1= pï umiiier 77
Zondag 29 September 1907
30 Jaargang,
Tweede Blad.
Ontgoocheling.
Tbanneert ir op dit biad.
i
Uitvoeringen.
Lezing Houben.
Reclame.
BUITENLAND.
GEVEN BLOED.
België.
Duitsehland.
Rusland»
Marokko.
B1NNKNLA":'».
^'00r
isch
Lllg
Matinée te geven door de Liedertafel
Oefening en Vermaak*, op Zondag
29 September 1907, op de zaal Musis
jacrum,4 des middags ten 12 uur.
Programma Ad Libitum.
- -
Wij beloofden op de lezing van den
h*er Houben op den katholiekendag
terug te komen.
Wij geven hier een beperkt uittreksel
van deze prachtvolle en geestdriftige
ezing, die een enorm succes had
Op de allereerste plaats wees spreker
op het verschijnsel dat men, zoodra er
sprake is van bestrijding der onzedelijk-
jeid, niet durft optreden, uit vrees voor
spot. Dit teekent de samenleving als
karakterloos.
Een handje vol boosdoeners levend
van en voor hun onzedelijk bedrijf, trapt
met voeten wat zoovelen heilig is en
rukt het geloof uit de harten der menigte.
Dit alles geschiedt in naam der vrijheid
en der kunst, die de vuile lading moet
dekken.
Door 't schermen met het woord vrij
heid, gesteund door humoristische bladen,
durft men niet optreden, of protestaeren
dan in besloten kringen.
Die tactiek van doodzwijgen moet ein
digen, nu onze kinderen stelselmatig
worden vergiftigd door de vuile pro
ducten, vloeiend door pen of teekenstift
uit een totaal bedorven hart of onreinen
geest.
Wij zijn op dezen katholiekendag te
samen, onder de vlag der zedelijkheid
om ons op te wekken ten strijde. Van
terugtrekken kan geen sprake zijn. Dat
ware verraad aan ons geloof, 't Ware
bovendien een teeken van schuldige
zwakheid, van lamlendige lafheid'
In de afdeelingen is de onzedelijkheid
in den breede besproken en zijn conclu-
siën genomen, die in daden moeten wor
den omgezet. Onze grijze Bisschop vroeg
meermalen met nadruk de genomen
conclusies toe te passen, in ons werken
voor de goede zaak. Krachtig daartoe
op te wekken stelt speker zich tot taak.
In naam der vrijheid, ten behoeve
der ontwikkeling, ter bevordering van
de kunst, maar vooral tot behoud van
ons aloud geloof, tot bewaring van
onzen godsdienst die onder dat alles
lijdt, is het onze hooge, heilige plicht
tot handelen over te gaan. Het zal
de kroon zijn van den 6en Katholieken
dag, daaraan in N. Brabant den stootte
hebben gegeven, den strijd tegen de
onzedelijkheid te hebben ingeluid.
Spreker vraagt verontschuldiging als
hij zijn gehoor zou kwetsen, maar als
men in den modder trapt, is spatten
onvermijdelijk. Wij moeten de onzede
lijkheid volgen op al hare wegen, om ze
met des te meer succès te kunnen be
strijden. Onzedelijkheid voert tot onge
loof. Leibnitz zegt dan ook, dat onge
loof eene ziekte is des harten alvorens
het eene ziekte des geestes is. Niemand
loochent God, dan hij die er belang bij
heeft, zegt de H. Augustinus, en niemand
heeft meer belang bij het niet bestaan
van den straffenden God, dan de wel
lusteling.
Openbare onzedelijkheid is oorzaak
van een wassend ongeloof, 't onge
loof, dat de loochening is van een toe
komstig leven, is oorzaak van de ont
reddering der Maatschappij.
De onzedelijkheid is overal tentoonge
steld op de meest in 'toog vallende
plaats. Langs verschillende wegen komt
zij tot ons. Spreker schetst in den breede,
de noodlottige invloed die het tooneel,
de pers, de letterkunde, de prentbrief
kaart enz. uitoefenen. Het tooneel zoo
gevaarlijk omdat daar alles ten verderve
voert. Schitterende kleeding, fonkelende
edelgesteenten, weelderige decoratie, dar
tele muziek alles is er op "berekend de
hartstochten te streelen en op te wekken.
vj)oor oog en oor dringt daar het gif der
wellust naar binnen. De slecht pers he
velt dag in dag uit de onzedelijkheid
over in de harten der lezers. Bladen
op de eerste bladzijde toornend tegen
de verwildering der zeden, tegen den
opstand tegen het gezag, hebben als
toespijs feuilletons van laag gehalte, aan
prijzingen van liederlijke lectuur, om te
eindigen met advertentien die een treurig
licht op de samenleving werpen. De
moderne romans hebben voor het minst
tot grondslag echtbreuk, overspel. Is de
letterkunde inderdaad eene afspiegeling
van de samenleving zooals ze geleefd
wordt, dan is het treurig, diep treurig
met de maatschappij gesteld. De geïllu
streerde bladen overstroomen de wereld
van teekeningen, die alleen kunnen voort
komen uit het teekenstift van menschen,
wier harten zinkputten zijn van alle wel
lustig en bandeloos vuil.
Ook van de prentbriefkaart wist de
inmoraliteit partij te trekken om propa
ganda te maken voor haar duivelsch werk.
Zij ook werd de slavin, de trawante der
dartele wulpschheid.
Wat bij dit alles pijnlijk aandoet, is,
dat het kind niet wordt ontzien. Het
tengere plantje van het geloof aan God
en een toekomstig leven, met zooveel
zorg gekweekt, wordt gedood en ver
zengd door den brandenden adem der
wellust, vertrapt en uitgerukt door de
bandeloosheid.
Tegenover de zedelijke opvoeding
wordt voor hen een opvoeding tot on
zedelijkheid gesteld. Die bronnen tot
onzedelijkheid moeten worden gestopt,
vooral terwille van het kind der armen,
dat aan zooveel gevaren blootstaat.
Vandaar dat patronaten en vereeni-
gingen »Eer en Deugd" moeten worden
gesteund. Daardoor wordt de ontwikke
ling van het kind der armen bevorderd
en door voorzichtig onderricht wordt
zijn wilskracht gestaald.
De heerschende immoraliteit bewijst
dat de inlichting omtrent het sexueele
leven noodlottig is voor het kind- Een
practische opvoeding, buiten de wereld
waarin wij moeten leven, 8m, dient even
zeer vermeden.
De opvoeding zij godsdienstig, krach
tig en moet steunen op de X Geboden,
gesterkt door hoop op een beter toe
komstig leven en verwarmd door de
christelijke liefde.
Het ongeloot is niet zelden de moeder
der onzedelijkheid, niet minder zelden is
de onzedelijkheid moeder van het on
geloof.
Dochter of moeder, dat de onzedelijk
heid de familiën ten gronde richt, staat
vast Als men het gordijn wegschuift dat
de gevolgen bedekt der onzedelijkheid,
ziet men een ontzettend beeld. Gansche
geslachten zien wij bedorven en volken
zedelijk en stoffelijk ter neer gesmakt.
Onzedelijkheid en ongeloof verblinden
de volken en ondermijnen de kracht der
natiën ook lichamelijk.
Wij katholieken hebben te lang ge
slapen, ons te lang aan den strijd ont
trokken. De liberale leuze van vrijheid,
ook op zedelijk gebied, is voor ons een
slaapdrank geweest, die ons oog bene
velde. Die ons belette te zien het gif der
wellust, op gouden schalen, met rozen
getooid, aangeboden. Die leuze voerde
den rijke tot zinnelijkheid, tot genot
zucht, den arme tot bandeloosheid. Zij
deed allen uit het oog verliezen, dat ons
even een hooger doel heeft, dat hooger
igt dan in dit tranendal.
Wij katholieken waren gewoon geen
rol te spelen. Wij waren lijdelijke toe
schouwers, die ons wijs maakten, dat het
zoo erg niet was. Heden, goed wakker
geworden, nu in de afdeelingen de ka
tholieke zedeleer weer eens zuiver is
omlijnd, zou aarzelen een misdaad zijn.
Wij moeten terug in de oude banen,
die de christelijke zedeleer door de eeu
wen heen heeft getrokken. Banen, wel
is waar, door den modder der wellust
overstroomd, doch nooit weggevaagd,
wij moeten terug op den weg der zede
lijkheid onder de beproefde leiding der
Kerk om met het Kruis in top alles te
hernieuwen in Christus".
Een terugblik door de eeuwen heen
op het werken der Kerk, met den aard
bol als arbeidsveld, doet ons hart sneller
kloppen, Dan zijn wij fier op haar ver
leden.
Dan dringt door de nevelen, waarin
de hedendaagsche immoraliteit de wereld
hulde, belicht door de historie, het
schoone reine maar ook machtige beeld
der katholieke kerk, glanzend in de om
lijsting van hare nooit volprezen wereld
en levensbeschouwing, van hare niet te
vervangen zedeleer.
Wij zien onze Moederkerk 19 eeuwen
voorgaan om de onzedelijkheid op elK
gebied op te ruimen. De onzedelijke
slavernij werd door haar afgeschaft. De
lijfeigenschap werd, dank zij haar toe
doen, opgeheven. De vrouw, de moeder,
gaf zij in het familieleven de plaats die
haar toekomt, de eereplaats. De gilden
werden onder hare hoede opgekweekt,
om de onzedelijkheid op economisch en
staatkundig gebied te breidelen De kunst
werd door Hare Inspiratie tot een ideale
hoogte opgevoerd, waarvoor ik slechts
behoef te wijzen op de grijze machtige
St. Jan, met zijn hooge gewelven, gedra
gen door machtige pijlers.
Armen en weduwen werden door de
Kerk in Godshulzen ondergebracht om
ze te beveiligen tegen de onzedelijkheid.
Duizenden hield zij door hare vermanin
gen van de onzedelijkheid terug. Aan
wilde stammen bracht zij godsdienst en
goede zeden. Alleen blinde haat, onwe
tendheid, onzedelijkheid en geldzucht
kunnen de Kath. Kerk een vijandin der
kunst, der ontwikkeling noemen.
De beste wapenrusting in dien strijd
is het geloof. Vandaar dat godsdienstig
onderwijs voor het kind noodzakelijk is
het kind moet gaan voelen voor het
edele. De gangen, ook der grootere kin
deren, moeten worden nagegaan. Bij het
verlaten der ouderlijke woning moeten
DE VOOR-EN DE KEERZIJDE.
de kinderen worden ingelicht omtrent schouwspelmooie, schouder?- prachtige ha-
de gevaren, die hen bedreigen. ren, een allerlief-te hals, die de gedachte
Naast die godsdienstige opvoeding aan de vrouwelijke volmaaktheid, aan de
moet staan de onthouding van slecht schoonheid, wekken.
tooneel, lectuur en vuile gesprekken. Keert dan die vrouw zich om en ver-
Krachtige steun dient verleend aan de stoort zij, van voren gezien, de bekoring,
Kath. Pers, zij, die voorgaat in den strijd, dan is men ten zeerste ontgoocheld. Zulk
R. K- Volksbibliotheken dienen alom te een teleurstelling komt herhaaldelijk voor
worden gevestigd. Steun dient ook ver- wanneer het gelaat bleek, de oogen zonder
leend aan de propagandisten tegen den levendigheid, de wangen zonder kleur zijn,
vuilhandel, mannen van de daad met en het gezicht somwijlen uitslag heeft Die
harten van staal. onaangenaamheden komen voort uit de ar-
Wetten alleen baten niets, zoolang wij moede en de onzuiverheid van het bloed
direct of indirect 't vuile tooneel en de De Pink Pillen zuiveren en verrijken het
vuile pers steunen. Wij moeten de massa bloed. Zij geven glan* aan de oogen, een
achter ons hebben, vereenigd en vast- blos op de wangen en op. de lippen, zij
besloten om 't rijk der onzedelijkheid te verhelderen de kleur. Zij maken de jonge
vernietigen. Dan moet de regeering ko- meisjes bevallig door haar het aanzien van
men met wettelijke voorschriften en dan gezondheid te geven, zonder hetwelk de wa
alleen is succès verzekerd. re schoonheid niet bestaat, en doen bij de
Zooals het nu is, kan het niet langer, vrouwen de gestalte, ontwikkelen. De ichoon-
Geen journalist, geen schrijver, geen heid is geen vraagstuk de huid betreffend,
tooneelspeler heeft het recht om heel# maar een dat het bloed betreft,
geslachten te bederven, ook niet onder |v.. ««j
de vlag der vrijheid of de vermomming II!/ Ill Ik II Ij I Ij 1
der kunst. De wet moet in den strijd I 1 VIV TILIJlJl
tegen de openbare onzedelijkheid het
particulier initiatief steunen en omge-
keerd. Doch het particulier initiatief moet Prijs f 1,75 .?e doos t 9 per 6doozen.
voorop Verkrijgbaar bij Snabilié, Steiger 27. Rot-
Alle'partijen zijn het er over eens dat terdam, hoofd-depothouder voor Nederland
de justitie meer macht moet hebben. Al- er Apotheken. Franco toezeading tegen
leen een krachtig, zedelijk hoogstaand postwissel.
volk kan handel, industrie, scheepvaart,
kunst en letterkunde tot hoogen bloei
brengen en het daarop houden. Alleen
strenge, reine zeden maken krachtige
volken. Alleen reine huwelijken kweeken
een krachtig geslacht. En er zijn geen
zuivere huwelijken dan die steunen op
een krachtige zedeleer. Welnu zulk een
zedeleer heeft het christendom.
Als eerste symbool heeft onze gods
dienst eene maagd als tweede het Kruis
tevens boom des levens, aan dat kruis
waarvoor zoo vele mannen knielden, en
waarbij zij wilskracht en zelfopoffering
vonden, die den roem en het sieraad
uitmaakten van een Franciscus Xaverius
een pater Damiaan, een pater Lemmens
en zoovele anderen, die tusschen heidenen
en melaatschen even vol opoffering ge-
Hotel „Amerika" te Hoek van Holland.
De afbeelding hierboven is die van het
en melaatschen even vol opottenng ge- ,/Amerika„ te Hoek van Holland, bij-
sleten hebben, en als offeirvan huni plicht I door da liefderijke verpleging,
zijn gevallen- de schipbreukelingen van het onlangs
hoogste deugd de liefde, uit den Hemel de Stoomschip „Berlin" aldaar moch-
tot ons gekomen om ons te leeren. Die s onderfinden
liefde gaat als een stroom door de aderen hbdden het genoegen een gesprek te
der samenleving en schenkt ons scharen fff ÏUYN> dochter des hui
mannen en vrouwen, die zich geheel l Amerika", dezelfde die
aan het geluk van anderen wijden. ZelU L We liefderijke zorgen de erkentelijk-
vragen zij niets van de genoegens der i d de geredde 8cbipbreQkelingen ia-
wereld. oogstte en aan wie de geredde Kapitein G.
Zouden wij dan voor dien godsdienst I Parkinson uit dankbaarheid een ring
niets meer overhebben. Z°uden wij 1 Chine„chfe infCriptie ten geschenke gaf
niet willen strijden voor den godsdienst inaohü de 01J8 het T0lgeiide te
onzer vaderen, ten koste van goed en kJarenVan kiudsaf aan was ik lijdende
bloed, hier in Noord-Brabant zoo trouw mQegt djkwy]8 hoesten
bewaard- f dan flujmen op die er veelal bloederig
Welnu, zonder bestrijding der onzede-1 faet regeimalig gebruik der
lijkheid zult gij het ongeloof ook hie Abdj:sjroop beb jk vefl verzachting en ver
over ons land zien toenemen, dat cm ge-1 lichtin» ondervonden en zal de Abdijsiroop
loof, dat den Hemel ontvolkt en I k)orBt|«der ten zeepte aanbeveleu.
aarde haar bekoorlijkheden ontrooft. ,r. o o
Zoudt gij meenen, dat gij met een De ABDIJSIROOP, Klooster Sancta Pau-
zedeleer zonder een vast steunpunt en 1» is geheel onschadelijk en geneest onher
zonder sanctie van Hem, die alles schiep roepelijk alle aandoeningen,van borst en Ion-
en bestiert, den schat van godsdienst
Het liavengeschil te Antw: rpen mag als
geëindigd beschouwd worden. De Federatie
heeft t' 11 unr vergaderd en, na een hef
tige woordenwisseling tusschen voor- en
tegenstanders, bij ineevd-1 heid besloten dat
ie uitsluiting opgeheven is Onmiddellijk
werd aan de stcuwers getelegrafeerd dat
dezen van morgen af alle Antwerpenaars
tot het werk moger. aanvaarden. Gisteren
te 4r uur moeten alle „ratten" weg. Zater
dag brengt de Cambroman ze huistoe.
Het blijkt dat de burgemeester vanwege
leden der Federatie een allc.rbepaaldste toe
zegging had gekregen en zich daarop heeft
gesteund, om zijn „innige overtuiging" te
vestigen.
De grootste geestdrift heerscht aan den
havenkant en ter beurze.
Bij de onthulling van een gedenkteeken
te Memel, ter berinnering van Pruisen's
onafhankelijkheidsoorlog in 1807, heeft de
keizer een rede gehouden, waarin hij zeide
Dit is iu 'tkort deles vau 1807 gemeen
schappelijk, onwankelbaar Gods vertrouwen
van koningshuis en volk. Het erkennen van
den Goddelijken wil in moeilijken tijd heeft
ons weder opgericht. Hoe staat het te dezen
opzichte in 1907 Memel Is niet langer
grensstad van Pruisen, maar van het Duit-
sche keizerrijk. Ook wij leven in een grooten
tijd. De verrassend snelle vooruitgang ran
ons vaderland is een gevolg van de heT-
eeniging der Duitsche stammen. Eerst den
blik naar boven geheven en erkend, dat
alles, wat bloeit en ons welgelukt, door de
eiding van omhoog bewerkt wordt. Ondtr
erkenning van het Goddelijk bestuur willen
wij va9t aaneeugesloten arbeideD, zoolang
het dag is.
Het luchtschip van graaf Zeppelin,
dat al heel oud is en welks tochten vaak
mislukten, gaat nu, aangevuurd door zijn
collega's, ook goed.
Het heeft een tocht gemaakt, waarbij
het 4 uur en 17 minuten in de lucht is
geweest. Soms had het een vaart van 15 M.
in de seconde, d. i. 54 K M. in het uur.
Ook tegen den vrij krachtiger, wind vloog
het met flinke vaart in. Het zwenken, ook
met zeer korten draai, ging zeer gemakke
lijk het dalen en rijzen eveneens. Tien
man stegen met den 69-jarigeD Zeppelin
mee op.
Nog een beetje statistiek. Van 14 Aug.
tot 11 September zijn 31 personen door
krijgsraden ter dood verooideeld28 per
sonen zijn terecht gesteld. 800 Personen
vonden den dood in botsingen met troepen
of politie, onder wie 100 agenten. Gewond
178 personen. Overvallen hadden er 161
plaatsgestolen d>_or gewapende bandieten
500,000 roebel. Er werden 53 hommen-
vondsten gedaan.
In de gevangenis te Koepgank in het
gouvernement Kharkow is een opstand uit
gebroken z<'s bewakers zijn met revolver
schoten gedood De infanterie herstelde de
orde. De hoofdaanlegger van dea opstand
was echter uar.r den nok van het gebouw
gevlucht en verweerde zich met schiet#n.
De overige gevangenen begonnen toen
weer, tengevolge waarvan drie hunner wer
den doodgeschoten. De brand, door den
hoofdaanlegger aangestoken, kon worden
gebluscht.
zoudt kunnen bewaren
Neen, duizendmaal neen! Vandaar
onze strijdleus, alles hernieuwen in
Christus», van daar dat ons doel zij, om
God in de samenleving de plaats terug
te geven, die hem toekomt, nl. de eere
plaats. Vandaar dat wij moeten bevor
deren dat waar wij menschen vertoeven
Zijn Naam Zijne zedeleer alles beheersche.
Moge de Katholiekendag die vruchten
drage, waardoor dat doel wordt bereikt.
gen, asthma. Zij geneest den koppigsten
hoest en de verouderste verkoudheid. De
Abdijsiroop geneest daar waar alle andere
middelen faalden.
Prijs per flacon t 1f2. en f 8.50.
Centraal-D#pot L. I. AKKER, van Alkema
destraat 11, Rotterdam.
Verkrijgbaar bij de bekende verkoopers.
Ralssoeli's voorwaarden door Engeland
aangenomen.
De Tribune meldt dat Chalifa, een secre
taris van Raïssoeli, die te Tanger verblijf
houdt, aan een ambtenaar mededeelde, dat
de Britsche legatie de voorwaarden van
RaÏ9«oeli voor de vrijlating van Sir Harry
Maclean aangenomen heeft. Raïssoeli zal
onder Britsche bescherming komen en 20.000
p. st. ontvangen Hij zal daarvoor de vrij
lating bewerken van alle gevangenen, die
door de hem goedgezinde stammen worden
vastgehouden.
Chalifa voegde er am toe, dat heden de
muilezels zullen vertrekken om Kaïd Ma-
clean en zijn gevolg af te halen.
(Maclean werd den 3en Juli door Raïssoeli
ge<a gen geoomen en deed den 29en d.a.v.
een poging om te ontvluchten, welke echter
mislukte.)
Godsdienst en Soclnal-Demokratie.
De Nieuwe Koerier had dezer dagen
een citaat uit een nieuw boekje van Dr.
W. van Ravenstein.
vv.natv.ii vit., vuutw.j.... Van de rug gezien is liet een bekoorlijk
■llllIDI1IIIHIBIBIIIIII
