Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
UT IKKIlit UhliEl
imimer
Donderda 28 Maart 1907.
30e Jaargang,
ANTOÖI TÏELEN,
Dit nummer bestaat
uit TWEE Eladen
Eerste Blad.
BEKEN DMA KIK G
Michiel Adriaanszoon Ge Ruyter.
Uitgever:
INDUSTRY EKLEN.
miT.LWOD.
BUITEN1 AND.
Frankrijk.
•tssszHissssrnicas
asfsiraalsfbt Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden fU.^b. "-v
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
WAAL W IJ K- Telefoonnummer 38.
Advertenties 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels eu
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel
De K*mer van Koophandel en Fabrieken
te Waalwijk houdt zich onledig met het
opmaken van het verslag over 1906.
Heeren Industriëelen worden verzocht
hunne opgaven voor het verslag zoo spoedig
mogelijk aan den Voorzitter te zenden.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voornoemd.
>.wa.Tcm* w%jlz
Herijk der maten en gewichten
Burgemeester en Wethouders van Waalwijk
maken bekend, dat de herijk der maten en
gewichten in deze gemeente zal plants hebben
op 16, 17, en 18 April 1907, in een der localen
op de gasfabriek, des voormiddag* van 9'/a 'O'
12 uur, en namiddag *nn 1 tot 4 uur; op 19
April daarna des voormiddag» van 91/, tot il uur.
Belanghebbenden worden er in 'l bijzonder op
gewezen
a. dat na 1 September 1907 niet meer geldig
is het goedkeurirgsmerk P. en dat mitsdiei
vóór dat tijdstip de maten en gewichten. <lw
niet voorzien zijn van het nieuwe goedkeuring-
merk Q. ten herijk moeten weiden aapgeboden
waartoe aan het naast bij zijnde ijkknntoor (ii
's Bosch) in de maand Augustus aanetaai de g'
iegenheid beuiaat op alle werkdagen van 9 ini-
v, m. tot 12 uur en van 1 tot 3 uur n. m.:
b dat de maten en gewichten, op g' vaar va
straf, voorzien inoe'er. blijven van de vereiïchl»
stempelwerken en dat het laatst geplnat.- .»e g rd
keu rin gamer k gedurende 2 jaren ongpschondn
moet bewaard blijven.
Waalwijk 17 Maart 1907.
Burgemeester en Wethoiders.
K. DE VAN DER SCHUEREN.
De Secret ris.
F. W. VAN L1EMPT.
KIESRECHT
Ter inzage ligging de 1 ij sten.
Burgemeester en Wethouders van WaalwijL
brengen ter openbare kennis dal op heden is
vastgesteld de lijst, aanwijzende de personen, die
bevoegd zijn tot het kiezen van leden v»n de
Tweede Kamer der Staten Generaal, van de Pro
vinciale S aten en van dm Gemeenteraad als
mede dat deze lijst met de alphabetische lijsten
van hen die van de kiezerslijst zijn afgevoerd en
van hen die daaiop zijn gebracht, van af den
23en Maart tot en met den 2len April e. k.opde
secretarie der gemeente tijdens dat deze geopend
is, voar een ieder ter inzage zijn nedergelegd en
16)
Roman naar 't Engelsch.
Een lachje, dat er welwillend uitzag, ver
gezeld vau eeu zachteu blik, maar geen van
beide waren te vertrouwen
«Mr. Vernon 1" zeide hij op diepen en
welwillend klinkenden toon en daarna trad
hij op Jack, die opgestaan was, toe.
Als iemand in staat was onzen vriend, die
steeds zijn zelfbeheerschicg wist fe bewaren,
in zulk een stemming te brengen, dat hij in
toorn iets zou zeggen, dat hij bij nadenken
voor zich zou hebben gehouden, dan was het
deze man, aan wiens kras egoïsme hij de
Bchuld gaf van het droevig best.aau van zijn
zoon. Zelfs aan de manier waarop de Lord zijn
neani uitsprak, had hij genoeg en hij hield
er D'et van zich van zulk een man nit de
hoogte te doen bmiandelen.
De antipathie was dan ook wederkeerig.
Lord Garstou zng van zijn middeleenwsch
standpunt in hem den edelman, die schilder
geworden was, een gevaarlijk revolutiouuair,
in wiens raad en voorbeeld hij de oorzaak
zag van veel ergernis, die zijn zoon hem in
den loop van den tijd gegeven had.
«Nu, hoe gaat 't met het schilderen
vroeg hij.
nik dank uwe hoogheid voor uwe belang
stolling, ik heb reden om tevreden te zijn."
Gelukkige sterveling. Wij hebben meer reden
om ontevri den te zijn en toen begon hij een
lang verhaal over 't geen hij in 't dorp gezien
had. Daar, onder een grooten boom, stond een
man te redevoeren en zette volgens bem tegen
den adel op. Hij schimpte op 't volk op de
gebruikelijke wijze en mr. Vernon trok met
alle kracht te velde tegen de ingekankerde
heerschzucht van dien man en verdedigde met
al het vuur dat in hem was de rechten des
volkB en veroordeelde de meermalen plicht-
tegen betaling der kosten in afschrift of afdruk
verkrijgbaar zijn gesteld. Tot en met den 15en
April e. k. is een ieder bevoegd, bij het gemeen
tebestuur verbetering van de door dat bestuur
vastgestelde kiezerslijst te vragen, op grond dal
hij zelf of een ander, in strijd met de we',
daarop voo komt, niet voorkomt, of niet behoor
lijk voorkomt.
Dc verzonken om verbetering van de kiiaers-
ïijst worden met de be wijst tokken, dadelijk tot
en met den 21en April a. s. \oor ccn ieder op
de secretarie der gemeente ter inzage nederge
legd eu in afschrift, tegen betaling der kosten,
verkrijgbaar gesteld.
Een ieder is tot tegeusp'aak van het verzoek
bevoegd.
De tegenspraak wordt schriftelijk en uiterlijk
don 23en April aanstaande,aan het gtmeentebe-
stuur ingediend.
Waalwijk den 22en Maart 1907.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
K. DE VAN DER SCHUEREN.
De S.-cretaris
F. w. van liempt:
De Burgemeester der gemeente Waalwijk maakt
bekend, dat vanaf beden ter Secretarie gratis ver
krijgbaar zijn blanco-verzoekfchiillen om jachl-
en vischakten en kostelooze vergunning tot
uitoefening der visseherij met één visch'nig. De
and cht word er op geve«tigd, dat het zeer
wenrchelijk i- die aanvragen zoo spoedig mogelijk
in elk geval vöór 1 April 1907 aan mij in ie
eenden.
Waalwijk, 21 Maart 1907.
De Rurgrmeea'er voornoemd,
K. DE VAN DER SCHUEREN.
II.
De vermaarde Brandt, die kort na des
admiraals sneuvelen De Ruyter's leven
in een voor onze dagen onleesbaar aan
tal foliobladzijden beschreef, zegt daarin
naar aanleiding van het bekende feit,
dat de jonge Michiel eens op den Vlis-
singschen toren klauterde Zoo hoog
klom in zijn kinsheid en met zooveel
gevaars, die in zijn mannelijke jaren
langs de trappen van alle scheepsdiensten
en alle de gevaarlijkheden der zee en
der vijanden tot de hoogste zeeambten
zoude opklimmen.4
Is dat een veel te mooie tirade omtrent
een ondeugende jongenstreek, karakte
riseeren doet de op- en afklimmerij van
den kerktoren den jongen De Ruyter
wel, als men zijn jongensleven, dat eenen
al guitenstreek was, vergelijkt met zijn
zucht om te varen en daar op zee in
hooge en lage kringen uit te munten
door plichtsbetrachting.
Maar nevens die plichtsbetrachting was
vergeten handelingen van sommige vertegen
woordigers van 't adellijk geslacht van dien
tijd, die niet begrepen, dat de adel een privi
legie was, waaraan ook zware plichten
waren verbonden.
De dames hoorden nu eens met belaug
stelling, maar meestentijds met verveling dit
interessante onderwerp aan.
Dit begreep Jac en was van plan te ver
trekken, hoewel uien hem allerzijds bewoog te
blijven.
Eeu coupé, riep eensklaps Maude, weet u
wie dat zal zijn, mr. Vernon?
«Ik verwacht," antwoordde hij, mrs Eagles
Deze naam sloeg in als een bliksemstraal
nMrs. Eagles van Clyve Court?" riep miss
Delville. Lady Garstou liet haar breikous
vallen en Lilly haar penseelallen keken
Jack vragend aan. Maar hij kon slechts zijn
vermoeden herbalen
Hebt gij het gehoord schreeuwde mrs Del
ville, zoo rood als een kreeft.
nJa. ik twijfel niet aan de woorden van
mrs Verron, maar wij hebben baar ook geen
bezoek gebracht eu wat komt ze dan bier
doen
»Zoo'n wijf durft alles en Marsham, de
bediende die niets begrijpt, zegt natuurlijk,
dat we thuis zijn, wat moet er gedaan worden,
Papa?
De lord zat stil te kijken, keek van 't eene
ondeugende gezicht naar het andere, strekte
als antwoord de band naar de schel uit Een
schril geluid ging door het slot. Nauwelijks
was 't verstomd of de deur ging geruischloos
open eu op den drempel verscheen een oude
man in rok met witten das.
«Hierheen Marsham, klonk het bevel."
«Gij ziet dat rijtuig, dat daar aankomt
vroeg hij streng.
De bediende keek in de richting waarheen
de gebieder wees en antwoordde: «Ja. my lord
»Gij gaat het rijtuig tegen. Verstaan
«Ja, mylord."
«Gij gaat het rijtuig tegen, zeide de Lord
op ieder woord den klemtoon leggend, roept
den koetsier «balt" toe en deelt do inzitten
den mede dat Lord Garston. hier legde
bij de gebalde hand cp de borst ieder
betreder van zijn grond zonder verlof, hetzij
er betreffende zijn beroep een groote
leergierigheid in De Ruyter, zoodat hij
gauw de lagere rangen doorliep en in
zijn twintigste jaar als stuurman voer, en
hij op zijn vier-en-twint gste jaar in het
huwelijk trad. Doch zijn vrouw stierf
met het eerste kind, dat zij hem schonk.
Intusschen klom hijzelf tot den rang van
schipper en voer als zoodanig op alle
wereldzeeën, in dienst van zijn patroons
uit de lijnbaan, de gebroeders Lampsens.
Uiteraard heeft De Ruyter op die
tochten als handels- en kaper-kapitein
heel wat meegemaakt en was hij aan
houdend blootgesteld aan de gevaren
van.de zeevaart en den oorlog. Maar hij
was een gelukskind en buiten een lichte
kwetsuur, als scheepsjongen bij een
enterpartij opgeloopen. was het bij zijn
sneuvelen dat hij voor de eerste en
laatste maal gewond werd.
Maar buitendien leerde hij op die
tochten al datgene wat hem later als
admiraal te stade kwam een zeemans
schap, dat de Britsche admiralen niet
bezaten en dat hem vaak de overwin
ning bezorgde.
Iiij en zoovele andere scheeps- en
vlootaanvoerders van de republiek der
Vereenigde Nederlanden doorliepen in de
handelsmarine de oefenschool, die hen
later in staat stelde den vijand te over
treffen in behendigheid, zonder dat de
dapperheid daaronder leed.
Onze zeemacht steeg in die dagen
aanhoudend in macht en roem De namen
van Hollands admiralen kregen klank
door heel Europa en de scheepsbouw
ving aan zoodanig te ontwikkelen, dat
Hollands schepen voor hun bemanning
niet onder deden.
Jacob Van Heemskerk handhaafde bij
Gibraltar, Tromp bij Duins de reputatie
van 's lands vloot en Piet Hein streed
niet minder succesvol ter zee in dienst
van de West-Indische Compagnie.
Maar weldra begon de concurrentie
tusschen de zeemogendheden, de Repu
bliek en Engeland. De Engelschen wil
den den oorlog. De acte van navigatie
had hen ter zee de mededingers der
Hollanders gemaakt en kleinigheden
leidden tot den eersten Engelschen
oorlog, door een treffen tusschen Tromp
en Blake ingeleid.
Doch toen had De Ruyter al sinds
elf jaar op 's lands oorlogsvloot gediend
en had ook bij ruimschoots mogen on
dervinden, dat bij de zeemacht der Re
publiek alleen verdienste en geen geboor
te gold. Want spoedig was hij tot den
rang van schout-bij-nacht gestegen. We
der was hij ter koopvaardij gaan varen,
had van zijn koopmanschap niet minder
blijk gegeven dan van zeemansschap,
zoodat hij zijn koeien op het droge had.
Ten derde male getrouwd, was hij van
plan de zee te verlaten en stil te gaan
leven van zijn bijeengegaarde penningen
toen de eerste Engelsche oorlog uitbrak
en alle beschikbare zee-officieren opnieuw
voor s lands dienst werden opgeroepen.
De Staten van Zeeland hadden De
Ruyter verkozen als aanvoerder van een
hulpvloot en een deputatie ging naar den
zeeman in-ruste, om hem tot de aanvaar
ding van die taak uit te noodigen. De
Ruyter, die heel goed wist, dat de kan
sen in dezen zee-oorlog voor de Engel
schen het best stonden en dat geenszins
verheelde, liet zich toch overhalen. En
het teekent hem, dat hij, die op 's lands
vloot als schout-bij-nacht gediend had,
nu den lageren rang van vice-comman-
deur aanvaardde, aldus zijn rust opoffe
rend. En dat alles zonder bezoldiging,
uitsluitend uit plichtsbesef jegens zijn
land.
In alle opzichten zou hij zich voor zijn
taak berekend toonen, dapper waar 't
pas gaf, maar altijd beleidvol, oordcelend,
»dat een zee-overste den staat, welken
hij dient, somwijlen meer. dienst kan
doen met zwichten en wijken, dan met
vechten".
Bij Plymouth had De Ruyter echter
op een tweemaal sterkere Britsche vloot
een schitterende overwinning bevochten
en het was slechts de betreurenswaardige
staat van 's lands vloot, die hem kort
daarop dwong den bovenaangehaalden
raad der voorzichtigheid aan den admi
raal Witte de With te geven.
Want hetgeen later de ondergang van
de glorie en de macht der Republiek
werd, de onderlinge verdeeldheid der
provinciën en de laksheid der regeerings-
lichamen jegens de oorlogsuitrusting in
vredestijd, deed zich toen al gevoelen,
en bijna gansch zijn bevelhebberschap
heeft De Ruyter geklaagd en gemaand
vanwege den slechten staat der krijgs-
middelen, hem toevertrouwd. Nooit wo
gen onze vloten materieel tegen die der
Britten op.
Dat zou echter het duidelijkst blijken
tijdens den driedaagschen zeeslag, waarin
De Ruyter onder den nu weer aan het
hoofd der vloot gekomen Maarten Tromp
toonen kon, dat hij ook als onderbevel
hebber zijn plicht wist te doen. Drie
dagen vochten de onzen tegen de Britsche
overmacht en brachten daardoor het
grootste deel der bedreigde koopvaardij
vloot veilig in onze havens, maar
al den tijd hadden ze ervaren, hoe
slecht uitgerust 's lands vloot was
tegenover die der Engelschen. Aan het
einde moesten zij zelfs wegens gebrek
aan krijgsvoorraad afdeinzen en in onze
havens schuilplaats zoeken.
Maar de admiralen hadden er nu ook
genoeg van om op die wijt te vechten.
Tromp verklaarde, dat alleen verbetering
der vloot hem nog bewegen kon in zee
te gaan, waar de Engelschman thans
meester was en ook De Ruyter wien
't aan inschikkelijkheid jegens zijn last
hebbers niet ontbrak betuigde, dat
hij niet van zins was weder uit te varen,
zoo de vloot niet met meer en betere
schepen versterkt werd. Geenszins won
derlijk, als men bedenkt, dat de kleinste
Engelsche oorlogsschepen ons admiraal
schip in grootte en bewapening over
troffen.
Het was echter te laat. Wel rustte de
koopmansregccringen, die thans hun
koopvaarders bij honderden den Engel
schen ten prooi wisten in allerijl nieuwe
schepen uit. Wel ging Amsterdam voor
aan, waar het de opbrengst van de
noodige gelden betrof, maar de nieuwe
vloot zou de zaken niet meer ten goede
keeren. Wel stak Tromp cr mee in zee,
al voldeed ze nog in lang niet aan zijn
wenschen, doch slechts om bij Ter Heide
te sneuvelen, teiwijl de heldenmoed der
andere aanvoerders de onzen de over
winning niet kon verzekeren. Het grootste
voordeel was aan Engelsche zijde.
te voet, te paard of per rijtuig, strafrechter
lijk vervolgt. Verstaan
«Ja, mylord
«Goed. Doet uwe plicht."
De man verdween, zo- als hij gekomen was
en alles kwam weer tot rust, alleen Jack was
zeer onaangenaam getroffen.
Hij kon het niet verdragen, dat een edelman
een vrouw, laat haar dan zijn van welk
slag dan ook door den mond van een be
diende, zoo iets kun laten zeggen. Een kort
«Vaudaag ontvangt men niet, was voldoende
geweest, meende hij; maar dis oude baas
moet uatuurlijk van een mug een olifant
maken Om niet gedwongen te zijn, de on
verkwikkelijke scène, die ging volgen, mee te
maken, wilde hij vei trekken, toen een nitroep
van Maud, zijn blik nogmaals naar het
venster trok.
«Het schepsel schijnt nieuwsgierig te zijn,
als een dienstmeisje, riep zij spottend, zij
buigt het halve lichaam uit het rijtuig en
bekijkt het slot."
Dit was natuurlijk weer overdreven, niet
een half lijf, maar een klein hoofd kwam uit
't rijtuig en dit l oofdje behoorde Jack
herkende liet plotseling schrikkend aan de
jonge dame, die des middags op den gevaar
lijken trap zijn kind zoo vriendelijk had be
schermd.
Haastig weudde hij zich tot den heer des
huizes «Met uw verlof, wees zoo goed het
bevel uwen bediende gegeven te herroepen"
zeidc hij. «Ik vrees dat ik me vergist heb."
«Hoe, wat? Is 't mr. Eagles niet?" riep
de lord.
«Ik ken mrs. Eagles niet,maar die dame wel
«Ha, eu hoe heet ze dan
«Ik kan Diet direct op haar naam komen."
«Papa," bemerkte Maud «heeft niet de
zwager van Lord Devon, mr Tollemache van
Red Hill donkerrood livrei?"
De lord was vol verbazing, want hij was even
'onderdanig voor hoogerstnanden als lastig
voor zijn minderen. Hij was als bezeten, uit
argst dat hij de hoogstgeborene uit 't graaf
schap te na gekomen zou zijn.
Hij trok aan de schel en stormde naar de
hal, toen Jack hem in den weg trad.
«Ik heb hier dit gewirwar veroorzaakt en
ik zal de zaak in orde brengen, zeide hij,
opende de deur eu verdween.
Hij liep de. hal door eu riep «Marsham."
De man, die de zonderlinge opdracht niet
erg naar-den zin was, keerde direct om.
«Alles in orde zeide Jack. Mylord herroept
het bevel, Laat de dame rustig doorrijden en
zorgt dat ik haar eenige minuten ongestoord
kan spreken.
«Zeer goed, mijnheer," knikte do kelder
meester.
VIII.
De twee zwartjes hadden den stijgenden weg
achter zich, zetten zich in prachtigen draf,
zwenkten met het mooie rijtuigje eu brachten
het juist voor den trap tot staan.
Het was geen aangenaam oogenblik voor
onzen vriend. Dat het rijtuig 't zelfde was,
dat straks voor het huis van zijn zuster had
stilgehouden daaraan was niet de minste twijfel,
eu hij vermoedde ook, dat de inzittenden hoe
meisje8-achtig ook ze hem aan 't strand toe
scheen, nit mand anders dau mrs. Eagles was.
Als mrs Eagles, dat beteftkent indringerige
k laploopster, moet ze van den drempel van
dit slot worden teruggewezen, maar als
b-fchermster zijner kleine Uti zou hij haar
de bittere pil zoo zoet mog lijk maken. Daarvoor
was hij dau ook hier en hij vroeg z(ch af
wat te beginnen.
Het werd hem een beetje benauwd, toen
Marsham naar de deur ijlde, do lakei van
den bok sprong om het portier te openen.
Maar de dame kwam reeds naar hem toe
als een vogel zoo vlug wipte ze uit het rijtuig
den trap op.
«Alle duivels zeide Jack tot zichzelf, «zij
wil de vesting stormenderhand nemen
Voor den eerwa^rdipen keldermeester hield
de moedige dame stil. Hem hnra kleine ledige
handen toonend, zeide zei haastig: «Ik heb
geen visitekaartje bij me, het geldt hier eene
overrompeling Zijn allen thuis? Ja De
geheele familie? Daar in de kamer? Dat
treft heerlijk.
Zij wilde zonder meer naar de bibliotheek
gaan, toen Jack die trots de pijnlijke positie
waarin hij verkeerde, bijna begon te lachen,
Een van de Fransche generaals heelt op
betreurenswaardige wijze zijn neus voorbij--
haar plotseling in den weg sprong.
Zij werd rood, en sloeg de oogen neder toen
ze hem herkende.
«Het schijnt" begon hij vol respect, «dat ik
de eer heb mrs. Eagles voor mij te zien?"
Zij hief ving en als verschrikt haar blik
omhoog en murmelde terwijl een schalksch
half droevig lachje om haar lippen speelde
«Nu houdt hij mij nog voor mrs. Eagles?"
«Zijt u dat niet?" vroeg hij verwonderd,
«Ach Jack 1" hernam zij «hoe zou ik dat
wel zijn?" Daarbij zag zij hem met haar
bruine flnweelen oogen waarover een zachten
sluier lag, zoo lief eu hartelijk aan, dat hem
eindelijk wel een licht moest opgaan.
«Molly riep hij luide «it. «Kleine Molly
De vochtige wans in haar oogen vormde zich
spoedig tot een tranu, die over hare wangen
liep, terwijl het gelukkig uit haar mond kwam
Jack, lieve Jack! Ik wist wel dat het je nog
even zou invallen
-Molly! kleine Molly! herhaalde hij, hare
handen in de zijne nemend. «Wat een blinde
mol was ik toch de bliudste der wereld
Wat moet gij van mij deuken?"
«Ik deDk, Jack, dat een schilder, die duizend
gezichten in zijn geheugen ronddraagt, niet
altijd alle direct voor den geest kan roepen."
«Uwe oogen Molly, hebben mij den geheelen
middag reeds vervolgd.
Werkelijk vroeg zij met stamelenden blik.
Gij hebt geheel in stilte 't hoofd reeds een
beetje over mij gebroken? Wat doet me dat
genoegen, overicens voegde zij er schelms bij
ik zou u 't kalm hebben laten breken, want
ik was uw flink hoofd niet te hulp gekomen,
neen, dat had ik me vast voorgenomen.
«Ha, ha, lachte hij. De kleine deugniet bent
ge dus nog? Geheel de ouwe Molly Hij
bekeek hear van top tot teen, met innige vol
doening in zijn trekken «Slechts wat grooter
geworden," ging hij voort, «en slanker cc
«Maar niet schooner, Jack," viel ze hem
bloozend in de rede
«Dat is ock in 't gtheel niet nocdig," ver
zekerde hij.
(Wordt vervolgd.)
