-
tingscomnrssie de 17000 francs voor de
beroldiging van den beul en zijn helpers te
schrappen. In principe sprak de ministerraad
zich voor de afschaffing uit cn droeg den
minister van justitie op een andere indeeli"g
der straffen op te stellen.
Monsieur Paris", met andere woorden
de beul Anatole Dreibel, vindt h t niet erg,
als de guillotine wordt afgeschaft. Ilij beeft
zijn schaapjes op het droge. Hij bezit een
mooie villa te Bellemont, welke hij kocht
na de onthoofding van llavachol, omdat hem
torn niemand meer een woning wilde ver
huren uit vrees voor anarchistische aan
klagen, een huis van zes verdiepingen in de
reu de la Convention, een automobiel en
een autofiets. De dood van de doodstraf is
dus de dood van den beul nog niet.
De instructie tegen de ingenieurs, die
de redding der verongelukte mijnwerkers
van Courrières hebben geleid, is geëindigd
met de vrijspraak der ingenieurs. Er zijn
nu IU64 lijken bovengebracht. Nog 31 lijkeu
(of overblijfselen) van mijnwerkers moeien
in de mijnen liggen.
Prins Oscar van Pruisen, 's keizers vijlde
zoon, heeft een schitterend eindexamen aan
het gymnasium afgelegd. De 19-jarige gaat
nu met zijn moeder een zeereisje mak°u op
de Oostzee.
Volgens een officieele statistiek telt
Duitschland op het oogetiblik 61,102.000
zieleu. In het begin van December 1905
bedroeg het aantal zielen 60,605,183; in
het tijdsverloop van een half jaar is de be
volking dus met een half millioeu toegenomen.
Behalve met de goddelijke Sarah hield de
Is tot nu toe van een algemeene omwen
teling of werkstaking ten gevolge van het
ontbinden der Doema nog niet veel te uier-
keu geweest, langzamerhand komen er on
rustbarende berichten, waaruit blijkt, dat het
revolutionnaire monster hier eu daar den
kop begint op te steken.
Te Poltawa zijn Vrijdagavond' ernstige
militaire onlusten voorgevallen. Infanteristen
van het Sjefskische regiment, die eenige
arrestanten wilden bevrijden, werden bescho
ten door kozakken, zoodat een soldaat ge
dood en vier soldaten en een burger gewond
werden. De rust was Zaterdag hersteld.
Tusschen Armeniërs eu Tartaren is le
Sjoei.ja in den Kaukasus ernstig gerochten.
De stad werd daarbij twee dagen lang uit
21 stukken geschut gebombardeerd en in
brand geschoten. Daarna kwamen de strij
dende partijen tot een vergelijk, en elk koos
vijf gemachtigden om de voorwaarden van
een duutzsmen vrede va9t te stellen.
De boerenbeweging neemt toe in de gou
vernementen Moskou, Kaloega, Toela, Orel
eu Rjasan.
In Podolië, bij de Oostenrijksche grens,
is het tusschen boeren en dragonders tot
een gevecht gekomen, waarbij eenige boereu
gedood en verscheiden dragonders gewond
werden. Volgens een bericht, behielden de
boeren de overhand.
In het district Noecha, in het gouver
nement Jeliswetpol, heerscht volkomen an
archie. De hcele buurt is vol roovers.
In het district Gori, in het gouvernement
Tiflis, weigeren de boeren belasting te be
talen. Afdeelingen van de Koude Honderd
verjagen de veldarbeideis van de landerijen
der grondbezitters. De bevolking is een be
lasting ten bate van de revolutie opgelegd.
Uit deze berichten blijkt maar al te zeer
dat de toestand op 9ommige plaatsen zeer
ernstig is.
De actie voor de algemeene staking wordt
levendiger. De raad der werkliedeu afge
vaardigden heeft reeds een manifest uitge-
vasrdigd, waarin zij tot de algemeene sta
king oproept.
Do marine-krijgsraad van Sebastopol
heeft uitspraak gedaan over de matrozen die,
wegens de militaire woelingen aan het eind
des vorigen jaar* terechtstonden. De vier
voornaamste beschuldigden werdeu ter dood
veroordeeld een tot levenslange tuchthuis
straf, 32 tot tuchthuisstraf van verschillen
den duur. Vijftig matrozen kregen gevan
genisstraf, zes werden vrijgesproken.
Over het oproer te Sveoborg wordt
door het Petersburgsche telegraafagentschap
uit Helsingfcrs gemeld Gisterenavond is in
de vesting Sveaborg bij een pioniercompagnie
een oproer uitgebroken, waarbij zich een
aantal artilleiisten aansloten. De oproerlingen
maakten zich meester van drie gedetacheerde
forten er. openden een kanonade op de ves
ting, waaibij dooden eu gewonden vielen.
De bezetting van de vesting werd met twee
compagnieën versterkt. Heden hield de ka
nonade op.
Hedenmorgen drongen een groot aantal
particuliere personen de bureaux van de
haven van Skatoeden binnen. Zij waren door
matrozen van wapens voorzien. Spoedig begon
ook het oproer onder de bemanning van de
vloot. Met spoed ontboden troepen sloten
het door muiters bezette fort Skatoeden at
van de stad. De gebouwen, waarin de op
roerlingen zich verschanst hadden, werden
door drie kruisers en mitrailieurs onder
vuur geuomen. Hedenmiddag droDgen de
troepeu de haven binnen eu ontwapendcu
•Ie oproerlingen.
l)e Osservatore Romano van Maandagavond
bevat een Encycliek aan de Italiaansche
bisschoppen, die gedateerd i9 van den 28 dezer.
De Paus vermaant daarin de bisschoppen,
al hun krachten en energie aau te wenden
tegen de groote nadeelen, die reeds treurige
gevolgen hebben gehad.
Z. II. heeft bisschoppelijke brieven ont
vanger., waarin bitter geklaagd wordt over
de luchteloosheid en den geest van onaf
hankelijkheid onder de geestelijkheid. Na
melijk onder de jongere geestelij beid
heerscht zulk een heillooze geest van onge
hoorzaamheid, en zelfs in de seminaries
vonden dergelijke beginselen uitbreiding.
De Paus verzoekt de bisschoppen, van de
geestelijkheid en clerici de strengste gehoor
zaamheid te verlangen.
Onze Koningin.
De Rheiriisch-Westfiiliache Zeitung bevat
het volgend artikel
^lieden heerscht nog het stil verdriet.
Toch dringt zich de yraag naar voren Aan
wieu d3 schuld Men zal zich wellicht her
inneren, dat we reeds vóór een paar jaren
klaagden over de openlijke onvoorzichtig
heid van de verantwoordelijke raadgevers. In
April toen het blijde gerucht voor 't
eerst opdook hebben wij 't weersproken.
Omdat 't o is onmogelijk toescheen, dat de
Koningin na alles wat reeds voorgeval
len is oüder die omstandigheden de ver
moeienissen van het Amslerdamache bezoek
zou verdrageu.
„Ook later heeft II. M. niet die groote
voorzorgen in acht genomen, die men m
medische kringen voor onafwijsbaar noodig
hield.
„Nog vóór acht dagen ontving K. M. de
leden der Rembrandt commissie op een tuin
feest. Er kan zoo is me gezegd niet
luide genoeg worden geprotesteerd tegen die
voortdurende geringschatting van 't dringend
uoodige. Der Koningin behoorde geraden
te worden, Zich geruimen tijd aan Haar
bezigheden te onttrekken en ergens in 't
Zuiden uitsluitend voor haar gezondheid te
leven. Wel is 't bekend, dat Koniugiu
Wilhelmina met Haar omwikkeld plichtsge
voel en Ilaar sterk zelfbewustzijn hiervoor
moeielijk zou ziju te vinden. Doch bier
behooren hoogere overwegingen den doorslag
te geven. Het Nederlandsche volk kan en
moet van de raadgevers der Kroon verlangen,
dat althans iedere uiterlijke oorzaak wordt
weggenomen, die aanleiding kan geven tot
het vernietigen van wat door ieder zoo vurig
