Summer 30.
Zondag 14 April 1907.
30* Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
III! liOOGE UilMjEV
AN TOON TIELEN.
)it nummer bestaat
uit DRIE Bladen
BEKENDMAKING
Is de Rechterzijde
verantwoordelijk
Uitgever:
FKV1LLE ON.
LANDBOUW.
WAALWIJ K Telefoonnummer 38.
Sluit de gelederen!
Zuid-Holland beslist dezen zomer over
de Eerste Kamer.
Roman naar 't Engelsch.
21)
Vroege Aardappelen.
1
en l.iBsslraalsrkr Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond,
abonnementsprijs per 3 maanden f0.~5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zenden aan
Uitgever.
den
V.DVKRTBNTIËN J regel» 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden imaal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciple zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Vaolw k maken betend. dat op henen ter Ge
beente-secretarie ter inzage is nedercebgd een
erzoek met bijlagen van A. W. li.C- F. Reijgers
e Delft om vergunning tot het oprichteu van
:en inrichting tot het vervaardigen van
hemische praeparaten, met name: kleurstoffen,
leefmiddelen en appreturen, op de perceelen.
adastrnal bekend, .Gemeente Waalwijk", Sectie
Nos. 21 i 5, 2116 en 2117;
dat op Zaterdag, 20 April e. k. des voormiddags
elf uur, ten gemeentehuue gelegenheid zal
irorden gegeven om tegen het maken dezer io-
ichting bezwaren in te brengen, en deze raon-
leÜDg en schriftelijk toe te lichten
dat z owel de verzoeker, als zij, die bezwaren
ebben in te brengen, gedurende drie dagen vóór
vengenoemd tijdstip op de secretarie d<-r ge-
aeente van de ter zake ingekomen schrifturen
kennis kunnen bekomen.
Waalwijk. 6 April 1907.
Burgemeester en We'honders voornoemd,
K. DE VAN DER SCH(IEREN.
de Secretaris.
F. W. VAN LIEU PT.
In de beschouwingen over de oplos-
jng van de ministerieele crisis blijven de
iberale bladen, ondanks herhaalde tegen-
praak en afstraffing door >De Stand.
volhouden dat de Rechterzijde zich on-
villig toonde om het land uit den mach-
eloozen toestand te helpen, waarin het
de laatste maanden verkeerd heeft.
Het »h'bl.« schreef: »Wij weten, dat
men rechts niet van zijn zin is geweest, aan
het Votum van de Eerste Kamer kracht bij
te zetten door het logische gevolg aan
vaarding van het bewind door de par
tijen, wier stemming het Ministerie tot
aftreden gedwongen heeft.» Nog stelli
ger verzekerd »l3e Vad.«, »dat de Rech-
.erzijde de regeering niet heeft willen
ianvaarden.« En de »Middelb. Cour.»
jegint haar. crisis-artikel met de opmer-
cing, dat >de onmacht en onwil der
Rechterzijde om het roer in handen te
nemen, is gebleken.*
Tegenover deze koppige verklaringen,
heeft >De Stand.* een onophoudelijke
tegenspraak geplaatst. Het blad houdt
vol, dat de Rechterzijde zich volstrekt
niet aan een weigering van opdracht tot
Kabinetsvorming heeft schuldig gemaakt,
dat zulk fen vorming noch aan de Rech
terzijde is opgedragen, nóch door deze
iets zoodanig is beproefd.
Is hier alleen een misverstand of een
opzettelijke, bedriegelijke truc in het
spel
Als de Kamer aanstaanden Dinsdag
weer bijeenkomt, mag ten dezen wel
eens het volle licht worden ontstoken.
Want verbijsterend is de bovenvermelde
tegenspraak van organen, die toch als
hoog-ernstig mogen beschouwd worden.
Wij hebben het een cf het ander te ge-
looven, en zulk een dubbele uitleg van
de houding der christelijke partij mag
niet langer blijven voortbestaan. Wij
vertrouwen dan ook vast dat een lid
der Rechterzijde bij de weder bijeenkomst
van de Tweede Kamer de Regeering
opheldering moge vragen, opdat de fa
beltjes der liberale pers mogen vervangen
worden door de feiten, gelijk die zich
hebben toegedragen.
Ten aanzien van één fabeltje is dit
reeds geschied. De »Zeeuwsche Cour.*
namelijk had het praatje verspreid, dat
dr. Kuyper zelf was aangezocht en in
een te vormen Kabinet van rechts de
portefeuille van Buitenlandsche Zaken
zou aanvaarden.
Ongetw' feld een krasse beschuldiging
tegen de betrouwbaarheid van dr. Kuyper
daar deze in zijn lijfblad herhaaldelijk
had verzekerd, dat hem van een opdracht
niets bekend was.
Nog krasser vorm kreeg de beschul-
diging, toen het blad niet aarzelde, aan
zijn publicatie toe te voegen het rolgende
„Waar wij geen enkele reden hebben
om aan de geloofwaardigheid en de be
trouwbaarheid van onzen zegsman te
twijfelen, en hij geen bezwaar had om
zijn mededeelingen publiek te maken
brengen wij de-ze merkwaardige onthul
ling van het stil, actief staatsmansbedrijf
van den ex—Minis—Premier zonder
schroom. Onze verbazing over de stout
moedigheid van dezen driestar schrijver,
die vermoedelijk wel in zeer intieme
verhouding tot Dr. Kuyper zal staan, xoo
niet een doublure-rol hier vervult, steeg
na deze ontvangen mededeelingen ten
top, hoezeer wij ook gewoon zijn aan de
eigenaardige wijze van het najagen der
waarheid van de *Standaard»-redactie..'
Wat bleek achteraf waar te zijn van
de stoutmoedig opgezette en volgehouden
aanklacht, die, zoo zij proefhoudend ware
gebleken, Dr. Kuijper een kwaden naam
zou hebben bezorgd Letter ijk niets.
Het geheele geval bleek te zijn uitgegaan
van een brutalen verzinner, iemand, die
over een grooten leugen-duim beschikt.
Dr. Kuyper zond onmiddellijk een in
gezonden stuk aaH de «Zeeuwsche Cour.»
om het praatje volstrekt te loochenen.
«Ik stel er prijs op - schreef hij kort
en bondig, den geheelen inhoud van uw
mededeeling, zonder voorbehoud, tegen
te spreken er is geen woord van waar."
«Er is geen woord van waar.» Cate-
gorischer kan het toch wel niet.
Doch wat zou er dan wel waar zijn
van het andere praatje, dat de rechter
zijde zou geweigerd hebben om een
Ministerie te vormen
't Spreekt van-zelf, dat de linkei zijde
en haar pers alles in het werk stellen
om dit praatje waar te maken. Zij heb
ben er immers alle belang bij, want zij
zitten met het gansche crisis-geval vree-
selijk verlegen en ïoeken naar allerlei
middelen om zich uit den brand te
redden en de verantwoording, waaronder
zij gebukt gaan op andere over te
schuiven.
Of hun dit gelukken zal (Gelijk wij
boven schreven, zal een regeeringsmede-
deeling of interpellatie ten aanzien der
ministerieele crisis niet uitblijven. Het
Kabinet, en met name de Premier, moet
dan gedwongen worden om de houding
van rechts te belichten. Wij voor ons
twijfelen er niet aan, of dan zal ten
duidelijkste blijken, dat de rechterzijde
volkomen vrij uit gaat, en alleen de vrij
zinnige partijen aansprakelijk blijven voor
d<* stumperige Borgesius—DeMeester-
politiek.)
G.
Voor hare geestige oogen doemde de dag
op, dien zij bedoelde, dien ongeluksdag, toen
baar innig geliefde vader in de geneesinrichting
was gebracht. Zij had van de bedoeling hiervan
niets begrepen. In haar bijzijn werd slechts
esproken over een reis der ouders naar
ionden. De vader zelf kreeg bij 't oogenblik
Tan 't vertrek argwaan.
„Wat moeten wij eigenlijk in Londen gaan
doen, vroeg hij plotseling, toen hij reeds op
de trede van 't rijtuig stond.
„Mijn plan was voor U een arts te consul
teeren, antwoordde moeder liefdevol.
«Bah, ik heb geen arts noodig, ik ben zoo
gezond, als wie ook.
«Maar liefste Alfred Uwe arme zenuwen,
zeide zij vleiend, daarvoor moet toch eens
iets gebeuren, anders zon het wel eens zoover
knnuen komen, dat dat gij
«Dat ik mijn verstand verlies?" viel hij
toornig in de rede «Gij gelooft misschien wel,
dat ik het reeds verloren heb. Wilt Gij mij
ten slotte in een gekkenhuis brengen?"
Hoe lachte zij toen Zoo'n hel lachje, zoodat
zelfs Kate moest lachen.
«In een gekhuis, ha. ha, ha in een gekhuis
Zij kon niet tot kalmte komen en toen had
zij hem nogmaals bij hoog en laag beweerd,
dat het doel alleen was een medisch consult
eu als de Londensche specialiteit misschien
eene kleine kond waterkuur voorschreef, dan
zou ze bij hem blijven zeer zeker ge
durende den geheelen tijd.
Daarna waren ze te saam afgereisd en des
avonds keerde zij alleen terng.
De menschen spraken met bewondering over
haar grooten moed, over hare voorbeeldelooze
zelfoverwinning.
Inderdaad was hare zelfoverwinning «onder
voorbeeld,want nog denzolfden avond hoorde
miss Kate haar even schel lachen als des
morgens.
«Het is onnatuurlijk, dat men niet heel
veel van z'u mo'-der houdt, maar God moge
het mij vergeveu, bij mij is dit toch zoo Eu
met een zucht ging zij naar dn groote dennen-
buomen, waarachter h. t poortj van de moestuin
was verborgen, want slechts hier en dan in
een verborgen hoek was de eel benijde erfge
name \an het rijkste bezit des lands, gewoon
zich in 't slot baars vaders te verbergen. De
schaamte om in haar kiuderkleedje en met
hare loBse haren de gasten barer moeder ouder
oogen te komen, dreef haar hiertoe
Heden echter zou zij. iu weerwil van alle
voorzichtigheid, niet zoo geheel angezien blijven
want toen zij den muur bereikt had en juist
van plan was de deur te openen, werd dez»*
plotseling opengedaan door e- n heer die ouge
twijfeld tot de gasten behoorde.
Het was een elegant persoon van middel
baren leeftijd, gebruind en met donkere baren,
met voorname trekkeD. De man was Kate
even vreemd als zij hem, maar het viel hem
niet moeieijk in baar de dochter des huizes
te erkennen, waut met hoffelijkheid trad hij
ter zijde, den hoed in de hand, hield hij de
deur geopend Uiterlijk kou hij niet beleefder
zijn. maar de blik, waarmede hij de jonge
verschijning beschouwde, was niet respectvol
Zij begreep dit in hare onschuld slechts bij
instinct, maar het bloed steeg haar in de
waDgen en onder toornig hartkloppen vroeg
zij zich af
«Wat heeft hij mij zoo aan te kijken
Toen de deur achter hem in 't slot was
gevallen en zij bij een buiging van den weg
onverwachts mademoiselle Leroy, de gouver
nante stiet, vroeg zij met een uitdruk van
afschuw in haar trekken.
«Wie was die man
«Die mau?« hernam mademoiselle, met
hare grijs-groene oogen rondkijkend. «Welke
man
«Die daar zoo juist door die deur ping
«Die heb ik niet gezien, miss Kate, U kunt
mij gelooven
Kate knikte op deze verzekering en dacht
bij 't verder gaan «Mademoiselle moet alleg
Nergens zal het er dus zóó spannen
voor de Statenveikiezingen.
En er valt niet aan te twijfelen, dat
het dan overal zoo scherp en zoo beslist
mogelijk zal gaanrechts tegen links.
De vrijzinnigheid, die elkaar onop
houdelijk met de grootste heftigheid
bestrijdt (men denke aan dit Haagsche
tritsNieuwe Courant Vaderlander en
Land en Volk) zal in gesloten slagorde
optrekken.
Reeds nu wordt bericht, dat er •ern
stig sprake* is van samenweiking bij de
komende Statenverkiezingen tusschen de
verschillende groepen van vrijzinnigen
vrij-liberalen, Unie-liberalen en vrijzinnig
democraten
Straks zullen we vernemen, dat de
samenweiking verzekerd is.
Ook in de jaarvergadering van den
vrijzinnig-democratischen Bond zei de
voorzitter, mr. Marchant, dat samenwer
king tusschen de verschillende groepen
van vrijzinnigen behoort te worden ge
zocht en bevorderd, »met handhaving
van het eigen beginsel en van onze eigen
aanspraken."
Vermits nu, zooals telkens bleek, de
aanspraken der vrijzinnig-democraten
minimaal gering zijn, kunnen de oud
liberalen, wien de meeste zetels ten deel
vallen, het handhaven van »het eigen
beginsel" goedgunstighjk toestaan.
Van de sociaal-democraten wordt niet
gesproken, maar deze broeders zijn
prachtige en betrouwbare reservetroepen
bij de herstemmingen.
Waar dus links alles te hoop loopt om
de meerderheid in de Staten van Zuid-
Holland te verkrijgen, zeggen en her
zeggen wij tegen de mannen van rechts:
sluit de gelederen 1 Hgsz.
De teelt van vroege aardappelen is in
ons land een der belangrijkste cultures en
is vooral van beteelrenis in Noord-en Zuid»
holland en voorts in Gelderland eD Limburg.
Gezochte soorten voor de binnenlandxche
markten zijn de Gladbaadjes, de Graafjes,
de Duitsche muizen. Sluizen, Negenweker»
en Kralen. Voor export naar bet buitenland
zijn aanbe»eleo»»aardip dr Duitsche muizen,
(te JnH-muize de School meeste r» en de
Milords, voor particulieren de eerstgenoemde»
alsmede de Milord, Sluizen en Negenweker,
voldoen op lichtere gronden beter dan
zwaardere.
Vruchtbare, zavel- en zandgronden xijn
voor de ^eelt van vroege aardappelen het
meest, veen- en kleigronden het minst ge
schikt. Beschutting der velden, xoodat de
nachtvorsten roo min mogelijk schade kunnen
aanrichten, sijn van groot belang.
Horwei aardappelen jaar op jaar op hei-
7. If land kunnen worden geteeld, mag de
uch'w r-eliitg toch niet worden verwaar
loos! geschiedt dit wel, dan treedt licht
en steeda ernstiger de ,stergelaahjr»xiekte'
op. Een licht te verkruimelen bodem is
voor de teelt zeer gewenschtmen doet
daarom ȏl hierop bij het kiezen van de
voorviucht te letten. Pas gescheu-d grasland
is weinig geschikt en geeft licht pokkige
knollen, die slecht in de kook zijn, terwijl
men dan ook meer last van ongedierte in
drn bodem xal hebben. Dexe moet flink
bewerkt worden (liefst vóór den winter), tot
een voet diepte ongeveerde ondergrond
m«g ook geen fbaiik* hebben.
Zijn poters kiexe men uit de vrnchtbaarete
stoelen van den vorigen oogst, een «aak
van gewicht, waaraan men dit jaar bij het
rooien eens denke door alsdan de beste
stoelen ter zijde te leggen.
Ten slotte is natuurlijk dp bemesting
een hoofdzaak.
Men zorge vooral, dat stikstofvoedsel in
gemakkelijk opneembaren vorm in rijke
hoeveelheid voor het gewas aanwezig xij en
doe het op de licht.-re gronden vooral, ook
niet aan kali en phosphorxuur ontbreken.
Dat kunstmest bij deze teelt van nut kan
zijn niet alleen, maar zelfs met voordeel
anderen mest kan vervangen, is de laatste
jaren herhaaldelijk gebleken, en het gebruik
er van neemt dan ook bij den verboHW van
vroege aardappelen geregeld toe.
Uit het verslag over de proefvelden in
N.-H. gedurende 1905 lichten we dit voor
beeld ter illustratie en ter navolging
Op pag. 7 wordt melding gemaakt van
een 7-jange proef met gewonen mest en
kunstmest. Aan den eerste werd in dien
tijd uitgegeven f 1114, san dsn tweede
t 1061 dus f 53minder. Gewone mest
«af een geldelijke oogst-opbrengst van f 8165
kunstmest van f8748 of f583.meer.
Kunstmest gaf bijgevolg in die 7 jaar een
voordeel boven 't gebruik van gewonen mest
toch zoo plechtig verzekeren. De lieve gou
vernante was geene sympathieke persoonlijkheid
Zij verwaarloosde de plichten, waarvoor zij
betaald werd schromelijk, zooals nog geene
voorgangster gedaan had, er waren dagen dat
-/■ij de schoolkamer alleeu betrad om er met
haar, die aau hare hoede was toevertrouwd,
te eten.
Door een deurgewelf en een engen gang
kwam Kate in 't slot. Uit de keuken kwam
eeri geluid van borden en schotelB eu uit de
aangrenzende kamers gezang en gelach.
Men nam in de prachtzalen boven het leven
lichter en vroolijker op dan in het Sous—
t>-rrain. Eu aan gezelschap was er geen gebrek.
Zooveel voorname gasten, zoovele voorname
kamerdienaars en juffers. Men dineerde aan
prachtvolle tafels, zat juist volgens rang, nam
thee in 't salon der huishoudster, men conver
seerde met die scnoone, die men maar wenschte
uit te kiezeu kortom 't was een copie die
het origineel vrij dicht nabijkwam. Maar in 't
sons terr iu was men de natuur wat nader.
Men liet daar zijn misnoegen over een slecht
gebraden biefstuk gauw merken, en men
bracht er schaudaalgeschiedenissen uit de
groote wereld voor en lachte er hartelijk om
Kate igerkte niet veel van de achting, die
men haar stilzwijgend toedroeg, maar toen
uit de keuken eeD klein meisje aangestormd
kwam om de zware ijzeren deur voor haar
te openen, knikte zij vriendelijk tot dank.
Toen steeg zij den donkeren trap op,schreed
door de niet weelderig iugerichte kamer, die
al veertien jaren als hare schoolkamer dienst
deed en ging hare slaapkamer binnen. Daar
naast brandde op de tafel eeu lamp, hier was
het duister. De schemering die den slottuin
nog wat verlichtte, kou door de in de meter-
dikke muren gelegen vensters niet meer door
dringen.
Kate zette zich aan een der vensters op
den gemakkelijken stoel neder, trok haar
voet om hoog, sloeg hare slanke handen om
hare knieen, rustte met 't hoofd achterover
en verzonk wederom in eene van die droome-
rijen die de meeste harer dagen vulden en
met wolke zij den honger naar geluk, die
haar verteerde, trachtte te verzadigen.
Haar vader kwam terug en o zaligheid l
hij was volkomen genezen,
Al zijne oude üefde bracht hij wear mee
en de arm» asecl epoester werd eene pnuBes.
Het haar mocht zij nu zoo mooi mogelyk op
het hoofd dragen, passende kleederen kreeg
zij en niets waB voor haar te goed. Ook geld
kreeg zij in hare handen, die thans altyd
leeg waren, zoodat zij de arme menschon, die
altijd goed tegen haar waren geweest, eenmaal
met wat anders dan een dankbaar woordje
kon beloonen. En toen? Toen op een schoonen
dag verscheen de «prins
Hij was de statigste van alle mannen, xeker
een half hoofd langer dan zijn vriend, mr.
Vrrnon. En wat voor een edel uiteilijk had
hij, wat voor prachtige zwarte haren- Er gaat
toch op de wereld niets boven zwarte haren
en zwarte oogen! De zijnen keken wel wat
droevig Nu vreugdevol was sijn leven tot nu
toe geweest De vreugde moest eerst nog
komen, voor hem zoowel als voor haar Als
zij maar kwam, als zij maar spoedig, maar
werkelijk kwam
De droomster richtte zich op en strekte d*
gevouweD handen omhoog- Hij deze beweging
viel een boek, dat op de vensterbank lag op
den grond Het maakte een dof geruisch eu
en bij dit geluid werd het 't arme kind bang
om het hart.
Kates jeugd, waarvan niemand het rechte
wist, had haar ontvankelijk gemaakt voor alle
bijgeloof. Als zij iets vreesde, dan waren het
slechte voorteekenen. En daar viel nu het
ongelukkige boek, waarin zij des middags het
treurige gedicht van Mariana gelezen had, die
tevergeefs haren ridder wacht.
«Hij komt niet, tprak zij. Zij sprak
Ik ben zoo moede, zoo moede,
Ik wilde dat ik dood was."
Dit troosteloos versrefrein klonk hanr opeens
700 schrikkelijk duidelijk in de ooren dat xy
in tranen uitbrak.
Toen na een tijdje de deur openging, was
zij wederom zoover bekomeD, dat zij met
tamelijk zekere stem kon vragen, wie daar
HanDa." Inidde het in deemoedigen
toon gegeven antwoord.
«Ik wou alleen maar weten of miss Kate
niet eene lamp noodig had.
«Waartoe, Hanna Mijne gedachten xie ik
ook in het donker."
«Ocb miss Kate moest toch niet xoo pein
zen klonk het hartelijk bexorgd van wt de
deur.
«Waarmee zal ik den tijd dooden," xeide
het jonge meisje suchtend, als 't nist is met
nadenken.
«Miss Kate kon, maar het past my met s
een voorstel te doen."
„Spreek. Ik ben dankbaar voor goeden raad.
«Nu dan, miss Kate sou wst kunaen zingen
of eene mooie geschiedenis lezen, om aich wat
op te monteren."
«Ja, dat meent gij, Hanna, maar het
merkwaardig uit de mooiste geschiedenissen,
al zijn ze nog zoo vroolijk, trek ik altijd ieta
treurigs en 't zingen is voor mij ook geen
g»uofg«n meer. Neen, ik ben het best tevre
den, als ik maar deuk dat wil zeggen all
heden Zij brak af.
Na eeu seconden lange pauze, zeide xy op
wat levendigen toon
„Kom een beetje nader, Hanna, xk moet je
eens wat vragen".
En als de dienstmaagd gehoorzaamde, xeide
zii Neem een stoel en ga zitten
Dat was in Hnnna's oog wel al te veel tegen
den eerbied. „Ik kan goed staan, misi Kate,
antwoordde zij.
„Doe mij 't genoegen en ga zitten vroeg
de jonge meesteres Ik hoop dat ge tyd «uit
hebben? „Het schijnt mij, dat beneden heel
wat te doen is, maar
„Ik ben miss Kate's dienstbare en ander»
heeft mij niemand te bevelen," verklaarde
Hanna, nam een stoelen ging zitten.
„Goed," knikte Kate, ik zal U niet lang
ophouden, want dat het er beneden lmtig
naar toe gaat. heb ik ook gemerkt.
„O, daarom," verzekerde Hanna, daarom
kan ik hier op den stoel blijven zitten, al
het tot morgen vroeg als miss Kate het ver
langt Aan dat dwaze gelach en gedoe en de
domme reiservaringen waarmee ze pronken,
is mij niets gelegen.
«Als miss Kate eenmaal zoo ver is, maken
we ook reizen en welke 1\
(W ordtvervolg4.)
-1
i
