Nummer 64
Zondag 12 Augustus 191)6.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
waarin opgenomen DE NOORDBRABANTSCHE POST.
29e Jaargang,
Tweede Blad.
Maakt,
AN TOON TIELEN
LANDBOUW
W Vermeulen,
Uitvoeringen.
^"^mTENXAND.
Frankrijk.
Duitsohland.
Italië.
Rusland.
Japan,
1 T G E v K li
W A A L W IJ K. Telefoonnummer 38.
Wat er bij ons proefveld viel op te
merken.
Groentencultuur.
De Echo van het Zuiden,
en li»iigstrnnts«be Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f0.~5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zenden aan
Uitgever.
den
Advkrtbntiën 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
wordeu 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciele zeer voordeelige contracten
.gesloten. Reclames 15 cent per regel.
BESOIJEN.
Concert te geven door de harmonie
Volksvlijt en Volksvermaak4, onder de
zinspreuk Virtus Nobilitat Artem van
Waspik op Zondag 12 Augustus a.s.
in den tuin van den heer Stans van
Dongen. Aanvang n.m. 6 uur.
Verleden maand wandelde ik in den pol
der met een kei.nis, om eens, zooals wij dst
noemen, naar den oogst te gaan kijken.
Verduiveld*, riep mijn vriend plotseling
uit, if wat staan die hielen geel, die gaan
kapot". Ik keerde ine om, keek in de rich-
tiug van zijn wandelstok en ja, waarlijk,
daar stond een veld vol met gele bieten.
De blaadjes waren wat ingekrompeu en ver
schrompeld, en hadden een geel groene, vele
een geheel gele kleur. Wat zou dat zijn
Van de kou, van het nat, van den grond,
wie kau he» zeggen //Ja, maar, het is
(och curieus, dat bier, vlak ernaast, de bie
ten goed staan tn er van die gele kleur zoo
goed als niets is op te merken." Dat is
zeker vreemd, maar daar ginds komt de
boer aan, die zal er meer van wete Laat
ous het hem eens vragen.
«Ja, heeren", gaf hij op onze vraag ten
antwoord, ,/dat ie een vreemde geschiedenis.
Ik kom natuurlijk ook eens naar mijn bie
ten kijken, al is het Zondagmiddag. Ik
moet ze eiken dag eens zien.
Hebben ze dat allang
jNeen, dat hebben ze een paar weken
geleden, zoo langzamerhand gekregen ik denk,
dat het van de kou is of eigenlijk gezegd,
ik weet zelf niet, waar het van i». Want,
als het van de kou was, zouden dc andere
het ook hebben.e
Ja, hier en daar een beetje, hebben ze
't ook wel. Maar noemenswaard is het niet.
z/En nu, zal ik de heeren eeus vertellen,
dat het eigenlijk een proefveld is hier, de
borden staan er nog wel niet, maar die
komen toch. Het is een proefveld, om te
zien, welken invloed een bemesting met
kaïniet op de bieten heeft. Daar kunnen
we natuurlijk nog niets van zeggen. Maar
eigenaardig is het toch dat de gele bieten
geen kaïniet hebben gehad, dat de bieten,
die wel kaïniet hebben gehad, er goed, ten
minste tamelijk goed voor staan, Wat de
oorzaak is, weet ik nog niet, het kan aan
het weer, aan het nat, aan den grond lig
gen het kan ook met het opkomen der
bieten samenhangen, want die welke met
kaïuiet bemest zijn, zijn geregelder en wat
vlugger opgekomen. Oveiigens hebben we
dit jaar met het opkomen der suikerbieten
in het geheel geen last. Dus heel veel kan
dat ook niet gescheeld hebben. Hoe het
ook zij, het is wel opmerkenswaardig en in
elk geval is het eeu goede noot 7oor het
kaïniet." Dat vind ik ook en daarom heb
ik het verder verteld.
Veel Ooft
Krijn. Je vruchtboomen beloven weer
een' goede oogst, Thijs, het schijnt toch,
dat ze voor een goede bemesting dankbaar
zijn.
Thijs. Hoe kon je er aan twijfelen, Krijn.
Waarom zouden ook zij niet evenals onze
cultuurgewassen, van de bemesting profiteeren
en dit toonen door een normale ontwikke
ling en vruchtbaarheid Het zou onnatuur
lijk zijn, als 't anders was.
Krijn. Nu ja, dat kan zijn, maar je
teet toch wel, dat een vruchtboom, naar
het volksgeloof, slechts om 't andere jaar
dragen kan.
Thijs. Dat is ook al mooi genoeg, zou
ik aeggen, wanneer men namelijk den boom
aan zijn lot overlaat. Maar als hij geregeld
gevoed wordt met de stoffen, die hij voor
zijn b.iuw en vrachtzetting noodig lireft,
dan mag men gerust ieder jaar eer.' redelijken
oogst van hem verwachten. Je ziet het zelf
aan de boomen in mijn' tuiu.
Krijn. Je geeft ze ook kunstmest?
Thijs. Ja; stalmest is ook goed, maar
beter resultaten verkreeg ik met kunstmest
En dit is begrijpelijk, omdat men hiermee
beter ti g' inoet kan komen aan d--. bijzondere
behoeften van den bod' ui.
Krijn. Een vruchtboom behoeft toch zeker
dezelfde voedingsstof?-n j>1s andere planten:
stikstof, phosphorzuur, kali en kalk
Thijs. Prtcits, msar vooral moet rekening
worden gehouden met de groote behoefte
aan kali en kalk. Deze stoflVu zijn in het
bijzonder noodig gebleken. Dr. Cattie wees
er nadrukkelijk op in zijn „Open brief aan
alle boomgaardeuiers en Fiuittelers," waarin
hij uit tal van proeven de noodzakelijkheid
van een goede kalibemesting aantoonde. Nu,
die is inij dit j«ar vooral duidelijk gebleken.
Krijn, Hoe dan, laat eens hooren Je
gebruikte toch vroeger ook reeds kali
Thijs. Welzeker! Jaarlijks gaf ik per
boom ongeveer 4 K. G. Chil in 't voorjaar
s/4 Kilo super en V2 Kilo Chloork.di, de
beide laatste meststoffen in Aug. en Sep',
in 3 giften met een tuaschenruimle van een
week of drie.
Krijn. En voldeed je dat niet
Thijs. Jawelook gaf ik wel eens andere
meslsoorten, maar steeds ongeveer dezelfde
giften stikstof phosphorzuur en kali Dat
beviel me best, maar één boom, de Huisman-
appeldien je daar ziet, verdraaide het om
behoorlijk vrucht tc dragen. Soms bloeide,
hij rijk, maar op zijn best gaf hij J/3 of 1/4
-an wat hij geven moest.
Krijn. Maar 't is dan nu een lust, Thijs,
zooals hij draagtalle takken zijn rijk bezet
Vertel me eens wat je gedaan hebt.
Thijs. Vóór 2 jaar heb ik alle boo men
nog een extrabemeniug gegeven, denkende
aan den raad van Dr. Cattie, wat alle.
boomen en vooral ook de hoedanigheid
van het ooft merkbaar ten goede kwam,
doch mijn Huisman toonde zich ouverbeterlijk.
Krijn. Maar nu heeft hij zich toch
gebeterd
Thijs. Of-iHet lag ook niet aan hem,
maar aan ons, aan onze onkunde. Het
moest ergens aan haperen, dat begreep ik.
En telkens als ik er over nadacht, kwam ik
tot de couclussie het moet aan de voeding
liggen."
//Spaart geen kalk, noch kali las ik
weer bij Dr. Cattie. Kalk had ik reeds
extra toegediend, nu wou ik het nog eens
met wat kali probeereu. Ik bemestte den
boom met een hoeveelheid kali, dubbelzoo
grcot als vroeger, en het resultaat heb je
nu voor oogen de boom zit als zind zoo
vol, ik heb hem nooit zoo gezien.
Krijn, 't Is merkwaardig, dat moei ik
zeggen. Klaarblijkelijk bestond hier kali
gebrek en was dit de oorzaak dat de boom
niet genoegzaam van de andere voeding-sloffen
kon profiteeren.
Thijs. Begrepen, Krijn, dat is de Mini
mum wet van Libig. De voedingsstof welke
in de geringste hoeveelheid aanwezig is,
regelt den groei en de ontwikkeling van de
geheele plant. Alle andere voedingsstoffen
moeten zich naar haar regelen. En bij
onze vruchtboomen zal die stof dikwijls
de kali zijn, want ook elders is de over
wegende invloed van em kalkbemesting bij
ooftboomen duidelyk gebleken.
C. B.
Wij staan niet alleen in de meening, dat
versche, dus sterk riekende meststoffen, als
stalmest en compost, weinig bevorderlijk
zijn aan den goeden smaak en de duurzaam
beid der groenten. Eerst Ier wille van den
smaak, maar later ook omdat we het spoedig
bederven van bepaalde groenten aan de be -
mesting met verschen mest meenden to moe
ten toeschrijven, waren we er toe overgegaan
onzen compost- mest te bewaren, tot die
tamelijk verteerd wc» en eerst dan te gebrui
ken. Nu bewaren we dien telfs twee jaar
lang, af en toe de massa omzettende. Hierbij
bevinden we ons goed, maar toch kweeken
wij de lekkerste groenten met kunstmest.
Daar we èn stal- èn kunstmest gebruiken
zij het dan ook afwisselend durven
we niet met beslistheid tc spreken, wanneer
wij, in verband met bovenstaande, tevens
zouden willen beweren, dat versche, sterk
riekende mest meermalen de oorzaak kan zijn
van plantenziekten onze ondervinding is ook
van nog korten duur Toch hellen we zeer
naar deze meening over, waar we sedert onze
Veranderiug in de wijze vsu bemesting aan
merkelijk minder met ziekten bij onze ge
wassen te kampen hebben, en we ook van
andere zijden, als onlangs in K De Veldbode"
door den heer Stoffel, betzelfde gevoelen
zagen geuit.
Niet van belang ontbloot voor onze lezers
achten we hetgeen in het April nummer van
yFrisohhaltung* de heer Materno-Dietshauscn
over de fBemesiingskweslie' schreef
a Voor 5 jaar had ik veel last met het
steriliseeren van erwten, gewoonlijk waren
na een paar maanden de d-ksels los en de
inhoud bedorven. Daar alles wat ik verd°r
steriliseerde, goed bleef, kon het m. i alleen
aan de soort of aan de cultuur liggen. Builen
wonend, beslaot ik de zaak zeil ter hand
te nemen op een verwaarloosde bodem nam
ik mijn proeven. Erwten, daarop geteeld,
steriliseerden uitmuntend, de opbrengst was
echter bedroevend gering, waarom ik zwaai
ging mesten. In het najaar geitenmest in
overvloed en in den winter beer en gier en
in het voorjaar nog eens gier. Alle groenten
gedijden voortreffelijk, maar kool en erwten
bleken voor steriliseeren weinig geschikt.
Ik wist nu bijna zeker, dat het alleen aan
de bemesting lag en besloot het anders te
beproeven. Het geheele grondstuk werd in
den herfst flink met kalk gedekl, in 't voor
jaar vóór het onderspitten nog eens kalk,
met asch, patentkali en Thoraasphosphaat.
De uitkomst was verrassend e«?n kolossale
opbrengst en in 't geheel geen last mot
steriliseerende veisehe stalmest en de
inhoud van den beerput waren dus de oor
zaak geweest. Om deze fout in het vervolg
te ontgaan, besloot ik alleen onder uitge-
werkteu mest te gebruiken en dus alles wat
ik aan afval had tot compost te maken en
niet aan te wenden TÓbr ze minstens twee
jaar oud was. Alles wat dus afval was
onkruid, keukeuresien, mest, aanveegscl, slik
turfmolm, beer, stalvuil, asch, ro*et. zaagsel,
alles, laag voor laag, op elkaar, met af en
toe een kalklaag en nu en dan begoten met
waschwaler, beer- of schoon water; dan met
een puntige paal gaten gemaakt van een
voet diep, waardoor het vocht goed naar
binnendringt, indien men tijd heeft, de hoop
na eeuige maanden eens geheel omgezet.
Na 2 of hoogstens 3 jaar is alles verrot
en heeft men een mest zoo prachtig als er
geen andere is.
Als de compost in den grond komt, gaat
er nog wat Tbomaspbosphaat en Kaïniet
bij Sedert ik op deze wijze mijn moestuin
behandel, heb ik geen last meer van erwten
of spinazie, die niet goed blijven. Versche
mest en sterk riekende mest zijn bepaald af
te keuren.
Met deze conclussie zouden we ous gaarne
willen vereenigingen, maar geven dan onzen
lezers den raad om aan den aldus bewaarden
en bewvrkten compostmest liever toe te
voegen kali eu kalk Deze beiue meststof
fen of liever voedingsstoffen ontbreken ten
drele in compost. Kali, als kaïniet of pa-
tentkali aangewend, kaïuiet i* het goedkoopst,
maar moet vroegtijdig worden aangewend,
in den herfst of in den winter. Geeft men
patentUli voor tuinen het aanbevelens
waardigst in 't voorjaar, 6-8 Kilo per
Are, en bovendien om de 5,6 jaar een flinke
kalkbemesting nevens den goed verteerden
compost, dan zal men volop heerlijke, wel
smakende groenten telen, die waarsch jnlijk
biter kunnen duren, Verwonderen zal het
on8 ook niet, indien men dan van lieverlede
zijn gewassen minder onderhevig zal zien
aan allerlei ziekten.
Voor mededeelingen aangaande deze belang
rijke zaak van hen, die ervaringen in deze
hebben opgedaan, houden we ous ten zeerste
aanbevolen. C. B.
Een tweede conferentie der Fransche
Bisschoppen. Volgens de Patrioie zal
eerlang een tweede bijeenkomst der
Fransche Bisschoppen plaats hebben,
teneinde in détails de nieuwe administra
tie der Fransche Kerk te regelen volgens
de instructiën, die de H. Vader gegeven
heeft.
Mogen we den correspondent in Ber
lijn van de Daily Mail gelooven, dan
zullen de in Duitschland in aanbouw
zijnde nieuwe kruisers in grootte de ge
weldige >Dreadnought« overtreffen. Zij
zullen een vvaterverplaatsing hebben van
19.000 ton en een snelheid van 19 a
20 knoopen- Voorts krijgen ze 3 schroe
ven en zullen bemand worden met 860
man, onder wie 28 officieren. En natuur
lijk komen er geweldige kanonnen aan
boord. Waar blijft het plan tot vermin
dering der bewapeningen
De Engelsche koning keert Maan
dag van Cowes te Londen terug, begeeft
zich Dinsdag naar Port Victoria en
scheept zich daar naar Vlissingen in.
Over Keulen begeeft hij zich naar Kron-
bergde keizer wacht hem kwart over
negenen Woensdag in Friedrichshof.
Gedurende 24 uren is de koning de gast
van prins Friedrich Karl von Hessen.
Donderdag gaat de Koning naar Mariën-
bad, waar hij 's avonds aankomt.
Uit Rome wordt aan de Libertè ge
seind, dat de paus een vrij ernstigen
aanval van hartzwakte heeft gehad. De
crisis werd door den lijfarts Lapponi
bedwongen.
Volgens andere berichten heelt de paus
gisteren nog de plechtige herdenking
van zijn kroning in de Sixtijnsche kapel
bijgewoond. Kardinaal Merry del Val
celebreerde de mis. De paus kreeg uit
alle oorden hartelijke gelukwenschen.
Te Kolipino op enkele kilometers af
stand van Petersburg heeft een ernstige
muiterij gedreigd, doordat een kapitein,
des avonds een soldaat van een ander
garnizoen tegenkomende, die met verlof
was, dezen gelast had terug te keeren
en toen hij daaraan niet voldoen wilde,
op staanden voet had doodgeschoten.
Het lijk werd in alle stilte begraven,
maar de zaak lekte uit en er dreigde nu
een ernstig oproer onder de troepen,
die voor het meerendeel te Port Arthur
geweest zijn en waaronder groote onte
vredenheid heerscht. Hun houding was
zóó dreigend, dat een tiental der meest
gehate officieren de wijk nam naar St.
Petersburg. De commandant verklaarde
dat hij zijn ontslag zou indienen, wan
neer het kampement niet onmiddellijk
werd opgebroken. Dit is thans gebeurd
een deel der soldaten is te St. Peters
burg aangekomen, terwijl een ander deel
naar een verren uithoek dei provincie
Novgorod is gezonden.
Hieruit blijkt hoezeer de revolution-
naire geest in het leger doordringt- Te
Kroonstad zijn onder de troepen revo-
lutionnaire geschriften verspreid, waarin
de soldaten, die op hunne oproerige
makkers hebben geschoten, met verach
ting worden aangewezen.
De gouverneur-generaal van Polen,
Scalou, die door de revolutionnairen ter
dood is veroordeeld, durft zijn villa
Belvedère niet meer verlaten. Dag en
nacht wordt zijne woning door soldaten
bewaakt, die bevel hebben op eiken
onbekende te vuren, die door een der
toegangen tracht binnen te dringen.
Eiken avond laat hij het park Lasienski
bij Belvedère onderzoeken. Hij heeft
althans volgens Petit Bleu 300,000
soldaten ter zijner beschikking en leeft
als een gevangene.
Bij den door de troepen beëindig
den strijd tusschen Armeniërs en Tarta
ren te Choecha (Kaukasus) vielen meer
dan 700 slachtoffers.
De ministerraad heeft aan den
goedkeuring veizocht voor een crediet
van 55 millioen roebel om de boeren,
die door den hongersnood te lijden
hebben, te steunen. Men weet, dat de
Doema dit crcdiet aan het ministerie
weigerde, wegens het door haar ge
koesterde wantrouwen ten opzichte van
het- kabinet. Men verwacht, dat de Czaar
het crediet zal toestaan.
In Karbin werd een telegrafist be
stolen, een kind gedood en een vrouw
gekwetst; in Melitopol zijn paspoorten
gestolen ten dienste van plaatselijke re
volutionairen. Te Jekaterinoslaf, Toela en
3 andere steden is regeeringsgeld ge
stolen en zijn de staatsdrankwinkels ge
plunderd.
Van alle kanten worden boerenon-
lusten gemeld, zoo werden op het buiten
van prins Koetsjoebei in het gouverne
ment Poltawa vele gebouwen in brand
gestoken en veel vee vermoord. Ver
scheidene andere kasteelen zijn daar
geplunderd en verbrand.
Te Homel ontplofte een bom in een
particulier huis en in die stad, in Jalta
en Kaloega werden bommen gevonden.
In Samara, Poltawa en Theodosia wer
den vuurwapenen bij honderden in be-
slag genomen.
De dagelijksche moordenlijst wrjst aan:
den commandant van het garnizoen van
Piatigersk door een officier, die gek was
geworden, verder een politie-agent te
Riga en de directeur van de gevangenis
te Brest Litofsk, die beiden vermoord
werden. Te Warschau werden een luite
nant, een agent, een dame en een com
missaris gewond en bij een gevecht
tusschen socialisten en »patriotten" vielen
2 gewonden.
Japan heeft nu reden tot twist met
Amerika, of eigenlijk omgekeerd.
Een bericht uit Washington zegt, dat
vier Japansche schoeners betrapt werden
op het jagen van robben aan de kust
van Alaska. De Amerikanen merkten
op, dat de Japanners bezig waren robben
de huid af te stroopen en eischten, dat
zij zich gevangen zouden geven. De
Japanners weigerden en trachtten te ont
snappen. Daarop schoten de Amerika
nen, doodden vijf Japanners en namen
er 22 gevangen. De gevangenen zullen
eerstdaags wegens zeerooverij terecht
staan.
Invloedrijke Amerikaansche bladen
vinden in het geval van het gevecht op
de Aleöeten aanleiding om hun waar
schuwing tegen Japan te herhalen. Een
botsing tusschen Amerika en Japan in
Oost-Azië is slechts een quaestie van
tijd, zeggen zij. Japan behandelt Ame-
rika's handel in Mantschourije ook erger
dan vroeger Rusland.
dat gij er bij komt, voor 16 gulden een
splinternieuw Handnaaimachme, Hoog-
8 jaar garantie, ook op 50 ct. per
arm,
week, bij
Hoogstraat No. 78f Rotter'am, Am
sterdam, 's-Gravenbage, Dordreoht
Culemborg en Tiel.