Nummer 45.
Donderdag 6*"Juni L90T.
3e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
VERSLAG
UIT 1I00GE kürUilA
ANTOON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit TWEE Bladen
Uitgever:
FEUILLETON.
WAALWIJK. Telefoonnummer 38.
32)
Lederhandel.
De Echo van het Zuiden
VVaalwijksclic ni Lhh»mi<
Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f0."5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zenden
Uitgever.
den
Advkrtbntiën 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden Smaal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden specisle zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
der Kamer van Koophandel en Fabrieken
te Waalwijk, b?treffende den toe
stand van den handel, de scheep
vaart en de nijverheid, over
het jaar 1906.
Schoenmakerijen.
De toestand der Schoenmakerijen in
onze streek gedurende het vorige jaar
was in hoofdzaak gelijk aan dien van
1905. Nog erger echter dan in 1905
deed de voortdurende stijging van het
leder en alle andere benoodigde fourni
turen dit jaar haar nadeeligen invloed
op den gang van het bedrijf gevoelen.
Geen week haast ging voorbij, zonder
dat eenige circulaire de prijsverhooging
van dit of dat artikel met een flink per
cent aankondigde.
Iedere prijsverhooging beteekende
voor de meeste fabrikanten eene ver
mindering hunner toch reeds zoo be
snoeide winsten, zoodat het batig saldo
over 1906 voor velen bedroefend klein
is geweest, lang niet evenredig aan de
groote moeiten en zorgen aan het bedrijf
verbonden. Vergelijkt men de huidige
prijzen der schoenfournituren met die
van een jaar herwaarts, toen zij toch
ook reeds zeer duur waren, dan vraagt
men zich verwonderd af, hoe het komt.
dat de schoenen niet direct een opslag
bekomen van 15 tot 25 percent.
Die alleszins gewettigde prijsverhoo
ging zou wellicht vrij spoedig haar be
slag hebben, zoo onder de fabrikanten
die geest van coöperatie of samenwer
king bestond, waarvan men bij andere
industrieëlen zulke heerlijke resultaten
ziet. Te veel gaat hier ieder nog zijn
eigen weg, te zeer lettend op een mo
menteel voordeel, zonder te bedenken,
dat door die onpractische handelwijze,
een toestand geschapen wordt, welke
steeds verergert en waaraan uiterst moei
lijk een einde te maken zal zijn.
Een geluk mag het heeten, dat er in
het algemeen over gebrek aan werk niet
te klagen viel.
De meeste fabrikanten, en onder dezen
vooral de groot-industrieelen, die op
machinale en op de meest moderne
wijze werken, hadden volop orders voor
hunne clientèle in en buiten het land
sommigen zelfs waren dermate met com
missies overladen, dat zij in geen maanden
naar nieuwe bestellingen behoefden om
te zien. Voor dezen viel het ook niet
zoo heel moeielijk een eenigszins vol
doenden prijs voor hun fabrikaat te ver
krijgen.
Voor hen echter, die op kleinere schaal
werkten en voornamelijk onder deze de
leveranciers van ordinair schoeisel, bleef
prijsverhooging een vrome wensch. En
hoe kan dit anders
Van gewoon schoeisel zijn schier overal
voldoende hoeveelheden voorhanden,
welke nog voortdurend worden aange
vuld door de z.g. «kleine baasjes,4 die
werken en afleveren met geringe of bijna
zonder verdiensten.
Er is niet veel zienersgave noodig,
om te durven voorspellen, dat de ge
heele schoenmakerij binnen een niet al
te lang tijdsverloop grootendeels machi
naal zal zijn ingericht. Gerenommeerde
hand-schoenmakerijen zelfs, die tot heden
met succes werkten, en welker fabrikaat
voor het beste machinale niet behoeft
onder te doen, ja in sierlijkheid en
elasticiteit dit misschien nog overtreft,
zijn reeds met de installatie van machines
begonnen, of zullen er dra mee aanvan-
gen.
Groote productie tegen kleine winsten
desnoods, wordt meer en meer het wacht
woord van de schoenmakerijen in onzen
tijd.
Dat er echter altijd, zij het ook wei
nige, schoenmakerijen uitsluitend voor
handbedrijf zullen blijven bestaan, ware
het alleen voor gevoelige en abnormale
voeten, spreekt van zelf, maar ze zullen
als uitzonderingen zijn, die den regel
bevestigen.
Dat onze industrieëlen nog niet aan
de toekomst wanhopen, blijkt voldoende
uit het feit, dat verscheidenen in 1906
hunne inrichtingen belangrijk vergrootten
en van de allernieuwste machines voor
zagen. Op die inrichtingen, ware mo-
Roman naar 't Engelsch.
dellen in haar soort, die zelfs in het
buitenland bezwaarlijk haar wedergade
vinden, wordt thans schoeisel vervaar
digd, dat de perfectie nabij streeft, schoei
sel dat ook in den vreemde meer en
meer aftrek vindt.
De export, welke ieder jaar beduidend
toeneemt en zelfs door hooge invoer
rechten men lette op het nieuwe
Duitsche toltarief niet in zijn ont
wikkeling belemmerd wordt, is voor onze
streek van het allerhoogste belang. De
export toch pleit zoowel voor de energie
der ondernemers, als voor den fijnen
smaak en de grondige vakkennis der
arbeiders, hij prikkelt den handelsgeest,
wekt vertrouwen in eigen krachten, vestigt
ook bij de Hollandsche afnemers de
overtuiging, dat het Noordbrabantsche
schoeisel, onder welk opzicht ook, voor
geen enkel ander de vlag behoeft te
strijken. Door export eindelijk zal op
den duur een einde kunnen gemaakt
worden aan sommige verderfelijke toe
standen op het gebied der schoenmakerij,
waaronder b. v. de >verplichte winkel
nering4 die in onze streek steeds meer
binnen engere grenzen teruggedreven
wordt.
De ervaringen, dit jaar reeds opgedaan,
sterken ons in het vertrouwen, dat ook
in 1907 de orders niet zullen ontbreken.
Heeft men echter in het voorbijgesnelde
jaar geklaagd over slechte betalingen,
het willekeurig rekken der credieten
door vele afnemers, waardoor het winst
cijfer nog aanmerkelijk daalde dit jaar,
nu de rentestandaard een ongekende
hoogte heeft bereikt, of m. a. w., heT
geld zoo duur is, zal dit euvel, vreezen
wij, zich nog in meerdere mate doen
gevoelen, weshalve algemeene prijsver
hooging van het fabrikaat thans meer
dan ooit urgent zal blijken.
Van harte hopen wij, dat de fabrikanten
hierin spoedig naar wensch zullen slagen,
opdat voor onze schoenmakerijen, die
aan zooveel honderden arbeiders werk
en brood verschaffen, eindelijk eens een
toestand aanbreke, waarin zoo bazen als
gezellen hunne even bescheiden als
rechtmatige wenschen vervuld zullen
zien.
Voor hen, die onze hoofdstukken
betrefiende de leerlooierijen en den
huidenhandel eenigszins aandachtig heb
ben gevolgd, zal het duidelijk zijn, dat
de lederprijzen met die der huiden vrij
wel op en neder gingen, al vormde de
vergelijking der beide noteeringen ook
een al te schril contrast.
Reeds in het begin des jaars, toen
de huidenprijzen nagenoeg nog op het
oude niveau van einde 1905 stonden,
kwam er naar zoolleer een vrij levendige
vraag. Die vraag vermeerderde nog in
de maanden Maart, April en Mei, waar
door het mogelijk werd een opslag van
5 ets. per K. G. te bekomen. Toen
daarop de bekende abnormale stijging
van alle soorten huiden bleef aanhouden,
kon ook het leder in die opgaande
beweging deelen, zoodat in de maand
October door de fabrikanten een nieuwe
verhooging, door sommigen zelfs 10 ets.
'per K. G., bedongen kon worden.
Maar nu hadden de lederprijzen, al
thans voor 1906, hun culminatiepunt
bereikt. Door de reactie, welke begin
November bij den huidenhandel intrad,
hadden lederfabrikanten een zware proef
te doorstaan, wijl naar hun artikel nage-
noeg geen vraag meer was, en de han
del daarin zoo goed als geheel stil stond.
Daar de groote daling echter niet
zoozeer de exotische huiden, maar wel
de inlandsche huiden betrof, welke meest
tot tuig-industrieël- en overleder verwerkt
worden, liepen de prijzen van het zool
leer wel iets, doch gelukkig niet noe
menswaardig omlaag, zoodat 1906, over
het geheel genomen, voor velen vrij
bemoedigende uitkomsten heeft opgele
verd.
Of 1907 zoo bevredigend zal zijn, mag
sterk betwijfeld worden, daar de goed-
koope huiden, gekocht in 1905, reeds
verwerkt en geleverd zijn en ook de
leerlooiers, die in hoofdzaak nog volgens
het oude systeem werken, hunne nieuwe
grondstoffen tegen de prijzen van 1906
en later zullen moeten betrekken.
De stijging der lederprijzen echter in
het buitenland wettigt het vermoeden,
dat ook het zoolleer ten onzent eer
neiging a la hausse dan a la baisse zal
hebben. De prijzen van het zoolleer
waren over de maanden Januari tot Mei
als volgt:
Oud systeem
Zoolang de sierlijke gestalte zichtbaar was,
bleef Kate haar na staan staren.
Ja dagelijks, «murmelde zij dagelijks! Zij
kan nog niet vermoeden, datEen bittere
zncht drong hare woorden terug en met han
gend hoofd zette zij haar weg voort.
Aan den ingang van het woud trof Marie
Jack Vernon.
«Gij komt mij zeker halen vroeg Marie
angstig. «Het is zeker hoog tijd?"
«Toch niet", antwoordde hij, «wij hebben
nog een goed half uur tijd. Ik kom op hooger
bevel, om op uwe schreden te letten".
Zy lachte. «Daartoe hadt ge een bevel
noodig vroeg zij plagend.
Gy zelfs werd niet ongerust bij de gedachte,
dat ik in dat donkere bosch, nog'niet dooreen
menschenvoet betreden, misschien door wilde
dieren had verscheurd kunnen worden.
«Natuurlijk wel", verzekerde hij lachend.
«Het kwam mij zoo erg indiscreet voor, anders
had ik als een trouwe hond achter uwe hielen
geloopen".
«Indiscreetzei zij verontrust". Jack, dat
is onzin. Gij hadt er gerust bij mogen zijn
Gij moogt daarenboven altijd zijn, waar ik ben
- altijd".
«Ook wanneer er geheimen onder jonge dames
zijn te vertellen?"
Het waren geen geheimen. Wij hebben den
meesten tijd over Kate's treurig lot gesproken
en dat kent gij ook".
Ik dacht dat er een heel wat vroolijker
onderhoud geweest was te oordeelen naar uwe
gelaatsuitdrukking, toen ge vandaar kwaamt.
«Hoe zag ik er dan uit?"
«Gewoon stralend van geluk".
«Ja. ziet gij Jack, dat is nu mijn egoïsme.
Ik heb tot in de ziel medelijden met die arme
Kate, maar voor mijzelf verheug ik mij toch
verheug ik mij beslist, dat ik haar weer
gezien heb- Ik ben sedert een geheel ander
mensch. Ik was dood ongelukkig, nu adem ik
weer vrij, eindelijk eens een hart, dat me lief
heeft.
«Luister eens kleine", zeide hij, dat klinkt
vrij scherp
«Is het dan niet zoo", hernam zij hevig 't
hoofd schudden. «Dat gij me goed moogt
lijden weet ik en als gij niet hier waart, had
ik me sinds gisterenavond de oogen roede uit
geweend".
Zij schreden naast elkander voort, toen stond
hij plotseling stil en keek haar ernstig in de
oogen Wat is het dan Molly, heeft u iemand
leed gedaan?"
De tranen welden in haar oogen op, maar
zij bleef zich meester.
«Niemand iets bijzonders", autwoordde zij,
«maar allen hebben me duidelijk gemaakt, dat
zij niets, in 't geheel niets om mij geven.
«Molly
«Jack, ik merkte het reeds bij de aankomst
namelijk, neen bij de aankomst eigenlijk
nog niet. Het waB eerst tante Jane, die toonde
zich heel lief tot de anderen kwamen, toen ook
scheen zij veranderd. Van hartelijkheid was
geen sprake meer. Ik mocht mij niet verroeren,
moest stil naast haar op de sofa blijven zitten
en de frasen aanhooren. 't Was of ik op een
troon zat en aanbeden moest worden.
«Acn, ik begrijp u", riep hij. «Wat u be
kommert en kwelt, zijn die stijve vormen. Hoe
zeer wij door vormen omhuld en ompantseerd
zijn, dat hebt ge als kind niet kunnen merken
of in al die jaren vergeten. Gij denkt dat het
tegen u gaat, neen alles is voor u, men legt
het er op aan, om hare hoogheid de prinses
van Wildenhofen de grootst mogelijke eer te
bewijzen.
Het wil hier te lande wat zeggen eene
prinses Gij zijt daarbij nog eene Courtenay
en stamt af van de graven van Devon. Dat
geeft aan uw titel hier eene dubbele waarde".
«In de oogen van mijne familie toch zeker
niet?" riep zij.
■Juist die weten 't beste te schatten wat
glans geeft aan de familie''.
«Glans?" Zij lachte bitter. «Glans. Zulk een
De wichten van 1622 K. G. :fl.65
a f 1.70.
In de maanden Juni tot September
f 1.68 af 1.75
In de maanden September tot Decem
ber f 1.75 a f 1.85.
Alles per Kilogram.
Alzoo beduidend hooger dan in 1905.
Handel in West-Indische Huiden.
Hoofdzakelijk La Plata Huiden.
In ons vorig jaarverslag wezen wij er
reeds op, dat de hooge prijzen, waar
mede de huidenmarkt op het einde van
1905 sloot, in 1906 niet alleen gehand
haafd zouden blijven, maar wellicht nog
beduidend rijzen zouden. Die voorspel
ling zou reeds na enkele maanden ver
wezenlijkt worden, en wel op een wijze,
die koopets en verkoopers ten zeerste
zou verbazen. Mocht er ook al in Januari
en Februari betrekkelijk weinig kooplust
bestaan, en de noteering diensvolgens
en vooral door de op genoemd tijdperk
reeds aanzienlijke slachtingen te La
Plata, iets afbrokkelen, inzonderheid wat
de zware huiden betreft, reeds in Maart,
toen het duidelijk begon te worden, dat
de vermeerderde slachtingen haar gren
zen zoo goed als bereikt hadden, begon
de markt te herleven. De groote aan
voeren toch vonden spoedig hun weg
in Europa, en toen men in April bevreesd
begon te worden, dat het totaal der
productie beneden die van het vorige
jaar zou blijven een vrees, die, ge
lukkig, ongegrond bleek te zijn,
kregen de prijzen van nagenoeg alle
soorten weldra een flinken opslag. De
rijzing, eenmaal begonnen, bleef maar
al door aanhouden, tot in October een
noteering bereikt werd, schier eenig in
de annalen der huidenmarkt, een notee
ring, die van 1895 zelfs overtreffend, en
nagenoeg even hoog als in de eerste
jaren onmiddellijk na den Fransch-Duit-
schen oorlog. Het waren echter niet
alleen de West-Indische huiden, die zulk
een hausse bekwamen, doch ook en
vooral de Europeesche deelden dermate
in de opgaande beweging, dat deze met
20 tot 25% en meer zelfs rezen, terwijl
dat percentsgewijze van eerstgenoemde
soort 9 a 10 bedroeg.
Van waar die ongemotiveerde stijging?
Hoofdzakelijk door de telken jare
stijgende behoefte aan leder, dat schier
titel, zulk een hollen klank van een titel
Weet gij dat ik er mij wel honderdmaal over
geschaamd heb, weet gij Zij hield op-
Dat deze pronkvolle titel met haar op boven
kamertjes gewoind had, dat hij bespot en
gehoond was, dat wou zij uit pïeteit voor
haren gestorven vader zelfs tot Jack niet te
zeggen. Stamelend voegde zij er aan toe
«dat, dat ik hem dikwijls vurig ver van mij
heb weggewenscht".
«Wind u niet op, kleine", vroeg hij, hare
bevende hand nemende, om liefkozend ze te
streelen en smaad toch niet op uw titel. Dat
er geen Mannon achter steekt, maakt hem
toch niet tot een leegen Klank.
Eerst als de draagster hem onwaardig was,
dan kondt ge zoo spreken.
«Jack", vroeg zij hem angstig aankijkend.
«En denkt gij erover Schat gij mij hooger
om zijnentwil?"
«Neen", autwoordde hij lachend voor mij is
Molly een hoofdzaak, aan de prinses denk ik
nauwelijks.
Hij drukte warm zijne hand. «Bij de ande
ren is het omgekeerd", zeide zij, «dat is het
ongeluk".
,,Aan dit ongeluk geloof ik echter niet zoo
erg", antwoordde hij. ,,Ik kan over allen niet
oordeelen, maar lady Jane houdt beslist veel
van je. daarvan ben ik overtuigd.
,,Aeh zuchtte zij, .daarvan was ik ook
overtuigd tot gisteren, maar maar gij hadt
den toon maar eens moeten booren, Jack, toen
zij mij den weg naar de eetzaal wees.
Zij is oud geworden met de etiquette en
ieder vergrijp daartegen treft haar zeer. Er is
haar ook veel aangelegen u duidelijk te ma
ken, welke gewichtige zaken, volgens hare
meening rang en stand voor een mensch zijn".
«Waarom juist mij?"
»Nu", hernam hij. «Zij zal misschien vinden,
dat gij in eenig punt het met deze gewichtige
dingen, wel wat licht genomen hebt."
«Ah zooOmdat ik gezelschapsjuffrouw
geworden ben, meent ge Ja, dat dit haar
mishaagt, weet ik uit haar eigen mond."
«Ziet gij."
«Jack, ik vraag u in geweten Is het voor
een mensch, van welken stand ook, onwaardig,
zijn brood eerlijk te verdienen."
«Neen, Molly", antwoordde hij ernstig,
«maar wanneer gij mij in geweten vraagt, of
het u dienstig was het brood eener mrs.
Eagles te eten, dan zou ik misschien een
ander antwoord moeten geven."
Zij keek hem verschrikt aan.
«Gij zult mij vergeven, ging hij voort, «dat
ik mij in deze zaken meng, alleen uw geluk
gaat mij ter harte en ik vrees neen, ik
weet, dat gij nooit gelukkig zult zijn of kunt
worden bij zoo 'n nederiggezinde dame.
Het was of Marie hare ooren niet kon ver
trouwen.
«Hoe? Zij mrs. Eagles is nederiggezind,
vroeg zij.
Onlangs meende hij uit Marie's gesprek,
dat zij zich op Clyvecourt onbehagelijk ge
voelde, zij kon echter, door gebrek aan men-
schenkennis de oorzaak daarvan niet vinden.
Nu bood hij haar, naar hij meende, danjfvan
de sleutel, maar zij wist niet, wat er mee aan
te vangen.
«Begrijpt gij mij niet vroe-g hij haastig.
«Maar Jack. Hoe zou ik dat^ nederiggezind?
zulk eene trotsche en edele Vrouw
Hij fronste de wenkbrauwen, hij meende
dat deze twee hoedanigheden niet bij eene
mrs. Eagles pasten
Het is niet denkb aaFj murmelde zij, maar
als gij het zegtd- jack, ik bid u Bpreek
ronduit. Gij moe^j wel grond voor uwe meening
hebben. Hij niet goed wat te doen.
Het kwam hrjm Voor, dat hij met de beste
bedoelingen d«3r wereld, eene fatale indiscretie
begaan had. j
«Voor allej8> Molly, moet ge weten, dat ik
mrs. Eagles' ^iet persoonlijk ken. Alles wat
ik weet, heb', van hooren zeggen.
Zij zuchtig diep. «Zou het dan niet mogelijk
zijn", zeide zy 0p bevenden toon, «dat de
zaak op eenrt, dwaling berust."
«Inderdaad". Btemde hy toe, «men zegt
misschien m%r) dan men verantwoorden kan,
daarom zot t het misschien beter zijn, deze
zaak niet ve irder aan te roeren
«Neen" pr 0teBteerde zij, neen, uw reden moet
ik weten. A .uders ga ik met nieuwe argwaan
in de borr heen en doe mrs Eagles het
onrecht aa: Q om bij iedere behandeling van
mrs. Eagles na te gaan of er soma eene ne
derige afkomst aan ten gronde ligt. Weet ik
echter wat men van haar zegt, dan kan ik
het haar mogelijk weerleggen en daarmede
zijn zij, wij en de waarheid gediend."
Goed dan als het zijn moet zuchtte
hy. «Maar ik wou wel dat ik vanaf 't begin
mijn mond gehouden had."
«Waarom, Jack? Ik zie 't toch veel liever
duidelijk, dan dat ik in het donker rond
dwaal. Spreek slechts I Wat zegt men van
haar
«Dat zij geen middel onbeproefd laat, om
in zoogenaamd goed gezelschap t.e komen."
,,Ah," zeide zij verbaasd. ,,Zij is er dus
nog niet in Dat wist ik in 't geheel niet.
Onze salons zijD sedert onze aankomst nau
welijks- leeg geweest van de bezoekers en ik
dacht dat er werkelijk opgevoede menschen
onder waren."
,,Maar toch geen personen tot den hoogen
adel behoorend V"
„Dat is mogelijk op de namen heb iK
niet bijzonder gelet. Maar waarom zouden die
dan niet tot ons komen
„Onze aristocratie is zeer op zich zelt. Z-iJ
denkt te kunnen gelden voor een model-
gezelschap eu daarom omgeeft zij dit ideaal
met een hoogen muur en niemand mag binnen
gelaten worden, die geen stamboom heeft aan
te wijzen."
,,Ën in dit geval verkeert mrs. Eagles.
,',Het schijnt zoo."
„Zij knikte een paar maal, lachte toen
spottend en zeide Een gezelschap dat klein
zielig genoeg was, om mij te versmaden om
mijne geboorte, dat zou ik ze rustig lm ka
laten liggen."
Dat was de jniste weg, zeer zeker, ant
woordde hij.
„En gij meent, dat zy dezen koers niet
'"cij^vergist u, Molly, „ik spreek niet uit
eigen ervaring 1"
(Wordt vervolgd.)