Nummer 60.
Donderdag 22 Augustus 1907.
00R Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
Iet congres te nijmegen.
ANTOON T IEL EN,
Dit nummer bestaat
uit TWEE Bladen
buitenland.
Uitgever:
>mei
jk.
Italië.
Marokko.
België.
BINNENLAAT).
nige.
'erb«
e diej
lekcti
in d
Gistt
e va
nas
g«
misss
ïstelc
schc
ssen
:kend
ebbe
kwat
e, da
n ee
stoke
et lij
d ha
itoffe
Gooi
raget
edoo
et oi
were
eenig
ij hen
gwa
ie aai
'eigei
istonc
naakt
Lewi
oor
vrou
oen z
dat h
nedei
in ee
Eer
holpe
had d
lomei
order,
vont
wan
Lewi
woed
dran!
z
:aal
leven
,ad aa
Atjel
its. D
an;de
or ee
hoog
i, ove
»r doo
rervot
g. E
dde d
loorda
e, vo(
Hij bt
scho
:had e
elt ee
odlott
en, da
estuui
.5 19e
'g-
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f0."5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukkengelden en»., franco te zenden aan den
Uitgever.
WAALWIJK. Telefoonnummer 38.
Advertenties 1—7 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
eugdig
uid, f
ii.
Daar kwamen ze te zamen de hon
derden, die uitgetrokken waren om bij
te wonen de openingsvergadering van
ons Tweede Congres der Nederlandsche
Katholieke drankweer. Met een lof, waar
in lieve damesstemmen het Veni Creator*
zongen, werd de zegen des Heeren over
de te beginnen werkzaamheden afge
smeekt. En daarna toog men naar de
groote zaal van Burgerlust bij het Valk
hof, die veel te klein was, om de tal
rijke schare drankbestrijders, zoowel
dames als heeren, te bevatten. Op het
podium zat het 11e regiment infanterie,
langs de wanden stonden verscheidene
vaandels van Kruisverbonden en Maria-
vereenigingen en hingen verscheidene
grafische afbeeldingen, betrekking heb
bende op de drankbestrijding. Tevens
zag men het portret van Dr. Ariëns,
geschilderd door Jan Toorop. Met alle
respect voor 't talent van Jan Toorop,
niemand kon het mooi vinden.
Daar verscheen de generalissimus. Een
donderend applaus steeg uit de massa op,
de muziek speelde het »Lied van So-
briëtas* (woorden van Gerard Brom,
muziek van L, v. d. Laaken.) t Was
één spontane ovatie.
Nadat de kalmte was teruggekeerd,
verscheen Jhr. Mr. Ch. Ruys de Beeren-
brouck op 't spreekgestoelte en opende
't Congres met den christelijken groet
Geloofd zij Jezus Christus.* En toen
sprak de Voorzitter een opgewekte ope
ningsrede uit, aan welker slot hij Dr.
Ariëns huldigde met krachtige, enthou-
siastische woorden. En daar rezen ze
op, de talrijke geestelijke heeren en
leeken, en brachten ze in vurige geest
drift hulde en dank aan hem, die daar
onder bescheiden houding zoo'n reuzen-
energie verborg, de kleine, doch groote
generalissimus onzer drankweer. En nog
warmer werd de geestdriftige uiting,
toen de Voorzitter mededeelde, dat thans
reeds f10799 was bijeengebracht voor 't
Dr. Ariënsfonds.
Alsnu bracht de ondervoorzitter van
't Kruisverbond in 't Aartsbisdom namens
dit lichaam hulde aan Dr. Ariëns, bood
hem het Eere-Voorzitterschap en een
groote krans aan.
Toen kwam Smidt, hoofdbestuurslid
van de Nederl. Vereeniging tot afschaf
fing van alcoholhoudende dranken, om
namens dit lichaam een woord van sym
pathie te spreken. En deze heer was
één lof over den omvang, 't gehalte en
de leiding van de katholieke drankbe
strijding en roemde als de machtigste
drijfveer dier groote kracht 't geloof en
't bezit der vrouwen in den strijd.
Daar trad Dr. Ariëns zelf op en men
haé hem moeten hooren zijn dank bren
gen voor al die hulde.
De in-de-ziel-grijpende wijze, waarop
dat gedaan werd, is hem alleen eigen,
al die honderden hingen aan de lippen
van dien machtigen improvisator. Ook
toen hij zijn onderwerp behandelde
>De Katholieken in den strijd tegen het
alcoholisme.* Wij moeten onze pen be
dwingen, om niet die magnifique beelden
en vergelijkingen neer te schrijven. De
rede was in één woord grootsch van
opzet, logisch van gedachten-gang en
pakkend door de nieuwe gezichtspunten,
welke er in geopend werd. Kort geresu
meerd kwam ze hierop neerZijn we
aan ons hoogtepunt Men beweert wel,
doch dit moge, wat organisatie betreft
gedeeltelijk waar zijn, maar niet wat het
betreden van nieuwe banen aangaat.
Onze drankweer moet thans in haar nieuw
tijdperk vooral belichten de hygiënische
zijde van het vraagstuk en den sociaal-
charitativen aard der drankweer. Waar
lijk, Dr. Ariëns opende hier een nieuw
arbeidsveld voor onze drankbestrijding,
welke nieuw en verhoogd leven in onze
drankactie zal brengen.
Een donderend, bijna onbedaarlijk
applaus beloonde den sympathieken
spreker.
En thans kwamen weer nieuwe hul-
debewijzen, zoo o.a. van den sub regent
van 't college van Kortrijk, die Dr.
Ariëns huldigde als de stootgever der
Vlaamsche drankactievan den heer
Staal, voorzitter der Essener drankbe-
strijdersvereenigingen, die in 't Duitsch
Dr. Ariëns hulde bracht voor de stuw
kracht, welke hij aan hun vereenigingen
had gegeven van den heer Slotemaker
de Bruine, die sprak namens de Nat.
Chr. Geheelonthouding en de Predikan
tengeheelonthoudersvereeniging en van
mej. Maseland, presidente van de Maria-
vereeniging in 't aartsbisdom Utrecht.
En nu bekwam professor J. v. de Groot
O. P. van Amsterdam het woord. Spre
ker zou behandelen- »Van boven at.*
En hij schetste in eene heerlijke impro
visatie den priester-drank bestrijder, den
arts, den student, kortom allen, die in
vloed kunnen uitoefenen en riep hun
toe, plaats te nemen in de rijen der
drankweer. Ook hier weer prachtige
beelden, stoere taal, wel niet zoo los en
vurig als die van den bewonderenswaar-
digen volksredenaar Dr. Ariëns, maar
toch boeiend en trekkende vasthoudende
de volle aandacht, doordat men voelde
dat daar stond de geleerde, de man,
die zonder een woord op papier daar
grepen deed uit 't latente materiaal in
z n denkenschap Deze eerste avond van
*t Congres is schitterend geslaagd, ge
slaagd boven alle verwachting. De Voor
zitter kon dan ook met't sluitingswoord
gerust de hoop uitspreken, dat de sectie
vergaderingen der volgende dagen even
groot succes zouden hebben.
En thans nog een enkel woord over
die sectievergaderingen
Maandagmorgen werden behandeld
in sectie I de onderwerpen Liefdadig
heid en alcoholisme door Dr. Cypr.
Verbeek Ord. Carm- (Osch) en Kinder
bescherming en alcoholisme door P.
Mesher (Maastricht).
In sectie IIde bierkwestie door Dr.
P. Th. Coeberg (Maastricht) en het be
ginsel der katholieke Geheelonthouding
door Pater H. van 't Westeinde m. s. c.
(Arnhem). Wij waren tegenwoordig bij
de behandeling der laatste onderwerpen
In 't kort zij medegedeeld, dat ons 't
standpunt van Dr. Coebergh het juiste
standpunt in dezen toescheen, doch dat
pater van 't Westeinde 't spijt ons
te moeten zeggen niet berekend was
voor zijne taak. Daar zat in die inleiding
noch logischen gedachtengang, noch
eenige diepte of breedte. Het debat
kenmerkte zich dan ook door eenige
heftigheid.
's Middags werd er vergaderd in drie
secties (jammer een noodzakelijk kwaad
van zoo'n congres). In sectie I werden
behandeld: Arbeidersbeweging door H.
Hermans (Maastricht) en Alcoholisme
en Tuberculose door A. H. M. Noyons
Med.-Doct. en Arts (Utrecht); in sectie
IIhet kind en de drankbestrijding door
Pater H. Ermann S. J. (Rotterdam) en
De Onderwijzer door J. G. Onland
('s-Hertogenbosch) en in sectie III
Jongens- en Meisjesbonden door kapelaan
W- G. A. H. van Berkel (Arnhem) en
Alcoholisme en Leger door luitenant I1.
van der Steen ('s Gravenhage).
Wij woonden bij Arbeidersbeweging
en de Onderwijzers.
Hermans toonde zich hier een uitste
kend inleider, die zijn materie volkomen
meester was en de heer Onland hield
prachtige betoog. Het debat ken-
(honderden) met de tram naar Berg en
Dal, waar Pater Borremaens de Gruve
O. F. M. (Vorden) een rede hield over
de propaganda. Pater Borromaens is een
redenaar bij de gratie Gods. Prachtige
beeldspraak en een vuur, die honderden
toehoorders meesleepte en met een
groote ethische kracht omhoog trok.
Pater Borromaens gaf een percent energie
mede, dat de rente zal zijn van een
machtig kapitaal drankactie.
En thans de slotvergadering, welke
des avonds om 9 uur begon en tot elf
uur duurde. Hierop behandelde Dr. A.
W. Ausems (Utrecht) het kind. Een
kalme, wetenschappelijke rede, waar bijna
geen speld tusschen te steken was. Wel
beproefde het sommige debaters, maar
Dr. A. W. Ansems wees hen die hem
in den kern van zijn betoog aanvielen,
met de kalmte van den man, die het
weet, af.
Het spijt ons wel, dat de ruimte niet
toelaat de stellingen der inleiders in te
lasschen. De lezer kon dan eens zien
wat gezonde, wetenschappelijke kost hier
op dit congres werd gegeven.
Ten slotte ditDoor 't geheele congres
loopt tot' heden de roode draad der
geheelonthouding De evolutie onzer
katholieke drankweer is sedert zijn laatste
congres sterk in die richting leidende
geweest; dit is een hoogst verblijdend
teeken. Tevens is 't een verheugend
verschijnsel dat de grondtoon voor alle
inleidingen en debatten 't wetenschap
pelijke inzicht in 't alcoholisme is.
Jammer moet het genoemd worden
dat de voorbereiding van 't congres wel
wat beter had kunnen zijn. Waarom b.v.
voor de openingsvergadering niet de zaa'
der Vereeniging afgehuurd
Dit sluit echter niet uit, dat 't congres
tot heden een schitterend verloop heeft.
zal hun verschaft worden, zoolang ze uiet
gel eekend hebben. Het komt dus neer op
een uitsluiting.
De politie heeft eenigen van degenen, die
kardinaal Merry del Val gemolesteerd heb
ben, gepaktonder hen is de bekende
anarchist Merlino.
Zaterdagavond reed de partièuliere secre
taris van den kardinaal door de straten van
Marino, toen een voorbijganger hem groette.
Dadelijk kreeg de man, die zoo beleefd was
tegenover een geestelij e, van een individu
een paar meppen. Maar de ander stelde zich
krachtig met zijn wandelstok te weer.
Minister-president Giolitti heeft zijn col
lega's opgeroepen om te beraadslagen over
de maatregelen, welke tegen de veldwinnen
de auti-clericale agitatie te nemen zijn.
Vooral voor 20 Sept. is men bang, den
datum van den intocht der Italiaausche
troepen binnen Rome. De socialisten willen
op dien dag overal betoogingen houden.
De toestand In Marokko
is alweer onrustbarend geworden. Het ach ij ut
die Mooreu met hun heiligen oorlog ernst
te wezen en als de sultan niet wil voorgaan,
dan doen zij het alleen.
Hij had volgens sommigen een boodschap
gezonden naar de stammen bij de stad om
hen van vechten af te houden. Dat heeft
niet gebaat, zelfs wordt uit Marakes] ge.
meld, dat daar een nieuwe sultan is uitge-
een r0
merkte zich bij beide inleidingen door
zakelijkheid en gezonde welwillendheid
Naar we vernemen, ging het bij de
>jongens- en meisjesbonden2 vrij heftig
toe-
Om half elf trokken de congresleden
Op de gisteren gehouden vergadering van
Antwerpsche bootwerkers is het volgende
voorstel voorgelezen, dat den patroons is
voorgelegd in antwoord op den eisch dade
lijk aan het werk te gaan tegen 5 fr. per
dag met uitzicht op meer, zooals we vroe
ger hebben meegedeeld: 51/» f*. Per dag,
onmiddellijk het werk hervatten, dadelijke
wegzending der Engelschen.
Twee scheidsrechters zouden uit elke par
tij benoemd worden, die onder voorzitter
schap van den burgemeester zouden verga
deren. Deze commissie zou, elk op eigen
kosten, een onderzoek gaan doen in de ha
ven in Botterdam.
Bij handen opsteken en onder een don
der van toejuichingen werd dit tegenvoor
stel aangenomen.
Drpatroonsverceniging vergaderden dade
lijk na de ontvangst van het antwoord der
werklieden. Ziehier wat er besloten is:
De Fédération Maritime verwerpt kracht-
dadig het voorstel der werklieden en wil er
niet eens over in bespreking gaan. Zij
houdt aan haar voorstellen vast en atnurt
een ultimatum aan de dokwerkers.
De Fédération Maritime gaf aan de sta
kende dokwerkers tijd tot Maandagmiddag
4 uur, uiterlijk, om zich aan de voorwaar
den der patroons te onderwerpen.
Indien op het bepaalde uur geen voldoen
de antwoord was ingekomen, zou de Fédé
ration Maritime tot de maatregelen over
gaan, in de algemeene vergadering over
eengekomen.
Van heden af kunnen alleen werk beko
men werklieden, die zich door onderteekenen
verplichten, alle werk op de bestaande con
ditiën te aanvaarden.
Voor het laden:
De stouwers in de ruimeD, per dag fr.
6.00 de helpers, volgens bekwaamheid 5 00
h 5.50; de goederenbijbrengers fr. 5.00.
Vooi het lossen
De houtbewerkers per dag fr. 5.00 de
graan-, zaad-, zak- en slukgoedladers fr.
5.00.
Dit zijn al de oude loonen. Bij weige
ring van te teekénen worden de dokkers
oogenblikkelijk weggezonden, en geen wer*
roepen.
Uit Casablanca werd gisteravond geseind:
De Mooren hebben hedenmorgen Casa
blanca aangevallen. De Franschen bleven
eenigen tijd in hun kamp, maar ten slotte
werd een kleine afdeeling, onder dekking
van het gsschutvuur der oorlogschepen, uit
gezonden. De Mooren legden zich in hinder
laag en maakten die afdeeling af. loen er
onmiddellijk versterking werd gezonden, trok
de vijand terug.
De aanval droeg een zeer ernstig karak
ter en had over eer. uitgestrektheid van 6
K.M. plaats. Door geschut- en mitrailleur-
vuur werd de aanval afgeslagen. De Spahis
vochten man tegen man met de Arabieren.
Het geschut van de Gloire hielp mede.
De Franschen bekwameu 2 dooden, end
gewonden, waaronder 1 kapitein, alsmede 12
doode paarden.
De Marokkanen hadden of gebruikten
geen geweren misschien uit gebrek aa.i
ammunitie, misschien als een letterlijke op
volging van het bevel des profeten, om met
het zwaard de vijanden van het geloof te
verdelgen.
Maar ze moeten dan ook, vooral door de
kanonnen van het oorlogsschip, zware ver
liezen hebben geleden.
De Spaausche troepen deden niet mee aan
den strijd.
CASABLANCA, 20 Aug. (Havas). De
aanval der Mooren begon gisterenmorgen
om half acht. De stellingen der Fianschen
werden door de Mooren geheel omsingeld,
die op de voorposten van het kamp begon
nen te vuren. Met werkelijke donderdagen
wekten de kanonnen van den kruiser Gloire
de slapende stad en deden zij de huizen
schudden door hun ontploffingen, waartus-
scheu zich de zwakkere vuren der veldka
nonnen, mitrailleuses en geweren vermengden.
Gedurende eenigen tijd bleven de Fran-
schen in het kamp zicb tevredenstellende
de Mooren terug te drijven, die op minder
dan 700 h 800 meter van hen vuurden, maar
spoedig zond generaal Drude eene vliegende
koloune van 50 spahis at.
Onder deksing van het kanonvuur van
de Gloire en de Galileo rukten dezen zon
der hindernis op tot op 800 meter, maar
de Mooren hadden hen in een ^nderla®j?
gelokt. PlotseliDg verschenen 200 a 3UU
Moorsche ruiters, die woedend de spahis
aanvielen, met de sabel in de hand.
Verscheidene paarden werden gewond en
een soldaat werd den schedel gespleten. Een
Fransch officier werd gewond, doch hij ver
zamelde zijne manschappen en trok zich,
steeds vurende, langzaam terug. Weldra ar
riveerde eene versterking van 150 spulin in
galop waarvoor de Mooren op de vlucht
sloegen.
Onderwijl was de opwinding in 't Frausche
kamp groot.
De loopgraven waren gevuld met legion-
uairs en honderden Algerijnsche tirailleur»,
gereed om den vijand aan te vallen. Op alle
huizen volgden talrijke toeschouwers het
gevecht van verre, de kogels der Mooren
ontwijkende.
Generaal Drude hield zich met zijn ge-
heelen geueralen staf in de loopgraven op,
de operaties in persoon leidende.
Eindelijk, op een gegeven oogenblik, ver
hief zich een reusachtige stofwolk van achter
een heuvel, waaruit men opmaakte, dat
nieuwe versterkingen Arabieren hunne door
de Spahis verjaagde kameraden waren te
hulp gekomen.
De generaal beval de artillerie het vuur
op de stofwolk te openeu. Het eerste schot
van het berggeschut miste doel, doch het
tweede kwam met een mathematische juist»
heid midden in de wolk neer, die aanstonds
uiteen ging. Toen volgden de schoten el
kander zonder ophouden op, zoodat in de
verte de heuvel niets anders meer was dan
een stofwolk met springende granaten.
Onderwijl waren de Spahis door hunne
acbtervolgiug van de Mooren bij een andere
groote stofwolk gekomen, waarheen de Ara
bieren zich gericht hadden, meenende er
vrienden te vinden. Honderden Arabische
ruiters kwamen toen vsn alle kanten in galop
hun vluchtend detachemeut te hulp en nu
was het de beurt der Spahis om terug te
trekken.
Zij vluchtten, achtervolgd door de Ara
bische ruiters, die hen 166 dicht op de
hielen zaten, dat de grootste verwarring
ontstond.
De batterijen verdubbelden hun varen op
de Mooren, die, geenszins daardoor verward,
op de Spahis aanvielen op eene wijze, die
bij iedereen verbazing wekte.
De Fransche ruiters werden bijna tot aan
de stadsheuvels teruggedrongen, waar zij
gelegenheid vonden om zich in veiligheid
te brengen.
Ondertusschen deden de Mooren rondom
het Fransche kamp een aanval. Het vreem
delingen-legioen opende een geweervuur en
eenige Algerijnsche ruiters hakten een paar
te dicht genaderde Arabieren neer.
De Mooren werden aangevoerd door een
hoofd, die blijkbaar wist wat de oorlog was.
Mond- en Klauwzeer.
De minister van L., N. en H. heeft goed
gevonden met 20 Augustus 1907, in te
trekken zijn beschikkiug van 6 Augustus
1907, waarbij verboden werd het houden
van markten van herkauwende dieren en
varkens in de gemeente Gorinchem
met ingang van 19 Augustus 1907, in
te trekken zijne beschikking van 1 Juli
1907, waarbij verboden werd het vervoeren
of doen vervoeren Yan herkauwende dieren
en varkens uit, naar of binnen kringen in
de gemeente Woubrugge en Oudshoorn.
A. met ingang van 20 Augustus 1907
het vervoeren van herkauwende dieren en
varkens uit het overige gedeelte des Rijks
te verbieden naar een kring, omvattende
1. Noordbrabant, met uitzondering
de gemeenten Willemstad, Fijnaart en Hei»
ningen en Made en Drimmelen
2 het gedeelte van Gelderland ten
oosten van de spoorlijn Utrecht—'s-Herto-
genbosc'n
3. de eilanden Goedereede, Overnakket
en Tiengemeten
4. Zeeland
5. Friesland
6. Overijssel
7. Groningen
8. Drenthe
9. Limburg
B. te bepalen, dat het sub A oedeeldu
verbod geene betrekking heeft op den door
voer van herkauwende dieren en varkeui
per spoor zonder overlading in afzonderlijke,
gesloten en verzegelde wagens en dat voor
den invoer van slachtvee en in byzondere
gevallen mede van ander vee afwijking van
voornoemd verbod kan worden losgestaan
door den commissaris der Koningen in de
provincie binnen welke de plaats van be-
aar ij
iüï
'g-
De Echo van het Zuiden,
Wulwttksche
Courant