30e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
Ill II OME MIMEN.
Nu miner 20.
Zon da 10 Maart 19 7,
Dit nummer bestaat
uit DRIE Bladen.
landbouw.
AMT00I T IE L E N,
INDUSTRIEELEN.
I EUJLLE 0
-y**,
i&auattragiwm,,mtjiagMsag:' - - sssttaaiin
Ttsafc-..•'BEi-.r-;.. ssl-.,- va
U i t i; e v e li
,^,^TS^«aigES5S^!ai!gWgaBg.t*l,'"'*n'*
Waalwijksclie u
raalsrir ('iirait.
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden fü."5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
W AALWIJK. Telefoonnummer 38.
Advertkntiën 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, grootr
letters naar plaatsruimte. Ad verten tien Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels eu
advertenties bij abormement worden speciele zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
te Waalwijk houdt zich ouledig met het
opmaken van het verslag over 1906.
Heeren Iudustriëelen worden verzocht
hunne opgaven voor het verslag zoc spoedig
mogelijk aan den Voorzitter in te zenden.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voornoemd.
Onze Internationale Positie.
Elders in dit blad vindt men een uit
treksel van een artikel der Londensche
Times over Nederland. Honingzoet is 't
zegt de N. F. Ct. inderdaad Maar de
omstandigheden, zoo vlak na de ramp
aan den Hoek, leiden daartoe, en nu de
redders in Londen zelf worden gehuldigd
en de City van lof aan Nederland vol
is, kon men in het groote City-blad wel
geen ander artikel verwachten.
Intusschen viel onze aandacht sterk
op den volzin, die onze kusten en ha
vens, in bezit eener groote vastelands-
mogendheid, zulk een rechtstrceksche
bedreiging voor de veiligheid van Enge
land heet, >dat wij (Engeland) verplicht
zouden zijn alle aanvallen op de on
schendbaarheid van een van beide landen
(Nederland en België) uit al onze macht
te weerstaan".
Onze havens, in handen van Duitsch-
land, zijn een rechtstreeksche bedreiging
voor de veiligheid van Engeland.
't Is goed, dat wij dit nog eens hooren.
Engeland moet dus zekerheid hebben
dat onze havens, in een engelsch-duit
schen oorlog niet in handen van Duitsch-
land zullen vallen.
Breekt er een oorlog uit tusschen En
geland en Duitschland, dan zal men in
Londen de overtuiging moeten hebben,
dat wij onze havens tegen de Dwtschers
zullen kunnen verdedigen.
Bestaat die overtuiging in Londen
niet, dan moeten wij zorgen, dat zij er
worde gevestigd.
Roman naar 't Engelsch.
(11)
Ja, de vorm, dat geef ik je toe, laat bij de
mannen en vrouwen van ons hoog geprezen
voornaam geselschap niets te wenscheu over,
maar het inwendige des te meer. Flinke
koppen worden er zeker nog ouder ons ue-
boreu, knappe staatslieden, voortreffelijke
landbezitters, scherpzinnige bevorderaars van
kuusten en wetenschappen, maar met de
deugd wordt het steeds minder, de zedelijk
heid zinkt. Schandaalprocessen geschieden
alleen tegenwoordig bij families met oude
namen. Zucht tot verkwisting, rensport, het
spel, vernietigen veel rijk bezit, brengen zoo
talrijke waardevolle boekeu- en kunstschatten
onder den hamer.
Men gaat nog Zondags ter kerke, maar
niet omdat men werkelijk godsdien tig is,
maar uit gewoonte eu om de wereld eu zich
zelf zand in de oogen te strooien eu men
keert terug om over opgemerkte toiletten enz.
te spotten. Waar moet dat heen?
•Jack, zwijg stil riep mevrouw Lydia,
die eerst met meer genoegen dan verwondering
toegeluisterd bad, maar ten slotte hevig
kleurde, ngij laat ons geen haar ongekrenkt."
nik laat ons, zooals ik zeide, de onberispe
lijkheid in vormen en manieren, de ridderlijk
heid en ontwikkeling tot zekeren graad, maar
wat zedelijkheid en reine zeden zijn, dat weet
do middenklasse misschien b-ter dan wij
Als gi van middag bij mij geweest waart,
zoudt ge wel met wat minder begeestering
over uwe middenklasse spreken Ik heb een
bezoek gebracht bij de familie Watson. Alleen
door zaken is den man rijk geworden, dat
merkt men :ian hem. Ik hoopte al dat ze
niet thuis zouden zijn maar jawel, men ontviug
me.
•Toen ik uit het rijtuig steeg, hoorde ik in
Mei woorden bereiken wij in dezen
natuurlijk nietsenkel daden kunnen
helpen, het sterk maken n.l van ons
land tegen een eventueelen inval van
Duitschland.
Tegelijkertijd moeten we aan Berlijn
waarborgen geven, dat onze havens niet
door Engeland zullen worden bezet en
gebruikt als invalspoorten tegen Duitsch
land.
Het artikel der Times verhelderde nog
eens onze. internationale positie als dek
king voor twee groote mogendheden,
die elkander, naar algemeen verluidt,
vroeg of laat zullen bespringen. En het
versterkt de meening, dat wij bij 't over
wegen welke offers moeten worden
gebracht aan onze defensie, andere
motieven hebben te doen gelden dan
tien jaren geleden, toen er enkel van
een fransch-duitschen-, niet van een
engelsch-duitschen oorlog sprake was.
D. v. N.
Woningwet
Aangaande de wijze waarop tot nu
toe gebruik gemaakt is van de bepalingen
der Woningwet het oprichten van bouw
verenigingen en den geldelijken steun
der overheid bij het bouwen van wonin
gen is het niet gemakkelijk gegevens
bijeen te brengen Van de jaarverslagen
die van Regeeringswege krachtens artikel
52 van die wet moeten worden ingebracht
is dat over 1904 eerst sinds eenige da
gen verschenen. De volgende cijfers zijn
uit de Staatscourant daaromtrent ver
zameld.
Bouwvereenigingen, toegelaten krach
tens de Woningwet als uitsluitend werk
zaam in het belang van verbetering der
volkshuisvesting zijn er thans 29, ver
deeld over de provinciën als volgt
Friesland 8
N o o r d - H o 11 a n d 6
Zuid-Holland 5
Overijssel 4
Groningen 3
Utrecht 1
Noord-Brabant 1
Limburg 1
Te zamen 29
Hiervan zijn
Vereenigingen, overeenkomstig
de wet van 1855 23
Naamlooze vennootschappen 2
huis de deuren dicht doen, de stoelen ver
schuiven men prepareerde zich ijlings
voor de ontvangst. Keu bediende in geel en
groen leidde mij in de eetzaal ha, ha,
ba Overigens een prachtige zaal (de decora
teurs verstaan dat wel) en op groote diners
berekend, vier en twintig stoelen iu een rij
langs den wand. Hier zat de vader der familie,
klein, corpulent en gewoon, te midden zijner
familie eveneens klein corpulent en zeer ge
woon. Zij uitten bij miju binnentreden vreugde
volle verwondering, noodigdeu mij uit t- gaau
zitten op de eereplaats, en daaromheen nam
men plaats allen voor op het kantj van
hun stoel en overlaadde mij ra t lieftallig
heden. Als ik iets zeide was het «Ja, mrs.
Delville! natuurlijk mrs. Delville wat gij
zegt mrs Delville 1" alles in een s,>ort Engelsch
daar men de koorts van jou krijgen en dan
maar steeds vertellen van de voorname kennis
sen die men had en vleierijen aan mijn adres,
kruipen al't ware. Dat is uw middenstand
Jack.
•Zeer zeker zoo zijn er antwoordde hij rustig
Maar daarmee willen we juist niets te niaktn
hebben, om de beste is het te doen, menschen
die in plaats van kruipen, trotsch hun weg
vervolgen, menschen die iu het bewustzijn
hunner eigenwaarde met rustige zekerheid de
plaats in ouk midden innemen, die hun ver
dienste dat veroorlooft.
«Eu zulke menschen zou men daar werkelijk
onder hebben? vroeg zij spottend ougeloovig?
Ja, zoo ziju er onder eu zullen er sterdR
zijn, verdienstelijke mannen uit den midden
stand die tot den adel overgaan. De familie
kronieken zeggen het duidelijk, dat het in die
er die eeuw met een trotsch geslacht geheel
uit was eu dat te goodertij'd een flinke koop
man of wie ook den nnam heeft aangenomen
en ze heeft gered Maar wij hebben genoeg
over deze zaak gesproken, ik moet weg en ga
eens naar Alau zien Hij stond mij niets aan
toeu ik hem laatst in Londen trof
Haar gezicht was plotseling ernstiggeworden.
•Ja", knikte zij «hij is zeer veranderd bij
zonder den laalsten tijd. Hij laat zich hier
slechts zelden zien eu als hii komt. kan men
er nog niets blij mee zijn, hij is niets opge
ruimd, wat het is ik weet het niet maar
Stichtingen 3
Coöperatieve vereenigingen 1
Te zamen 29
Voorschot van rijkswege aan gemeen
ten, ten einde aan bouwvereenigingen
geldelijken steun te verschaffen, is ge
geven aan vijf gemeenten en wel tot de
volgende bedragen
Zuidhorn f 1.800
Tietjerksteradeel - 7-600
Schiedam - 60 000
Maastricht -1 10.400
Deventer - 180.000
Totaal f 389.800™
Daarenboven zijn er drie gemeenten,
die zelve den bouw van kleine woningen
hebbeu ter hand genomen, waarvoor
door het Rijk de volgende voorschotten
zijn verstrekt.
Edam f 15.883.61
Vries - 700
Franeker - 30.000.
Totaal f 46 283.51
Door het Rijk is dus ruim vier ton
ten behoeve van woningbouw voorge
schoten, een weinig beteekenencTbedrag
vergeleken bijv- bij hetgeen in Duitsch
land met tienmaal grooter bevolking dan
ons land, door openbare kassen voor
dit doel ter beschikking is gesteld. Daar
is dooi de Versicherungsanstalten" al
leen, een bedrag van ruim 140 millioen
Mark ten dienste van den bouw van
kleine woningen ter leen verstrekt.
Z.
Met en zonder Chilisalpeter.
ZONDER.
Peer Houtmans is eigenaar van een
hoefje met 50 gemet zavelgrond, dus onge
veer 20 bunder. Kwade tongen zeggen, dat
alles zwaar belast is, dat Peer al lang aar
dig wat hypotheek op ziju huis eu land
heeft staan eenigszins overdreven zegt men,
dat er geen steen eu geen kluit grond meer
van hem is. En toch wa9 Peer Houtmans
toen hij nog twintig, dertig jaar jonger
was een welgesteld en rijk man. Van zijn
vader erfde hij het hoefje onbelast er was
toen nog een groote weide bij, van onge
veer 2 A 3 Hectare. Ook waren er eenig.--
zins afgelegen van zijn huis, nog eenige
de ovarste mag het niet hooren maar men
heeft zich wat Alan Delville betreft aan
veel schuldig gemaakt".
Juist zeide Jack met bitterheid: »Het
is niet zijne schuld de zoou te zijn van een
man, die van vaderplichten geen begrip heeft.
Wat een man had er van Allan kunnen groeien,
hij beschikte over een edel hart, een scherp
verstand en een krachtig lichaam, maar van
den andereu kant had hij een zwak, nl. traag
heid. Daarvan was hij zich bewust, de goede
jongen eu daartegen heeft hij gevochten in
vroegere- jaren ze.ker. Met geweld wilde hij
soldaat worden en er ia geen beroep, dat zich
beter voor hem eigende. Zijn lichaam was als
geschapen v or avonturen, zijn ziel dor.-tte
naar roemen als de drang tot traagheid kwam,
dan zou de tucht hem op de smalle bnan van
zijn plicht hebbeu gehouden Lord Garston
had echter anders besloten De militaire stand
wa6 goed voor ziju jonger® zoons, zeide hij,
de eerstgeborene kou bij thuis gebruiken. Alan
verzette zich, doch bleef en trachtte zich aan
't beheer der goederen te wijden, maar met
slecht gevolg. De meest uitstekende maat
regelen die hij nam, werden door den luim
ziju* vaders afgekeurd Om uit deze onwaar
dige afhankelijkheid te komen, besloot hij
eindelijk nu twee jaren geleden te hu
wen eu een eigen thuis te scheppen, maar toen
was het geheel verkeerd. De uitgekozen bruid
droeg «en ouden naam, maar geld had zijniet
Geld was er ook in Garston Hall genoeg, maar
waar veel is, wil altijd nog meer zijn. Uit dit
huwelijk werden geene kinderen geboren en
sedert laat Alan den moed zinken. Dat mag
en zal hij niet Ons leven is ons gegeven om
volgens eigen overtuiging daarmee zoo veel
mogelijk goed te doen en daarover heeft, als
men den mnnuelijken leeftijd bereikt heeft,
niemand iets te zeggen"
Ach bad zij angstig, zeg hem dat toch
niet".
Waarom niet?"
•Gij sticht ontevredenheid en maakt U bij
uw zwager nog meer onbemind dan ge al zijt".
Alsof mij aan de toegenegenheid van dien
dwarskop ts gelegen ligt!"
•Natuurlijk", antwoordde zij bitter «Gij
geeft er niets om, u is 't volkomen onverschillig
blokken vrij z waren grond. De weiele en
dit n «èrren grond verkocht hij al gauw. En
waarom? „De w<ide was slecht,* zei hij,
„de heesten gingen dood van honger."
Natuurlijk, was dan liet antwoord van
d-n een ot anderen vriend, die hem terecht
wou wijzen, natuurlijk levert de wei
niet veel op, maar slecht is ze niet, ze ligt
niet te hoog en niet te Lag, dus het gras
kan goed zijn, maar g* moet ze een beetje
ondeihouden - 't is lang hooiland geweest
en je vader deed er geen mest op en jij
niet. Begin muur eens met op die weide
in het voorjaar een haal of 10 chiliaalpeter
te gooien
„Chilisalpeter Op de weide chilisalpeter
Ben je gek Ze moet gescheurd worden.
En daar heb ik geen trek in. Ik verkoop
ze en daarmee uit. En de dwaze koppige
P.-cr Hout mans verkocht, zijn wei aan zijn
huurman, die ze niet scheurde, maar er i"
het najaar kaïniet aan gaf en in het voor
jaar chilisalp.-ter en superpho»phaat. Hij gaf
in werkelijkheid 100 K. G. per gemet.
en later heeft Peer Houtmans dikwijls ge
dacht „ik wou, dat ik die wei maar niet
verkocht had."
Zi.o ging het ongeveer ook met dien
verren grond, „Er gaat een d«g mede om,
e«-r ik er een kar stalmest gebracht heb,"
beweerde hij, „dat kan onmogelijk zoo
voortgaan." Dat behoeft ook niet zoo
voort te gaan, was de raad van den vriend,
wiens woorden toch altijd in den wind
werden geslagen, dat behoeft ook niet. Ge
behoeft todi elk jaar, zelfs niet elke twee
ot drie jaar daar met de stalmestkar te
komen. Er bestaat toch kunstmest. Het is
nog al zware grond Zaai er suikerbieten of
mangelwortel* op, zet er zelfs aardappelen,
maar geef kunstmestchilisalpeter en super
in 't voorjaar. Je hehoeft het om het geld
niet te laten.
Kom, neem b. v. van elk een derde.
Eén derde suikerbieten, één derde mangels
eu één derde aardappelen. Begin dan nu
alvast, 't is nu Maart, met dadelijk de noodige
supe.rphosphaat te koopen en geeft alles ouk
chilisalpeter b. v. de suikerbieten 150 KG.
op 'i gemet (daar heb je nog tijd mede,
want je geeft het in drieën, en de eerste
partij pas bij het zaaien), de mangeis evenveel
of een beetje meer op dezelfde manier, als
de suikerbieten en de aardappelen geef je
minder, h. v. slechts 100 ft 75 KG., maar
die geef je in de plaats nog 50 KG. pa-
hoe hij en de geheele familie over je spreekt
mij echter niet.
Gij gaat over een paar maanden weer ver
der, ik zit het geheele jaar hier eu moet
alles aanhooreu.
Ja, zie mij maar spottend aan, gij weetniet
wat voor last ge mij al bezorgd hebt, hoe ik
U tegen de woedende familie heb moeten
verdedigen, eerst toen ge schilder werd en
later toen gij die Leclerq trouwdet
•Arme Lydia 1"
•Gij hebt goedlachep. Wat ik alleen o:;i
die Leclerq van de meisjes iu Garston heb
moeten uitstaan, is niet te gelooven. Zij wor
den nu nog ouaaDgennam gestemd als ze op
dit onderwerp komen, vooral Maude. Ouder
ons gez»-gd Maude had u zelf gaarne gehad,
ze wil u thans nog wel".
Verduiveld! Welk een heerlijk vooruit
zicht voor mij Eu om mij dat geluk niet
voorbij te laten gaan, zal ik het bij Maude's
vader niet verkerven, maar liever een arme
ziel, de ziel van den vriend mijuer jeugd
willoos ten grond laten gaan Meent ge 't
zoo
•Onzin Gij verdraait alle woorden. Ik denk
er niet aan u met de aartsdomme Maude te
laten trouwen, ik zij brak eensklaps af
't Is of ik een rijtuig hoor
•Juist", zeide hij, nadat hij een blik door
't venster had geworpen, ndaar komt het reeds
aan".
Alweer bezoek zuchtte zij ongeduldig.
Wie zal het ziju
Hij schudde 't hoofd oElegant, fijn, ge.poe-
derde bedienden. Is het Karsbrooksche
livrei rood? vroeg hij.
•Neen blauw. Kood heeft niemand".
n't Schijnt toch welBordeauxrood
•Jack". x
Dat klonk zoo ernstig, dat hij verwonderd
naar haar omkeek.
Bordeauxrood fteucde zij. «Jack als 't
mrs. Eagles eens was
•Mrs. Eagles riep hij. «Sedert een uur
vervolgt mij die naam. Zoo dus die behoort
ook tot uwe nieuwste kennissen
Neen neen" antwoordde zij geërgerd, «ik
heb haar mij leven niet gezien. Het is eene
persoon van twijfelachtig» afkomat, tailleuse,
tentkali. Als je dat doet, kun je den stal
mest dit jaar toch zeker missen. „Lcop
naar de maan met jullie kunstmest. Kunst
mest Jnllie zijt allemaal gek, met je goede
geld in den grond te smijten. Ik doe het
niet." maar je ziet toch wel, Peer, dat
we het tienvoudig terugkrijgen Ben ik er
■muer van geworden Ls Jan Dijkstra niet
juist door den chilizak de man geworden,
dien hij is? „Kan wel," antwoordde koppige
Peer, „ik koop geen chilisalpeter, 't is geld
weggesmeten. Ik doe dat verre land weg."
Er zoo deed hij. En Peer bleei werken
alleen met de stalmestkar en met de beerton.
Hij deed wel zijn best, om zi n land bij te
houden, om overal eens te komen, maar het
ging niet. En het graan werd minder in
prijs. En als er veel aardappelen waren,
was de markt laag. Eu veel vee kon hij
niet houden, want mangels en aardappelen
en hooi, alles gaf maar een matigen oogst.
En ging bij de buurlui de opbrengst omhoog
en leden ze geen schade door den soms
1 ageren marktprijs, bij 'nèm bleef de oogst
op het oude. Maar Peer Houtmans bad een
koppigeu aard. Kuustraest. chilisalpeter koo-
pen Hat dure chilisalpeter, daar bedankte
hij voor. Lieverbezwaarde bij zijn land,
als de oogst slecht was geweest en zijn
groot huishouden geld noodig had. Zoo
werd langzamerhand Peer Houtman# van
een welgesteld man, een arm keutelboerke,
die hard, zeer hard moest werken en toch
achteruitging, maar chilisalper ge
bruikte hij niet. Van al dat nieuwe moest
hij niets hebben En dat was joist zijn
oudergang.
In den Fruittuin.
Het besmeren van onze appel- en pere
bon ine n met Carbolineuin kan thans ge
schieden. Vooral kanki rwonden worden er
goed mede geraakt. Het uitsnijden der
wonden voórat, zooals dit geschiedt bij het
gebruik vau kankei was, is bij het gebruik
van Carbolineum niet noodig, zelts niet
gewenscht. De ruwe en droge schors en
«nder los vuil, dat in zoo'n kankerwond
zich heeft verzameld, wordt natuurlijk vooraf
verwijderd. Men gebruikt le soort Carboli
neum, de Avenarius is het meest aan te
bevelen, deze kost bij kleine hoeveelheden
vermoedelijk 30 ct. per L, maar met zoo'n
liter doet men veel. Er is ook Carbolineum
den handel van 8 li 10 ct. per L., die
in
we evenwel beslist ontraden meestal is dit
wat teer vermengd met wat petroleum.
tooueelspeelster of wat ook die een
rijken koopman getrouwd en zich voor een
jaar in Clyve Court gevestigd heeft- De man
is gestorven en den grootsten tyd der zooge
naamde treurdagen heeft zij genoegelijk in
Nizza doorgebracht. Zij is is terug en nauwe
lijks hier* komt zij mij bezoeken. Ja en zij
mag het doen, want ze woont langer hier dan
ik. O, die indriugerige menschen tochIk
wou dat er eeu grooten stroom kwam en half
Doveton verslond ja, dat zou ik willee 1"
•Gij groot kiud lachte hij. U om zoo'n
kleinigheid zoo op te winden. Zij ge dan
geen baas in uw eigen huis Heeft men dan
geen recht opgedrongen bezoeken af te wijzen?
Kom laat mij dat eens afwerken 1"
Hij strekte zijn hand naar de bel uit, maar
zij trok hem aan den arm.
•Om hemels wil, Jackriep zij. «Wat
wilt ge doen
•Ik wil den bediende zeggen, dat gij niet
ontvangt."
•Maar op welken grond? Hij moet toch
een oorzaak aangeven ik mag mijn personeel
toch niet laten liegen Ha daar hield de
wagen stil. Zij was bleek van opwinding.
Do dame zal wel begrijpen waarom."
•Tot den dood belcedigd zal zij wegrijden,
en achter mijn rug veel slechts van mij zeggen 1
Neen, dat gaat niet, dat verdraag ik niet,
liever
Zjj hield op, de dear ging open. De bediende
presenteerde op een zilveren schaal een kaartje
Zij las «Mrs. Eagles" en beval met stokkende
stem
Laat de dame in de salon."
Toen de man weg was, wierp zij een
schroomvalligen blik op baar broeder.
Arme Lydia zeide hij lachend.
Ik zal trachten koel tegen haar te zijn,
sprak zij met een gezicht al# een berouwvol
kind.
•Probeer het, houd U dapper en
vaarwel
Hij kustte haar voorhoofd en wachte de
hand aan den deurknop tot hij een zwaar
zijden sleep hoorde ruischen en verliet toen
de kamer.
W ordt vervolgd,)